Γεωγραφική κατανοµή των βροχοπτώσεων 1. Ορισµοί



Σχετικά έγγραφα
ΑΣΚΗΣΗ 6 ΒΡΟΧΗ. 1. Βροχομετρικές παράμετροι. 2. Ημερήσια πορεία της βροχής

Για να περιγράψουμε την ατμοσφαιρική κατάσταση, χρησιμοποιούμε τις έννοιες: ΚΑΙΡΟΣ. και ΚΛΙΜΑ

4. γεωγραφικό/γεωλογικό πλαίσιο


8. Η γενική κυκλοφορία της ατμόσφαιρας

Μετεωρολογία Κλιματολογία (ΘΕΩΡΙΑ):

ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΑ ΑΠΟΒΛΗΜΑΤΑ

El Nino Southerm Oscillation (ENSO)

Η ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΟΥ ΑΕΡΑ

Όταν τα υδροσταγονίδια ή παγοκρύσταλλοι ενός νέφους, ενώνονται μεταξύ τους ή μεγαλώνουν, τότε σχηματίζουν μεγαλύτερες υδροσταγόνες με βάρος που

Oι Κατηγορίες Κλιμάτων :

1. Το φαινόµενο El Niño

Θέμα μας το κλίμα. Και οι παράγοντες που το επηρεάζουν.

Υγρασία Θερμοκρασία Άνεμος Ηλιακή Ακτινοβολία. Κατακρημνίσματα

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Μάθημα Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου Αθανασιάδου

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΜΑΚΡΑΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΞΗΡΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑ E ΕΞΑΜΗΝΟ

ΤΜ&Κ1. Χριστίνα Αναγνωστοπούλου Λέκτορας Τομέας Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ & Κλίµα / Χλωρίδα / Πανίδα της Κύπρου

4.1 Εισαγωγή. Μετεωρολογικός κλωβός

Μετεωρολογία. Ενότητες 8 και 9. Δρ. Πρόδρομος Ζάνης Αναπληρωτής Καθηγητής, Τομέας Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας, Α.Π.Θ.

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΤΑ KOPPEN Το κλίμα μιας γεωγραφικής περιοχής διαμορφώνεται κατά κύριο λόγο από τους 3 παρακάτω παράγοντες: 1) το

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΝΗΣΗ ΕΛΛΑΔΑΣ

2. Τι ονομάζομε μετεωρολογικά φαινόμενα, μετεωρολογικά στοιχεία, κλιματολογικά στοιχεία αναφέρατε παραδείγματα.

ΚΛΙΜΑ. ιαµόρφωση των κλιµατικών συνθηκών

1. Τοπικοί άνεµοι και ατµοσφαιρική ρύπανση

ΘΑ ΓΙΝΕΙ Η ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΜΠΑΝΙΕΡΑ; (Σεπτέμβριος 2012)

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Μάθημα: Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας. Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου Αθανασιάδου

ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΑ - ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ 10. ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΚΛΙΜΑΤΩΝ

ΓΕΝΙΚΗ ΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ - ΚΛΙΜΑ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ και ΚΛΙΜΑ ΕΛΛΑ ΟΣ

Το κλίμα της Ελλάδος. Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία Σ ε λ ί δ α 1

7. ΤΟ ΝΕΡΟ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ

Κεφάλαιο Πέµπτο Τοπικά συστήµατα ανέµων

Αρχές Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας (Διάλεξη 9)

Εξισώσεις Κίνησης (Equations of Motion)

9. Ατμοσφαιρικές διαταράξεις

Ευστάθεια αστάθεια στην ατμόσφαιρα Αναστροφή θερμοκρασίας - μελέτη των αναστροφών, τα είδη τους και η ταξινόμηση τους

Μελέτη και κατανόηση των διαφόρων φάσεων του υδρολογικού κύκλου.

Αρχές Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας (Διάλεξη 10)

ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ. Aτµόσφαιρα της Γης - Η σύνθεση της ατµόσφαιρας Προέλευση του Οξυγόνου - Προέλευση του Οξυγόνου

Εξωγενείς. παράγοντες ΑΠΟΣΑΘΡΩΣΗ

Η Αφρική είναι η τρίτη σε μέγεθος ήπειρος του πλανήτη μας, μετά την Ασία και την Αμερική. Η έκτασή της είναι, χωρίς τα νησιά, 29,2 εκατομμύρια τετρ. χ

Kεφάλαιο 10 ο (σελ ) Οι κλιµατικές ζώνες της Γης

Η ιστορική πατρότητα του όρου «Μεσόγειος θάλασσα» ανήκει στους Λατίνους και μάλιστα περί τα μέσα του 3ου αιώνα που πρώτος ο Σολίνος τη ονομάζει

