ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2016 Αριθμός Φύλλου 3 ΛΟΓΩ ΤΑΞΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ E2 ΤΑΞΗΣ ΤΟΥ 8ου ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ Στήλες Αφιέρωμα Ήθη και έθιμα Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς Τα παραμύθια μας Τα νέα της τάξης μας ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ Σας καλωσορίζουμε στο τρίτο φύλλο της εφημερίδας μας και σας ευχόμαστε ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και ΕΥΤΥαναφορά στα ήθη και ΧΙΣΜΕΝΟΣ Ο ΚΑΙΝΟΥΡΙΟΣ ΧΡΟΝΟΣ! Στο τρίτο φύλλο μας κάνουμε μια έθιμα που υπάρχουν στη χώρα μας τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά! Το Χριστουγεννιάτικο δέντρο ο έκανε την πρώτη του εμφάνιση στον ελλαδικό χώρο το 1833. Το έφεραν ο Ό- θωνας και η Βαυαρική δυναστεία ως Γερμανικό έθιμο. Οι Έλ- ξενόφερτο και ληνες όμως, δεν το προτίμησαν, το θεώρησαν επέμειναν να στολίζουν ένα μικρό καραβάκι με κατάρτια, σαν ιστιοφόρο. Ωστόσο, από το 1950 και μετά, το δέντρο άρχισε να καθιερώνεται σε όλα τα ελληνικά σπίτια. Η εφημερίδα εκδίδεται από τους μαθητές της Ε2 τάξης του 8 ου Δημοτικού Σχολείου Αμαρουσίου. Υπεύθυνοι ύλης: Οι μαθητές και ο δάσκαλος της τάξης. 8 ο Δ.Σχ. Αμαρουσίου, Μαραθωνοδρόμου 54, 15124, Μαρούσι Δημοσιεύτηκε υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις του Creative Commons: Αναφορά Δημιουργού-Μη Ε- μπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές (2016-2017). Το χριστουγεννιάτικο δέντρο της τάξης μας 1
Τα νέα της τάξης μας Παρακολουθήσαμε το πρόγραμμα του Εθνικού Αστεροσκοπείου: Τα παιδία.βρέχει! Την 1 η Δεκεμβρίου ήρθαν δύο φυσικοί από το Εθνικό Αστεροσκοπείο στο σχολείο μας και παρακολουθήσαμε μαζί τους μία παρουσίαση και διάφορα εντυπωσιακά πειράματα για τον καιρό. Γνωρίσαμε τέσσερις από τις δέκα κατηγορίες των νεφών. Τους θυσάνους, τα μελανοστρώματα, τα θυσανοστρώματα και τους σωρειτομελανίες (φαίνονται στις παραπάνω φωτογραφίες). Μας έδειξαν επίσης πώς να σχηματίζουμε ένα σύννεφο. Ήταν πολύ εντυπωσιακό γιατί το δημιουργήσαμε μέσα σε ένα μπουκάλι με νερό! πληροφορηθήκαμε επίσης πώς γίνεται το ουράνιο τόξο. Επίσης, τι είναι το χαλάζι αλλά και για το πώς γίνεται η πρόγνωση του καιρού! Τα πειράματα ήταν τέσσερα: Δημιουργία ουράνιου τόξου με τη βοήθεια διαθλαστικού πρίσματος,. Δημιουργία δίνης στο εσωτερικού ενός μπουκαλιού. Δημιουργία νέφους στο εσωτερικό ενός μπουκαλιού και Ιπτάμενα αντικείμενα με τη χρήση γεννήτριας χειρός Van de Graaff. Ήταν μία ενδιαφέρουσα μέρα!! Ευρωπαϊκό etwinning πρόγραμμα Ανταλλάξαμε με τους