Η εισήγηση του Δημοτικού Συμβούλου κ. Αρσένη Πρελορέντζου για τα τέλη χρήσης κοινόχρηστων χώρων Κυρίες και Κύριοι, Καλείται σήμερα το δημοτικό συμβούλιο να υπερψηφίσει την πρόταση της Δημοτικής Αρχής για τον καθορισμό των τελών χρήσης πεζοδρομίων και λοιπών κοινόχρηστων χώρων. Πριν ξεκινήσω να μπαίνω στις λεπτομέρειες θα ήθελα να εξηγήσω το σκεπτικό και την φιλοσοφία που υπάρχει στην συγκεκριμένη εισήγηση για να αποφύγουμε τις σκιές και να υπάρχει μια ξεκάθαρη εικόνα. Θα ξεκινήσω με το εξής. Τι είναι ο κοινόχρηστος δημόσιος χώρος; Απλά, ο κοινόχρηστος δημόσιος χώρος είναι ο χώρος που αναπνέει η πόλη. Ο χώρος της γειτονιάς και της πόλης που συναντιέται και συναθροίζεται ο πολίτης, που βλέπει τον γείτονα του, βγάζει βόλτα το παιδί του, βγαίνει να περπατήσει, εκεί που δίνει ραντεβού η νεολαία, είναι ο χώρος που γενικά καλύπτει την ανάγκη επαφής του ανθρώπου με τον συνάνθρωπο του. Εδώ πιστεύω συμφωνούμε όλοι μας. Να δούμε τώρα τι γίνεται στην πόλη μας. Η οικονομική ανάπτυξη της πόλης μας έχει ακολουθήσει το μοντέλο Κέντρου Περιφέρειας τα τελευταία χρόνια. Δηλαδή ένα μοντέλο που βοηθάει την λειτουργία των μαγαζιών που βρίσκονται κοντά στο κέντρο και κυρίως τα μαγαζιά υγειονομικού ενδιαφέροντος (café bar, εστίαση). Δηλαδή έχει παρατηρηθεί μια ανισομερής οικονομική ανάπτυξη μεταξύ του κέντρου της πόλης και των περιοχών που βρίσκονται πιο μακριά από αυτό. Οπότε η προσπάθεια μας ήταν να αποτυπώσουμε σωστά την εμπορική αξία η οποία υπάρχει, για αυτό τον λόγο κιόλας οδηγηθήκαμε στην αλλαγή των ζωνών όπως έχετε δει και στην μείωση των τελών όσο απομακρυνόμαστε από το κέντρο. Το στοιχείο το οποίο έρχεται να τεκμηριώσει αυτή την παρατήρηση είναι ότι η εμπορική αξία για έναν επαγγελματικό χώρο που βρίσκεται
στο κέντρο της πόλης είναι 30-34 ευρώ το τ.μ. ανά μήνα ενώ στην περιφέρεια 4-10 ευρώ. Όπως όλοι μας έχουμε παρατηρήσει τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια συνεχόμενη αύξηση των μαγαζιών υγειονομικού ενδιαφέροντος κυρίως γύρω από το κέντρο της πόλης. Πιο συγκεκριμένα το 2009 είχαμε 282 μαγαζιά υγειονομικού ενδιαφέροντος το 2010 297 το 2011 329 το 2012 360 το 2013 397 και τώρα 435. Αυτό είναι ένα πρώτο στοιχείο που δείχνει ότι ο συγκεκριμένος τομέας παρουσιάζει μια άνοδο στην περιοχή μας εδώ και μία πενταετία. Ένα δεύτερο στοιχείο που έρχεται να στηρίξει αυτήν την παρατήρηση είναι ότι οι ίδιοι επιχειρηματίες που έχουν επενδύσει στην περιοχή μας, επανατοποθετούν