Α1.5 «Aνακρίνοντας» τους χάρτες

''Σεπτέμβριος 2015: οι ακραίες μέγιστες θερμοκρασίες στο 1ο δεκαήμερο και κλιματολογικά στοιχεία του μήνα''

Οι κλιματικές ζώνες διακρίνονται:

ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑ Δ ΕΞΑΜΗΝΟ

5. ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΝΟΥ ΝΕΡΟΥ- ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΜΑΖΕΣ

4. Η θερμοκρασία του αέρα

1. Τα αέρια θερµοκηπίου στην ατµόσφαιρα είναι 2. Η ποσότητα της ηλιακής ακτινοβολίας στο εξωτερικό όριο της ατµόσφαιρας Ra σε ένα τόπο εξαρτάται:

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Μάθημα: Μετεωρολογία-Κλιματολογία. Υπεύθυνη : Δρ Μάρθα Λαζαρίδου Αθανασιάδου

Νίκος Μαζαράκης Αθήνα 2010

Ο σκοπός της γεωγραφικής ανάλυσης του κλίματος είναι η

Πρόβλεψη Θερμικών με το Τεφίγραμμα

Άσκηση 3: Εξατμισοδιαπνοή

Οι καταιγίδες διακρίνονται σε δύο κατηγορίες αναλόγως του αιτίου το οποίο προκαλεί την αστάθεια τις ατμόσφαιρας:

6. Τα ατμοσφαιρικά κατακρημνίσματα

Μετεωρολογία. Ενότητα 7. Δρ. Πρόδρομος Ζάνης Αναπληρωτής Καθηγητής, Τομέας Μετεωρολογίας-Κλιματολογίας, Α.Π.Θ.

Προσδιορισµός της εξάτµισης. Εργαστήριο 5

Αγροµετεωρολογία - Κλιµατολογία

ΑΙΟΛΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΑΠΕ

Κλιματική αλλαγή και συνέπειες στον αγροτικό τομέα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

10 Ατμοσφαιρικές διαταράξεις

2. Περιγράφουμε τα στοιχεία του καιρού, σαν να είμαστε μετεωρολόγοι.

Δυνάμεις που καθορίζουν την κίνηση των αέριων μαζών

Αγρομετεωρολογία - Κλιματολογία

Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α Κ Λ Ι Μ Α Τ Ι Σ Μ Ο Υ ( Ε ) - Φ Ο Ρ Τ Ι Α 1

2. ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ Υ ΡΟΣΦΑΙΡΑΣ

ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΩΝ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΡΥΘΜΙΣΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ. Δρ. Λυκοσκούφης Ιωάννης

ΝΕΡΟ. Η Σημασία του Υδάτινοι Πόροι Ο πόλεμος του Νερού. Αυγέρη Βασιλική Ανδριώτη Μαρινα Βλάχου Ελίνα

μελετά τις σχέσεις μεταξύ των οργανισμών και με το περιβάλλον τους

ΛΥΣΕΙΣ Υδρολογικός Κύκλος

Μέτρηση της Ηλιακής Ακτινοβολίας

ΜΑΘΗΜΑ 1 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑ Να γνωρίζεις τις έννοιες γεωγραφικό πλάτος, γεωγραφικό μήκος και πως αυτές εκφράζονται

5. κλίμα. Οι στέπες είναι ξηροί λειμώνες με ετήσιο εύρος θερμοκρασιών το καλοκαίρι μέχρι 40 C και το χειμώνα κάτω από -40 C

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑΣ

3. Να αναφέρεις να μέτρα που πρέπει να ληφθούν σε μια σχολική μονάδα πριν, κατά την διάρκεια και μετά από ένα σεισμό.

Περιγραφή θέσης ήλιου

Κατάταξη και περιγραφή των Κλιµάτων Γενικά.

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΑΝΑΛΥΣΗ ΙΣΧΥΡΩΝ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΩΡΟ ΚΑΤΑ ΤΥΠΟ ΚΑΙΡΟΥ

γεωγραφικό γλωσσάρι για την πέμπτη τάξη (από το βιβλίο «Μαθαίνω την Ελλάδα» του ΟΕΔΒ)

4.1 Στατιστική Ανάλυση και Χαρακτηριστικά Ανέμου


ΡΑΔΙΟΧΗΜΕΙΑ 2. ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Το νερό στο φυσικό περιβάλλον συνθέτει την υδρόσφαιρα. Αυτή θα μελετήσουμε στα επόμενα μαθήματα.

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΣΥΣΤΑΣΗ. Εισαγωγή στη Φυσική της Ατμόσφαιρας: Ασκήσεις Α. Μπάης

Νεοφυτικός αιώνας (περίοδος των Αγγειοσπέρμων)

(1) Στα παρακάτω ερωτήματα, όπου ζητείται σημειώστε την απάντησή σας με ένα

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟΣ ΣΥΝ ΕΣΜΟΣ ΑΘΗΝΩΝ

Η σημασία του θείου για τους υδρόβιους οργανισμούς?

