ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚYΠΡΟY ΕΥΡΩΣYΣΤΗΜΑ ΕΡΕΥΝΑ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΧΟΡΗΓΗΣΕΩΝ Απρίλιος 212 Αποτελέσματα για την Κύπρο Προσφορά Τα κριτήρια για χορήγηση δανείων προς επιχειρήσεις έγιναν αυστηρότερα το πρώτο τρίμηνο του 212, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό να διαμορφώνεται, λίγο χαμηλότερα από το προηγούμενο τρίμηνο, στο 3%, πολύ πιο πάνω ωστόσο από τις του προηγούμενου τριμήνου. Με βάση τις των συμμετεχόντων ιδρυμάτων για το δεύτερο τρίμηνο του 212, τα κριτήρια αναμένεται να γίνουν αυστηρότερα, με το δείκτη διάχυσης να μειώνεται στο 1%. Τα κριτήρια για χορήγηση στεγαστικών και καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά επίσης έγιναν αυστηρότερα το πρώτο τρίμηνο του 212, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό στην περίπτωση των στεγαστικών δανείων να υπερβαίνει το προσδοκώμενο του επίπεδο με βάση την προηγούμενη έρευνα. Για τα καταναλωτικά και λοιπά δάνεια η θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων ήταν η αναμενόμενη των προσδοκιών των συμμετεχόντων τραπεζών. Όσον αφορά τις για το επόμενο τρίμηνο, τα κριτήρια χρηματοδότησης τόσο για στεγαστικά όσο και για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά αναμένεται να γίνουν αυστηρότερα. Ζήτηση Η καθαρή ζήτηση δανείων από επιχειρήσεις κατέγραψε μείωση το πρώτο τρίμηνο του 212, σε αντίθεση με τις των συμμετεχόντων τραπεζών για κατά βάση αμετάβλητη ζήτηση. Μετά από τέσσερα τρίμηνα, η καθαρή ζήτηση δανείων από επιχειρήσεις αναμένεται να καταγράψει αύξηση το επόμενο τρίμηνο βάσει των προσδοκιών των τραπεζών. Σύνοψη αποτελεσμάτων 1 Κριτήρια χορήγησης δανείων Επιχειρήσεις Νοικοκυριά - Στεγαστικά Δάνεια - Καταναλωτικά και λοιπά Δάνεια Ζήτηση για δάνεια Επιχειρήσεις Νοικοκυριά 212Q1 212Q2 () 212Q1 212Q2 () Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Μείωση Αύξηση Μείωση Αύξηση - Στεγαστικά Δάνεια Μείωση Μείωση Μείωση Μείωση - Καταναλωτικά και λοιπά Δάνεια Κύπρος ζώνη του ευρώ Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Αυστηρότερα Μείωση Αμετάβλητη Μείωση Μείωση Η ζήτηση στεγαστικών δανείων από νοικοκυριά συνέχισε να παρουσιάζει μείωση το πρώτο τρίμηνο του 212, όμοια με αυτή που καταγράφηκε το τέταρτο τρίμηνο του 211, με το δείκτη διάχυσης να παραμένει στο -4%, πολύ χαμηλότερα, όπως και τα προηγούμενα τρίμηνα, σε σχέση με τις των τραπεζών. Η ζήτηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων από νοικοκυριά συνέχισε να καταγράφει μείωση για όγδοη συνεχόμενη φορά από το δεύτερο τρίμηνο του 21 με το δείκτη διάχυσης να διαμορφώνεται, χαμηλότερα σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, στο -2%, και πιο κάτω από τις των τραπεζών. Το επόμενο τρίμηνο, η καθαρή ζήτηση για στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά αναμένεται να διαμορφωθεί λίγο πιο κάτω από το επίπεδο του πρώτου τριμήνου του 212, ενώ η καθαρή ζήτηση για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια από νοικοκυριά αναμένεται να παραμείνει κατά βάση αμετάβλητη σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 212, πάντοτε σύμφωνα με τις των τραπεζών που συμμετέχουν στην έρευνα. 