τα χρήματά τους, γεγονός το οποίο φανερώνει 2 στοιχεία Α) ότι βλέπουν την δυνατότητα περαιτέρω αύξησης των κερδών και Β) ότι επανατοποθετούν τα χρήματα τους με λιγότερο ρίσκο καθώς ήδη έχουν δοκιμάσει την αγορά. Άρα έχουμε πλέον 2 γεγονότα α) ότι στην πόλη μας υπάρχει μια έντονη ανάπτυξη του κέντρου και β) ότι ο τομέας café bar εστίαση παρουσιάζει άνοδο. Έτσι εξηγείται και το γεγονός της ανάπτυξης καταστημάτων τέτοιου είδους γύρω από το κέντρο της πλατείας καθώς υπάρχει ένα τρομερό συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με την περιφέρεια της πόλης μας. Δηλαδή για να το πούμε και πιο απλά, το κέντρο της πόλης έχει πολύ μεγαλύτερη εμπορική αξία από τις υπόλοιπες περιοχές και κατά συνέπεια η εκμετάλλευση του κοινόχρηστου χώρου δίνει την δυνατότητα μεγαλύτερου κέρδους συγκριτικά με την εκμετάλλευση ενός κοινόχρηστου χώρου σε μια γειτονία. Δηλαδή έχει συγκριτικά κατά πολύ παραπάνω μεγαλύτερη εμπορική αξία και δίνει μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία η εκμετάλλευσή του. Δηλαδή κυρίως ο περιβάλλον χώρος είναι αυτός που δίνει αξία σε ένα κατάστημα δηλαδή ο δημόσιος και κοινόχρηστος χώρος και όχι τόσο το κατάστημα στο περιβάλλον χώρο. Αυτά λοιπόν αντικατοπτρίζονται και στην εισήγηση μας κάτι το οποίο απουσίαζε παντελώς όλα τα προηγούμενα χρόνια. Αυτό αποδεικνύεται μάλιστα και πολύ εύκολα όταν με τα προηγούμενα
τέλη ένα μαγαζί σε μία οποιαδήποτε άλλη πλατεία πέραν της Πλ. Πατριάρχου πλήρωνε το 66,6% της τιμής ανά τ.μ. που πλήρωνε ένα μαγαζί που βρίσκεται στο φιλέτο του Δήμου μας ενώ με την εισήγηση μας πληρώνει μόνο το 27,2%. Με τα προηγούμενα τέλη ο Δήμος μας παραχωρούσε παρά πολύ φθηνά τον κοινόχρηστο χώρο του. Για αυτό τον λόγο κιόλας προχωράμε στην αναμόρφωση των τελών δηλαδή Τα τέλη για τα περίπτερα παραμένουν σχεδόν ως έχουν, ενώ υπάρχει η εξής τροποποίηση στην παράγραφο πέντε που εισάγουμε ζώνες και αλλάζουμε και τα τέλη. 5.ΔΙΑΦΟΡΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ: Για χρήση κοινόχρηστων χώρων όλων των καταστημάτων πλην αυτών των υγειονομικού ενδιαφέροντος ( βενζινάδικα, συνεργεία αυτοκινήτων, εμπορικά, ανθέων, οπωροπωλεία κτλ ) Α ΖΩΝΗ 15 ΕΥΡΩ / ΤΜ ΕΤΗΣΙΩΣ Β ΖΩΝΗ 12 ΕΥΡΩ / ΤΜ ΕΤΗΣΙΩΣ Γ ΖΩΝΗ 7 ΕΥΡΩ / ΤΜ ΕΤΗΣΙΩΣ Δ ΖΩΝΗ 7 ΕΥΡΩ / ΤΜ ΕΤΗΣΙΩΣ Ε ΖΩΝΗ 7 ΕΥΡΩ / ΤΜ ΕΤΗΣΙΩΣ Επιπλέον εισάγουμε για πρώτη φορά στο Δήμος μας τέλη από κατάληψη κοινόχρηστου χώρου στις πρώην ΔΕΚΟ που πλέον είναι Ανώνυμες Εταιρείες.
