Αριθμός Εκθεσης 51/Θ/2009 ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ - ΕΛΕΓΧΟΥ. Στη Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΕΣ ΕΛΕΓΚΤΕΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Περιφερειακό Γραφείο Θεσσαλονίκης Αριθμός Εκθεσης 51/Θ/2009 ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ - ΕΛΕΓΧΟΥ Στη Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΕΣ ΕΛΕΓΚΤΕΣ - Χαραλαμπίδης Αγάπιος (ΕΕΔΔ) - Λασκαρίδου Γαρυφαλλιά (ΒΕΕΔΔ) - Μαυρογένη Ευαγγελία (ΒΕΕΔΔ) Εγκρίθηκε από την Επιτροπή του άρθρου 4 παρ. 4 του ν.3613/2007 Ο Πρόεδρος Τα μέλη Η Γραμματέας 1

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Α. ΓΕΝΙΚΑ Β. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ Β1. 1 Ο Αντικείμενο Ελέγχου: Οι διαδικασίες ανάθεσης, εκπόνησης, παραλαβής και έγκρισης της μελέτης «Βελτίωση γεωμετρικών χαρακτηριστικών της επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης» Β1.1 Νομιμότητα Ανάθεσης Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος - Πρακτικό επιλογής - Διαδικασία ανάθεσης εκπόνησης της μελέτης Β1.2 Νομιμότητα Σύμβασης Τεύχος Συμβατικών όρων Β1.3 Νομιμότητα Ισχύος Συμπληρωματικών Συμβάσεων Επέκταση Σύμβασης Ανάθεσης Εκπόνησης της Μελέτης Επανυπογραφή της Επέκτασης Σύμβασης και μετονομασία της σε 1 η Συμπληρωματική Σύμβαση 2 η Συμπληρωματική Σύμβαση Β1.4 Νομιμότητα Τροποποιήσεων Συμβατικού Αντικειμένου μέσω Συγκριτικών Πινάκων 1 ος Συγκριτικός Πίνακας 2 ος Συγκριτικός Πίνακας 3 ος Συγκριτικός Πίνακας 4 ος Συγκριτικός Πίνακας Β1.5 Νομιμότητα α)τήρησης Χρονοδιαγραμμάτων- χορήγηση παράτασης β)τήρησης Διαδικασιών Παραλαβής Μελετών Β.2. 2 Ο Αντικείμενο Ελέγχου: Οι διαδικασίες ανάθεσης και εκτέλεσης του μελετηθέντος έργου «Βελτίωση γεωμετρικών χαρακτηριστικών της επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης» Β.2.1 Πληρότητα φακέλου ένταξης του έργου για χρηματοδότηση από το Γ ΚΠΣ Β.2.2 Νομιμότητα της ανάθεσης Β.2.3 Ορισμός Επιβλεπόντων του έργου Β.2.4 Τήρηση του συμβατικού αντικειμένου (διορθώσεις, τροποποιήσεις και σύνταξη μελετών, κατά την διάρκεια εκτέλεσης του έργου) Β.2.5 Τήρηση των προθεσμιών του χρονοδιαγράμματος εκτέλεσης των εργασιών και την επιβολή ποινικών ρητρών. Β.2.6 Σύνταξη του 1 ου Ανακεφαλαιωτικού Πίνακα Εργασιών Β.2.7 Νομιμότητα πληρωμών του έργου. Β.2.8. Επί των αναφερομένων στις εισηγήσεις του επιβλέποντος κ. Ι. Σιάννη Β.3. Γενικές Διαπιστώσεις 2

Γ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Γ1. 1 Ο Αντικείμενο Ελέγχου: Οι διαδικασίες ανάθεσης, εκπόνησης, παραλαβής και έγκρισης της μελέτης «Βελτίωση γεωμετρικών χαρακτηριστικών της επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης» Γ1.1 Νομιμότητα Ανάθεσης Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος - Πρακτικό επιλογής - Διαδικασία ανάθεσης εκπόνησης της μελέτης Γ1.2 Νομιμότητα Σύμβασης Τεύχος Συμβατικών όρων Γ1.3 Νομιμότητα Ισχύος Συμπληρωματικών Συμβάσεων Επέκταση Σύμβασης Ανάθεσης Εκπόνησης της Μελέτης Επανυπογραφή της Επέκτασης Σύμβασης και μετονομασία της σε 1 η Συμπληρωματική Σύμβαση 2 η Συμπληρωματική Σύμβαση Γ1.4 Νομιμότητα Τροποποιήσεων Συμβατικού Αντικειμένου μέσω Συγκριτικών Πινάκων 1 ος Συγκριτικός Πίνακας 2 ος Συγκριτικός Πίνακας 3 ος Συγκριτικός Πίνακας 4 ος Συγκριτικός Πίνακας Γ1.5. Νομιμότητα α)τήρησης Χρονοδιαγραμμάτων- χορήγηση παράτασης β)τήρησης Διαδικασιών Παραλαβής Μελετών Γ2. 2 Ο Αντικείμενο Ελέγχου: Οι διαδικασίες ανάθεσης και εκτέλεσης του μελετηθέντος έργου «Βελτίωση γεωμετρικών χαρακτηριστικών της επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης» Γ.2.1 Πληρότητα φακέλου ένταξης του έργου για χρηματοδότηση από το Γ ΚΠΣ Γ.2.2 Ορισμός Επιβλεπόντων του έργου Γ.2.3 Τήρηση του συμβατικού αντικειμένου (διορθώσεις, τροποποιήσεις και σύνταξη μελετών, κατά την διάρκεια εκτέλεσης του έργου) Γ.2.4 Τήρηση των προθεσμιών του χρονοδιαγράμματος εκτέλεσης των εργασιών και την επιβολή ποινικών ρητρών. Γ.2.5 Σύνταξη του 1 ου Ανακεφαλαιωτικού Πίνακα Εργασιών Γ.2.6 Νομιμότητα πληρωμών του έργου Γ.2.7 Επί των αναφερομένων στις εισηγήσεις του επιβλέποντος κ. Ι. Σιάννη Γ.3. Γενικά Συμπεράσματα Δ. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ε. ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΥΘΥΝΩΝ 3

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΔΡΑΣΗΣ 1. Ενέργειες που προβήκαμε 2. Στοιχεία που ελήφθησαν υπόψη ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Νομοθεσία για τα Δημόσια Έργα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3. ΠΙΝΑΚΕΣ Πίνακας 1: Πρωτόκολλα Παραλαβής Αφανών Εργασιών Πίνακας 2: Λογαριασμοί Πιστοποιήσεις Πίνακας 3: Ποσότητες Εργασιών που πληρώθηκαν χωρίς να έχουν υπάρχουν ΠΠΑΕ Πίνακας 4: Εισήγηση Προϊσταμένου ΤΣΕΣΥ προς το ΝΣΔΕ (για γνωμοδότηση επί της εγκρίσεως της τροποποίησης της μελέτης) και σχετικό υπόμνημα των μελετητών ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 4

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ Θεσσαλονίκη Ιανουάριος 2009 ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ ΕΛΕΓΧΟΥ Α. ΓΕΝΙΚΑ 1. Αριθμός πρωτοκόλλου και ημερομηνία εντολής ελέγχου: Η με αριθ. πρωτ. Σ.Ε.Ε.Δ.Δ./Φ.2Θ/2/1601/07.03.2007, εντολή διενέργειας Επιθεώρησης Ελέγχου του Ειδικού Γραμματέα ΣΕΕΔΔ 2. Κλιμάκιο Επιθεώρησης - Ελέγχου: α) Χαραλαμπίδης Αγάπιος, Επιθεωρητής Ελεγκτής Δημόσιας Διοίκησης β) Λασκαρίδου Γαρυφαλλιά, Βοηθός Επιθεωρητής Ελεγκτής Δημόσιας Διοίκησης γ) Μαυρογένη Ευαγγελία, Βοηθός Επιθεωρητής Ελεγκτής Δημόσιας Διοίκησης 3. Αντικείμενο Επιθεώρησης Ελέγχου α) Οι διαδικασίες ανάθεσης, εκπόνησης, παραλαβής και έγκρισης της μελέτης «Βελτίωση γεωμετρικών χαρακτηριστικών της επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης» β) Οι διαδικασίες ανάθεσης και εκτέλεσης του μελετηθέντος έργου. γ) Η νομιμότητα των διοικητικών πράξεων και ενεργειών. 4. Ελεγχόμενη Υπηρεσία: Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης. 5

