ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΝΕΡΓΩΝ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΝΕΡΓΩΝ Κατά διαστήματα το Υπουργείο Ανάπτυξης όπως και ο ΟΑΕΔ με στόχο την μείωση της ανεργίας, προκηρύσσουν προγράμματα που δίνουν την δυνατότητα σε ανέργους να προσπαθήσουν να αναπτύξουν την επιχειρηματικότητά τους επιδοτώντας την προσπάθειά του αυτή με την κάλυψη των δαπανών (λειτουργικών εξόδων / εξοπλισμού) για χρονικό διάστημα που συνήθως κυμαίνεται από 12 έως 24 μήνες. Στο κείμενο που ακολουθεί έχει γίνει προσπάθεια να καταγραφούν οι βασικοί κανόνες που περιέχονται συνήθως στα περισσότερα επιχορηγούμενα προγράμματα που προκηρύσσονται και αφορούν τους άνεργους. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Δικαιούχοι Όροι Συμμετοχής Υποβολή Επενδυτικού Σχεδίου Επιλέξιμες Δαπάνες Αποδεικτικά Εξόφλησης Δαπανών Υλοποίησης Καταβολή Ενίσχυσης Διαδικασία & Κριτήρια Αξιολόγησης Σελίδα 1 από 21

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ Στο πρόγραμμα που προκηρύσσεται διευκρινίζεται η ομάδα των ανέργων που μπορούν να υποβάλλουν επενδυτική πρόταση για την έναρξη άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας οι οποία μπορεί να είναι : Γενικά άνεργοι Πτυχιούχοι άνεργοι Γυναίκες άνεργες Ηλικία (πχ 18 ετών έως 29 ετών ή 30 ετών έως 65 ετών) Κάρτα ανεργίας Στην δημοσίευση του προγράμματος αναφέρεται συνήθως, ότι οι άνεργοι θα πρέπει να είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης (ή της δημοσίευσης) καθώς επίσης και κατά την ημερομηνία έναρξης της επιχειρηματικής δραστηριότητας και ότι δεν θα αποκτήσουν σχέση μισθωτής εργασίας καθ' όλη τη διάρκεια υλοποίησης του επιχειρηματικού σχεδίου. Έτσι ο άνεργος θα πρέπει να ανανεώνει εμπρόθεσμα την κάρτα του ούτως ώστε ο χρόνος ανεργίας του να είναι συνεχόμενος, διότι ο επιβεβαιωμένος από τον ΟΑΕΔ συνεχής χρόνος ανεργίας λαμβάνεται υπόψη στην καλύτερη βαθμολόγησή του. Στα προγράμματα που προκηρύσσει ο ΟΑΕΔ ζητείται συνήθως ο άνεργος να πληρεί επί πλέον 2 προϋποθέσεις οι οποίες είναι : Εξατομικευμένη Παρέμβαση. Κάθε άνεργος όταν εγγράφεται στον ΟΑΕΔ θα πρέπει να συμμετάσχει σε μια ολιγόλεπτη διαδικασία (συνέντευξη ) με έναν σύμβουλο του ΟΑΕΔ ο οποίος καταγράφει την εκπαίδευση, επαγγελματική εμπειρία καθώς και τα αντικείμενα εργασίας τα οποία τον ενδιαφέρουν. Ζητήσετε την βεβαίωση ολοκλήρωσής της και αν δεν έχει γίνει να μην την αφήσετε σε εκκρεμότητα. Σελίδα 2 από 21

Σεμινάριο Επιχειρηματικότητας. Ο άνεργος θα πρέπει να έχει παρακολουθήσει το σεμινάριο επιχειρηματικότητας που γίνεται αποκλειστικά και μόνο από τον ΟΑΕΔ. Το σεμινάριο αυτό διαρκεί λίγες ημέρες και γίνεται κατά διαστήματα, οπότε καλό είναι να προνοήσετε να το παρακολουθήσετε έγκαιρα και να μην το έχετε σε εκκρεμότητα όταν προκηρυχθεί το επιδοτούμενο πρόγραμμα, διότι τότε θα υπάρχει μεγάλη ζήτηση. Συνεργασίες μεταξύ των δικαιούχων: Σε περίπτωση που επιτρέπεται η σύσταση συνεργαζόμενων σχημάτων/μορφών επιχείρησης, μικρών και πολύ μικρών, στις οποίες θα συμμετέχουν εταίροι/δικαιούχοι από τις επιτρεπόμενες κατηγορίες δικαιούχων, θα πρέπει να τηρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις: 1. συμμετοχή με ίσα εταιρικά μερίδια 2. συνέργεια ή συμπληρωματικότητα μεταξύ των ειδικοτήτων των συνεργαζομένων φυσικών προσώπων. Ως συνέργεια θεωρείται η από κοινού άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας δύο ή περισσοτέρων φυσικών προσώπων με την ίδια ειδικότητα (π.χ. δύο συνεργαζόμενα φυσικά πρόσωπα με δίπλωμα ηλεκτρολόγου μηχανικού). Ως συμπληρωματικότητα θεωρείται η από κοινού άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας δύο ή περισσοτέρων φυσικών προσώπων με διαφορετικές ειδικότητες που ωστόσο συνδυαστικά μεγιστοποιούν τα αποτελέσματα της επιχείρησης που θα ιδρύσουν (πχ συνεργασία μεταξύ ενός πολιτικού μηχανικού και ενός αρχιτέκτονα). Η συμπληρωματικότητα ή η συνέργεια ειδικοτήτων θα πρέπει να τεκμηριώνονται στο επιχειρηματικό σχέδιο. Σελίδα 3 από 21

