ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013 Οι Εξελίξεις στον Τουρισμό και οι θέσεις των εργαζομένων του κλάδου Το Συνδικάτο μας μαζί με τα επιχειρησιακά σωματεία του κλάδου στην Αττική αποφασίσαμε να παραχωρήσουμε τη σημερινή Συνέντευξη Τύπου προκειμένου να τοποθετηθούμε δημόσια και να απαντήσουμε στα όσα λέγονται και γράφονται το τελευταίο διάστημα, μέσα κι από παρεμβάσεις κυβερνητικών και επιχειρηματικών παραγόντων που επιχειρούν να διαμορφώσουν "κλίμα" και έδαφος για την προώθηση μέτρων και πολιτικών που θα εξασφαλίσουν νέο κύμα κερδοφορίας για τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους και τις επιχειρήσεις του τουρισμού. "...ο τουρισμός ατμομηχανή της Ελληνικής οικονομίας για την ανάπτυξη και την έξοδο από την κρίση..." Αυτό διαλαλούν σε όλους τους τόνους, ανεβάζοντας τις αφίξεις τουριστών για το 2013 στα 17 εκ. και τα έσοδα στα 11 δις, ανακοινώνοντας προβλέψεις για 1 εκατ. περισσότερες αεροπορικές θέσεις και διψήφιο θετικό πρόσημο για τις προκρατήσεις της φετινής περιόδου από όλες τις χώρες. Ταυτόχρονα επίσημα ανακοινώνουν αύξηση 24,69% στις αφιξοαναχωρήσεις τουριστών στο λιμάνι του Πειραιά κατά το πρώτο τρίμηνο του 2013 και πάνω από 700 κρουαζιέρες στο ίδιο λιμάνι για όλο το χρόνο. Και τέλος, μέσα στην κρίση που βαθαίνει όλο και περισσότερο, το 2012 αυξήθηκαν κατά 3.000 δωμάτια μέσα από την δημιουργία νέων μεγάλων ξενοδοχείων. Δεν ξέρουμε τί θα περίμενε κανείς από όλα αυτά που λέγονται και γράφονται, αλλά εμείς οι εργαζόμενοι στον τουρισμό έχουμε μεγάλη εμπειρία από τις τουλάχιστον δυο τελευταίες δεκαετίες. Την εποχή την μεγάλης καπιταλιστικής ανάπτυξης στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας πληρώσαμε ακριβά τα μεγάλα τους κέρδη. Ήταν τα χρόνια που η μεγαλοεργοδοσία ενώ πανηγύριζε ότι τα έσοδα από τον τουρισμό αποτελούσαν το 18% του ΑΕΠ, συμφωνούσε μαζί με τα στηρίγματα της στο συνδικαλιστικό κίνημα αυξήσεις λιγότερο από 1 ευρώ την ημέρα. Όταν οι ξενοδόχοι συρρίκνωναν την λειτουργία των εποχικών ξενοδοχείων στους μήνες που κέρδιζαν περισσότερο. Όταν προσλάμβαναν καραβιές με νέους από την ανατολική κυρίως Ευρώπη ως δήθεν μαθητές τουριστικών σχολών με αμοιβή 300 ευρώ το μήνα. Όταν από τότε οι ανασφάλιστοι εργαζόμενοι ήταν η πλειοψηφία του κλάδου, χωρίς κανένα σεβασμό στις ΣΣΕ, με «πακέτα» αμοιβής που αντιστοιχούσαν σε ποσό κάτω κι από τα κατώτατα μεροκάματα και δουλειά 30 μέρες το μήνα ήλιο με ήλιο. Το ίδιο διάστημα οι κυβερνήσεις παγίωναν τις ελαστικές μορφές απασχόλησης με συμβάσεις μιας μέρας, δουλεμπορικά συνεργεία, μερική απασχόληση. Καταργούσαν τον κλάδο Υγείας των ξενοδοχοϋπαλλήλων και έδιναν συντριπτικό χτύπημα και στον κλάδο Πρόνοιας. Πριν την κρίση ο εποχικά εργαζόμενος στον τουρισμό ήθελε τουλάχιστον 40 χρόνια δουλειάς για να πάρει σύνταξη μετά τις διαδοχικές αυξήσεις στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, από το 1992 και μετά. 1
Όλα αυτά που περιγράψαμε αφορούσαν την προ κρίσης εποχή. Κατά τη διάρκειά της το τελευταίο τρίχρονο, το μαύρο μέτωπο εργοδοσίας, κυβερνήσεων, των κομμάτων που βρίσκονται εναρμονισμένα με τις πολιτικές της ΕΕ, κατάφεραν συντριπτικό πλήγμα σε μια σειρά κατακτήσεις και δικαιώματα που είχαν απομείνει από την προηγούμενη επίθεση. Διέλυσαν τις ΣΣΕ καταργώντας κάθε δικαίωμα που για αυτούς θεωρείται κόστος. Αυξήθηκε κατακόρυφα ο βαθμός εκμετάλλευσης των εργαζομένων με μεγάλες μειώσεις μισθών που αγγίζουν το 40%, κυριαρχεί η απλήρωτη και ανασφάλιστη δουλειά που ξεπερνά το 60%, μειώθηκε η απασχόληση, επεκτάθηκαν οι εργασιακές σχέσεις σκουπίδια, βασιλεύει παντού η πολυαπασχόληση, η εντατικοποίηση της δουλειάς, η δουλειά χωρίς σταματημό. Το φαινόμενο να