Β. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ Γενικά Ο έλεγχος αφορά: 1. στις διαδικασίες ανάθεσης, εκπόνησης, παραλαβής και έγκρισης της μελέτης «Βελτίωση γεωμετρικών χαρακτηριστικών της επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης». 2. στις διαδικασίες ανάθεσης και εκτέλεσης του έργου «Βελτίωση γεωμετρικών χαρακτηριστικών της επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης». Ο συγκεκριμένος έλεγχος επικεντρώθηκε στην νομιμότητα των διαδικασιών ανάθεσης και εκπόνησης της μελέτης και ανάθεσης και εκτέλεσης του έργου αντίστοιχα. Β1. 1 Ο Αντικείμενο Ελέγχου: Οι διαδικασίες ανάθεσης, εκπόνησης, παραλαβής και έγκρισης της μελέτης «Βελτίωση γεωμετρικών χαρακτηριστικών της επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης» Νομοθετικό πλαίσιο ανάθεσης και εκπόνησης μελετών Το θεσμικό πλαίσιο «Περί μητρώου μελετητών και αναθέσεως και εκπονήσεως μελετών» ορίζεται από το Ν. 716/77 και από το Π.Δ. 194/79 «Περί εκτελέσεως των άρθρων 11 και επόμενα του ν. 716/77». Ο Ν. 716/77 καθορίζει τους όρους και τη διαδικασία της ανάθεσης εκπόνησης μελέτης σε ιδιώτες μελετητές και ιδιωτικά γραφεία μελετών για λογαριασμό του Δημοσίου ή Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α. ή Δημοσίων Επιχειρήσεων και λοιπών Οργανισμών ευρύτερου δημόσιου τομέα. Ο Ν. 716/77 διέπει αποκλειστικά και μόνο τις μελέτες οι οποίες συνδέονται με τεχνικά έργα και οι οποίες, ανάλογα με το αντικείμενό τους, διακρίνονται σε 26 κατηγορίες. Με τον Ν.716/77 επιδιώκεται κυρίως: Α) αφενός μεν, να εξασφαλισθεί με την ευρεία δημοσιότητα, η προσέλκυση όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού ενδιαφερομένων για την ανάληψη της μελέτης, ώστε να εξυπηρετηθούν, πληρέστερα τα συμφέροντα του νομικού προσώπου, που αναθέτει τη μελέτη. (άρθρο 2 παρ. 11), Β) αφετέρου δε, να αποκλεισθεί η πρακτική επέκτασης του συμβατικού αντικειμένου, χωρίς κανένα περιορισμό, η οποία οδηγούσε σε καταστρατήγηση της γενικής αρχής ανάθεσης δημοσίων έργων και υπηρεσιών με διαγωνισμό, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 άρθρου 17, επιτρέπεται η σύναψη Συμπληρωματικής Σύμβασης αποκλειστικά και μόνο όταν η δαπάνη αυτής δεν υπερβαίνει το 50% της αρχικά καθορισθείσας συμβατικής αμοιβής. 6

ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ: α) Φυσικού & β) Μελετητικού Αντικειμένου ΜΕΣΩ: α) Διακήρυξης, β) Αρχικής Σύμβασης γ) Συμπληρωματικών Συμβάσεων και δ) Συγκριτικών Πινάκων ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ 1. Φυσικό αντικείμενο: α) Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκη (Επαρχιακή οδός), συνολικού μήκους 4,5 χλμ. 2. Μελέτες προς εκπόνηση: α) Συγκοινωνιακών Έργων, προεκτιμώμενης αμοιβής 20.000.000 δρχ. β) Τοπογραφίας, προεκτιμώμενης αμοιβής 8.000.000 δρχ. γ) Υδραυλικών Έργων, προεκτιμώμενης αμοιβής 8.000.000 δρχ. δ) Μηχανολογικά Ηλεκτρολογικά Ηλεκτρονικά, προεκτιμώμενης αμοιβής 9.000.000 δρχ. ε) Περιβαλλοντική, προεκτιμώμενης αμοιβής 5.000.000 δρχ ΑΡΧΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ 1. Φυσικό αντικείμενο: α) Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκη (Επαρχιακή οδός) β) χαρακτηριστικά τμήματος Κ12-Κ13-Κ15-Κ16-Κ15α, συνολικού μήκους 8,6 χλμ. Παρατηρείται αύξηση του φυσικού αντικειμένου σε σχέση με τη διακήρυξη 2. Μελέτες προς εκπόνηση: α) Συγκοινωνιακών Έργων β) Τοπογραφίας Παρατηρείται τροποποίηση του μελετητικού αντικειμένου σε σχέση με αυτό της διακήρυξης 1 Η ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ 1. Φυσικό αντικείμενο: α) Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκη - Κιλκίς (Συμμαχική οδός), από Κ11-Κ14, μήκους 9,4 χλμ. Αποτελεί νέα μελέτη το φυσικό αντικείμενο αυτής διαφέρει από αυτό της Αρχικής Σύμβασης 2. Μελέτες προς εκπόνηση: α) Συγκοινωνιακών Έργων β) Τοπογραφίας γ) Υδραυλικών Έργων, προεκτιμώμενης αμοιβής 8.000.000 δρχ. δ) Μηχανολογικά Ηλεκτρολογικά Ηλεκτρονικά ε) Περιβαλλοντική 2 Η ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ 1. Φυσικό αντικείμενο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκη (Επαρχιακή οδός), μήκους 4,5 χλμ. 2. Μελέτες προς εκπόνηση: α) Υδραυλικών Έργων β) Γεωλογική μελέτη Η μελέτη Υδραυλικών Έργων έπρεπε να εκπονηθεί στα πλαίσια της Αρχικής Σύμβασης, δεδομένου ότι αφορά μέρος του φυσικού αντικειμένου αυτής και επιπλέον η διακήρυξη προέβλεπε μελέτη Υδραυλικών έργων. 3 ΟΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ 1. Φυσικό αντικείμενο α) Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκη Κιλκίς (Συμμαχική οδός), από Κ11-Κ14, μήκους 9,4 χλμ. 7

2. Μελέτες προς εκπόνηση: α) Υδραυλικών Έργων β) αναπροσαρμογή του λ και έγκριση των οριστικών μελετών της μελέτης Συγκ/κών έργων 4 ΟΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ 1. Φυσικό αντικείμενο α) Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκη (Επαρχιακή οδός), μήκους 4,5 χλμ. 2. Μελέτες προς εκπόνηση: α) μελέτη σύνταξης των τευχών δημοπράτησης, του ΣΑΥ ΦΑΥ β) μελέτη σχεδίου πρασίνου Αποτελεί νέα ανεξάρτητη μελέτη, θα έπρεπε να κινηθεί εξ αρχής η διαδικασία ανάθεσης. Β1.1 ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑ ΑΝΑΘΕΣΗΣ Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος - Πρακτικό επιλογής - Διαδικασία ανάθεσης εκπόνησης της μελέτης 1. Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Θεσσαλονίκης, Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών, στις 9-9-1996, στο υπ αρ. 1920/9-9-96 τεύχος του Ενημερωτικού Δελτίου του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, δημοσίευσε περίληψη πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος (Ν. 716/77 άρθρο 11 παρ. 1,2 & 3, και Π.Δ. 194/79 άρθρο 1 παρ.1), προκειμένου να αναθέσει την εκπόνηση της μελέτης «Βελτίωση γεωμετρικών χαρακτηριστικών επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης», με προεκτιμώμενη αμοιβή 50.000.000 δρχ. (χωρίς Φ.Π.Α.). Ως διάστημα υποβολής των αιτήσεων ορίστηκε, αυτό, των είκοσι ημερών από την δημοσίευση της πρόσκλησης στο Ενημερωτικό Δελτίο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, ήτοι, έως 29-9-1996. Στην ως άνω περίληψη, της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, αναφερόταν μεταξύ άλλων ότι: - Οι κατηγορίες μελετών και οι προεκτιμώμενες αμοιβές ανά κατηγορία είναι οι εξής: Μελέτη κατηγορίας 10 (Συγκοινωνιακά έργα). Προεκτιμώμενη αμοιβή: 20.000.000 δρχ. Μελέτη κατηγορίας 16 (μελέτη τοπογραφίας). Προεκτιμώμενη αμοιβή: 8.000.000 δρχ. Μελέτη κατηγορίας 13 (μελέτη υδραυλικών έργων). Προεκτιμώμενη αμοιβή: 8.000.000 δρχ. Μελέτη κατηγορίας 9 (μελέτη Μηχανολογική- Ηλεκτρολογική - Ηλεκτρονική). Προεκτιμώμενη αμοιβή: 9.000.000 δρχ. Περιβαλλοντική Μελέτη (Προέγκριση Χωροθέτησης, Μ.Π.Ε., έγκριση περιβαλλοντικών όρων ). Προεκτιμώμενη αμοιβή: 5.000.000 δρχ. - Η ανάθεση της μελέτης θα γίνει με την διαδικασία της απευθείας επιλογής, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.7 του άρθρου 11 του Ν. 716/77. - Η μελέτη θα εκπονηθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 716/77 και των εκτελεστικών του διαταγμάτων και με τις διατάξεις του Ν. 1650/86 «Για την προστασία του Περιβάλλοντος» και της ΚΥΑ 69269/5387/90, όπως αυτές ίσχυαν την περίοδο ανάθεσης της μελέτης. 8

