ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ Η Έρευνα Εκπαίδευσης Ενηλίκων έχει στόχο να συλλέξει πληροφορίες για τη συμμετοχή των ενηλίκων στην εκπαίδευση και τη μάθηση. Η έρευνα θα επιδιώξει να προσφέρει απαντήσεις σε ένα πλήθος ερωτημάτων, όπως Πόσοι συμμετέχουν σε προγράμματα του επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος; Πόσοι συμμετέχουν σε προγράμματα εκτός επισήμου εκπαιδευτικού συστήματος; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των ατόμων που συμμετέχουν σε εκπαιδευτικές διαδικασίες; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των ατόμων που δεν συμμετέχουν σε εκπαιδευτικές διαδικασίες; Σε ποιο βαθμό τα διαφορετικά άτομα θεωρούν απαραίτητο να συμμετέχουν σε εκπαιδευτικές διαδικασίες; Πόσο χρόνο αφιερώνουν σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων στις οποίες συμμετέχουν; Σε ποιο βαθμό γνωρίζουν ξένες γλώσσες; Ποιοι στηρίζουν οικονομικά αυτούς που συμμετέχουν σε εκπαιδευτικές διαδικασίες; Σε ποιο βαθμό είναι εξοικειωμένοι με τη χρήση υπολογιστών; Σε ποιο βαθμό συμμετέχουν σε πολιτιστικές δραστηριότητες; Η Έρευνα Εκπαίδευσης Ενηλίκων φιλοδοξεί να αποτελέσει το εργαλείο που θα προσφέρει αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία για αυτά τα ερωτήματα, συγκρίσιμα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. 1

Ερωτήματα 1 23. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ Με αυτή την ομάδα ερωτημάτων θα συγκεντρωθούν στοιχεία για την κατάσταση απασχόλησης του ερευνώμενου, για τα χαρακτηριστικά της εργασίας του (επάγγελμα, κλάδος οικονομικής δραστηριότητας, πλήρης ή μερική απασχόληση, κλπ), για την κατάσταση απασχόλησης πριν ένα χρόνο, για το επίπεδο εκπαίδευσης των γονέων του, καθώς και για το επίπεδο εκπαίδευσης που έχει ολοκληρώσει ο ερευνώμενος. Ερωτήματα 24 38 Τα ερωτήματα αυτά αναφέρονται στην (πρώτη) εκπαιδευτική δραστηριότητα εντός του επισήμου εκπαιδευτικού συστήματος, που τυχόν παρακολούθησε ο ερευνώμενος κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών. Θα συγκεντρωθούν στοιχεία για το είδος της σχολής, το αντικείμενο των σπουδών, το σκοπό για τον οποίο παρακολουθεί ο ερευνώμενος την εκπαιδευτική δραστηριότητα, για τις ώρες που αφιερώνει σε αυτή κλπ. Ερωτήματα 39 53 Τα ερωτήματα αυτά είναι όμοια με τα Ερωτήματα 24 38 και απαντώνται μόνο από τους ερευνώμενους που παρακολούθησαν και δεύτερη εκπαιδευτική δραστηριότητα εντός του επισήμου εκπαιδευτικού συστήματος, στο διάστημα των τελευταίων 12 μηνών. Ερωτήματα 54 57 Με τα ερωτήματα αυτά θα συλλέξουμε πληροφορίες για το αν ο ερευνώμενος παρακολούθησε εκπαιδευτικές δραστηριότητες εκτός του επισήμου εκπαιδευτικού συστήματος. Αν παρακολούθησε, τότε: Αν έχει παρακολουθήσει έως και τρεις εκπαιδευτικές δραστηριότητες θα συλλέξουμε (με τα επόμενα ερωτήματα) πληροφορίες για κάθε μια από αυτές. Αν έχει παρακολουθήσει περισσότερες από τρεις, θα επιλέξουμε τρεις, και θα συλλέξουμε πληροφορίες μόνο για αυτές Ερωτήματα 58 65 Με τα ερωτήματα αυτά θα συλλέξουμε πληροφορίες για την πρώτη εκπαιδευτική δραστηριότητα που παρακολούθησε ο ερευνώμενος εκτός επισήμου εκπαιδευτικού συστήματος, όταν αυτή εντάσσεται στην κατηγορία «Εκπαίδευση στο χώρο εργασίας». Ερωτήματα 66 84 Με τα ερωτήματα αυτά θα συλλέξουμε πληροφορίες για την πρώτη εκπαιδευτική δραστηριότητα που παρακολούθησε ο ερευνώμενος εκτός επισήμου εκπαιδευτικού συστήματος, όταν αυτή ήταν σεμινάριο, εργαστήριο ελευθέρων σπουδών, προγράμματα επιμόρφωσης, ιδιωτικά μαθήματα, ή πρόγραμμα διδασκαλίας εξ αποστάσεως. Ερωτήματα 85-111 Η ενότητα των Ερωτημάτων 85 111 επαναλαμβάνει τα Ερωτήματα 66 84 για τη ΔΕΥΤΕΡΗ εκπαιδευτική δραστηριότητα που παρακολούθησε ο ερευνώμενος εκτός επισήμου εκπαιδευτικού συστήματος. 2

Ερωτήματα 112-138 Η ενότητα των Ερωτημάτων 112 138 επαναλαμβάνει τα Ερωτήματα 66 84 για την ΤΡΙΤΗ εκπαιδευτική δραστηριότητα που παρακολούθησε ο ερευνώμενος εκτός επισήμου εκπαιδευτικού συστήματος. Ερωτήματα 139-146 Η ενότητα των Ερωτημάτων 139 146 συγκεντρώνει πληροφορίες για τα εμπόδια που συναντούν όσοι έχουν παρακολουθήσει εκπαιδευτικά προγράμματα, και για τους παράγοντες που επηρεάζουν την απόφασή τους να συμμετάσχουν ή όχι σε εκπαιδευτικά προγράμματα. Επίσης, συγκεντρώνει πληροφορίες από τα άτομα που δεν παρακολούθησαν, για τους λόγους που τους εμπόδισαν να συμμετέχουν σε εκπαιδευτικά προγράμματα Ερωτήματα 147 148 Η ενότητα των Ερωτημάτων 147 148 συγκεντρώνει πληροφορίες για τη συμμετοχή του ερευνώμενου σε άτυπες μορφές εκπαίδευσης. Ερωτήματα 149 151 Η ενότητα των Ερωτημάτων 149 151 συγκεντρώνει στοιχεία για τον τρόπο που αναζητά ο ερευνώμενος πληροφορίες για εκπαιδευτικά προγράμματα. Ερωτήματα 152 157 Η ενότητα των Ερωτημάτων 152 157 συγκεντρώνει στοιχεία για τις γνώσεις υπολογιστών και πληροφορικής που έχει ο ερευνώμενος, καθώς και για το πόσο συχνά χρησιμοποιεί υπολογιστές. Ερωτήματα 158 166 Η ενότητα των Ερωτημάτων 158 166 συγκεντρώνει στοιχεία για τις γνώσεις ξένων γλωσσών που έχει ο ερευνώμενος, καθώς και για το πόσο συχνά τις χρησιμοποιεί στη δουλειά του ή στην καθημερινή του ζωή. Ερωτήματα 167 179 Η ενότητα των Ερωτημάτων 167 179 συγκεντρώνει στοιχεία για τη συμμετοχή του ερευνώμενου σε πολιτιστικές δραστηριότητες και σε οργανώσεις ή συλλόγους. Ερώτημα 180 Το Ερώτημα 180 ζητά τη γνώμη του ερευνώμενου για κάποιες απόψεις σχετικές με την αξία της εκπαίδευσης και της μάθησης. 3