ΟΡΟΙ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ Σωρευτικά οι βασικοί όροι (υπάρχουν και άλλοι ανάλογα με την προκήρυξη) που πρέπει να πληρούν οι δυνητικοί δικαιούχοι που θα ενισχυθούν στο πλαίσιο των επιχειρηματικών σχεδίων τους είναι οι εξής :: Να διαθέτουν ( αν αναφέρει η προκήρυξη) κατά την υποβολή της αίτησης την επιμόρφωση που απαιτείται Να είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ κατά την υποβολή της αίτησης και κατά την έναρξη της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας. Να διαθέτουν αριθμό φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ). Η επιχείρηση να συσταθεί σε μια από τις επιτρεπόμενες μορφές από την προκήρυξη (πχ. Ατομική, ΟΕ, ΕΕ, ΕΠΕ, ΙΚΕ κλπ) Να τηρούνται τα όρια των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας Το συνολικό δηλωθέν εισόδημά τους του προηγούμενου φορολογικού έτους να μην υπερβαίνει το αναγραφόμενο στην προκήρυξη Κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο να συμμετέχει στην υποβολή μίας και μόνο αίτησης χρηματοδότησης επιχειρηματικού σχεδίου (είτε αυτοτελώς, είτε ως εταίρος). Να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας ΜΟΝΟ στους επιλέξιμους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ. 2008), όπως αυτοί ορίζονται στην προκήρυξη και καθ όλη την διάρκεια της χρηματοδότησης Να λειτουργήσουν νόμιμα εντός της Ελληνικής Επικράτειας Να μην αποκτήσουν σχέση μισθωτής εργασίας καθ' όλη τη διάρκεια υλοποίησης του επιχειρηματικού σχεδίου. Σελίδα 4 από 21

Να μη συμμετέχουν με την ιδιότητα του εταίρου/μετόχου σε άλλες επιχειρήσεις οποιασδήποτε νομικής μορφής κατά το χρόνο προδημοσίευσης της Πρόσκλησης Το σύνολο των ως άνω προϋποθέσεων συμμετοχής ισχύει και στην περίπτωση των συνεργασιών δικαιούχων, για κάθε δικαιούχο εταίρο ξεχωριστά. ΥΠΟΒΟΛΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ Έχοντας τις προϋποθέσεις συμμετοχής, ο άνεργος είναι τυπικά έτοιμος να υποβάλει την αίτησή με το επιχειρηματικό πλάνο του, όταν το πρόγραμμα δημοσιευθεί. Όμως για να μπορέσει να εγκριθεί και να επιβιώσει η επιχείρηση, θα πρέπει να έχει επιλέξει με τον καλύτερο τρόπο το αντικείμενο αυτής καθώς και την τοποθεσία που θα λειτουργήσει. Αυτά θα πρέπει να τα έχει μελετήσει πολύ καλά ώστε οι επιλογές του να έχουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Συνήθως οι αιτήσεις που υποβάλλονται υπερβαίνουν κατά πολύ τον αριθμό αυτών που θα εγκριθούν. Η έγκριση μιας υποβολής εξαρτάται από την βαθμολογία, που θα συγκεντρώσει η πρόταση, που προκύπτει από κάποια κριτήρια που τίθενται με την προκήρυξη. Κριτήρια βαθμολόγησης είναι συνήθως η καινοτομία, το επιχειρησιακό σχέδιο (business plan), ο συνεχής χρόνος ανεργίας, κλπ. Εάν επιθυμείτε Δωρεάν Έλεγχο δυνατότητας επιδότησης της επιχείρησής σας, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας συμπληρώνοντας τη φόρμα εδώ Η συνεργασία με ένα σύμβουλο που ασχολείται με επιδοτήσεις θα δώσει την δυνατότητα στον άνεργο να κάνει μια σωστή υποβολή επιχειρηματικής πρότασης, να μεγιστοποιήσει κατά το δυνατόν την βαθμολογία του ώστε να έχει πολλές πιθανότητες έγκρισης. Μετά την έγκριση ο σύμβουλος θα τον Σελίδα 5 από 21

βοηθήσει για τη σωστή υλοποίηση της εγκεκριμένης επενδυτικής πρότασης μέχρι και την ολική εκταμίευση της επιδότησης. ΕΠΙΛΕΞΙΜΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ Πιο κάτω αναφέρονται οι συνήθεις επιλέξιμες δαπάνες όπως αυτές καταγράφονται στις δημοσιεύσεις των επιδοτούμενων προγραμμάτων μέσω ΕΣΠΑ και ΟΑΕΔ, τα οποία απευθύνονται σε ανέργους. Οι περιγραφόμενες δαπάνες είναι ενδεικτικές και αυτές πιθανόν να διαφέρουν από πρόγραμμα σε πρόγραμμα. Επίσης για κάθε επιλέξιμη δαπάνη υπάρχει ένα μέγιστο ποσοστό με το οποίο μπορεί να συμμετέχει (πχ Προβολή - Προώθηση έως 20% της συνολικής επένδυσης) το οποίο ποσοστό και πάλι εξαρτάται από το επιδιωκόμενο σκοπό του προγράμματος. Ενοίκια Περιλαμβάνει το κόστος ενοικίων του τόπου υλοποίησης του επιχειρηματικού σχεδίου. Η επιχείρηση θα πρέπει να λειτουργεί ως αυτοτελής επαγγελματικός χώρος, ο οποίος αποτελεί χωριστή ιδιοκτησία και διαθέτει δικές του παροχές κοινής ωφέλειας και του οποίου δεν γίνεται με οποιοδήποτε τρόπο χρήση ως κατοικίας (κύριας ή δευτερεύουσας). Οι δαπάνες ενοικίου δεν είναι επιλέξιμες εφόσον ο μισθωτής είναι σύζυγος ή συγγενής έως και 2 ου βαθμού με τον εκμισθωτή. Σε περίπτωση νομικού προσώπου, η εν λόγω προϋπόθεση ισχύει για όλους τους εταίρους. Το χαρτόσημο αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη. Ωστόσο, σε περίπτωση που η δαπάνη του ενοικίου δεν συμπεριλαμβάνει το χαρτόσημο, δεν επηρεάζεται η επιλεξιμότητα της δαπάνης ενοικίου. Επισημαίνεται ότι δεν επιτρέπεται η συστέγαση επιχειρήσεων. Σελίδα 6 από 21

