ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Μνήμη Αγνής Μουζενίδου ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ «Ο ηθοποιός και η τέχνη της υποκριτικής: Θεωρία και Πράξη, Ιστορία και Παρόν» Δευτέρα 6 & Τρίτη 7 Οκτωβρίου 2008 Αμφιθέατρο «Ιωάννης Δρακόπουλος» Κεντρικό Κτήριο, Πανεπιστημίου 30
ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ Ε Π Ι Τ Ρ Ο Π Η Βάλτερ Πούχνερ Αντιπρόεδρος Νάσος Βαγενάς Γενική Γραμματέας Ευανθία Στιβανάκη Ταμίας Άννα Καρακατσούλη Μέλος Γρηγόρης Ιωαννίδης
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 6/10 Δεύτερα 9.00 Χαιρετισμός από τον Γενικό Γραμματέα του, Αναπληρωτή Καθηγητή κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΟΝΤΟ Χαιρετισμός από την Κοσμήτορα της Φιλοσοφικής Σχολής του, Καθηγήτρια κ. ΜΑΡΙΚΑ ΘΩΜΑΔΑΚΗ Χαιρετισμός από την Αντιπρόεδρο του Σ.Ε.Η., κ. ΕΛΕΝΗ ΓΕΡΑΣΙΜΙΔΟΥ Έναρξη των εργασιών της διημερίδας από τον Πρόεδρο του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών, Καθηγητή κ. ΒΑΛΤΕΡ ΠΟΥΧΝΕΡ ΠΡΩΤΗ ΠΛΑΤΩΝ ΜΑΥΡΟΜΟΥΣΤΑΚΟΣ 10:00 ΒΑΛΤΕΡ ΠΟΥΧΝΕΡ Η σκηνική οδηγία στην υπηρεσία της υποκριτικής: παραδείγματα από τη νεοελληνική δραματουργία 10:15 ΧΡΥΣΟΘΕΜΙΣ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ-ΒΑΣΙΛΑΚΟΥ Οι Έλληνες ηθοποιοί και το συγγραφικό τους έργο το 19ο αιώνα 10:30 ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΕΤΡΑΚΟΥ Οι ενδοξότεροι υποκριτές της αρχαιότητας και η τέχνη τους 10:45 ΚΑΙΤΗ ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ-ΑΓΑΘΟΥ Αρχαίοι υποκριτές και αρχαία Κωμωδία: υποθέσεις πάνω σε μια παράδοξη «παρασιώπηση» 11:00 Συζήτηση 11.15 Διάλειμμα
6/10 Δεύτερα ΔΕΥΤΕΡΗ ΒΑΛΤΕΡ ΠΟΥΧΝΕΡ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 11:45 ΣΠΥΡΟΣ Α. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ Η παράδοση των λαϊκών Ελλήνων ηθοποιών 12:00 ΗΡΩ ΚΑΤΣΙΩΤΗ Για το Δοκίμιον Υποκριτικής του Ηλία Ωρολογά Δασαρίτου 12:15 ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΔΙΑΚΟΥΜΟΠΟΥΛΟΥ Ο ηθοποιός Αριστείδης Παρίσης: η θιασαρχική του πορεία 12:30 ΒΑΡΒΑΡΑ ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΥ Η Μαρίκα Κοτοπούλη και η αρχαία ελληνική τραγωδία 12:45 Συζήτηση 13:00 Διάλειμμα ΤΡΙΤΗ ΝΑΣΟΣ ΒΑΓΕΝΑΣ 13:30 ΕΦΗ ΒΑΦΕΙΑΔΗ Ο ηθοποιός Δημήτρης Χορν στη σκηνή και την οθόνη 13:45 ΑΘΗΝΑ ΚΑΡΤΑΛΟΥ Η παρουσία της Ρένας Βλαχοπούλου μέσα από την οπτική των Star Studies 14:00 ΚΩΝΣΤΑΝΤΖΑ ΓΕΩΡΓΑΚΑΚΗ Νέο υποκριτικό ύφος στην ελληνική σκηνή: η παρουσία του Εθνικού Λαϊκού Θεάτρου της Γαλλίας 14:15 ΛΥΔΙΑ ΣΑΠΟΥΝΑΚΗ-ΔΡΑΚΑΚΗ ΜΑΡΙΑ-ΛΟΥΙΖΑ ΤΖΟΓΙΑ ΣΠΥΡΟΣ ΠΕΤΡΙΤΗΣ ΟΛΓΑ ΜΟΑΤΣΟΥ «Ηθοποιοί του βασιλέως»: η βραχύβια λειτουργία της Δραματικής Σχολής του Βασιλικού Θεάτρου την αυγή του 20ού αιώνα. Ένας προπομπός 14:45 Συζήτηση
