Κυριακή 29 Ὀκτωβρίου 2017

Κυριακή 29 Ὀκτωβρίου 2017 ΚΥΡΙΑΚΗ Ζ ΛΟΥΚΑ Ἀναστασίας τῆς Ρωμαίας, Ἀβραμίου ὁσ. καί Μαρίας ἀνηψιᾶς αὐτοῦ Ἀπολυτίκιον Παναγίας Προυσιωτίσσης Ἦχος α Τῆς Ἑλλάδος ἁπάσης Σύ προΐστασαι πρόμαχος καί τερατουργός ἐξαισίων τῇ ἐκ Προύσσης εἰκόνι Σου, Πανάχραντε Παρθένε Μαριάμ καί γάρ φωτίζεις ἐν τάχει τούς τυφλούς δεινούς τε ἀπελαύνεις δαίμονας καί παραλύτους δέ συσφίγγεις, Ἀγαθή, κρημνῶν τε σῴζεις καί πάσης βλάβης τούς Σοί προσφεύγοντας. Δόξα τῷ Σῷ ἀσπόρῳ τοκετῷ, δόξα τῷ Σέ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διά Σοῦ τοιαῦτα θαύματα. Δογματικά Κηρύγματα ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΚΗΡΥΓΜΑ H ΠΑΝΤΟΔΥΝΑΜΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ 1. Στό σημερινό μου κήρυγμα, ἀδελφοί χριστιανοί, θά σᾶς μιλήσω μέ λίγα λόγια γιά τήν παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ. Ναί, ὁ Θεός μας τά μπορεῖ ὅλα καί δέν ἀδυνατεῖ τίποτε σ Αὐτόν. Κάθε τι πού τό θέλει μπορεῖ καί νά τό κάνει. Εἶναι παντοδύναμος! Ἡ παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ φαίνεται κυρίως σ αὐτά τά τρία: Στό ὅτι δημιούργησε τόν κόσμο ἀπό τό μηδέν, στό ὅτι συντηρεῖ τόν κόσμο καί στό ὅτι κατευθύνει τήν παγκόσμια ἱστορία στήν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων, ἡ ὁποία πραγματοποιήθηκε μέ τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὅλα αὐτά τά βλέπουμε στήν Ἁγία Γραφή, τήν Παλαιά

καί τήν Καινή Διαθήκη. Ὁ Ψαλμωδός θαυμάζει τόν παντοδύναμο Θεό στό ὅτι μόνο μέ τόν λόγο Του ἔκανε τό θαυμαστό σύμπαν: «Αὐτός εἶπε καί ἐγεννήθησαν, αὐτός ἐνετείλατο καί ἐκτίσθησαν» (Ψαλμ. 39). Ὕμνον πάλι τῆς παντοδυναμίας τοῦ Θεοῦ ἔχει καί ὁ λεγόμενος «προοιμιακός» ψαλμός (Ψαλμός 103), ὁ ὁποῖος ὑμνεῖ τήν κυριαρχία τοῦ Θεοῦ στό σύμπαν, τό ὁποῖο παριστάνεται νά δουλεύει σ Αὐτόν ἐν τρόμῳ: «Ὁ ἐπιβλέπων ἐπί τήν γῆν καί ποιῶν αὐτήν τρέμειν, ὁ ἁπτόμενος τῶν ὀρέων καί καπνίζονται». Γι αὐτό καί ὁ ποιητής μας λέγει πρός τόν Θεό: «Κύριε ὁ Θεός μου ἐμεγαλύνθης σφόδρα» (στίχ. 32. 