Σημείωση : Σε μερικά προγράμματα επιτρέπεται η επιχείρηση να λειτουργεί εντός οικίας διαμονής, οπότε το επιδοτούμενο ποσό ανέρχεται στο 1/3 της συνολικής αξίας του μισθώματος. Λογαριασμοί ΔΕΚΟ Περιλαμβάνει δαπάνες : Ηλεκτρισμού Ύδρευσης Θέρμανσης Σταθερής τηλεφωνίας Κινητής τηλεφωνίας Διαδικτύου Φιλοξενία σε Θερμοκοιτίδες Σημείωση : Επιλέξιμοι είναι οι λογαριασμοί που εκδίδονται στην επωνυμία της επιχείρησης Σε μερικά προγράμματα που επιτρέπεται η επιχείρηση να στεγάζεται σε οικία, το επιδοτούμενο ποσό ανέρχεται στο 1/3 της συνολικής αξίας των λογαριασμών. Επισημαίνεται ότι δεν επιτρέπεται η συστέγαση επιχειρήσεων. Δαπάνες Ίδρυσης της Επιχείρησης Περιλαμβάνει δαπάνες και παραστατικά στην επωνυμία της επιχείρησης για αμοιβές για νομικές υπηρεσίες, υπηρεσίες διοικητικής υποστήριξης και παροχής συμβουλών που έχουν άμεση σχέση με τη δημιουργία της επιχείρησης. Δαπάνες Παροχής Υπηρεσιών Σελίδα 7 από 21

Περιλαμβάνει δαπάνες : Νομικής, λογιστικής και τεχνικής υποστήριξης Παροχής υπηρεσιών mentring / caching από συμβούλους με σκοπό την υποστήριξη των ωφελουμένων στην ανάπτυξη της επιχειρηματικής ιδέας και την υλοποίηση του επιχειρηματικού σχεδίου για διάστημα έξι (6) μηνών από την έναρξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Υπηρεσίες Θερμοκοιτίδας (εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες - ανάλυση αγοράς, νομικά και λογιστικά θέματα, εξειδικευμένες υπηρεσίες εκπαίδευσης /κατάρτισης, ενέργειες δικτύωσης, κ.α.). Έξοδα Προβολής & Διαφήμισης Περιλαμβάνει δαπάνες προβολής και διαφήμισης της νέας επιχειρηματικής δραστηριότητας όπως : Σχεδιασμός & εκτύπωση λογότυπου / επιγραφής καταστήματος / μακετών Σχεδιασμός & εκτύπωση διαφημιστικών εντύπων και αφισών. Διαφημιστική καταχώρηση σε ημερήσιες ή οικονομικές εφημερίδες εθνικής ή τοπικής εμβέλειας ή κλαδικά και ειδικά / εξειδικευμένα για το αντικείμενο έντυπα. Έξοδα συμμετοχής σε επαγγελματικές εκθέσεις εσωτερικού ή του εξωτερικού με θέμα συναφές με τη δραστηριότητα της επιχείρησης (συμπεριλαμβάνονται το κόστος συμμετοχής στην έκθεση, η ενοικίαση και η κατασκευή περιπτέρου). Δεν αποτελούν επιλέξιμες δαπάνες τα έξοδα μετακίνησης, διαμονής και διατροφής. Σχεδιασμός & κατασκευή εταιρικής ιστοσελίδας Δεν περιλαμβάνονται δαπάνες για την δημιουργία ραδιοτηλεοπτικών σποτς και το κόστος ραδιο τηλεοπτικών διαφημίσεων. Σελίδα 8 από 21

Η δαπάνη κατασκευής ιστοσελίδας θα θεωρηθεί επιλέξιμη μόνο εφόσον πληροί τις προδιαγραφές προσβασιμότητας από ΑΜΕΑ. Ασφαλιστικές Εισφορές Επιχειρηματία Αφορά τις ασφαλιστικές εισφορές του επιχειρηματία ( στον κύριο φορέα υποχρεωτικής ασφάλισης) αποκλειστικά και μόνο για το χρονικό διάστημα που αφορά στην υλοποίηση του επιχειρηματικού σχεδίου. Δαπάνες Σύνταξης Επιχειρηματικού Σχεδίου Περιλαμβάνει την αμοιβή για τη σύνταξη και υποβολή του προτεινόμενου επιχειρηματικού σχεδίου καθώς και για την παρακολούθηση εκτέλεσης του έργου. Δαπάνες Παροχής Υπηρεσιών Mentring/ /Caching & Συμβουλευτικής Υποστήριξης του Επιχειρηματία Περιλαμβάνει δαπάνες για υπηρεσίες συμβουλευτικής υποστήριξης, ατομικής καθοδήγησης και ενδυνάμωσης των επιχειρηματιών από εμπειρογνώμονες συμβούλους με ενδεικτικά αντικείμενα : Οργάνωση διαδικασιών για εφαρμογή του σχεδίου από την επιχείρηση καιτις πρώτες ενέργειες εφαρμογής του επιχειρηματικού σχεδίου. Κοστολόγηση προϊόντων / υπηρεσιών. Εισαγωγή και εφαρμογή διαδικασιών παραγωγής. Υιοθέτηση μεθόδων και διαδικασιών διασφάλισης ποιότητας των προϊόντων / υπηρεσιών. Σχεδιασμός και εφαρμογή ενεργειών προβολής / προώθησης της επιχείρησης. Σελίδα 9 από 21

