ΕΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΑ ΘΕΜΑΣΑ ΠΡΟΟΜΟΙΩΗ Β ΦΑΗ ΣΑΞΗ:Γ ΓΕΝΙΚΟΤ ΛΤΚΕΙΟΤ ΜΑΘΗΜΑ:ΙΣΟΡΙΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΙΜΟΤ Ημερομηνία: Σρίτη 18 Απριλίου 2017 Διάρκεια εξέτασης : 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΕΙ ΟΜΑΔΑ Α ΘΕΜΑ Α1 Να δώσετε το περιεχόμενο των ακόλουθων ιστορικών όρων: α) Γενική Διεύθυνση Ανταλλαγής Πληθυσμών β ) Λαϊκό Κόμμα γ )Σανζιμάτ ΜΟΝΑΔΕ 15 ΘΕΜΑ Α2 Να χαρακτηρίσετε σωστό ή λάθος τις προτάσεις που ακολουθούν: α ) Μετά τη διάλυση της ΕΑΠ,το 1930,τα χρέη των αγροτών προσφύγων ανέλαβε να εισπράξει η Σράπεζα της Ελλάδος. β ) Ο πρωθυπουργός Δηλιγιάννης στις 12 Μαρτίου 1905 προέβη σε σκληρές δηλώσεις κατά του πρίγκιπα Γεωργίου και των συνεργατών του. γ ) Ο Δηλιγιάννης θεωρούσε το κράτος ως μοχλό της οικονομικής ανάπτυξης και επιδίωκε τον εκσυγχρονισμό του με κάθε τρόπο. δ ) Η μετανάστευση στις ΗΠΑ στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αι. εκτόνωσε τις κοινωνικές εντάσεις που δημιούργησε στην Ελλάδα η σταφιδική κρίση. Κιάκου Λιάνα - φιλόλογος Σελίδα 1
ε ) Σο μεγαλύτερο μέρος των εθνικών δανείων χρησίμευε για την κάλυψη των τρεχόντων ελλειμμάτων των εθνικών προϋπολογισμών. ΜΟΝΑΔΕ 10 ΘΕΜΑ Β1 Α)Να καταγράψετε τα αποτελέσματα των Βαλκανικών πολέμων α)στην ελληνική οικονομία β) στην οριστική λύση του Κρητικού ζητήματος Β)ε ποιες πολιτικές ενέργειες προέβη ο Ελευθέριος Βενιζέλος τον Οκτώβριο του 1910 και ποια η κατάληξη τους? ΘΕΜΑ Γ ΟΜΑΔΑ Β ΜΟΝΑΔΕ 13 ΜΟΝΑΔΕ 12 Λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο των πηγών και τις σχετικές πληροφορίες του βιβλίου σας: α) να εξηγήσετε γιατί ο σιδηρόδρομος κατά το 19ο αιώνα θεωρήθηκε το συνώνυμο της ανάπτυξης (μονάδες 8), β) να αναφερθείτε στην κατασκευή του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου από τη δεκαετία του 1880 έως το 1909 (μονάδες 10)γ) να αποτιμήσετε την προσφορά των σιδηροδρόμων στην ανάπτυξη της ελληνικής κοινωνίας (μονάδες 7). Μονάδες 25 ΠΗΓΗ 1 Γύρω στο 1870 *...+ οι βάσεις των εθνικών σιδηροδρομικών δικτύων έχουν ήδη τεθεί και δε μένει παρά η αύξηση της πυκνότητάς τους, ενώ ταυτόχρονα διακρατικές ενωτικές γραμμές εξουδετερώνουν το φράγμα των Άλπεων και συντελούν στην οργάνωση των δικτύων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Έτσι, ο σιδηρόδρομος αναδεικνύεται βαθμιαία σε στρατιωτικοπολιτικό και οικονομικό όπλο ηπειρωτικής εμβέλειας. Λευτέρης Παπαγιαννάκης, Οι Ελληνικοί ιδηρόδρομοι (1882-1910). Γεωπολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις, Μ.Ι.Ε.Σ., 1982,. Κιάκου Λιάνα - φιλόλογος Σελίδα 2
