1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΣΚΟΠΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
2 ΕΙΔΗΣΕΙΣ Ξένες εταιρίες στην πγδμ επενδύσεις - εξαγορές Η "EVN" πάγωσε την αγωγή της κατά του κράτους της πγδμ στο Διαιτητικό Δικαστήριο στην Ουάσιγκτον Σύμφωνα με δημοσιεύματα στην πδγμ, η αυστριακή εταιρεία "EVN" πάγωσε την αγωγή της κατά της χώρας στο Διαιτητικό Δικαστήριο στην Ουάσινγκτον, ώστε να υπάρξει περιθώριο για συμβιβασμό στο Εφετείο της πγδμ. Υπενθυμίζουμε ότι η "EVN υπέβαλε στο ανωτέρω διεθνές δικαστήριο αγωγή εναντίον της πγδμ για μη σωστή αντιμετώπιση αλλοδαπών επενδυτών, ζητώντας αποζημίωση ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ. Η υπόθεση ξεκίνησε όταν το Πρωτοδικείο της πδγμ αποφάσισε ότι η EVN θα πρέπει να καταβάλει στην κρατική εταιρεία ενέργειας της πγδμ ELEM" ποσό 200 εκατ. ευρώ για χρέη της εταιρείας ενέργειας "ESM", την οποία εξαγόρασε η αυστριακή εταιρεία. Στη συνέχεια η "EVN" άσκησε έφεση στο Εφετείο της χώρας ενώ αποφάσισε να καταφύγει και στο διεθνές διαιτητικό δικαστήριο κατά του κράτους. Στην παρούσα περίοδο, "EVN" και "ELEM" προσπαθούν να βρουν λύση στην αντιπαράθεσή τους με μεταξύ τους διαπραγματεύσεις. Ο εκπρόσωπος της "EVN" Gynter Offner δήλωσε ότι οι διαπραγματεύσεις έχουν δημιουργήσει θετικό κλίμα καθώς όλες οι πλευρές επιθυμούν την εξεύρεση λύσης και για το λόγο αυτό «πάγωσε» η αγωγή της εταιρείας του εναντίον της πγδμ στο διεθνές δικαστήριο. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Οικονομική κατάσταση στην πγδμ Γενικά Γενικά οικονομικά στοιχεία για την πγδμ από την Κεντρική Τράπεζα της χώρας Σύμφωνα με τους εκπροσώπους της Κεντρικής Τράπεζας της πγδμ, το τελευταίο τρίμηνο του 2010 το χονδρικό εμπόριο και οι τηλεπικοινωνίες παρουσίασαν αύξηση, ενώ πτώση, σε ετήσια βάση, σημείωσαν η βιομηχανική παραγωγή, το λιανικό εμπόριο και ο κατασκευαστικός τομέας. Επίσης, τα ακαθάριστα συναλλαγματικά αποθέματα τον Φεβρουάριου του 2011 ανήλθαν στα 1,71 δισ. ευρώ. Κατά τη διάρκεια του Ιανουαρίου 2011, η πιστωτική δραστηριότητα των τραπεζών παρουσίασε στασιμότητα, καθώς το ύψος των πιστώσεων προς τον ιδιωτικό τομέα στο τέλος του μήνα παρέμεινε το ίδιο με το αντίστοιχο στα τέλη του 2010. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον εν θέματι φορέα, τόσο οι εταιρείες όσο και οι ιδιώτες αποφεύγουν να λαμβάνουν δάνεια ενώ όσοι διαθέτουν χρήματα, τα αποταμιεύουν. Τέλος, τον Ιανουάριο του 2011 δεν υπήρξαν σημαντικές μεταβολές ως προς τα επιτόκια. Πληθωρισμός και κόστος ζωής στην πγδμ η Κυβέρνηση παρακολουθεί την αύξηση των τιμών και παρεμβαίνει στην αγορά σίτου