1. Τα αποτελέσματα καταγράφουν τις μεταβολές που σημειώθηκαν τους τελευταίους τρεις μήνες (στην περίπτωση αυτή το πρώτο τρίμηνο του 212), καθώς και τις μεταβολές που αναμένεται να σημειωθούν για τους επόμενους τρεις μήνες (δηλαδή το δεύτερο τρίμηνο του 212) σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων Απρίλιος 212 Αποτελέσματα για τη ζώνη του ευρώ Προσφορά Την ίδια περίοδο, στη ζώνη του ευρώ, καταγράφηκε σημαντική μείωση στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων χρηματοδότησης για δάνεια προς επιχειρήσεις, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό των τραπεζών που κατέγραψε αυστηρότερα κριτήρια να μειώνεται από το 2% το τέταρτο τρίμηνο του 211 στο % το πρώτο τρίμηνο του 212, πιο κάτω από τις που καταγράφηκαν το προηγούμενο τρίμηνο. Την ίδια εικόνα κατέγραψαν και τα κριτήρια χρηματοδότησης για τη χορήγηση στεγαστικών, καθώς και καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά: τα κριτήρια έγιναν επίσης πιο αυστηρά, όχι όμως στο βαθμό που αναμενόταν βάσει των προσδοκιών της προηγούμενης έρευνας, με το δείκτη διάχυσης να καταγράφει μείωση σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Το δεύτερο τρίμηνο του 212 αναμένεται περαιτέρω μείωση της θέσπισης αυστηρότερων κριτηρίων για τη χορήγηση δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις και στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά, ενώ για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά ο δείκτης διάχυσης αναμένεται στα ίδια περίπου επίπεδα με το πρώτο τρίμηνο του 212. Ζήτηση Το πρώτο τρίμηνο του 212 η καθαρή ζήτηση δανείων από επιχειρήσεις κατέγραψε μείωση μεγαλύτερη από αυτή του προηγούμενου τριμήνου (-16%) και από αυτή που αναμενόταν με βάση τις της προηγούμενης έρευνας. Ομοίως, η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια και για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια από νοικοκυριά το πρώτο τρίμηνο του 212 επίσης κατέγραψε μείωση μεγαλύτερη από αυτή του προηγούμενου τριμήνου (-3% και -16% αντίστοιχα), και σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με τις των συμμετεχόντων τραπεζών όπως καταγράφηκαν το προηγούμενο τρίμηνο (-24% και -8% αντίστοιχα). Όσον αφορά τις για το δεύτερο τρίμηνο του 212, αναμένεται αύξηση στην καθαρή ζήτηση δανείων από επιχειρήσεις και μείωση στη ζήτηση δανείων για στεγαστικά και για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά. Η εν λόγω μείωση αναμένεται να είναι και στις δύο περιπτώσεις αρκετά μικρότερη από αυτή του πρώτου τριμήνου του 212. Δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις Κριτήρια για τη χορήγηση δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις Το Διάγραμμα 1 παρουσιάζει τα αποτελέσματα της έρευνας σε σχέση με τα κριτήρια χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις και τις των τραπεζών, τόσο για την Κύπρο όσο και για τη ζώνη του ευρώ. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 1 Κριτήρια χρηματοδότησης: δάνεια προς μη χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις 4 4 3 3 2 2 1 1 - -1-1 "πιο αυστηρά" Κύπρος - ζώνη του ευρώ - 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 Αναλυτικά, στην Κύπρο τα κριτήρια χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις έγιναν πιο αυστηρά το πρώτο τρίμηνο του 212, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό των τραπεζών που δήλωσαν αυστηρότερα κριτήρια να μειώνεται από το 4% που καταγράφηκε το προηγούμενο τρίμηνο στο 3%, αρκετά πιο πάνω από τις της προηγούμενης έρευνας. Στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων συνέβαλαν οι ίδιοι παράγοντες του προηγούμενου τριμήνου, ενώ η μείωση του δείκτη διάχυσης οφείλεται στη χαμηλότερη επίδραση του κινδύνου όσον αφορά τη ζητούμενη ασφάλεια, της κατάστασης ρευστότητας των τραπεζών, της ικανότητας πρόσβασης σε χρηματοδότηση μέσω της αγοράς και του κόστους που σχετίζεται με την κεφαλαιακή θέση των τραπεζών. Οι υπόλοιποι παράγοντες δεν επηρέασαν τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση (βλ. Παράρτημα 1). Στη ζώνη του ευρώ, η θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων χορήγησης δανείων σε επιχειρήσεις μειώθηκε αισθητά, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό των τραπεζών που δήλωσε ότι τα κριτήρια χρηματοδότησης για δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις έγιναν πιο αυστηρά 2
