ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΑΝΑΓΛΥΦΟΥ. Δρ Γεώργιος Μιγκίρος

Transcript

1 ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΕΞΩΜΑΛΥΝΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΑΝΑΓΛΥΦΟΥ Δρ Γεώργιος Μιγκίρος Καθηγητής Γεωλογίας ΓΠΑ

2 Ο πλανήτης Γη έτσι όπως φωτογραφήθηκε το 1972 από τους αστροναύτες του Απόλλωνα 17 στην πορεία τους για τη σελήνη.

3 Η σχέση μεταξύ λιθόσφαιρας, υδρόσφαιρας, ατμόσφαιρας και βιόσφαιρας στη «ζώνηζ ηζωής».

4 Ανάγλυφο = επιφάνεια της γης, επιφάνεια που διαμορφώνεται συνεχώς με την επίδραση της ατμόσφαιρας, υδρόσφαιρας και γεώσφαιρας.

5 ΑΝΑΓΛΥΦΟ Χαρακτηρίζεται από Πρανή ΦΥΣΙΚΟ ΤΕΧΝΙΚΟ Διεύθυνση ή προσανατολισμό (φορά κλίσης) Κλίση (μέτρο) Υδρογραφικό δίκτυο (ή αποστραγγιστικό) ) Υδροκρίτης Σχήμα Ένταση (κατάταξη) Έκταση (μήκος) ή Υδρολογική λεκάνη ή λεκάνη απορροής

6 ΑΝΑΓΛΥΦΟ ως προς το χρόνο εκδήλωσης μεταβάλλεται Ήπιες αλλαγές αναγλύφου (ταχύτητα ύ εξομάλυνσης) ) Απότομες αλλαγές αναγλύφου

7 Ήπιες ςμεταβολές αναγλύφου Εδαφική διάβρωση

8 Φάσεις δημιουργίας εδάφους και ιζήματος Αποσάθρωση= μετατροπή του πετρώματος σε ίζημα, δημιουργία εδαφικού καλύμματος, ελουβιακά εδάφη. Διακρίνεται, ανάλογα με τα αίτια που την προκαλούν, σε: θερμική, μηχανική, χημική (εξαλλοίωση), βιοχημική Διάβρωση = η απομάκρυνση του εδαφικού καλύμματος από το πέτρωμα. Διακρίνεται, ανάλογαμετααίτιαπουαπομακρύνουντοεδαφικόκάλυμμα, σε: αιολική, υδατική, ανθρωπογενής. Μεταφορά = μετακίνηση του εδάφους σε άλλες θέσεις μακριά από το πέτρωμα από το οποίο προήλθαν. Διακρίνεται, ανάλογα με τα αίτια που μεταφέρουν το εδαφικό κάλυμμα, σε: αιολική, υδατική, ανθρωπογενής. Απόθεση = η αποβολή των υλικών αποσάθρωσης από το μέσο μεταφοράς και εναπόθεση τους σε άλλα περιβάλλοντα, χερσαίο αλλουβιακά εδάφη ήυδάτινο (θάλασσα, λίμνες, ποτάμια) ιζήματα.

9 Αρχικό ανάγλυφο (α) και εξομάλυνσή του (β) κάτω από την επίδραση των εξωγενών παραγόντων.

10 Σχηματικό διάγραμμα του πετρολογικού κύκλου.

11

12 Γρανιτικά πετρώματα (εκρηξιγενή πετρώματα).

13

14

15

16

17

18 Φυσική τομή εδάφους, όπου με διαφορετικά χρώματα διακρίνονται διαδοχικά εδαφικά στρώματα.

