1 Δεκεµβρίου 2012: Ωριµάζει, λήγει, οµόλογο αξίας 250 εκατοµµυρίων Ευρώ.

Transcript

1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΠΟΥ ΕΠΙΤΕΥΧΘΗΚΕ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΕΤΑΙΡΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΔΝΤ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΣΤΙΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2012 Α. Οι δόσεις θα καταβληθούν στις 13 Δεκεµβρίου Οι δόσεις που θα αποδοθούν, αθροιστικά θα ανέρχονται σε 34,4 δις (σ.σ. 31,2 της δόσης του Ιουνίου του 2012 δις καθώς και επιπρόσθετα 3,2 δις από τα 5 δις της δόσης του δανείου για τον Αύγουστο 2012). Δηλαδή, η απόδοση του υπολοίπου της δόσης του Αυγούστου 2012 ύψους 1,8 δις καθώς και της δόσης των δανείων για τον Δεκέµβριου του 2012, ύψους 7,5 δις, µετατίθεται για το πρώτο τρίµηνο (Ιανουάριος - Μάρτιος) του Επιπρόσθετα, η απόδοση των δόσεων ύψους 9,3 δις Ευρώ θα γίνει υπό όρους και έπειτα από επανεξέταση της πορείας υλοποίησης των πολιτικών τις οποίες έχει αναλάβει η Ελλάδα να υλοποιήσει. Τα 9,3 δις των δόσεων αυτών θα καταβληθούν το πρώτο τρίµηνο του 2013 (Ιανουάριος - Μάρτιος 2013) σε τρία τµήµατα, εάν η Ελλάδα έχει ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις της κατά την περίοδο αυτή. Δηλαδή, θα καταβληθούν και µε χρονική καθυστέρηση και µε επιπρόσθετους επί της ουσίας όρους. To Υπουργείο Οικονοµικών υπολόγιζε ότι τα 9,3 δις θα δίνονταν τον Ιανουάριο 2013 χωρίς επιπρόσθετη αξιολόγηση της χώρας από τους δανειστές της. Μάλλον όµως τo Υπουργείο Οικονοµικών ανέµενε την εκταµίευση της δόσης τον Δεκέµβριου του 2012 επιπρόσθετα της δόσης του Ιουνίου 2012 και Αυγούστου 2012, σχεδιασµός ο οποίος δεν υλοποιήθηκε. Β. Οι αυτόµατες ρήτρες πολιτικής οι οποίες έγιναν αποδεκτές από την ελληνική κυβέρνηση προβλέπουν την λήψη µέτρων άµεσης απόδοσης σε περίπτωση µη υλοποίησης κάποιων από τα µέτρα που έχουν συµφωνηθεί από την ελληνική κυβέρνηση µε τους διεθνείς δανειστές της. Τέτοια µέτρα άµεσης απόδοσης είναι: 1. Οι περικοπές µισθών και συντάξεων 2. Αυξήσεις έµµεσων φόρων, όπως του ΦΠΑ. Στις προαπαιτούµενες δράσεις µετά την πρόσφατη συνεδρίαση του Euro group, προστέθηκε και η υποχρέωση υλοποίηση της φορολογικής µεταρρύθµισης στην Ελλάδα, µε χρονικό όριο για την ολοκλήρωση αυτής, τον Ιανουαρίου του Γ. Συµφωνία για το χρέος: 2016 : Δηµόσιο χρέος να έχει µειωθεί κάτω του 175% του. 2020: Δηµόσιο χρέος να έχει µειωθεί στο 124% του. 2022: Δηµόσιο χρέος να έχει µειωθεί σε σηµαντικό βαθµό (σ.σ. substantially bellow) κάτω του 110% (σ.σ. 107% ; ) Δ. Οι συµφωνίες για τα 34,4 δις + 9,3 δις = 43,7 δις που ανακοινώθηκαν στις 27 Νοεµβρίου 2012, είναι χρήµατα που «εν µέρει» θα δοθούν στην Ελλάδα. Τα εναποµείναντα (σ.σ. και επιπρόσθετα) 44 δις των δανείων που έχουν δοθεί στην Ελλάδα αφορούν την αναχρηµατοδότηση του συν την πληρωµή κάποιων µικρών ποσών για την εξόφληση των οφειλών του δηµοσίου προς τους προµηθευτές του. Ε. Οφειλές του δηµοσίου µέχρι τον Δεκέµβριο 2012: 1 Δεκεµβρίου 2012: Ωριµάζει, λήγει, οµόλογο αξίας 250 εκατοµµυρίων Ευρώ.