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων Απρίλιος 212 το πρώτο τρίμηνο του 212 να πέφτει στο % από 2% το προηγούμενο τρίμηνο, χαμηλότερα σε σχέση με τις των τραπεζών στην προηγούμενη έρευνα. Οι κυριότεροι παράγοντες που συνέβαλαν τα προηγούμενα τρίμηνα στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων για χορήγηση δανείων προς τις επιχειρήσεις στη ζώνη του ευρώ άσκησαν σημαντικά μικρότερη επίδραση προς την κατεύθυνση αυτή. Πιο σημαντική ήταν η μικρότερη αρνητική επίδραση από την ικανότητα πρόσβασης σε χρηματοδότηση μέσω της αγοράς, την κατάσταση ρευστότητας των τραπεζών, το κόστος που σχετίζεται με την κεφαλαιακή θέση και κυρίως τις σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα. Όσον αφορά τις για το δεύτερο τρίμηνο του 212, τόσο στην Κύπρο όσο και στη ζώνη του ευρώ οι τράπεζες αναμένουν ότι τα κριτήρια χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις θα γίνουν αυστηρότερα με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό ωστόσο να μειώνεται, στην περίπτωση της Κύπρου στο 1% και στη ζώνη του ευρώ στο 2%. Ζήτηση για δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις Όσον αφορά την καθαρή ζήτηση για δάνεια από επιχειρήσεις στην Κύπρο, για τρίτη συνεχόμενη φορά από το δεύτερο τρίμηνο του 211 η ζήτηση παρουσίασε μείωση το πρώτο τρίμηνο του 212, σε αντίθεση με τις της προηγούμενης έρευνας για αμετάβλητη ζήτηση, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό ωστόσο να διαμορφώνεται από το -2% το τέταρτο τρίμηνο του 211 στο -1% (Διάγραμμα 2). Ο κυριότερος παράγοντας που συνέβαλε στη μείωση της ζήτησης ήταν και πάλι η μείωση των αναγκών χρηματοδότησης για πάγιες επενδύσεις. Οι ανάγκες χρηματοδότησης για συγχωνεύσεις ή εξαγορές και αναδιάρθρωση επιχειρήσεων και για αποθέματα και κεφάλαια ζήτησης, συνέβαλαν, όπως και το προηγούμενο τρίμηνο, σε σχετικά μικρότερο βαθμό στη μείωση της ζήτησης (βλ. Παράρτημα 1). Η καθαρή ζήτηση για δάνεια από επιχειρήσεις στη ζώνη του ευρώ επίσης κατέγραψε μείωση, της τάξης του -16%, μεγαλύτερη σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 211 (Διάγραμμα 2) και σε σχέση με τις των τραπεζών στην προηγούμενη έρευνα. Όπως και στην περίπτωση της Κύπρου, ο πιο σημαντικός λόγος της μείωσης της ζήτησης για δάνεια από επιχειρήσεις ήταν η μείωση των αναγκών χρηματοδότησης πάγιων επενδύσεων καθώς επίσης και οι χαμηλότερες ανάγκες χρηματοδότησης για συγχωνεύσεις ή εξαγορές και αναδιάρθρωση επιχειρήσεων και για αποθέματα και κεφάλαια κίνησης. Όσον αφορά το δεύτερο τρίμηνο του 212, τόσο στην Κύπρο όσο και στη ζώνη του ευρώ αναμένεται ότι η καθαρή ζήτηση δανείων από επιχειρήσεις θα καταγράψει αύξηση. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 2 Ζήτηση: δάνεια προς μη χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις 3 2 1-1 -2-3 -4 "αύξηση" 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 Δάνεια προς νοικοκυριά Κύπρος - ζώνη του ευρώ - Κριτήρια για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά Το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό των τραπεζών που δήλωσαν ότι τα κριτήρια για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων έγιναν αυστηρότερα κατά το πρώτο τρίμηνο του 212 παρέμεινε στο 3%, ψηλότερα από τις των συμμετεχόντων τραπεζών στην προηγούμενη έρευνα (Διάγραμμα 3). Οι των τραπεζών σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα και, σε μικρότερο βαθμό, οι προοπτικές της αγοράς κατοικιών συνέβαλαν όπως και το τέταρτο τρίμηνο του 211 στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων, ενώ σε αυτή την έρευνα το κόστος κεφαλαίων και οι περιορισμοί που συνδέονται με τον ισολογισμό επίσης συνέτειναν στο να γίνουν αυστηρότερα τα κριτήρια. Όπως και στις προηγούμενες έρευνες, οι υπόλοιποι παράγοντες είχαν ουδέτερη επίδραση στα κριτήρια για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά το εν λόγω τρίμηνο (βλ. Παράρτημα 2α). Στη ζώνη του ευρώ, τα κριτήρια για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων κατά το πρώτο τρίμηνο του 212, έγιναν επίσης πιο αυστηρά (9%), όχι όμως στο βαθμό 3
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων Απρίλιος 212 που παρατηρήθηκε το προηγούμενο τρίμηνο (1%) και πιο κάτω σε σχέση με τις της προηγούμενης έρευνας (12%) (Διάγραμμα 3). Όπως και στην περίπτωση των δανείων προς επιχειρήσεις στη ζώνη του ευρώ, η μείωση στο βαθμό θέσπισης αυστηρότερων κριτηρίων εξηγείται κυρίως από τη μείωση στις πιέσεις που ασκούν στις τράπεζες το κόστος κεφαλαίων και περιορισμοί που συνδέονται με τον ισολογισμό, καθώς επίσης και από λιγότερο αρνητικές για την οικονομική δραστηριότητα και προοπτικές της αγοράς κατοικιών. Όσον αφορά τις για το δεύτερο τρίμηνο του 212, αναμένεται πως τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων τόσο στην Κύπρο όσο και στη ζώνη του ευρώ θα γίνουν αυστηρότερα, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό να διαμορφώνεται σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά που είχαν καταγραφεί το πρώτο τρίμηνο του 212. προηγούμενο τρίμηνο, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό των τραπεζών που δήλωσε μείωση να πέφτει περαιτέρω στο -3% από -17%. Όλοι οι σχετικοί παράγοντες συνέβαλαν στη μείωση της ζήτησης, με προεξάρχοντες την επιδείνωση των προοπτικών της αγοράς κατοικιών, τη μειωμένη εμπιστοσύνη των καταναλωτών και την πραγματοποίηση καταναλωτικών δαπανών που δεν σχετίζονται με την αγορά κατοικίας. Το επόμενο τρίμηνο, οι τράπεζες τόσο στην Κύπρο όσο και στη ζώνη του ευρώ αναμένουν την καθαρή ζήτηση για στεγαστικά δάνεια από νοικοκυριά να μειωθεί περαιτέρω, με το δείκτη διάχυσης να διαμορφώνεται στο -1% για την Κύπρο και στο -7% για τη ζώνη του ευρώ. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 4 Ζήτηση: στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά 3 Κύπρος - ζώνη του ευρώ - ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 3 Κριτήρια χρηματοδότησης: στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά 2 1 "αύξηση" 4 4 3 3 2 2 1 1 - -1-1 "πιο αυστηρά" Κύπρος - ζώνη του ευρώ - 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 Ζήτηση για στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά Η καθαρή ζήτηση για στεγαστικά δάνεια στην Κύπρο, κατέγραψε για έβδομο συνεχόμενο τρίμηνο μείωση, με το δείκτη διάχυσης να παραμένει στο -4% που καταγράφηκε το τέταρτο τρίμηνο του 211. Ακόμη μια φορά, η μείωση ήταν μεγαλύτερη από την αναμενόμενη, σύμφωνα με τις των τραπεζών το προηγούμενο τρίμηνο (Διάγραμμα 4). Όλοι οι σχετικοί παράγοντες με εξαίρεση το δανεισμό από άλλα και η χρήση άλλων πηγών χρηματοδότησης επηρέασαν αρνητικά τη ζήτηση κατά το υπό εξέταση τρίμηνο (βλ. Παράρτημα 2α). Η καθαρή ζήτηση για στεγαστικά δάνεια στη ζώνη του ευρώ σημείωσε επίσης μείωση σε σχέση με το -1-2 -3-4 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 Κριτήρια για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά Τα κριτήρια χορήγησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων στην Κύπρο (Διάγραμμα ) έγιναν αυστηρότερα το πρώτο τρίμηνο του 212 με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό να μειώνεται από το 3% στο 2%, σύμφωνα με τις των τραπεζών που κατέγραψε