ΦΥΣΙΚΗ -ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑΣ

Μοντέλα ακτινοβολίας Εργαλείο κατανόησης κλιματικής αλλαγής

ΦΥΣΙΚΗ ΧΗΜΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ

ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΚΛΙΜΑΤΩΝ σκοπό έχει

ρ. Ε. Λυκούδη Αθήνα 2005 ΩΚΕΑΝΟΙ Ωκεανοί Ωκεάνιες λεκάνες

Κλιματική αλλαγή: Ακραία καιρικά φαινόμενα και επιδράσεις στη γεωργία

Transcript:

Γεωγραφική κατανοµή των βροχοπτώσεων 1. Ορισµοί Η ποσότητα της βροχής που φτάνει στην επιφάνεια της γης εάν συγκεντρωθεί σε µα οριζόντια επιφάνεια, θα σχηµατίσει ένα υδάτινο στρώµα, το πάχος του οποίου µετρούµενο σε χιλιοστά του µέτρου θα εκφράζει το ύψος της βροχής Ένα χιλιοστό βροχής σε επιφάνεια ενός τετραγωνικού µέτρου ισοδυναµεί µε ένα λίτρο νερού Σήµερα στις µελέτες του αστικού κλίµατος η βροχόπτωση εκφράζεται απευθείας σε Λίτρα/ m2 Η βροχόπτωση είναι ασυνεχές µέγεθος και δεν είναι δυνατόν να βρέχει την ίδια στιγµή σε όλο τον πλανήτη Τοσύνολοτηςβροχήςπουπέφτεισεµια µέρα ονοµάζεται ηµερήσια βροχόπτωση. Το µέγεθος αυτό καλύπτει το χρονικό διάστηµα 0-24 ώρες ή συνήθως το διάστηµα 20η ώρα της προηγούµενης µέχρι 20η ώρατης επόµενης ηµέρας

2. Ορισµοί (συνέχεια) Το άθροισµατωνηµερήσιων βροχοπτώσεων σε ένα µήνα ονοµάζεται µηνιαία βροχόπτωση ή µηνιαίο ύψος Τέλος, το σύνολο της βροχής που πέφτει στους 12 µήνες ενός έτους ονοµάζεται ετήσια βροχόπτωση ή ετήσιο ύψος βροχής Για τη µελέτη της γεωγραφικής κατανοµής των βροχοπτώσεων χρησιµοποιούνται µέσοι όροι µεγάλων χρονικών περιόδων (> 30 ετών) σε ετήσια, εποχική ή µηνιαία βάση (µέση ετήσια, µέση εποχική, µέση µηνιαία βροχόπτωση) Ορυθµός της βροχής δεν είναι σταθερός σε ένα τόπο, ηβροχήείναιάλλοτε έντονη και άλλοτε ασθενής Η ποσότητα της βροχής που φτάνει σε ένα τόπο σε ορισµένο χρονικό διάστηµα ορίζει την ένταση ή τη ραγδαιότητα αυτής ( βροχόπτωση/24ωρο, βροχόπτωση/ώρα, βροχόπτωση/10λεπτο κ.λ.π.)

3. Ορισµοί (συνέχεια) Τα ποσά της βροχής που φτάνουν στη γη είναι τεράστια και σε ετήσια βάση κατά µέσο όρο θα µπορούσαν να καλύψουν την επιφάνεια της γης µεένα υδάτινο στρώµαπάχους 900 χιλιοστών ( µέσοετήσιοπλανητικό βροχοµετρικό ύψος) Στην πράξη η κατανοµή της βροχής είναι ακανόνιστη στην επιφάνεια του πλανήτη και είναι πολύ διαφορετική από τη µέση τιµή Οι βροχερότερες περιοχές είναι η Ινδία µε βροχές που σε κάποια έτη υπερβαίνουν και τα 10 µέτρα ετησίως, η Χαβάη και το Καµερούν µεβροχές που φτάνουν και τα 9 µέτρα και στην Ευρώπη η Κροατία όπου έχουν µετρηθεί βροχές 4.5 µέτρων σε ένα χρόνο Αντίθετα περιοχές όπου οι βροχές είναι σπάνιες είναι το Wadi-Wallo του Σουδάν µεβροχέςµόλις 1 χιλιοστό τη δεκαετία Για τη µελέτη της βροχής στον πλανήτη χρησιµοποιείται το µέσοετήσιοή µηνιαίο βροχοµετρικό ύψος χιλιάδων σταθµών και προκύπτουν ετήσιοι ή µηνιαίοι βροχοµετρικοί χάρτες