2 11 Δεκεµβρίου 2013: Ωριµάζουν, λήγουν, τα έντοκα γραµµάτια του δηµοσίου τα οποία είχαν εκδοθεί στις 13 Νοεµβρίου 2012, προκειµένου να καλύψει το ελληνικό κράτος οµόλογα τα οποία ωρίµαζαν εκείνη την περίοδο. 21 Δεκεµβρίου 2012: Ωριµάζει, λήγει, οµόλογο αξίας 250 εκατοµµυρίων Ευρώ. Επιπρόσθετα τον Δεκέµβριο του 2013 ωριµάζουν τρίµηνα και εξάµηνα έντοκα γραµµάτια του δηµοσίου, η αξία ανέρχεται σε 3,6 δις. Αθροιστικά όλες οι οφειλές του δηµοσίου για την κάλυψη αναγκών οµολόγων και εντόκων γραµµατίων που ωριµάζουν, ανέρχονται σε 7,5 δις Ευρώ. ΣΤ. Τι επιτυγχάνει αυτή η συµφωνία : Α. Αποµακρύνει το κίνδυνο εξόδου της χώρας από την Ευρωζώνης για το 2013 και µόνο. Β. Επιτρέπει στις κυβερνήσεις των κρατών δανειστών, όπως η Γερµανία και η Ολλανδία καθώς και Φιλανδία, Σλοβακία, σε δεύτερο βαθµό, να παρουσιάσουν στους ψηφοφόρους τους την θέση ότι βοηθούν την Ελλάδα χωρίς να επιτρέπουν την διαγραφή µέρους των δάνειων που έχουν παράσχει στην Ελλάδα. Γ. Η απόδοση των κερδών που έχει αποκοµίσει η ΕΚΤ από τα ελληνικά οµόλογα στην Ελλάδα, επιτρέπει στην ΕΚΤ να αποφύγει την υλοποίηση πολιτικών οι οποίες θα κλίνουν προς την άµεση χρηµατοδότηση από την τράπεζα αυτή, των ελλειµµάτων του κρατικού προϋπολογισµού ενός κράτους µέλους της Ευρωζώνης. Δ. Το ΔΝΤ, µε την λήξη των µέτρων αυτών, µπορεί να ισχυρίζεται ότι το ελληνικό δηµόσιο είναι βιώσιµο. Παρότι πρόκειται περί µιας ψευδαίσθησης, ένεκα των παραδοχών οι οποίες έχουν ενσωµατωθεί στον τρόπο υπολογισµού της εξέλιξης των µακροοικονοµικών δεδοµένων, καθώς και του αυτού κάθε αυτού, το ΔΝΤ προς στιγµή µπορεί να ισχυρίζεται ότι ενεργεί σύµφωνα µε το καταστατικό του το οποίο του επιτρέπει να παρέχει βοήθεια µόνο σε χώρες το εξωτερικό χρέος είναι βιώσιµο. Z. Τι δεν επιτυγχάνει αυτή η συµφωνία: Α. Δεν επιλύει το ζήτηµα του και δεν διασφαλίζει την πορεία του προς µεγέθη των οποίων η βιωσιµότητα τους να είναι δυνατή (σ.σ. σχηµατικά στο 100% του της χώρας). Κατά συνέπεια ο όγκος των κεφαλαίων τα οποία καλείται να δαπανά το ελληνικό κράτος για την εξυπηρέτηση του παραµένει δυσανάλογα µεγάλος. Οι δαπάνες πληρωµής τόκων που δαπανά το ελληνικό κράτος κινείται σε µη βιώσιµα επίπεδα. Η πρόσφατη συµφωνία δεν αλλάζει την ουσία αυτών των παραµέτρων. Β. Δεν διευκολύνει την Ελλάδα να εξέλθει από την παγίδα της ύφεσης στην οποία έχει περιέλθει η οικονοµία τη, εξαιτίας των περιοριστικών πολιτικών που ασκεί. Γ. Επιτείνει την ανάγκη επιβολής νέων δραστικών περικοπών των δαπανών του κρατικού προϋπολογισµού. Δ. Επιτείνει την ανάγκη επιπρόσθετης µείωσης των µισθών των εργαζοµένων στην Ελλάδα. Ε. Επιτείνει την αύξηση της ανεργίας, η οποία κινείται προς το 30%.

