ΣΠΗΛΑΙΟ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΕΤΩΝ Συντονιστής: Παπαϊωάννου Βασίλειος (φιλόλογος) Συμμετέχουσα καθηγήτρια: Τζαφλίδη Αλεξάνδρα (φιλόλογος)
ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ Το Σπήλαιο του Περάματος βρίσκεται πλάι στη λίμνη Παμβώτιδα, στο ομώνυμο χωριό. Το σπήλαιο δημιουργήθηκε πριν από 1.500.000 χρόνια στο εσωτερικό του λόφου Γκορίτσα.
ΠΕΡΑΣΜΕΝΕΣ ΕΠΟΧΕΣ ΑΣΧΟΛΙΕΣ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ Οι κάτοικοι της περιοχής ήταν πάντα δεμένοι με το υγρό στοιχείο. Από τη λίμνη Παμβώτιδα ζούσαν και κοντά της απολάμβαναν τα αγαθά και την ομορφιά της ζωής..
Ξεχωρίζουν τα παραδοσιακά επαγγέλματα που σχετίζονται άμεσα με τη λίμνη - αυτά τα οποία χρησιμοποιούν ως πρώτη ύλη τα καλάμια. Επιλέγονται τα καλάμια για την παραγωγή των προϊόντων, αφού βρίσκονται σε αφθονία στο φυσικό τοπίο.
Οι γυναίκες πήγαιναν στη λίμνη να πλύνουν τα ρούχα τους και τα κοπάνιζαν για να γίνουν πιο καθαρά.
ΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ
Η έκταση που καλύπτει είναι 14.800 m 2 και η τουριστική διαδρομή του έχει μήκος 1.100 μέτρα. H θερμοκρασία του αέρα είναι 18 0 Κελσίου, ενώ η θερμοκρασία των υδάτων των μικρών λιμνών που σχηματίζονται εντός του Σπηλαίου είναι 14 0 Κελσίου.
ΙΣΤΟΡΙΑ Παλαιοί κάτοικοι των Ιωαννίνων, διηγούνται ότι η είσοδος του Σπηλαίου ήταν γνωστή πριν από το 1900. Ευρύτερα γνωστό έγινε κατά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο (1940) όταν οι κάτοικοι της περιοχής κρύβονταν στα κοιλώματα του λόφου Γκορίτσα, για να προφυλαχθούν από τους βομβαρδισμούς των αεροπλάνων.
Το 1951 επισκέφθηκε το σπήλαιο ο γεωλόγος Ιωάννης Πετρόχειλος και συνέστησε στον Πρόεδρο της Κοινότητος Περάματος τη διαφύλαξή του από βανδαλισμούς και άλλες φθορές. Η ολοκληρωτική και επιστημονική κυρίως εξερεύνηση και μελέτη του σπηλαίου έγινε το 1955 από τον ίδιο τον Ιωάννη Πετρόχειλο και τη σύζυγο του Άννα Πετροχείλου. Με τις ανακοινώσεις τους στα διεθνή συνέδρια της Μαδρίτης και της Βαρκελώνης (2-17 Σεπτεμβρίου 1957), το σπήλαιο του Περάματος έγινε πια ευρύτατα γνωστό όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό.
Οι εξερευνητές: Ιωάννης και Άννα Πετροχείλου Ο Γιάννης και η Άννα Πετροχείλου υπήρξαν οι θεμελιωτές της Ελληνικής Σπηλαιολογίας. Ίδρυσαν την Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία (Ε.Σ.Ε.) το 1950 και ξεκίνησαν μαζί με τους στενούς συνεργάτες τους τη συστηματική εξερεύνηση, χαρτογράφηση και εμπεριστατωμένη μελέτη των ελληνικών σπηλαίων από επιστημονικής και τουριστικής πλευράς.
«παράκτιο σπήλαιο» «σπήλαιο στους πάγους» «το σπήλαιο της λάβας»
Συνηθέστατα όμως τα σπήλαια δημιουργούνται από τη διαλυτική και διαβρωτική ικανότητα του νερού, που κυκλοφορεί μέσα στη γη. Τα σπήλαια σχηματίζονται συνήθως από δύο μόνο συνήθη συστατικά: την πέτρα (ασβεστόλιθο) και το νερό. Απαραίτητα είναι και τα φυτά τα οποία όταν αποσυντίθενται παράγουν άνθρακα. Το νερό της βροχής μετατρέπεται σε ανθρακικό οξύ. Αυτό το ανθρακικό οξύ τρώει σιγά-σιγά από μέσα το βράχο και εκατοντάδες χρόνια αργότερα, δημιουργείται ένα σπήλαιο. Διάλυση ασβεστόλιθου και σχηματισμός σπηλαίου και σπηλαιοθεμάτων
Απόθεση του ανθρακικού ασβεστίου και σχηματισμός σπηλαιοθεμάτων
Σταλακτίτης Οι σταλακτίτες είναι λιθώδεις - ασβεστολιθικοί - σχηματισμοί, οι οποίοι δημιουργούνται κυρίως στις οροφές των σπηλαίων.
Σταλαγμίτης Οι σταλαγμίτες σχηματίζονται στα δάπεδα των σπηλαίων, συχνά από τους σταλακτίτες. Προέρχονται από το ίδιο υλικό με τους σταλακτίτες, το οποίο πέφτει στο δάπεδο από την οροφή.
Συνένωση σταλαγμίτη και σταλακτίτη για το σχηματισμό κολόνας Όταν περάσουν πολλές χιλιάδες χρόνια, οι σταλακτίτες και οι σταλαγμίτες, που θα εξακολουθούν να μεγαλώνουν συνεχώς, θα ενωθούν μεταξύ τους και θα σχηματίσουν μια κολόνα, η οποία θα «χοντραίνει» και θα μεγαλώνει και αυτή με τη σειρά της, όσο υπάρχει σταγονορροή μέσα στο σπήλαιο.
Έχει υπολογιστεί ότι κατά μέσο όρο, για να γίνει ένα εκατοστό σταλακτίτη χρειάζονται: 100 περίπου χρόνια Και εκατομμύρια σταγόνες!!
ΣΠΗΛΑΙΟ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ Το σπήλαιο του Περάματος Ιωαννίνων αποτελεί ένα από τα ομορφότερα οριζόντια ασβεστολιθικά σπήλαια των Βαλκανίων Στον πλούσιο διάκοσμο αναγνωρίστηκαν 32 είδη σπηλαιοθεμάτων, γεγονός που το καθιστά ιδιαίτερο σε σχέση με τα άλλα σπήλαια. «Κουρτίνες» «Κοραλλοειδή» «Ελιγμίτες»
Οι Αίθουσες του Σπηλαίου του Περάματος 1η: Η Αίθουσα του Σταυρού 2η και 3η: Η Αίθουσα των Μυθικών Ανακτόρων 4η: Η Αίθουσα του Σπασμένο Δέντρου με το Νέο Βλαστό 5η: Η Αίθουσα των Λαμπάδων της Αναστάσεως 6η: Η Αίθουσα με το Πέτρινο Κυπαρίσσι 7η: Η Αίθουσα με τους Κάκτους στις Γλάστρες τους 8η: Η Αίθουσα που έχει αφιερωθεί στους θεούς του Κάτω Κόσμου, Πλούτωνα και Περσεφόνης 9η: Η Αίθουσα με τον Κεκλιμένο Πύργο της Πίζας 10η: Η Αίθουσα με τη Φάτνη του Χριστού και οι Μάγοι 11η: Η Αίθουσα με το Πόδι του Λιονταριού 12η: Η Αίθουσα με τη Σπασμένη Φτερούγα του Αετού 13η: Η Αίθουσα με το Άγαλμα της Ελευθερίας ή «Νεκρά Πολιτεία» 14η: Η Αίθουσα με τον Άι-Βασίλη 15η: Η Αίθουσα με το Πέτρινο Σιντριβάνι 16η: Η Αίθουσα με τη Λίμνη με τα Νούφαρα 17η: Η Αίθουσα όπου μπορείτε να δείτε τα οστά της «σπηλαίας άρκτου» 18η: Η Αίθουσα με τα Κηροπήγια 19η: Η Αίθουσα με τη Σφίγγα της Αιγύπτου
Αίθουσα 1 η : Η ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ Ονομάστηκε έτσι από το σταυρό που υπάρχει εκεί. Είναι ένα σπάνιο δημιούργημα σταλαγμίτη, μοναδικό στον κόσμο. Από άγνωστη αιτία έσπασε κομμάτι σταλακτίτη και πέφτοντας στάθηκε στο διχαλωτό σταλαγμίτη που βρέθηκε ακριβώς από κάτω. Η συνεχής σταγονορροή είχε σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία του σταυρού.