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΕΡΩΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥΣ 1.ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1. Εσείς τι θεωρείτε τον εαυτό σας (κατά κύριο λόγο); Απασχολούμενο... 1 2 Άνεργο... 2 11 Μαθητή ή σπουδαστη... 3 11 Συνταξιούχο... 4 11 Μη εργαζόμενο λόγω μόνιμων προβλημάτων υγείας...... 5 11 Άτομο που παρέχει κοινωνική υπηρεσία... 6 11 Νοικοκυρά... 7 11 Λοιπές περιπτώσεις... 8 11 Με αυτό το ερώτημα επιθυμούμε να μάθουμε την εικόνα που έχει ο ίδιος ο ερευνώμενος για τον εαυτό του. Έτσι, για παράδειγμα, ένας φοιτητής που παραδίδει λίγα ιδιαίτερα μαθήματα, κατά πάσα πιθανότητα θα απαντήσει ότι δεν είναι απασχολούμενος αλλά σπουδαστής (κωδικός 3). Ως «περίοδος αναφοράς» για αυτό το ερώτημα, θα θεωρηθούν οι τελευταίοι 3 μήνες πριν την εβδομάδα της έρευνας. Αν έχει συμβεί κάποια αλλαγή στην κατάσταση του ερευνώμενου μέσα σε αυτό το διάστημα, ως κύρια κατάσταση θα θεωρηθεί η τρέχουσα. Επισημαίνουμε ότι σε αυτό το ερώτημα δεχόμαστε την αυθόρμητη απάντηση του ερευνώμενου. Τα Ερωτήματα 2 10 θα απαντηθούν μόνο από όσους δηλώσουν ότι θεωρούν τον εαυτό τους κατά κύριο λόγο εργαζόμενο. Οι υπόλοιποι θα συνεχίσουν με το Ερώτημα 11. 2. Σε τι είδους κατάστημα, εργοστάσιο, υπηρεσία κλπ. (τοπική μονάδα) εργάζεστε στην κύρια (ή τη μοναδική) εργασία σας; _ _ Διευκρινίζουμε ότι στην περίπτωση ατόμων που έχουν, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αναφοράς, περισσότερες της μιας εργασίες, ο ερευνώμενος είναι αυτός που αποφασίζει ποια θεωρεί ως κύρια. Σε περιπτώσεις που υπάρχει αμφιβολία θα θεωρείται ως κύρια εργασία αυτή στην οποία ο ερευνώμενος απασχολείται συνήθως περισσότερες ώρες. Αν ο ερευνώμενος έτυχε να αλλάξει εργασία στη διάρκεια της εβδομάδας αναφοράς, ως εργασία του θα θεωρηθεί αυτή που έχει στο τέλος της εβδομάδας. Για τη συμπλήρωση του ερωτήματος αυτού λαμβάνουμε υπόψη τα εξής: -Όλα τα καταστήματα -με την ευρεία έννοια-, δηλαδή εργοστάσια, εργαστήρια, καταστήματα πωλήσεως, γραφεία, υπηρεσίες (δημόσιες ή μη), ορυχεία, μεταλλεία, αγροτικές εκμεταλλεύσεις κλπ., τα κατατάσσουμε σε κατηγορίες ή κλάδους οικονομικής δραστηριότητας ανάλογα με το είδος των εργασιών του καταστήματος. -Από την απάντηση πρέπει να προκύπτει σαφώς αν πρόκειται για κατάστημα που ανήκει, για παράδειγμα, στον κλάδο του εμπορίου (xoνδρικού ή λιανικού), της μεταποίησης (εργοστάσια, εργαστήρια), των υπηρεσιών κλπ. 4

-Επιπλέον, η απάντηση πρέπει να περιγράφει λεπτομερώς το είδος δραστηριότητας του καταστήματος, αναφέροντας συγκεκριμένα το είδος του προϊόντος που παράγουν ή του εμπορεύματος που πωλούν ή της υπηρεσίας που προσφέρουν. -Επισημαίνουμε ότι αναφερόμαστε στη δραστηριότητα της τοπικής μονάδας. Για παράδειγμα, ένας εργαζόμενος της ΔΕΗ, μπορεί (ανάλογα με το πού εργάζεται) να καταχωρηθεί ως εργαζόμενος σε εξόρυξη λιγνίτη ή ως εργαζόμενος σε εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος. -Γενικές απαντήσεις, όπως εργοστάσιο, εργαστήριο, κατάστημα, εταιρεία, μεταλλείο, υπουργείο, δημόσια υπηρεσία, γεωργική εκμετάλλευση κλπ., δεν αρκούν. -Παραδεκτές απαντήσεις είναι: εργοστάσιο γάλακτος, εργοστάσιο μάλλινων υφασμάτων, εργαστήριο ζαχαροπλαστικής, κατάστημα επιτόπιου σερβιρίσματος γλυκών και ποτών, επιπλοποιείο, κατάστημα λιανικής πώλησης επίπλων, χονδρικό εμπόριο ξυλείας, λιανική πώληση ειδών διατροφής, ασφαλιστική εταιρεία, εταιρεία υδάτων, λατομείο λίθων, μεταλλείο σιδήρου, βωξίτου κλπ., Οργανισμός Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού, Υπηρεσία Εγγείων Βελτιώσεων, Κτηνοτροφικός Σταθμός Υπουργείου Γεωργίας, φροντιστήριο ξένων γλωσσών, λύκειο, καλλιέργεια βάμβακος, καπνού, καρποφόρων δένδρων κλπ. -Απαντήσεις όπως ΟΔΕΠ, ΕΒΥΠ, ΤΙΤ, Ν.Π.Δ.Δ. κλπ. δεν είναι ικανοποιητικές, επειδή δεν αποδίδουν αναλυτικά το είδος του κλάδου. -Τονίζεται και πάλι ότι η αναγραφή του είδους του προϊόντος που παράγει ή πωλεί το κατάστημα ή του είδους της υπηρεσίας που προσφέρει είναι απαραίτητη ιδίως στις περιπτώσεις που ο ερευνητής δυσκολεύεται να χαρακτηρίσει με μια ονομασία το είδος του καταστήματος. 3. Τι είδους εργασία κάνετε στην επιχείρηση αυτή; _ _ _ H ερώτηση αυτή αναφέρεται στο είδος της εργασίας (επάγγελμα, ειδικότητα) που κάνει το ερευνώμενο άτομο μέσα στο κατάστημα ή το εργοστάσιο, την επιχείρηση, την εκμετάλλευση κλπ., στην οποία εργάζεται. Η εργασία αυτή μπορεί να είναι άσχετη με το πτυχίο ή την ειδικότητα ενός ατόμου. Π.χ., δικηγόρος που εργάζεται στην οικοδομική επιχείρηση του πατέρα του, ως συνέταιρος, είναι επιχειρηματίας και όχι δικηγόρος. Το είδος της εργασίας είναι ανεξάρτητο από τον κλάδο οικονομικής δραστηριότητας, δηλαδή το ίδιο είδος εργασίας το συναντάμε σε διαφορετικούς κλάδους. Π.χ., μιά δακτυλογράφος μπορεί να εργάζεται σε συμβολαιογραφείο, σε εργοστάσιο, σε τράπεζα, κλπ. Εξάλλου στο ίδιο κατάστημα βρίσκουμε απασχολούμενους που κάνουν διαφορετικές εργασίες. Για παράδειγμα, σε εργοστάσιο παραγωγής υφασμάτων εργάζονται ηλεκτρολόγοι, ξυλουργοί, εφαρμοστές, δακτυλογράφοι, λογιστές, κλώστες, υφαντές κλπ., οι οποίοι από την άποψη του είδους εργασίας κατατάσσονται με - διαφορετικούς κώδικες επαγγέλματος, ενώ ο κωδικός του κλάδου της οικονομικής δραστηριότητας είναι ο ίδιος. Πρέπει και εδώ η απάντηση να είναι πλήρης και σαφής, ώστε να είναι ευχερής και ακριβής η κωδικογράφηση. Στις πιο πολλές περιπτώσεις η απάντηση στο ερώτημα αυτό θα αναφέρεται σε κάποιο από τα γνωστά επαγγέλματα και ειδικότητες και συνεπώς θα είναι μονολεκτική, όπως λογιστής, δακτυλογράφος, ηλεκτρολόγος, γιατρός, καθηγητής, κλπ. Θα υπάρξουν όμως περιπτώσεις, ιδίως γι' αυτούς που απασχολούνται σε εργοστάσια, που χρειάζεται να αναγράφεται το συγκεκριμένο είδος εργασίας, π.χ., χειριστής πρέσας, ζυγίζει σάκκους, συναρμολογεί προϊόντα από μέταλλο, πακετάρει προϊόντα, κλπ. Απαντήσεις όπως εργάτης, τεχνίτης, εμποροϋπάλληλος, δημόσιος υπάλληλος, τραπεζικός υπάλληλος, καταστηματάρχης, γεωργός κλπ., δεν είναι δεκτές επειδή δεν εξειδικεύουν όσο πρέπει το είδος εργασίας. Δεκτές απαντήσεις είναι οι: κλώστης, υφαντής, ψήστης, μηχανικός αυτοκινήτων, ηλεκτρολόγος αυτοκινήτων, σιδηρουργός κουφωμάτων, ταμίας, κλπ. Προκειμένου περί δημοσίων υπαλλήλων, υπαλλήλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) ή μεγάλων οργανισμών, εκτός από το είδος τη εργασίας, θα πρέπει να γράφεται η θέση ευθύνης και ο βαθμός π.χ., εφοριακός προϊστάμενος δ/νσης με βαθμό Α' κλπ. Για τους δημόσιους 5