19 Χαρακτηριστικά γεωμορφολογικά ανάγλυφα Χαρακτηριστικά γεωμορφολογικά ανάγλυφα εδαφικής διάβρωσης

20 Μετέωρα Καλαμπάκα

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33 Καππαδοκία Τουρκία

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48 Στάδια εξέλιξης αναγλύφου Στάδια εξέλιξης αναγλύφου από εδαφική διάβρωση

49

50

51

52 (α) νεότητας (β) ωριμότητας (γ) γήρατος

53 Τρωτότητα εδαφών στην υδατική διάβρωση Πηγή: USDA NRCS (

54 Τρωτότητα εδαφών στην αιολική διάβρωση Πηγή: USDA NRCS ( / / ld / i d /)

55 Εκτίμηση μεταβολής αγροτικών εκτάσεων διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών λόγω υδατικής διάβρωσης για την περίοδο (% επί της συνολικής χερσαίας επιφάνειας) Πηγή: EEA UNEP 2000.

56 Περιβάλλοντα απόθεσης στερεών υλικών Συσσωρεύσεις υλικών

57 ιαβάθμιση των φερτών υλικών κατά τις διεργασίες μεταφοράς και απόθεσης.

58 Γεωμορφολογικά περιβάλλοντα απόθεσης Ποτάμια συστήματα Γεωμορφολογικά περιβάλλοντα των σημαντικότερων χερσαίων αποθέσεων.

59 Σπερχειός ποταμός

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80 Πηνειός Θεσσαλία Φωτογραφίες από το βιβλίο «Όσσα ή Κίσσαβος» των Κ. Γιαννακοπούλου και Γ. Μιγκίρου

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97 Νείλος Αίγυπτος

98

99

100

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110

111

112 Υπεδαφική διάβρωση

113 Καθίζηση γαιών

114 ιατάραξη της ισορροπίας των γεωλογικών στρωμάτων με την επίδραση του νερού σε βάθος (α) καθίζηση και ολίσθηση, (β) ολίσθηση. (1) Αργιλικοί σχιστόλιθοι, (2) Μάργες, (3) Κροκαλοπαγή, (4) Ψαμμίτες.

115

116

117

118

119 Διάλυση ανθρακικών πετρωμάτων σπήλαια

120 Νερό κυκλοφορία και διάβρωση Το περιεχόμενο CO2 στο νερό της βροχής αντιδρά με το νερό (H2O) οπότε παράγεται ανθρακικό οξύ (H2CO3)2 με βάση την αντίδραση: H2O + CO2 H2CO3 Το ανθρακούχο αυτό νερό στην επιφανειακή και υπόγεια κίνησή του (μέσα από ρωγμές ή κατά τη στρώση) μέσα στα πετρώματα (κατά κύριο λόγο ανθρακικά, ασβεστόλιθοι και μάρμαρα) δρα διαλυτικά παράγοντας δισανθρακικό ασβέστιο, Ca(HCO3), το οποίο είναι ευδιάλυτο: (α) CaCO3 + H2CO3 (β) Ca(HCO3)2 (γ) Με τον τρόπο αυτό δημιουργούνται από διάλυση επιφανειακές χαρακτηριστικές μορφές και υπόγεια κενά τα οποία στην πλέον μεγάλη μορφή τους αντιπροσωπεύονται στα ανθρακικά πετρώματα με τα σπήλαια. Το σύνολο των διαδικασιών, που εκδηλώνονται κατά κύριο λόγο όπως προαναφέρθηκε στα ανθρακικά πετρώματα, αποτελούν τα ονομαζόμενα καρστικά φαινόμενα, ενώ οι παραγόμενες από τη διάλυση μορφές ή κενά επιφανειακά και υπόγεια καρστ. Οι πλέον αντιπροσωπευτικές μορφές επιφανειακών καρστ είναι οι δακτυλιογλυφές, τα καρστικά φρέατα, οι δολίνες, οι ουβάλες και οι πόλγες

121 Νερό κυκλοφορία και διάβρωση

122

123 Σπήλαιο Δυρού Μάνης Φωτογραφίες από :«Μάνη Σπήλαιο Δυρού Λίγα λόγια» Γ. Π. Μιγκίρος Κ. Κ. Γιαννακοπούλου

124

125

126

127

128

129

130

131

132

133

134

135 Πλίβιτσα Κροατία

136

137

138

139