φίλους μας στην Ισπανία και στην Πορτογαλία χριστουγεννιάτικες κάρτες. Στείλαμε τις δικές μας και μας έστειλαν τις δικές τους. Τους ευχόμαστε να έχουν καλές γιορτές!! ΕΠΙΚΑΙΡΑ Ήθη και έθιμα Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς Τα Χριστούγεννα είναι μέρες χαράς και γιορτής. Τα σπίτια και οι πόλεις στολίζονται και οι άνθρωποι φορούν τα γιορτινά τους. Οι κουζίνες πλημμυρίζουν από αρώματα παραδοσιακών εδεσμάτων. Στην Ελλάδα υπάρχουν δεκάδες έθιμα και ένα από αυτά είναι το χριστόψωμο. Λέγεται και «ψωμί του Χριστού» και ζυμώνεται την παραμονή των Χριστουγέννων με ιδιαίτερη ευλάβεια. απαραίτητο στολίδι του είναι ο χαραγμένος σταυρός. Ανήμερα των Χριστουγέννων, ο νοικοκύρης του σπιτιού παίρνει το χριστόψωμο, το σταυρώνει, το κόβει και το μοιράζει σε όλους όσοι βρίσκονται στο τραπέζι σαν συμβολισμό της Θείας Κοινωνίας κατά την οποία ο Χριστός έδωσε τον Άρτο σε όλη την ανθρώπινη οικογένειά του. Ένα άλλο έθιμο είναι το σπάσιμο του ροδιού. Το ρόδι είναι σύμβολο αφθονίας γονιμότητας και καλής τύχης. Σε πολλά μέρη της Ελλάδας κρεμούσαν στο κάθε σπίτι ένα ρόδι από το φθινόπωρο. Μετά τη μεγά- 2
λη Λειτουργία της πρωτοχρονιάς το πετούσαν με δύναμη στο κατώφλι του σπιτιού για να σπάσει σε χίλια κομμάτια και έλεγαν «χρόνια πολλά, ευτυχισμένος ο καινούριος χρόνος». Το έθιμο του ροδιού διατηρείται και σήμερα. Την ώρα που αλλάζει ο χρόνος πετούν το ρόδι στην εξώπορτα του σπιτιού και μπαίνουν μέσα στο σπίτι με το δεξί πόδι για να γίνει το ποδαρικό, ώστε ο καινούριος χρόνος να τα φέρει όλα δεξιά, δηλαδή καλότυχα! Το ελληνικό παραδοσιακό καραβάκι αποτελεί παράδοση των παλαιών εποχών της χώρας μας, που τα παιδιά με αγάπη, χαρά και δημιουργικό νου κατασκεύαζαν τα παιχνίδια τους. Αποτελούσε, όμως, και ένα είδος τιμής και καλωσορίσματος στους ναυτικούς, που επέστρεφαν από τα ταξίδια τους. Έθιμο πανάρχαιο της ναυτικής πατρίδας μας μαζί με τα κάλαντα, τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια, τα γλυκίσματα, τα δώρα και την λειτουργία στην εκκλησία, το καραβάκι σηματοδοτεί κι αυτό τις γιορτινές μέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Πριν από 50 χρόνια συναντούσαμε το καραβάκι σε πολλά ελληνικά σπίτια και στα χέρια των παιδιών που έλεγαν τα κάλαντα. Σήμερα, η παράδοση αυτή τείνει να εξαφανιστεί, μιας και έχει αντικατασταθεί από το χριστουγεννιάτικο έλατο. Σε ορισμένες όμως περιοχές (κυρίως στα νησιά) εξακολουθούν να στολίζουν «καραβάκια». Ο Πρόδρομος του χριστουγεννιάτικου δέντρου στην Ελλάδα είναι το παραδοσιακό Χριστόξυλο. Αυτό το συναντάμε κυρίως στα χωριά της Βορείου