Πέτρος Σφηκάκης Δικηγόρος 1
Αναζητώντας ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στη διεθνή αγορά έργων - για τα ελληνικά (δημόσια) έργα - για τους έλληνες επαγγελματίες και κατασκευαστές Μια πρόταση άμεσης εφαρμογής 2
Πολυνομία Εσωστρέφεια Ανεπαρκής επίλυση διαφορών Η θέση των επαγγελματιών 3
ν. ΧΟΒ της 21/24 Ιαν. 1878 "Περί των εις τους εργολάβους Δημοσίων Έργων πληρωμών." ν.4694/1930 περί απαγορεύσεως της εκχωρήσεως και κατασχέσεως κλπ. 686 νομοθετήματα (νόμοι, πδ, ΠΥΣ, ΠΝΠ) ν.4155/2013: Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων ν. 3669/2008 (Κώδικας Δημοσίων Έργων) 4
Ακρωτηριασμένη σύμβαση έργου (παραπομπή στον Κώδικα Δημοσίων Έργων σε ουσιώδη σημεία) Πανσπερμία ρυθμίσεων ανά φορέα έλλειψη τυποποίησης Έλλειψη δόκιμων μεταφράσεων ισοδυνάμων κειμένων (π.χ. η ένσταση δίζησης) 5
Ο φόβος για την ανάληψη ευθύνης Ανελαστική διοίκηση (περιορισμένη αποτελεσματικότητα της ένστασης) Αμέτοχος Υπουργός (μάταιη αίτηση θεραπείας) Χρονοβόρα η δικαστική επίλυση Πολιτικό Εφετείο: 2-4 χρόνια Διοικητικό Εφετείο: 4-6 χρόνια Ο μακρός χρόνος λειτουργεί εις βάρος του αναδόχου: Ανισότητα. Χαμηλή ποιότητα στη δικαστική διάγνωση Σύνθετα τεχνικά ζητήματα που δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ο κοινός δικαστής. Η σχετική άγνοια λειτουργεί de facto υπέρ του Δημοσίου: Ανισότητα. Απαγόρευση ενδίκων μέσων 6
Το ελληνικό θεσμικό πλαίσιο: ένα περίκλειστο αυτοτροφοδοτούμενο σύστημα Δύσκολα μπορεί να εισχωρήσει όποιος βρίσκεται έξω Δύσκολα μπορεί να επιβιώσει όποιος το εγκαταλείψει 7
Η FIDIC με μια ματιά Δραστηριότητες Οι πρότυπες συμβάσεις 8
9
Ιδρύθηκε το 1913 έδρα στη Γενεύη 88 χώρες 1,5 εκ. επαγγελματίες (Ελλάδα: ΣΕΓΜΕ) Ποιότητα Ακεραιότητα - Βιωσιμότητα Πυλώνας της βιομηχανίας συμβουλευτικών υπηρεσιών τεχνικών έργων, διεθνώς 10
Συνέδρια και συναντήσεις Συλλογικός νους επεξεργασίας των εμπειριών και των τάσεων της διεθνούς αγοράς έργων Πιστοποιημένη εκπαίδευση (και στην Αθήνα!) Στην ερμηνεία και εφαρμογή των προτύπων συμβάσεων Στην επίλυση διαφορών (adjudicators) Πρότυπες συμβάσεις - Εκδόσεις Για κάθε είδος έργου ένα ανάλογο πρότυπο Εξέλιξη - αναθεώρηση στην διάρκεια του χρόνου 11
Η FIDIC δημοσιεύει διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα συμβάσεων για έργα υποδομών Περισσότερα από 40.000 αντίτυπα διατίθενται ετησίως 12
Η βιώσιμη σύμβαση Πλεονεκτήματα FIDIC Ή μήπως όχι; Τα πρότυπα FIDIC και το ελληνικό δίκαιο Δύο παραδείγματα 13
Σαφήνεια Πώς Ταχύτητα Πρόβλεψη Τι Ποιος Πότε Διέξοδος Ισορροπία 14
1 Επαρκείς δοκιμασμένες συμβάσεις 2 Άνοιγμα της ελληνικής αγοράς 3 Διεθνής ελληνική παρουσία 4 Διευκόλυνση της τραπεζικής χρηματοδότησης 5 Ισότιμη επίλυση διαφορών 15
1 Εθνικός νομοθετικός εγωισμός 2 Προστασία της ελληνικής αγοράς 3 Αυξημένη προστασία του Δημοσίου 16