1)! Ὁ Ἴδιος δέ ὁ Θεός παριστάνεται στό βιβλίο τοῦ προφήτου Ἠσαΐου νά λέγει ὅτι ὅσα θέλει δύναται νά τά πράξει: «Πᾶσα μου ἡ βουλή στήσεται καί πάντα ὅσα βεβούλευμαι ποιήσω» (46,10). Ἀκόμη καί αὐτός ὁ βασιλεύς Ναβουχοδονόσορ, μετά τήν θεραπεία του ἀπό τήν φρενοβλάβεια, διακήρυξε τήν παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ λέγοντας: «Ἡ ἐξουσία αὐτοῦ ἐξουσία αἰῶνος καί ἡ βασιλεία αὐτοῦ εἰς γενεάν καί γενεάν καί κατά τό θέλημα αὐτοῦ ποιεῖ ἐν τῇ δυνάμει τοῦ οὐρανοῦ καί ἐν τῇ κατοικίᾳ τῆς γῆς, καί οὐκ ἔστιν ὅς ἀντιποιήσεται τῇ χειρί αὐτοῦ καί ἐρεῖ αὐτῷ, τί ἐποίησας;» (Δαν. 4,31-32). Γενικά λέγουμε ὅτι τά ἱερά μας κείμενα, ἐπειδή ὁ Θεός εἶναι Παντοδύναμος, τόν ὀνομάζουν παντοκράτορα, Ἰσχυρόν, φοβερόν, Αὐτόν στόν Ὁποῖο «οὐκ ἀδυνατεῖ πᾶν ρῆμα». Καί τό ἱερό μας Σύμβολο, στό πρῶτο του ἄρθρο, ὀνομάζει τόν Θεό «παντοκράτορα». 2. Μιλώντας ὅμως, χριστιανοί μου, γιά τήν παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ πρέπει νά ποῦμε ὅτι ὁ Θεός δέν πράττει ὅσα μπορεῖ (ὅλα τά μπορεῖ), ἀλλά πράττει ὅσα θέλει. Ὅπως τό λέγει ὡραῖα ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, «ὁ Θεός ὅσα θέλει τά μπορεῖ, ἀλλά δέν θέλει ὅσα μπορεῖ μπορεῖ νά καταστρέψει τόν κόσμο, ἀλλά δέν θέλει νά τόν καταστρέψει». 1 Ὁ Θεός κάνει ὄχι ὅσα μπορεῖ, ἀλλά ὅσα θέλει. Δέν πρέπει νά χωρίζουμε τήν παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ ἀπό τήν θέλησή Του. Ἄν τό κάνουμε αὐτό, ἄν χωρίσουμε, δηλαδή, τήν παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ ἀπό τήν θέλησή Του, τότε θά παρουσιάσουμε ἕνα Θεό σάν μία τυφλή πανίσχυρη δύναμη, πού ἐνεργεῖ αὐθαίρετα στόν κόσμο, μιά βλάσφημη ἰδέα αὐτή γιά τόν Θεό, πού τήν κηρύττει ὁ πανθεϊσμός. Ὁ Θεός, ξαναλέμε, σάν παντοδύναμος, μπορεῖ τά πάντα, ἀλλά δέν πράττει τά πάντα. Πράττει μόνον, πρῶτον, ὅσα θέλει καί, δεύτερον, ὅσα δύναται νά θέλει. Ὅμως, μέ αὐτά πού λέμε, χριστιανοί μου, εἶναι σάν νά φαίνεται ὅτι ἡ παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ περιορίζεται ἀπό τήν θέλησή Του καί τήν σοφία Του ἀλλά δέν μποροῦμε νά νοήσουμε τόν Θεό μας νά θέλει αὐτό πού εἶναι ἠθικῶς καί λογικῶς ἀδύνατο. Ὁ «περιορισμός» αὐτός ἄς τό ποῦμε ἔτσι τῆς παντοδυναμίας τοῦ Θεοῦ ἀπό τήν πανάγια θέλησή Του δέν εἶναι ἀδυναμία καί ἀτέλεια, ἀλλά, ἀντίθετα, εἶναι τελειότητα. Δέν μποροῦμε νά φανταστοῦμε τόν Θεό, ἐπειδή εἶναι παντοδύναμος, νά δύναται νά πράξει καί τό κακό. Τότε δέν θά εἶναι Θεός. Καί στό σημεῖο αὐτό τοῦ λόγου μου πού ἔφτασα, ἀδελφοί χριστιανοί, σᾶς λέγω γιά κάτι πού πραγματικά δέν τό μπορεῖ ὁ Θεός! Ὁ παντοδύναμος ὅλα τά μπορεῖ, ἀλλά αὐτό πού θά σᾶς πῶ τώρα 1. Ἔκδ. Ἀκρ. Ὀρθ. Πίστεως 1,13. 2