υπαλλήλους με ειδικότητες γιατρού, μηχανικού, γεωπόνου, χημικού, και τα παρόμοια, πρέπει να σημειώνεται επιπλέον αν απασχολούνται κυρίως με εργασίες της ειδικότητάς τους ή με διοικητικής φύσεως εργασίες. Στις περιπτώσεις που ο ερευνώμενος απασχολείται συγχρόνως με περισσότερες εργασίες, π.χ., πωλητής και ταμίας ή δακτυλογράφος και βοηθός λογιστού κλπ., θα αναγράφεται το είδος της εργασίας στο οποίο απασχολήθηκε τον περισσότερο χρόνο κατά την εβδομάδα αναφοράς. 4. Ποια είναι η θέση σας στην επιχείρηση αυτή; Αυτοαπασχολούμενος με προσωπικό... 1 Αυτοαπασχολούμενος χωρίς προσωπικό... 2 Μισθωτός (με μισθό ή ημερομίσθιο ή κατ' αποκοπή)... 3 Βοηθός στην οικογενειακή επιχείρηση... 4 Η θέση που έχει κάθε εργαζόμενος στο κατάστημα ή την επιχείρηση κ.λ.π, στην οποία απασχολείται είναι δυνατό να υπαχθεί σε μια από τις επόμενες περιπτώσεις: Αυτοαπασχολούμενος με προσωπικό (κωδικός 1) Ως εργοδότης θα χαρακτηριστεί το άτομο στο οποίο ανήκει εξολοκλήρου ή συνεταιρικά η επιχείρηση, το κατάστημα κλπ., όπου εργάζεται και στην οποία απασχολούνται ένας ή περισσότεροι υπάλληλοι, ή εργάτες με οποιοδήποτε είδος αμοιβής (μισθό, ημερομίσθιο, ποσοστά, με το κομμάτι, αμοιβή σε είδος κλπ.). Αν απασχολήθηκαν μόνο πρόσωπα με ανταλλαγή εργασίας ή χωρίς αμοιβή δεν θα θεωρηθεί εργοδότης, αλλά αυτοαπασχολούμενος χωρίς προσωπικό. Αυτοαπασχολούμενος χωρίς προσωπικό (κωδικός 2) Είναι το άτομο που έχει δική του εργασία (επιχείρηση, κατάστημα, γραφείο, γεωργική εκμετάλλευση, οικοτεχνία κλπ.) μόνο του ή συνεταιρικά, στην οποία δεν απασχολεί τρίτα πρόσωπα με αμοιβή (τότε θα ήταν εργοδότης). Μπορεί όμως να απασχολεί μέλη της οικογένειάς του ή μαθητευόμενους χωρίς αμοιβή. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν π.χ., οι γεωργοί που καλλιεργούν μόνοι τους ή με τη βοήθεια των μελών της οικογένειας τα χωράφια τους, οι πλανόδιοι έμποροι, οι μικροεπαγγελματίες, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, όπως γιατροί, δικηγόροι (εφ όσον δεν απασχολούν προσωπικό), κλπ. Οι εργαζόμενοι κατ' αποκοπή, δηλαδή αυτοί που αναλαμβάνουν την εκτέλεση ενός έργου και αμείβονται για αυτό, χαρακτηρίζονται ως ακολούθως: α) Εάν απασχολούν τρίτα πρόσωπα με αμοιβή, θεωρούνται αυτοαπασχολούμενοι με προσωπικό, π.χ., οι εργολάβοι οικοδομών, οι υδραυλικοί, οι ηλεκτρολόγοι κλπ. που χρησιμοποιούν τεχνίτες ή εργάτες τους οποίους πληρώνουν οι ίδιοι. β) Αν δεν απασχολούν τρίτα πρόσωπα προμηθεύονται όμως οι ίδιοι τα υλικά για την εκτέλεση του έργου θεωρούνται αυτοαπασχολούμενοι χωρίς προσωπικό. γ) Εάν δεν προμηθεύονται υλικά ούτε απασχολούν τρίτα πρόσωπα, χρησιμοποιούν όμως δικά τους μηχανήματα, μεγάλης συνήθως αξίας, τα οποία μπορούν να χαρακτηριστούν ως κεφάλαιο (π.χ., τρακτέρ, κομπρεσέρ κλπ.) θεωρούνται αυτοαπασχολούμενοι χωρίς προσωπικό. δ) Εάν τέλος, δεν διαθέτουν κανένα από τα ανωτέρω, οπότε η αμοιβή τους θεωρείται ότι είναι αποτέλεσμα της προσωπικής τους μόνο εργασίας, θεωρούνται ως μισθωτοί με ημερομίσθιο. Για παράδειγμα, στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι γεωργικοί εργάτες που αναλαμβάνουν κατ' αποκοπή το σκάψιμο του αμπελώνα. Μισθωτός (με μισθό ή ημερομίσθιο) (κωδικός 3) Είναι το άτομο που εργάζεται στο κατάστημα, επιχείρηση, κλπ., τρίτου και πληρώνεται σε χρήμα ή σε είδος με οποιονδήποτε τρόπο υπολογισμού αμοιβής (με μισθό, ημερομίσθιο, ποσοστά ή με το κομμάτι και σε ορισμένες περιπτώσεις κατ' αποκοπή). Στην κατηγορία αυτή ανήκουν γενικά οι εργάτες και οι υπάλληλοι. 6

Βοηθός στην οικογενειακή επιχείρηση (κωδικός 4) Θεωρούνται τα άτομα που εργάζονται στην οικογενειακή επιχείρηση, χωρίς να παίρνουν με οποιονδήποτε τρόπο αμοιβή εκτός του ότι συντηρούνται από τα έσοδα της επιχείρησης και πιθανόν ένα μικρό χαρτζιλίκι. Είναι αυτονόητο ότι για να χαρακτηριστεί ένα άτομο ως βοηθός στην οικογενειακή επιχείρηση θα πρέπει να υπάρχει ένα άλλο μέλος του νοικοκυριού που είναι αυτοαπασχολούμενος (ή σε ορισμένες περιπτώσεις, μέλος της οικογένειας που δεν ανήκει στο ίδιο νοικοκυριό, για παράδειγμα, ο γονέας που κατοικεί σε άλλο όροφο μιας διπλοκατοικίας). 5. Πόσα άτομα εργάζονται στην τοπική μονάδα της επιχείρησης; 10 και κάτω (να γραφεί ο ακριβής αριθμός)... _ _ 11 έως 19... 11 20 έως 49... 12 50 και πάνω... 13 Άγνωστος αριθμός, αλλά μέχρι και 10 άτομα... 14 Άγνωστος αριθμός, αλλά πάνω από 10 άτομα...... 15 Με τον όρο τοπική μονάδα εννοούμε τη γεωγραφική θέση όπου ασκείται κυρίως η εργασία του ερευνώμενου. Συνήθως αποτελείται από ένα μοναδικό κτίριο, μέρος κτιρίου, ή το πολύ από μια ομάδα αυτόνομων κτιρίων. Επομένως, τοπική μονάδα είναι το σύνολο των εργαζόμενων μιας επιχείρησης που γεωγραφικώς βρίσκονται στην ίδια περιοχή. Για παράδειγμα, αν κάποιος εργάζεται σε εκκοκκιστήριο βάμβακος της Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών, θα μας δώσει τον αριθμό των ατόμων που εργάζονται μόνο στο εκκοκκιστήριο, που εργάζεται και ο ίδιος και όχι τον αριθμό των ατόμων που εργάζονται στην Ε.Α.Σ. του τόπου του ή στα εκκοκκιστήρια της Ε.Α.Σ. σε όλη την Ελλάδα. Επίσης, αν κάποιος εργάζεται σε ένα υποκατάστημα τράπεζας θα δώσει τον αριθμό των εργαζόμενων σε αυτό το υποκατάστημα και όχι τον αριθμό των ατόμων που εργάζονται σε ολόκληρη την τράπεζα. Σε περιπτώσεις που ο τόπος εργασίας δεν είναι σταθερός (π.χ., οδηγοί, πλασιέ, κλπ), ως τοπική μονάδα θεωρείται το μέρος από το οποίο προέρχονται οι εντολές για την εκτέλεση της εργασίας του ερευνώμενου. 6. Ποιο έτος αρχίσατε να εργάζεστε στην τελευταία εργασία σας; _ _ _ _ Συμπληρώνεται το έτος (τετραψήφιο) που προσλήφθηκε ή άρχισε την τελευταία του εργασία. Επισημαίνουμε ότι σε περιπτώσεις ατόμων όπως οικοδόμοι, ναυτικοί, γεωργικοί εργάτες, ξενοδοχοϋπάλληλοι και γενικά εποχικά εργαζόμενων, συμπληρώνουμε την ημερομηνία που άρχισαν την τελευταία, τρέχουσα εργασία τους και όχι την εποχή που άρχισαν να ασκούν αυτό το επάγγελμα. 7. Η απασχόλησή σας στην εργασία αυτή είναι πλήρης, δηλ. εργάζεστε όσες ώρες προβλέπει το ωράριο που ισχύει στην εργασία αυτή ή μερική, δηλ. εργάζεστε λιγότερες ώρες; Πλήρης... 1 Μερική... 2 Η ερώτηση αυτή θα απαντηθεί κατά κύριο λόγο με βάση την αυθόρμητη απάντηση του ερευνώμενου. Επισημαίνουμε ότι για να χαρακτηρίσουμε πλήρη ή μερική την απασχόληση ενός εργαζόμενου, εξετάζουμε τις ώρες που εργάζεται συνήθως και όχι τις ώρες που εργάστηκε την 7