3 ΣΤ. Οι βασικές παράµετροι της Συµφωνίας µε παρατηρήσεις: Βασικές παραδοχές επί για την πορεία του Παραδοχές για επίτευξη των στόχων του προγράµµατος: 1. Ύπαρξη πρωτογενούς πλεονάσµατος, 4,5% για διαδοχικά έτη, δηλαδή Η ονοµαστική αξία του της Ελλάδος θα αυξάνεται κάθε χρόνο κατά 4,5 %. Αυτή η αύξηση θα πραγµατοποιείτε κάθε έτος διαδοχικά µέχρι το Σηµαντική επισήµανση: Ο Οργανισµός Οικονοµικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) στις 27 Νοεµβρίου 2012 δηµοσίευσε τις αναθεωρηµένες προβλέψεις του. Για την Ελλάδα ο ΟΟΣΑ Η υποχρέωση της Ελλάδας να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασµα 4,5% στον προϋπολογισµό της µετατίθεται για το 2016 αντί του Επεκτείνεται η χρονική περίοδος κατά την οποία η Ελλάδα έχει στην διάθεση της για την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσµατος. Η λήψη επιπρόσθετων δραστικών µέτρων λιτότητας εν µέρει αποµακρύνεται για το βραχυπρόθεσµο µέλλον. Οι πιστωτές της Ελλάδας ελαφρώς χαλάρωσαν τα µέτρα πολιτικής τα οποία όφειλε η Ελλάδα να υλοποιήσει προκειµένου να επιτύχει άµεσα (2014) πρωτογενή πλεονάσµατα. 16 δις Ευρώ επιπρόσθετου δανεισµού θα χρειαστούν ένεκα της µετάθεσης του στόχου επίτευξης πρωτογενών πλεονασµάτων κατά 2 Αντίστοιχες παρατάσεις των χρονικών περιθωρίων έχουν ήδη δοθεί στις άλλες χώρες µέλη της Ευρωζώνης τα οποία αντιµετωπίζουν προβλήµατα δανεισµού. Με την µετάθεση της επίτευξης πρωτογενών πλεονασµάτων για το 2016, τα χρονικά περιθώρια τα οποία δόθηκαν στην Ελλάδα εναρµονίστηκαν µε τα χρονικά περιθώρια τα οποία είχαν δοθεί σε άλλες χώρες που αντιµετωπίζουν αντίστοιχα προβλήµατα. Οι περικοπές των δαπανών του Κρατικού Προϋπολογισµού προκαλούν αρνητική ανάπτυξη του της χώρας, και ως συνέπεια αυξάνουν τα ελλείµµατα των διαδοχικών κρατικών προϋπολογισµών, καθιστώντας την επίτευξη ενός πρωτογενούς πλεονάσµατος ανέφικτη. Η χώρα µε τις πολιτικές που εφαρµόζονται δεν µπορεί να εξέλθει από την παγίδα λιτότητας, δηλαδή από τον ανατροφοδοτούµενο κύκλο της λιτότητας στον οποία έχει εισέλθει.