δέν τό μπορεῖ. Ποιό εἶναι αὐτό; Δέν μπορεῖ νά ἑνωθεῖ μέ ἀκάθαρτο! Αὐτό ὁ παντοδύναμος δέν τό μπορεῖ. Ἀκοῦστε ὅμως τώρα: Ὁ σκοπός γιά τόν ὁποῖο ἔγινε ὁ ἄνθρωπος εἶναι νά ἑνωθεῖ μέ τόν Θεό και νά πετύχει τήν θέωσή του. Ἔτσι λέγουμε τήν ἕνωση αὐτή τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό, τήν λέγουμε «θέωση». Ἀφοῦ λοιπόν ὁ προορισμός τοῦ ἀνθρώπου εἶναι νά ἑνωθεῖ μέ τόν Θεό, διά δέ τόν Θεό εἶναι ἀδύνατο νά ἑνωθεῖ μέ ἀκάθαρτο, ἄρα χριστιανοί μου, πρέπει νά καθαρίσουμε τήν καρδιά μας ἀπό τά βρωμερά πάθη, γιά νά πετύχουμε τόν ἁγιασμό μας, τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς μας. Ὅσο καί ἄν εἶναι πολλά καί δυνατά τά ἁμαρτωλά μας πάθη, ἄς μήν ἀπογοητευόμαστε, ἀλλά ἄς κάνουμε τόν ἀγώνα μας καί ἄς ζητᾶμε σ αὐτό τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ. Καί θά πετύχουμε τόν καθαρμό τῆς καρδιᾶς μας καί τήν σωτηρία μας, γιατί ὁ Θεός πού μᾶς ἐνισχύει εἶναι παντοδύναμος! Μέ πολλές εὐχές, Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας xxx ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΛΑΣΦΗΜΟ ΕΡΓΟ «Η ΩΡΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ» Δέν προλάβαμε νά ἀναπνεύσουμε ἀπό τό ψηφισθέν αἰσχρό νομοθέτημα περί ἀλλαγῆς τοῦ φύλου, ἀπό τήν ἡλικία μάλιστα τῶν 15 ἐτῶν, καί ἰδού μιά νέα βλασφημία, μεμιγμένη μέ αἰσχρότητα, παίζεται στήν πατρίδα μας ὡς θεατρικό ἔργο. Ἡ παράσταση φέρει τόν προκλητικό τίτλο «Ἡ ὥρα τοῦ διαβόλου». Ἡ παράσταση αὐτή ὑβρίζει μέ χυδαιότητα τά θεῖα πρόσωπα τῆς πίστεώς μας, τόν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό καί τήν Πάναγνο Αὐτοῦ Μητέρα, τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, τήν Παναγία μας. Στήν νέα αὐτή βλασφημία κατά τῆς πίστεώς μας δέν πρέπει νά μείνουμε ἀδιάφοροι, ὅπως δέν θά μέναμε βέβαια ἀδιάφοροι, ἄν ἔβριζαν ἐμᾶς ἤ οἰκεῖα μας ἀγαπητά πρόσωπα. Ἀλλά ἀσυγκρίτως ἀνώτερος ἀπό τά ἰδικά μας ἁμαρτωλά πρόσωπα εἶναι ὁ Θεός μας, εἶναι ἡ πίστη μας, τήν ὁποία πρέπει νά ὁμολογοῦμε, ὅταν προσβάλλεται. Ἡ σιωπή καί ἡ ἀπάθειά μας, ὅταν ὑβρίζεται ἡ πίστη μας, δείχνει τήν ἀδιαφορία μας, δείχνει ὅτι δέν ἔχει μιλήσει δυνατά στήν καρδιά μας ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Ὅπως ἐνόησα τό βλάσφημο αὐτό ἔργο, ὁ συνθέτης του θέλει νά δώσει