Μ Ι Χ Α Η Λ Φ Ε Λ Λ Ο Υ E D 1 A Y S E I S ϊ Υ Ν Τ Ο Μ Ο I Φ Υ Σ Ι Κ Ω Ν Ζ Η Τ Η Μ Α Τ Ω Ν. QVIBVS NVNC PRIMVM EDITIS M E M O R I A M A R T I S T Y P O G R A P H I C A E ΑΝΤΕ HOS QVADRINGENTOS ΑΜΝΟ S FELICITER INVENTAE IN I L L V S T R I ( Î Y M W S I O G O T H A N O GRATE AC PIE CONCELEBRANDAM I Κ D I C I Τ Ε Τ AD ORATIONES IN AVDITORIO SCHOLAE MAIORE Ο. XXIV. M. 1VN. MDCCCXL. HORA IX. MATVTINA H A B E N D A S G ï M Ν A S1 I A Γ M V 8 A R V M P A T R O N O S C V R A T O R E S P A V T O R E S SVMMA QVA DECET REVERENTIA ET HVMANITATE SVO ATQVE COLLEGARVM NOMINE 1Ν VIΤ A Τ G O D O F R E D V S S E E B O D E. G Ο Γ H A E, li 1 Τ T E R I S ENGELIIARI) Ο RE V H Ε R 1 A M S.
t Φ Ε Λ Λ Ο Υ ΠΡ02 ΤΟΝ ΒΑ2ΙΛΕΑ ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΝ ΜΙΧΑΗΛ ΤΟΝ ΔΟΥΚΑΝ Ε Π Ι Λ Υ 2 Ε Ι 5 2ΥΝΤΟΜΟΙ Φ Υ 2 Ι Κ Ω Ν ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ. *) Β I Β A I Ο Ν Α'. Ο μεν IΙλοντάηχος, ω μέγιβτε καϊ ΰίΐότατί Βαβιλεν, διαψόρονς δόξας άπαρι&μοι'μενος, και την αληΰη μι) άποδεικννων και πιβτονμενος, βνγχέει μάλλον τον λογιΰμόν και άπορεΐν παραβκενόξει, η εις επίβταΰιν άγει. Τον èt μέλλοντα επί την γνώθι ν ίέναι των όντων δει μετά αποδείξεως εκαβτον εν γνώναι 1, ('.Το των αίΰϊϊητών αρξάμενον 2, και όδω προϊόντα ίτί αντήν άνιέναι την των ολων αρχήν. ΙίαΙ δια τοντο εν τω παρόντι ΰυγγράμματι ετέραν έτραπόμην [έΐς] τοντο 3 οδόν, και Λρότερον μεν ίκ των εΰχάτων αρχόμενος, αποδείξω Ιν τω πρώτω λόγω περί της γης, "πι τυγχάνει ϋφαιροειδής, ν.αϊ οτι ίν μέβω κείται τον παντός, ν.ut οβων ΰταδίων ίβτιν ή περίμετρος αντης, ν.ιά οβον καϊ οίον μέρος αντης οίκονμεν οι άνθρωποι, ν.αϊ πώς τα επτά κλίματα διαμιμέριβται, ν.αϊ μέχρι τίνος οίκονοιν οi αν&ρωποι, και τί μεν τό πέρας της εν τ;] δνβει οίκήβεως, τί δε τό εν τω βορρά, και τί τό εν τω νότψ. *) Pselli minoris libellum, quem hac opportunitate oblata in luceni protuli, acceptum refero 01 a ο Β loclii ο, Bibliothecae Havn. olim Praefecto, cuïus viri optimi memoria nunquara ex animo meo discedet. Il le enim lioc Pselli opusculum accurate in iisum meum descripsit ex apographo, quod numéro 82. insignitum in Fabricianis Bibliotliec. Academ. Havn. copiis scrvatur. Praecedunt autem in eo ultima capita eiusdem Pselli Λιδαακαλίας Παντοδαπης, quain al) I. A. Fabricio 111 Biblioth. Graec. Vol. V. cditam et Latine versain