ΠΗΓΗ 2 Ο Σρικούπης προτιμά τη στενή γραμμή (1μ.) - τοπικού χαρακτήρα, λόγω χαμηλότερης ταχύτητας και μικρότερων ανέσεων - γιατί το επιβάλλει ο μικρός βαθμός ανάπτυξης της Φώρας. Άλλωστε, η διεθνής γραμμή (1,43 μ., ταχύτερη και ανετότερη) θα κόστιζε σημαντικά περισσότερο (εξαιτίας του μεγαλύτερου βάρους των γραμμών και του μήκους των ξύλινων υποστηριγμάτων, αλλά κυρίως εξαιτίας των μεγαλύτερων καμπυλών και των αναγκαίων τούνελ), ιδιαίτερα στην ορεινή ενδοχώρα, εξαντλώντας έτσι τους περιορισμένους πόρους του κράτους. Λευτέρης Παπαγιαννάκης, Οι Ελληνικοί ιδηρόδρομοι (1882-1910). Γεωπολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις, Μ.Ι.Ε.Σ., 1982, ΠΗΓΗ 3 Ο μύθος των ελληνικών σιδηροδρόμων αποπνέει μια ιδιαίτερη ειρωνεία. Η πρώτη φάση της κατασκευής τους (1880 1890) ξεκίνησε σχεδόν σαν αντίδραση ενοχής που η χώρα είχε τόσο πολύ αργήσει να προσχωρήσει στη νέα θρησκεία και από τότε προβάλλεται ως το αναμφίβολο σημάδι της ελληνικής μετάβασης σ ένα είδος καπιταλισμού. Από πολλές, όμως απόψεις, η χρησιμότητά τους για μια διαδικασία μετάβασης ήταν αμφισβητήσιμη, αν όχι τελείως αρνητική. Σο ολικό μήκος γραμμών (λιγότερο από 750 μίλια το 1890, περίπου 850 το 1909) δείχνει ότι η ένεση επενδύσεων δεν ήταν αρκετή για να δημιουργήσει συνθήκες οικονομικής απογείωσης. Αλλά και μεγαλύτερες να ήταν οι επενδύσεις, πάλι θα ήταν σχεδόν άχρηστες. Η κατασκευή σιδηροδρόμων δεν μπορούσε να παίξει τονωτικό ρόλο για ανύπαρκτους βιομηχανικούς κατασκευαστές δικτύου και τροχαίου υλικού, ούτε ήταν αρκετά ισχυρό κίνητρο για να δημιουργηθούν τέτοιες βιομηχανίες σε μια χώρα που δεν είχε αρκετό σίδερο και κάρβουνο. Γ. Δερτιλής, Κοινωνικός μετασχηματισμός και στρατιωτική επέμβαση (1880 1909) ΜΟΝΑΔΕ 25 ΘΕΜΑ Δ Αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις και τις πληροφορίες των παραθεμάτων να αναφέρετε: α) τις προθέσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου αναφορικά με την ελληνοτουρκική προσέγγιση κατά τα έτη 1928-30 ( Μονάδες 12) β) τις αντιδράσεις των προσφύγων τις Μικράς Ασίας.( Μονάδες 13) Μονάδες 25 Κιάκου Λιάνα - φιλόλογος Σελίδα 3