σ αὐτό καί φιλοσοφικό ἐπικάλυμμα, διά νά ἐντυπωσιάσει τάχα. Κατά βάθος στό ἔργο του ὁ συνθέτης ἀμφισβητεῖ τό καλό, ὅπως καί τό κακό, καί δέχεται ὅτι τό καλό ἔχει μέσα του κακό, ὅπως καί τό κακό ἔχει μέσα του τό καλό. Δηλαδή δέν ὑπάρχει καλό ἤ κακό. Αὐτό ὅμως ἀντιτίθεται σφόδρα πρός τήν διδασκαλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία παρουσιάζει κεχωρισμένα τό καλό καί τό κακό, λέγοντάς μας νά ἀποφεύγουμε τό κακό καί νά πράττουμε τό καλό. Τό ἔργο συγχέει αὐτά τά δύο καί ἐνθυμούμεθα ἐδῶ τόν λόγον τοῦ προφήτου Ἠσαΐου, ὁ ὁποῖος λέγει «οὐαί οἱ λέγοντες τό πονηρόν καλόν καί τό καλόν πονηρόν, οἱ τιθέντες τό σκότος φῶς καί τό φῶς σκότος» (Ἠσ. 5,20). Ἡ Ἐκκλησία τόν πεπτωκότα κακό ἄνθρωπο μέ τά ἱερά της Μυστήρια τόν κάνει ὄχι ἁπλῶς καλό, ἀλλά ἅγιο. Ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει ἁγίους καί πρώτιστα πάντων τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, τήν Παναγία. Ἐπειδή ὅμως βάση τοῦ ἔργου εἶναι, ὅπως 3

εἴπαμε, ὅτι δέν ὑπάρχει καλό ἤ κακό, ὁ συνθέτης τοῦ ἔργου παρουσιάζει τόν διάβολο νά μιγνύεται σαρκικά μέ τήν Μαρία, ὅπως τήν λέει (πρόκειται ἀσφαλῶς γιά τήν Παναγία μας). Τό καταλαβαίνετε τώρα, ὦ χριστιανοί, ὅτι τό ἔργο εἶναι καί βλάσφημο καί αἰσχρό συνάμα. Ἐδῶ βλέπουμε ὅτι ὁ συγγραφέας κινεῖται στό παλαιό ἁμάρτημα πού ἐπέφερε τόν κατακλυσμό. Στήν μίξη δηλαδή τῶν καλῶν καί τῶν κακῶν, τῆς καλῆς γενεᾶς μέ τήν κακή γενεά (βλ. Γεν. 6,1). Γι αὐτό τό ἁμάρτημα εἶπε ὁ Θεός, «οὐ μή καταμείνῃ τό πνεῦμά μου ἐν τοῖς ἀνθρώποις τούτοις, διά τό εἶναι αὐτούς σάρκας» (Γεν. 6,3). Καί ἦλθε ὁ κατακλυσμός. Ναί! Ὁ κατακλυσμός, γιά τόν ὁποῖο ὁμιλοῦν καί ἐξωβιβλικά κείμενα, ἔγινε γιά τήν μίξη τῆς καλῆς γενεᾶς μέ τήν κακή γενεά, τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ, ὅπως τό θέλει τό βλάσφημο ἔργο, τό ὁποῖο παίζεται στήν ἁγιασμένη πατρίδα μας. Ἐμεῖς, ὡς τοπική Ἐκκλησία Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως, κλῆρος καί λαός, ἐκφράζουμε τόν πόνο μας καί τήν ἀγανάκτησή μας πρός τό ἔργο αὐτό. Ἀκόμη δέ ἐκφράζουμε καί τόν φόβο μας, μή μᾶς ἐγκαταλείψει ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ γι αὐτά τά ἄνομα καί αἰσχρά πού συμβαίνουν στήν ὀρθόδοξη χώρα μας, μέχρι σημείου ἡ ἀνηθικότητα νά θεσπίζεται ὡς νόμος καί νά κυβερνᾶ, καί μέχρι σημείου ὅπως τό κάνει καί τό αἰσχρό ἔργο πού παίζεται νά συμπλέκουν τήν αἰσχρότητα μέ τά Τίμια καί Ἁγιασμένα Πρόσωπα τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας μας, χωρίς μάλιστα νά ἀκούεται καί ἡ ἔντονη διαμαρτυρία τῶν χριστιανῶν, κληρικῶν καί λαϊκῶν. Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας HIIIJ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ κ. ΙΕΡΕΜΙΑ 1. Ἐρώτηση: Ἀλλαγή τῆς ταυτότητας φύλου. Ψηφίστηκε στή Βουλή, ὡστόσο προκαλεῖ τριγμούς στίς σχέσεις Ἐκκλησίας καί Πολιτείας. Ἕνα νεαρό ἄτομο 15 χρονῶν ἔχει τήν ὡριμότητα νά ἀποφασίζει γιά ἕνα τόσο σοβαρό θέμα; Ἀπάντηση: Πρόκειται περί νομοθετήματος αἴσχους. Μαζί μέ ἄλλα προηγούμενα, ἀλλά κυρίως μέ τό νομοθέτημα αὐτό, φαίνεται ὅτι τό Κράτος ἐναντιώνεται πρός τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ καί ἀσφαλῶς αὐτό πρέπει νά φέρει διάρρηξη τῶν σχέσεων Ἐκκλησίας καί πολιτείας. Πέραν ἀπό τό ὅτι τό νομοθέτημα εἶναι βλάσφημο κατά τοῦ Δημιουργοῦ Θεοῦ (ὡσάν ὁ Θεός νά μήν ἐγνώριζε πῶς νά διαμορφώσει τόν ἄνθρωπο, πλάθει αὐτός ὁ ἴδιος τόν ἑαυτό του ὅπως θέλει), δεικνύει καί ὡς ἀσύνετους καί ἀνοήτους τούς θεσπίσαντας αὐτό. Ὁ μικρός νεανίας τῶν 15 ἐτῶν, ὁ ὁποῖος δέν ἐπιτρέπεται νά ψηφίσει, ἐπιτρέπεται νά ἀλλάξει τό φύλο του; Καί ἀσφαλῶς στά τριάντα του ὁ νεανίας αὐτός θά μπορεῖ νά κάνει τό ἴδιο. Στά παιδιά Της ἡ Ἐκκλησία διδάσκει νά εὐχαριστοῦν τόν Θεό γιά τό φύλο τους, ἄρρεν ἤ θήλυ, νά ἀξιοποιήσουν τά χαρίσματά του, καί νά γίνουν καλοί χριστιανοί καί καλοί ἄνθρωποι στήν κοινωνία. 2. Ἐρώτηση: Δηλώσατε ὅτι θά διακόψετε κάθε ἐπικοινωνία μέ βουλευτή τῆς ἐπαρχίας σας, ἄν ψηφίσει αὐτόν τόν νόμο. Θά προχωρήσετε σ αὐτό; Ἀπάντηση: Μέ τούς πολιτικούς ἄρχοντες τῆς ἐπαρχίας μου ἔχω πολύ καλή ἐπικοινωνία, ἀποβλέποντας στήν πνευματική τους βοήθεια καί ὠφέλεια. Τούς φέρομαι φιλικά. Αὐτήν τήν φιλικότητα ἐννοοῦσα ὅτι θά διακόψω μέ βουλευτή τῆς ἐπαρχίας μου, 4

ὁ ὁποῖος θά ἐψήφιζε τόν νόμο περί ἀλλαγῆς φύλου. Δέν ἐννοοῦσα βεβαίως ὅτι δέν θά παραδέχομαι τόν βουλευτή αὐτόν ὡς πολιτικό ἄρχοντα, ἀφοῦ δέν μπορῶ ἐγώ νά τόν παύσω ἀπό βουλευτή, ἤ ὅτι πάλιν θά τοῦ ἀπαγορεύσω τήν εἴσοδό του στόν Ναό ἤ τήν παράστασή του σέ κάποια δοξολογία στόν Ναό. Ἀπάδει αὐτό νομίζω πρός τήν ποιμαντική τῆς Ἐκκλησίας μας. 3. Ἐρώτηση: Γιά τίς νέες ἠλεκτρονικές ταυτότητες ποιά εἶναι