Υιοθέτηση τεχνικών προτύπων και προδιαγραφών και πιστοποίηση προϊόντων και παραγωγικών διαδικασιών. Εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων διασφάλισης ποιότητας (πχ ΕΛΟΤ EN ISO 9000), διεθνώς αναγνωρισμένα οικολογικά πρότυπα και σήματα (πχ ECO LABEL) και συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης (πχ ISO 14000, EMAS). Είναι απαραίτητη η απόκτηση πιστοποιητικού. Ο φορέας πιστοποίησης πρέπει να είναι διαπιστευμένος από τον ΕΣΥΔ. Σε περίπτωση που τα χρονικά όρια υλοποίησης του προγράμματος δεν επιτρέπουν την απόκτηση του πιστοποιητικού, απαραίτητη είναι η προσκόμιση βεβαίωσης επιτυχούς επιθεώρησης από τον φορέα πιστοποίησης. Επιλέξιμες είναι αποκλειστικά δαπάνες για υπηρεσίες παρεχόμενες από εξωτερικούς συμβούλους, έχουν έκτακτο χαρακτήρα και μόνο στην περίπτωση που δεν συνιστούν διαρκή ή περιοδική δραστηριότητα, ούτε συνδέονται με τις συνήθεις λειτουργικές δαπάνες της επιχείρησης, πχ για συνήθεις φοροτεχνικές υπηρεσίες, τακτικές νομικές υπηρεσίες κλπ. Απαιτείται σχετική σύμβαση θεωρημένη από τη Δ.Ο.Υ., σύμφωνα με το ισχύον σε κάθε περίπτωση θεσμικό πλαίσιο. Δαπάνες Κατάρτισης Αφορά δαπάνες κατάρτισης του δικαιούχου επιχειρηματία ή /και του νεοπροσλαμβανόμενου (ανέργου / άνεργης ή απειλούμενου / ης από ανεργία) σε πιστοποιημένο φορέα επαγγελματικής κατάρτισης. Αποσβέσεις Παγίων Περιλαμβάνει αποσβέσεις παγίου εξοπλισμού που θα χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες του έργου και για το χρονικό διάστημα υλοποίησης του έργου. Ο πάγιος εξοπλισμός δεν θα πρέπει να έχει επιχορηγηθεί από κανένα άλλο πρόγραμμα. Σελίδα 10 από 21

Δαπάνες Μίσθωσης / Leasing Εξοπλισμού, Προμήθειας Α Υλών & Ενδιάμεσων Προϊόντων Περιλαμβάνει : Δαπάνες ενοικίασης μίσθωσης εξοπλισμού (leasing). Δαπάνες προμήθειας αναλωσίμων υλικών που θα χρησιμοποιήσει η επιχείρηση και οι οποίες έχουν άμεση σχέση με τη λειτουργία της επιχείρησης. Δαπάνες προμήθειας πρώτων υλών και ενδιάμεσων προϊόντων που θα χρησιμοποιηθούν στην παραγωγική διαδικασία (αφορά επιχειρήσεις με μεταποιητική δραστηριότητα). Μισθολογικό Κόστος για Νέα/ες Θέση/εις Εργασίας (1 ΕΜΕ) Περιλαμβάνει δαπάνες μισθοδοσίας του/των νέο/νέων εργαζόμενου/νων της επιχείρησης με σχέση εξαρτημένης εργασίας (όχι απαραίτητα συνεχόμενων αρκεί να είναι κατά τη διάρκεια υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου και να ικανοποιεί η υποχρέωση συμπλήρωσης 1 ΕΜΕ ή συμπλήρωσης 2400 ωρών εργασίας κατά την διάρκεια υλοποίησης του επιχειρηματικού σχεδίου. Η δαπάνη της ΝΘΕ δεν είναι επιλέξιμη εφόσον ο εργαζόμενος είναι σύζυγος ή συγγενής έως και 2 ου βαθμού με τον εργοδότη δικαιούχο του επιχειρηματικού σχεδίου. Σε περίπτωση νομικού προσώπου, η εν λόγω προϋπόθεση ισχύει γι όλους τους εταίρους. Συγκεκριμένα στο μισθολογικό κόστος περιλαμβάνονται όλες οι νόμιμες αποδοχές & ασφαλιστικές εισφορές σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, καθώς και οι υποχρεώσεις της επιχείρησης προς τους φορείς του Δημοσίου, εξαιρουμένης της αποζημίωσης απόλυσης. Σελίδα 11 από 21

Σε περίπτωση που δεν απορροφηθεί το ποσό για την κάλυψη του μισθολογικού κόστους, δύναται να παραταθεί η περίοδος απασχόλησης μέχρις εξαντλήσεως του εγκεκριμένου ποσού. Διαμόρφωση εσωτερικού χώρου Επιτρέπονται κατασκευές, διαμορφώσεις, επεκτάσεις, διαρρυθμίσεις των κτιριακών εγκαταστάσεων (καθώς και των βοηθητικών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος χώρου) οι οποίες στοχεύουν στην διευκόλυνση κ της προσβασιμότητας των ΑΜΕΑ. ΜΗ ΕΠΙΛΕΞΙΜΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ a) Οι τόκοι επί χρεών b) Ο ανακτήσιμος ΦΠΑ c) Αγορά γης, ακινήτων και γηπέδων d) Στους λογαριασμούς ΔΕΗ δεν είναι επιλέξιμη δαπάνη το ΕΕΤΗΔΕ και το ΕΕΤΑ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΑ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΔΑΠΑΝΩΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ Για να είναι επιλέξιμες οι δαπάνες, για την εξασφάλιση επαρκούς διαδρομής ελέγχου, η εξόφλησή τους θα πρέπει να γίνεται ως ακολούθως: Κάθε είδους δαπάνη που αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας πεντακοσίων (500) ευρώ και κάτω (χωρίς ΦΠΑ), μπορεί να εξοφλείται και δίχως τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής, δηλαδή με μετρητά. Κάθε είδους δαπάνη που αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των πεντακοσίων (500) ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), θα πρέπει η τμηματική ή ολική εξόφληση της, να γίνει με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής. Σελίδα 12 από 21