ΠΗΓΗ 1 «Καθ' ήν στιγμήν ό ελληνικός λαός μου αναθέτει μέ μεγάλην πλειοψηφίαν τήν διακυβέρνησίν του διά μίαν περίοδον τεσσάρων ετών, οφείλω νά σας διαβεβαιώσω περί της ζωηρας επιθυμίας μου νά συντελέσω εις τήν ρύθμισιν τών σχέσεων μεταξύ τών δύο χωρών μας, ή όποία θά τούς εξησφάλιζε στενήν φιλίαν, επιβεβαιουμένην δι' ενός συμφώνου φιλίας, μή επιθέσεως καί διαιτησίας, περιεχομένου όσον τό δυνατόν εύρυτέρου. Έχω πλήρη συνείδησιν του γεγονότος ότι ή Σουρκία δέν έχει βλέψεις έπί τών εδαφών μας καί μοί εδόθη χιλίας φοράς κατά τήν διάρκειαν της προεκλογικής περιόδου ή ευκαιρία νά δηλώσω δημοσία ότι ή Ελλάς ούδεμίαν έχει βλέψιν επί τών τουρκικών εδαφών, αποδεχομένη τάς υνθήκας τής Ειρήνης ειλικρινούς καί ανεπιφυλάκτως. Δέν δύναμαι λοιπόν νά αμφιβάλλω ότι ή ρύθμισις τών σχέσεών μας, ως τήν αντιλαμβάνομαι, ανταποκρίνεται επίσης εις τήν επιθυμίαν τής Έξοχότητός ας. Διά τήν πραγματοποίησιν τής κοινής αύτής επιθυμίας ούδέν εμπόδιον υφίσταται εκτός τών εκκρεμών ζητημάτων μεταξύ τών δύο χωρών, τά όποια προέκυψαν από τήν σύμβασιν περί ανταλλαγής τών πληθυσμών καί τάς παρακολούθους συμφωνίας». ΠΗΓΗ 2 Σο οικονομικό σύμφωνο με την Σουρκία θα κυρωθεί. Ο προσφυγικός όμως κόσμος θα παραμείνει διχασμένος. Όσα σωματεία, τόσες αντιδράσεις, τόσα ανακοινωθέντα και ψηφίσματα πολλά από τα οποία περνούν και στον τύπο με περιεχόμενο διαμετρικά αντίθετο. Οι εξεγέρσεις και το προσφυγικό ρεύμα διαμαρτυρίας θα ογκωθεί επικίνδυνα προς τα τέλη Οκτωβρίου του 1930, τις παραμονές της αναχώρησης του Βενιζέλου στην Άγκυρα. Οι προσφυγικές οργανώσεις θα καλέσουν τα μέλη τους σε γενικές συγκεντρώσεις και θα συντάξουν ψηφίσματα που θα τα στείλουν όχι μόνο στον Βενιζέλο αλλά και στον Ινονού1. Μ αυτά θα ζητούν την ακύρωση των «απανθρώπων *...+ συμβάσεων και την διαρρύθμισιν του προσφυγικού προβλήματος επί τη βάσει των στοιχειωδών κανόνων της ηθικής και του δικαίου *...+ άλλως η ελληνοτουρκική φιλία *...+ αποβαίνει κενή εννοίας και όλως διόλου ασταθής». 1 Ινονού: Πρωθυπουργός της Σουρκίας. ΠΗΓΗ 3 Ἡ ἀτμόσφαιρα παρέμεινε ἠλεκτρισμένη ὄχι μόνο ἐξαιτίας τῆς παρουσίας ἀλλὰ καὶ τῆς ἀσταμάτητης παρέμβασης τῶν προσφύγων βουλευτῶν, οἱ ὁποῖοι ἔχοντας ἀφήσει καὶ οἱ ἴδιοι μεγάλες περιουσίες στὴ Μ. Ἀσία εἶχαν κάθε συμφέρον νὰ ὑποστηρίξουν τὴν ἄποψη ὅτι τὸ ἑλληνικὸ κράτος ἔπρεπε νὰ ὑποκαταστήσει τὸ τουρκικὸ στὶς ὑποχρεώσεις ποὺ δημιούργησε ἡ σύμβαση ἀνταλλαγῆς ὣς πρὸς τὴν ἀνταλλάξιμη περιουσία. *...+ Κιάκου Λιάνα - φιλόλογος Σελίδα 4
Οἱ πρόσφυγες βουλευτὲς τῆς Ἕνωσης Υιλελευθέρων, ἀνεξάρτητα ἢ κατὰ ὁμάδες, θὰ ὑψώσουν βέβαια φωνὴ διαμαρτυρίας ἐναντίον τῆς θυσίας ποὺ θὰ ὑποστοῦν οἱ συμπατριῶτες τους. Θὰ δοῦν στὶς συμφωνίες αὐτὲς τὴν ἐπισφράγιση τῆς ἐθνικῆς συμφορᾶς.*...+ ΚΑΛΗ ΕΠΙΣΤΦΙΑ!!! Κιάκου Λιάνα - φιλόλογος Σελίδα 5