ἡ θέση σας; Ἀπάντηση: Ἐάν οἱ ἠλεκτρονικές ταυτότητες εἶναι πρός ἐξυπηρέτηση τῶν ἀνθρώπων, χωρίς ὅμως νά θίγουν τήν πίστη μας ἤ τήν ἐλευθερία μας, καί βέβαια θά τίς δεχθοῦμε. Ἄν ὅμως προϋπόθεση γιά νά πάρουμε τίς ταυτότητες αὐτές θά εἶναι τό νά παραχαράξουμε κάποιο δόγμα τῆς πίστης μας ἤ νά συμμαχήσουμε μέ ἀντιχριστιανικά συστήματα ἤ νά καταδουλωθεῖ ἡ προσωπικότητά μας, ἀσφαλῶς δέν θά τίς πάρουμε μέ ὅ,τι αὐτό μᾶς στοιχίσει. Ἀλλά γιατί τόση ταραχή καί ἀνησυχία; Θά κάνουμε ὅ,τι μᾶς πεῖ ἡ Ἐκκλησία, ἡ Ὁποία ἐκφράζεται μέ τήν Σύνοδο τῶν Ἱεραρχῶν Της καί μέ τήν φωνή τῶν ἁγιασμένων πατέρων Της, ὅπως τοῦ ἁγίου Πορφυρίου καί τοῦ ἁγίου Παϊσίου στίς ἡμέρες μας. Τό νά πεῖ δέ κάποιος ὅτι σήμερα δέν ὑπάρχουν φωτισμένοι Ἱεράρχες καί ἅγιοι πατέρες, αὐτό εἶναι πολύ μεγάλη αἵρεση, γιατί εἶναι σάν νά λέγει ὅτι ἔπαυσε ἡ Ἐκκλησία νά ἔχει Ἅγιο Πνεῦμα, τό Ὁποῖο φωτίζει καί κατεργάζεται ἁγίους. 4. Ἐρώτηση: Ἐν ὄψει τῆς Συνταγματικῆς Ἀναθεώρησης θά προταθεῖ ἀπό τήν Κυβέρνηση ὁ χωρισμός Ἐκκλησίας - Κράτους. Εἶστε ὑπέρ ἤ κατά; Ἀπάντηση: Ἐμεῖς, σάν Ἐκκλησία, θέλουμε τό τέλειο καί τό ἰδανικό, πού εἶναι ἡ συνεργασία Κράτους καί Ἐκκλησίας. Αὐτό ὅμως προϋποθέτει ἕνα Κράτος μέ εὐαγγελικό πολίτευμα. Ὅταν ὅμως τό Κράτος μέ τά νομοθετήματά του ἐναντιώνεται πρός τό Εὐαγγέλιο καί ἀκόμη πιέζει τήν Ἐκκλησία νά συμφωνήσει μαζί του, ἀπειλώντας μάλιστα γι αὐτό, τότε προτιμώτερος ὁ χωρισμός Ἐκκλησίας καί Κράτους. 5. Ἐρώτηση: Τό μεταναστευτικό ζήτημα πιστεύετε ὅτι θά προκαλέσει μελλοντικά ρατσιστικές συμπεριφορές, ἰδιαίτερα στίς μικρές κοινωνίες; Ἀπάντηση: Ὡς χριστιανοί πρέπει νά βλέπουμε ὅλους τούς ἀνθρώπους ὅλων τῶν ἐθνῶν ὡς ἀδελφούς, γιατί πιστεύουμε στήν παγκοσμιότητα τοῦ Θεοῦ. Μάλιστα τόν ἐρχομό τῶν μεταναστῶν στήν χώρα μας πρέπει, ὡς ὀρθόδοξοι χριστιανοί, νά τόν βλέπουμε καί ποιμαντικά, ὡς καλή εὐκαιρία νά δώσουμε καί σ αὐτούς, μέ τήν ἀγάπη μας πρῶτα καί τόν λόγο μας ἔπειτα, τήν ἀλήθεια τῆς πίστης μας. Δέν πρέπει λοιπόν νά δημιουργήσει πρόβλημα σέ μᾶς τό μεταναστευτικό. Πρέπει ὅμως νά εἴμαστε στερεωμένοι στίς ρίζες μας, στήν Ὀρθόδοξη πίστη μας καί στίς παραδόσεις τῆς ἁγιασμένης καί ἠρωικῆς πατρίδος μας, γιά νά μήν ἐπηρεαστοῦμε καί «ξεχρωματιστοῦμε» συναναστρεφόμενοι τούς ξένους. 