Η ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΡΙΖΙΚΕΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Τίνα Μπιρμπίλη Υπουργός ΠΕΚΑ
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ Η μέση συνδυασμένη θερμοκρασία εδάφους ωκεανού τον Ιούλιο 2010 ήταν η δεύτερη θερμότερη μετά το 1998. Τον Ιούλιο, η μέση επιφάνεια του εδάφους ήταν κατά περίπου 1.03 C μεγαλύτερηαπότημέσηθερμοκρασίατου αιώνα και καταγράφηκε ως η υψηλότερη θερμοκρασία Ιουλίου. Η περίοδος Ιανουαρίου Ιουλίου ήταν η θερμότερη που έχει καταγραφεί. State of the Climate, Global Analysis, July 2010, National Oceanic and Atmospheric Administration, National Climatic Data Center
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η Αθήνα και οι άλλες Ελληνικές πόλεις χαρακτηρίζονται από σημαντική κλιματική μεταβολή. Η θερμοκρασία του περιβάλλοντος έχει αυξηθεί. Η συχνότητα των καυσώνων έχει αυξηθεί. Τα διαστήματα με υψηλές θερμοκρασίες έχουν αυξηθεί. Μεταβολή της Θερμοκρασίας περιβάλλοντος στην Αθήνα Πηγή Δ. Φούντα, ΝΟΑ Η ένταση του φαινόμενου της θερμικής νησίδας αυξάνεται συνεχώς.
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Στην Αθήνα αλλά και στις άλλες πόλεις, ο αριθμός των ωρών σε ένα χρόνο, όπου η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη των 37 C και 40 C αυξάνεται συνεχώς και διαχρονικά. Μεταβολή του Αριθμού Ωρών άνω των 37 και 40 C. Πηγή Δ. Φούντα, ΝΟΑ
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ταυτόχρονα, στις περισσότερες πόλεις ο αριθμός των διαδοχικών ωρών άνω των 35 C αυξάνεται σταθερά χρόνο με το χρόνο. Μεταβολή του Αριθμού των διαδοχικών Ωρών άνω των 35 C.
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Τέλος, η συχνότητα εμφάνισης των καυσώνων στην περιοχή μας αυξάνεται συνεχώς. Πηγή : D. Founda, C. Giannakopoulos
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΤΙΡΙΟ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ 1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 A1B ΒΑΘΜΟΩΡΕΣ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΥ (26 C) A1B B2 A1B 1960 1990 1 2041 2050 2 2091 2100 3 2091 2100 4 2091 2100 5 A2 Πρόσφατη Μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδας έδειξε ότι οι ανάγκες των κτιρίων για κλιματισμό έως το 2050 σχεδόν θα διπλασιαστούν λόγω της κλιματικής μεταβολής, ενώ μέχρι το 2100 μπορεί να αυξηθούν έως και κατά 4 φόρες.
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Το ποσοστό του επιπλέον κόστους ενεργειακής ανακαίνισης των κτιρίων λόγω της κλιματικής αλλαγής, κυμαίνεται μεταξύ 7.6% και 10.3% του συνολικού κόστους ανακαίνισης του κτιριακού αποθέματος, ανάλογα με τη γεωγραφική περιφέρεια. Ο μέσος όρος στο σύνολο της χώρας είναι 9,6%, δηλαδή η πρόσθετη δαπάνη που θα προκαλέσει στον τομέα των κτιρίων η κλιματική μεταβολή έως το 2050, εκτιμάται περί τα 20-21 δις. ευρώ.
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 10 8 6 4 2 Energy Consumption for Heating, ( lt\m2\person/year Mean MέσοValue Κόστος Θέρμανσης Median Value Income Εισοδηματική Group Τάξη 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 A B C D E F G Τα κύρια θύματα της κλιματικής μεταβολής είναι οι πολίτες χαμηλού εισοδήματος. Σαν συνέπεια της θερμικής υποβάθμισης των κτιρίων στα χαμηλά εισοδήματα, το κόστος θέρμανσης ανά άτομο και μονάδα επιφάνειας είναι κατά 127 % μεγαλύτερο σε σχέση με το μέσο κόστος θέρμανσης στην Αθήνα.
Η κατανάλωση ενέργειας στην Ελλάδα είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από αυτή που ταιριάζει και αντιστοιχεί σε μια προηγμένη Ευρωπαϊκή Χώρα. Η επί σχεδόν τριάντα χρόνια νομοθετική αδράνεια, η έλλειψη πρωτοβουλιών για πράσινες πολιτικές καθώς και η αδυναμία ενσωμάτωσης σύγχρονων και προηγμένων τεχνολογιών στην ενεργειακή αγορά, συνετέλεσαν στη γιγάντωση της ενεργειακής κατανάλωσης και οδήγησαν σε μια ιδιότυπη επιβολή ποινής στους έλληνες πολίτες, που καλούνται να υπερκαταναλώσεων ώστε να καλύψουν τις οποίες ανάγκες τους.