4. Ερµηνεία της ετήσιας κατανοµής της βροχής Η γεωγραφική κατανοµή της βροχόπτωσης γίνεται είτε µετηχάραξητων ισοπληθών της βροχής ( ισοϋέτιες ή ισόβροχες καµπύλες), είτε µεχρωµατικές κλίµακες Η ανάλυση του ετήσιου βροχοµετρικού χάρτη δείχνει ότι οι βροχοπτώσεις σε µέσους όρους, σε ορισµένες περιοχές υπερβαίνουν τα 3000 χιλιοστά, ενώ σε άλλες είναι µικρότερες και των 50 χιλιοστών Η πολύπλοκη αυτή κατανοµή δεν είναι τυχαία αλλά ελέγχεται από το συνδυασµό πλήθους µορφολογικών, θερµικών και δυναµικών παραγόντων Η κατά τόπους αυξηµένη ή µειωµένη παρουσία των βροχοπτώσεων µπορεί κάλλιστανασυνδεθείµεορισµένους από τους παρακάνω παράγοντες και να ερµηνευθεί ικανοποιητικά.

5. Ετήσια κατανοµή της βροχόπτωσης στη Γη

6. Ερµηνεία των βροχοπτώσεων (συνέχεια) 1. Στις περιοχές όπου κυριαρχούν τα µόνιµα ή εποχικά κέντρα υψηλών ή χαµηλών πιέσεων, όπωςείναιοιδυναµικοί αντικυκλώνες του Ατλαντικού και του Ειρηνικού, ο Σιβηρικός αντικυκλώνας, η ενδοτροπικήζώνησύγκλισης, το χαµηλό της Ισλανδίας, το χαµηλό των Αλεουτίων, η βροχή παρουσιάζει µικρά ή µεγάλα ύψη αντίστοιχα, σύµφωνα µε τις καθοδικές αντικυκλωνικές ή τις ανοδικές κυκλωνικές κινήσεις που επικρατούν Ηκατανοµή της βροχής στο χάρτη συνδέεται άµεσα µε τις θέσεις αυτών των συστηµάτων, µια χαρακτηριστική εικόνα παρατηρείται στην υποτροπική ζώνη καθίζησης όπου πλανητικά επικρατούν ερηµικές συνθήκες

7. Ερµηνεία των βροχοπτώσεων (συνέχεια) 2.Οι υψηλές ατµοσφαιρικές πιέσεις που κυριαρχούν στις δυτικές ακτές των ηπείρων, που είναι αποτέλεσµα της εξάπλωσης των µεγάλων αντικυκλωνικών κέντρων, σε συνδυασµό µε τα ψυχρά θαλάσσια ρεύµατα, που περιπλέουν τις ακτές αυτές συντελούν στην εµφάνιση περιορισµένων βροχοπτώσεων στις θέσεις αυτές (π.χ. Περού, Καλιφόρνια)

8. Πλανητική κατανοµή της Βροχόπτωσης τον Ιανουάριο

9. Πλανητική κατανοµή της Βροχόπτωσης τον Ιούλιο

10. Ερµηνείες κατανοµής (Το µουσωνικό σύστηµα το θέρος) 3. Στις περιοχές του πλανήτη όπου δρουν συστήµατα ανέµων που αναστρέφουν εποχικά τη ροή τους, αυτά ελέγχουν και το ύψος της βροχόπτωσης Παράδειγµα αποτελεί ο Μουσσώνας των Ινδιών που πνέει από τη θάλασσα κατά τη θερµή περίοδο και δίνει πολύ µεγάλα ποσά βροχής σε όλη την Ν.Α. Ασία κατά την περίοδο αυτή. Η δράση του συστήµατος αυτού φαίνεται χαρακτηριστικά στους µηνιαίους χάρτες βροχής.

11. Ερµηνείες κατανοµής της βροχόπτωσης (Το Μουσσωνικό σύστηµα το χειµώνα) Το ίδιο σύστηµα κατά τη διάρκεια του χειµώνα αντιστρέφει τη ροή του και οι άνεµοι προέρχονται από την Ασιατική ενδοχώρα. Οι άνεµοι αυτοί στερούνται υδρατµών και οδηγούν στην ξηρασία της ψυχρής περιόδου.

12. Ερµηνείες κατανοµής της βροχής (συνέχεια) 4. Ζώνες µε αυξηµένες βροχοπτώσεις παρατηρούνται επίσης διάσπαρτα σε διάφορα σηµεία του πλανήτη και συνδέονται µε τη δράση τροπικών και εξωτροπικών κυκλώνων και υφέσεων. 5. Οι υγροί θαλάσσιοι άνεµοι κινούµενοι προς την ενδοχώρα εναποθέτουν τεράστια ποσά βροχής στα προσήνεµα των ορεινών όγκων που συναντούν στην πορεία τους, όπως συµβαίνει στις οροσειρές της Β.Αµερικής, στις Άνδεις, στη Σκανδιναβική χερσόνησο, τις ειναρικές Άλπεις, την Πίνδο κ.λ.π.