3 Σύμφωνα με τους πιο πρόσφατους μακροοικονομικούς δείκτες της Κεντρικής Τράπεζας της πγδμ, ο ρυθμός αύξησης του πληθωρισμού της χώρας τον Ιανουάριο του 2011 συνέχισε την ανοδική τάση που ξεκίνησε από τον Αύγουστο του 2010. Σύμφωνα με έκθεση του ανωτέρω φορέα, η αύξηση αυτή σε μηνιαία βάση είναι 0,9%, και σε ετήσια βάση 3,2%. Όπως εξηγεί η ίδια έκθεση, η γενική αύξηση των τιμών είναι αποτέλεσμα της αύξησης των τιμών των τροφίμων, η οποία με τη σειρά της προκύπτει από την αύξηση των τιμών εισαγωγής των προϊόντων. Περαιτέρω, σημειώνεται ότι ο πληθωρισμός είναι μεν ελαφρώς μεγαλύτερος σε σύγκριση με τον προβλεπόμενο, ωστόσο η διαφορά είναι αμελητέα και, επιπλέον, ο βασικός πληθωρισμός (χωρίς να συνυπολογισθούν τα τρόφιμα και η ενέργεια) παραμένει σε χαμηλό επίπεδο, μειωμένος από 0,9% το Δεκέμβριο του 2010 σε 0,8% τον Ιανουάριο του 2011. Επίσης, η Κρατική Στατιστική Υπηρεσία ανακοίνωσε ότι οι δαπάνες διαβίωσης τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους και σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του περασμένου έτους σημείωσαν αύξηση κατά 3,9%. Σύμφωνα εξ άλλου με την Ομοσπονδία Εργατικών Ενώσεων της πγδμ, μια τετραμελής οικογένεια στη χώρα χρειάζεται τουλάχιστον 500 ευρώ μηνιαίως για να καλύψει τις βιοτικές της ανάγκες. Σημειώνεται ότι η ανωτέρω Ομοσπονδία χρησιμοποιεί μία διαφορετική μεθοδολογία από την αντίστοιχη της Κρατικής Στατιστικής Υπηρεσίας της χώρας για να υπολογίσει το «καλάθι της νοικοκυράς», συνυπολογίζοντας και τις άλλες δαπάνες πέραν αυτών που αφορούν στα τρόφιμα. Όπως δήλωσε ο πρόεδρος της εν λόγω Ομοσπονδίας, εάν λάβει κανείς υπ όψιν το μέσο καθαρό μισθό σε σύγκριση με τις απαιτούμενες δαπάνες, ο μισθός καλύπτει μόνο το 70% αυτών. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ίδιου φορέα, μόνο το 2% των εργαζομένων στη χώρα μπορούν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες με το μισθό τους. Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, η κυβέρνηση, ανησυχώντας για την αύξηση των τιμών των βασικών προϊόντων διατροφής και των πετρελαϊκών παραγώγων, αποφάσισε τελικά να παρέμβει στην αγορά με τη διάθεση 40.000 τόνων σίτου από τα κρατικά αποθέματα, ώστε να σταματήσει η αυξητική τάση της τιμής του ψωμιού. Όπως ανακοίνωσε ο Υπουργός Οικονομικών κ. Stavreski, η τιμή του σιταριού που προέρχεται από τα κρατικά αποθέματα θα είναι 15,5 δηνάρια ανά κιλό, σε αντίθεση με την αγοραία τιμή των περίπου 21 δηναρίων ανά κιλό. Ο κ. Stavreski δήλωσε επίσης ότι προς το παρόν η κυβέρνηση δεν προτίθεται να παρέμβει στην αγορά με αντίστοιχα κρατικά αποθέματα πετρελαίου και γάλακτος καθώς και ότι, σύμφωνα με τις προβλέψεις της, ο πληθωρισμός αναμένεται να παραμείνει στο προβλεπόμενο επίπεδο του 3%. Μέσος καθαρός μισθός στην πγδμ Σύμφωνα με την Κρατική Στατιστική Υπηρεσία της πγδμ, ο μέσος καθαρός μισθός στη χώρα τον Δεκέμβριο του 2010 ανήλθε σε 21.454 δηνάρια (περίπου 350 ευρώ), αυξημένος κατά 4,7% σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2009. Τον Δεκέμβριο του 2010 επίσης, ο μέσος μεικτός μισθός ανήλθε σε 31.435 