βλέπει κανείς για παράδειγμα τον ίδιο σερβιτόρο στα πρωινά, στα γεύματα και στα δείπνα είναι όχι εξαίρεση, αλλά κανόνας. Το επόμενο βήμα τους είναι η κατάργηση του 5θημερου και η επιβολή 6ημερης εργασίας. Πετούν στο δρόμο μαζικά εργαζόμενους με δικαιώματα και στη θέση τους παίρνουν ζεστό χρήμα και τζάμπα, νέους εργαζόμενους χωρίς κανένα δικαίωμα με σύμβαση μιας ημέρας που αποτελούν σε πολλές περιπτώσεις την πλειοψηφία των εργαζομένων σε μια ξενοδοχειακή ή επισιτιστική μονάδα, με δεκάδες χιλιάδες συμβάσεις πρακτικής άσκησης, μαθητείας, κατάρτισης, επανακατάρτισης, δια βίου μάθησης κι όπως αλλιώς ονομάζουν την τζάμπα εργασία. Προσπαθούν να φέρουν σε αντιπαράθεση το γιο με τον πατέρα, το νέο με τον παλιό. Σε όλα αυτά πρέπει να προσθέσει κανείς το σοβαρότερο ζήτημα που έχει να κάνει με την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων. Σε μια εποχή με 1,5 εκ ανέργους, που οι θέσεις εργασίας είναι λαχείο, πώς μπορεί να εξηγηθεί ότι οι εργαζόμενοι του κλάδου παραιτούνται κατά εκατοντάδες λόγο εντατικοποίησης, άλλοι καταλήγουν σε νοσοκομεία, άλλοι βρίσκονται σε μόνιμη αναπηρία, αν όχι από την ίδια τη φύση αυτής της καπιταλιστικής ανάπτυξης που όχι μόνο δεν ενδιαφέρεται για τη ζωή του εργάτη, εργάτριας αλλά ξεζουμίζει την εργατική δύναμη μέχρι τελικής πτώσης; Να μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για έναν κλάδο που αποχαρακτηρίστηκαν τα ΒΑΕ από όλες σχεδόν τις ειδικότητες. Για να καταδείξουμε το μέγεθος του προβλήματος θα αναφέρουμε στοιχεία από χώρους δουλειάς που αποτελούν τις ναυαρχίδες του τουρισμού στην Αθήνα και αποδεικνύουν την επικράτηση του εργασιακού μεσαίωνα. 100 εργαζόμενους με σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου απέλυσε μεγάλο παραλιακό ξενοδοχείο από τον περασμένο Νοέμβρη με διάφορους τρόπους. Τους περισσότερους από αυτούς τους επαναπροσέλαβε με συμβάσεις λίγων μηνών, κι όσους αρνήθηκαν να ζήσουν «μισή ζωή» τούς έστειλε στη μόνιμη ανεργία. Ορισμένους μάλιστα από αυτούς τους απέλυσε την ίδια στιγμή που προσλάμβανε εκατοντάδες εποχικούς λίγων μηνών. Με βάση τα στοιχεία που συγκεντρώσαμε από μεγάλο Αθηναϊκό κεντρικό ξενοδοχείο με 500 περίπου δωμάτια, που μάλιστα παρουσιάζει αύξηση κερδών το 2013, σε αυτό εργάζονται 17 μόνιμες καμαριέρες που τακτοποιούν μέχρι και 13 δωμάτια ημερησίως. Αν υποθέσουμε ότι η μέση πληρότητα είναι 50% -που βέβαια δεν είναι, ακόμη και στη χαμηλή περίοδο- θα χρειάζονταν συνολικά 25 καμαριέρες για μία βάρδια την ημέρα. 2
Επειδή αντιλαμβάνεται κανείς ότι αυτές οι 17 εργαζόμενες δεν επαρκούν ούτε για το 50% της πληρότητας ακόμη κι αν εργάζονταν κάθε μέρα χωρίς ρεπό, η πολυεθνική διαχειρίστρια του ξενοδοχείου προσλαμβάνει καθημερινά καμαριέρες από εξωτερικό συνεργείο. Αυτές για το πρώτο 5μηνο του 2013 έφτασαν σε αριθμό τις 38(!) με εργασία μεταξύ 14 και 20 ημερών για κάθε μήνα. Είναι καμαριέρες που εργάζονται για χρόνια στο ίδιο ξενοδοχείο, ενώ αμείβονται από την εργολαβική εταιρεία με αποδοχές κάτω από αυτές που λαμβάνουν οι μόνιμες καμαριέρες. Που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα, που εκβιάζονται για να κάνουν περισσότερα δωμάτια -αλλού πληρώνονται και με το δωμάτιο- που δεν έχουν κανένα δικαίωμα στην απεργία, που οι εργοδοτικοί συνδικαλιστές δεν τις γράφουν ούτε στα σωματεία που ελέγχουν. Γίνεται αντιληπτό ότι η μετατροπή της πλήρους απασχόλησης σε μερική και ιδιαίτερα μέσα από δουλεμπορικά συνεργεία, δεν εξυπηρετεί ούτε στο ελάχιστο έκτακτες ανάγκες των ξενοδοχείων, παρά την ίδια τους την κερδοφορία, μέσα από άθλιες εργασιακές σχέσεις και πετσόκομμα μισθών. Από κει και πέρα ισχύουν γενικά για όλους, νέους και παλιούς, άνεργους και μη, μια σειρά από ρυθμίσεις και μέτρα σε όλα τα επίπεδα που πριν λίγα χρόνια θα ακουγόντουσαν ως κακός εφιάλτης. 