6/10 Δεύτερα ΤΕΤΑΡΤΗ ΑΝΝΑ ΤΑΜΠΑΚΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 17:00 ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΛΥΤΖΟΥΡΗΣ Ο νεαρός Νίκος Καζαντζάκης και η τέχνη του ηθοποιού 17:15 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ Ο θάνατος του ηθοποιού στο έργο του Έντουαρντ Γκόρντον Κρέιγκ 17:30 ΜΑΡΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ Ο ηθοποιός στη νεοελληνική ποίηση 17:45 ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΟΥΛΙΟΣ Ελληνίδες ηθοποιοί και ηλικία: η κατασκευή και τροφοδότηση μύθων μέσα από τηλεοπτικές συνεντεύξεις 18:00 Συζήτηση 18:15 Διάλειμμα ΠΕΜΠΤΗ ΧΡΥΣΟΘΕΜΙΣ ΒΑΣΙΛΑΚΟΥ- ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ 18:45 ΑΡΕΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Ο Βασίλης Ρώτας και οι απόψεις του για την τέχνη του ηθοποιού 19:00 ΑΛΕΞΙΑ ΑΛΤΟΥΒΑ Μαργαρίτα Γκωτιέ: η διαδρομή της διάσημης ηρωίδας του Αλέξανδρου Δουμά στην ελληνική σκηνή, μέσα από τις ερμηνείες των πρωταγωνιστριών της 19:15 ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑΚΟΥ Φωτογραφία και θεατρικοί αστέρες: η περίπτωση της Κοτοπούλη και της Κυβέλης (1900-1922) 19:30 Συζήτηση
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 7/10 ΤΡΙΤΗ ΠΡΩΤΗ ΙΩΣΗΦ ΒΙΒΙΛΑΚΗΣ 10:00 ΕΥΑ ΣΤΕΦΑΝΗ Ο εαυτός ως ρόλος στο ντοκιμαντέρ 10:15 ΕΛΕΝΑ ΠΑΠΑΛΕΞΙΟΥ Romeo Castellucci: η αμφισβήτηση της υποκριτικής 10:30 ΙΛΙΑ ΛΑΚΙΔΟΥ Η σκηνογραφία και ο ηθοποιός: ανίχνευση των όρων και των ορίων αλληλεπίδρασης την εποχή του μοντερνισμού 10:45 ΑΝΝΑ ΜΙΣΟΠΟΛΙΝΟΥ Οι μύστες του παρελθόντος και οι μάρτυρες του παρόντος: η αφομοίωση των Ελευσινίων Μυστηρίων από τους ηθοποιούς του Γιέρσυ Γκροτόφσκι 11:00 Συζήτηση 11:15 Διάλειμμα ΔΕΥΤΕΡΗ ΛΙΛΑ ΜΑΡΑΚΑ 11:45 ΠΛΑΤΩΝ ΜΑΥΡΟΜΟΥΣΤΑΚΟΣ Σημειώσεις για την ελληνική υποκριτική της μεταπολεμικής περιόδου 12:00 ΙΩΣΗΦ ΒΙΒΙΛΑΚΗΣ Η υποκριτική: ο κρίκος του κηρύγματος 12:15 ΜΗΝΑΣ ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ Η υποκριτική στο μελόδραμα 12:30 ΧΑΡΑ ΜΠΑΚΟΝΙΚΟΛΑ Η ψυχή του ηθοποιού και τα στεγανά της θεωρίας 12:45 Συζήτηση 13:00 Διάλειμμα
7/10 ΤΡΙΤΗ ΤΡΙΤΗ ΧΑΡΑ ΜΠΑΚΟΝΙΚΟΛΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 13:30 ΕΛΙΖΑ-ΑΝΝΑ ΔΕΛΒΕΡΟΥΔΗ Ηθοποιοί, θέατρο και κινηματογράφος στην Ελλάδα κατά τη δεκαετία του 1950 13:45 ΕΛΕΝΗ ΓΟΥΛΗ Η υποκριτική σχολή του Εθνικού Θεάτρου: δομικά χαρακτηριστικά, ηθοποιοί και ερμηνευτικές προσεγγίσεις 14:00 ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΜΠΑΤΑΚΑΚΗΣ Το τέλος της αναπαράστασης: αντιρρεαλιστικές τάσεις στο νεοελληνικό θέατρο του 21 ου αιώνα 14:15 ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ Η ώρα των δεξιοτεχνών: η επιβολή των Ελλήνων πρωταγωνιστών στη δεκαετία του 60 14:30 ΕΥΑΝΘΙΑ ΣΤΙΒΑΝΑΚΗ Ο Εμμανουήλ Ροΐδης σχολιάζει την υποκριτική της εποχής του 14:45 Συζήτηση ΤΕΤΑΡΤΗ ΕΦΗ ΒΑΦΕΙΑΔΗ 17:00 ΚΩΣΤΑΣ ΓΕΩΡΓΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ Η υποκριτική στη νούτικη κωμωδία 17:15 ΔΗΩ ΚΑΓΓΕΛΑΡΗ Η νέα Σκηνή - Εργαστήριο αρχαίου δράματος 17:30 ΚΩΣΤΑΣ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Οι τρεις κόρες του Ληρ, τρεις τρόποι πρόσβασης στην ερμηνεία (Παξινού, Μανωλίδου, Παπαδάκη) 17:45 ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΑΛΕΞΗ Ο ηθοποιός συν-δημιουργός ή «Πώς η σύγχρονη θεατρική πράξη αποδεικνύει ένα αξίωμα» 18:00 ΕΛΕΝΑ ΚΑΜΗΛΑΡΗ Ο ηθοποιός μπροστά στο μικρόφωνο: τεχνικές και κώδικες υποκριτικής στην ερμηνεία ενός θεατρικού ρόλου στο ραδιόφωνο 18:15 Συζήτηση 18:30 Διάλειμμα