Ως τραπεζικό μέσο πληρωμής, προκειμένου για την εφαρμογή των ανωτέρω, νοείται: Η κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό του προμηθευτή, είτε με μετρητά είτε με μεταφορά μεταξύ λογαριασμών (έμβασμα, ηλεκτρονικό ή μη). Η χρήση χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών της επιχείρησης που πραγματοποιεί την πληρωμή ή/και όποιας άλλης κάρτας συνδέεται με ονομαστικό ταυτοποιημένο λογαριασμό πληρωμών του λήπτη της ενίσχυσης (Δικαιούχου) που τηρείται σε Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών του Ν. 3862/2010 (ήτοι Πιστωτικό Ίδρυμα, Ίδρυμα Ηλεκτρονικού Χρήματος ή Ίδρυμα Πληρωμών). Η έκδοση επιταγής της επιχείρησης ή η έκδοση τραπεζικής επιταγής από νόμιμα λειτουργούσα στην Ελλάδα τράπεζα. Η χρήση ταχυδρομικής επιταγής - ταχυπληρωμής (έως του ποσού των 6.000 ). Επισημαίνεται ότι η επιβάρυνση για την έκδοση της ταχυδρομικής επιταγής δεν αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη. Η καταβολή σε ταυτοποιημένο λογαριασμό πληρωμών του προμηθευτή, που τηρείται σε Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών του Ν. 3862/2010 (ήτοι Πιστωτικό Ίδρυμα, Ίδρυμα Πληρωμών ή Ίδρυμα Ηλεκτρονικού Χρήματος), είτε με μετρητά, είτε με μεταφορά μεταξύ λογαριασμών πληρωμών (μεταφορά εντός του ίδιου Ιδρύματος ή έμβασμα). Σε περίπτωση που καταβάλλονται προκαταβολές έναντι της αξίας του προς αγορά αγαθού ή υπηρεσίας ή όταν πραγματοποιούνται τμηματικές καταβολές που αφορούν παραστατικό καθαρής αξίας άνω των 500, απαιτείται η χρήση τραπεζικού μέσου, ανεξαρτήτως του ποσού της κάθε τμηματικής καταβολής ή προκαταβολής. Αποδεκτοί τρόποι εξόφλησης και απαιτούμενα στοιχεία και δικαιολογητικά για συναλλαγές που εξοφλούνται μέσω τραπεζικού μέσου πληρωμής, είναι: 1. Έκδοση επιταγής από τον εταιρικό λογαριασμό του λήπτη της ενίσχυσης (δικαιούχου) προς τον προμηθευτή, που πρέπει να έχει εξοφληθεί σε χρόνο προγενέστερο της ημερομηνίας πιστοποίησης της δαπάνης. Για την Σελίδα 13 από 21

πιστοποίηση της πληρωμής απαιτείται: (α) τα σχετικά με την εκδοθείσα τραπεζική επιταγή έντυπα κίνησης των επαγγελματικών τραπεζικών λογαριασμών (extrait) της επιχορηγούμενης επιχείρησης ή βεβαίωση της τράπεζας ότι έχει εξοφληθεί η επιταγή (αριθμός επιταγής-ημερομηνία-ποσόαποδέκτης) (β) φωτοαντίγραφο του σώματος της επιταγής και (γ) αναλυτικό καθολικό (καρτέλα) προμηθευτή (λογαριασμός 50). 2. Κατάθεση μετρητών στον τραπεζικό λογαριασμό του προμηθευτή ή σε ταυτοποιημένο λογαριασμό πληρωμών του προμηθευτή που τηρείται σε Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών του Ν.3862/2010 (ήτοι Ίδρυμα Ηλεκτρονικού Χρήματος ή Ίδρυμα Πληρωμών), από τον λήπτη της ενίσχυσης (δικαιούχο). Για την πιστοποίηση της πληρωμής απαιτείται: (α) το αντίγραφο κατάθεσης του ποσού στον τραπεζικό λογαριασμό ή στον λογαριασμό πληρωμών που τηρείται σε Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών από το οποίο θα προκύπτει ως δικαιούχος του λογαριασμού ο προμηθευτής των αγαθών και υπηρεσιών προς τον λήπτη της Ενίσχυσης (δικαιούχο) και ο καταθέτης - επενδυτής και (β) αναλυτικό καθολικό (καρτέλα) προμηθευτή (λογαριασμός 50). 3. Μεταφορά από τον εταιρικό τραπεζικό λογαριασμό ή τον ταυτοποιημένο επαγγελματικό λογαριασμό πληρωμών του λήπτη της ενίσχυσης (δικαιούχου) που τηρείται σε Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών σε εταιρικό τραπεζικό λογαριασμό ή σε επαγγελματικό λογαριασμό πληρωμών του προμηθευτή που τηρείται σε Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών. Για την πιστοποίηση της πληρωμής απαιτείται: (α) αντίγραφο του εγγράφου της τράπεζας ή του Παρόχου Υπηρεσιών Πληρωμών για μεταφορά χρημάτων από το οποίο θα προκύπτουν τα στοιχεία των λογαριασμών δικαιούχου και προμηθευτή (β) τα σχετικά έντυπα κίνησης των επαγγελματικών τραπεζικών λογαριασμών ή των επαγγελματικών λογαριασμών πληρωμών (extrait) της επιχορηγούμενης επιχείρησης και (γ) αναλυτικό καθολικό (καρτέλα) προμηθευτή (λογαριασμός 50). 4. Έκδοση Τραπεζικής Επιταγής από τον λήπτη της ενίσχυσης (δικαιούχου) προς τον προμηθευτή. Πρόκειται για επιταγές που εκδίδονται από νόμιμα λειτουργούσα στην Ελλάδα τράπεζα, είτε με αντίστοιχη κατάθεση μετρητών Σελίδα 14 από 21