τελευταία εβδομάδα (που μπορεί να διαφέρουν για κάποια προσωρινή αιτία, όπως ασθένεια, άδεια, ταξίδι, καιρικές συνθήκες, κλπ). Η εργασία θα θεωρηθεί πλήρους απασχόλησης αν η διάρκειά της σε ώρες την εβδομάδα είναι ίση ή μεγαλύτερη από το εβδομαδιαίο ωράριο που ισχύει στον κλάδο που υπάγεται η εργασία (συμβατικό ωράριο που προβλέπεται από τις συμβάσεις εργασίας). Για παράδειγμα, η εργασία του καθηγητή γυμνασίου που εργάζεται το συνηθισμένο ωράριο του κλάδου του (περίπου 20 ώρες διδασκαλίας την εβδομάδα) είναι πλήρους απασχόλησης. Ιδιαίτερα για τους εκπαιδευτικούς, ανάλογα με την ειδικότητά τους, πρέπει να υπολογίζεται ως χρόνος εργασίας και ο χρόνος της απασχόλησής τους στο σπίτι, π.χ. διόρθωση γραπτών, προετοιμασία για παράδοση μαθημάτων, κλπ. Το ίδιο και η εργασία του οικοδόμου όταν εργάζεται το ωράριο του κλάδου του, δηλαδή 36 ώρες την εβδομάδα περίπου. Η εργασία που συνήθως διαρκεί λιγότερο από το εβδομαδιαίο ωράριο του κλάδου που υπάγεται, θα θεωρηθεί μερικής απασχόλησης. 8. Η ανωτέρω εργασία είναι μόνιμη ή προσωρινή; Είναι μόνιμη ή με σύμβαση αορίστου χρόνου... 1 Είναι προσωρινή ή με σύμβαση ορισμένου χρόνου... 2 Το ερώτημα αυτό αφορά μόνο στους μισθωτούς και αναφέρεται στη μορφή της εργασιακής σχέσης και συγκεκριμένα αν είναι: 1) Μόνιμη ή με σύμβαση αόριστης διάρκειας. (Κωδικός 1). Στο Δημόσιο, στα Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ., στις Δημόσιες Επιχειρήσεις και στις Τράπεζες, η έννοια της μόνιμης εργασίας ή με σύμβαση αόριστης διάρκειας είναι σαφής, επειδή οι Οργανισμοί τους προβλέπουν αυτή τη διάκριση. Στις ιδιωτικές επιχειρήσεις το προσωπικό που η εργασιακή του σχέση είναι ακαθόριστης διάρκειας (είτε με συμφωνητικό είτε και χωρίς συμφωνητικό) ανήκει σ' αυτή την κατηγορία. 2) Προσωρινή ή με σύμβαση ορισμένου χρόνου. Αυτή τη μορφή εργασιακής σχέσεως έχουν όσοι συνδέονται με την Υπηρεσία, Οργανισμό ή την επιχείρηση, με σύμβαση (συμφωνητικό) ορισμένου χρόνου (π.χ., ενός εξαμήνου, ενός έτους ή και μεγαλύτερης διάρκειας) και όσοι δεν έχουν υπογράψει τέτοιο συμφωνητικό, πλην όμως η φύση της εργασίας είναι προσωρινής διάρκειας (π.χ., ένας σοβατζής που εργάζεται σε μια οικοδομή για όσο χρόνο θα διαρκέσουν οι εργασίες σοβατίσματος). Η διαπίστωση αν ένας εργαζόμενος έχει μόνιμη ή προσωρινή εργασία είναι σχετικά εύκολη για τους υπαλλήλους. Κάθε υπάλληλος (του Δημοσίου ή Οργανισμών ή Τραπεζών και Επιχειρήσεων) γνωρίζει αν είναι μόνιμος ή με σύμβαση αόριστης διάρκειας ή αντίθετα αν είναι με σύμβαση ορισμένου χρόνου. Στους εργάτες όμως, που τις περισσότερες φορές δεν προσλαμβάνονται με γραπτή συμφωνία, η διαπίστωση της φύσεως της εργασίας τους είναι δυσχερέστερη. Σ' αυτή την περίπτωση, όσοι εργάζονται σε εργοστάσια ή επιχειρήσεις, θα ερωτώνται αν είναι μόνιμοι, δηλαδή αν τους έχουν προσλάβει για αόριστο χρονικό διάστημα. Οι ελεύθεροι εργάτες (όπως οι εργαζόμενοι στις οικοδομές, οι γεωργικοί εργάτες, κλπ) έχουν εργασία προσωρινής διάρκειας, λόγω της φύσεως της εργασίας τους. Οι εργαζόμενοι σε εποχικές εργασίες (π.χ., σε καπναποθήκες, σε ξενοδοχεία, κλπ) θεωρούνται κατά κανόνα ότι έχουν εργασία προσωρινής διάρκειας. 9. Ποιες είναι, συνολικά, οι καθαρές μηνιαίες αποδοχές σας από την κύρια εργασία, συμπεριλαμβανομένων και των πρόσθετων αμοιβών; (Αφορά αποδοχές του τελευταίου μήνα.) Ποσό σε... _ _ _ _ Δε γνωρίζω... 9999 Δεν απαντώ... 9998 8

Το ερώτημα αναφέρεται στις καθαρές αποδοχές που έλαβε ο μισθωτός κατά τον τελευταίο ημερολογιακό μήνα πριν την εβδομάδα αναφοράς. Είναι δηλαδή το ποσό που προκύπτει μετά την αφαίρεση του φόρου και των κρατήσεων για ασφάλιση. Επίσης περιλαμβάνονται τα ποσά που προέρχονται από υπερωρίες, φιλοδωρήματα κλπ. Τελικά, το ερώτημα αυτό αναφέρεται στο καθαρό ποσό που πηγαίνει σπίτι του ο εργαζόμενος μηνιαίως. Επισημαίνουμε ότι δεν πρέπει να περιληφθούν χρήματα από τόκους, μετοχές ή άλλες επενδύσεις του ερευνώμενου. Αν η εργασία του ερευνώμενου είναι περιστασιακή το ποσό που θα γραφεί είναι οι συνολικές αποδοχές από όλες τις παρόμοιες εργασίες του κατά τη διάρκεια ενός μήνα. 10. Πόσες εργασίες είχατε την προηγούμενη εβδομάδα; Μία μόνο... 1 Περισσότερες από μία... 2 Δε γνωρίζω... 3 Δεν απαντώ... 4 Ενα άτομο μπορεί να έκανε ή να είχε μία ή περισσότερες εργασίες την προηγούμενη εβδομάδα. Ενδεικτικά αναφέρονται οι εξής περιπτώσεις προσώπων που έχουν δύο ή περισσότερες εργασίες: α) Άτομα που ασκούν την ίδια δραστηριότητα αλλά με διαφορετική θέση στην εργασία, π.χ., ο γιατρός ο οποίος τις πρωϊνές ώρες απασχολείται ως μισθωτός σε νοσοκομείο και τις απογευματινές, ως αυτοαπασχολούμενος, στο ιατρείο του. β) Μισθωτοί που απασχολούνται σε διαφορετικούς εργοδότες, ανεξάρτητα αν το είδος εργασίας που προσφέρουν είναι ή όχι το ίδιο, π.χ., ο δημόσιος υπάλληλος που τα απογεύματα εργάζεται ως μισθωτός σε λογιστήριο επιχείρησης, ο λογιστής μιας επιχείρησης που τα απογεύματα κρατάει βιβλία άλλων επιχειρήσεων. γ) Αυτοαπασχολούμενοι (εργοδότες και απασχολούμενοι για δικό τους λογαριασμό) και συμβοηθούντα μέλη που απασχολούνται σε διαφορετικά είδη εργασίας π.χ., το άτομο που τις πρωϊνές ώρες απασχολείται στη βιοτεχνία που έχει και το απόγευμα στο καφενείο του. Aν ο ερευνώμενος είχε μία μόνο εργασία την προηγούμενη εβδομάδα στο ερώτημα αυτό τίθεται ο κωδικός 1 ενώ αν έχει περισσότερες τίθεται ο κωδικός 2. Επισημαίνουμε ότι ένας ερευνώμενος θα θεωρηθεί ότι έχει δεύτερη εργασία και θα καταχωρηθεί με τον κωδικό 2 ακόμα και αν δεν εργάστηκε ούτε μια ώρα σ αυτή κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αναφοράς. 9