13. Ερµηνείες (συνέχεια) 6. Τα εσωτερικά των ηπείρων που απέχουν σηµαντικά από τις θάλασσες δεν δέχονται την επίδραση υγρών ανέµων και παρουσιάζουν µειωµένες βροχοπτώσεις. Τέτοιες περιοχές είναι η Κεντρική Β. Αµερική, η Κεντρική Ευρασία και η Κεντρική Αυστραλία 7. Τέλος, περιοριστικό ρόλο διαδραµατίζει και η θερµοκρασία του αέρα. Όσο θερµότερος είναι ο αέρας τόσο περισσότερους υδρατµούς συγκρατεί. Για τους λόγους αυτούς οι βροχοπτώσεις είναι µεγαλύτερες στις θερµές περιοχές και λιγότερες στους πόλους

14. Εποχική κατανοµή της βροχόπτωσης στη Γη

15. Τα βροχοµετρικά συστήµατα Η βροχή παρουσιάζει µεταβολές από τόπο σε τόπο που διαφέρουν σηµαντικά µεταξύ τους. Η κυκλοφορία της ατµόσφαιρας σε ένα τόπο δεν διατηρείται αµετάβλητη ολόκληρο το χρόνο Όπου υπάρχουν σταθερές ευνοϊκές συνθήκες κυκλοφορίας όλο το χρόνο οι βροχοπτώσεις εµφανίζονται επίσης όλο το χρόνο και τα ποσά δεν διαφέρουν σηµαντικά από µήνα σε µήνα,π.χ. Ισηµερινός Σε άλλες περιοχές κυριαρχούν είτε ξηρά καλοκαίρια (Μεσόγειος) είτε βροχερά (Ινδία) ηλαδή η περίοδος των βροχών είναι διαφορετική από τόπο σε τόπο. Η ετήσια πορεία της βροχής, ή το βροχοµετρικό σύστηµα ενός τόπου, αποτελεί βασικό κλιµατικό χαρακτηριστικό

16. Βροχοµετρικά συστήµατα (συνέχεια) ύο τόποι µπορεί να έχουν το ίδιο περίπου ετήσιο βροχοµετρικό ύψος, αλλά η ενδοετήσια κατανοµή, δηλαδή το βροχοµετρικό σύστηµα να είναι τελείως διαφορετικό Για παράδειγµα το Γιβραλτάρ (αριστερά) και το Αµβούργο (δεξιά), έχουν περίπου το ίδιο ετήσιο ύψος βροχής (776 και 768 χιλιοστά αντίστοιχα) Η εποχική κατανοµή των βροχοπτώσεων είναι τελείως διαφορετική στους δύο σταθµούς. Η εξέταση της ετήσιας πορείας της βροχής κατατάσσει τους σταθµούς σε µια από τις εξής κατηγορίες.:

17. Θαλάσσιο Βροχοµετρικό Σύστηµα 1. Το θαλάσσιο: Επικρατεί επάνω από τους ωκεανούς και το µέγιστο των βροχών σηµειώνεται το χειµώνα και οι βροχές είναι σχετικά άφθονες όλο το έτος

18. Το Ηπειρωτικό Βροχοµετρικό σύστηµα 2. Το Ηπειρωτικό: Επικρατεί στα εσωτερικά των ηπείρων, µε αυξηµένες θερινές βροχοπτώσεις και συνήθως χειµερινή ξηρασία

19. Το Μεσογειακό Βροχοµετρικό σύστηµα 3. Το Μεσογειακό: Συναντάται στη Μεσόγειο, την Καλιφόρνια, τη Ν. Αφρική και Ν. Αυστραλία. Χαρακτηρίζεται από καλοκαιρινό ελάχιστο και χειµερινό µέγιστο.

20. Το Μουσωνικό Βροχοµετρικό Σύστηµα 4.Το Μουσωνικό: Χαρακτηρίζεται από πολύ υψηλές θερινές βροχοπτώσεις και από χειµερινή ξηρασία.. Εµφανίζεται στη ζώνη δράσης των µουσώνων, Ινδία, Βιρµανία, Βιετνάµ κ.λ.π.

21. Το Ισηµερινό Βροχοµετρικό Συστηµα 5. Το Ισηµερινό: Επικρατεί στην Ισηµερινή ζώνη ανάµεσα στις 10 µοίρες Βόρεια και Νότια του Ισηµερινού. Χαρακτηρίζεται από δύο µέγιστα κατά τις ισηµερίες και δύο ελάχιστα βροχής κατά τα ηλιοστάσια

22.Το Τροπικό Βροχοµετρικό Σύστηµα των Ανατολικών ακτών 6. Το τροπικό σύστηµα των ανατολικών ακτών: Στις περιοχές αυτές έχουµε συχνή εµφάνιση τροπικών κυκλώνων. Επειδή η δράση τους είναι µέγιστη το Φθινόπωρο, οι βροχοπτώσεις έχουν τα µέγιστα τους την εποχή αυτή.