δηνάρια (512 ευρώ), αυξημένος κατά 2,3% σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2009. Θετική η κατάσταση αναφορικά με τα ορυχεία μετάλλων στην πγδμ αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής κατά 5-8% αναμένει η κυβέρνηση Το Υπουργείο Οικονομίας της πγδμ και ο Γενικός Διευθυντής των προσφάτως ιδρυθέντων μεταλλευτικών εταιρειών Borov DOL και Kadica Metal κ. Nikolajco Nikolov, υπέγραψαν συμβάσεις εκχώρησης για τη διενέργεια λεπτομερούς
4 γεωλογικής έρευνας σε δύο τοποθεσίες της χώρας, το Radovis και το Pehcevo όπου θα αναζητηθούν κοιτάσματα χαλκού. Όπως δήλωσε μετά την υπογραφή των συμφωνιών ο κ. Nikolov, ο οποίος κατέχει επίσης τη θέση του Γενικού Διευθυντή του ορυχείου Bucim στην περιοχή Radovis, ο τομέας των ορυχείων στην πγδμ παρουσιάζει άνοδο ενώ η εφετινή χρονιά αναμένεται να είναι αρκετά καλή δεδομένου ότι οι τιμές των μετάλλων στις διεθνείς αγορές παρουσιάζουν αύξηση. Κατά τον ίδιο, το 2011 αναμένεται να είναι επιτυχές για όλες τις μεταλλευτικές εταιρίες πλην των επιχειρήσεων που παράγουν και επεξεργάζονται οικοδομικές πέτρες, καθώς ο κατασκευαστικός τομέας δεν λειτουργεί στην πλήρη του δυναμικότητα. Όπως δήλωσε ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Οικονομικών της πγδμ Zoran Stavreski έπειτα από επίσκεψη που πραγματοποίησε στο ορυχείο Bucim, η κυβέρνηση αναμένει ότι η βιομηχανική παραγωγή στη χώρα κατά το τρέχον έτος θα παρουσιάσει αύξηση 5-8%, κυρίως εξ αιτίας των καλύτερων επιδόσεων που θα επιτευχθούν στους τομείς της εξόρυξης και της μεταλλουργίας. Κατάταξη της πγδμ αναφορικά με την καινοτομία Σύμφωνα με έκθεση της European Innovation Matrix, η πγδμ, με μέσο όρο βαθμολογίας 0,28 ως προς τις επιδόσεις της αναφορικά με την καινοτομία, καταλαμβάνει στην αντίστοιχη κατάταξη μία θέση στο μέσο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Σε ανάπτυξη η κτηματαγορά στην πγδμ Όπως τονίστηκε στο πλαίσιο της διεθνούς έκθεσης κτηματαγοράς RealEX, η οποία διεξήχθη για πρώτη φορά στην πγδμ, στο διάστημα 1 έως 5 Μαρτίου, η κτηματαγορά της χώρας παρουσιάζει σταθερή ανάπτυξη τα τελευταία πέντε χρόνια, ιδιαιτέρως δε κατά το τελευταίο εξάμηνο. Όπως αναφέρθηκε περαιτέρω, οι νέες κυβερνητικές πολιτικές και οι μεταρρυθμίσεις ως προς το Κτηματολόγιο αναμένεται να συμβάλουν στην ταχεία επέκταση του τομέα. Ενέργεια Υπογραφή συμφωνίας των εταιρειών AD MEPSO ΚΑΙ ELEKTROMONTAZA- BELGRADE για την κατασκευή γραμμής ηλεκτρικού ρεύματος Η εταιρεία διαχείρισης του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας της πγδμ AD MEPSO υπέγραψε συμφωνία με την κοινοπραξία Elektromontaza και Elektroistok Izgradnja του Βελιγραδίου για την κατασκευή μεγάλου μήκους γραμμής ηλεκτρικού ρεύματος, ισχύος 110-KV. Η αξία της εν λόγω σύμβασης ανέρχεται στα 2,4 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, η MEPSO πρόκειται