2.ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΠΡΙΝ 1 ΧΡΟΝΟ 11. Ποια ήταν η κυριότερη ασχολία σας πριν 1 χρόνο; Εργαζόταν... 1 12 Δεν εργαζόταν και: Ήταν άνεργος... 2 15 Ήταν μαθητής ή σπουδαστής ή μαθητευόμενος... 3 15 Ήταν συνταξιούχος... 4 15 Είχε μόνιμη ανικανότητα για εργασία... 5 15 Ήταν νοικοκυρά... 6 15 Υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία... 7 15 Λοιπές περιπτώσεις... 8 15 Οι απαντήσεις σε αυτό το ερώτημα έχουν κωδικοποιηθεί σε 8 διαφορετικές κατηγορίες που είναι ευκολονόητες. Το ερώτημα αυτό είναι παρόμοιο με το Ερώτημα 1, με τη διαφορά ότι αναφέρεται στην κατάσταση του ερευνώμενου πριν 1 χρόνο. Επισημαίνουμε ότι ένας ερευνώμενος θα θεωρηθεί ότι εργαζόταν ακόμα και αν την συγκεκριμένη εβδομάδα απουσίαζε (λόγω ασθένειας, άδειας, κλπ) από την εργασία του. 12. Τι είδους εργασία κάνατε πριν 1 χρόνο; _ _ _ 13. Ποια ήταν η θέση σας στην επιχείρηση που εργαζόσασταν πριν 1 χρόνο; Αυτοαπασχολούμενος με προσωπικό... 1 15 Αυτοαπασχολούμενος χωρίς προσωπικό... 2 15 Μισθωτός (με μισθό ή ημερομίσθιο ή κατ' αποκοπή)... 3 14 Βοηθός στην οικογενειακή επιχείρηση... 4 15 Τα Ερωτήματα 12 και 13 θα απαντηθούν από όσους ήταν εργαζόμενοι πριν 1 χρόνο. Για τη συμπλήρωσή τους ισχύουν οι οδηγίες των Ερωτημάτων 3 και 4, αντίστοιχα. Όσοι δεν ήταν εργαζόμενοι, θα συνεχίσουν με το Ερώτημα 15. 14. Η ανωτέρω εργασία ήταν μόνιμη ή προσωρινή; Ήταν μόνιμη ή με σύμβαση αόριστης διάρκειας... 1 Ήταν προσωρινή ή με σύμβαση ορισμένου χρόνου... 2 Δε γνωρίζω... 3 Δεν απαντώ... 4 Το ερώτημα 14 υποβάλλεται μόνο σε όσους ήταν μισθωτοί στην εργασία τους πριν 1 χρόνο (Ερώτημα 13, κωδικός 3). Για τη συμπλήρωσή του, ισχύουν οι οδηγίες του Ερωτήματος 8. 10

3.ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥ ΕΡΕΥΝΩΜΕΝΟΥ Για τη συμπλήρωση των Ερωτημάτων 15 18, θα θεωρήσουμε ως «περίοδο αναφοράς» την εποχή που ο ερευνώμενος ήταν έφηβος (το διάστημα που ήταν 12 έως 16 ετών). 15. Ποιο είναι το επίπεδο εκπαίδευσης του πατέρα σας; Ολοκλήρωσε τη πρωτοβάθμια εκπαίδευση (ή κατώτερο)... 1 Ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση... 2 Ολοκλήρωσε την τριτοβάθμια εκπαίδευση... 3 Δε γνωρίζω... 4 Δεν απαντώ... 5 Αν ο πατέρας του ερευνώμενου δεν πήγε σχολείο καθόλου, θα συμπληρωθεί ο κωδικός 1. Με κωδικό 1 θα απαντήσουν επίσης, όσοι έχουν παρακολουθήσει μερικές τάξεις δημοτικού, όσοι έχουν ολοκληρώσει το δημοτικό, το 3-τάξιο γυμνάσιο (ή μερικές τάξεις γυμνασίου) καθώς και κατώτερες τεχνικές σχολές. Με κωδικό 2 θα απαντήσουν όσοι έχουν ολοκληρώσει το εξατάξιο γυμνάσιο (ή λύκειο, γενικό ή τεχνικό ή πολυκλαδικό), Τεχνικές Επαγγελματικές Σχολές, Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια, ΙΕΚ (δημόσια ή ιδιωτικά), Σχολές Εμπορικού Ναυτικού, Ξεναγών, Κολλέγια. Με κωδικό 3 θα απαντήσουν όσοι έχουν ολοκληρώσει ΤΕΙ, Πανεπιστήμιο, Μεταπτυχιακές σπουδές, ή Διδακτορικό. 16. Ποιο είναι το επίπεδο εκπαίδευσης της μητέρας σας; Ολοκλήρωσε τη πρωτοβάθμια εκπαίδευση (ή κατώτερο)... 1 Ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση... 2 Ολοκλήρωσε την τριτοβάθμια εκπαίδευση... 3 Δε γνωρίζω... 4 Δεν απαντώ... 5 Για τη συμπλήρωση του Ερωτήματος 16 ισχύουν οι οδηγίες του Ερωτήματος 15. 11

17. Ποιο είναι/ήταν το κύριο επάγγελμα του πατέρα σας; _ _ Ο πατέρας μου δεν εργάστηκε ποτέ... 99 Δε γνωρίζω... 98 Δεν απαντώ... 00 Στο Ερώτημα 17 το επάγγελμα θα κωδικογραφηθεί μονοψήφιο, και επομένως το επάγγελμα του πατέρα πρέπει να απαντηθεί με τρόπο ώστε να μπορεί να ενταχθεί σε μια από τις επόμενες κατηγορίες: 10. Μέλος βουλευομένων σωμάτων, ανώτερο διοικητικό στέλεχος του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα, διευθύνων επιχειρηματίας ή προϊστάμενος στον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα. 20. Πρόσωπο που ασκεί επιστημονικό, καλλιτεχνικό ή συναφές επάγγελμα. 30. Τεχνολόγος ή τεχνικός βοηθός. 40. Υπάλληλος γραφείου. 50. Απασχολούμενος στην παροχή υπηρεσιών, πωλητής 60. Ειδικευμένος γεωργός, κτηνοτρόφος, δασοκόμος ή αλιέας. 70. Ειδικευμένος τεχνίτης. 80. Χειριστής σταθερών βιομηχανικών εγκαταστάσεων, συναρμολογητής, οδηγός 90. Ανειδίκευτος εργάτης, μικροεπαγγελματίας 01. Μέλος των ενόπλων δυνάμεων 18. Ποιο είναι/ήταν το κύριο επάγγελμα της μητέρας σας; _ _ Η μητέρα μου δεν εργάστηκε ποτέ... 99 Δε γνωρίζω... 98 Δεν απαντώ... 00 Για τη συμπλήρωση του Ερωτήματος 18 ισχύουν οι οδηγίες του Ερωτήματος 17. 12

4.ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΕΡΕΥΝΩΜΕΝΟΥ 19. Ποιο είναι το ανώτατο επίπεδο εκπαίδευσης που έχετε επιτυχώς ολοκληρώσει; _ _ _ Δεν απαντώ... 998 Σε αυτό το ερώτημα θα γραφεί ο ανώτατος τίτλος σπουδών που έχει αποκτήσει ο ερευνώμενος. Το ερώτημα αυτό απευθύνεται σε όλα τα άτομα είτε εξακολουθούν να σπουδάζουν είτε όχι. Επισημαίνουμε ότι ενδιαφέρει το ολοκληρωμένο επίπεδο σπουδών. Για παράδειγμα, αν ο ερευνώμενος φοιτά στο λύκειο (την εβδομάδα αναφοράς) θα καταχωρηθεί ως ανώτατος τίτλος σπουδών το γυμνάσιο. Στο Ερώτημα 19 μας ενδιαφέρει το ανώτατο επίπεδο σπουδών που έχει ολοκληρώσει ο ερευνώμενος στο πλαίσιο του επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος. Στο επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα εντάσσονται προγράμματα που έχουν τα εξής χαρακτηριστικά: -έχουν προκαθορισμένο στόχο και μορφή -παρέχονται από σχολεία, πανεπιστήμια και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα -συνήθως αποτελούν τμήμα μιας συνεχούς εκπαιδευτικής κλίμακας, όπου η ολοκλήρωση ενός σταδίου οδηγεί στο επόμενο (και συνήθως αποτελεί προαπαιτούμενο για την εγγραφή στο επόμενο στάδιο) -συνήθως η ολοκλήρωσή τους παρέχει ένα πιστοποιητικό αναγνωρισμένο από την εθνική νομοθεσία Αποδεκτή απάντηση μπορεί να είναι κάποια από τις σχολές που εμφανίζονται στον Πίνακα 1. 13