80 χρόνια (!!!) δουλειάς για εποχικά εργαζόμενο για να πάρει πλήρη σύνταξη; 40 χρόνια για σύνταξη πτωχοκομείου. Από τη μια πετσοκόβουν το εφάπαξ που είναι λεφτά δικά μας και μόνο, το χορηγούν μετά από 14 μήνες κι από την άλλη προχωρούν σε κατασχέσεις για χρέη στις τράπεζες και στην εφορία. Καταργούν κι αυτό το ελάχιστο επίδομα ανεργίας σε δεκάδες χιλιάδες εποχικούς του κλάδου την ώρα που περιμένουμε το χειρότερο χειμώνα των τελευταίων χρόνων, που οι ξενοδόχοι θα μας έχουν πάλι απλήρωτους, χωρίς φαγητό, θέρμανση, γάλα για το παιδί μας. Αξιώνουν να πληρώνουμε ακόμη και για μια απλή εξέταση στον ΕΟΠΥΥ κι αυτή μετά από 3 μήνες, όταν ο κλάδος Υγείας του ταμείου μας που κατάργησαν είχε 100 εκ. αποθεματικά Κλείνουν νοσοκομεία, παιδικούς σταθμούς, σχολεία, την ίδια στιγμή που ετοιμάζονται να δώσουν σε μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα ό,τι έχει απομείνει στο δημόσιο, από κλινικές και σχολειά μέχρι ακτές, λιμάνια και ολόκληρα τουριστικά φιλέτα. Οι όποιες δημόσιες υποδομές υπάρχουν δίνονται στους επιχειρηματίες ως συνέχεια των μεταρρυθμίσεων που αξιώνει ο πρωθυπουργός, η συγκυβέρνηση, τα κόμματα που υπόσχονται λύσεις μέσα από τη λυκοσυμμαχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του ΔΝΤ. Σήμερα που με βάση τα διαγγέλματά τους ο τουρισμός μπαίνει σε τροχιά ανάπτυξης, βαθαίνουν την επίθεσή τους ακόμη περισσότερο ώστε να θωρακίσουν την ανταγωνιστικότητα και τα κέρδη τους, τσακίζοντας κάθε δικαίωμα που έχει απομείνει. Εμείς ξέρουμε καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο ότι οι υποσχέσεις για ανάκαμψη, με όχημα τον τουρισμό που διατυμπανίζει η κυβέρνηση είναι «Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει». Αφορά τους μονοπωλιακούς ομίλους, τις μεγάλες αλυσίδες, αυτούς που κέρδιζαν και πριν την κρίση αλλά και τώρα, μέσα από τη δική μας εκμετάλλευση, απ τη δική μας δουλειά. Με αυτούς τους όρους θα γίνει η έξοδος από την κρίση με ατμομηχανή τον τουρισμό και κάρβουνο τους εργαζόμενους του κλάδου, που θα πατήσει πάνω στις πλάτες μας όπως άλλωστε και παλιότερα. 3
Αυτή είναι η ανάπτυξη που διαφημίζουν. Ανάπτυξη που δεν έχει να προσφέρει τίποτε θετικό στους εργαζόμενους του κλάδου, αλλά ούτε στον ίδιο το λαό. Οι ίδιοι λένε ότι ο εσωτερικός τουρισμός βρίσκεται στα επίπεδα του 50% (1,5 δις ) σε σχέση με το 2008 (3 δις ), με τάσεις περαιτέρω μικρής μείωσης το 2013. Αυτό σημαίνει ότι την δική τους ανάπτυξη δεν θα την πληρώσει μόνο ο εργαζόμενος του κλάδου αλλά και ο λαός που εξακολουθεί και είναι αποκλεισμένος από τον τουρισμό τους, μιας και στον καπιταλισμό η δυνατότητα να ξεκουραστεί ο εργάτης και να αναπληρώσει την εργατική του δύναμη, να κάνει τουρισμό και αναψυχή αποτελεί πανάκριβο εμπόρευμα, μια και ως τέτοιο μετατρέπονται επίσης ο ήλιος, η θάλασσα, το περιβάλλον, η πολιτιστική κληρονομιά. Τα χαράς ευαγγέλια απλά χρησιμοποιούνται για να δημιουργήσουν πλαστές εντυπώσεις θετικών εξελίξεων, προκειμένου να καταπιούμε τη νέα δέσμη σκληρών μέτρων που μας επιβάλλουν και φυσικά αυτών που θα έρθουν το επόμενο διάστημα. Κι εδώ να εντοπίσουμε το εξής σημαντικό κατά τη γνώμη μας ζήτημα. Στην τελευταία Γενική Συνέλευση του ΣΕΤΕ πέρα από τις απαιτήσεις-εντολές του μεγάλου τουριστικού κεφαλαίου από το κράτος, είχαμε και την επιβεβαίωση του ρόλου τόσο των κομμάτων της συγκυβέρνησης, όσο και της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η μεν ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, έσπευσαν να υλοποιήσουν τις επιταγές των μεγαλοεργοδοτών με το νομοσχέδιο για τον τουρισμό που έχει κατατεθεί στη βουλή και