Τελειώνοντας θα ήθελα να επισημάνω ότι πρόκειται στην ουσία του για τέλος ανταποδοτικού χαρακτήρα με την έννοια ότι είναι ανάλογο του οφέλους που αποκομίζει ο φορολογούμενος από τη χρήση του παραχωρημένου χώρου. Κατόπιν ερωτήσεων που έγιναν σχετικά με τα υαλόφρακτα, το καθεστώς που ισχύει με την χρήση χώρου από πρώην ΔΕΚΟ( ΔΕΗ, ΟΤΕ), την άναρχη κατάληψη κοινόχρηστου χώρου στο κέντρο, την λειτουργία των μηχανισμών ελέγχου και των εισπράξεων του Δήμου από την καταβολή τελών κοινόχρηστων χώρων από τραπεζοκαθίσματα η Δημοτική Αρχή παραθέτοντας στοιχεία απάντησε ως εξής: Σχετικά με το ερώτημα για το αν ένα μαγαζί θα πληρώνει διπλάσιο τέλος όταν υπάρχουν υαλόφρακτα να διευκρινίζουμε ότι σύμφωνα με το άρθρο 3 του Ν 1080/80 «Επί χρησιμοποιήσεως των ανωτέρω χώρων ως προσθήκης καταστήματος, το τέλος ορίζεται εις το διπλάσιον». Επιπλέον να σας ενημερώσουμε για το αν και που θα επιτραπούν θα υπάρξει Κανονιστική Διάταξη. Όσον αναφορά το θέμα των πρώην ΔΕΚΟ, πέραν των επαγγελματιών που με τοποθέτηση τραπεζοκαθισμάτων, εμπορευμάτων κ.α. χρησιμοποιούν κοινόχρηστους χώρους, ευρύτατη χρήση κοινόχρηστων χώρων, σε όλη την έκταση του Δήμου μας, γίνεται από Οργανισμούς, Φορείς και Επιχειρήσεις, που με την εγκατάσταση των δικτύων τους ( καλωδίων, οπτικών ινών, τηλεφωνικών θαλάμων υποσταθμών κτλ.), εξυπηρετούν τους πελάτες τους, αποκομίζοντας κέρδη από τον παραχωρούμενο ή ήδη
χρησιμοποιούμενο κοινόχρηστο χώρο του εδάφους ή του υπεδάφους. Σύμφωνα με την Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, καθώς και την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ( ΣτΕ 2958/2011) μετά την μετατροπή της ΔΕΗ και του ΟΤΕ σε Ανώνυμες Εταιρείες, δεν απολαμβάνουν πλέον την απαλλαγή τους από την καταβολή του τέλους καταλήψεως κοινόχρηστων χώρων. Εξάλλου με έγγραφο της Κεντρικής Ένωσης δήμων Ελλάδος << Η ΔΕΗ και ο ΟΤΕ αποτελούν πλέον νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου ( Α.Ε.) που λειτουργούν κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας και δεν περιλαμβάνονται στα πρόσωπα εκείνα που απαλλάσσονται από τα δημοτικά και κοινοτικά τέλη>>. Ήδη πολλοί Δήμοι έχουν πάρει αύτη την απόφαση όπως: Δήμος Ηρακλείου, Δήμος Χανίων, Δήμος Ζακύνθου, Δήμος Χαλανδρίου, Δήμος Ερμούπολης και Δήμος Δραπετσώνας. Επιπλέον εκτός από τον υπέργειο χώρο, δημόσιος και κοινόχρηστος χώρος είναι και ο υπόγειος για αυτό το λόγο εισάγουμε κιόλας το τέλος χρήσης υπεδάφους στα 50,00 ευρώ/ κυβικό μέτρο ετησίως. Σχετικά με την άναρχη κατάληψη του κοινόχρηστου χώρου όταν η τιμή είναι 31,50 ευρώ ανά τμ υπάρχει κίνητρο για αυθαιρεσία καθώς η ποινή είναι αμελητέα. Οπότε η τιμή που προτείνουμε αποτελεί παράλληλα αποτρεπτικό μέτρο από την παράνομη κατάληψη του κοινόχρηστου χώρου καθώς κιόλας θα υπάρξουν συνεργεία επιτόπιου ελέγχου. Θα θέλαμε επίσης να σας ενημερώσουμε ότι η εικόνα από την εκμετάλλευση του κοινόχρηστου χώρου στα έσοδα του Δήμου μας είναι η εξής: Οικονομικό Έτος 2013 ( Βεβαιωθέντα) 25.747,48 ευρώ Πρου/σθέντα όπως διαμορφώθηκαν μέχρι 31/07/2014 20.000,00 ευρώ Εισπραχθέντα μέχρι την 31/7/2014 22.757,95 ευρώ Πρου/σθέντα για το 2015 67.900,00 ευρώ Θα θέλαμε να σας εξηγήσουμε επίσης που οφείλεται η μεγαλύτερη αξία του κοινόχρηστου χώρου στο κέντρο.