Ελλάδος. Κάθε Χριστούγεννα ο πατέρας ή ο παππούς κάθε οικογένειας ψάχνει στα δάση ή στα χωράφια ένα μεγάλο γερό κούτσουρο από πεύκο ή ελιά κυρίως όπου θα μπει στο τζάκι και θα καίει όλο το 12ήμερο των γιορτών από τα Χριστούγεννα ως τα Φώτα. Τα μεσάνυχτα της παραμονής των Χριστουγέννων γίνεται το λεγόμενο «τάισμα της βρύσης», σε χωριά της Κεντρικής Ελλάδας. Οι κοπέλες τα χαράματα πηγαίνουν στην πιο κοντινή βρύση για να κλέψουν το «άκραντο νερό», δηλαδή το αμίλητο, γιατί δεν βγάζουν λέξη σε όλη τη διαδρομή. Όταν πάρουν το νερό, α- λείφουν τη βρύση με βούτυρο και μέλι με την ευχή, όπως τρέχει το νερό να τρέχει και η προκοπή στο σπίτι, και όπως γλυκό είναι το μέλι, έτσι γλυκιά να είναι και η ζωή τους. Για να έχουν καλή σοδειά, όταν φθάνουν εκεί, την ταΐζουν με διάφορα προϊόντα όπως βούτυρο, ψωμί, τυρί, όσπρια ή κλαδί ελιάς. Έλεγαν μάλιστα ότι όποια κοπέλα πήγαινε πρώτη στη βρύση θα ήταν η πιο τυχερή όλο το χρόνο. Έπειτα έριχναν στη στάμνα που θα έφερναν το νερό, ένα βατόφυλλο και τρία χαλίκια, κλέβουν το νερό από τη βρύση και γυρίζουν στο σπίτι τους πάλι αμίλητες μέχρι να πιούνε όλοι από το «άκραντο νερό». Με το ίδιο νερό ραντίζουν και τις τέσσερις γωνίες του σπιτιού και σκορπίζουν και τα τρία χαλίκια στο σπίτι. Στη λαϊκή μας παράδοση ο βάτος φέρνει αισιοδοξία και καλά μαντάτα και διώχνει τα ξόρκια. Το σκόρπισμα των φύλλων. Πρόκειται για ένα πολύ παλιό έθιμο της Θάσου, κατά τη διάρκεια του οποίου όλοι κάθονται γύρω από το αναμμένο τζάκι, τραβούν την ανθρακιά προς τα έξω και ρίχνουν γύρω στ αναμμένα κάρβουνα, φύλλα ελιάς, βάζοντας στο νου τους από μια ευχή, χωρίς όμως να την 3
πουν στους άλλους. Όποιου το φύλλο γυρίσει περισσότερο, εκείνου θα πραγματοποιηθεί και η ευχή του. Ανατολική Μακεδονία: Οι «Μωμόγεροι». Με ρίζες από τον Πόντο, οι «Μωμόγεροι» αναβιώνουν κάθε χρόνο στη Δράμα. Πρόκειται για ένα είδος λαϊκού παραδοσιακού θεάτρου, όπου οι πρωταγωνιστές μιμούνται γεροντικά πρόσωπα, εξού και η ετυμολογία της λέξης «μωμόγερος» από το μίμος+ γέρος. Επτάνησα: Οι Κολόνιες. Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς το βράδυ, οι κάτοικοι της πόλης γεμάτοι χαρά για τον ερχομό του Νέου Χρόνου κατεβαίνουν στο δρόμο κρατώντας μπουκάλια με κολόνια και ραίνουν ο ένας τον άλλο τραγουδώντας: Ήρθαμε με ρόδα και με ανθούς να σας ειπούμε Χρόνους Πολλούς. Η κοπή της Βασιλόπιτας: Έθιμο απόλυτα συνδεδεμένο με την γιορτή της Πρωτοχρονιάς, η Βασιλόπιτα, συγκεντρώνει γύρω της, οικογένειες, παρέες, συνάδελφους ακόμη και αγνώστους που ανταλλάσουν ευχές και «κυνηγάνε» την τύχη του φλουριού. Σύμφωνα με την