- Η αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος θα αναφέρει τον υπεύθυνο και την ακριβή σύνθεση της ομάδας εκπόνησης της μελέτης και θα συνοδεύεται, με ποινή αποκλεισμού, από τα παρακάτω στοιχεία. - Σε περίπτωση Συμπραττόντων Γραφείων Μελετών, υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/86, από τον εκπρόσωπο κάθε Γραφείου χωριστά, για την αποδοχή της σύμπραξης, τον τρόπο κατανομής της αμοιβής και το νόμιμο εκπρόσωπο των Γραφείων απέναντι στον εργοδότη. 2. Η Πενταμελής Επιτροπή, η οποία συγκροτήθηκε με τη με αριθμ. 259/96 απόφαση Νομαρχιακής Επιτροπής Υποδομών, Δικτύων & Περιβάλλοντος ως αρμόδια για τον έλεγχο των τυπικών προσόντων των γραφείων που εξεδήλωσαν ενδιαφέρον και στη συνέχεια για την αξιολόγησή τους (άρθρο 2 Π.Δ. 194/79), με την σύνταξη του από 8-4-97 πρακτικού αξιολόγησης, προέβη: α) στον έλεγχο και στην αξιολόγηση των αιτήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος, καθώς και β) στην επιλογή του αναδόχου για την εκπόνηση της μελέτης. Η Πενταμελής Επιτροπή, με το ανωτέρω πρακτικό, εισηγήθηκε ομοφώνα την ανάθεση της εκπόνησης της μελέτης στα εξής δύο μελετητικά γραφεία: α) Γεωδαιτική Ο.Ε Τζακόπουλος Αθ. Κόταρης Γ. Γκουβέλης Ελ. και β) Παρωτίδης Ι Κουτούρης Αντ- Κόπτσης Π Παύλου Α και συνεργάτες, κατά ποσοστό 50% αντίστοιχα. Η εκπόνηση της εν λόγω μελέτης θα μπορούσε να ανατεθεί σε ένα μελετητικό γραφείο ή σε συμπράττοντα γραφεία μελετητών (Ν. 716/77 άρθρου 11 παρ. 4) με την προϋπόθεση ότι, στην περίπτωση συμπραττόντων μελετητικών γραφείων, αυτά θα είχαν συμπράξει μεταξύ τους, κατά την υποβολή των αιτήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος (Ν.923/87 άρθρο 4 παρ. 3), όπως ρητά οριζόταν στο άρθρο 5 παράγραφο γ της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Ωστόσο, τα μελετητικά γραφεία, στα οποία η Πενταμελής Επιτροπή ανέθεσε από κοινού την εκπόνηση της εν λόγω μελέτης (με ποσοστό αμοιβής 50% για κάθε ένα μελετητικό γραφείο), δεν είχαν εκδηλώσει, πρόθεση σύμπραξης, ούτε κατά την υποβολή των αιτήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος, αλλά ούτε και μέχρι την ημερομηνία σύνταξης του πρακτικού, προκατα λαμβάνοντας με τον τρόπο αυτό την βούληση των μελετητικών γραφείων. Οι υπεύθυνες δηλώσεις αποδοχής της σύμπραξης, που κατατέθηκαν από αυτά ξεχωριστά, φέρουν ημερομηνία μεταγενέστερη, τόσο της προθεσμίας υποβολής των αιτήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος, ήτοι της 29-9-2007, όσο και της σύνταξης του πρακτικού από την Πενταμελή Επιτροπή Αξιολόγησης, ήτοι της 8-4-2007: α) ο Ιωάννης Παρωτίδης, εκπρόσωπος της ομάδας μελέτης Παρωτίδης Ι Κουτούρης Αντ - Κόπτσης Π Παύλου Α., κατέθεσε Υπεύθυνη Δήλωση Ν. 1599/86 στις 10-4-1997, στην οποία δηλώνει ότι: «αποδέχεται την σύμπραξη εξ ίσου (50%) με την ομάδα μελέτης Γεωδαιτική Ο.Ε Τζακόπουλος Αθ Κόταρης Γ Γκουβέλης Ελ.», β) ο Δημήτριος Σιώκατας εκπρόσωπος της ομάδας μελέτης Γεωδαιτική Ο.Ε Τζακόπουλος Αθ Κόταρης Γ Γκουβέλης Ελ., κατέθεσε, επίσης, Υπεύθυνη Δήλωση Ν. 1599/86 στις 15-4-1997, στην οποία δηλώνει ότι «αποδέχεται την σύμπραξη εξ ίσου (50%) με την ομάδα μελέτης Παρωτίδης Ι Κουτούρης Αντ- 9

Κόπτσης Π Παύλου Α.». Σημειώνεται ότι στην ανωτέρω υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86 δεν αναγράφεται ότι συμπληρώνεται για την Ν.Α. Θεσ/νίκης. Ανακεφαλαιώνοντας, η Πενταμελής Επιτροπή, με το από 8-4-97 πρακτικό αξιολόγησης: i. Εισηγήθηκε την ανάθεση της εκπόνησης της μελέτης στα ανωτέρω Μελετητικά Γραφεία, τα οποία δεν είχαν συμπράξει μεταξύ τους κατά την υποβολή των αιτήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος. ii. Αποδέχθηκε την κατάθεση των υπεύθυνων δηλώσεων, αποδοχής της σύμπραξης, των προτεινόμενων γραφείων μελετών, σε χρόνο μεταγενέστερο της υποβολής των αιτήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος και της σύνταξης του πρακτικού. 3. Η Νομαρχιακή Επιτροπή Υποδομών, Δικτύων & Περιβάλλοντος, με την αριθμ. 74/24-4-97 απόφασή της, προέβη: α) στην έγκριση του, από 8-4-97, πρακτικού επιλογής της Πενταμελούς Επιτροπής Επιλογής & Αξιολόγησης, αν και δεν είχε συνταχθεί σύμφωνα με τα όσα ορίζουν οι κείμενες διατάξεις, και β) στην ανάθεση εκπόνησης της εν λόγω μελέτης στα ανωτέρω αναφερόμενα επιλεχθέντα μελετητικά γραφεία, τα οποία, όπως προαναφέρθηκε, αποδέχθηκαν την σύμπραξη μεταξύ τους, μεταγενέστερα της υποβολής των αιτήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος και της σύνταξης του πρακτικού. Σύμφωνα με τη με αριθμ. 403/1998 Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους: «Αρμόδιο όργανο της Ν.Α. για την άσκηση των αρμοδιοτήτων της όλης διαδικασίας ανάθεσης της εκπόνησης μελετών, είναι το Νομαρχιακό Συμβούλιο, σύμφωνα με τη συνδυασμένη ερμηνεία των διατάξεων των άρθρων 49 παρ.1 περ.ι και ιβ και 60 παρ.1 περ.δ του ΠΔ 30/1996, σε συνδυασμό με τη διάταξη της παρ.1 του άρθρου 11 του Ν.716/1977». Το κλιμάκιο ελέγχου του ΣΕΕΔΔ ζήτησε από την Γραμματεία Νομαρχιακού Συμβουλίου Ν.Α, Θεσσαλονίκης, να του γνωρίσει εάν, το Νομαρχιακό Συμβούλιο έχει εκχωρήσει την αρμοδιότητα ανάθεσης εκπόνησης μελετών, στην Νομαρχιακή Επιτροπή και σε θετική περίπτωση, να του αποσταλεί αντίγραφο της σχετικής απόφασης. Ουδεμία απάντηση ελήφθη επί του ανωτέρω ερωτήματος, με συνέπεια η ανωτέρω απόφαση να θεωρείται ως ληφθείσα από αναρμόδιο όργανο. Β1.2 ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑ ΣΥΜΒΑΣΗΣ - ΤΕΥΧΟΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝ ΟΡΩΝ 1. Η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης συνέταξε Σύμβαση και το συνοδευτικό Τεύχος Συμβατικών Όρων, για την ανάθεση εκπόνησης της μελέτης «Βελτίωση γεωμετρικών χαρακτηριστικών της επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης». Στην Σύμβαση μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι: «..1.Η παρούσα σύμβαση συνοδεύεται από το ως άνω εγκεκριμένο «ΤΕΥΧΟΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝ ΟΡΩΝ», το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της και το οποίο αποδέχεται πλήρως και ανεπιφύλακτα ο «ΑΝΑΔΟΧΟΣ» 2. Η εκπόνηση της μελέτης θα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τους όρους της παρούσας σύμβασης και του «ΤΕΥΧΟΥΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝ ΟΡΩΝ» που την συνοδεύει και κατά τα λοιπά σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.». 10

Ωστόσο, η Σύμβαση η οποία υπογράφηκε και το αντίστοιχο συνοδευτικό Τεύχος Συμβατικών Όρων, παρουσιάζουν σημαντικές και ουσιαστικές διαφορές με το περιεχόμενο της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Ειδικότερα, τροποποιείται τόσο το φυσικό 1, όσο και το μελετητικό 2 αντικείμενο της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, μέσω του κειμένου της Σύμβασης και του Τεύχους Συμβατικών Όρων και συγκεκριμένα: α) Αντικείμενο μελέτης: Στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, ως αντικείμενο μελέτης ορίζεται η βελτίωση των γεωμετρικών χαρακτηριστικών της επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης. Στην Σύμβαση και στο Τεύχος Συμβατικών Όρων το αντικείμενο διαφοροποιείται με την προσθήκη ενός νέου τμήματος το οποίο είναι: Μελέτη βελτίωσης γεωμετρικών χαρακτηριστικών τμήματος Κ12-Κ13- Κ15-Κ16-Κ15α, Διατομής 20μ. Συνεπώς, στο Τεύχος Συμβατικών Όρων τροποποιείται το φυσικό αντικείμενο, δεδομένου ότι επεκτείνεται σε τμήματα τα οποία δεν αναφέροντο στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. β) Προς εκπόνηση μελέτες: Στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος περιλαμβάνονται οι μελέτες: α) Συγκοινωνιακών Έργων, προεκτιμώμενης αμοιβής 20.000.000 δρχ. β) Τοπογραφίας, προεκτιμώμενης αμοιβής 8.000.000 δρχ. γ) Υδραυλικών Έργων, προεκτιμώμενης αμοιβής 8.000.000 δρχ. δ) Μηχανολογικά Ηλεκτρολογικά Ηλεκτρονικά, προεκτιμώμενης αμοιβής 9.000.000 δρχ. & ε) Περιβαλλοντική, προεκτιμώμενης αμοιβής 5.000.000 δρχ. Στη Σύμβαση και στο Τεύχος Συμβατικών Όρων, μελέτες προς εκπόνηση ορίζονται: 1. Προμελέτη οδών και κόμβων 2. Οριστική μελέτη οδών και κόμβων 3. Προμελέτη και Οριστική μελέτη τεχνικών έργων 4. Κτηματολόγιο Συνεπώς, στη Σύμβαση και στο Τεύχος Συμβατικών Όρων δεν περιλαμβάνονται: α) μελέτη υδραυλικών έργων, β) περιβαλλοντική μελέτη και γ) μελέτη ηλεκτρομηχανολογικών εργασιών. Ωστόσο, τα μελετητικά πτυχία που απαιτείτο να διαθέτουν οι ενδιαφερόμενοι για να υποβάλλουν αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος καθορίζοντο από τις μελέτες που αναφέροντο στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, επομένως παράλειψη ή προσθήκη μελετών διαφοροποιούσε τις απαιτήσεις σε μελετητικά πτυχία. Η αρμόδια, για την αξιολόγηση των αιτήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος, Πενταμελής Επιτροπή προέβη στον έλεγχο των τυπικών προσόντων των υποψηφίων, με βάση τα όσα ορίζονταν στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος και κατά συνέπεια, απέκλεισε, από την περαιτέρω διαδικασία (επιλογής και αξιολόγησης), τις αιτήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος, οι οποίες δεν πληρούσαν τις, ως προς τα μελετητικά πτυχία, απαιτήσεις, οι οποίες 1 με τον όρο φυσικό αντικείμενο νοείται το αντικείμενο του έργου 2 με το όρο μελετητικό αντικείμενο νοείται το είδος και το πλήθος των προς εκπόνηση μελετών 11