Η μεγαλύτερη εμπορική αξία των κοινόχρηστων χώρων στο κέντρο οφείλεται σε 2 παράγοντες: Α) Στον παραδοσιακό οικισμό, δηλαδή στον χαμηλό συντελεστή δόμησης που δημιουργεί μια ιδιαίτερη ομορφιά στην πόλη μας. Β) Στα χρήματα που έχει επενδύσει ο δήμος μας δηλαδή στα λεφτά των δημοτών μας για την ανάπλαση της πλατείας και του πεζόδρομου που είναι περίπου 1.000.000 ευρώ. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η εκμετάλλευση του να δίνει μια δυνατότητα δημιουργίας μεγαλύτερων εσόδων, παραδείγματος χάρη η εκμετάλλευση ενός οικοδομικού τετραγώνου με συντελεστή παρόμοιου με την Κυψέλη θα έδινε τα ίδια έσοδα? Προφανώς και όχι καθώς δεν θα αποτελούσε το ίδιο ελκυστικό χώρο. Με λίγα λόγια οι επενδύσεις του Δήμου είναι που δίνουν την ευκαιρία κερδών. ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΠΟΥ ΙΣΧΥΟΥΝ ΤΩΡΑ ΓΙΑ ΤΕΛΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΠΑΡΑΧΩΡΟΥΝ ΔΩΡΕΑΝ ΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΩΡΟ. Με τις τιμές που ισχύουν τώρα ουσιαστικά ο Δήμος δίνει σχεδόν άνευ ανταλλάγματος τον κοινόχρηστο χώρο. Παραδείγματος χάρη έχουμε μαγαζιά που δίνουν μέχρι και 7.000*12=84.000 ευρώ σε ενοίκιο σε έναν ιδιώτη και στον δήμο για 50 τετραγωνικά κοινόχρηστου χώρου 31,50*50τ.μ.=1575 ευρώ. Δηλαδή ενώ ο κοινόχρηστος χώρος είναι αυτός που δίνει αξία στο ακίνητο και όχι το ακίνητο στον κοινόχρηστο χώρο βλέπουμε ότι τα έσοδα για τον δήμο είναι πάρα πολύ χαμηλά. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τις εξής συνέπειες Α) Ο Δήμος να μην μπορεί να αποσβέσει ούτε καν να διατηρήσει την επένδυση την οποία έχει κάνει Β) Ενώ ο κοινόχρηστος χώρος είναι ιδιοκτησία όλων των Δημοτών και το τέλος για την χρησιμοποίηση του πρέπει να είναι ανταποδοτικό προκειμένου ο Δήμος να μπορεί να εκμεταλλευτεί αυτά τα χρήματα ώστε να διατηρήσει και βελτιώσει τις παρεχόμενες υπηρεσίες προς του πολίτες με τα συγκεκριμένα τέλη όχι μόνο δεν καταφέρνει να διατηρήσει τις παρεχόμενες υπηρεσίες του προς του πολίτες, αλλά δεν μπορεί να διατηρήσει και τον κοινόχρηστο χώρο του στην υπάρχουσα κατάσταση καθώς το κόστος συντήρησης του από φθορές είναι στα 30 ευρώ ανά τ.μ. Μας είπατε ότι τα τέλη που εισηγούμαστε είναι παράλογα. Παραθέτουμε τα εξής στοιχεία.
Α ΖΩΝ Η Ν.Φ. ΧΑΛΑΝΔ ΡΙ ΠΕΡΙΣΤ ΕΡΙ Ν.ΗΡΑΚΛ ΕΙΟ ΜΑΡΟΥΣΙ(Π ΛΑΤ-ΕΙΕΣ) ΜΑΡΟΥΣΙ(ΠΕ ΖΟΔ-ΡΟΜΟΙ) 110 195 130 125 120 105 Θέλουμε να τονίσουμε ότι δεν έχουμε καμία πρόθεση να θίξουμε ή να έρθουμε σε αντιπαράθεση με τους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στο Δήμο μας, καθώς στην τελευταία ζώνη μειώσαμε τα τέλη κατά 11,76% και όσον αναφορά την κατάληψη κοινόχρηστων χώρων από καταστήματα πλέον των τραπεζοκαθισμάτων οι μειώσεις είναι 14,29% και 23,08%. Αυτό που ζητάμε είναι ο σεβασμός και η προστασία του κοινόχρηστου χώρου για τους πολίτες, καθώς και ανάπτυξη και της περιφέρειας της πόλης μας και όχι μόνο του κέντρου. Ζητάμε μια ανθρώπινη πόλη για τους συμπολίτες μας. Τελειώνοντας, θα θέλαμε να σας πούμε ότι εμείς δεν έχουμε σκοπό να εκδικηθούμε κανέναν. Η λογική μας είναι να αποτυπώσουμε ορθά την κατάσταση η οποία υπάρχει και να λειτουργήσουμε προς όφελος των πολιτών και των δημοτών μίας πόλης στην οποία ζουν και εργάζονται περίπου 60.000 πολίτες.