που τα δίνει όλα στο βωμό της εξυπηρέτησης των συμφερόντων της τάξης τους. Αιγιαλός, ιδιωτικά δάση, περιοχές που ελέγχονται για την παρουσία αρχαιοτήτων, χώροι ιαματικών πηγών, όλα στους μεγάλους παίχτες της τουριστικής αγοράς, με βεβαίως αποκλεισμένη κάθε μικρή επιχείρηση, τους αυτοαπασχολούμενους του χώρου, αφού οι σχετικές ρυθμίσεις εκτός από τους νέους επενδυτές, αφορούν και υπάρχοντα ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων. Στο όνομα του «νέου προσανατολισμού στον τουρισμό» και με τη γραμμή της κυβέρνησης «κανένα εμπόδιο στις επενδύσεις» τα δίνει όλα στο κεφάλαιο. Χρήσεις γης αλλάζουν και από αγροτικές θα χαρακτηρίζονται τουριστικές, με στόχο την προσέλκυση υψηλής στάθμης πελατών, μεγάλες εκτάσεις, ιαματικές πηγές, αρχαιολογικοί και ιστορικοί χώροι, λιμάνια, μαρίνες και όπου μπορούν να δημιουργηθούν τέτοιες και κάθε σπιθαμή παράκτιας ζώνης και αιγιαλού παραδίδονται για χρήση. Δίνει πλήρη ελευθερία στην ιδιωτικοποίηση και επιχειρηματική εκμετάλλευση της δημόσιας περιουσίας για τουριστικούς σκοπούς ακόμη και εκκλησιαστικών μνημείων, έως 99 χρόνια. Φθάνουν στο σημείο πρόκληση να αυξάνουν τα πρόστιμα για ελεύθερο κάμπινγκ που έτσι κι αλλιώς σε αυτό καταφεύγουν χιλιάδες νέοι και λαϊκές οικογένειες. Είναι πρόκληση, απέναντι στους νέους και τις νέες, απέναντι στους εργαζόμενους που δεν μπορούν να πάνε ούτε πέντε μέρες διακοπές. Σε αυτούς τους νέους στοχεύει υποτάσσοντας όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης στις ανάγκες του τουριστικού κεφαλαίου και της αγοράς, διαμορφώνοντας μια σούπα από σχολές βασισμένες στη δια βίου μάθηση και κατάρτιση. Ταυτόχρονα ενισχύει τις ιδιωτικές σχολές και τα κέντρα κατάρτισης. Επιπλέον, με το τμήμα διασύνδεσης με την αγορά το Υπουργείο μετατρέπεται σε δουλεμπορικό γραφείο εκμετάλλευσης των νέων εργαζομένων σπρώχνοντας φτηνό εργατικό δυναμικό τους μεγαλοεπιχειρηματίες. Πρόκειται για το όραμα του κ. Σαμαρά για τη «νέα Ελλάδα» της σκληρής λιτότητας ως το 2021 και βάλε. Τη «νέα Ελλάδα» με «σταθερότητα, μεταρρυθμίσεις, επενδύσεις» που σημαίνουν συνέχιση και κλιμάκωση της 4
πολιτικής που βυθίζει το λαό στη φτώχεια και τη χρεοκοπία, που ισοπεδώνει μισθούς και εργασιακά δικαιώματα, που διαλύει τις κοινωνικές παροχές, εκποιεί τη δημόσια περιουσία και στρατηγικούς τομείς της οικονομίας. Πολιτική που ταυτίζεται με τις επιδιώξεις των επιχειρηματικών ομίλων, για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους και μεγαλύτερα κέρδη. Ο δε ΣΥΡΙΖΑ δια του Υπεύθυνου Τομέα Τουρισμού Μιχάλη Κριτσωτάκη, έκανε καθαρό ότι ενδιαφέρεται και προβάλλει «την ανάπτυξη της υγιούς και όχι της παρασιτικής, τουριστικής και συμπληρωματικής προς τον τουρισμό επιχειρηματικότητας». Δηλαδή τί; θα χωρίσουμε τη μεγαλοεργοδοσία σε υγιή και παρασιτική; Πόσο υγιή μπορεί να είναι η επιχειρηματικότητα που κερδίζει από τον ήλιο, τη θάλασσα, τις δημόσιες υποδομές που έχει ακριβοπληρώσει δεκάδες φορές ο λαός και φυσικά από τη δουλειά των εργαζομένων σε σύγχρονα εργασιακά κάτεργα; Αλλά ακόμη και το παρασιτικό που αναφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ το συντηρεί μια χαρά με την πρότασή του για ίδρυση ενός «Ειδικού Ταμείου Τουριστικής Ανάπτυξης ή Τράπεζας Ειδικού Σκοπού που θα έχει ως κύριους στόχους τη χρηματοδότηση και την παροχή εγγυήσεων για την υλοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων τουριστικής σημασίας, την ενίσχυση της απαραίτητης ρευστότητας και τη διασφάλιση της κοινωνικής αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας της τουριστικής επενδυτικής δραστηριότητας». Τίνος χρήματα θα διαθέτει αυτή η τράπεζα και σε ποιους; Μήπως «στους καλούς επιχειρηματίες που τηρούν τους