7/10 ΤΡΙΤΗ ΠΕΜΠΤΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 19:00 Στρογγυλό τραπέζι ηθοποιών: Η τέχνη του ηθοποιού σήμερα ΕΛΙΖΑ-ΑΝΝΑ ΔΕΛΒΕΡΟΥΔΗ ΜΟΥΣΙΚΗ & ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ 20:00 Άσκηση με μέτρο Ομάδα Λεμεσού Μίτος (Έλενα Αγαθοκλέους - Λούκας Βαλέφσκι) 20:30 Για την Αγνή, με μουσική και εικόνα Φιλμ: Πάνος Παντούλιας Βιολί: Ελισάβετ Σκούρα Φοιτητές του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών
KATAΛΟΓΟΣ Σ Υ Ν Ε Δ Ρ Ω Ν Μηνάς Αλεξιάδης Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Αλεξία Αλτουβά Διδάκτορας Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Κώστας Ασημακόπουλος Συγγραφέας, Σκηνοθέτης Νάσος Βαγενάς Καθηγητής Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Χρυσόθεμις Βασιλάκου-Σταματοπούλου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Μαρία Βασιλειάδου Φιλόλογος, Θεατρολόγος, Απόφοιτος Μεταπτυχιακού Προγράμματος του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Αρετή Βασιλείου Λέκτορας Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Σχολής Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Πατρών Έφη Βαφειάδη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Θεάτρου Σχολής Καλών Τεχνών Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Ιωσήφ Βιβιλάκης Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Κωστάντζα Γεωργακάκη Επίκουρος Καθηγήτρια Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Βαρβάρα Γεωργοπούλου Διδάκτορας Τμήματος Θεατρικών Σπουδών, Διδάσκουσα στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστημίου Πελοποννήσου
KATAΛΟΓΟΣ Σ Υ Ν Ε Δ Ρ Ω Ν Κώστας Γεωργουσόπουλος Επίτιμος Διδάκτορας Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Φιλόλογος Μεταφραστής Κριτικός Θεάτρου Αντώνης Γλυτζουρής Επίκουρος Καθηγητής Τομέα Μουσικολογίας-Θεατρολογίας, Τμήμα Φιλολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης Ελένη Γουλή Διδάκτορας Τμήματος Θεατρικών Σπουδών, Διδάσκουσα στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Ελίζα-Άννα Δελβερούδη Καθηγήτρια Τομέα Μουσικολογίας-Θεατρολογίας, Τμήμα Φιλολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης Αικατερίνη Διακουμοπούλου Διδάκτορας Πάντειου Πανεπιστημίου Κοινωνικών & Πολιτικών Επιστημών, Διδάσκουσα στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης Πανεπιστημίου Μακεδονίας Καίτη Διαμαντάκου-Αγάθου Λέκτορας Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Σπύρος Α. Ευαγγελάτος Ακαδημαϊκός, Ομότιμος Καθηγητής Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Αλέξανδρος Ευκλείδης Διδάκτωρ Τμήματος Θεάτρου Σχολής Καλών Τεχνών Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Διδάσκων στα Τμήματα Μουσικής Επιστήμης & Τέχνης Πανεπιστημίου Μακεδονίας και Θεατρικών Σπουδών Σχολής Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Πατρών Γρηγόρης Ιωαννίδης Λέκτορας Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Δηώ Καγγελάρη Λέκτορας Τμήματος Θεάτρου Σχολής Καλών Τεχνών Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