στην τράπεζα από το δικαιούχο, είτε με χρέωση του εταιρικού τραπεζικού λογαριασμού του δικαιούχου. Για την πιστοποίηση της πληρωμής απαιτείται: (α) αντίγραφο του σώματος της αντίστοιχης επιταγής, (β) σε περίπτωση έκδοσης της επιταγής με χρέωση του εταιρικού τραπεζικού λογαριασμού του δικαιούχου της ενίσχυσης, το έντυπο κίνησης του τραπεζικού λογαριασμού (extrait) του λήπτη της ενίσχυσης και (γ) αναλυτικό καθολικό (καρτέλα) προμηθευτή (λογαριασμός 50). 5. Ηλεκτρονική συναλλαγή (κίνηση web-banking ή κίνηση μεταφοράς μέσω web από και προς ταυτοποιημένο λογαριασμό πληρωμών που τηρείται σε Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών). Για την πιστοποίηση της πληρωμής απαιτούνται: (α) έντυπο κίνησης του εταιρικού λογαριασμού (extrait) που τηρείται σε Τράπεζα ή σε Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών του λήπτη της ενίσχυσης (δικαιούχου), (β) αντίγραφο της ηλεκτρονικής συναλλαγής από το οποίο θα προκύπτει ο λήπτης του ποσού πληρωμής, δηλαδή ο προμηθευτής των αγαθών και υπηρεσιών και ο πληρωτής/καταθέτης, δηλαδή ο δικαιούχος της ενίσχυσης και (γ) αναλυτικό καθολικό (καρτέλα) προμηθευτή (λογαριασμός 50). 6. Εξόφληση μέσω κάρτας πληρωμών (χρεωστικής, πιστωτικής, προπληρωμένης). Προϋπόθεση για την πιστοποίηση της πληρωμής είναι η κάρτα να έχει εκδοθεί στο όνομα του δικαιούχου της ενίσχυσης, είτε να συνδέεται απαραιτήτως με λογαριασμό πληρωμών που τηρείται σε Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών στο όνομα του δικαιούχου της ενίσχυσης, δηλαδή του επιχειρηματία μόνο στην περίπτωση των ατομικών επιχειρήσεων και οπωσδήποτε εταιρική σε περίπτωση που ο δικαιούχος της ενίσχυσης είναι εταιρεία. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να υπάρχει επαρκής διαδρομή ελέγχου, δηλαδή να αποδεικνύεται η αγορά των αντίστοιχων αγαθών/υπηρεσιών και η χρέωση της κάρτας του Δικαιούχου (ανεξάρτητα εάν η συναλλαγή αυτή πραγματοποιείται με δόσεις ή με εφάπαξ καταβολή). Για την πιστοποίηση απαιτούνται: (α) αντίγραφο κίνησης κάρτας ή λογαριασμού πληρωμών του λήπτη της ενίσχυσης (δικαιούχου) που τηρείται σε Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών που αποτυπώνει τις κινήσεις της κάρτας και στο οποίο να Σελίδα 15 από 21

εμφαίνεται μία δόση ή η εφάπαξ καταβολή για τη συναλλαγή και (β) αναλυτικό καθολικό (καρτέλα) προμηθευτή (λογαριασμός 50). 7. Έκδοση ταχυδρομικής επιταγής - ταχυπληρωμής με κατάθεση μετρητών του λήπτη της ενίσχυσης (Δικαιούχου) στα ΕΛΤΑ για εξόφληση του προμηθευτή, σε χρόνο προγενέστερο της ημερομηνίας πιστοποίησης της δαπάνης. Για την πιστοποίηση της πληρωμής απαιτείται: (α) αποδεικτικά έκδοσης και είσπραξης της ταχυδρομικής επιταγής, όπου θα αναγράφονται τα στοιχεία του Δικαιούχου και του προμηθευτή και (β) αναλυτικό καθολικό (καρτέλα) προμηθευτή (λογαριασμός 50).» Διευκρινίζεται ότι η υποχρέωση προσκόμισης του ως άνω δικαιολογητικού με τίτλο «αναλυτικό καθολικό (καρτέλα) προμηθευτή (λογαριασμός 50)» ισχύει μόνο για τους δικαιούχους που τηρούν Διπλογραφικό λογιστικό σύστημα (πρώην βιβλία Γ' κατηγορίας). Στις περιπτώσεις όπου από τα ως άνω περιγραφόμενα στοιχεία και δικαιολογητικά για τις εξοφλήσεις με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής, δεν προκύπτουν εμφανώς τα στοιχεία των αντισυμβαλλομένων ή για εξοφλήσεις δαπανών ειδικού τύπου (π.χ. εξοφλήσεις ενοικίων) δύναται να ζητείται επιπλέον απόδειξη είσπραξης ή έγγραφο ισοδύναμης αποδεικτικής αξίας π.χ. βεβαίωση προμηθευτή περί εξόφλησης της συναλλαγής. Σε περίπτωση εξόφλησης παραστατικού μέσω μετρητών (καθαρής αξίας έως και 500 ) τα απαιτούμενα στοιχεία και δικαιολογητικά για τις συναλλαγές αυτές είναι (εκτός του τιμολογίου αγοράς αγαθών ή παροχής υπηρεσιών): απόδειξη είσπραξης του προμηθευτή ή έγγραφο ισοδύναμης αποδεικτικής αξίας π.χ. βεβαίωση προμηθευτή περί εξόφλησης της συναλλαγής. Το σύνολο των ως άνω συναλλαγών πρέπει να συνοδεύεται από τις κατά περίπτωση και σύμφωνα με την τηρούμενη κατηγορία λογιστικών βιβλίων της επιχείρησης (Απλογραφικά ή Διπλογραφικά), λογιστικές καταχωρήσεις βάσει των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων (Ν. 4308/2014). Στην περίπτωση τήρησης απλογραφικών λογιστικών βιβλίων (χειρόγραφη ή μηχανογραφική τήρηση) πρέπει να προσκομιστούν αντίγραφα των λογιστικών καταχωρήσεων των παραστατικών/στοιχείων του επιχειρηματικού σχεδίου (π.χ. τιμολογίων, τιμολογίων παροχής υπηρεσιών, κλπ.) στο βιβλίο εσόδων-εξόδων της επιχείρησης. Σελίδα 16 από 21