Harlesius, capitum titulos si exccperis, in sua editione omisit. Interpretatio Latina manu scripta, quam nliquot loeis collatam vides, ibidem exstat eodemque pertinet (IVo. 94.). ]n apograpbi Graeci pag. 1. supra titulum liaec verba. licet obscure, leguntur: Quac sequuntur, nondum sunt édita," ab ipso, ni fallor, Fabricio annotata, qui priora ediderat. Codex cuin apographo compositus, qui et ipse in Bibliotheca Régi a Havn. custoditur (Antiq. Collect. Reg. Num. 1985. 4.) meinbranaceus est, niultaque alia continet, quae 111 Catalogo Ericiano p. 66. enumerantur. Ccternm de Psello eiusque scriptis vid. Fabric. Bibl. Graec. Vol. V. vet. edit., T. X. p. 42. sqq. ed. Harles. Groddeck. luit. Histor. Graec. Litterat. P. 11. ed. sec. p. 196 sq. Sclioell. Geschichte d. Griecli. Litt., iibers. v. Pindcr. Vol. III. p. 418. sqq. F. C. l'etersen V. D. llaandbog i den graeske Litteraturliist. Kiobenh. 1830. p. 480. al. Miscell. Obss. Crit. in Auctt. Amstelaed. Vol. VII. T. III. p. 366. sq. I. F. Boissonade V. Cl. Inédit, opuscul. Pselli. Norimb. 1838. p. 189. (Anccdot. Paris. 1829 1833. Vol. 1. p. 175 242. Vol. 111. p. 200. et p. 429. Praeloq. p. VI. C. B. Hase V. 111. Praef. ad Lyd. de Ostent. p. XXV.). Adde Creuzeri, Viri Suinmi, litteras ad me et Friedemanmim perhumaniter datas, quas Miscellaneis nostris inscrendas curavimns (Vol. II. P. II. p. 00. sqq.), et quam annotationem subiecit Friedemaniiiis meus, euius ego nomine ipso rccreor. ') Cod. Ueg. ΐχαατον διαγνώναι. 2 ) Cod. Reg. ά χόμενον. 3 ) ιίς abest ab apograplio. Paulo post Cod. 11. τούτω (sic).
4 Έν όε τώ δεντέρω περί ύδατος και &αλάβϋης και αέρος και πυρός και άβτραπών καϊ βροντών καϊ κεραυνών καϊ κομψών και νετών και χιόνων καϊ χαλάζης και τών ομοίων. Έν όε τω τρίτω περί τών ουρανίων ΰωμάτων και φύδεως αυτών, και μεγέ&ονς ηλίου καϊ ΰελήνης, και κινήΰεως τών άΰτέρων. Εν όε τω τετάρτψ περί ύλης, είδους y.al φύΰεως καϊ ψυχής και νου. Έν δε τω πέμλτω mol τής πρώτης τών όντων αιτίας. Περί το ν είναι την γήν ϋφαιροειδ ή. Περί του ϋφαιροειδονς βγήματος τής γής πολλαΐ αποδείξεις είβΐ, μάλιοτα δε, ότι έπιλάμπει ο ήλιος τοις τής ανατολής μέρεοι πρότερον τών έν τή δύβει, κα\ δια τούτο προλαμβάνει αεί ή ημέρα παρά τε τοις Σίνοις καϊ τή ΙΊερβίδι v.cà τοις έκεΐβε 1 ε&νεβιν. "(ht γάρ έβτι μεΰημβρία εν τοις Σίνοις, εΰτιν