Η στρατηγική της πράσινης ενεργειακής πολιτικής της κυβέρνησης, μεγιστοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της ελληνικής ενεργειακής βιομηχανίας καθώς και του κλάδου των ενεργειακών υπηρεσιών. Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι ο τομέας της βιομηχανικής παράγωγης και εμπορικής εκμετάλλευσης τεχνολογιών εξοικονόμησης ενεργείας, είναι από τους πλέον δυναμικούς, παρουσιάζει μεγάλη παραμένουσα αξία και παράλληλα διασφαλίζει μεγάλο αριθμό θέσεων εργασίας, ενώ συμβάλλει στη οικονομική ανάπτυξη και παραγωγή ΑΕΠ στη χώρα μας.
Η ενίσχυση των δραστηριοτήτων του κλάδου, επιτυγχάνεται πλέον με τη δρομολόγηση μεγάλης έκτασης δράσεων, όπως η ενεργειακή αναβάθμιση των εμπορικών κτιρίων, καθώς και αυτών του δημοσίου, με ενσωμάτωση και χρήση σύγχρονων οικονομικών εργαλείων και τεχνικών, όπως η χρηματοδότηση από τρίτους, τα λευκά πιστοποιητικά, τα συμβόλαια εγγυημένης απόδοσης και κύρια οι εταιρείες ενεργειακών υπηρεσιών, που δημιουργούν και αναπτύσσουν πλέον μια εξαιρετική οικονομική και αναπτυξιακή δυναμική στην αγορά. Οι δραστηριότητες αυτές και οι αγορές που δημιουργούνται, ήταν για δεκάδες χρόνια κλειστές και ουσιαστικά ανύπαρκτες. Είναι χαρακτηριστικό, ότι οι απαιτούμενες επενδύσεις για την ενεργειακή και περιβαλλοντική αναβάθμιση των δημοσίων και ιδιωτικών κτιρίων της χώρας, σε σύγχρονα τεχνολογικά επίπεδα, εκτιμούνται με συντηρητικούς υπολογισμούς περί τα 150 δισεκατομμύρια ευρώ.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Ανάπτυξη χωρίς την αντιμετώπιση των κινδύνων της κλιματικής αλλαγής δεν μπορεί να υπάρξει, και η αντιμετώπισή της κλιματικής αλλαγής μπορεί να είναι επιτυχής μόνο με αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου. Ένας από τους κλάδους εκείνους που μπορούν να έχουν καθοριστική συμμετοχή στη στροφή του αναπτυξιακού μοντέλου και ταυτόχρονα σημαντική συμβολή στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, είναι ο κλάδος των τεχνολογιών πληροφορικής και των επικοινωνιών (ΤΠΕ) και ιδιαίτερα η ευρυζωνικότητα. Τα προϊόντα του κλάδου της πληροφορικής, όπως είναι γνωστό, έχουν αλλάξει ριζικά τη ζωή μας.
Έξυπνα δίκτυα, υποστηριζόμενα από έξυπνους μετρητές σε σπίτια και επιχειρήσεις, που διευκολύνουν τη διαχείριση της ενεργειακής ζήτησης, αυξάνουν την αποτελεσματικότητα των δικτύων και διευκολύνουν την ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Έξυπνα κτίρια σχεδιασμένα να ελαχιστοποιούν την ενεργειακή κατανάλωση. Έξυπνα βιομηχανικά συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας στην παραγωγή. Έξυπνα συστήματα υποστήριξης των μεταφορών, τόσο για τη μετακίνηση προσώπων αλλά κυριότερα εμπορευμάτων.
Αστικές Βιοκλιματικές Αναπλάσεις Πράσινα Μουσεία Φυσικής Ιστορίας Ενεργειακή Αναβάθμιση Δημοσίων Κτιρίων Γεωθερμικά Συστήματα σε Οικισμούς Όλα τα καινοτομικά ενεργειακά έργα που έχουν σχεδιαστεί και εφαρμόζονται, χρησιμοποιούν και βασίζονται σε ευφυείς τεχνολογίες συλλογής και μετάδοσης πληροφορίας, έξυπνης διαχείρισης και περιβαλλοντικής βελτιστοποίησης μέσω έξυπνων δικτύων, καθώς και ευφυή συστήματα σχεδιασμού και παρακολούθησης.
ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ Το έργο αφορά τον ενεργειακό επανασχεδιασμό και τη μετατροπή τεσσάρων εργατικών πολυκατοικιών σε κτίρια μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης, όπως προβλέπεται από την ευρωπαϊκή οδηγία για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων. Το έργο περιλαμβάνει την εγκατάσταση της πλέον σύγχρονης ενεργειακής τεχνολογίας για τα κτίρια που παρουσιάζουν μεγάλη παραμένουσα αξία στη χώρα. Το έργο σχεδιάζεται σαν ανοικτό show room κύρια της ελληνικής τεχνολογίας και εκπονείται μέσω εθελοντικών συμφωνιών με την ενεργειακή και περιβαλλοντική βιομηχανία και το εμπόριο.