23. Τύποι Βροχοµετρικών συστηµάτων

24. Ξηρασίες και Πληµµύρες Η µέση βροχόπτωση µιας µεγάλης περιόδου διαφέρει σηµαντικά από τις τιµές που καταγράφονται κατά τα διάφορα έτη. Υπάρχουν έτη που έχουν πολύ λίγες βροχοπτώσεις (ξηρά ) και έτη µε πολλές βροχοπτώσεις (υγρά). Η διακύµανση της τιµής επάνω ή κάτω από τη µέση τιµή ονοµάζεται µεταβλητότητα και αποτελεί σηµαντική παράµετρο για τον προσδιορισµό των ξηρών ετών. Ο κίνδυνος της ξηρασίας ή της πληµµύρας είναι µεγαλύτερος όσο µεγαλύτερη είναι η µεταβλητότητα των βροχοπτώσεων σε ένα τόπο. Ο συντελεστής µεταβλητότητας υπολογίζεται από τη σχέση: V = 100 (σ / Χ) όπου σ = τυπική απόκλιση και Χ = µέσος όρος

25. Ετήσιες διακυµάνσεις της βροχής από το µέσο όρο στη Θεσσαλονίκη, περίοδος 1946-2001 250,0 200,0 1987 150,0 100,0 50,0 0,0-50,0-100,0-150,0-200,0-250,0-300,0 1977 2000

26. Είδη ξηρασιών Η αφθονία ή η έλλειψη βροχοπτώσεων είναι ένα πολυσύνθετο πρόβληµα και αντιµετωπίζεται τόσο από Μετεωρολογική όσο και από γεωργική άποψη. Εποµένως υπάρχουν δύο ειδών ξηρασίες η Μετεωρολογική και η Γεωργική Η µετεωρολογική ξηρασία εκφράζεται µε την απόκλιση της µηνιαίας, εποχικής ή ετήσιας τιµής από τη µέση τιµή µιας µεγάλης περιόδου. Αποκλίσεις αυτού του είδους είδαµε στο προηγούµενο σχήµα. Προκειµένου να προσδιοριστεί η γεωργική ξηρασία χρησιµοποιείται η έννοια του Υδρολογικού έτους. Το υδρολογικό έτος καλύπτει ένα συνεχές δωδεκάµηνο, που αρχίζει το µήνα που έπεται του µηνός που έχει τη µικρότερη απορροή. Έχει το πλεονέκτηµα η υγρή περίοδος να περικλείεται ανάµεσα σε δύο ξηρές περιόδους και το νερό δαπανάται για την ανάπτυξη των φυτών του συγκεκριµένου έτους.

326,4 340,8 346,2 27. Θεσσαλονίκη-υδρολογικά έτη ΥΨΗ ΒΡΟΧΗΣ ΣΤΑ Υ ΡΟΛΟΓΙΚΑ ΕΤΗ 1946-47 ΕΩΣ 2000-01 (ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ) 46-47 48-49 50-51 52-53 54-55 56-57 58-59 60-61 62-63 64-65 66-67 68-69 70-71 72-73 74-75 76-77 78-79 80-81 82-83 84-85 86-87 88-89 90-91 220,6 261 305,9 92-93 94-95 96-97 98-99 00-01 740 720 700 680 660 640 620 600 580 560 540 520 500 480 460 440 420 400 380 360 340 320 300 280 260 240 220 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Υδρολογικά έτη ύψος βροχής σε χιλιοστά

28. Πληµµύρες Η αντίθετη συνθήκη από τις ξηρασίες εκδηλώνεται µε πληµµύρες, οι οποίες είναι καταστροφικές οποιαδήποτε περίοδο και αν εµφανιστούν Η δηµιουργία τους είναι αποτέλεσµα ισχυρών και πολύ ισχυρών βροχοπτώσεων. εν υπάρχουν ακριβή όρια υψηλών βροχοπτώσεων και διάρκειας αυτών. Μια γενική εκτίµηση είναι η βροχή να υπερβαίνει τα 25 mm/h και η διάρκεια να υπερβαίνει τη µια ώρα. Η ισχυρή βροχόπτωση απαιτεί αφθονία υδρατµών και µεγάλη ταχύτητα ανύψωσης. Μέρος µόνο των υδρατµών ενός νέφους µετατρέπεται σε βροχή. Εποµένως υπάρχει κάποιος συντελεστής που συνδέει το ρυθµό της βροχόπτωσης µε τους εισερχόµενους υδρατµούς. Ο συντελεστής αποτελεσµατικότητας της βροχόπτωσης (Ε) εκφράζει αυτή τη σχέση