ένταν&α πρωΐα, και οτε εν Περβίδι έβτίν οίρα τετάρτη, εΰτιν ενταύθα πρώτη, καϊ αναλόγως του τής ε'ω y.al τής δύΰεως διαΰτήματος. Εί δε τις εί'ποι y.al ιΐόιϊεν δ ήλο ν οτι εβτι το τοιούτον, y.al οτι έπϊ τοΰούτον διαφέρονΰιν al ώραι, ως εν τινι μεν τολω ήμέραν είναι, έν ετερω όε νύκτα, y.al τάς ώ'ρας προλαμβάνειν καϊ ύΰτερεΐν, ί'ΰτω, οτι φανερον τούτο γέγονεν έκ τών ηλιακών και ΰεληνιακών εκλείψεων. Έτηρή&η γαρ, οτε γίνεται ή εκλειψις ηλίου καθ ' ωραν τετάρτην έν τή Περΰίδι, φαίνεται ήμΐν ίνταν'ύα 2, ώς έκεΐΰε 3 προλαμβανούΰης τής ημέρας, το αυτό καϊ έπι τών ωρών τής νυκτός έπΐ τών τής ΰελήνης έκλείψεων ή γαρ κυρτότης του ΰφαιροειδούς Οχήματος τής γής άντιφράττει τοις δυτικοΐς μέρεΰιν, εώς ου ύψω&ή και έπΐ τούτων ο ήλιος, εί γαρ μή ή γή (ίφαιροειδής, αλλ' επίπεδος και εκτεταμένη κατά μήκος, όλη αν ομού έφωτίζετο. οτι όε κυρτή έΰτιν ή ταύτης έπι~ φάνεια, δήλον έκ τούτου, οτε γαρ πλέομεν έν πελάγει &αλάΰΰης, πρώτον ήμΐν al άκροίρειαι τών ορών φαίνονται προςεγγίΰαΰι όε τ y γή φαίνεται και τα κατώτερα, καϊ πλοίο ν άπό γής ίδόντες μηκό&εν εν Λελάγει, πρώτον τά ίΰτία όρώμεν, τών λοιπών του πλοίου μερών αφανών ήμΐν τυγχανόντων πληΰιαζόντων όε, και τα κάτωθεν μέρη ύπ' όψιν γίνεται, όπερ ουκ αν ΰυνέβαινεν, εί μή κυρτόν ήν τό ΰχήμα τού ύδατος, τ ή γή y.al α ντο ΰνΰφαιροτ'μενον. εί γαρ μή ήν τοιούτον τό ΰχήμα τής γής, πάντες 4 αν οι άΰτέρες έφαίνοντο' νυν όε δια τό προς βορρά ν είναι την ήμετέραν οΐκηΰιν τους μεν άΰτέρας του βορείου πόλου όρώμεν, τους όε έν νότω ονχ όρώμεν. ιδού γαρ ό κάνωβος, μέγιΰτος ων άΰτήρ, έν μεν τή Αιγύπτια φαίνεται ου μόνον ούτος, αλλά και οι λοιποί νοτιώτεροι άΰτέρες. εί 5 όε έν τώ μέΰω ήν, αλλ' ερρεπε προς την άνατολήν, άνίβχοντος αν τον ηλίου, βραγντεραι έγένοντο αι τών φωτιζόμενων ΰκιαι, πόρρω&εν δε μείζονες, αλλά μην και τά ανατέλλοντα πάντα μείζονα έφαίνετο έν τή ανατολή, ώς πληΰίον αυτής ημών όντων δυόμενα δε έλάττονα. εί όε προς την δύβιν ερρεπε, τα τούτων έναντία έγένετο 6. και εί'γε προς βορράν έκλινε, προς τούτο αν τό μέρος άπετείνοντο αεί αί τών φωτιζόμενων ΰκιαι, και, εί προς μεΰημβρίαν, ομοίως, ννν δε, ανατέλλοντος τού ηλίου, έπΐ δύβιν άποκλίνονοιν αί ΰκιαι, δυομένον δε, προς άνατολήν. τ ) Cod. εχεΐααι. 2 ) Post ενταϋ&α addendum ex Cnd. κα&' ωςιαν πςώτην. 3 ) Cod. εχεΐααι *) Cod. et Apograph. exhibent πάντως; at Ycrsio Latina ο m η es, adscripto tamen in margine omnino. 5 ) Cod. et Apogr. οτι habent pro εί; sed Vers. Lat. : Quod si autem (terra) in raedio (guidera loco huius univers!) esset sita,. 6 ) Cod. έγίνετο-