4 για την πορεία του προβλέπει για το 2013 µείωση του κατά 4,5% (σ.σ. χειρότερη επίδοση µεταξύ όλων των κρατών µελλών του Οργανισµού), ενώ για το 2014 προβλέπεται µείωση 1,3% του της χώρας. Η Ελλάδα αναµένεται να επιτύχει θετικό ρυθµό ανάπτυξης µόνο κατά το τέλος του Οι παραδοχές για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο περιλαµβάνουν την ενίσχυση της παγκόσµιας εµπορικής δραστηριότητας, καθώς και την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονοµίας. Ο ΟΟΣΑ διατυπώνει ότι αν η ανάπτυξη είναι ασθενέστερη από ότι προβλέπεται στο σχέδιο δηµοσιονοµικής πολιτικής της κυβερνώσης τότε οι αυτόµατοι σταθεροποιητές ( automatic stabilisers) πρέπει Η υποχρέωση της Ελλάδας να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασµα 4,5% στον προϋπολογισµό της µετατίθεται για το 2016 αντί του Επιτόκια διακρατικών δανείων του Πρώτου Προγράµµατος Δανεισµού θα µειωθούν κατά 100 µονάδες βάσης. (σ.σ. Τα επιτόκια δανεισµού θα ανέρχονται σε 50 χρόνια. Τα χρήµατα αυτά θα δοθούν από τον επίσηµο τοµέα και τους δανειστές της χώρας. Η νέα συµφωνία όµως αυτή, απαιτεί η Ελλάδα να υλοποιήσει νέες περικοπές των δοµικών δαπανών του προϋπολογισµού, ύψους 6% του κατά τα επόµενα 4 χρόνια, δηλαδή µεταξύ 2012 και δις Ευρώ (µείωση δηµόσιου ) 2% του (µείωση δηµόσιου ) το 2020 Αντίστοιχες παρατάσεις των χρονικών περιθωρίων έχουν ήδη δοθεί στις άλλες χώρες µέλη της Ευρωζώνης τα οποία αντιµετωπίζουν προβλήµατα δανεισµού. Με την µετάθεση της επίτευξης πρωτογενών πλεονασµάτων για το 2016, τα χρονικά περιθώρια τα οποία δόθηκαν στην Ελλάδα εναρµονίστηκαν µε τα χρονικά περιθώρια τα οποία είχαν δοθεί σε άλλες χώρες που αντιµετωπίζουν αντίστοιχα προβλήµατα. Ισπανία και Ιταλία θα δανείζονται ακριβότερα από τις αγορές για να δανείσουν µε χαµηλά επιτόκια την Ελλάδα. Οι χώρες που έχουν µπει σε Οι περικοπές των δαπανών του Κρατικού Προϋπολογισµού προκαλούν αρνητική ανάπτυξη του της χώρας, και ως συνέπεια αυξάνουν τα ελλείµµατα των διαδοχικών κρατικών προϋπολογισµών, καθιστώντας την επίτευξη ενός πρωτογενούς πλεονάσµατος ανέφικτη. Η χώρα µε τις πολιτικές που εφαρµόζονται δεν µπορεί να εξέλθει από την παγίδα λιτότητας, δηλαδή από τον ανατροφοδοτούµενο κύκλο της λιτότητας στον οποία έχει εισέλθει.