Στο έργο θα χρησιμοποιηθούν έξυπνα δίκτυα στην ενέργεια, ώστε αφενός να υπάρχει βέλτιστη διαχείριση στην ενεργειακή κατανάλωση, να υπάρχει πρόβλεψη των μελλοντικών καταναλώσεων, να καταγράφουν και μελετηθούν οι ενεργειακές συνήθειες των χρηστών και να υποδειχτούν με ευφυείς διαδικασίες τεχνικές και μεθοδολογίες περιορισμού της ενεργειακής κατανάλωσης. Πρόκειται για την πρώτη μεγάλη επιδεικτική εφαρμογή έξυπνων δικτύων στη χώρα.
ΠΡΑΣΙΝΑ ΜΟΥΣΕΙΑ Στο έργο των πρασίνων μουσείων φυσικής ιστορίας, θα χρησιμοποιηθούν ευφυείς τεχνικές διαχείρισης των ενεργειακών και περιβαλλοντικών παραμέτρων των κτιρίων μέσω της χρήσης έξυπνων δικτύων και συστημάτων on line διαχείρισης, ώστε να μηδενιστεί αφενός η ενεργειακή κατανάλωση των κτιρίων, να επιτευχτεί το βέλτιστο εσωτερικό περιβάλλον και να επικοινωνήσουν όλες οι σχετικές πληροφορίες με ευφυή και διαδραστικό τρόπο στους επισκέπτες. Αποτελεί την πρώτη μεγάλη εφαρμογή ευφυών συστημάτων σε μουσεία στη χώρα.
ΑΣΤΙΚΕΣ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ Το έργο των βιοκλιματικών αστικών αναπλάσεων στοχεύει στην κλιματική αναβάθμιση αστικών περιοχών που παρουσιάζουν σημαντικό πρόβλημα κλιματικής υποβάθμισης. Αστικές Βιοκλιματικές Αναπλάσεις Σ όλες τις περιοχές επέμβασης, θα χρησιμοποιηθούν ευφυή συστήματα διαχείρισης δεδομένων, ώστε αφενός μέσω on line ανάλυσης σε πραγματικό χρόνο να αξιολογείται η μικροκλιματική κατάσταση και αφετέρου να παρέχεται μέσω ευφυών πινακίδων και συστημάτων η σχετική πληροφορία στους κατοίκους.
ΠΡΑΣΙΝΟ ΧΩΡΙΟ Το έργο του σχεδιασμού και της κατασκευής του πράσινου ορεινού χωριού, στοχεύει να δημιουργήσει ένα ενεργειακά αυτόνομο χωριό, οπού μέσω πρασίνων δράσεων θα αναπτυχτεί η οικονομία του και θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Το έργο στηρίζεται στη βέλτιστη διαχείριση της πληροφορίας όσον αφορά το ενεργειακό δυναμικό, τη διαχείριση των πόρων, τη διαθεσιμότητα και χρήση των πρασίνων συστημάτων και υπηρεσιών που επιτυγχάνεται μέσω ευφυών συστημάτων και δικτύων.
ΠΡΑΣΙΝΟ ΝΗΣΙ Το έργο του σχεδιασμού και της κατασκευής του πράσινου νησιού στοχεύει να δημιουργήσει ένα νησί μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών, το οποίο θα αποτελέσει παγκόσμιο παράδειγμα πράσινης διαχείρισης της ενεργείας, του περιβάλλοντος, και της συνολικής οικονομίας της περιοχής. Χρησιμοποιούνται έξυπνα δίκτυα για τη βελτιστοποίηση των ενεργειακών και περιβαλλοντικών συστημάτων, την ταύτιση της ζήτησης με την παραγωγή, την ενημέρωση, την πληροφόρηση, την εκπαίδευση των πολιτών αλλά και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση του νησιού.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Βασικός στόχος του Υπουργείου μας είναι η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Στην κατεύθυνση επίτευξης του στόχου αυτού, αναγνωρίζουμε τεράστιες αναπτυξιακές ευκαιρίες, όπως των ΑΠΕ, της εξοικονόμησης ενέργειας αλλά και της ευρυζωνικότητας. Σχεδιάσαμε και υλοποιούμε πρωτόγνωρα καινοτόμα έργα στο χώρο της ενέργειας, με στόχο να βελτιώσουμε το ενεργειακό μας ισοζύγιο, να δημιουργήσουμε αναπτυξιακές δομές και δυνατότητες και να δημιουργήσουμε χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας. Η ευρυζωνικότητα και τα ευφυή συστήματα, αποτελούν βασικό χαρακτηριστικό των έργων που έχουμε σχεδιάσει. Τα χρησιμοποιούμε για να βάλουμε την ηλεκτρονική διακυβέρνηση στην πράξη, να βελτιστοποιήσουμε τα συστήματα, να μεταφέρουμε πληροφορία, να ενημερώσουμε και να εκπαιδεύσουμε.