απαιτήσεις είχαν υπολογισθεί με βάση το αντικείμενο των μελετών όπως αυτό οριζόταν στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος και όχι όπως οριζόταν στη σύμβαση. Οι ανωτέρω, μέσω του κειμένου της Σύμβασης και του Τεύχους Συμβατικών Όρων, τροποποιήσεις της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, ως προς το αντικείμενο και το πλήθος των μελετών, είχαν ως συνέπεια: i. Κατάργηση, έμμεση, τριών εκ των πέντε (σύμφωνα με τις οριζόμενες μελέτες) απαιτούμενων πτυχίων, ωστόσο, με βάση τα πέντε αυτά πτυχία αξιολογήθηκε η επάρκεια των αιτήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος που υποβλήθηκαν. ii. Ακύρωση μεγάλου μέρους του μελετητικού αντικειμένου, όπως αυτό είχε ορισθεί στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, δεδομένου ότι δε ζητήθηκε η εκπόνηση τριών από τις πέντε μελέτες, που συμπεριλαμβάνοντο στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. iii. Κατανομή του ποσού των 22.000.000 δρχ., που αντιστοιχεί στις τρεις καταργούμενες εν τέλει μελέτες, στις υπόλοιπες μελέτες, δεδομένου ότι η σύμβαση, η οποία υπογράφηκε, περιελάμβανε το σύνολο της προεκτιμώμενης αμοιβής, έτσι όπως αυτό είχε ορισθεί στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, ήτοι 50.000.000 δρχ., (σύμφωνα με το άρθρο 4 ο «ΑΜΟΙΒΗ ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ» του Τεύχους Συμβατικών Όρων «Η προεκτιμηθείσα αμοιβή του αναδόχου για την εκπόνηση της μελέτης ορίζεται από την Διακήρυξη στο ποσό των 50.000.000 δρχ. Η συμβατική αμοιβή, καθώς και η τελική θα καθοριστούν σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 11 του Ν. 716/77»). Η Σύμβαση για την ανάθεση εκπόνησης της μελέτης υπογράφηκε στις 6-8- 97 μεταξύ των: i) Εύελπι Φιρτινίδη, Προϊστάμενο της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών Ν.Α. Θεσ/νίκης, ως εξουσιοδοτημένου εκπροσώπου του Νομαρχιακού Ταμείου Θεσ/νίκης και ii) Ιωάννη Παρωτίδη, ως εκπροσώπου των συμπραττόντων γραφείων: α) Γεωδαιτική Ο.Ε Τζακόπουλος Αθ Κόταρης Γ Γκουβέλης Ελ (εκπροσωπούμενη από τον Δ. Σιώκατα) και β) Παρωτίδης Ι Κουτούρης Αντ - Κόπτσης Π Παύλου Α. (εκπροσωπούμενη από τον Ι. Παρωτίδη) 2. Η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών εξέδωσε την υπ αριθμ. οικ. 07/7866/28-10-97 απόφασή της, με την οποία όριζε ως επιβλέποντα της ανωτέρω μελέτης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 15 Ν. 716/77, τον υπάλληλο Παπαδόπουλο Παναγιώτη. Β1.3 ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑ ΙΣΧΥΟΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ Επέκταση Σύμβασης Ανάθεσης Εκπόνησης της Μελέτης 1. Η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, με το υπ αριθμ. 07/30/12-2-1999 έγγραφό της, εισηγήθηκε στη Νομαρχιακή Επιτροπή Ν.Α. Θεσ/νίκης, τη σύνταξη νέας μελέτης, για οδούς της ευρύτερης περιοχής Δήμου Ωραιοκάστρου, συνολικής 12

δαπάνης 60.000.000 δρχ. Με την ανωτέρω εισήγηση προτάθηκε να επεκταθεί το αντικείμενο της ήδη ανατεθείσας μελέτης, προκειμένου να συμπεριλάβει την σύνταξη της νέας μελέτης. Η προτεινόμενη νέα μελέτη αφορούσε τους δρόμους: Δ1, ο οποίος είναι παράλληλος με την ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ (Εξωτερική Περιφερειακή) & Γ3, ο οποίος διασταυρώνεται με κάτω διάβαση με την ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ. Στην εισήγηση αναφέρεται ότι: «Με την κατασκευή της ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΥ αποκόπτεται η περιοχή από την επικοινωνία με το πολεοδομικό συγκρότημα. Όλη η περιοχή που εξυπηρετείται από τους παραπάνω δρόμους Δ1 και Γ3 είναι βιοτεχνικό πάρκο με μεγάλη και βαρεία κυκλοφορία. Η υφιστάμενη σήμερα κατάσταση των δρόμων αυτών από άποψη στοιχείων χάραξης (οριζοντιογραφία μηκοτομή) δεν μπορεί κατά την άποψή μας να εξυπηρετήσει με ασφάλεια την υπάρχουσα κυκλοφορία. Επειδή ο κυκλοφοριακός φόρτος προβλέπεται να αυξηθεί σημαντικά στα προσεχή 5 χρόνια λόγω κατασκευής της ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΥ (κλειστός αυτοκινητόδρομος) και η όλη κυκλοφορία της ευρύτερης περιοχής θα διεξάγεται από τους δρόμους αυτούς, θα πρέπει από τώρα να ανατεθεί η σύνταξη βελτίωσης των Γεωμετρικών χαρακτηριστικών των εν λόγω δρόμων Δ1 και Γ3 συνολικού μήκους περίπου 9,5 χλμ με τις σχετικές μελέτες κτηματολογίου, ΜΠΕ)» Στην ανωτέρω εισήγηση αναφέρεται επίσης ότι η μελέτη, η οποία ανατέθηκε με την από 6-8-97 σύμβαση «ήδη βρίσκεται στο τελικό στάδιο της οριστικής μελέτης», γεγονός, το οποίο δεν ανταποκρίνετο στην πραγματικότητα, δεδομένου ότι, η οριστική μελέτη κυκλοφοριακών κόμβων, της από 6-8-97 υπογραφείσας Σύμβασης, εγκρίθηκε στις 13-8-2002, με την αριθμ. 07/7304 απόφαση του Νομάρχη Θεσσαλονίκης. Η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης εισηγήθηκε τη σύνταξη της νέας μελέτης, με επέκταση της ήδη ανατεθείσας, ωστόσο: i. η νέα προτεινόμενη μελέτη δεν θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο Συμπληρωματικής Σύμβασης της αρχικής Σύμβασης, δεδομένου ότι το φυσικό αντικείμενο της νέας προτεινόμενης μελέτης (οι δρόμοι Δ1 παράλληλος με την ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ, Εξωτερική Περιφερειακή & Γ3, ο οποίος διασταυρώνεται με κάτω διάβαση με την ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ) δεν αποτελεί μέρος, του φυσικού αντικειμένου, της από 6-8-97 υπογραφείσας Σύμβασης (Ν.716/77 άρθρο 17 παρ. 1), ii. η εκπόνηση της ανωτέρω μελέτης, δεδομένου ότι είναι αυτοτελής και ανεξάρτητη της ήδη ανατεθείσας μελέτης, θα έπρεπε να ανατεθεί με σύνταξη νέας πρόσκλησης ενδιαφέροντος, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις (Ν.716/77 άρθρο 17 παρ. 1), iii. ο προϋπολογισμός της νέας μελέτης, παρουσιάζει υπέρβαση 140% περίπου, επί της συμβατικής αμοιβής της αρχικά ανατεθείσας Σύμβασης (έτσι όπως αυτή καθορίστηκε στον 1 ο Συγκριτικό Πίνακα), ήτοι, υπερβαίνει το ποσοστό του 50%, που ορίζεται στις κείμενες διατάξεις, ως ανώτατο όριο προϋπολογισμού Συμπληρωματικών Συμβάσεων (Ν.716/77 άρθρο 17 παρ. 1),. 2. Η Νομαρχιακή Επιτροπή Ν.Α. Θεσσαλονίκης, με την αριθμ. 89/1-3-1999 απόφασή της, αποδέχθηκε την ανωτέρω εισήγηση της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών και ενέκρινε «..τη διάθεση της απαιτούμενης πίστωσης ύψους 60.000.000 δρχ. από πιστώσεις του προϋπολογισμού της Ν.Α. 13