Στην περίπτωση τήρησης διπλογραφικών λογιστικών βιβλίων πρέπει να προσκομιστούν αντίγραφα των λογιστικών καταχωρήσεων των παραστατικών τιμολόγησης και εξόφλησης των δαπανών της επένδυσης, στα αναλυτικά καθολικά των οικείων λογαριασμών (π.χ. εξόδων, παγίων, προμηθευτών, ταμείου, κλπ.), στα αντίστοιχα ισοζύγια καθώς και στο γενικό ημερολόγιο. Στο μισθολογικό κόστος νέου προσωπικού περιλαμβάνονται όλες οι νόμιμες αποδοχές και ασφαλιστικές εισφορές, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, καθώς και οι υποχρεώσεις της επιχείρησης προς τους φορείς του Δημοσίου, εξαιρουμένης της αποζημίωσης απόλυσης. Η δαπάνη της μισθοδοσίας ειδικά, εξοφλείται αποκλειστικά με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής. Για την πιστοποίηση της πληρωμής απαιτούνται: Μισθοδοτικές καταστάσεις (ατομικές) σφραγισμένες και υπογεγραμμένες από τον λογιστή ή το νόμιμο εκπρόσωπο επιχείρησης, για το διάστημα κατά το οποίο επιδοτείται η θέση απασχόλησης. Δικαιολογητικό πληρωμής μισθοδοσίας σε τραπεζικό λογαριασμό του εργαζόμενου (κίνηση extrait ή καταθετήριο σε τραπεζικό λογαριασμό). Αποδεικτικά καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (εργαζόμενου και εργοδότη). Αποδεικτικά καταβολής ΦΜΥ. ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ Η επιδότηση δεν δίδεται με την έγκριση της υποβαλλόμενης πρότασης. Επειδή η επιδότηση δεν δίδεται στην αρχή δηλαδή με την έγκριση της υποβαλλόμενης πρότασης, για να αρχίσει ο επιδοτούμενος την υλοποίηση της εγκεκριμένης επένδυσης, θα πρέπει να διαθέτει μια μικρή ρευστότητα με την οποία θα πληρώσει τα πρώτα τιμολόγια. Υπάρχει η δυνατότητα υποβολής 2 συνήθως ενδιάμεσων επαληθεύσεων δαπανών για να εκταμιευθεί η αναλογούσα επιδότηση που αντιστοιχεί στα υποβαλλόμενα τιμολόγια. Οι 2 αυτές ενδιάμεσες Σελίδα 17 από 21

εκταμιεύσεις της επιδότησης, μπορούν γίνουν όταν τα εξοφλημένα τιμολόγια που έχει η επιχείρηση, υπερβαίνουν συνήθως το 25% και το 50% αντίστοιχα. Ο δικαιούχος, εάν επιθυμεί, μπορεί να λάβει προκαταβολή της επιδότησης. Το ποσό της προκαταβολής αυτής μπορεί να είναι έως το 40% της αναλογούσης επιδότησης και θα μπορεί να ληφθεί με : 1. Κατάθεση ισόποσης εγγυητικής επιστολής 2. Χρήση του ανοιχτού καταπιστευτικού λογαριασμού. ( Escrw Accunt). Το ποσό της προκαταβολής αυτής θα κατατίθενται σε λογαριασμό ο οποίος θα αποδεσμεύεται σταδιακά για πληρωμές που αφορούν στην υλοποίηση του προγράμματος. Τί είναι ο Ανοιχτός Καταπιστευτικός Λογαριασμός και πως θα λειτουργήσει Ο Ανοιχτός Καταπιστευτικός Λογαριασμός είναι ένας μηχανισμός που εξασφαλίζει στους δικαιούχους προγραμμάτων ΕΣΠΑ πρόσβαση σε ποσό ίσο με την προκαταβολή που δικαιούνται, χωρίς να απαιτείται η υποβολή εγγυητικής επιστολής. Η σύσταση του Ανοιχτού Καταπιστευτικού Λογαριασμού στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων σχεδιάστηκε με σκοπό την ενίσχυση της ρευστότητας της αγοράς και τη διευκόλυνση των Δικαιούχων. Η χρήση του Εscrw Αccunt από τους Δικαιούχους κρατικών ενισχύσεων δεν είναι υποχρεωτική. Ο κάθε Δικαιούχος δύναται είτε να αξιοποιήσει τον Ανοιχτό Καταπιστευτικό Λογαριασμό, είτε να ακολουθήσει την παραδοσιακή διαδικασία λήψης της προκαταβολής ή και καταβολής της επιχορήγησης. Το άνοιγμα του καταπιστευτικού λογαριασμού και εκταμίευση της χρηματοδότησης γίνεται με τα εξής σε 3 βήματα : Σελίδα 18 από 21