5 Περί τον μεγέ&ονς της γης. Περί δε τοϋ μεγέ&ονς της γης πολλαί γεγόναβι à άξια, άπεφήναντο δε νβτερον πάντες, ώς βταδίων μυριάδων εβτιν εΐν.οβι και πέντε ή όλη περίμετρος αυτής, άποδείζαντες 1 δε το τοιούτον διά με&όδων γεωμετρικών, τίνες δε τοβοϋτον μετρήβαντες διάβτημα Ιν τη γ?;/, ώςτε παραλλάττεβ&αι μίαν μοΐραν εν τω ονρανφ, και τοϋτο επί τξ, ητ οι την των μοιρών τον ουρανού ποβότητα πολυπλαβιάβαντες, ευρον την περίμετρον της γης τοβαύτην, ώς εΐπομεν. ή δε ημετέρα οΐκηβις έβτίν εν τω βορείω μέρει 2, και διά τοϋτο ο μεν βόρειος πόλος εβτιν άειφανής. και ή εγνωβμένη οΐκηβις εν τ y γη κατ à την άνατολήν μεν τελεντα εν πάλει 3 τινϊ των Σίνων λεγόμενη Σήρα. το γονν επέκεινα ταύτης, ώς ιβτοροΰβιν, τέλματα είβι καί κάλαμοι, και δίοδος απ αυτής άνατολικωτέρα ουκ εβτιν, οι δε Σΐνοι ούτοι τα άνατολικώτερα μέρη του κόβμου οίκοϋβιν είβί δε πάντες "Ελληνες το δόγμα, πλην πάνυ δικαιότατοι, κατά δε την δύβιν τελεντα η οΐκηβις επέκεινα της "Ιβπανίας προς τω δντικω ώκεανω, εις όν Εμβάλλει αυτη ή καϋ' ημάς ϊ)άλα6βα. άπέχουβι δε οβον χιλίων μιλίων διάβτημα από της γης αϊ λεγόμεναι των μακάρων νήβοι, αιτινες πριν οίκούμεναι ούβαι και επίφίϊονοι διά τε την ενκραβίαν τοϋ αέρος και την πολλήν ενφορίαν, νυν άοίκητοί είβι. κατά δε τό άρκτώον μέρος περαιοϋται ή οΐκηβις εν Θνλη τή νήβω' τα γαρ περαιτέρω ταύτης άοίκητα δια την ψύξιν. κατά δε την μεβημβρίαν οίκοϋβιν αν&ρωποι αγρις αυτού του ίβημερινοϋ κύκλου- αλλ' είδϊν οι έκεΐβε οίκοϋντες βάρβαρα εύνη και μέλανα την χροιάν. όϋοι δε οίκοϋβιν νπό τον ίβημερινόν κύκλον, αεί τ à ς νύκτας εχονβιν ΐβας ταΐς ήμέραις. η ου ν λεγομένη παρ' ημών ανατολή ουκ εβτιν ανατολή, εί μή δι;6ις 4 άλλα κ ci αύταϊ al δοκούβαι τοις πολλοίς άνατολικ,ώτεραι πόλεις, ο ία ι al της 'Ιβηρίας και της Μηδίας, και αύται δντικαί νπάρχονβι δια τό ίν τω δντικω μέρει της οικουμένης είναι, ή <5ε αρχή των άνατολικωτέρων μερών και αυτής της ΙΙερβίας εβτιν επέκεινα. διαμεμέριβται δε ή οικουμένη νπό των πάλαι βοφών εις τά επτά κλίματα τοιοντω τρόπω, ίδόντες γαρ ούτοι, ώς όβαι χώραί είβι βορειότεραι, εχουβι την μεγίβτην ήμέραν μείζονα τών νοτιωτέρων, και από ίβημερινοϋ επί τά ενϋεν μέρη 