η προηγούμενη έρευνα. Η μικρότερη επίδραση που είχαν οι σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα και η φερεγγυότητα καταναλωτών στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων το πρώτο τρίμηνο του 212 σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο αντισταθμίστηκε εν μέρει, από την αρνητική επίδραση του κόστους κεφαλαίων και περιορισμών που συνδέονται με τον ισολογισμό (βλ. Παράρτημα 2β). Ο κίνδυνος όσον αφορά τη ζητούμενη ασφάλεια συνέχισε να συμβάλλει στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων στον ίδιο βαθμό με τα προηγούμενα τρίμηνα. 4
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων Απρίλιος 212 Το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό των τραπεζών στη ζώνη του ευρώ που δήλωσε ότι τα κριτήρια χορήγησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων έγιναν πιο αυστηρά το πρώτο τρίμηνο του 212, κατέγραψε μείωση στο 3% από 7% το προηγούμενο τρίμηνο (Διάγραμμα ), λίγο χαμηλότερα από τις των τραπεζών. Στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων συνέβαλαν και σε αυτή την περίπτωση, κυρίως, η μείωση των πιέσεων που ασκούν στις τράπεζες το κόστος κεφαλαίων και περιορισμοί που συνδέονται με τον ισολογισμό, ενώ η αντίληψη κινδύνου όσον αφορά τις σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα και τη φερεγγυότητα των καταναλωτών συνεισέφεραν λιγότερο στη θέσπιση αυστηρότερων κριτηρίων από ό,τι το προηγούμενο τρίμηνο. Τόσο στην Κύπρο όσο και στη ζώνη του ευρώ, οι τράπεζες αναμένουν ότι τα κριτήρια για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων θα γίνουν αυστηρότερα το δεύτερο τρίμηνο του 212, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό να παραμένει στα επίπεδα του πρώτου τριμήνου του 212. ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Κριτήρια χρηματοδότησης: καταναλωτικάκαι λοιπάδάνεια προς νοικοκυριά 4 4 3 3 2 2 1 1 - -1-1 "πιο αυστηρά" Κύπρος - ζώνη του ευρώ - 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 Ζήτηση για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά Η μείωση της καθαρής ζήτησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων από νοικοκυριά στην Κύπρο συνεχίστηκε, με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό των συμμετεχόντων τραπεζών που δήλωσαν μείωση να πέφτει στο -3% από το -2% που καταγράφηκε το τέταρτο τρίμηνο του 211. Η εν λόγω μείωση ήταν αρκετά μεγαλύτερη της αναμενόμενης βάσει των προσδοκιών της προηγούμενης έρευνας (Διάγραμμα 6). Πέραν από τη μεγαλύτερη συγκράτηση των δαπανών για αγορά διαρκών καταναλωτικών αγαθών σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, η μειωμένη εμπιστοσύνη των καταναλωτών και η χρήση αποταμιεύσεων των νοικοκυριών, επίσης συνέβαλαν στη μείωση της ζήτησης. Παράλληλα, η καθαρή ζήτηση για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια από νοικοκυριά στη ζώνη του ευρώ επίσης συνεχίζει να μειώνεται με το σταθμισμένο καθαρό ποσοστό των τραπεζών να πέφτει χαμηλότερα τόσο σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 211 (στο -16% από -9%) όσο και σε σχέση με τις των τραπεζών κατά την προηγούμενη έρευνα (-8%). Η χρήση αποταμιεύσεων των νοικοκυριών, οι μειωμένες δαπάνες για αγορά διαρκών καταναλωτικών αγαθών και η σημαντική μείωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών ήταν οι κύριοι παράγοντες που συνέβαλαν στη μείωση της ζήτησης, σύμφωνα με τις απαντήσεις των τραπεζών. Για το δεύτερο τρίμηνο του 212, στην Κύπρο οι τράπεζες αναμένουν κατά βάση αμετάβλητη ζήτηση, ενώ στη ζώνη του ευρώ αναμένουν ελαφρά μείωση της ζήτησης καταναλωτικών και λοιπών δανείων από νοικοκυριά σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 212.