παράδοση, όταν ο Μέγας Βασίλειος ήταν επίσκοπος στη Καισαρεία της Μικράς Ασίας, ο έπαρχος της περιοχής θέλησε να μπει στην πόλη και να την λεηλατήσει. Παρά τις διαβεβαιώσεις του αγίου ότι οι κάτοικοι ήσαν φτωχοί και μαστίζονταν από πείνα, ο Έπαρχος επέμεινε, με αποτέλεσμα ο άγιος Βασίλειος να μαζέψει όλα τα τιμαλφή και τα χρυσά των λίγων πλουσίων της πόλεως, προκειμένου να αποφευχθεί η γενική λεηλασία. Όταν ο Έπαρχος άλλαξε γνώμη, ο άγιος διέταξε να φτιαχτούν ζύμες και μέσα τους να μπουν τα τιμαλφή και τα χρυσά και να μοιραστούν στους φτωχούς της πόλεως. Κατά μια άλλη εκδοχή ο Άγιος Βασίλειος, μη γνωρίζοντας σε ποιον ανήκει το κάθε κόσμημα, προκειμένου να μην αδικήσει κάποιον, χρησιμοποίησε τις ζύμες ώστε να μοιραστούν τα τιμαλφή στην τύχη. Οι δυνατοί συμβολισμοί πίσω από την κίνηση αυτή του Μεγάλου Βασιλείου, μετέτρεψαν την ιδέα σε έθιμο που επαναλαμβάνουμε κάθε χρόνο την ημέρα της γιορτής του την 1η Ιανουαρίου. Πηγές: http://www.kinderella.gr/enachristougenniatiko-ethimo-gia-kathe/ https://5dimcholarg.wordpress.com/2013 /12/07/ https://goo.gl/0n3mrz http://www.otherside.gr/2011/01/prwtoxr oniatika-ethima-stin-ellada/ Παραμύθια Γράφουμε παραμύθια για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά Πώς έγινε ο Βασίλης Αϊ Βασίλης Μια φορά κι έναν καιρό, ο Βασίλης, ένα αγόρι 25 χρονών, πήγε μαζί με τον πατέρα του στο δάσος για να κόψουν ξύλα. Εκεί είδε πολλά ζώα και του άρεσαν πολύ. τότε ρώτησε τον πατέρα του αν μπορούν να πάρουν ένα στο σπίτι τους αλλά εκείνος ρώτησε το γιο του αν θα άρεσε σε εκείνον να κάνουν κάτι τέτοιο. Ο Βασίλης φυσικά απάντησε όχι και συνέχισαν προς το σπίτι. Εκεί, πήρε ένα μαχαίρι και ένα ξύλο και άρχισε να κατασκευάζει πολλά ζώα. Είχαν φτάσει τα Χριστούγεννα κι εκείνος είχε φτιάξει πολλά ομοιώματα ζώων και σκέφτηκε να τα μοιράσει στα παιδιά. Οι γονείς του το βρήκαν καταπληκτική ιδέα και του είπαν πως θα έδινε μεγάλη χαρά σε όλα τα παιδιά. δεν έχασε ούτε λεπτό και πράγματι ο 4
Βασίλης έδωσε σε όλα τα παιδιά χαρά. Όταν το είδαν αυτό οι νεράιδες, αποφάσισαν να του δώσουν δύο δώρα: το δώρο που ζήτησε αλλά και το δώρο να μπαίνει από καμινάδες μέσα στα σπίτια για να μοιράσει δώρα αλλά κι ακόμα αν δε χωράει να μπει, να μπαίνει σαν τον άνεμο. τα παιδιά τον ονόμασαν Αϊ Βασίλη!! Κάθε χρόνο έρχεται και δίνει στα παιδιά τα δώρα που του ζητούν αλλά και γλυκά χαμόγελα!! Το ελαφάκι Μια φορά κι έναν καιρό, μια χριστουγεννιάτικη μέρα, ζούσε ένα ελαφάκι, μαζί με την οικογένειά του σε ένα πολύ όμορφο δάσος. Ήταν παραμονή Πρωτοχρονιάς όταν το ελαφάκι χάθηκε και ανησύχησε πολύ. Προσπάθησε