5, εάβαντες αύζηβιν ήμιωρίου, εκάλεβαν τάς τοβαύτην 6 άπόβταβιν άπεχούβας τοϋ ίβημερινοϋ πρώτον κλίμα, όνομάβαντες αυτό δια Μερόης. υπάρχει 61 ή Μερόη πόλις Αίΐίιοπική εβτι όε εν τω τοιοντω κλίματι ή μεγίβτη ημέρα ώρών ιγ. είτα πάλιν ίδόντες, εν&α εβτιν η μεγίβτη ημέρα ώρών ι γ ι)ώνόμαβαν τάς έκεϊ&εν ημέρας κλίμα β, και εκάλεβαν τοϋτο δια Σνήνης. 'ή όε Σνήνη εβτί πόλις εν μεταιχμίω της Αίϋιοπικής και Αιγυπτιακής χώρας, τό αυτό δε έποίηβαν και επί τοϋ τρίτον κλίματος, τό δια της κάτω χώρας 8 Αιγύπτου λεγόμενον, την μεγίβτην εχον ήμέραν ώρών δεκατεββάρων. και επί τοϋ τετάρτου ομοίως, τό δια 5 Ρόδου ονομαζόμενοι', την μεγίβτην εχον ήμέραν ο)ρών ιδν. και επί τοϋ πέμπτου, έν ω οίκούμενοι 9,!) Portasse leg. άπίδιίξαντο SI. 2 ) Apograph. μέξι. 3 ) Apogr. πάλι. 4 ) Versio Lat. : sed occidens. 5 )V. L.: in partes u lté ri ores. Cod. et Apograph. : τοβαντας. 7 ) Vers. Lat. 13J. 8 ) Cod.: της κατά χώ ag. Cod.: οίκονμεν.; fortasse οίχοϋμεν leg. Vers. Lat.: in quo etiam homines habitant.
6 ώςαντως, èv ώ ή μεγίότη ήμερα ωρών έΰτι Τε. ώνόμαβαν το έκτον κλίμα το δια μέβον Πόντου, ίν ω ή μεγίβτη ήμερα ωρών ιεν. το δε ε'βδομον το δια τον Βορυβ&ένους, έν ω ή μεγίβτη ήμερα ωρών εβτι ις. είβί δε εν τω βορείω μέρει τόποι οίκοναενοι έπέκεινα των επτά κλιμάτων, εν οίς μείζων έβτϊ των δηλω&ειβών 1 ο'ιοών ή μεγίβτη ήμερα, αντίκα γονν έν τη Θονλη, δια το τον ΰερινόν κνκλον όλως νπερ γήν είναι, εν τω ΰέ.ρει έπϊ ήμέρας μι 2 ό ήλιος αντοΐς άδυτος υπάρχει εν de τω χειμώνι δι ήμερων μ τον ήλιο ν ο ν χ όρώβι, δια το τον όλον τον χειμερινον ν.νν.λυν ν π ο γήν είναι και αφανή, ή δε διαίρεβις των επτά κλιμάτων κατά μεν μήκος ίϋτιν υ. π ο ανατολής αχρι δΰβεως, κατά δε πλάτος από τον ίβημερινού αχρι των βορείων μερών, ών ειλομεν. εβτι όε το μεν μήκος τής οικουμένης διάβτημα ώρων ιβ. οτε γαρ ο ήλιος ανατέλλει έν Σήρα τ ή πάλει, δννει έν ταΐς μακάρων νήΰοις. το άε πλάτος από τον ίβημερινού αχρι τής νήβον Θοι'λης, ώς έπιπλάβιον 3 γίνεβϋαι το μήκος τον πλάτους. διό γελοίοι, όβοι κυκλοτερή τήν οίκονμένην καταγράφονβιν. Περί των μετάξι) τής γής και τον ουρανού βτοιχείων και των περί ταύτα Λα&ών. 'Π γή τήν μέβην τον Παντός χώραν λαχονβα εύΰύς το υδωρ εχει νπ"ερ αυτής εβτι δε ο τόπος 4 αυτού δ ωκεανός, πάντων των υδάτων καταρρεόντων εις αυτόν, είβι δε μέγιβται &άλαββαι ποώτη μεν ή Έρνϋρα, ώς μέχρι τής Ινδικής διήκονβα γής, τής τε χώρας 5 των Σίνων και αχρι τής Περβίδος. δευτέρα όε αντη ή ν.