29. Πληµµύρων συνέχεια R = E w q Το w είναι ο ρυθµός ανύψωσης Το q είναι η αναλογία µίξης των υδρατµών του ανερχόµενου αέρα Το R είναι η βροχόπτωση που µετρήθηκε Η αποτελεσµατικότητα της βροχής Ε, αποτελεί το ποσοστό της µάζας των υδρατµών του νέφους που µετατρέπονται σε βροχή Αν ένας από τους όρους της σχέσης είναι µεγάλος και οι δύο άλλοι τουλάχιστον µέτριοι, τότε υπάρχει δυνατότητα ισχυρής βροχής Η ελεύθερη µεταφορά, η σύγκλιση και η ανύψωση είναι οι µηχνισµοί που κυρίως προκαλούν πληµµύρες Οι διαδικασίες αυτές προϋποθέτουν α) η θερµοβαθµίδα του περιβάλλοντος να είναι κατά συνθήκη ασταθής β) να υφίσταται ένα επίπεδο ελεύθερης µεταφοράς σε συνθήκες υγρής αδιαβατικής θερµοβαθµίδας, και γ) να υπάρξει µηχανισµός που να ανυψώσει τον αέρα µέχρι το επίπεδο αυτό

30. Πληµµύρες (συνέχεια) Σε συστήµατα που αποτελούνται από πλήθος κυττάρων σύγκλισης, η διάρκεια της έντονης βροχόπτωσης συνδέεται α) µε την ταχύτητα κίνησης του συστήµατος, β) µε το µέγεθος του συστήµατος, και 3) µε τη µεταβλητότητα της βροχής µέσα στο σύστηµα. Η παρατήρηση δείχνει ότι οι ισχυρές βροχοπτώσεις συνδέονται µε βραδέως κινούµενα συστήµατα Υπάρχουν περιπτώσεις ισχυρών βροχοπτώσεων που δηµιουργούνται από εξαναγκασµένη ανύψωση που προκαλεί η παρεµβαλλόµενη ορεογραφία, αφού ο υγρός αέρας ανυψώνεται και συµπυκνώνεται. Η πληµµυρική δράση ενός συστήµατος συνδέεται επίσης µε το ρυθµό της πτώσης της επιφανειακής κεντρικής πίεσης του συστήµατος µέσα στο επόµενο 12ωρο.

31. Τα θαλάσσια ρεύµατα Οι ωκεανοί παρουσιάζουν µικρής ή µεγάλης κλίµακας οριζόντιες ή κατακόρυφες κινήσεις των µαζών τους, µε τις οποίες ανακατανέµουν τη θερµότητα που περικλείουν, καθώς και τα άλλα φυσικοχηµικά τους χαρακτηριστικά Οι κινήσεις αυτές ενδιαφέρουν την κλιµατολογία, γιατί αποτελούν σηµαντικό κλιµατικό παράγοντα. Τα νερά των ωκεανών µε την κίνηση τους µεταφέρουν τα θερµά ύδατα των τροπικών προς τους πόλους, ενώ τα ψυχρά νερά κινούνται προς τον ισηµερινό συντελώντας στην ανακατανοµή της θερµικής ενέργειας που είναι αποθηκευµένη στα ύδατα των ωκεανών. Οι ωκεανοί στο Β. ηµισφαίριο συνεισφέρουν στο 40% της θερµικής εξισορρόπησης, ενώ το υπόλοιπο 60% οφείλεται στους ανέµους Οι οριζόντιες µετακινήσεις µεγάλων ποσοτήτων ύδατος ονοµάζονται θαλάσσια ρεύµατα, και διακρίνονται σε επιφανειακά και σε ρεύµατα βάθους

32. Αίτια Η κίνηση των υδάτινων µαζών οφείλεται στη δράση διαφόρων αιτίων: 1. Σηµαντικές δυνάµεις τριβής αναπτύσσονται µεταξύ των επιφανειακών υδάτων και των ανέµων που πνέουν µε σταθερή διεύθυνση στην επιφάνεια των ωκεανών Η δράση αυτή εξαναγκάζει το ανώτερο στρώµα των υδάτων (~100 µ) να παρασύρεται ακολουθώντας τους ανέµους. 2. Η έντονη εξάτµιση αυξάνει την αλµυρότητα και την πυκνότητα των επιφανειακών υδάτων, τα οποία βυθίζονται µε αργούς ρυθµούς 3. Η ακτογραφία, η διαµόρφωση των πυθµένων, η θέση των κέντρων ατµοσφαιρικής κυκλοφορίας και οι δυνάµεις Coriolis, καθορίζουν τη διεύθυνση κίνησης και τις θέσεις των θαλάσσιων ρευµάτων. Τα κυριότερα θαλάσσια ρεύµατα υπερβαίνουν τα 16