να βρει το δρόμο του για να γυρίσει στο σπίτι του αλλά δεν τα κατάφερε. Τελικά βρήκε ένα δρομάκι που κάπου οδηγούσε. Με πολύ άγχος το ελαφάκι ακολούθησε το δρομάκι. Μόλις είδε πού κατέληγε, δε χάρηκε πολύ αλλά μετά εντυπωσιάστηκε από τα όμορφα στολίδια του χριστουγεννιάτικου δέντρου της πλατείας του χωριού. Εκεί κατοικούσαν άνθρωποι! Το ελαφάκι τους άκουσε να λένε για έναν άνθρωπο που τον έλεγαν Άγιο Βασίλη. Επίσης τους άκουσε να λένε πως ο Άγιος Βασίλης μοιράζει τα χριστουγεννιάτικα δώρα και πως έχει κάποιους μαγικούς ταράνδους που μπορούν να πετάξουν. Το ελαφάκι σκέφτηκε ότι αν μπορούν ο τάρανδοι να πετάξουν, τότε μπορούν και τα ελάφια. Χωρίς δισταγμό, σκαρφάλωσε σε ένα βουνό. Όταν το ελαφάκι πήδηξε, κατάλαβε ότι δεν μπορούσε να πετάξει. Πίστεψε ότι θα πεθάνει, όμως εκείνη τη στιγμή ο Άγιος Βασίλης με το έλκηθρό του, που πέρναγε από εκεί, έπιασε το ελαφάκι και το έσωσε. Ο Άγιος Βασίλης του είπε ότι μόνο οι τάρανδοι που είχε διαλέξει μπορούσαν να πετάνε. Έτσι, για να μην το στενοχωρήσει, του είπε πως μπορεί να τον βοηθήσει με το μοίρασμα των δώρων, δίνοντάς του το κατάλληλο δώρο για κάθε παιδί. Μετά, το ελαφάκι του εξήγησε την ι- στορία του και το πώς κατέληξε εκεί. Ο Άγιος Βασίλης του απάντησε ότι ήξερε πού έμενε και πως μπορούσε να το γυρίσει στο σπίτι του. Τέλος, ο Άγιος Βασίλης επέστρεψε το ελαφάκι στην οικογένειά του και έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα!!!!! Η μαγεία της αγάπης Μια φορά κι έναν καιρό, ζούσε σε ένα χωριό ένα μικρό αγόρι. Το όνειρό του ήταν να δει κάποια στιγμή τον Αϊ Βασίλη, γι αυτό κάθε χρόνο δεν ξεχνούσε ποτέ να του γράψει γράμμα και να του ζητήσει το δώρο του. Όχι όμως δώρο όπως όλα τα παιδιά. Δεν του ζήτησε ποτέ κανένα παιχνίδι. Στο γράμμα του έγραφε πάντα μία μόνο του επιθυμία, να τον συναντήσει και να αποδείξει σε όλους ότι υπάρχει. Τα χρόνια όμως περνούσαν και το αγόρι όλο και απογοητευόταν. Δεν έκανε φίλους και δεν πίστευε πια σε τίποτα. Έτσι οι γονείς του σκέφτηκαν ότι έπρεπε να κάνουν κάτι! Τα επόμενα Χριστούγεννα ο πατέρας του αποφάσισε να ντυθεί Αϊ Βασίλης και να τον κάνει πάλι να πιστέψει στην μαγεία, στα όνειρα και στην αγάπη. Και έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα. 5