σύντομα να ξεκινήσει την υλοποίηση της νέας γραμμής ηλεκτρικού ρεύματος, ισχύος 400-KV, η οποία θα συνδέει το Μοναστήρι (Bitola) με το Εlbasan της Αλβανίας, προετοιμάζει επίσης την κατασκευή γραμμής ισχύος 400-KV από το Stip στο Nis και συνεχίζει την κατασκευή γραμμής ισχύος 110-KV στο Polog, η οποία πρόκειται να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα της παροχής ρεύματος στο Tetovo και στη γύρω περιοχή. Καναδική εταιρεία πρόκειται να επενδύσει στην αιολική ενέργεια Η καναδική εταιρεία Trilium Holding ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να επενδύσει 34 εκατ. ευρώ στην κατασκευή 27 ανεμογεννητριών στην περιοχή Bogdanci, στα νοτιοανατολικά της
5 πγδμ, σε συνεργασία με εγχώριες εταιρείες. Έχουν μάλιστα διενεργήσει ελέγχους ως προς τις αιολικές δυνατότητες της περιοχής, η οποία θεωρείται από τις πλέον πρόσφορες για την παραγωγή ηλεκτρισμού βασισμένου στην αιολική ενέργεια. Η Trilium Holding επίσης πραγματοποίησε ήδη αρχικές επαφές με την Υπηρεσία Προσέλκυσης Ξένων Επενδύσεων της πγδμ ενώ παράλληλα προβαίνει σε παρουσίαση του όλου έργου σε επενδυτές που θα μπορούσαν να διαθέσουν επιπρόσθετα κεφάλαια. Αναμένει δε να λάβει τις απαραίτητες άδειες για την κατασκευή των ανεμογεννητριών και για τη σύνδεση τους στο ενεργειακό σύστημα της χώρας εντός του 2012, οπότε και θα εισέλθει στην δεύτερη φάση της επένδυσης. Εκτός από τις ανεμογεννήτριες, ενδιαφέρεται επιπλέον για την κατασκευή μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών. Οικονομική πολιτική στην πγδμ Τραπεζικά Νομισματικά Η Κεντρική Τράπεζα της πγδμ δεν πρόκειται να ακολουθήσει «σφιχτή» νομισματική πολιτική Όπως δήλωσε ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της πγδμ Petar Gosev, το εν λόγω χρηματοπιστωτικό ίδρυμα δεν πρόκειται να ασκήσει περιοριστική νομισματική πολιτική προκειμένου να αντιμετωπισθεί η άνοδος του πληθωρισμού, η οποία ξεπέρασε τις προβλέψεις. Όπως εξήγησε ο κ. διοικητής, ο κύριος λόγος για τον οποίο ο ρυθμός του πληθωρισμού ακολουθεί ανοδική πορεία είναι οι αυξανόμενες τιμές των τροφίμων και της ενέργειας, ωστόσο, κατά τον ίδιο, στην παρούσα συγκυρία δεν θα ήταν αποτελεσματική μία παρέμβαση της Κεντρικής Τράπεζας μέσω της άσκησης νομισματικής πολιτικής, καθώς ο βασικός πληθωρισμός παραμένει ακόμη χαμηλός, η ζήτηση κατοικιών σταθερή και η αύξηση των πιστώσεων χαμηλή. Πάντως, όπως ανέφερε ο ίδιος, η Κεντρική Τράπεζα παρακολουθεί στενά το θέμα της ανόδου του πληθωρισμού. Εάν ωστόσο οι τιμές συνεχίσουν την άνοδό τους, ο εν λόγω φορέας θα πρέπει να αυξήσει τα επιτόκια, εξέλιξη η οποία, σύμφωνα με τους οικονομικούς αναλυτές και τους επιχειρηματίες, δεν χαρακτηρίζεται ως θετική, δεδομένου ότι η αύξηση του βασικού επιτοκίου θα σημάνει τη μείωση της ρευστότητας για την οικονομία και την περαιτέρω μείωση της πιστωτικής δραστηριότητας.