2ο Ερευνητικό Πεδίο : Η Αρχιτεκτονική των λατρευτικών χώρων στο Ισλάμ. Ομάδα εργασίας :, Κόκκαλη Βαρβάρα, Κουμουνδούρου Ράγια, Μουμπαγιατζόγλου Χαρά, Μπένου Δέσποινα. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΟΥΣ ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΤΟΥ ΙΣΛΑΜ : ISLAM : Η λέξη «Ισλάμ» χρησιμοποιούνταν κατά την προϊσλαμική περίοδο στο εμπορικό λεξιλόγιο των ανθρώπων της Μέκκας και σήμαινε «συμφωνία», «συνθήκη» και τον λόγο τιμής για το «κλείσιμο» μιας υπόθεσης. Από την αρχή της ίδρυσής του μέχρι και σήμερα, οι λατρευτικοί χώροι είναι σημεία βαρύτατης αξίας για τους πιστούς. Ο πρώτος λατρευτικός χώρος των Μουσουλμάνων υπήρξε το Μεγάλο Τέμενος στην Μέκκα και είναι χτισμένο γύρω από την Κάαμπα. Μέσα στην Κάαμπα βρίσκεται η Μαύρη Πέτρα, για την οποία πιστεύουν ότι έπεσε από τον ουρανό ως σημείο της πρώτης διαθήκης μεταξύ Θεού και ανθρώπου. Κατά την πάροδο των χρόνων, ο Μουσουλμάνικος κόσμος εξαπλώθηκε και αυτό επέφερε τη δημιουργία πολλών και αξιοθαύμαστων τεμένων. Ανάμεσά τους το Μπλε τζαμί, που δεσπόζει επιβλητικό στην Κωνσταντινούπολη και χρονολοείται μεταξύ 1609 1616. Όλοι οι λατρευτικοί χώροι του Ισλάμ χαρακτηρίζονται από μεγαλοπρέπεια και επιβλητικότητα.
Η ΒΑΣΙΚΗ ΔΟΜΗ ΕΝΟΣ ΤΖΑΜΙΟΥ Η βασική δομή του τζαμιού είναι περίπου κυβική, 53 επί 51 μέτρα. Όπως συμβαίνει με όλα τα τζαμιά, είναι έτσι προσανατολισμένο ώστε όταν οι πιστοί κάνουν την προσευχή τους να είναι στραμμένοι προς την Μέκκα. Διακρίνεται σε τρία μέρη : την εξωτερική αυλή, την εσωτερική αυλή (προαύλιο) και το κυρίως οικοδόμημα. ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΝΟΣ ΤΕΜΕΝΟΥΣ Τα τεμένη είναι μεγάλες τετράγωνες ή ορθογώνιες υπόστυλες αίθουσες και τα βασικά τους χαρακτηριστικά είναι : Οι μιναρέδες, που είναι ορατοί από μακριά και από τους οποίους ο μουεζίνης καλεί τους πιστούς σε προσευχή πέντε φορές την ημέρα. Οι μιναρέδες είναι πύργοι, που ο αριθμός τους ποικίλει από έναν έως έξι σε κάθε τέμενος και συμβολίζουν τη μοναδικότητα του Θεού. Η κρήνη που είναι συνήθως τοποθετημένη στην αυλή του τεμένους, όπου οι πιστοί, όπως ορίζει το τελετουργικό, πλένονται πριν από την προσευχή. Η αίθουσα της προσευχής, που είναι στρωμένη με χαλιά ισλαμικής τέχνης. Η εσωτερική διακόσμηση από αραβουργήματα και στίχους από το Κοράνιο, αφού στο Ισλάμ απαγορεύεται η χρήση εικόνων. Τον άμβωνα, από τον οποίο ο ιμάμης απευθύνεται με στους πιστούς. Μια εσοχή στον τοίχο (Mihrab), που δείχνει την κατεύθυνση της Μέκκας, της ιερής τους πόλης. Οι πιστοί είναι υποχρεωμένοι, όταν προσεύχονται να είναι στραμμένοι προς αυτή τν κατεύθυνση.
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΟΥ ΜΠΛΕ ΤΖΑΜΙΟΥ Ο κεντρικός κύβος σκεπάζεται από ένα βαθμιδωτό σύστημα θόλων και ημίθολων που κορυφώνεται στον κεντρικό θόλο,οι διαστάσεις του οποίου είναι 33 μέτρα διάμετρος και 43 μέτρα ύψος στο κεντρικό του σημείο.το συνολικό αποτέλεσμα χαρακτηρίζεται από τέλεια οπτική αρμονία και οδηγεί το μάτι στην κορυφή του θόλου. Το Μπλε Τζαμί είναι το μοναδικό στην Τουρκία που έχει έξι μιναρέδες.όταν αποκαλύφθηκε ο αριθμός των μιναρέδων,ο Σουλτάνος κατηγορήθηκε για αλαζονεία,καθώς εκείνη την εποχή τον ίδιο αριθμό μιναρέδων είχε και η Κάαμπα στη Μέκκα. Ο Αχμέτ ξεπέρασε το πρόβλημα πληρώνοντας για να χτιστεί ένας 7 ος μιναρές στο τζαμί της Μέκκας. Το πιο σημαντικό στοιχείο της εσωτερικής αρχιτεκτονικής είναι το μιχράμπ,δηλαδή η κόγχη προσευχής, φτιαγμένο από λεπτοδουλεμένο μάρμαρο, και με τους πλαϊνούς τοίχους σκεπασμένους από κεραμικά πλακάκια. Στα δεξιά του μιχράμπ βρίσκεται το μινμπέρ, δηλαδή ο αμβρώνας, όπου στέκεται ο ιμάμης κατά τη διάρκεια της μεσημεριανής προσευχής της Παρασκευής ή των ιερών ημερών. Το τζαμί έχει σχεδιαστεί κατά τέτοιο τρόπο ώστε,ακόμα κι όταν είναι γεμάτο κόσμο,όλοι να μπορούν να βλέπουν και να ακούν τον μάμη. Καθένας από τους μιναρέδες έχει 3 μπαλκόνια, και μέχρι πρόσφατα ο μουεζίνης ανέβαινε μία στενή σκάλα στο εσωτερικό του μιναρέ 5 φορές τη μέρα για να καλέσει σε προσευχή.