KATAΛΟΓΟΣ Σ Υ Ν Ε Δ Ρ Ω Ν Έλενα Καμηλάρη Υποψήφια Διδάκτορας Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Αθηνά Καρτάλου Διδάκτορας Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών & Πολιτικών Επιστημών, Διδάσκουσα στο Τμήμα Κινηματογράφου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Ηρώ Κατσιώτη Φιλόλογος-Θεατρολόγος D.E.A., Υποψήφια Διδάκτορας Τμήματος Θεατρικών Σπουδών, Διδάσκουσα στην Έδρα Νεοελληνικών Σπουδών Φιλολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Βελιγραδίου Κατερίνα Κωνσταντινάκου Θεατρολόγος, M.Phil Πανεπιστημίου Γλασκώβης Ίλια Λακίδου Διδάκτορας Τμήματος Θεατρικών Σπουδών, Διδάσκουσα στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Σχολής Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Πατρών Λίλα Μαράκα Καθηγήτρια Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Πλάτων Μαυρομούστακος Καθηγητής Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Άννα Μισοπολινού Διδάσκουσα Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Σύμβουλος-Καθηγήτρια Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου Όλγα Μοάτσου Αρχιτέκτων Ε.Μ.Π., M.Sc Πολυτεχνείο Ε.Τ.Η. Ζυρίχης Χαρά Μπακονικόλα Καθηγήτρια Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Μαρία Παπαλέξη Θεατρολόγος
KATAΛΟΓΟΣ Σ Υ Ν Ε Δ Ρ Ω Ν Ελένη Παπαλεξίου Διδάκτορας Σορβόννης Paris IV, Διδάσκουσα στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Κυριακή Πετράκου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Σπύρος Πετρίτης Υποψήφιος διδάκτωρ Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Απόστολος Πούλιος Υποψήφιος Διδάκτορας, Τομέας Θεωρητικής & Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας, Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας & Φιλολογίας Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Βάλτερ Πούχνερ Καθηγητής Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Γιώργος Σαμπατακάκης Λέκτορας Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Σχολής Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Πατρών Λυδία Σαπουνάκη Δρακάκη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Οικονομικής & Περιφερειακής Ανάπτυξης Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών & Πολιτικών Επιστημών Εύα Στεφανή Επίκουρος Καθηγήτρια Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Ευανθία Στιβανάκη Επίκουρος Καθηγήτρια Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Άννα Ταμπάκη Καθηγήτρια Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Μαρία-Λουίζα Τζόγια Αρχιτέκτων
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Ευχαριστούμε θερμά τον Πρύτανη του Καθηγητή κ. Χρήστο Κίττα το Πρυτανικό Συμβούλιο την Κοσμήτορα της Φιλοσοφικής Σχολής του, Καθηγήτρια κ. Μαρίκα Θωμαδάκη και την αντιπρόεδρο του Σ.Ε.Η. κ. Ελένη Γερασιμίδου για την ηθική και οικονομική τους συμπαράσταση στη διοργάνωση της Διημερίδας.