Αίθουσα 9 Ο κεκλιμένος Πύργος της Πίζας
Αίθουσα 7 Οι κάκτοι και οι γλάστρες τους Μία μοναδική σύνθεση από «άνθη σπηλαίων»
Αίθουσα 15 Το πέτρινο σιντριβάνι
Το 1958, ο φυσικός χώρος του σπηλαίου Περάματος χρησιμοποιήθηκε στα γυρίσματα μιας θρυλικής ταινίας, της «Αστέρως» της Finos Film, με τη νεαρότατη τότε Αλίκη Βουγιουκλάκη. Αστέρω (ταινία, 1959)
«Αστέρω» απόσπασμα ταινίας
Η Αίθουσα που χρησιμοποιήθηκε στην ταινία ήταν η 16η, η «Λίμνη με τα Νούφαρα», αποτελεί ένα πανέμορφο φυσικό ντεκόρ, στο οποίο δεσπόζει μια από τις μεγαλύτερες λίμνες που διατηρούνται μέσα στο Σπήλαιο. Αίθουσα 16: Η λίμνη με τα νούφαρα
Δόντι σπηλαίας άρκτου Αίθουσα 17 η : Η Α. Πετροχείλου αναφέρει: «σ αυτό (το σπήλαιο Περάματος) βρήκα για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1956 δόντι σπηλαίας άρκτου». Η εύρεσή των απολιθωμάτων αναφέρθηκε το 1957 από τον Ι. Πετρόχειλο, στο Διεθνές Συνέδριο I.N.Q.U.A. στη Μαδρίτη
Σπηλαία Άρκτος Η σπηλαία άρκτος είναι από τις μεγαλύτερες αρκούδες που έζησαν, με βάρος που μπορεί να έφτανε το μισό τόνο, με ύψος μεγαλύτερο από 2,5 μέτρα σε όρθια στάση. Η αρκούδα αυτή είναι ένα πολύ χαρακτηριστικό ζώο της περιόδου του Άνω Πλειστοκαίνου.
. Αίθουσα 2 η και 3 η : Αίθουσα των Ανακτόρων Εκεί βρίσκεται ο μεγαλύτερος σταλαγμίτης του σπηλαίου Περάματος Ιωαννίνων με ηλικία 1,5 εκατομμύριο έτη (όσο και η ηλικία του σπηλαίου) και ονομάζεται «Αγροτική θημωνιά»
Νεοσχηματισμένοι σταλακτίτες Υποδηλώνεται με αυτόν τον τρόπο η ενεργότητα του σπηλαίου Περάματος
Μουσικές εκδηλώσεις στο σπήλαιο
Γυναικείο Φωνητικό Σύνολο Cantus Cantus
Σύνολο εγχόρδων της Συμφωνικής Ορχήστρας του Δήμου Ιωαννιτών
Joe Lynn Turner (τραγουδιστής των Rainbow και Deep Purple), πλαισιωμένος από τον Γιώργο Γάκη και τους Troublemakers.