Πίνακας 1. Σχολές που ανήκουν στο επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα Δημοτικό Σχολείο 3τάξιο Γυμνάσιο Κατώτερες Τεχν. Επαγγ. Σχολές (για τελειόφοιτους δημοτικού) Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια ( TEE) - 1ος Κύκλος. Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια ( TEE) - 2ος Κύκλος Τεχνικές Επαγγελματικές Σχολές για αποφοίτους της Γυμνασιακής Δευτεροβάθμιας εκπ/σης (παλιές TEΣ) Μέσες Σχολές Εργοδηγών ή Μέσες Σχολές Εμπορικού Ναυτικού Εξατάξιο Γυμνάσιο Γενικό Λύκειο (ΓΕΛ) ENIAIO Λύκειο Τεχνικό - Επαγγελματικό Λύκειο (TEΛ) ή άλλα επαγγελματικά Λύκεια. Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο (ΕΠΛ) / (τρία χρόνια σπουδών) Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο (ΕΠΛ) / (τέσσερα χρόνια σπουδών) Σχολικές Μονάδες Εκπ/σης ατόμων με ειδικές ανάγκες/ Λυκειακή δευτεροβάθμια εκπ/ση Σχολικές Μονάδες Εκπ/σης ατόμων με ειδικές ανάγκες/ Γυμνασιακή δευτεροβάθμια εκπ/ση Σχολικές Μονάδες Εκπ/σης ατόμων με ειδικές ανάγκες/ Πρωτοβάθμια εκπ/ση Ανώτερες Στρατιωτικές Σχολές (Μονίμων Υπαξιωματικών, κλπ) ΠΑΤΕΣ-ΣΕΛΕΤΕ / (Παιδαγωγική Τεχν. Σχολή Καθηγητών) ΑΣΕΤΕΜ - ΣΕΛΕΤΕ ( Ανώτερη Σχολή Εκπ/κών Τεχνολ. Μηχανικών) Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (IEK) / (μεταλυκειακή κατάρτιση) / Δημόσιες Σχολές Αλλη Τεχνική - Επαγγελματική Κατάρτιση (μεταλυκειακή) / (Σχολές Ξεναγών, άλλες Επαγγελματικές Σχολές κλπ.) Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (IEK) / (μεταλυκειακή κατάρτιση) / Ιδιωτικές Σχολές Ακαδημίες (πρώην Ανώτερες Δημ. Σχολές) Εμπορικού Ναυτικού (αξιωματικοί Ε. Ναυτικού δηλ. πλοίαρχοι ή μηχανικοί), (AEN - πρώην AΔΣEN ) Αλλες Επαγγελματικές Σχολές (τριτοβάθμια μή πανεπιστημιακή εκπ/ση). / (Δημόσιες Σχολές Δραματικής Τέχνης, χορού, κλπ.) Τουριστικών Επαγγελμάτων ( ΑΝΩΤΕΡΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΥΡΙΣΤ. ΕΠΑΓΓ.) Ξένες Γλώσσες (πτυχίο που δίνει τη δυνατότητα διδασκαλίας σε φροντιστήρια) Προγράμματα Σπουδών Επιλογής ΤΕΙ/ΚΑΤΕΕ Ανώτατες Σχολές (Πολυτεχνείο, Πανεπιστήμια, κλπ) Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Διδακτορικό ή Ph.D. Δίπλωμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ή Μάστερ) Μεταπτυχιακό στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Επισημαίνουμε ότι η απάντηση πρέπει να βρίσκεται σε λογική σχέση με την ηλικία του ερευνώμενου. Για παράδειγμα, ένα άτομο ηλικίας 16 ετών δεν μπορεί να έχει ολοκληρώσει λύκειο ενώ ένα άτομο ηλικίας 20 ετών δεν μπορεί να έχει πτυχίο ανωτάτης εκπαίδευσης. 14

20. Αντικείμενο (περιεχόμενο) των σπουδών που έχετε επιτυχώς ολοκληρώσει _ _ _ Δε γνωρίζω... 999 Δεν απαντώ... 998 Στο Ερώτημα 20 θα απαντήσουν τα άτομα που έχουν ολοκληρώσει σπουδές ανώτερες από το 3- τάξιο γυμνάσιο. Με τον όρο αντικείμενο (ή περιεχόμενο) ενός εκπαιδευτικού προγράμματος αναφερόμαστε στο περιεχόμενο των σπουδών, δηλαδή στο βασικό θέμα ενός προγράμματος. Το αντικείμενο ενός προγράμματος είναι ανεξάρτητο από το επίπεδό του για παράδειγμα, ένα πρόγραμμα με αντικείμενο (περιεχόμενο) τις καλές τέχνες, μπορεί να διδάσκεται σε μια ανώτατη (τριτοβάθμια) σχολή ή σε μια ανώτερη (μεταδευτεροβάθμια) σχολή. Υπάρχουν επίσης εκπαιδευτικά προγράμματα που δεν ανήκουν στο κανονικό εκπαιδευτικό σύστημα (και επομένως, δεν αντιστοιχούν σε κάποιο επίπεδο) έχουν όμως συγκεκριμένο περιεχόμενο (για παράδειγμα, ένα σεμινάριο υπολογιστών στο χώρο εργασίας) Τα βασικά αντικείμενα εκπαίδευσης είναι τα εξής: 1. Γενικά προγράμματα. Σε αυτά περιλαμβάνονται προγράμματα που δεν επικεντρώνονται σε κάποιο εξειδικευμένο θέμα, αλλά παρέχουν βασικές και γενικές γνώσεις. Περιλαμβάνουν τα προγράμματα που δίδουν τις βασικές γνώσεις γραφής, ανάγνωσης και αριθμητικής καθώς και μια στοιχειώδη εισαγωγή στην ιστορία, τη γεωγραφία, τις φυσικές επιστήμες, τις κοινωνικές επιστήμες και τις τέχνες. Στην ίδια κατηγορία εντάσσονται και τα προγράμματα εκπαίδευσης αναλφάβητων ενηλίκων καθώς και προγράμματα ανάπτυξης προσωπικών ικανοτήτων (διανοητικών και κοινωνικών). Παραδείγματα. Δημοτικό, Γυμνάσιο, Γενικό Λύκειο. Μαθήματα επαγγελματικού προσανατολισμού, σεμινάρια γρήγορης ανάγνωσης. 2. Επιστήμες της εκπαίδευσης Το κύριο περιεχόμενο και στόχος αυτών των προγραμμάτων είναι η κατάρτιση εκπαιδευτικών. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι σχολές νηπιαγωγών, δασκάλων της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, κλπ. Παραδείγματα. Παιδαγωγική ακαδημία. ΑΣΕΤΕΜ-ΣΕΛΕΤΕ (τμήματα εκπαιδευτικών), 3. Ανθρωπιστικές επιστήμες και τέχνες Στα προγράμματα αυτά περιλαμβάνεται η εκπαίδευση στις ανθρωπιστικές επιστήμες και τις τέχνες. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν σχολές ζωγραφικής, γλυπτικής, θεωρίας της τέχνης, χορού, θεάτρου, μουσικής, γραφικών τεχνών, φωτογραφίας, τεχνικών ηχοληψίας, χρυσοχοίας. Επίσης, σχολές φιλολογίας, ιστορίας, φιλοσοφίας, ξένων γλωσσών, θεολογίας, διερμηνείας κλπ. Παραδείγματα. Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Δραματική Σχολή Εθνικού Θεάτρου. Σχολές Χορού. Τμήμα Διακοσμητικής ΤΕΙ Αθηνών, Ανωτέρα Εκκλησιαστική Σχολή Κρήτης. Τεχνικό Επαγγελματικό Εκπαιδευτήριο ειδικότητας γραφικών τεχνών. 15