Θεσσαλονίκης, για την επέκταση της μελέτης με τίτλο «Βελτίωση των γεωμετρικών χαρακτηριστικών της επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης», αναδόχων: Α) Παρωτίδης Ι. Κουντούρης Α. Κόπτσης Π. Παύλου Α. Β) ΓΕΩΔΑΙΤΙΚΗ Ο.Ε Τζακόπουλος Α. Κόταρης Γ. Γκουβέλης Ε., ώστε να συνταχθεί η μελέτη βελτίωσης των Γεωμετρικών χαρακτηριστικών οδών της αυτής περιοχής μήκους περίπου 9,50 χλμ.» Η Νομαρχιακή Επιτροπή Δικτύων Εξυπηρετήσεων Τεχνικών Υποδομών & Ποιότητας Ζωής Ν.Α. Θεσσαλονίκης προέβη στην λήψη της 89/1-3-1999 απόφασης, πέραν των ανωτέρω, και χωρίς να τηρηθεί, η νόμιμη διαδικασία, έτσι όπως ορίζεται στις κείμενες διατάξεις και συγκεκριμένα: i. χωρίς να γνωμοδοτήσει, για τη σύναψη Επέκτασης Σύμβασης, το αρμόδιο όργανο, ήτοι το Νομαρχιακό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων (Ν.716/77 άρθρα 2 παρ. 14 & 17 παρ. 1), ii. χωρίς να συνταχθεί Συγκριτικός Πίνακας, στον οποίο να αποτυπώνεται το ακριβές περιεχόμενο της εκτελεσθείσας νέας μελέτης, καθώς και τα χρηματικά κονδύλια αυτής (Ν.716/77 άρθρα 17 και 18 παρ. 2 και Π.Δ. 194/79 άρθρο 9 παρ. 1, 2 & 5). 3. Για την ανάθεση εκπόνησης της νέας μελέτης, η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, προέβη στη σύνταξη και υπογραφή: α) στις 1-6-99, κειμένου, το οποίο ορίζεται ως Επέκταση Σύμβασης, μη δόκιμος όρος για το χαρακτηρισμό σύμβασης, η οποία έπεται αρχικής, δεδομένου ότι στην περί εκπονήσεως μελετών, νομοθεσία, οι μεταγενέστερες των αρχικών, συμβάσεις ορίζονται ως «Συμπληρωματικές Συμβάσεις». β)στις 27-5-1999, του συνοδευτικού της ανωτέρω Σύμβασης, Τεύχους Συμβατικών Όρων: Στο Τεύχος Συμβατικών Όρων: Στο άρθρο 2 «ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ», δεν προσδιορίζεται το αντικείμενο της μελέτης, δηλαδή οι οδοί στις οποίες αφορά, παρά μόνο τα στάδια αυτής ως εξής: Α) Β) Γ) Δ) Ε) ΣΤ) Ζ) 1. Προμελέτη Οδοποιίας 2. Οριστική μελέτη Οδοποιίας Πλήρεις μελέτες κυκλοφοριακών κόμβων (κλ:1500) Σύνταξη κτηματολογίου για τις απαλλοτριώσεις Μελέτες τεχνικών έργων (για ανοίγματα μεγαλύτερα των 6 μ. που θα περιλαμβάνει τα εξής στάδια: 1. Προκαταρκτική επεξεργασία, η οποία θα υποβληθεί μαζί με την οριστική μελέτη χάραξης της οδού 2. Προμελέτη 3. Οριστική μελέτη 1. Μελέτη προέγκρισης Χωροθέτησης 2. Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Οριστική υδραυλική μελέτη (ύστερα από ειδική γραπτή εντολή της Διευθύνουσας Υπηρεσίας) των παράλληλων και εγκάρσιων έργων αποχέτευσης και αποστράγγισης Οριστική μελέτη σήμανσης και ασφάλισης (ύστερα από ειδική 14

Η) εντολή της Υπηρεσίας Γεωλογικές και Γεωτεχνικές μελέτες και έρευνες (ύστερα από εντολή της Υπηρεσίας) Στο άρθρο 4, αναφέρεται ότι «Η προεκτιμηθείσα αμοιβή του αναδόχου για την εκπόνηση της μελέτης ορίζεται από τη Διακήρυξη στο ποσό των 55.000.000 δρχ. και 5.000.000 δρχ. για την περιβαλλοντική μελέτη», ωστόσο, διακήρυξη δεν υφίστατο, και επιπλέον δεν απαιτείτο, στο πλαίσιο ανάθεσης εκπόνησης μελέτης μέσω Συμπληρωματικής Σύμβασης. H Επέκταση Σύμβασης υπεγράφη στις 1-6-99 από τους: i) Ελευθέριο Τζιόλα, Βοηθό Νομάρχη Ν.Α. Θεσ/νίκης, ως εξουσιοδοτημένου εκπροσώπου της Νομαρχίας Θεσ/νίκης και ii) Ιωάννη Παρωτίδη - Γεωδαιτική Ο.Ε, ως αναδόχου (δεν ορίζεται ως εξουσιοδοτημένος εκπρόσωπος των συμπραττόντων γραφείων αλλά ως ανάδοχος) ενώ, Η από 6-8-97 Αρχική Σύμβαση, για την ανάθεση εκπόνησης της μελέτης, υπογράφηκε στις 6-8-97 μεταξύ των: i) Εύελπι Φιρτινίδη Προϊστάμενο της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών Ν.Α. Θεσ/νίκης, ως εξουσιοδοτημένου εκπροσώπου του Νομαρχιακού Ταμείου Θεσ/νίκης και ii) Ιωάννη Παρωτίδη, ως εκπροσώπου των συμπραττόντων γραφείων: α) Γεωδαιτική Ο.Ε Τζακόπουλος Αθ Κόταρης Γ Γκουβέλης Ελ (εκπροσωπούμενο από Δ. Σιώκατα) και β) Παρωτίδης Ι Κουτούρης Αντ- Κόπτσης Π Παύλου Α. (εκπροσωπούμενο από Ι. Παρωτίδη) Από τις δύο ανωτέρω Συμβάσεις προκύπτει ότι ο ανάδοχος, της Επέκτασης Σύμβασης α) δεν υπέγραψε ως νόμιμος εκπρόσωπος των συμπραττόντων γραφείων που υπέγραψαν τη αρχική Σύμβαση, αλλά ως αποκλειστικός ανάδοχος, β) διέφερε από αυτόν (τον ανάδοχο) της αρχικής Σύμβασης. Επανυπογραφή της Επέκτασης Σύμβασης και μετονομασία της σε 1 η Συμπληρωματική Σύμβαση Τα ανωτέρω αρμόδια όργανα της Ν.Α. Θεσ/νίκης, ήτοι, ο Νομάρχης Θεσσαλονίκης, η Νομαρχιακή Επιτροπή, η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, & το Νομαρχιακό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων, ένα χρόνο μετά την υπογραφή της Επέκτασης Σύμβασης, εξακολουθώντας να θεωρούν, ως δεδομένο, ότι το αντικείμενο της νέας Σύμβασης (Επέκτασης Σύμβασης) συνδέεται αναπόσπαστα με αυτό της Αρχικής Σύμβασης (κάτι το οποίο δεν ίσχυε), προέβησαν στην έκδοση νέων γνωμοδοτήσεων και στην λήψη νέων αποφάσεων, με τις οποίες επεδίωξαν τη διόρθωση (κατά την άποψή τους) μέρους των σφαλμάτων και των παραλείψεων, της από 1-6-1999 υπογραφείσας Επέκτασης Σύμβασης, οι οποίες ήταν: 1. η υπέρβαση του προϋπολογισμού της Συμπληρωματικής Σύμβασης, ο οποίος ξεπερνούσε το ανώτατο όριο το οποίο θέτουν οι κείμενες διατάξεις (Ν.716/77 άρθρο 17 παρ. 1), 15

2. η μη εφαρμογή των διατάξεων περί παρέκκλισης του άρθρου 11 παρ. 2 Ν.Δ. 2386/1953, που διατηρήθηκε σε ισχύ με το άρθρο 26 παρ. 2 Ν.716/77, βάσει των οποίων, η υπέρβαση των ορίων των κείμενων διατάξεων, επιτρέπεται, αποκλειστικά και μόνο, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, 3. η μη σύνταξη και έγκριση Συγκριτικού Πίνακα, στον οποίο θα αναφέροντο με ρητό τρόπο οι νέες μελέτες, και ο οποίος αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την υπογραφή Συμπληρωματικής Σύμβασης (Ν.716/77 άρθρο 18 παρ. 2 και Π.Δ. 194/79 άρθρο 9 παρ. 1, 2 & 5). Μετά την έκδοση των νέων γνωμοδοτήσεων και τη λήψη νέων αποφάσεων, η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, υπέγραψε, στις 7-6-2000, κείμενο ίδιου περιεχομένου με αυτό της Επέκτασης Σύμβασης, ονομάζοντας το πλέον ως 1 η Συμπληρωματική Σύμβαση, χωρίς να προσυπογράψει, αντίστοιχα και το Τεύχος Συμβατικών Όρων, το οποίο φέρεται υπογεγραμμένο την 27-5-1999. Η ως άνω 1 η Συμπληρωματική Σύμβαση, υπεγράφη, χωρίς την προηγούμενη ανάκληση της απόφασης, και εν γένει των διοικητικών πράξεων που αφορούσαν την προηγηθείσα Επέκταση Σύμβασης (89/1-3-1999 απόφαση Ν.Ε.) και του αντίστοιχου Τεύχους Συμβατικών Όρων. Επιπλέον, πρέπει να επισημανθεί ότι η μελέτη, η οποία ανατέθηκε με την από 1-6-99 Επέκταση Σύμβασης, θα έπρεπε (τυπικά) να είχε ολοκληρωθεί, μέχρι τον χρόνο έκδοσης όλων των νεότερων αποφάσεων των αρμοδίων οργάνων και την υπογραφή της Σύμβασης, δεδομένου ότι, σύμφωνα, με το συνημμένο στην Επέκταση Σύμβασης, χρονοδιάγραμμα, ως διάστημα εκπόνησης της μελέτης οριζόταν αυτό των οκτώ μηνών από την υπογραφή της Σύμβασης, ενώ, στο άρθρο 5 του Τεύχους Συμβατικών Όρων αναφέρεται ότι «Τα στάδια μελέτης και οι προθεσμίες εκπόνησης, παράδοσης, ελέγχου και έγκρισής τους αναφέρονται στο συνημμένο χρονοδιάγραμμα». Συνεπώς, η 1 η Συμπληρωματική Σύμβαση υπεγράφη εκτός του χρόνου ισχύος της αρχικής σύμβασης. Για την 1 η Συμπληρωματική Σύμβαση, εκδόθηκαν οι ακόλουθες πράξεις: 4. Η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών Ν.Α. Θεσ/νίκης, με το από 22-5-2000 έγγραφό της εισηγήθηκε: α) την εφαρμογή των διατάξεων περί παρεκκλίσεων που θέτουν οι κείμενες διατάξεις (άρθρο 11 παρ. 2 του Ν.Δ 2386/53, όπως τροποποιήθηκε και διατηρήθηκε σε ισχύ με την παρ.2 του άρθρου 26 του Ν.716/77), β) τη σύναψη της 1 ης Συμπληρωματικής Σύμβασης (Σ.Σ.) ύψους 60.000.000 δρχ. (χωρίς Φ.Π.Α), με την επέκταση της από 6-8-97 υπογραφείσας σύμβασης, γ) την έγκριση του 1 ου Συγκριτικού Πίνακα (Σ.Π.): i) ο οποίος συντάχθηκε, προκειμένου, να αποτυπωθεί η τελικώς καθορισθείσα αμοιβή και να καταγραφούν τόσο το είδος των νέων εργασιών, οι οποίες επρόκειτο να εκτελεσθούν βάσει της 1 ης Σ.Σ., όσο και ο προϋπολογισμός αυτών, 16