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2016 Αριθμός Φύλλου 3 ΛΟΓΩ ΤΑΞΗΣ Ο Άγιος Βασίλης στο χριστουγεννιάτικο νοσοκο- μείο. Παραμονή των Χριστου- γέννων και ο Άγιος Βασί- λης διαβάζει τα χριστου- γεννιάτικα γράμματα των παιδιών. Η γυναίκα του ετοιμάζει γάλα και μπι- σκότα διότι ο Άγιος έχει ένα μεγάλο δρόμο μπρο- στά του. Τότε όμως άρχι- σε να μην αισθάνεται κα- λά. Φώναξε την κυρία του και τον πιστό του Ρού- ντολφ να τους πει ότι δεν ήταν και πολύ καλά. Τι θα γινόταν τώρα; Πώς ο Άγιος θα παρέδιδε τα δώρα στα πολύ ενθουσια- σμένα παιδιά; Έβαλε θερ- μόμετρο και ο πυρετός του ήταν 38,5. Έτσι, τηλεφώ- νησε στο χριστουγεννιάτικο νοσοκομείο. Ένα ασθενο- φόρο με πολύχρωμα λα- μπάκια έφτασε και τον πήρε. Ο Άγιος θα έπρεπε να μείνει στο νοσοκομείο για δύο εβδομάδες. Μα σε μία θα έπρεπε να παρα- δώσει τα δώρα στα παι- διά. Όταν όλα τα ξωτικά, οι τάρανδοι και όλοι οι υπη- ρέτες του Αγίου άκουσαν τα νέα τρομοκρατήθηκαν. Εκείνη τη νύχτα κανείς δεν κοιμήθηκε καλά. Όλοι σκέ- φτονταν «και τώρα τι θα γίνει; Τα παιδιά θα απο- γοητευτούν». Το πρωί ο Ρούντολφ έ- γραψε σε όλους ένα γράμμα. Θέλω στις 9.00 το βράδυ να μαζευτούμε όλοι στο γραφείο του Αϊ Βασίλη, έγραφε. Έτσι κι έγινε. Όταν μαζεύτηκαν όλοι ο Ρούντολφ τους είπε «έχω τη λύση στο πρόβλημα. Θα ανεβούμε στο έλκηθρο του Αϊ Βασίλη και θα μοιράσουμε εμείς τα δώρα στα παιδιά». Κανείς δε μίλησε. Και τότε μίλησε η κυρία Αϊ Βασίλη. «Μα δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό. Πρέπει να ετοιμάσουμε το δείπνο, να στολίσουμε το σπίτι, να τυλίξουμε κι άλλα παιχνίδια. Δυστυχώς δε γίνεται τίποτα». και ύστερα έφυγαν όλοι. Ο Ρούντολφ άρχισε να κλαίει. Και ήθελε τόσο να δώσει όλα αυτά τα δώρα στα παιδιά. Έτσι στενοχωρημένος αποκοιμήθηκε. Όμως το πρωί βρήκε την τέλεια λύση. «Σήμερα τα μεσημέρι θα δουλέψω σκληρά. Θα ετοιμάσω τα παιχνίδια και θα τα τυλίξω. Και αύριο το βράδυ θα παραδώσω τα δώρα. Αλλά δε θα το πω σε κανέναν». Έφτασε η μεγάλη μέρα. Ο Ρούντολφ πασπαλίστηκε με αρκετή σκόνη για να μπορέσει να πετάξει και έφυγε. Πήγε σε όλα τα σπίτια. Πέρασε από κάθε γωνιά και κάθε τόπο. Ό- μως, καθώς επέστρεφε πιάστηκε το πόδι του σε ένα βουνό.. Το τηλέφωνο στο σπίτι του Αγίου χτυπούσε. Η κυρία του μόλις το σήκωσε ά- κουσε τα ευχάριστα νέα. Ο Αϊ Βασίλης θα γυρνούσε στο σπίτι πιο νωρίς. Όταν όμως έφτασε στο σπίτι του τα ξωτικά και όλοι οι τά- του είπαν ότι και ο ρανδοι Ρούντολφ και τα παιχνίδια και το έλκηθρό του είχαν εξαφανιστεί. Τότε ο Αϊ Βασίλης ανέβηκε σε έναν άλλο τάρανδο, τον Ρί- και «πέτα, Ρί- τσαρντ τσαρντ, πέτα», φώναξε ο Άγιος. Ο Ρούντολφ κρύωνε και φοβόταν. Ξαφνικά τους διέκρινε πάνω στον ουρανό. Μήπως δεν έβλεπε καλά; Ο Αϊ Βασίλης και ο Ρίτσαρντ είχαν έρθει για να τον σώσουν. όταν γύρισπίτι ο Αϊ Βασίλης σαν έμαθε τα ευχάριστα νέα. Όλοι είπαν «μπράβο Ρού- έσωσες τις γιορτές» ντολφ, και έκαναν ένα μεγάλο πάρτι προς τιμήν του. Αυτές οι γιορτές ήταν τελικά πολύ διαφορετικές!! 6