Βήμα 1: Με την υπογραφή της εγκριτικής απόφασης υπαγωγής ενός Δικαιούχου σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα, ενεργοποιούνται και οι διαδικασίες χρήσης του Εscrw Αccunt. Ειδικότερα, μετά από αίτημα του επενδυτή/δικαιούχου, στο οποίο θα δηλώνει τη βούλησή του για χρήση του escrw και τη δήλωση προσχώρησης στη σύμβαση, δημιουργείται στον Εscrw Αccunt, που αφορά τη δράση στην οποία έχει ενταχθεί, υπο-λογαριασμός/μερίδα στο όνομά του. Βήμα 2: Για την αποδέσμευση της χρηματοδότησης, ο Δικαιούχος, αφού πρώτα έχει ολοκληρώσει ένα μέρος του επενδυτικού σχεδίου (καθορίζεται από τον εκάστοτε Οδηγό Εφαρμογής του χρηματοδοτικού προγράμματος), θα πρέπει να υποβάλλει στο Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) αίτημα επαλήθευσης - καταβολής των δαπανών του, συνυποβάλλοντας τα μερικώς εξοφλημένα τιμολόγια και τυχόν ποσοστό ιδιωτικής συμμετοχής. Το μη εξοφλημένο ποσό των τιμολογίων θα καταβληθεί στη συνέχεια από τον Ανοικτό Καταπιστευτικό Λογαριασμό. Σε κάθε περίπτωση, ο Δικαιούχος θα πρέπει να έχει ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα. Βήμα 3: Μετά από έλεγχο των προσκομισθέντων δικαιολογητικών από τον Ενδιάμεσο Φορέα Διαχείρισης - ΕΦΕΠΑΕ, δίνεται εντολή στο Ταμείο να αποδεσμεύσει - εκταμιεύσει από τον λογαριασμό του Δικαιούχου συγκεκριμένο ποσό υπέρ κάθε παρόχου - προμηθευτή του Δικαιούχου για λογαριασμό του και μέχρι το ανώτατο ύψος της δημόσιας δαπάνης. Τα χρήματα, δηλαδή, δεν πιστώνονται στον Δικαιούχο, αλλά απ' ευθείας στους προμηθευτές του. Στη συνέχεια, η εντολή αποστέλλεται σε ηλεκτρονική μορφή ψηφιακά υπογεγραμμένη από τον ΕΦΕΠΑΕ στο Ταμείο, που εκτελεί τις πληρωμές, καταβάλλοντας άμεσα τα σχετικά ποσά στους Σελίδα 19 από 21

λογαριασμούς, που τηρούν οι πάροχοι - προμηθευτές του Δικαιούχου σε πιστωτικά ιδρύματα. Η αποπληρωμή της επιδότησης καταβάλλεται μετά την επιτόπια επαλήθευση της ολοκλήρωσης του έργου και την οριστική παραλαβή του. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ & ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Τα κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη στην βαθμολόγηση κάθε επενδυτικής πρότασης και η βαρύτητα συμμετοχής αυτών, δεν είναι πάντα τα ίδια στα προγράμματα που προκηρύσσονται. Η επιλογή τους εξαρτάται από τον επιδιωκόμενο σκοπό του προγράμματος καθώς επίσης και από την ομάδα ανέργων στην οποία απευθύνεται. Κάποια από αυτά (όχι πάντα όλα) είναι τα εξής: Ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα Διάρκεια συνεχούς ανεργίας Επίπεδο Εκπαίδευσης Εργασιακή Εμπειρία Επαγγελματική κατάρτιση Σαφήνεια και πληρότητα του Επιχειρηματικού Σχεδίου Προβλέψεις Εσόδων - Εξόδων της επιχείρησης Βαθμός ανταγωνισμού µε άλλες επιχειρήσεις Ανάπτυξη κλάδου τα τελευταία έτη Αύξηση της απασχόλησης Αριθμός ατόμων που συμμετέχουν στην υποβολή Η αξιολόγηση είναι συγκριτική και περιλαμβάνει: Σελίδα 20 από 21

έλεγχο πλήρωσης των τυπικών προϋποθέσεων συμμετοχής έλεγχο της κατάστασης του δικαιούχου έλεγχο ποιότητας, πληρότητας και ωριμότητας του Επιχειρηματικού Σχεδίου. Κάθε υποβαλλόμενο επιχειρηματικό σχέδιο αξιολογείται και βαθμολογείται από δύο (2) διαφορετικούς αξιολογητές οι οποίοι δεν γνωρίζουν τα στοιχεία που ταυτοποιούν τον δικαιούχο. Εάν η απόκλιση των βαθμολογιών τους είναι μεγάλη, τότε το επιχειρηματικό σχέδιο προωθείται σε τρίτο αξιολογητή. Με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης οι επενδυτικές προτάσεις κατατάσσονται κατά φθίνουσα βαθμολογική σειρά. Η έγκριση των επενδυτικών προτάσεων αρχίζει από αυτή που έχει την μεγαλύτερη βαθμολογία και συνεχίζεται έως ότου καλυφθεί όλο το ποσό που έχει εγκριθεί. Σελίδα 21 από 21