ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 2.6.2014 COM(2014) 420 final Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων των Κάτω Χωρών για το 2014 και τη διατύπωση γνώμης του Συμβουλίου σχετικά με το πρόγραμμα σταθερότητας των Κάτω Χωρών για το 2014 {SWD(2014) 420 final} EL EL
Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων των Κάτω Χωρών για το 2014 και τη διατύπωση γνώμης του Συμβουλίου σχετικά με το πρόγραμμα σταθερότητας των Κάτω Χωρών για το 2014 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 121 παράγραφος 2 και το άρθρο 148 παράγραφος 4, Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 1997, για την ενίσχυση της εποπτείας της δημοσιονομικής κατάστασης και την εποπτεία και τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών 1, και ιδίως το άρθρο 5 παράγραφος 2, Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Νοεμβρίου 2011, σχετικά με την πρόληψη και τη διόρθωση των υπερβολικών μακροοικονομικών ανισορροπιών 2, και ιδίως το άρθρο 6 παράγραφος 1, Έχοντας υπόψη τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 3, Έχοντας υπόψη τα ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 4, Έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Έχοντας υπόψη τη γνώμη της επιτροπής απασχόλησης, Έχοντας υπόψη τη γνώμη της οικονομικής και δημοσιονομικής επιτροπής, Έχοντας υπόψη τη γνώμη της επιτροπής κοινωνικής προστασίας, Έχοντας υπόψη τη γνώμη της επιτροπής οικονομικής πολιτικής, Εκτιμώντας τα ακόλουθα: (1) Στις 26 Μαρτίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε με την πρόταση της Επιτροπής για τη δρομολόγηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μιας νέας στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η οποία, βασιζόμενη στον μεγαλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, θα εστιάζεται στους νευραλγικούς τομείς στους οποίους απαιτείται δράση ώστε να ενισχυθεί το δυναμικό διατηρήσιμης ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης. (2) Στις 13 Ιουλίου 2010, το Συμβούλιο, με βάση τις προτάσεις της Επιτροπής, εξέδωσε σύσταση σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών και της Ένωσης (2010 έως 2014) και, στις 21 Οκτωβρίου 2010, 1 2 3 4 ΕΕ L 209 της 2.8.1997, σ. 1. ΕΕ L 306 της 23.11.2011, σ. 25. COM(2014) 420 final. P7_TA(2014)0128 και P7_TA(2014)0129. EL 2 EL
εξέδωσε απόφαση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών, οι οποίες από κοινού αποτελούν τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στις οικονομικές πολιτικές και στις πολιτικές για την απασχόληση. (3) Στις 29 Ιουνίου 2012, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων ενέκριναν «Σύμφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση», το οποίο παρέχει ένα συνεκτικό πλαίσιο δράσης σε επίπεδο κρατών μελών, ΕΕ και ευρωζώνης, με την κινητοποίηση όλων των δυνατών μηχανισμών, μέσων και πολιτικών. Έλαβαν απόφαση σχετικά με τη δράση που πρέπει να αναληφθεί στο επίπεδο των κρατών μελών, ιδίως εκφράζοντας την απόλυτη προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην εφαρμογή των συστάσεων ανά χώρα. (4) Στις 9 Ιουλίου 2013, το Συμβούλιο εξέδωσε σύσταση σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων των Κάτω Χωρών για το 2013 και εξέδωσε τη γνώμη του σχετικά με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας των Κάτω Χωρών για την περίοδο 2012-2017. Στις 15 Noεμβρίου 2013, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 473/2013 5, η Επιτροπή παρουσίασε τη γνώμη της για το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος των Κάτω Χωρών για το 2014 6. (5) Στις 13 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή εξέδωσε την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης 7, δίνοντας το εναρκτήριο λάκτισμα για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο του 2014 σχετικά με τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Την ίδια ημέρα, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011, η Επιτροπή εξέδωσε την έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης 8, στην οποία προσδιόρισε τις Κάτω Χώρες ως ένα από τα κράτη μέλη τα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν σε εμπεριστατωμένη επισκόπηση. (6) Στις 20 Δεκεμβρίου 2013, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τις προτεραιότητες για την εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δημοσιονομικής εξυγίανσης και δράσης για την ενίσχυση της ανάπτυξης. Υπογράμμισε την ανάγκη να επιδιωχθεί διαφοροποιημένη, φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση, να αποκατασταθούν οι κανονικές συνθήκες δανειοδότησης στην οικονομία, να προωθηθούν η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα, να καταπολεμηθούν η ανεργία και οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης και να εκσυγχρονιστεί η δημόσια διοίκηση. (7) Στις 5 Μαρτίου 2014, η Επιτροπή εξέδωσε τα αποτελέσματα της εμπεριστατωμένης επισκόπησής της για τις Κάτω Χώρες 9, δυνάμει του άρθρου 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011. Η ανάλυση της Επιτροπής οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι Κάτω Χώρες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν μακροοικονομικές ανισορροπίες, οι οποίες απαιτούν παρακολούθηση και δράση σε επίπεδο πολιτικής. Ιδίως, χρήζουν προσοχής οι μακροοικονομικές εξελίξεις όσον αφορά το χρέος του ιδιωτικού τομέα και την εν εξελίξει απομόχλευση, σε συνδυασμό με τις εναπομένουσες ανεπάρκειες στην αγορά στέγης. Μολονότι το μεγάλο πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών δεν δημιουργεί κινδύνους ανάλογους με εκείνους των μεγάλων ελλειμμάτων και συνδέεται εν μέρει με την ανάγκη απομόχλευσης, η Επιτροπή θα παρακολουθήσει τις εξελίξεις του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών στις Κάτω Χώρες στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. 5 6 7 8 9 ΕΕ L 140 της 27.5.2013, σ. 11. C(2013) 8008 final COM(2013) 800 final. COM(2013) 790 final. SWD(2014) 87 final. EL 3 EL
(8) Στις 29 Απριλίου 2014, οι Κάτω Χώρες υπέβαλαν το εθνικό τους πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του 2014 και στις 30 Απριλίου 2014 το εθνικό πρόγραμμα σταθερότητας του 2014. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η αλληλεξάρτησή τους, τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν συγχρόνως. (9) Στόχος της δημοσιονομικής στρατηγικής που περιγράφεται στο πρόγραμμα σταθερότητας του 2014 είναι να διασφαλιστεί ότι η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος το 2013 είναι διατηρήσιμη και να επιτευχθεί δημοσιονομική θέση που προσεγγίζει τον μεσοπρόθεσμο στόχο μέχρι το 2015. Ο μεσοπρόθεσμος στόχος προβλέπει διαρθρωτικό έλλειμμα που δεν υπερβαίνει το 0,5 % του ΑΕΠ, γεγονός που αντανακλά τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης Εφαρμόστηκαν πρόσθετα δραστικά δημοσιονομικά μέτρα, αλλά το (εκ νέου υπολογισθέν) διαρθρωτικό ισοζύγιο το 2014 προβλέπεται να παραμείνει σταθερό σε σύγκριση με το 2013, γεγονός που συνιστά σημαντική απόκλιση από την απαιτούμενη ελάχιστη προσαρμογή κατά 0,5% του ΑΕΠ. Το 2015, το (εκ νέου υπολογισθέν) διαρθρωτικό ισοζύγιο προβλέπεται να βελτιωθεί κατά 0,3 πμ. του ΑΕΠ. Οι δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν με ρυθμό σύμφωνο προς την τιμή αναφοράς για τις δαπάνες τόσο το 2014 όσο και το 2015. Μετά από συνολική αξιολόγηση της δημοσιονομικής στρατηγικής των Κάτω Χωρών, η πορεία προσαρμογής προς την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου είναι εν μέρει ευθυγραμμισμένη με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Σύμφωνα με το πρόγραμμα σταθερότητας, το ακαθάριστο χρέος της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να σταθεροποιηθεί το 2015 και στη συνέχεια να μειωθεί. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικές προβολές στο πρόγραμμα είναι εύλογο και καταρτίστηκε από το ανεξάρτητο Γραφείο Αναλύσεων Οικονομικής Πολιτικής των Κάτω Χωρών. Οι κίνδυνοι για τους δημοσιονομικούς στόχους φαίνεται να είναι σημαντικοί αλλά σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι. Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2014 αναμένεται σταθεροποίηση του διαρθρωτικού ισοζυγίου το 2014 και βελτίωση κατά 0,5% του ΑΕΠ το 2015. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Επιτροπής οι Κάτω Χώρες θα συμμορφωθούν με τις τιμές αναφοράς για τις δαπάνες το 2014, αλλά όχι το 2015. Για να ενισχυθεί το αναπτυξιακό δυναμικό των Κάτω Χωρών, έχει πρωταρχική σημασία η απαιτούμενη εξυγίανση να διασφαλίζει δαπάνες για τόνωση της ανάπτυξης, για παράδειγμα στους τομείς της καινοτομίας και της έρευνας, συμπεριλαμβανομένων της βασικής έρευνας, της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. Με βάση την αξιολόγηση του προγράμματος και τις προβλέψεις της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου, το Συμβούλιο είναι της γνώμης ότι οι Κάτω Χώρες μείωσαν το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης σαφώς κάτω από το 3% του ΑΕΠ το 2013, αλλά υφίσταται κίνδυνος απόκλισης από τις απαιτήσεις του προληπτικού σκέλους από το έτος 2014. (10) Σημαντική πρόκληση συνιστά η αγορά στέγης όπου επί δεκαετίες έχουν συσσωρευτεί δυσκαμψίες και στρεβλωτικά κίνητρα διαμορφώνοντας συνήθειες όσον αφορά τη χρηματοδότηση στέγης και τις τομεακές αποταμιεύσεις. Η τάση των νοικοκυριών να λαμβάνουν μεγάλα ενυπόθηκα δάνεια με εγγύηση ακίνητα αντανακλά σε μεγάλο βαθμό μακροχρόνια φορολογικά κίνητρα, ιδίως την πλήρη έκπτωση των τόκων ενυπόθηκων δανείων. Από τον Απρίλιο του 2012, έχει εφαρμοστεί μια σειρά από μέτρα ώστε να αντιμετωπιστούν εν μέρει τα εν λόγω κίνητρα. Ορισμένα από αυτά προβλέπουν προσαρμογές της φορολογικής μεταχείρισης της στεγαστικής χρηματοδότησης. Η βαθμιαία πορεία προς τον περιορισμό των φορολογικών απαλλαγών επί των τόκων στα ενυπόθηκα δάνεια και την αύξηση των κινήτρων για αποπληρωμή είναι εγγυημένη, αλλά η σταδιακή EL 4 EL
εφαρμογή του μέτρου αυτού γίνεται με υπερβολικά αργό ρυθμό ώστε να επηρεάσει αισθητά τη συμπεριφορά αποπληρωμής. Ο δείκτης δανείου - αξίας ύψους 100%, που προβλέπεται να επιτευχθεί το 2018, παραμένει υψηλός. Η αγορά ενοικίασης ακινήτων υφίσταται περιορισμούς λόγω κανονιστικών ρυθμίσεων και της ύπαρξης ενός πολύ μεγάλου τομέα κοινωνικής στέγης ο οποίος πρέπει να ανταποκριθεί σε μεγάλες λίστες αναμονής. Η πρόσφατη εισαγωγή στον τομέα της κοινωνικής στέγης μιας διαφοροποίησης των ενοικίων που βασίζεται περισσότερο στο εισόδημα, αποτελεί ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά ο αντίκτυπος του μέτρου είναι περιορισμένος. Επιτρέπεται ακόμη στις εταιρείες κοινωνικής στέγης να κτίζουν κατοικίες με μηνιαίο μίσθωμα που υπερβαίνει το ανώτατο όριο του κοινωνικού μισθώματος. Παρόλο που στις συστάσεις του 2013 έγινε έκκληση για στήριξη των νοικοκυριών με τις μεγαλύτερες ανάγκες, ο αναπροσανατολισμός αυτός δεν πραγματοποιήθηκε. Συνεπώς, ενώ τα προτεινόμενα μέτρα συνιστούν βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, ο συνολικός ρυθμός των μεταρρυθμίσεων είναι αργός στην αντιμετώπιση των υφιστάμενων προβλημάτων και πρέπει συνεπώς να επισπευστεί, εξακολουθώντας παράλληλα τη διασφάλιση διαθέσιμης κοινωνικής στέγης σε μειονεκτούντες πολίτες που δεν είναι σε θέση να αποκτήσουν στέγη υπό τους όρους της αγοράς, ακόμη και σε τόπους που παρουσιάζουν υψηλή ζήτηση. Σύμφωνα με τις συστάσεις του 2013, η επίσπευση των μέτρων στην αγορά στέγης θα πρέπει να υπόκειται στις συνολικές οικονομικές εξελίξεις. Καθώς αναμένεται η ανάκαμψη της οικονομίας και της αγοράς στέγης, θα πρέπει να εξεταστεί η επιτάχυνση του ρυθμού των μεταρρυθμίσεων. (11) Η μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος βελτιώθηκε με τη σταδιακή αύξηση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 65 έτη το 2012 στα 67 έτη το 2023. Οι Κάτω Χώρες δρομολόγησαν εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις στους υπό δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση πυλώνες του συνταξιοδοτικού συστήματος και στο σύστημα μακροχρόνιας περίθαλψης. Τούτο συμπληρώνεται από μεταρρυθμίσεις που ενθαρρύνουν εργαζόμενους μεγαλύτερης ηλικίας να παραμένουν ενεργοί για περισσότερα έτη και αυξάνουν την κινητικότητα στην αγορά εργασίας. Με τις μεταρρυθμίσεις στο σύστημα μακροχρόνιας περίθαλψης μεταβιβάστηκαν αρμοδιότητες στους δήμους με μείωση της συνολικής δαπάνης και εστίαση στα οφέλη από την αποτελεσματικότητα. Δεν έχουν ακόμη εγκριθεί τμήματα των ουσιαστικών αυτών μεταρρυθμίσεων. Στις προκλήσεις που απομένει να αντιμετωπιστούν περιλαμβάνεται ο κατάλληλος επιμερισμός του κόστους και των κινδύνων εντός και μεταξύ των γενεών, καθώς και η παρακολούθηση της ποιότητας και της προσβασιμότητας της μακροχρόνιας περίθαλψης. Η εφαρμογή των σχεδίων μεταρρύθμισης της μακροχρόνιας περίθαλψης αναμένεται να συμβάλει στον περιορισμό του ραγδαία αυξανόμενου κόστους λόγω της δημογραφικής γήρανσης και ως εκ τούτου να στηρίξει τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να διατηρηθεί στο κατάλληλο επίπεδο η ποιότητα και η προσβασιμότητα της μακροχρόνιας περίθαλψης. (12) Οι μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας που προτείνονται από την κυβέρνηση αποσκοπούν στην αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας και στην κινητικότητα. Ο νόμος περί συμμετοχής έχει ως στόχο την αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας. Ωστόσο, οι μεταρρυθμίσεις δεν έχουν ακόμη κατοχυρωθεί νομικά. Επιπλέον, χρειάζονται περαιτέρω μέτρα για να περιοριστούν τα φορολογικά αντικίνητρα στον τομέα της εργασίας και να βελτιωθεί η απασχολησιμότητα των ατόμων που βρίσκονται στο περιθώριο της αγοράς εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών, των ατόμων που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών, των μειονεκτούντων ατόμων και των ηλικιωμένων. Οι Κάτω Χώρες ανακοίνωσαν EL 5 EL
μεταρρυθμίσεις στο σύστημα επιδομάτων ανεργίας και στη σχετικά αυστηρή νομοθεσία τους για την προστασία της απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένου φορολογικού κινήτρου για την αύξηση της συμμετοχής. Ωστόσο, ενώ τα μέτρα αυτά στοχεύουν στη σωστή κατεύθυνση, δεν μπορούν να αξιολογηθούν πλήρως πριν εφαρμοστούν στην πράξη. Η ταχύτερη άρση των υπολειπόμενων αντικινήτρων για το δεύτερο ενεργό μέλος των οικογενειών ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των ωρών εργασίας, διαθέτει δυναμικό για περαιτέρω μείωση μελλοντικών ελλείψεων σε εργατικό δυναμικό. Τέλος, η καλύτερη χρησιμοποίηση της υφιστάμενης ευελιξίας στο θεσμικό πλαίσιο για μεγαλύτερη διαφοροποίηση στις αυξήσεις μισθών δύναται να στηρίξει το συνολικό εισόδημα των νοικοκυριών και, κατ' επέκταση, την εγχώρια ζήτηση χωρίς να πλήξει την ανταγωνιστικότητα. (13) Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή διενήργησε συνολική ανάλυση της οικονομικής πολιτικής των Κάτω Χωρών. Εξέτασε το πρόγραμμα σταθερότητας, καθώς και το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Έλαβε υπόψη όχι μόνο τη χρησιμότητά τους για την άσκηση διατηρήσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στις Κάτω Χώρες, αλλά και το κατά πόσο συνάδουν με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της ΕΕ, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε επίπεδο ΕΕ κατά τη διαμόρφωση των μελλοντικών εθνικών αποφάσεων. Οι συστάσεις που διατυπώνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 1 έως 4 κατωτέρω. (14) Βάσει της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σύγκλισης των Κάτω Χωρών και η γνώμη του 10 αντικατοπτρίζεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω. (15) Βάσει της εμπεριστατωμένης επισκόπησης της Επιτροπής και της παρούσας αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και το πρόγραμμα σταθερότητας. Οι συστάσεις του βάσει του άρθρου 6 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 αντικατοπτρίζονται στις συστάσεις 2 και 4 κατωτέρω. (16) Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, η Επιτροπή πραγματοποίησε επίσης ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της. Στη βάση της ανάλυσης αυτής, το Συμβούλιο εξέδωσε ειδικές συστάσεις προς τα κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ. Οι Κάτω Χώρες θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των συστάσεων αυτών. ΣΥΝΙΣΤΑ στις Κάτω Χώρες να αναλάβουν δράση κατά την περίοδο 2014-2015 προκειμένου: 1. Μετά τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος, να ενισχύσουν τα δημοσιονομικά μέτρα για το 2014 ενόψει της εμφανιζόμενης διαφοράς της τάξης του 0,5% του ΑΕΠ, με βάση τις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2014, επισημαίνοντας τον κίνδυνο σημαντικής απόκλισης σε σχέση με τις απαιτήσεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το 2015, να ενισχύσουν σημαντικά τη δημοσιονομική στρατηγική ώστε να εξασφαλίσουν την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου και να τη διατηρήσουν στη συνέχεια, καθώς και να διασφαλίσουν την τήρηση του κανόνα για το χρέος ώστε να διατηρήσουν τον δείκτη χρέους της γενικής κυβέρνησης σε σταθερά πτωτική τροχιά. Να προστατεύσουν τις δαπάνες σε τομείς που συνδέονται άμεσα με την ανάπτυξη, όπως η εκπαίδευση, η καινοτομία και η έρευνα. 10 Βάσει του άρθρου 5 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου. EL 6 EL
2. Να εντείνουν τις προσπάθειες μεταρρύθμισης της αγοράς στέγης επιταχύνοντας τον περιορισμό της έκπτωσης φόρου για τους τόκους ενυπόθηκων δανείων, δημιουργώντας έναν περισσότερο προσανατολισμένο στην αγορά μηχανισμό για τον καθορισμό των ενοικίων, καθώς και συνδέοντας περισσότερο τα ενοίκια με το οικογενειακό εισόδημα στον τομέα κοινωνικής στέγης. Να παρακολουθήσουν τον αντίκτυπο που έχουν οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα κοινωνικής στέγης σε ό,τι αφορά την προσβασιμότητα και την οικονομική προσιτότητα για τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα. Να συνεχίσουν τις προσπάθειες επανεστίασης των πολιτικών κοινωνικής στέγης ώστε να στηρίζουν τα νοικοκυριά με τις μεγαλύτερες ανάγκες. 3. Να εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις του δεύτερου πυλώνα του συνταξιοδοτικού συστήματος, διασφαλίζοντας τον κατάλληλο επιμερισμό του κόστους και των κινδύνων εντός και μεταξύ των γενεών. Να στηρίξουν τη σταδιακή αύξηση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης με μέτρα για την βελτίωση της απασχολησιμότητας των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας. Να εφαρμόσουν την προβλεπόμενη μεταρρύθμιση στον τομέα της μακροχρόνιας περίθαλψης στοχεύοντας στη διασφάλιση της διατηρησιμότητας, εξασφαλίζοντας παράλληλα δίκαιη πρόσβαση, καθώς και την ποιότητα των υπηρεσιών και την παρακολούθηση των επιπτώσεών τους. 4. Να λάβουν περαιτέρω μέτρα για την ενίσχυση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας ιδίως για τα άτομα που βρίσκονται στο περιθώριο της αγοράς εργασίας και να μειώσουν τα φορολογικά αντικίνητρα για την εργασία. Να εφαρμόσουν τις μεταρρυθμίσεις της νομοθεσίας για την προστασία της απασχόλησης και του συστήματος επιδομάτων ανεργίας και να αντιμετωπίσουν περαιτέρω τις δυσκαμψίες της αγοράς εργασίας. Σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και σύμφωνα με την εθνική πρακτική, να επιτρέψουν μεγαλύτερες διαφοροποιήσεις στις μισθολογικές αυξήσεις, αξιοποιώντας πλήρως το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο. Βρυξέλλες, Για το Συμβούλιο Ο Πρόεδρος EL 7 EL