6. Ἐρώτηση: Ἡ προσευχή στά σχολεῖα νά διατηρηθεῖ ἤ νά καταργηθεῖ, ὅπως προτείνει τό Ὑπουργεῖο Παιδείας; Ἀπάντηση: Νά διατηρηθεῖ βέβαια ἡ προσευχή στά Σχολεῖα μας καί ἡ Εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας μας στίς αἴθουσες τῶν μαθημάτων, γιατί ἐδῶ εἶναι Ἑλλάς καί οἱ μαθητές εἶναι χριστιανόπαιδες. 7. Ἐρώτηση: Τό κοινωνικό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας ἀνταποκρίνεται στίς ἀπαιτήσεις τῆς σύγχρονης ἐποχῆς; Ἀπάντηση: Ἡ Ἐκκλησία σκοπό ἔχει νά κατηχεῖ τόν λαό Της μέ τόν λόγο τοῦ Θεοῦ καί νά κάνει θεοφόρους ἀνθρώπους, δηλαδή ἁγίους. Αὐτό εἶναι τό κύριο ἔργο Της. Δέν βλέπει ὅμως ἡ Ἐκκλησία ἀδιάφορα καί τίς ὑλικές ἀνάγκες τῶν ἀνθρώπων, γιατί βλέπει ψυχο-σωματικά τόν ἄνθρωπο, καί ἔτσι ἔχει καί κοινωνικό ἔργο. Δευτερεῦον ὅμως εἶναι τό ἔργο της αὐτό, ὄχι πρωτεῦον. Ἄς πῶ τήν πικρία μου: Ὁ κόσμος σήμερα θέλει τήν Ἐκκλησία νά ἐπιτελεῖ μόνο κοινωνικό ἔργο. Τότε μόνο γιά τόν κόσμο εἶναι καλοί οἱ λειτουργοί τῆς Ἐκκλησίας. Καί πολλοί ἱερωμένοι παρασύρονται σ αὐτή τήν 5

κοσμική ἀντίληψη καί δίνουν μεγαλύτερη βαρύτητα στό κοινωνικό ἔργο γιατί αὐτό ἐπαινεῖ ὁ λαός καί παραμελοῦν λοιπόν στό ποίμνιό τους τήν θεολογική κατήχηση, τήν διδασκαλία δηλαδή τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῶν Ἁγίων Πατέρων. Ἡ Ἐκκλησία σήμερα κάνει πλούσιο κοινωνικό ἔργο, καί μάλιστα ἐργαζομένη γιά τήν ἁγιότητα τῶν χριστιανῶν κάνει τό καλύτερο κοινωνικό ἔργο, γιατί ὁ ἅγιος εἶναι καί ὁ καλύτερος κοινωνικός ἄνθρωπος. Ἄς μή ζητᾶ ὅμως ὁ κόσμος νά θεραπευθοῦν ὅλα τά κοινωνικά του προβλήματα ἀπό τήν Ἐκκλησία, γιατί ὁ ἴδιος ὁ κόσμος δημιουργεῖ τά πολλά αὐτά προβλήματα μέ τήν συνεχῆ ἀποστασία του ἀπό τόν Θεό καί γιατί ὁ κόσμος πάλι ἐπιτρέπει νά ὑπάρχουν ἀνάμεσά του «καρχαρίες» πού τόν κατατρώγουν. 8. Ἐρώτηση: Πῶς μπορεῖ νά ἐνισχυθεῖ σήμερα τό πνεῦμα τῆς Ἐκκλησίας; Ἀπάντηση: Τό πνεῦμα τῆς Ἐκκλησίας θά ἐνισχυθεῖ σήμερα ἄν ἐμεῖς οἱ κληρικοί καί ὅλοι οἱ ἀφιερωμένοι στόν Θεό, μοναχοί καί μοναχές, γίνουμε ἅγιοι. Γι αὐτό τό κήρυγμα τῆς μετανοίας πρέπει νά βιωθεῖ πρῶτα ἀπό μᾶς τούς κληρικούς καί μάλιστα ἀπό τούς Ἀρχιερεῖς, πρός παράδειγμα τῶν ἄλλων κληρικῶν. Ἄν γίνουμε οἱ Ἀρχιερεῖς σάν τόν ἅγιο Νεκτάριο καί οἱ ἱερεῖς σάν τόν παπα-νικόλαο τόν Πλανᾶ, τότε θά δοξαστεῖ στήν πραγματικότητα ἡ Ἑλλαδική Ἐκκλησία καί ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ γενικώτερα. 6