21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων Απρίλιος 212 Παράρτημα 1. Κύπρος - Δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις (δείκτης διάχυσης) (Α) Προσφορά - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις 4 3 2 1-1 Κριτήρια ''πιο αυστηρά" 6 4 3 2 1 Κόστος που σχετίζεται με τη κεφαλαιακή θέση των τραπεζών 4 2-2 -4-6 Ικανότητα πρόσβασης σε χρηματοδότηση μέσω της αγοράς 6 4 3 2 1 Κατάσταση ρευστότητας των τραπεζών 3 2 1-1 -2-3 Ανταγωνισμός από άλλα 6 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από μη 6 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από χρηματοδότηση μέσω της αγοράς 3 2 1-1 -2-3 Προσδοκίες σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα 6 4 3 2 1 Προοπικές που αφορούν συγκεκριμένους κλάδους ή εταιρείες 6 4 3 2 1 Κίνδυνος όσον αφορά τη ζητούμενη ασφάλεια Όροι εφαρμογής για τη χορήγηση δανείων ή πιστωτικών ορίων προς επιχειρήσεις 3 2 1-1 -2-3 Περίθωριο των τραπεζών για τα σύνηθη δάνεια 6 4 3 2 1 για δάνεια ψηλότερου κινδύνου 6 4 3 2 1 Επιβαρύνσεις εκτός τόκων 6 4 3 2 1 Μέγεθος δανείου ή πιστωτικού ορίου 6 4 3 2 1 Απαιτήσεις ασφάλειας 6 4 3 2 1 Ρήτρες δανείων 6 4 3 2 1 Διάρκεια (Β) Ζήτηση - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τη ζήτηση για δάνεια ή πιστωτικά όρια προς επιχειρήσεις 2 2 1 1 - -1-1 -2-2 ζήτηση '"αύξηση" 2 1-1 -2-3 -4 Πάγιες επενδύσεις 3 2 1-1 -2-3 Αποθέματα και κεφάλαια κίνησης -1-2 -3-4 - -6 Συγχωνεύσεις ή εξαγορές και αναδιάρθρωση επιχειρήσεων 3 3 2 2 1 1 Αναδιάρθρωση χρέους 6 4 3 2 1-1 -2 Εσωτερική χρηματοδότηση 3 2 1-1 -2-3 Δάνεια από άλλα 6 4 3 2 1-1 -2 Δάνεια από μη 6 4 3 2 1-1 -2 Έκδοση χρεογράφων 6 4 3 2 1-1 -2 'Εκδοση μετοχών Σημείωση: στις περιπτώσεις που δεν διακρίνονται ιστογράμματα ο δείκτης διάχυσης είναι στο για το συγκεκριμένο τρίμηνο και μπορεί να υποδηλοί (1) ότι δεν σημειώθηκε μεταβολή από το προηγούμενο τρίμηνο, (2) ότι οι απαντήσεις των τραπεζών αντισταθμίζονται μεταξύ τους ή (3) ότι για τη συγκεκριμένη ερώτηση δεν διατίθενται στοιχεία. 6
21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων Απρίλιος 212 Παράρτημα 2α. Κύπρος - Στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά (δείκτης διάχυσης) (Α) Προσφορά - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά 3 3 2 2 1 1 - κριτήρια ''πιο αυστηρά" 4 3 2 1-1 -2-3 -4 - -6 Κόστος κεφαλαίων και περιορισμοί που συνδέονται με τον ισολογισμό -1-2 -3-4 - -6 Ανταγωνισμός από άλλα -1-2 -3-4 - -6 Ανταγωνισμός από μη 3 2 1-1 -2-3 Προσδοκίες σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα 3 2 1-1 -2-3 Προοπτικές της αγοράς κατοικιών Όροι εφαρμογής για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων προς νοικοκυριά 