ii) στον οποίο Σ.Π., ωστόσο, τόσο η τελικά καθορισθείσα αμοιβή, όσο και ο προϋπολογισμός της 1 ης Σ.Σ. υπερβαίνουν τα όρια του 40% και του 50%, αντίστοιχα, επί της συμβατικής αμοιβής, που τίθενται στη νομοθεσία (Ν.716/77 άρθρα 11 παρ. 7 & 17 παρ. 1). 5. Το Νομαρχιακό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων, με τη με αριθ. 275/23-5- 2000 Πράξη του, γνωμοδότησε θετικά, επί της ανωτέρω εισήγησης, της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών. 6. Η Νομαρχιακή Επιτροπή, με βάση τις ανωτέρω εισήγηση και γνωμοδότηση, με τη με αριθμ. 284/26-2-2000 απόφασή της, ενέκρινε: α) τη σύναψη Συμπληρωματικής Σύμβασης, της μελέτης «βελτίωση γεωμετρικών χαρακτηριστικών της επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης», ύψους 60.000.000 δρχ. και β) τον 1 ο Συγκριτικό Πίνακα, συνολικής δαπάνης 155.760.000 δρχ., δηλαδή με συνολική υπέρβαση 105.397.832 δρχ. σε σχέση με τη συμβατική, η οποία οριζόταν στο ποσό των 50.362.168 δρχ. (με ΦΠΑ), Οι ανωτέρω εισήγηση, πράξη και απόφαση εκδόθηκαν, χωρίς προηγουμένως να εκδοθεί απόφαση Νομάρχη για έγκριση της εν λόγω παρέκκλισης, όπως ρητά προβλέπεται στο άρθρο 11, παρ. 2, Ν.Δ. 2386/1953, όπως τροποποιήθηκε και διατηρήθηκε σε ισχύ με το άρθρο 26, παρ. 2, Ν. 716/77. Επιπλέον, η με αριθμ. 284/26-2-2000 απόφαση της Νομαρχιακής Επιτροπής λήφθηκε, χωρίς: α) να καταργηθεί η αριθμ. 89/1-3-99 όμοιά της και β) την υπογραφή του 1 ου Συγκριτικού Πίνακα από τoν Επιβλέποντα της μελέτης, ο οποίος είχε ορισθεί με τη με αριθμ. οικ.07/7866/23-10-1997 απόφαση της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών, Τμήμα: ΣΕΣΜΕ. 7. Ο Νομάρχης Θεσσαλονίκης, με τη με αριθμ. οικ. 07/4874/6-6-2000 απόφασή του, αποφάσισε την σύναψη 1 ης Συμπληρωματικής Σύμβασης, κατ εφαρμογή των διατάξεων στις οποίες ορίζεται η δυνατότητα παρεκκλίσεων (άρθρο 11 παρ. 2 Ν.Δ. 2386/1953, που διατηρήθηκε σε ισχύ με το άρθρο 26 παρ. 2 Ν.716/77, όπως ισχύει μετά το Π.Δ. 39/1983), χωρίς ωστόσο, οι αποφασισθείσες παρεκκλίσεις να συμφωνούν με τα οριζόμενα στις κείμενες διατάξεις. Η εφαρμογή των συγκεκριμένων περί παρεκκλίσεων διατάξεων, επιτρέπεται για την εκπόνηση μελετών ειδικής κατηγορίας, κατά το αρχικό στάδιο της ανάθεσης (διακήρυξη) της μελέτης όπου: i) ορίζεται και αιτιολογείται τόσο η ιδιάζουσα φύση της προς εκπόνηση μελέτης, όσο και η αναγκαιότητα εφαρμογής της παρέκκλισης και επιπλέον, ii) ορίζονται οι ειδικότεροι κανόνες και το κανονιστικό καθεστώς το οποίο θα διέπει την εν λόγω μελέτη και βάση των οποίων θα διενεργηθεί η ανάθεση της. Από τα ανωτέρω καθίσταται σαφές ότι η εφαρμογή των συγκεκριμένων διατάξεων περί παρεκκλίσεων δηλαδή η ειδική φύση της μελέτης, οι ειδικότεροι κανόνες για την ανάθεση της, καθώς και η απόφαση του Νομάρχη (περί εφαρμογής των διατάξεων περί παρέκλισης), θα έπρεπε να αναφέρονται στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, στην οποία 17

(πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος), ρητά ορίστηκε το νομικό καθεστώς ανάθεσης και εκπόνησης της Αρχικής Σύμβασης.. Συνεπώς η απόφαση του Νομάρχη περί εφαρμογής των συγκεκριμένων διατάξεων περί παρέκκλισης, στο πλαίσιο σύναψης της 1 ης Συμπληρωματικής Σύμβασης συνεπάγεται, αυθαίρετη καταστρατήγηση των ορίων, που θέτουν οι επίμαχες διατάξεις δεδομένου ότι προβαίνουν στην τροποποίηση τόσο των όρων πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, όσο και του θεσμικού καθεστώτος ανάθεσης της μελέτης, που ορίζεται σε αυτήν (πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος). 8. Η 1 η Συμπληρωματική Σύμβαση υπεγράφη στις 7-6-2000 από τους: i) Εύελπι Φιρτινίδη, Προϊστάμενο της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών Ν.Α. Θεσ/νίκης, ως εξουσιοδοτημένου εκπροσώπου του Νομαρχιακού Ταμείου Θεσ/νίκης και ii) Δημήτριο Σιώκατα, ως εκπροσώπου των: α) Γ. Χατζησάββας Δ. Σιώκατας & ΣΙΑ Ε.Ε, γραφείο μελετητών β) Παρωτίδης Ι., μελετητή. Σημειώνεται ότι, στην ως ανωτέρω 1 η Συμπληρωματική Σύμβαση, μνημονεύεται η από 1-6-99 υπογραφείσα Επέκταση Σύμβασης, της μελέτης: «Βελτίωση των γεωμετρικών χαρακτηριστικών οδών Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης, η οποία, όπως αναφέρεται, «συνήφθη χωρίς να τηρηθούν οι νόμιμες διαδικασίες». Πρέπει να επισημανθεί ότι, οι ανάδοχοι όλων των συμβάσεων διαφέρουν μεταξύ τους, δεδομένου ότι: την από 6-8-97 αρχική Σύμβαση υπογράφει ο: Ιωάννης Παρωτίδης εκπρόσωπος των Συμπραττόντων Μελετητικών Γραφείων: α)γεωδαιτική Ο.Ε. Τζακόπουλος Αθ. Κόταρης Γ. Γκουβέλης Ελ. & β)παρωτίδης Ι. Κουτσούρης Αντ. Κόπτσης Π. Παύλου Αθ., ως ανάδοχος της από 1-6-99 υπογραφείσας Επέκτασης Σύμβασης υπογράφει ο Ιωάννης Παρωτίδης, Πολιτικός Μηχανικός Γεωδαιτική Ο.Ε. (μελετητικό γραφείο), την από 7-6-2000 υπογραφείσα 1 η Συμπληρωματική Σύμβαση υπογράφει ο: Δημήτριος Σιώκατας εκπρόσωπος των α)γ. Χατζησάββας Δ. Σιώκατας & ΣΙΑ Ε.Ε. γραφείο μελετών β)ιωάννης Παρωτίδης, Πολιτικός Μηχανικός, μελετητής. 9. Η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών, Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, στις 4-7-2000, εξέδωσε την υπ αριθμ. οικ. 07/5850/4-7-2000 απόφασή της, με την οποία προβαίνει στην αλλαγή του επιβλέποντα της μελέτης, «Βελτίωση των γεωμετρικών χαρακτηριστικών της επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσ/νίκης», ορίζοντας ως επιβλέπουσα, την υπάλληλο Σοφία Λεώνη (κατ εφαρμογή του άρθρου 15, Ν.716/77). Με την ανωτέρω, καταργείται η με αριθ. Οικ.07/7866/28-10-1997 προγενέστερη απόφασή της, με την οποία επιβλέπων της μελέτης είχε ορισθεί ο Π. Παπαδόπουλος. 18