νόμους» όπως συχνά λένε στο ΣΥΡΙΖΑ; Δηλαδή οι εργοδότες που τηρούν όλο αυτό το αντεργατικό νομοθετικό πλαίσιο που καταργεί ΣΣΕ, 8ωρο, σταθερή δουλειά, ΒΑΕ, 5θημερο θα πρέπει να είναι καλοί και αποδεκτοί; Τι μας λεν λοιπόν όλοι αυτοί; Ή μάλλον πόσο διαφέρουν μεταξύ τους; Ο εργοδότης με τα προνόμια και τα κέρδη του, ο εργάτης με τη φτώχια του και τα καθημερινά αδιέξοδα, αλλά όλοι μαζί για έναν τουρισμό που θα φέρνει περισσότερα έσοδα, περισσότερους τουρίστες, μεγαλύτερη καπιταλιστική ανάπτυξη. Μπορεί να διαφωνούν στο μείγμα διαχείρισης, ίσως και στο πιο κομμάτι του τουριστικού κεφαλαίου πρέπει περισσότερο να στηριχθεί, δεν τα χαλάνε πάντως στο ένα και πιο σημαντικό: «στην υλοποίηση πολιτικών, οι οποίες θα συνθέτουν το προϊόν με όρους βιώσιμης ανάπτυξης». Την ερώτηση «ποιες πολιτικές» και «ποια ανάπτυξη» έχει ήδη απαντήσει ο σημερινός σχεδιασμός της οικονομίας, οι επιταγές της ΕΕ, στα οποία όλοι αυτοί συμφωνούν. Για τις συνδικαλιστικές ηγεσίες (ΠΑΣΚΕ-ΔΑΚΕ-ΑΥΤ. ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ) που ταυτίζουν τα συμφέροντα της τάξης μας με την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων δεν χρειάζεται να πει κανείς πολλά. Τα λένε όλα τα έργα τους. Έβαλαν πλάτη να περάσουν όλες οι αντεργατικές επιλογές την εποχή της καπιταλιστικής ανάπτυξης και σήμερα βάζουν πλάτη και πρωτοστατούν σε μειώσεις μισθών και δικαιωμάτων. Αποτελούν μαζί με τα κόμματά τους ένα μέτωπο που έχει στόχο να μας κάνουν όλους συνένοχους στο έγκλημα. Να συναινούμε, να σκύβουμε το κεφάλι, να χαμηλώσουμε ακόμη πιο πολύ τις απαιτήσεις μας. Γι αυτό εκβιάζουν πότε με τα ψευδοδιλήμματα περί "κοινού καλού", "σωτηρίας της χώρας" ώστε να περάσουν το σύνολο των μέτρων αβίαστα, χωρίς αντιδράσεις, πότε με τη λογική του μικρότερου κακού που οδηγεί στον πάτο. Σε αυτή την προσπάθεια εντάσσεται και η προώθηση του "κοινωνικού αυτοματισμού". Η καταστολή των αγώνων μας, οι κλάψες τους για 5
κινητοποιήσεις που υπονομεύουν τον τουρισμό δεν είναι παρά το παραμύθι που δεν αρέσει πια ούτε στους πιο αφελείς. Από τα 40 ξενοδοχεία που έκλεισαν τα τελευταία χρόνια στο κέντρο της πόλης, σε κανένα δεν είχε ποτέ γίνει σχεδόν η παραμικρή κινητοποίηση. Αλλά και πέρσι το καλοκαίρι, με αρκετές κινητοποιήσεις οι ίδιοι οι εργοδότες μας ομολόγησαν αύξηση της τουριστικής κίνησης και των εσόδων τους. Ο στόχος τους είναι να χτυπήσουν ίσα στη συνείδηση των εργαζομένων του κλάδου και άλλων κλάδων, ότι τα συμφέροντά μας είναι ίδια με τα συμφέροντα της μεγαλοεργοδοσίας. Ότι αν κερδίσει ο εργοδότης θα κερδίσουμε κι εμείς. Ότι αν χάνει ο εργοδότης πρέπει να χάσουμε κι εμείς. Ότι πρέπει στην προσπάθεια που κάνει η συγκυβέρνηση να πάρει τα πάνω της η οικονομία, πρέπει να δεχτούμε να χάσουμε κι άλλα, για να έρθει η πολυπόθητη ανάπτυξη. Στην πραγματικότητα θέλουν να ενοχοποιήσουν μέχρι και να ποινικοποιήσουν τους αγώνες μας, να κάμψουν κάθε αντίδραση, να περάσουν χωρίς αντίδραση τα σχέδιά τους. Να επαναλειτουργήσουν τον κοινωνικό αυτοματισμό σε βάρος των δικαιωμάτων συνολικά της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, να επικρατήσει τελικά το εμπορευματοποιημένο τουριστικό προϊόν για την πλουτοκρατία και τα ακριβοπληρωμένα τσιράκια της. Είναι απαίτησή τους το τσάκισμα κάθε δικαιώματος που έχει απομείνει συνολικά στην εργατική τάξη. Τί να θυμηθεί κανείς; τα χτυπήματα στις διαδηλώσεις, τις επιστρατεύσεις, τη συκοφάντηση του αγώνα μας για τα ΒΑΕ ή των ναυτεργατών σε κάθε τους απεργία; Απέναντι σε όλα αυτά, το Συνδικάτο και τα ταξικά σωματεία του κλάδου έχουμε να προτάξουμε τη διακηρυγμένη εδώ και χρόνια θέση ότι για μας ο τουρισμός, οι διακοπές, η αναψυχή αποτελούν δικαίωμα των εργαζομένων, δικαίωμα