33. Ρευµάτων (συνέχεια) Τα ρεύµατα που κινούνται προς τους πόλους είναι θερµότερα από το περιβάλλον τους και ονοµάζονται θερµά ρεύµατα, ενώ τα ρεύµατα που κινούνται προς τον ισηµερινό είναι ψυχρότερα από τις υδάτινες µάζες που τα περιβάλλουν και ονοµάζονται ψυχρά θαλάσσια ρεύµατα. Μια κατηγορία ρευµάτων τα οποία αναπληρώνουν τις απώλειες σε νερό που υφίσταται µια θαλάσσια περιοχή από την οποία ξεκινούν τα θαλάσσια ρεύµατα αποτελεί την κατηγορία των ρευµάτων αποζηµίωσης ή των επιστρεφόντων ρευµάτων Ένα σηµαντικό ρεύµα επιστροφής αναπτύσσεται στον Ειρηνικό ωκεανό, στο ύψος του Ισηµερινού. Στο σχήµα που ακολουθεί παρουσιάζονται τα κυριότερα θαλάσσια ρεύµατα

34. Τα Θαλάσσια Ρεύµατα του Πλανήτη

35. Ρευµάτων (συνέχεια) Οι τροχιές των ρευµάτων του χάρτη αποκαλύπτουν τη στενή σχέση µετα επικρατούντα κέντρα υψηλών πιέσεων του πλανήτη, αν θυµηθούµε την κατανοµή αυτών. Η σχέση είναι περισσότερο εµφανής στο Ν. Ηµισφαίριο, όπου κυριαρχεί η θάλασσα. Οι ανατολικές ακτές των µικρών πλατών διαβρέχονται από θερµά ρεύµατα που κινούνται παράλληλα προς τις ακτές, ενώ οι δυτικές ακτές στα ίδια πλάτη διαβρέχονται από ψυχρά ρεύµατα, τα οποία έρχονται από µεγαλύτερα πλάτη Τα θαλάσσια ρεύµατα ανάλογα θερµαίνουν ή ψύχουν τον αέρα µε τον οποίο έρχονται σε επαφή, µε όλα τα γνωστά αποτελέσµατα. Στις δυτικές ακτές των υποτροπικών πλατών οι άνεµοι κοντά στις ακτές πνέουν παράλληλα προς αυτές µε αποτέλεσµα να αποµακρύνουν προς το εσωτερικό των ωκεανών τα θερµά επιφανειακά νερά µε µεγάλη ταχύτητα

36. Ρευµάτων συνέχεια Η αποµάκρυνση των θερµών νερών αναπληρώνεται από ρεύµατα βάθους ή ανάβλυσης τα οποία µεταφέρουν κρύα νερά στην επιφάνεια κοντά στις ακτές Τα νερά ανάβλυσης είναι πλούσια σε φυτοπλαγκτόν και σε οξυγόνο και είναι τόποι ιδανικοί για αλιεία Οι θερµοκρασίες που επικρατούν στις περιοχές αυτές είναι πολύ χαµηλότερες από τις γειτονικές Ο θερµός αέρας που έρχεται από τον ωκεανό ψύχεται και σχηµατίζει οµίχλες επάνω από τις περιοχές ανάβλυσης. Ψυχρά ρεύµατα µε έντονες οµίχλες υπάρχουν και στα µεγάλα πλάτη των ανατολικών ακτών. Μια σύνοψη των παραπάνω φαίνεται στο χάρτη των ρευµάτων.

37. Τα Θαλάσσια Ρεύµατα του Πλανήτη

38. Επίδραση των ρευµάτων στο κλίµα Τα ρεύµατα ανάλογα µε τα θερµικά τους χαρακτηριστικά είναι υπεύθυνα για τις κλιµατικές συνθήκες στους τόπους όπου δρουν Στις δυτικές ακτές των µικρών πλατών, όπου ρέουν ψυχρά ρεύµατα προκαλούν χαµηλές θερµοκρασίες, µικρά ετήσια θερµοµετρικά εύρη, οµίχλες και ξηρασία Στις δυτικές ακτές των µέσων και µεγάλων γεωγραφικών πλατών, που διαβρέχονται από θερµά ρεύµατα εκδηλώνονται ωκεάνια κλίµατα, µε ήπιους χειµώνες και δροσερά καλοκαίρια. Οι βροχές είναι µέτριες και συνδέονται µε δυτικούς ανέµους (π.χ. Μ. Βρετανία) Οι ανατολικές ακτές των µέσων πλατών βρέχονται από θερµά ρεύµατα, αλλά η δράση τους εξουδετερώνεται από τη δράση των ηπείρων και διακρίνονται για τους ψυχρούς χειµώνες και τα θερµά καλοκαίρια Οι ανατολικές ακτές των µεγάλων πλατών βρέχονται από ψυχρά ρεύµατα και διαµορφώνουν µακρούς ψυχρούς χειµώνες και δροσερά καλοκαίρια