Με το με αρ. πρωτ. 8444/10375/13-7-2000 έγγραφο, που απευθύνεται στη Γεν Δ/νση Διοίκησης & Δημοσιονομικών Ελέγχων, η Υπηρεσία Δημοσιονομικού Ελέγχου Νομού Θεσσαλονίκης αμφισβητεί την νομιμότητα σύναψης της 1 ης Συμπληρωματικής Σύμβασης και συγκεκριμένα αναφέρει: 1. «Η διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 17 του Ν. 716/77 προβλέπει επέκταση εντός του αρχικού αντικειμένου της σύμβασης και η κατά παρέκκλιση σύνταξη 1 ου Σ.Π.. και η 1 η Συμπληρωματική Σύμβαση δεν είναι σύννομη διότι.. η μελέτη είναι διαφορετική. 2. Η υπογραφείσα επέκταση αρχικής σύμβασης αφορά νέο αντικείμενο μελέτης.. και κατ ουσία αποτελεί απ ευθείας ανάθεση δίχως να τηρηθούν οι διαδικασίες του άρθρου 11 του Ν. 716/77. 3. Στο άρθρο 2 του τεύχους συμβατικών όρων της αρχικής σύμβασης το περιεχόμενο της μελέτης ορίζεται από τη βελτίωση των γεωμετρικών χαρακτηριστικών της οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης και τμήματος των κόμβων και όχι των οδών (Δ1, Γ3) της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Ωραιοκάστρου και 4. Εφόσον εγκρίθηκε η οριστική μελέτη των γεωμετρικών χαρακτηριστικών της επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης (αμοιβή της εγκεκριμένης οριστικής μελέτης του 1 ου Σ.Π.) έχουμε την άποψη ότι δεν ισχύει η διάταξη του άρθρου 26 παρ. 2 περί παρεκκλίσεων του Ν. 716/77». Η Γενική Δ/νση Δ/σης & Δημοσιονομικών Ελέγχων στο αριθμ. 2/52394/0026/12-12-2000 έγγραφό της, σε απάντηση του ανωτέρου εγγράφου, αναφέρει: «Με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 26 του Ν. 716/77, η οποία προσετέθη με το άρθρο 37 του Ν. 849/79 και διατήρησε σε ισχύ την παρ. 2 του αρθ. 11 του Ν.Δ. 2386/53, ορίζεται ότι επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση της σύνταξης μελέτης σε μελετητικό γραφείο, με παρέκκλιση από τη συνήθη διαδικασία που προβλέπεται από διάταξη της παρ.7 του άρθρου 11 του Ν. 716/77, μόνο στην περίπτωση που η μελέτη αφορά ειδικό έργο ή ειδική κατηγορία έργων, τα οποία όταν εκτελούνται σε Νομαρχιακό επίπεδο πρέπει να αιτιολογούνται με απόφαση του οικείου Νομάρχη, μετά από γνώμη του αρμοδίου Νομαρχιακού Συμβουλίου Δημοσίων Έργων. Η απόφαση αυτή πρέπει να περιέχει σύμφωνα με τη νομολογία του Ε.Σ. (Πρ. 455/83) σαφή συγκεκριμένη και ειδική αιτιολογία, με την έννοια ότι είναι απαραίτητο να τεκμηριώνεται τεχνικά ώστε να είναι πάντα δυνατή η διαπίστωση των λόγων που συντρέχουν κατά περίπτωση, και οι οποίοι επιβάλλουν την προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία.. Από τα στοιχεία του φακέλου, προκύπτει ότι υπήρξαν εσφαλμένες διαδικασίες που ακολουθήθηκαν προφανώς από σύγχυση των διατάξεων που έπρεπε να εφαρμόσουν οι εμπλεκόμενες Υπηρεσίες Η ανάγκη για την εκτέλεση προφανώς των ανωτέρω συμπληρωματικών εργασιών που θεωρήθηκε ότι συνδέονται άμεσα με το αντικείμενο της πρώτης σύμβασης, οδήγησε στην σύναψη της από 1-6-99 νέας Σ.Σ. μεταξύ των ιδίων συμβαλλομένων, όπως άλλωστε προβλεπόταν και από τους όρους της αρχικής σύμβασης (άρθρ. 7), χωρίς όμως να επισυνάπτονται τα απαραίτητα δικαιολογητικά όπως αποφάσεις της ΝΕ, της δτυ, ο χάρτης του συγκεκριμένου οδικού δικτύου κ.λ.π. από τα οποία να προκύπτουν με σαφήνεια εάν πράγματι οι συγκεκριμένες νέες πρόσθετες εργασίες βρίσκονται εντός του αρχικού 19

αντικειμένου, με την έννοια που δόθηκε παραπάνω και εάν ακολουθήθηκαν από τα εμπλεκόμενα όργανα οι νόμιμα προβλεπόμενες διαδικασίες. Κατόπιν των ανωτέρω, κρίνεται ότι η συγκεκριμένη δαπάνη μπορεί να εκκαθαρισθεί από την Υπηρεσία σας, υπό την προϋπόθεση ότι θα επισυνάπτονται όλα τα απαραίτητα στοιχεία, από τα οποία θα τεκμαίρεται ότι πληρούνται εν γένει οι προϋποθέσεις του αρ. 17 του Ν. 716/77, όπως έχει ερμηνευτεί από τη νομολογία, για τη σύναψη Σ.Σ. αλλά και σε συνδυασμό με τις σχετικές διατάξεις.». 2 η Συμπληρωματική Σύμβαση 10. Η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών, Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, με το, από 8-11-2001, έγγραφό της προς το Νομαρχιακό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων, εισηγήθηκε: α) την έγκριση σύναψης της 2 ης Συμπληρωματικής Σύμβασης, ύψους 8.100.000 δρχ (χωρίς Φ.Π.Α.), για την εκπόνηση: i. εδαφοτεχνικής μελέτης και ii. μελέτης απορροής ομβρίων για την κύρια αρτηρία της οδού Ωραιοκάστρου, μήκους περίπου 4,5 χλμ., δηλαδή, το φυσικό αντικείμενο της 2 ης Συμπληρωματικής Σύμβασης αποτελεί μέρος του φυσικού αντικειμένου της Αρχικής Σύμβασης. Επισημαίνεται ότι, η μελέτη απορροής ομβρίων αποτελούσε μία εκ των, προς εκπόνηση, μελετών της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, ωστόσο δεν συμπεριλήφθηκε στο μελετητικό αντικείμενο της Αρχικής Σύμβασης, το οποίο είχε ορισθεί στο αντίστοιχο συνοδευτικό Τεύχος Συμβατικών Όρων. β) την έγκριση του, αντίστοιχου, 2 ου Συγκριτικού Πίνακα ύψους 165.318.000 δρχ (χωρίς Φ.Π.Α.). Αναφορικά με την αιτιολογία για την ανάγκη σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης, η ανωτέρω εισήγηση ανέφερε τα εξής: «Το έργο Βελτίωση των γεωμετρικών χαρακτηριστικών της επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης», εντάχθηκε στο 3 ο ΚΠΣ και προκειμένου να συνταχθεί το τεχνικό δελτίο απαιτούνται να εκπονηθούν πρόσθετες μελέτες και συγκεκριμένα εδαφοτεχνική μελέτη και μελέτη απορροής όμβριων» 11. Το Νομαρχιακό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων, με την 625/13-11-2001 πράξη του, γνωμοδότησε θετικά επί της ανωτέρω εισήγησης. 12. Η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, με το από 27-11-2001, έγγραφό της προς την Νομαρχιακή Επιτροπή εισηγήθηκε τα εξής : α)την έγκριση σύναψης της 2 ης Συμπληρωματικής Σύμβασης ύψους 8.100.000 δρχ. (χωρίς Φ.Π.Α), για την εκπόνηση: i.εδαφοτεχνικής μελέτης και ii.μελέτης απορροής ομβρίων, β)την έγκριση του αντίστοιχου 2 ου Συγκριτικού Πίνακα ύψους 165.318.000 δρχ (χωρίς Φ.Π.Α.). 20