του λαού. Εμείς με αυτή την οπτική προσεγγίζαμε και προσεγγίζουμε το ζήτημα αυτών των εννοιών, που άλλωστε αποτελούν κατακτήσεις του εργατικού κινήματος στη χώρα μας αλλά και αλλού, μέσα από πολλούς και σκληρούς αγώνες. Για μας το ερώτημα που μπαίνει δεν είναι ποιοτικός ή όχι τουρισμός. Δεν είναι πολλοί ή λίγοι τουρίστες. Αλλά τουρισμός από ποιον, για ποιον. Ποιον υπηρετεί και με τί όρους. Ποιος κερδίζει, σε βάρος ποιων. Εμείς θεωρούμε ότι ο τουρισμός είναι ανθρώπινη ανάγκη και ως τέτοια πιστεύουμε ότι το δικαίωμα στις διακοπές για τον εργαζόμενο είναι αδιαπραγμάτευτο. Η ανάπαυση και αναψυχή του εργαζόμενου έχει άμεση σχέση και συμβάλει στην αναπλήρωση της εργατικής δύναμης, σωματικής και ψυχικής. Πρέπει λοιπόν να κατοχυρωθεί ως υποχρεωτικό και δωρεάν δικαίωμα στο λαό. Κάτι που προϋποθέτει σταθερή και μόνιμη δουλειά για όλους τους εργαζόμενους, με μισθούς που να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες μας. Η ανάγκη αυτή του εργαζόμενου μπορεί να συμβάλει στην γνωριμία με άλλους λαούς και πολιτισμούς, στην αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου, στην μόρφωση και γνωριμία της κληρονομιάς της χώρας μας, πόσο μάλλον και στην ανάδειξη του λαϊκού πολιτισμού. Η τουριστική δραστηριότητα πρέπει να διασφαλίζει: Την ισόρροπη ανάπτυξη περιοχών και κλάδων του τουριστικού τομέα σε αναλογία με την βιομηχανική αγροτική παραγωγή, τις αναγκαίες υποδομές (ενεργειακές, ύδρευσης κλπ) και όχι την εγκατάλειψη σημαντικών υποδομών για χάρη δημιουργίας τεράστιων τουριστικών περιοχών με πολλές ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις χωρίς ύδρευση, αποχέτευση ακόμα και δίκτυα μεταφοράς. 6
Την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας σε σχέση με τη φύση κι όχι την κατασπατάληση φυσικών πόρων, την τσιμεντοποίηση, καταστροφή του περιβάλλοντος, την απώλεια πρασίνου και ελεύθερων χώρων. Την πλήρη σταθερή εργασία των εργαζομένων του κλάδου, την προστασία της υγείας και ασφάλειας τους και όχι την επιδείνωση των εργασιακών σχέσεων, του πραγματικού μισθού και των συνθηκών εργασίας τους. Εμείς σαν ταξικά σωματεία, συγκροτώντας τη δική μας συμμαχία με την υπόλοιπη εργατική τάξη, την φτωχή αγροτιά και τους αυτοαπασχολούμενους, προβάλουμε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο πάλης σε κόντρα με την πολιτική της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας του κεφαλαίου, με βασικούς άξονες: Το δικαίωμα για διακοπές και αναψυχή για όλους τους εργαζόμενους μέσα από την εξασφάλιση αδείας 30 μέρες και επίδομα αδείας ίσο με ένα μισθό. Τις δωρεάν διακοπές για όλα τα παιδιά των εργαζομένων, τους συνταξιούχους και τους φτωχούς αγρότες. Την ελεύθερη πρόσβαση στις ακτές. Τη δωρεάν είσοδο σε όλα τα μνημεία, μουσεία και πολιτιστικούς χώρους της χώρας μας. Πρόσβαση που θα εξυπηρετείται από ολοκληρωμένο δίκτυο συγκοινωνιών. Ξενάγηση που να καλύπτει τις ανάγκες εγχώριων και αλλοδαπών επισκεπτών. Την παροχή προγραμμάτων κοινωνικού τουρισμού σε όλους τους εργαζόμενους με οποιαδήποτε μορφή απασχόλησης (μερική απασχόληση, συμβάσεις ορισμένου χρόνου κλπ), τους άνεργους και τους φτωχούς και μεσαίους αγρότες χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Τη δημιουργία δημόσιων και δωρεάν κατασκηνώσεων για τα παιδιά όλων των εργαζόμενων και των ανέργων, που θα λειτουργούν όλο το καλοκαίρι, δημιουργία δωρεάν οργανωμένων χώρων αναψυχής (καμπινγκ) για όλους τους νέους. Εγκαταστάσεις σύγχρονες, ποιοτικές και ασφαλείς που να καλύπτουν όλες τις ανάγκες (σίτιση, στέγαση, υγειονομική περίθαλψη). Δυνατότητα πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων τέτοιων που να βοηθούν στην ολόπλευρη ανάπτυξη του