α\)' ημάς είςβάλλουβα προς τοις τής Ίϋπανίας μέρεΰιν 6 εις τον δντικόν ώκεανόν. τρίτη δε ή λεγομένη Μεγάλη δια το μή εχει ν νήΰονς, είςβ άλλουβα δια τον βτενού εις τήν καθ ' ήμάς ϋάλαοβαν. αϊ δε λοιπαϊ λίμναι μάλλον είβιν, ή ΰάλαββαι. άλυκόν δέ έβτι το τής &αλάββης νδωρ δια τοιαντψ α'ίτίαν. έπει 7 γαρ 6 ήλιος αεί άνιμάται το λεπτομερες αυτής ύγρον, καταλείπεται το παχύ 8, και εχει τοιαντην γεύβιν, κα&άπερ όρώμεν έπΐ των ημετέρων βωμάτων. πινομένον γαρ παρ' ημών του νδατος, και τής φνβεως χρωμένης προς τήν βνβταβιν ημών τή λεπτομερεβτέρα αυτού νγρότψι, το παχντερον γίνεται ονρον, και εβτι και αν το τή γενβει αλνκόν. και τούτο τής ΰείας έργον προνοίας, εί μή γαρ ήν αλνκόν το {ϊαλάββιον νδωρ, βήφιν αν έδέξατο μή ρέον, και δνςωδία τούτον έζεπέμπετο αναιρετική των ζώων. εβτι δε το ολον νδωρ τω δγκω τής γής μείζον εΐπερ ίΰοπαλή και ίβοτάλαντα δει είναι τα βτοιχεΐα. Περί άέρος και πυρός και νεφών και νετών και άβτρ αλών και βροντών. Τής δε γής ανω&εν και τού ϋδατός έβτιν ό αήρ, προς τήν τών ζώων βνβταβιν αναγκαιότατος, τούτον όε ανω&εν τό πύο, ονχ οίον το χρώμενον παρ' ήμών. τούτο γαρ Apograpli. : δηλωθέντων. 2 ) Vers. Lat. : 50. 3 ) Ex Cod. Rcg. τξίπλάαιον reponas. V ers. Lat. : amplior, spatiosior. 4 ) Cod. II. omittit articulum. 5 )Apograph. της δε χώ. δ ) Apog-r. ngàg τι)ν της Ίβπ. V. L.: iuxta terminum Hispaniac. 7 ) Apogr. επί yàg. 8 ) Apogr. καταλι'ιιται το ταχν, et V. h. : celeriter il i s s ο 1 vit u r. (In margine V. L. citatur Aristot. ProM. 23.) Cod. R. κατά λείίται το παχύ.
τ Jtαχν καϊ καυβτιν.όν, καϊ τον βτοιχειωόονς πνρός οίον υπερβολή, καθαλερ ό κρνβταλλος υπερβολή ψυχρότητος νόστος εκείνο δε λεπτομερες, καϊ εύκρατον την θερμότητα 'έχον, καϊ ον κανβτικόν καθάπερ καϊ τό εν ύμΐν εμφντον θερμόν. Τα όε νέφη βννίβτανται άπό της γης καϊ θαλάϋΰης, ατμών αναγομένων νπό της τον ηλίου θερμότητος, καϊ εν τω άνω τόπψ πνκνονμένων δια την έκεΐβε ψυχρότητα, καϊ εις νδωρ άλλοιονμένων. ίπαπορούβι δέ τίνες, πώς είβι ψυχρά τά άνω μέρη 1, μάλλον τω ηλίω προςεγγίζοντα. εδει γάρ ταύτα θερμά είναι διά την προς τον ηλιον εγγύτητα, και φαμεν, οτι ο ήλιος αυτός καθ' εαυτόν ον θερμότατος ίοτιν, ως τίνες νπολαμβάνονβιν, αλλ' ή θερμότης ενταύθα εμφαίνεται διά την των ακτινών αντού προς την