4. Κοινωνικές επιστήμες, οικονομική και νομική επιστήμη Σε αυτά τα προγράμματα περιλαμβάνονται σχολές ψυχολογίας, κοινωνιολογίας, πολιτικών επιστημών, οικονομικών, δημοσιογραφίας, βιβλιοθηκονομίας, μάρκετινγκ, διαφήμισης, τεχνικών πωλήσεων, νομικής, χρηματοοικονομικών, λογιστικής, διοίκησης, γραμματέων κλπ. Παραδείγματα Νομική Σχολή Αθηνών, Οικονομικό τμήμα Πανεπιστημίου Αθηνών, Τμήμα Βιβλιοθηκονομίας ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, ΙΕΚ γραμματέων. 5. Επιστήμες της φύσης, μαθηματικά, και επιστήμη των υπολογιστών Σε αυτά τα προγράμματα περιλαμβάνονται σχολές βιολογίας και βιοχημείας, περιβαλλοντικής επιστήμης, φυσικής, χημείας, επιστημών της γης, μαθηματικών, στατιστικής, επιστήμης των υπολογιστών. Παραδείγματα. Τμήμα Φυσικής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Τμήμα Στατιστικής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Τμήμα Πληροφορικής ΤΕΙ Αθηνών. 6. Μηχανολογία, βιομηχανικές επιστήμες, κατασκευές Σε αυτά τα προγράμματα περιλαμβάνονται σχολές μηχανικών, ηλεκτρολόγων μηχανικών, ηλεκτρολόγων, χημικών μηχανικών, μηχανικών ηλεκτρονικών υπολογιστών, τεχνολόγων τροφίμων, ναυπηγών, κλωστοϋφαντουργίας, αρχιτεκτόνων, πολιτικών μηχανικών, κλπ. Παραδείγματα. Αρχιτεκτονική Σχολή Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου. Τμήμα Ορυχείων ΤΕΙ Κοζάνης. Τμήμα Ηλεκτρονικών Υπολογιστικών Συστημάτων ΤΕΙ Πειραιώς 7. Γεωργία και κτηνιατρική Σε αυτά τα προγράμματα περιλαμβάνονται σχολές ζωικής και φυτικής παραγωγής, ανθοκομίας, δασοπονίας, ιχθυοκομίας, κτηνιατρικής. Παραδείγματα. Τμήμα Ζωϊκής Παραγωγής ΤΕΙ Λάρισας, Τμήμα Θερμοκηπιακών Καλλιεργειών και Ανθοκομίας, ΤΕΙ Ηρακλείου, Κτηνιατρική Σχολή 8. Επιστήμες της Υγείας και Κοινωνική Πρόνοια Σε αυτά τα προγράμματα περιλαμβάνονται σχολές Ιατρικής, Νοσηλευτικής, Οδοντιατρικής, Φαρμακευτικής, Κοινωνικής Εργασίας Παραδείγματα. Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών, Τμήμα Ραδιολογίας-Ακτινολογίας ΤΕΙ Αθηνών, Σχολές Φυσικοθεραπείας, Διαιτολογίας 9. Υπηρεσίες Σε αυτά τα προγράμματα περιλαμβάνονται σχολές Ξενοδοχοϋπαλλήλων, Τουριστικών Επαγγελμάτων, Ξεναγών, Αθλητισμού, Στρατιωτικές Σχολές, Σχολές Αστυνόμων, Μαγειρικής, Κομμωτικής, κλπ Παραδείγματα. Σχολή Ικάρων, Σχολές Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού, Ανώτερη Σχολή Τουριστικών Επαγγελμάτων Ειδικές περιπτώσεις Υπάρχουν ορισμένα εκπαιδευτικά προγράμματα που το περιεχόμενό τους συνδυάζει δύο ή περισσότερα θέματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις η κατάταξη των προγραμμάτων γίνεται με βάση τον κανόνα της πλειοψηφίας, δηλαδή κατατάσσονται ανάλογα με το θέμα που επικρατεί. Συνήθως, το κριτήριο είναι ο χρόνος που αφιερώνεται σε κάθε θέμα. 16

Παράδειγμα 1ο. Ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που περιλαμβάνει και την επιστήμη των υπολογιστών και τη χρήση των υπολογιστών θα καταταγεί ανάλογα με το χρόνο που αφιερώνεται σε κάθε ένα από τα δύο θέματα. Παράδειγμα 2ο. Ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που το κύριο θέμα του είναι η στατιστική, θα καταταγεί στις Κοινωνικές, οικονομικές και νομικές επιστήμες, ακόμα και αν περιλαμβάνει εκπαίδευση σε προγράμματα υπολογιστών. 21. Ποιο έτος ολοκληρώσατε το ανώτατο επίπεδο σπουδών; Έτος... _ _ _ _ Δε θυμάμαι... 9999 Δεν απαντώ... 9998 Θα γραφεί το έτος που ολοκληρώθηκε το ανώτατο επίπεδο σπουδών του ερευνώμενου. 22. Έτυχε να ξεκινήσετε ένα ανώτερο πρόγραμμα σπουδών από αυτό που έχετε ολοκληρώσει, και μετά να το εγκαταλείψετε; ΝΑΙ... 1 23 ΟΧΙ... 2 24 Δεν απαντώ... 3 24 Με αυτό το ερώτημα θέλουμε να μάθουμε αν ο ερευνώμενος ξεκίνησε ένα πρόγραμμα σπουδών ανώτερο από αυτό που έχει ολοκληρώσει (δηλαδή, από το πρόγραμμα που δήλωσε στο Ερώτημα 19) και στη συνέχεια το εγκατέλειψε. Επισημαίνουμε, ότι αν ο ερευνώμενος παρακολουθεί ένα ανώτερο πρόγραμμα σπουδών την περίοδο της έρευνας (για παράδειγμα, ένας φοιτητής πανεπιστημίου που έχει ολοκληρώσει λύκειο), δεν πρέπει να απαντήσει καταφατικά στο Ερώτημα 22. 23. Ποιο ήταν αυτό το ανώτερο πρόγραμμα σπουδών που δεν ολοκληρώσατε; Δημοτικό... 1 Γυμνάσιο, κατώτερη τεχνική σχολή... 2 Τεχνικό επαγγελματικό εκπαιδευτήριο (ή ΤΕΣ)... 3 Ενιαίο λύκειο (ή τεχνικό, πολυκλαδικό κλπ. λύκειο)... 4 Δημόσιο ή ιδιωτικό ινστιτούτο επαγγελματικής κατάρτισης (Ι.Ε.Κ, Ι.Ι.Ε.Κ)... 5 Μεταλυκειακή επαγγελματική κατάρτιση (π.χ Σχολή Ξεναγών)... 6 Σχολή ανώτερης εκπαίδευσης (ΤΕΙ, ΚΑΤΕΕ κλπ.)... 7 Σχολή ανώτατης εκπαίδευσης... 8 Μεταπτυχιακό... 9 Διδακτορικό...... 10 Δε γνωρίζω... 11 Δεν απαντώ... 12 Στο Ερώτημα 23 ο ερευνώμενος θα δηλώσει το επίπεδο του εκπαιδευτικού προγράμματος που ξεκίνησε και δεν ολοκλήρωσε. 17

5.ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟ ΕΠΙΣΗΜΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ 12 ΜΗΝΩΝ 24. Στη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών παρακολουθήσατε οποιαδήποτε εκπαιδευτική δραστηριότητα στα πλαίσια του επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος; Στο επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα ανήκουν όλες οι σχολές που εποπτεύονται από το Υπουργείο Παιδείας και τα πτυχία τους αναγνωρίζονται επίσημα από το κράτος (Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια, ΤΕΙ, ΑΕΙ κλπ.). ΝΑΙ... 1 25 ΟΧΙ... 2 54 Δε γνωρίζω/δεν απαντώ... 3 54 Με το Ερώτημα 24 θέλουμε να διαπιστώσουμε αν ο ερευνώμενος παρακολούθησε κάποια εκπαιδευτική δραστηριότητα στα πλαίσια του επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος. Στο επίσημο εκπαιδευτικό σύστημα εντάσσονται τα προγράμματα που περιγράψαμε στις οδηγίες του Ερωτήματος 19. Επισημαίνουμε ότι στην περίπτωση που κατά την περίοδο αναφοράς ο ερευνώμενος συμμετείχε σε κάποια εκπαιδευτική δραστηριότητα θα πρέπει να δώσει απάντηση σε αυτό το ερώτημα ακόμα καν δεν κατάφερε να την ολοκληρώσει επιτυχώς. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ 1ης ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 25. Σε τι σχολείο ή σχολή πηγαίνατε ή τι πρόγραμμα παρακολουθήσατε; Δημοτικό... 1 Γυμνάσιο... 2 Τεχνικό επαγγελματικό εκπαιδευτήριο (Α κύκλος σπουδών)... 3 Τεχνικό επαγγελματικό εκπαιδευτήριο (Β κύκλος σπουδών)... 4 Λύκειο (ενιαίο, μουσικό, εκκλησιαστικό, αθλητικό κλπ.)... 5 Δημόσιο ή ιδιωτικό ινστιτούτο επαγγελματικής κατάρτισης (Ι.Ε.Κ, Ι.Ι.Ε.Κ)... 6 Σχολή ανώτερης εκπαίδευσης... 7 Σχολή ανώτατης εκπαίδευσης... 8 Μεταπτυχιακό... 9 Διαδακτορικό... 10 Δε γνωρίζω... 11 Δεν απαντώ... 12 Στο Ερώτημα 25 ο ερευνώμενος θα δηλώσει το επίπεδο του εκπαιδευτικού προγράμματος που συμμετείχε. 26. Αντικείμενο (περιεχόμενο) σπουδών που παρακολουθήσατε _ _ _ Δε γνωρίζω... 999 Δεν απαντώ... 998 Για το Ερώτημα 26 ισχύουν οι οδηγίες του Ερωτήματος 20. 18