Σημειώνεται ότι, στο διαβιβαστικό έγγραφο της ανωτέρω εισήγησης (07/8976/27-11-2001) αναφέρεται ότι: «επειδή ο ανάδοχος δεν διαθέτει τα κατά νόμο προσόντα για τη σύνταξη της εδαφοτεχνικής μελέτης θα συμπράξει με την μελετητική εταιρεία ΓΕΩΣΤΑΤΙΚΗ Ε.Π.Ε. σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.716/77 άρθρο 16 παράγραφος 2». 13. Η Νομαρχιακή Επιτροπή Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, με την υπ αριθμ. 746/11-12-2001 απόφασή της, ενέκρινε τη σύναψη 2 ης Συμπληρωματικής Σύμβασης της μελέτης «βελτίωση γεωμετρικών χαρακτηριστικών της επαρχιακής οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης», ύψους 8.100.000 δρχ (23.771,09 ) πλέον ΦΠΑ, με τους αναδόχους «Γ. Χατζησάββας Δ. Σιώκατας & ΣΙΑ Ε.Ε Ι. Παρωτίδης» και με τους ίδιους όρους της αρχικής εργολαβίας. Ωστόσο: α) στην ανωτέρω απόφαση: i) οι ανάδοχοι, που ορίζονται δεν διαθέτουν πτυχίο εκπόνησης εδαφοτεχνικών μελετών, γεγονός το οποίο επισημαίνεται στο από 27-11-2001 έγγραφο, της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών, και επιπλέον ii) δεν συμπεριλαμβάνεται, μεταξύ των αναδόχων, η μελετητική εταιρεία ΓΕΩΣΤΑΤΙΚΗ Ε.Π.Ε., η οποία διαθέτει το ανάλογο πτυχίο και η οποία υποδεικνύεται στο ανωτέρω έγγραφο, της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, β) ο ανάδοχος που ορίζεται, δεν συμπίπτει με αυτόν της αρχικής Σύμβασης, στην οποία ως ανάδοχοι φέρονται τα Συμπράττοντα Μελετητικά Γραφεία: α) Γεωδαιτική Ο.Ε. Τζακόπουλος Αθ. Κόταρης Γ. Γκουβέλης Ελ. & β) Παρωτίδης Ι. Κουτσούρης Αντ. Κόπτσης Π. Παύλου Αθ., γ) ο συνολικός προϋπολογισμός 1 ης και 2 ης Συμπληρωματικής Σύμβασης, παρουσιάζει υπέρβαση 160%, περίπου, επί της καθορισθείσας, συμβατικής αμοιβής, κατά παράβαση των ισχυουσών διατάξεων. Επισημαίνεται ότι οι ανωτέρω εισηγήσεις, πράξη και απόφαση εκδόθηκαν χωρίς την υπογραφή του 2 ου Συγκριτικού Πίνακα από την επιβλέπουσα της μελέτης Σοφία Λεώνη, η οποία είχε ορισθεί με τη με αριθμ. οικ.07/5850/4-7-2000 απόφαση της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών, Τμήμα: ΣΕΣΜΕ. 14. Η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών, Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, στις 14-2-2002, προέβη στην υπογραφή της 2 ης Συμπληρωματικής Σύμβασης, προεκτιμηθείσης αμοιβής 8.100.000 δρχ (23.771,09 ), μεταξύ των: i) Ιωάννη Λεμπετλή, βοηθού Νομάρχη της Ν.Α. Θεσ/νίκης, ως εξουσιοδοτημένου εκπροσώπου του Νομαρχιακού Ταμείου Θεσ/νίκης και ii) Δημητρίου Σιώκατα, ως εκπροσώπου των: α) Γ. Χατζησάββας Δ. Σιώκατας & ΣΙΑ Ε.Ε, γραφείο μελετητών β) Α. Παύλου & Συνεργάτες Ετερόρρυθμη Τεχνική Εταιρεία μελετών, γραφείου μελετών και γ) Γεωστατική Ε.Π.Ε., γραφείου μελετών Επισημαίνεται ότι: i) η μελετητική εταιρεία ΓΕΩΣΤΑΤΙΚΗ Ε.Π.Ε, η οποία διαθέτει ανάλογο πτυχίο για την εκπόνηση της εδαφοτεχνικής μελέτης και η οποία υποδεικνύετο στο, από 27-11-2001, έγγραφο της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών, φέρεται, ως ένας εκ των ανάδοχων, για την εκπόνηση της 2 ης Συμπληρωματικής Σύμβασης, δεδομένου ότι προσυπογράφει αυτήν 21

παρά το γεγονός ότι δεν συμπεριλαμβανόταν, μεταξύ των αναδόχων, στην 746/11-12-2001 απόφασή της Νομαρχιακής Επιτροπής, Ανακεφαλαιώνοντας, ως προς την σύναψη της 2 ης Σύμβασης, πρέπει να επισημανθούν τα εξής: Συμπληρωματικής η μελέτη ομβρίων, που περιλαμβάνεται στην 2 η Συμπληρωματική Σύμβαση, προβλεπόταν στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, ωστόσο, δεν συμπεριλήφθηκε στο μελετητικό αντικείμενο της Αρχικής Σύμβασης, το οποίο είχε ορισθεί στο αντίστοιχο Τεύχος Συμβατικών Όρων, ο συνολικός προϋπολογισμός, που προκύπτει από την 1 η και την 2 η Συμπληρωματική Σύμβαση, παρουσιάζει υπέρβαση κατά 160%, περίπου, επί της καθορισθείσας, συμβατικής αμοιβής, ο «ανάδοχος» με τον οποίο υπογράφηκε η 2 η Συμπληρωματική Σύμβαση διαφέρει α) από αυτόν που ορίζεται στην αριθμ. 746/01 απόφαση της Νομαρχιακής Επιτροπής Δικτύων Εξυπηρετήσεων Τεχνικών Υποδομών & Ποιότητας Ζωής και β) από τους αναδόχους όλων των προγενέστερων υπογεγραμμένων Συμβάσεων, η ανωτέρω σύμβαση υπογράφηκε χωρίς την προηγούμενη υπογραφή του αντίστοιχου 2 ου Συγκριτικού Πίνακα από την επιβλέπουσα της μελέτης. Β1.4 ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΣΥΜΒΑΤΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΜΕΣΩ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΩΝ ΠΙΝΑΚΩΝ 1 ος Συγκριτικός Πίνακας 1. Η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών, Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, με το από 22-5-2000 έγγραφο, 2. Το Νομαρχιακό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων, με την αριθμ. 275/23-5- 2000 πράξη και 3. Η Νομαρχιακή Επιτροπή Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, με την αριθμ. 284/26-2-2000 απόφαση, προέβησαν στην σύνταξη, εισήγηση προς έγκριση και έγκριση, αντίστοιχα, του 1 ου Συγκριτικού Πίνακα, ο οποίος παρουσιάζει: α) σημαντικές διαφορές ως προς τις υπό εκπόνηση μελέτες, έτσι όπως αυτές ορίστηκαν στο Τεύχος Συμβατικών Όρων της από 6-8-97 αρχικής Σύμβασης, β) υπέρβαση των ορίων που ορίζονται στις κείμενες διατάξεις. Αναλυτικά: στον 1 ο Συγκριτικό Πίνακα, μεταξύ των μελετών της Αρχικής Σύμβασης περιλαμβάνεται και Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ύψους 1.000.000 δρχ, ωστόσο, αντίστοιχη μελέτη δεν αποτελεί μελετητικό αντικείμενο της αρχικής Σύμβασης, στον 1 ο Συγκριτικό Πίνακα, ως συμβατική αμοιβή ορίζεται το ποσό των 42.679.803 δρχ., επομένως η οριστική αμοιβή της μελέτης θα μπορούσε να παρουσιάσει υπέρβαση έως και 40% επί του ανωτέρου ποσού, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στις κείμενες διατάξεις, ωστόσο η οριστική αμοιβή της μελέτης ανήλθε τελικά στο ποσό των 72.000.000 δρχ, ήτοι, υπερέβη τη συμβατική αμοιβή κατά 45% περίπου. 22

στον 1 ο Συγκριτικό Πίνακα, ο προϋπολογισμός της 1 ης Συμπληρωματικής Σύμβασης, θα μπορούσε να παρουσιάσει υπέρβαση, έως και 50%, επί της καθορισθείσας συμβατικής αμοιβής, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στις κείμενες διατάξεις, ωστόσο, ανέρχεται στα 60.000.000 παρουσιάζοντας υπέρβαση κατά 140% περίπου, επί της συμβατικής αμοιβής. δεν είναι υπογεγραμμένος από τον επιβλέποντα της μελέτης Παπαδόπουλο Παναγιώτη, ο οποίος ορίστηκε με την αριθμ. οικ.07/7866/23-10-1997 απόφαση της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών Τμήμα: ΣΕΣΜΕ. 2 ος Συγκριτικός Πίνακας 4. Η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών, της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, με τα από 8-11-2001 & 27-11-2001 έγγραφα, 5. Το Νομαρχιακό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων, με την αριθμ. 625/13-11- 2001 πράξη και 6. Η Νομαρχιακή Επιτροπή, με την αριθμ. 746/11-12-2001 απόφαση προέβησαν στη σύνταξη, εισήγηση για έγκριση και έγκριση του 2 ου Συγκριτικού Πίνακα, ο οποίος περιλαμβάνει την εκπόνηση: α) μελέτης αποχέτευσης ομβρίων και β) γεωτεχνικής μελέτης, ωστόσο: στο 2 ο Συγκριτικό Πίνακα, αθροιστικά ο προϋπολογισμός της 1 ης και της 2 ης Συμπληρωματικής Σύμβασης θα μπορούσε να παρουσιάσει υπέρβαση έως και 50%, επί της καθορισθείσας συμβατικής αμοιβής, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στις κείμενες διατάξεις, ωστόσο ανέρχεται στα 140.000.000 παρουσιάζοντας υπέρβαση κατά 160% περίπου, επί της ανωτέρω αμοιβής, δεν είναι υπογεγραμμένος από την επιβλέπουσα της μελέτης Σοφία Λεώνη, η οποία ορίστηκε με την αριθμ. οικ.07/5850/4-7-2000 απόφαση της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών Τμήμα: ΣΕΣΜΕ (με την οποία καταργήθηκε η προγενέστερη απόφαση οικ.07/7866/23-10- 1997). 3 ος Συγκριτικός Πίνακας 7. Η Δ/νση Τεχνικών Υπηρεσιών, Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, με το από 6-9-2002 έγγραφό της, εισηγήθηκε στο Νομαρχιακό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων, την έγκριση του 3 ου Συγκριτικού Πίνακα της μελέτης, συνολικής δαπάνης 215.000.000 δρχ., [630.961,12 (με Φ.Π.Α)]. Αναφορικά με την αιτιολογία για την ανάγκη έγκρισης του 3 ου Συγκριτικού Πίνακα, η ανωτέρω εισήγηση ανέφερε τα εξής: «.προκειμένου να προσεγγισθεί η τελική αμοιβή της μελέτης μετά τις διαφορές που προκύπτουν λόγω αναπροσαρμογής του λ και έγκρισης των οριστικών μελετών της μελέτης Συγκοινωνιακών έργων (οδοποιία - κόμβοι τεχνικά. Επιπλέον προϋπολογίζεται η μελέτη απορροής ομβρίων της οδού Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης από Κ11-Κ14». 23