γη ν άντανάκλαβιν. καϊ τούτο δήλον εκ τών άκρωρειών 2 των μεγίβτων ορών. έγγντεραι γάρ ούβαι προς τον ηλιον, ψυχρότεραι τών κάτωθεν είβι μερών. Μάλιβτα δε εοικε τό τών ύετών τω γινομένω πάθει έπϊ τών θερμαινόμενων υδάτων εν τοις λέβηβιν. ει γάρ έπίπωμα &ήβει 3 τις τούτοις, ανέρχεται ό ατμός έπϊ τό καλύπτον βώμα, και βυνίϋταται, καϊ γίνεται ύδωρ, και αύθις καταρρεΐ έπϊ τον λέβητα. Ή δε χιοιν ούχ ύδωρ έβτϊ πεπηγός, αλλά [γίνεται 4 ] νέφους καθνγρου, πριν τέλει ον εις νδωρ μεταβληθήναι, αηγννμένον ν.αϊ κατερχομένου, καϊ διά τοντο χαύνη έβτϊ την βύβταβιν καϊ αραιά. Ή δε χάλαζα γίνεται, οτε ο ύετός, πριν έπϊ την γήν κατέλθοι, καϊ nccyfj. και εί μεν πόρροιθεν της γης ή πήξις γένψαι, κατέρχεται τό βχημα βφαιροειδής, διά πολλού του διαβτήματος τον εν τω μέβω άναλυομέν ων τών ταύτης εξοχών εί δε πλήθιο ν παγή της γης, κατέρχεται ίτεροβχημάτιβτος, καϊ διαφόρους εχουβα τάς έξοχες. Ιίαϊ εν μεν τω αέρι γίνονται ταύτα, νέφος, νετός, χιων, χάλαζα- όμοια όε τούτοις γίνεται καϊ προς τη γη, τω μεν νέφει άνάλογον [ή] ομίχλη, τω δε νετώ ή δρόβος, τη δε χιόνι ή Λάχνη, τη όε χαλάζη ο κρνϋταλλος. Αϊ όε άϋτρσ.παι καϊ ai βρονταϊ ουκ αποτελούνται βυγκρουομένων άλλήλοις τών νεφών, αλλ' οτε τούτοις θερμόν πνεύμα περιβχεθεν, τών νεφών βυμπιλουμένων καϊ ψυχομένων, διά την έναντίαβιν εκπυριαθή 5. Επικρατούντος γάρ τού εναντίου, τό εναντίον έκφενγει. εί γάρ καϊ επί τά άνω εβτιν ή τού πυρός φορά, αλλ' ούν βιαζόμενον υπό της άνω ψύξεως 6 καϊ της τών νεφών πνκνότητος, έκτινάββεται έπϊ τά κάτωθεν, καϊ εί μεν ολίγον έβτϊ καϊ ήπιον [το] θερμόν, ποιεί μόνην τήν άβτραπήν ομού καϊ βροντήν εί δε πολύ και θερμότατον, γίνεται κεραυνός, προηγείται όε ή άβτραπή της βροντής, άμα ταύτη γενομένη, διά τοιαύτην αίτίαν. Ή όψις, Λρώτη τών αίβθήβεοιν ονβα, άχρόνως ορά τό όρατόν, ή δε ακοή διά χρόνου αίβθάνεται τού άκουβτού' και διά τούτο 7 πρώτον όρώμεν τό της άβτραπής φως, εΐτα άκούομεν της βροντής, οτι δε προηγείται ή όψις της ακοής, δήλον καϊ έκ τού όράν ημάς εν ταΐς κωπηλαβίαις τάς κώπας τό νδωρ τυπτούβας, καϊ μετά τούτο άκούομεν τού δοΐ'πον τον εξ αι'τών. *) Apogr. άνωμίξή. 2 ) Apogr. άκ ω ειοι>των. 3 ) Cod. ίπίπωμαϋ-ήοει... σώμα. Vers. L. : habet corpus. Fort. leg. επιπωματίαει... πώμα. 4 ) In Apogr. et Codice lion est γίνεται. 5 ) Cod. et Apogr. iknvgivic&jj. t 6 ) Apogr. της... ιρύχιως. Vers. L. frigora. Fort. leg. του... ψύχους. 7 ) Apogr. τούτον. Cod. τοντο.