χαρακτήρα των παιδιών και των νέων, προάγοντας παράλληλα το πνεύμα της συλλογικότητας και της συνεργασίας. Τη δημιουργία δημόσιων και δωρεάν οργανωμένων χώρων αναψυχής με ειδικό εξοπλισμό, υποδομές και εκπαιδευμένο προσωπικό για τα Άτομα με Ειδικές Ανάγκες. Οι μαθητικές εκδρομές να ενταχθούν στο σχολικό πρόγραμμα, να είναι δημόσιες και δωρεάν, να πληρώνονται από το κράτος. Μείωση στο 50% των ακτοπλοϊκών εισιτήριων. Δωρεάν ακτοπλοϊκά εισιτήρια για τα μικρά παιδιά και για τους νέους που δεν εργάζονται (μαθητές, φοιτητές, σπουδαστές), με μόνη προϋπόθεση την επίδειξη πάσο. Κατάργηση όλων των διοδίων. Κατάργηση του «Αll inclusive» που χρησιμοποιείται από τους μεγαλοξενοδόχους για την αύξηση της κερδοφορίας και της δύναμής τους ενάντια στους εργαζόμενους και τους μικρούς επαγγελματίες. Στο πλαίσιο αυτό, με βάση τις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων στον τουρισμό, αλλά και τις συνθήκες που επικρατούν σήμερα, για την βελτίωση του βιοτικού μας επιπέδου διεκδικούμε: 7
Στο μέτωπο πάλης των συλλογικών συμβάσεων μετά την μείωση των μισθών μας κατά 15% πέρσι το καλοκαίρι από τους ξενοδόχους και την υποταγμένη στα συμφέροντά τους πλειοψηφία της Ομοσπονδίας, αξιώνουμε νέα συλλογική σύμβαση που σταδιακά θα καλύπτει αυτές τις απώλειες. Για τη συλλογική σύμβαση στο Επισιτισμό που δεν έχει υπογραφεί με αποτέλεσμα να κυριαρχούν μισθοί και δικαιώματα κάτω κι από την ΕΓΣΣΕ, ζητούμε άμεσα την υπογραφή της με τους μισθολογικούς και θεσμικούς όρους που ίσχυαν μέχρι τον Αύγουστο του 2012. Με αφορμή την ανυπαρξία συλλογικής σύμβασης στον Επισιτισμό, το υπουργείο Εργασίας εξέδωσε οδηγία η οποία διευκρινίζει στους εστιάτορες ότι μπορούν να απασχολούν τους νεοπροσλαμβανόμενους μέχρι και έξι μέρες τη βδομάδα με 586 ευρώ μικτά. Πρόκειται για την υλοποίηση των αντεργατικών μέτρων που προβλέπονται στο τελευταίο μνημόνιο που θα βρει εφαρμογή γρήγορα και στους παλιούς εργαζόμενους. Σκοπός τους είναι μέσα από την ουσιαστική κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων να επεκταθεί το εξαήμερο σύντομα σε ξενοδοχεία και ζαχαροπλαστεία. Γι αυτό εμείς όχι μόνο δεν δεχόμαστε την εξαήμερη δουλειά αλλά θυμίζουμε ότι ποτέ δεν έχουμε παραιτηθεί από τη διεκδίκηση του 5θημερου 35ωρου με 7 ώρες δουλειά την ημέρα, κάτι που είναι απολύτως εφικτό με βάση τις τεχνολογικές εξελίξεις και την ίδια τη φύση του επαγγέλματος όλων των εργαζομένων στον τουρισμό. την κατάργηση όλων των ελαστικών μορφών εργασίας, των δουλεμπορικών συνεργείων. Την κατάργηση της λεγόμενης πρακτικής άσκησης και όλων των προγραμμάτων μαθητείας που χρησιμοποιούνται για την εκμετάλλευση των νέων εργαζομένων. Τη δημιουργία μεταλυκειακών σχολών για τα τουριστικά επαγγέλματα και την κατάργηση των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων, για πραγματικά δημόσια δωρεάν επαγγελματική εκπαίδευση σε σχολές ικανές να εκπαιδεύσουν με την καλύτερη και πλέον σύγχρονη κατάρτιση, και τα μέσα εκείνα που θα παρέχουν ολοκληρωμένες γνώσεις επάνω στο κάθε αντικείμενο σπουδών, ενσωματωμένη σε ένα κεντρικό σχεδιασμό που θα έχει ως βάση τις ανάγκες του κλάδου και των εργαζομένων για φθηνές και ποιοτικές υπηρεσίες για όλους. Την ουσιαστική προστασία των ανέργων, με επίδομα ανεργίας στο 80% του κατώτερου μισθού που διεκδικούμε, μέχρι να βρει ο άνεργος δουλειά και υπολογισμός του χρόνου ανεργίας ως συντάξιμου χρόνου. Την κατάργηση άμεσα, εδώ και τώρα, του νόμου που περικόπτει και στην ουσία καταργεί το επίδομα ανεργίας για τους εποχικά εργαζόμενους του κλάδου. Είναι γνωστό το ερώτημα που προβοκατόρικα κάνουν ορισμένοι για το πού θα βρεθούν τα χρήματα για όλα αυτά. Όπως επίσης γνωστή είναι και η άποψη ότι αυτά γίνονται