3 2 1-1 -2-3 για τα σύνηθη δάνεια 6 4 3 2 1 για δάνεια ψηλότερου κινδύνου 3 2 1-1 -2-3 Απαιτήσεις ασφάλειας 6 4 3 2 1 Λόγος δανείου προς αξία ακινήτου 6 4 3 2 1 Διάρκεια 2 1-1 -2-3 -4 - -6 Επιβαρύνσεις εκτός τόκων (Β) Ζήτηση - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τη ζήτηση για στεγαστικά δάνεια προς νοικοκυριά 3 2 1-1 -2-3 -4 - -6 ζήτηση "αύξηση" -1-2 -3-4 - -6 Προοπτικές της αγοράς κατοικιών -1-2 -3-4 - -6 Εμπιστοσύνη καταναλωτών -1-2 -3-4 - -6 Καταναλωτικές δαπάνες που δεν σχετίζονται με αγορά κατοικίας -1-2 -3-4 - -6 Αποταμιεύσεις νοικοκυριών 2 1-1 -2-3 -4 - -6 Δάνεια από άλλα 3 2 1-1 -2-3 'Αλλες πηγές χρηματοδότησης Σημείωση: στις περιπτώσεις που δεν διακρίνονται ιστογράμματα ο δείκτης διάχυσης είναι στο για το συγκεκριμένο τρίμηνο και μπορεί να υποδηλοί (1) ότι δεν σημειώθηκε μεταβολή από το προηγούμενο τρίμηνο, (2) ότι οι απαντήσεις των τραπεζών αντισταθμίζονται μεταξύ τους ή (3) ότι για τη συγκεκριμένη ερώτηση δεν διατίθενται στοιχεία. 7
21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 212Q2 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 21Q2 21Q3 21Q4 211Q1 211Q2 211Q3 211Q4 212Q1 Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων Απρίλιος 212 Παράρτημα 2β. Κύπρος - Καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά (δείκτης διάχυσης) (Α) Προσφορά - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τα κριτήρια των τραπεζών για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά 6 4 3 2 1-1 κριτήρια ''πιο αυστηρά" ''πιο χαλαρά" 3 2 1-1 -2-3 Κόστος κεφαλαίων και περιορισμοί που συνδέονται με τον ισολογισμό 6 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από άλλα 6 4 3 2 1 Ανταγωνισμός από μη 6 4 3 2 1 Προσδοκίες σχετικά με τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα 6 4 3 2 1 Φερεγγυότητα καταναλωτών 6 4 3 2 1 Κίνδυνος όσον αφορά τη ζητούμενη ασφάλεια Όροι εφαρμογής για τη χορήγηση καταναλωτικών και λοιπών δανείων προς νοικοκυριά 3 2 1 για τα σύνηθη δάνεια 6 4 3 2 1 για δάνεια ψηλότερου κινδύνου 6 4 3 2 1 Απαιτήσεις ασφάλειας 6 4 3 2 1 Διάρκεια 6 4 3 2 1-1 -2 Επιβαρύνσεις εκτός τόκων (Β) Ζήτηση - Κύριοι παράγοντες που επηρέασαν τη ζήτηση για καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά 3 2 1-1 -2-3 -4 ζήτηση "αύξηση" 3 2 1-1 -2-3 Δαπάνες για αγορά διαρκών καταναλωτικών αγαθών -1-2 -3-4 - -6 Εμπιστοσύνη καταναλωτών -1-2 -3-4 - -6 Απόκτηση τίτλων -1-2 -3-4 - -6 Αποταμιεύσεις νοικοκυριών 6 4 3 2 1-1 -2 Δάνεια από άλλα -1-2 -3-4 - -6 Άλλες πηγές χρηματοδότησης Σημείωση: στις περιπτώσεις που δεν διακρίνονται ιστογράμματα ο δείκτης διάχυσης είναι στο για το συγκεκριμένο τρίμηνο και μπορεί να υποδηλοί (1) ότι δεν σημειώθηκε μεταβολή από το προηγούμενο τρίμηνο, (2) ότι οι απαντήσεις των τραπεζών αντισταθμίζονται μεταξύ τους ή (3) ότι για τη συγκεκριμένη ερώτηση δεν διατίθενται στοιχεία. 8
Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων Απρίλιος 212 Σημειώσεις: Η Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων αποτελεί μια ποιοτική έρευνα για τις τραπεζικές χορηγήσεις στη ζώνη του ευρώ και βασικός της στόχος είναι η βελτίωση της πληροφόρησης για τις συνθήκες χρηματοδότησης στη ζώνη του ευρώ. Το ερωτηματολόγιο της έρευνας απευθύνεται σε ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα των τραπεζών της κάθε χώρας της ζώνης του ευρώ και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων για το δανεισμό στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Για παράδειγμα, περιλαμβάνει ερωτήσεις που αφορούν τα κριτήρια για την έγκριση των δανείων, τους όρους και τις προϋποθέσεις χορήγησης πιστώσεων καθώς και την αξιολόγηση των τραπεζών για τις συνθήκες που επηρεάζουν τη ζήτηση των δανείων. Περαιτέρω πληροφορίες θα βρείτε στην περιγραφή της μεθοδολογίας της εν λόγω έρευνας http://www.centralbank.gov.cy/media/pdf_gr/methodology_121.pdf Τα αποτελέσματα της Έρευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων η οποία διεξήχθη τον Απρίλιο του 212 αναφέρονται στις αλλαγές που σημειώθηκαν το πρώτο τρίμηνο του 212 σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο και στις των τραπεζών για το δεύτερο τρίμηνο του 212 όσον αφορά τα κριτήρια και τη ζήτηση δανείων ή πιστωτικών ορίων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά 1. Επισημαίνεται ότι τα αποτελέσματα της έρευνας βασίζονται στις απαντήσεις των τραπεζών που συμμετέχουν στην εν λόγω έρευνα και εκφράζουν τη δική τους αντίληψη για τη χρηματοδοτική αγορά. Τα αποτελέσματα δεν αντιπροσωπεύουν εκτιμήσεις ή συμπεράσματα της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου. 1. Τα αποτελέσματα της εν λόγω έρευνας για την Κύπρο δεν είναι σταθμισμένα ως προς το μερίδιο αγοράς της κάθε τράπεζας που λαμβάνει μέρος στην έρευνα, επομένως οι απαντήσεις όλων των συμμετεχόντων έχουν την ίδια βαρύτητα. Η έρευνα καλύπτει περίπου το 8% της αγοράς χορηγήσεων στην Κύπρο που δίνονται σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά της ζώνης του ευρώ. Για την ανάλυση των συγκεντρωτικών αποτελεσμάτων της Κύπρου και της ζώνης του ευρώ χρησιμοποιείται ο δείκτης διάχυσης (diffusion index). Σημειώνεται ότι ο δείκτης διάχυσης στο μπορεί να υποδηλοί (α) ότι δεν σημειώθηκε μεταβολή από το προηγούμενο τρίμηνο (β) ότι οι απαντήσεις των τραπεζών αντισταθμίζονται μεταξύ τους ή (γ) ότι για τη συγκεκριμένη ερώτηση δεν διατίθενται στοιχεία. 9