8 Περί βαθμών. Ίνα δε μή αμύητοι ώμεν τής των βειβμών αίτιας, ίβτέον, ότι εκ της γης &ερμαινομένης αναπέμπεται ατμός καί άνα&νμίαβις. εότι δε ό μεν ατμός νγρός και μέβος νδατος και αέρος ή à ε άναύνμίαβις &ερμή και ξηρά και όξνκίνητος, έξ ης à ή και κινείται ο αήρ και αποτελούνται ol άνεμοι, ότε ούν αύτη ι) άναϋνμίαΰις τή γή Ιναποκλειβ&ή, καί άνωψερής ούβα ζητή ώςανει δίοδο ν έξελ&εΐν, κινεί Λαβαν τήν παρακειμένην γ ην, κελεύβει ϋείγ. και οικονομία, μηδείς όε ξενιζέβΰoj, πώς ή τοιαύτη άνα&υμίαβις, λεπτή ονβα, τήν γήν κινεί, Λαχνμερεβτέραν ούβαν. ιδού γαρ οί βφοόροϊ άνεμοι, καί τοί γε αν ω τήν δίοδον 'έχοντες, δένδρα τε ίχριζοϋβι και οικίας πολλάκις καταβάλλονβι. μάλιβτα δε εοικε τό τοιούτον πάϋος της γης τω βπαβμώ 1. ωςπερ γαρ δια τούτον κινείται τό βώμα, ούτω και, βιαζομένης ίζελΰεΐν της άνα&νμιάΰεως, ή γή. νηνεμίας όε οϋβης οι πλειβτοι και μέγιβτοι γίνονται τών βειβμών, και μετά τους βειβμούς ώς επί τό πολύ πνέει άνεμος βφοδρός, διαορηγννμένης της γης νπό της βιαίας τοϋ πνεύματος κινήβεως. και νυκτός ώς επί τό πλειβτον γίνεται 2, η ημέρας, διά τό εν τη ννκτί ψύχεβ&αι καί πνκνονβϋαι τήν της γης επιφάνεια ν, καί κλείεβΰαι ένδον τήν άνα&νμίαβιν. προηγούνται δε τών βειβμών ραγδαίοι νετοί, καί μετά τοϋτο ανχμοί. είβί δε μερικοί 3 καί ονχ επί Λαβής της γης. αλαξ γαρ πάβα ή γή ίχινήιϊη ίπί τοϋ βωτηρίον πάύονς τοϋ κνρίον ημών, αυτού τοϋ κέντρου βειβ&έντος της γης. ονχ Ιν πάβη δε γωρα γίνονται βειβμοί, αλλ' tv αίς βομφή καί βηραγγώδης έβτίν ι) γή κ αϊ έν τινί μεν βννεχώς, εν τι ν ι, [όε 4 ] βλανίως- καί έαρος και φθινοπώρου μάλλον, η χειμώνος καί &έρονς. αλλ' εί καί ψνβει τινί ενεργείται ταύτα, αλλά θεού νενβει καί προμήθεια, ώςπερ γαρ οί'τε νετός ούτε χιών ούτε κρύβταλλος ούτε κεραυνός κατέρχεται, μή όντος νέφους, άλλα δια μέβου τούτου τό εν τούτοις θείον πρόςταγμα τελείται, ώς άρχήθεν ό δημιουργός εΰδόκηβεν, ούτως ούδε ό βειβμός ανεν αιτίας φνβικής καί θείας βονληβεως. ') Cocl. et Apogr. ϋπαςιμώ. Vers. Lat. convulsioni. Nota marg. in V. L. :,,Σπαςμος qnid sibi velit, non invenire potui: forsan erit απαομo's; Tel a analqœ, pulpito, tremo, ortum forsan trahit". 2 ) Intell. μάλλον. Vers. Lat.: crehrius fit, quam. 3 ) Apogr. dsgixot. Cod. μελικοί. Vers. Lat. in ijuibusdain rogionibus. Apogr. et Cod. ê'v τινί.