Δημόσια έργα Όχι, μη συμβατά με τον Κώδικα Δημ. Έργων εκτός αν Ιδιωτικά έργα Ναι, συμβατά με τον Αστικό Κώδικα 17
FIDIC ΚΔΕ ν.3669/08 Πρόβλημα Υπόθεση εργασίας: Η συνολική προθεσμία εκτέλεσης μεγάλου συγκοινωνιακού έργου, παρατείνεται χωρίς υπαιτιότητα του αναδόχου, για λόγους που αφορούν την παράδοση τμημάτων του έργου από άλλους εργολάβους του Κυρίου του Έργου (ΚτΕ) ή γενικά λόγους που αποδίδονται σε καθυστερήσεις του ΚτΕ. Ποια είναι τα δικαιώματα αποζημίωσης του ανυπαίτιου αναδόχου; Άρθρο 48 παρ. 8.(α): Παράταση με αναθεώρηση τιμών. Η αναθεώρηση δεν καλύπτει την θετική ζημία του αναδόχου από την παράταση: έξοδα εργοταξίου, στελέχωση, γενικά έξοδα, τόκοι κλπ. Η διοίκηση, ενόψει της ανωτέρω ειδικής διάταξης, δεν αποδέχεται την εφαρμογή του άρθρου 36 παρ. 11: Δικαίωμα αποζημίωσης του αναδόχου για θετικές ζημίες, σε περίπτωση υπερημερίας του ΚτΕ. Yellow Book - Άρθρα 1.1.4 και 1.1.6: Unforseeable Cost / Απρόβλεπτο Κόστος Άρθρο 4.6 (Co-operation): Δικαίωμα του αναδόχου να αποζημιωθεί για το Απρόβλεπτο Κόστος που προκαλείται από άλλους εργολάβους ή από το προσωπικό του ΚτΕ (μόνο θετική ζημία) 18
FIDIC ΚΔΕ ν.3669/08 Πρόβλημα Η ταχεία και αποδοτική επίλυση των διαφορών που ανακύπτουν, αναγκαία για την καλή εκτέλεση του έργου και την καλή λειτουργία της αγοράς. Οι μεγάλες καθυστερήσεις, η έλλειψη εξειδίκευσης και υποστήριξης των δικαιοδοτικών οργάνων και η μονομέρεια του εφαρμοστέου πλαισίου, δημιουργούν συνθήκες ανισότητας εις βάρος του έργου και της αγοράς. Κεφάλαιο Γ (Επίλυση Διαφορών) Άρθρα 76 επ.: Ένσταση, Αίτηση θεραπείας, Προσφυγή ΕΠΕΙΓΟΝ: Άρθρο 64 ν. 4155/2013 (29.05.2013): Διαιτησία, για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα δημοσίων επιχειρήσεων. Καταλαμβάνει και υφιστάμενες διαφορές προθεσμία μέχρι 29.07.2013. Yellow Book - Άρθρο 20.2: Dispute Adjudication Board - Φιλικός διακανονισμός (Το παράδειγμα του Κανονισμού Έργων της ΔΕΗ) Άρθρο 20.6: Διαιτησία 19
FIDIC στις δημόσιες συμβάσεις; 3 απλά βήματα 20
Άμεση εφαρμογή σε ΑΕ/ΝΠΙΔ του δημοσίου που ήδη εξαιρούνται από τη νομοθεσία εκτέλεσης συμβάσεων έργων (ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ, ΕΡΓΑΟΣΕ, ΔΕΠΑΝΟΜ). Άμεση εφαρμογή σε ΣΔΙΤ (ν. 3389/2005) και Παραχωρήσεις δημοσίων έργων Νομοθετική πρωτοβουλία για τη γενίκευση της εφαρμογής, π.χ. στα συγχρηματοδοτούμενα έργα 21
Επιλογή προτύπων FIDIC Νομοθετική εξουσιοδότηση - YA έγκρισης προτύπων FIDIC που επελέγησαν Μετάφραση μόνο για ενημέρωση Άμεση εφαρμογή των εγκεκριμένων προτύπων FIDIC κατά φορέα ή είδος έργου 22
Θα ανακαλύψουμε πάλι την Αμερική; Να αξιοποιήσουμε το προφανές. Ας εργαστούμε για το καλύτερο. (στη φωτογραφία: Χριστόφορος Κολόμβος, Ιταλός θαλασσοπόρος) 23
24
Πέτρος Σφηκάκης Δικηγόρος 25