μονάχα στη Δευτέρα Παρουσία. Θα είχε βέβαια ενδιαφέρον να μας πει κάποιος γιατί είναι λογικό να μην μπορεί να ικανοποιήσει ο παραγωγός αυτού του πλούτου τις ανάγκες του που διευρύνονται ως αποτέλεσμα της τεχνολογικής προόδου και είναι απόλυτα φυσικό να απολαμβάνει το παράσιτο ο κεφαλαιοκράτης τα πάντα, για πάντα. Να μας συγχωρέσουν οι προσκυνητές του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης, και όσων ψάχνουν τη λύση μέσα από ΕΕ και ΔΝΤ σαν μια καλύτερη διαχείριση της φτώχιας μας, αλλά εμείς που βλέπουμε όλο τον πλούτο και την πολυτέλεια να περνά καθημερινά μπροστά από τα μάτια μας, που έχουμε τη θλιβερή τύχη να γινόμαστε μάρτυρες της διαπλοκής, της διαφθοράς αυτού του σάπιου συστήματος, δεν αρκούμαστε πλέον με κάτι λιγότερο από όλα αυτά που 8
δικαιούμαστε. Ξέρουμε τί μπορεί να σημαίνει αυτός ο τόπος με τις ομορφιές του, τις ανεξάντλητες πηγές του, την μεγάλη του ιστορία και πολιτισμό, όταν αυτά τα αγαθά θα πάψουν να αποτελούν πια εμπόρευμα. Όπως επίσης ξέρουμε τί μπορούμε να κάνουμε τώρα. Τί μπορεί να μας δώσει ο αποφασιστικός μας αγώνας, όταν είναι οργανωμένος με γραμμή ταξική, ανυποχώρητη μπρος στα συμφέροντα της τάξης μας, αλλά και με σταθερότητα, που να παίρνει υπόψη τα μπρος και τα πίσω του κινήματος και να είναι σε συντονισμό με όλους τους κλάδους. Όσα ως σήμερα έχουμε πετύχει δεν μας τα χάρισε κανείς. Τα κατάκτησε η θέληση χιλιάδων αγωνιστών για μια καλύτερη ζωή. Αυτή που αξίζει σε μας και τα παιδιά μας. Αυτή που σήμερα μας στερούν. Για όλα αυτά, τόσο το Συνδικάτο όσο και τα επιχειρησιακά σωματεία του κλάδου στην Αττική αποφασίσαμε να πραγματοποιήσουμε τετράωρη στάση εργασίας την Τετάρτη 10 Ιούλη 2013, 4 μμ ως 8 μμ και συλλαλητήριο στις 5 μμ στην πλατεία Κάνιγγος. Είναι ημέρα Πανελλαδικής δράσης των ταξικών σωματείων στον Τουρισμό και μέσα από πολύμορφες δραστηριότητες την ημέρα αυτή θα σημάνουμε και την κλιμάκωση του αγώνα. Για το σπουδαίο για μας ζήτημα της υπογραφής κλαδικής ΣΣΕ στον Επισιτισμό, καλέσαμε στις 16 Ιούλη 2013 όλα τα σωματεία του κλάδου από όλη τη χώρα στην Αθήνα, προκειμένου να συντονίσουμε τον αγώνα μας για να κάμψουμε την αδιαλλαξία των Εστιατόρων και της ΓΣΕΒΕΕ. Αυτές οι κινητοποιήσεις αποτελούν συνέχεια των μεγάλων αγώνων που δώσαμε το προηγούμενο διάστημα για να μην αποχαρακτηριστούν τα ΒΑΕ από τον κλάδο, για να μην περάσει στην Αττική η κατάπτυστη ΣΣΕ που υπέγραψε προδοτικά η Ομοσπονδία με τους μεγαλοξενοδόχους. Έχουμε πλέον και την πείρα και τη γνώση πώς να οργανώσουμε τον αγώνα από τα κάτω. Πώς θα γίνει ο κάθε χώρος δουλειάς κάστρο αντίστασης και διεκδίκησης. Πώς με Γενικές Συνελεύσεις συσκέψεις, θα πάρουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι την υπόθεση στα χέρια τους. Κι αυτό το ξέρει η μεγαλοεργοδοσία. Ξέρουν ποιος είναι ο πραγματικός τους αντίπαλος, ποιον πρέπει ειλικρινά να φοβούνται. Τους υποσχόμαστε να μην διαψεύσουμε το φόβο τους. Τελειώνοντας, θέλουμε να επιμείνουμε στην πεποίθησή μας ότι οι εργαζόμενοι και τα ταξικά Συνδικάτα, σε συμμαχία με τους μικρούς του κλάδου, τους αυτοαπασχολούμενους και τη φτωχή αγροτιά θα επιβάλλουμε αργά η γρήγορα το δίκιο μας. Όλο και περισσότεροι απορρίπτουν καθημερινά το δρόμο ανάπτυξης που βολεύει τα μονοπώλια. Όλο και περισσότεροι αναγνωρίζουν ότι οι μοναδικοί παραγωγοί του πλούτου που είναι οι εργαζόμενοι, μπορούν να επιβάλλουν μια κοινωνία δίκαια, χωρίς εκμετάλλευση. Αρκεί να το πιστέψουμε. Αρκεί να εμπιστευτούμε την δύναμή μας που ενισχύεται από την ενότητα της τάξης μας, από την αλληλεγγύη που αποτελεί μεγάλο όπλο μας, από την προοπτική του στρατηγικού μας στόχου: της κατάργησης της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. 9