5 για την πορεία του να ενεργοποιηθούν ακόµη και εάν αυτό συνεπάγεται ότι η Ελλάδα δεν θα υλοποιήσει, πιάσει, τους στόχους που έχει θέσει. Ο ΟΟΣΑ εκτιµά ότι η Ευρωζώνη θα έχει το 2013 µείωση κατά 0,1 του της και αύξηση κατά 1,3% του της το Οι πολιτικές λιτότητας θα κρατήσουν µειωµένη την οικονοµική δραστηριότητα στην Ευρωζώνη εκτιµά ο ΟΟΣΑ. µονάδες βάσης πάνω από τα επιτόκια δανεισµού της διατραπεζικής αγοράς. Τα επιτόκια ανέρχονταν σε 150 µονάδες βάσης) Διακρατικά δάνεια του Δεύτερου Προγράµµατος Δανεισµού: Α. Η ωρίµανση των δανείων αυτών επεκτείνεται για 15 χρόνια. Β. Η καταβολή τόκων δανεισµού µεταφέρεται για µετά από 10 χρόνια. Παραίτηση κρατών µελλών της Ευρωζώνης από τα κέρδη που τους αναλογούν και τα οποία έχει αποκοµίσει η ΕΚΤ 2 δις Ευρώ (µείωση δηµόσιου ) 7 δις Ευρώ (µείωση δηµόσιου ) 2% του (µείωση δηµόσιου ) το ,6% του (µείωση δηµοσίου ) το Πρόγραµµα Δανεισµού δεν συµµετέχουν στο µέτρο αυτό, δηλαδή Ιρλανδία, Πορτογαλία. Όταν µπει η Ισπανία σε Πρόγραµµα Δανεισµού, θα συµβεί το ίδιο. Οπότε θα υπάρξει κενό για την Ελλάδα από τον δανεισµό αυτό, ζήτηµα που πρέπει να επιλυθεί στο µέλλον. Οι χώρες που έχουν µπει σε Πρόγραµµα Δανεισµού δεν συµµετέχουν στο µέτρο αυτό, δηλαδή η Ιρλανδία Τα κέρδη της ΕΚΤ από τα ελληνικά οµόλογα υπολογίζονταν σε 10 δις ή σε δις, σύµφωνα µε τους

6 για την πορεία του από τα ελληνικά οµόλογα που έχει στην κατοχή της. Επιστροφή των χρηµάτων αυτών στην Ελλάδα. και η Πορτογαλία. Στο µέλλον και η Ισπανία, δεν θα συµµετέχει καθώς και η χώρα αυτή θα µπει σε Πρόγραµµα Δανεισµού. Financial Times. Σηµαντικά ποσά θα διατεθούν, δανειστούν στην Ελλάδα από το ΕΤΧΣ για την επαναγορά οµολόγων από την δευτερογενή αγορά. Οι τιµές επαναγοράς ελληνικών οµολόγων θα κυµανθούν σε τιµές οι οποίες δεν θα ξεπερνούν την υψηλότερη τιµή των οµολόγων αυτών όπως καταγράφηκε στις 23 Νοεµβρίου (σ.σ. Δηλαδή η επαναγορά θα πραγµατοποιηθεί στο 33% µε 35% της ονοµαστικής αξίας των ελληνικών οµολόγων. Μέχρι πρότινος οι τιµές των ελληνικών οµολόγων στην 11% του (µείωση δηµοσίου το 2020) Η χρησιµότητα της επαναγοράς οµολόγων είναι µειωµένη ως προς την µείωση του δηµοσίου ένεκα του χρόνου ωρίµανσης των οµολόγων ( ) που κατέχουν ιδιώτες καθώς και του µειωµένου όγκου των οµολόγων που κατέχει ο ιδιωτικός τοµέας. Επιπρόσθετα η πολιτική αυτή αποτελεί την πιο φιλική προς τις αγορές, πολιτική. Κριτική για επαναγορά οµολόγων Επιγραµµατικά: 1. Η πιο φιλική πολιτική προς τις αγορές 2. Σπατάλη χρηµάτων, καθώς τα οµόλογα ιδιωτών που θα αγοραστούν από την δευτερογενή αγορά ωριµάζουν το Χρήµατα που θα δαπανηθούν για την επαναγορά, θα ήταν πολύ πιο σηµαντικό να δοθούν στην

7 για την πορεία του δευτερογενή αγορά κυµαίνονταν στο 25% της ονοµαστικής αξίας των ελληνικών οµολόγων). Μείωση κατά 10 µονάδες βάσης του κόστους των εγγυήσεων τις οποίες έχει καταβάλει η Ελλάδα στο ΕΤΧΣ. 0,5 δις 0,6% (µείωση) αναθέρµανση της ελληνικής οικονοµίας προκειµένου να επιτύχει θετικούς ρυθµούς ανάπτυξης εάν γίνεται καθώς ή/και στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών προκειµένου να παράσχουν ρευστότητα στην αγορά µέσω αύξησης του δανεισµού των επιχειρήσεων και πολιτών.