27. Για ποιο σκοπό συμμετείχατε στην παραπάνω εκπαιδευτική δραστηριότητα; Κυρίως για επαγγελματικούς λόγους... 1 Κυρίως για προσωπικούς/κοινωνικούς λόγους... 2 Δε γνωρίζω... 3 Δεν απαντώ... 4 Με το ερώτημα αυτό ζητάμε να μάθουμε αν οι λόγοι που παρακολούθησε ο ερευνώμενος την εκπαιδευτική δραστηριότητα ήταν κυρίως επαγγελματικοί ή κυρίως προσωπικοί/κοινωνικοί. Επαγγελματικοί λόγοι: Ο ερευνώμενος συμμετείχε σε αυτή τη δραστηριότητα για να αποκτήσει γνώσεις και να μάθει τεχνικές για την τρέχουσα ή κάποια μελλοντική εργασία, για αυξήσει τις αποδοχές του και να βελτιώσει τις προοπτικές της σταδιοδρομίας του. Προσωπικοί/Κοινωνικοί λόγοι: Ο ερευνώμενος συμμετείχε σε αυτή τη δραστηριότητα για να βελτιώσει τις ικανότητές του σε θέματα που σχετίζονται με την προσωπική του ζωή, την κοινωνική του δραστηριότητα, για λόγους οικογενειακούς ή για λόγους ψυχαγωγικούς Επισημαίνουμε ότι σε αυτό το ερώτημα μας ενδιαφέρει ο σκοπός από την πλευρά του ερευνώμενου και όχι από την πλευρά αυτού που παρέχει την εκπαιδευτική δραστηριότητα. Δηλαδή, ο ερευνώμενος μπορεί να παρακολούθησε μια εκπαιδευτική δραστηριότητα σε μια επαγγελματική σχολή, αλλά ο σκοπός του να ήταν προσωπικός/κοινωνικός. 28. Μήπως αυτή η εκπαιδευτική δραστηριότητα έγινε, κυρίως, με διδασκαλία εξ αποστάσεως; ΝΑΙ... 1 ΟΧΙ... 2 Δε γνωρίζω... 3 Δεν απαντώ... 4 Σε αυτό το ερώτημα μας ενδιαφέρει αν το βασικό κομμάτι της εκπαιδευτικής δραστηριότητας έγινε με διδασκαλία εξ αποστάσεως (π.χ δια αλληλογραφίας ή μέσω Internet). Έτσι, ακόμα και αν κάποια μαθήματα έγιναν σε κανονική τάξη, παρουσία δασκάλου, όταν το κύριο μέρος της διδασκαλίας έγινε από απόσταση η απάντηση πρέπει να είναι ο κωδικός 1. 29. Μήπως χρησιμοποιήσατε υπολογιστή ή το Ίντερνετ σε αυτή την εκπαιδευτική δραστηριότητα; Μόνο Ίντερνετ... 1 Τίποτα από τα δύο... 4 Μόνο υπολογιστή (χωρίς χρήση Ίντερνετ)... 2 Δε γνωρίζω... 5 Και υπολογιστή και Ίντερνετ... 3 Δεν απαντώ... 6 Το ερώτημα είναι απλό. Επισημαίνουμε ότι δεν μας ενδιαφέρει αν ο ερευνώμενος χρησιμοποιεί γενικά στη δουλειά ή στο σπίτι υπολογιστή ή Ιντερνετ, αλλά αν τα χρησιμοποίησε στα πλαίσια της εκπαιδευτικής διαδικασίας. 30. Πόσες εβδομάδες παρακολουθήσατε την εκπαιδευτική δραστηριότητα κατά τους τελευταίους 12 μήνες; Αριθμός εβδομάδων... _ _ Δε γνωρίζω... 99 32 Δεν απαντώ... 98 32 19

31. Πόσες ώρες την εβδομάδα παρακολουθούσατε κατά μέσο όρο την εκπαιδευτική δραστηριότητα τους τελευταίους 12 μήνες; Αριθμός ωρών ανά εβδομάδα... _ _ Δε γνωρίζω... 99 Δεν απαντώ... 98 Με τα Ερωτήματα 30 και 31 προσπαθούμε να εκτιμήσουμε το σύνολο των ωρών διδασκαλίας για την εκπαιδευτική δραστηριότητα που παρακολούθησε ο ερευνώμενος. 32. Αυτή η δραστηριότητα διεξήχθη κατά τη διάρκεια των ωρών εργασίας σας (ή σας δόθηκε άδεια με αποδοχές κατά τη διάρκειά της); Αποκλειστικά εντός των ωρών εργασίας... 1 Κυρίως εντός των ωρών εργασίας... 2 Κυρίως εκτός των ωρών εργασίας... 3 Αποκλειστικά εκτός των ωρών εργασίας... 4 Δεν είχε εργασία εκείνη την περίοδο... 5 Δε γνωρίζω... 6 Δεν απαντώ... 7 Με το ερώτημα αυτό ζητάμε να μάθουμε αν η εκπαιδευτική δραστηριότητα λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια των αμειβόμενων ωρών εργασίας. Επισημαίνουμε τις εξής ειδικές περιπτώσεις: Αν ο ερευνώμενος εργάζεται ως βοηθός στην οικογενειακή επιχείρηση (και επομένως δεν αμείβεται) θα πρέπει να απαντήσει με τον κωδικό 4. Αν ορισμένος αριθμός ωρών εργασίας αντικαθίσταται από την εκπαιδευτική δραστηριότητα, τότε θα θεωρήσουμε ότι τμήμα του προγράμματος διεξήχθη κατά τη διάρκεια αμειβόμενων ωρών εργασίας (ακόμα και τα μαθήματα γίνονται εκτός των ωρών εργασίας). Αν ο ερευνώμενος παρακολούθησε ένα πρόγραμμα μεγάλης διάρκειας και δεν είχε δουλειά σε όλη τη διάρκειά του τότε η ερώτηση θα απαντηθεί ως εξής: Αν τον περισσότερο χρόνο που παρακολουθούσε το πρόγραμμα (μέσα στην περίοδο αναφοράς) δεν είχε δουλειά, θα απαντήσει με 5 ενώ αν τον περισσότερο χρόνο που παρακολουθούσε το πρόγραμμα ήταν εργαζόμενος θα απαντήσει με κάποιο από τους κωδικούς 1 έως 4. Η απάντηση αναφέρεται μόνο στις ώρες διδασκαλίας. Αν ο ερευνώμενος εργάστηκε το κανονικό ωράριο κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης, αλλά εισέπραξε επιπλέον χρήματα ή «ρεπό» ως ανταμοιβή για τη συμμετοχή του στην εκπαίδευση, θα θεωρήσουμε ότι αυτή έλαβε χώρα (ολόκληρη ή τμήμα της) εντός των αμειβόμενων ωρών. Οι αυταπασχολούμενοι θα αντιμετωπιστούν όπως και οι μισθωτοί. Στα ερωτήματα 33 38 ζητάμε πληροφορίες για τον τρόπο που καλύφθηκε το κόστος της εκπαιδευτικής δραστηριότητας που παρακολούθησε ο ερευνώμενος, στα πλαίσια του επίσημου εκπαιδευτικού συστήματος. Το κόστος αυτό το διακρίνουμε σε δύο κατηγορίες: η μια κατηγορία είναι τα χρήματα που δόθηκαν για την αγορά εκπαιδευτικού υλικού (βιβλία, χαρτικά, κλπ) και η δεύτερη είναι τα χρήματα που χρειάστηκαν για να πληρωθούν δίδακτρα, εγγραφή, ή δικαίωμα συμμετοχής σε εξετάσεις. Μας ενδιαφέρει να μάθουμε για τα ποσά που πλήρωσε ο ερευνώμενος (ή η οικογένειά του) καθώς και να μάθουμε αν ο εργοδότης του ερευνώμενου κάλυψε (σε κάποιο ποσοστό ή εξ ολοκλήρου) το κόστος του εκπαιδευτικού προγράμματος. 20