ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ Δ/ΝΣΗ Π.Ε.& Δ.Ε. ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 1 η ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ Π.Ε. Ν.Α. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ Πολύγυρος 09 01-2018 Αρ. Πρωτ.: 1 Προς : τους Εκπαιδευτικούς των Δημοτικών Σχολείων των Δήμων Πολυγύρου, Σιθωνίας και Νέας Προποντίδας (δια των Διευθυντών και των Διευθυντριών των Σχολείων) Ταχ. Δ/νση : Ασκληπιού & Χαρ. Τρικούπη 34 ΚΟΙΝ: Διεύθυνση Π.Ε. Χαλκιδικής 63100 Πολύγυρος Πληροφορίες : Μπότσας Γεώργιος Τηλέφωνο : 23710 22530 Fax : 23710 21967 Email : grss@dipe.chal.sch.gr URL : http://dipe.chal.sch.gr/grss Θέμα: «Κατ οίκον εργασίες στο Δημοτικό Σχολείο και το πρόγραμμα «Η τσάντα στο Σχολείο» Σχετ.: Φ. 7/219218/Δ1/13-12-2017 Φ.12/428/85241/Γ1/18-08-2003 ΥΠΕΠΘ Φ.12/342/35602/Γ1/04-05-2005 ΥΠΕΠΘ Το πρόγραμμα «Η τσάντα στο Σχολείο» είναι μια πρώτη προσέγγιση εκ μέρους του Σχολείου στην αποφόρτιση των μαθητών από το άγχος της ύλης και τον «κατατρεγμό» της συνεχούς μελέτης. Έχει σκοπό να εκκινήσει τη συζήτηση και τις αποφάσεις για την οργάνωση της μελέτης των παιδιών και ιδιαίτερα αυτής που υλοποιείται στο σπίτι. Αυτό καθ αυτό σημαίνει πως στοχεύει στην αξιοποίηση των κατ οίκον εργασιών με τέτοιο τρόπο ώστε να μην επιβαρύνει περισσότερο το χρόνο που έχουν τα παιδιά επιστρέφοντας στο σπίτι. Με δεδομένο τον κυρίαρχο στόχο του Σχολείου κατά το νόμο πλαίσιο 1566/1985 που είναι η ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών, δεν πρέπει να παραγνωρίζονται οι ανάγκες τους για παιχνίδι, αναψυχή, ελεύθερη αλληλεπίδραση, μάθηση μέσα στη φύση και στην κοινότητα, καθώς και για ποιοτικό χρόνο με την οικογένειά τους, κυρίως τα Σαββατοκύριακα. Σε αυτό το πλαίσιο, η πρωτοβουλία «Η τσάντα στο Σχολείο» δεν είναι απλώς και μόνο μια ακόμη συμβολική παρέμβαση, αλλά μια έναρξη διαδικασιών παιδαγωγικής σκέψης και ζύμωσης από την πλευρά του Σχολείου σε σχέση με τις κατ οίκον εργασίες. Η ανάθεση από τον / την εκπαιδευτικό εργασιών για το σπίτι, είναι μια αρκετά συνηθισμένη εκπαιδευτική πρακτική σε πολλές χώρες του κόσμου και στην Ελλάδα. Έρευνες που έχουν γίνει πάνω στο θέμα, έχουν δείξει πως οι «κατ οίκον» εργασίες μπορεί να έχουν θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα, ανάλογα με τη διδακτική τους χρήση (Cooper, 2001 Forster, 2000 Δαρβούδης, 2004). Αν δεν προσεχθεί από το 1
Σχολείο η ποιότητα, η στοχοθεσία και η ποσότητα σε σχέση με το αναπτυξιακό στάδιο των μαθητών τότε η αποτελεσματικότητά τους είναι μικρή ή κάποιες φορές καταλήγουν να είναι αντιπαραγωγικές (Cooper, 2001 Cooper, Robinson & Patall, 2006, Kohn, 2006). Μάλιστα, σε σχέση με το χρόνο, οι μελέτες έδειξαν πως η μεγάλη ποσότητα κατ οίκον εργασιών στις Γ έως Ε τάξεις, δεν έχει καμιά συσχέτιση με την επίδοση των παιδιών, ενώ στη Στ τάξη έχει πολύ μικρή συσχέτιση (Cooper, 2011) Το δεύτερο στοιχείο που προκαλεί προβλήματα στη διαδικασία των κατ οίκον εργασιών, είναι η γονεϊκή εμπλοκή. Οι γονείς πιστεύουν ότι η εμπλοκή τους στη μάθηση των παιδιών στο σπίτι, συμβάλλει στη βελτίωση των επιδόσεών τους (Πνευματικός, Παπανακάκης & Γάκη, 2008). Αυτό είναι σωστό, αρκεί όμως να είναι σαφής ο υποστηρικτικός και όχι ο παιδαγωγικός τους ρόλος στην εμπλοκή με τις κατ οίκον εργασίες. Πολλοί μελετητές έχουν υποστηρίξει πως οι κατ οίκον εργασίες διαταράσσουν τον οικογενειακό χρόνο και είναι πηγή προστριβών μεταξύ των μελών της οικογένειας και μεταξύ σπιτιού και σχολείου (Cooper et al., 2006 Kralovec & Buell, 2001 Κωνσταντινίδου, 2014). Όλα αυτά υπονομεύουν την υγιή σχέση οικογένειας, παιδιού και σχολείου, καθώς και την προσπάθεια δημιουργίας και υποστήριξης των κινήτρων των παιδιών για μάθηση και τέλος την ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών. Επομένως, το πρόγραμμα «Η τσάντα στο Σχολείο» προσφέρει μια ευκαιρία για να ξεκινήσει η ενδοσχολική συζήτηση για τις κατ οίκον εργασίες και μελέτη, όπως και τη συζήτηση, που πρέπει να είναι συνεχής, μεταξύ Σχολείου και οικογένειας για το δημιουργικό χρόνο των παιδιών μετά το Σχολείο. Η ανάγκη για συζήτηση και κοινή πορεία μεταξύ του Σχολείου και της οικογένειας, βρίσκεται στον πυρήνα της προσπάθειας. Στα πλαίσια της υλοποίησης του προγράμματος και στη βάση της υλοποίησής του, θα μπορούσαν να υπάρξουν κάποιες κατευθυντήριες γραμμές σε ένα πεδίο μη υποχρεωτικότητας, αλλά παιδαγωγικής συζήτησης. Έτσι: 1. Είναι καλό στα πλαίσια της συζήτησης στο Σύλλογο Διδασκόντων να τεθεί συνολικά το ζήτημα της κατ οίκον μελέτης. Η κοινή γραμμή όλου του Σχολείου στο θέμα είναι μια πολύ καλή αρχή. Πέρα από το διοικητικό παιδαγωγικό πλαίσιο που υπάρχει (Φ.12/428/85241/Γ1/18-08-2003 ΥΠΕΠΘ, Φ.12/342/35602/Γ1/04-05-2005 ΥΠΕΠΘ) για τις κατ οίκον εργασίες και μελέτη, θα πρέπει να τεθούν τα στοιχεία που τις κάνουν αποτελεσματικές και υποστηρικτικές του έργου μας. Σαφώς μπορούν να λειτουργήσουν ως εμπεδωτικές ασκήσεις, αλλά πρέπει να δίνεται σημασία στη στοχοθεσία και στην ποσότητα. Δηλαδή, η διδακτική διαδικασία γίνεται σαφώς στο Σχολείο και είναι καλό να υλοποιείται σε ένα πλαίσιο διαφοροποίησης, ώστε όλα τα παιδιά να βρίσκονται για τον μεγαλύτερο δυνατό χρόνο μέσα στον μορφωτικό κύκλο. Δεν είναι ορθό ό,τι περισσεύει από ασκήσεις, να «μπαίνουν» για το σπίτι άκριτα. 2. Καλό είναι να έχουμε κατά νου πως οι εργασίες για το σπίτι θα έχουν τέτοια έκταση και βαθμό δυσκολίας, ώστε το 70-80% των παιδιών της τάξης να 2
μπορούν σε σύντομο χρονικό διάστημα και με ελάχιστη ή και καθόλου βοήθεια να τις ολοκληρώσουν. 3. Για τα παιδιά με δυσκολίες μπείτε στη λογική της διαφοροποίησης του περιεχομένου και της διαδικασίας. Με απλά λόγια, οι εργασίες για τα παιδιά με δυσκολίες να έχουν τους ίδιους στόχους με των υπόλοιπων παιδιών αλλά με διαφορετικό τρόπο επεξεργασίας (π.χ. μια άσκηση που απαιτεί σύγκριση κάποιων γεγονότων, στοιχείων κλπ. σε ένα παιδί με δυσκολίες μάθησης θα έχει τη μορφή ενός διαγράμματος Venn) (Μπότσας, 2008). 4. Να δίνονται κατάλληλες εργασίες και να παρέχονται σαφείς οδηγίες. Στις οδηγίες ο/η εκπαιδευτικός a. εξηγεί το σκοπό και τη σημασία της εργασίας b. παρέχει οδηγίες για τη διεκπεραίωση c. αναφέρει το χρόνο που θα χρειαστεί d. αναφέρει ρητά την ημερομηνία της παράδοσης e. διευκρινίζει τη μορφή της εργασίας f. προσδιορίζει τα υλικά που θα χρειαστούν για την ολοκλήρωσή της εξηγεί πώς θα αξιολογηθεί 5. Υπάρχει σταθερή διαδικασία ανάθεσης εργασιών. 6. Υπάρχει συνεργασία με τους/τις εκπαιδευτικούς που διδάσκουν στο τμήμα, έτσι ώστε να υπάρχει συντονισμός και όχι «παραφόρτωμα». 7. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουν οι γονείς την «πολιτική» των κατ οίκον εργασιών και πως αυτές έχουν μια συνέπεια (ως προς το πόσες, ποιου τύπου και πόσο πρέπει να διαρκεί η προσπάθεια επίλυσής τους). Τώρα, όσον αφορά στο πρόγραμμα «Η τσάντα στο Σχολείο» θα πρέπει επίσης οι Διευθυντές, Διευθύντριες να ενημερώσουν τους γονείς: 1. Για τη λογική του προγράμματος που δεν είναι αυτή της Happy Friday, μιας εβδομάδας δηλαδή όπου το Σαββατοκύριακο τα παιδιά θα «λιώσουν» στην τηλεόραση και στο τάμπλετ. Η ευκαιρία που δίνεται από το πρόγραμμα, αρχικά για ένα Σαββατοκύριακο το μήνα, είναι για ποιοτικό χρόνο της οικογένειας. Είναι ευκαιρία για δραστηριότητες που θα αποφορτίσουν τα παιδιά από την κούραση της μελέτης και θα τους δείξουν πως το Σχολείο και η οικογένεια ενδιαφέρονται για την ανάπτυξή τους σε κάθε πεδίο, συναισθηματικό, ξεκούρασης και κινήτρων μια και θα έχουν να περιμένουν μια παύση σε κάποιο χρόνο. 2. Το Σχολείο διαχειρίζεται και κατευθύνει τη μάθηση των παιδιών τους με παιδαγωγικούς και διδακτικούς όρους. Οι γονείς συνήθως θυμούνται πώς διδάχθηκαν αυτοί, με άλλους παιδαγωγικούς όρους, πολλή δουλειά χωρίς αποτελεσματικότητα, υπεράσκηση και νομίζουν πως με τον ίδιο τρόπο πρέπει να διδαχθούν τα παιδιά τους. Είναι δουλειά του Σχολείου να τους πείσει πως μετά από πολλές μελέτες εμπειρικές και θεωρητικές, έχουμε τον τρόπο να διαχειριστούμε την ύλη και να συμβάλλουμε στην ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών τους. Δεν χρειάζεται να μένουν σε παλιά διδακτικά παραδείγματα ή 3
νέα λανθασμένα (τα ξαδελφάκια του στη Θεσσαλονίκη, παίρνουν κάθε μέρα πέντε φωτοτυπίες). 3. «Η τσάντα στο Σχολείο» και η συνεπαγόμενη έλλειψη εργασιών για το συγκεκριμένο Σαββατοκύριακο, δεν σημαίνει σε καμιά περίπτωση αύξηση των εργασιών μελέτης τις επόμενες ημέρες ως αντιστάθμισμα. Η αποφόρτιση είναι αποφόρτιση για τα παιδιά όχι για το Σχολείο. 4. Φροντίστε να μην υπάρχουν δοκιμασίες αξιολόγησης (τεστς) τη Δευτέρα. Σε αντίθετη περίπτωση, θα δοθεί αφενός λάθος μήνυμα στις οικογένειες για τη μελέτη και την αξιοπιστία της διαδικασίας και του προγράμματος. 5. Προτείνετε διαδικασίες που έχουν όχι μόνο μαθησιακή αξία αλλά και συναισθηματική, κινητική, κινηματική αξία. Η αντικατάσταση της «στενά» ακαδημαϊκής μελέτης, για παράδειγμα με την ανάγνωση ενός παιδικού «εξωσχολικού» βιβλίου είναι μια συμβατή δραστηριότητα για το Σαββατοκύριακο. Αυτό δεν σημαίνει στερεοτυπική και υποχρεωτική ανάγνωση βιβλίου αλλά προώθησή της μέσα από «άνοιγμα» της βιβλιοθήκης της τάξης ή του Σχολείου την Παρασκευή ειδικά για τέτοιες περιπτώσεις. Επίσης, είναι δυνατό και πρέπει να ενημερωθούν οι δημοτικές βιβλιοθήκες, ώστε να αναμένουν τα παιδιά ιδιαίτερα εκείνα τα Σαββατοκύριακα. 6. Μια άλλη πρόταση είναι η υλοποίηση δημιουργικών δραστηριοτήτων σε ομάδες ή ατομικά που έχουν σκοπό μόνο τη συναισθηματική ανταπόκριση των παιδιών. Δραστηριότητες δημιουργικής γραφής ή δημιουργικού παιχνιδιού θα μπορούσαν να ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. 7. Σε σχέση με τις οικογένειες, θα πρέπει να κατανοήσουν πως τα Σαββατοκύριακα με την τσάντα στο Σχολείο, είναι ευκαιρίες για ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά τους. Ως ποιοτικός χρόνος νοείται μια εκδρομή, μια κοινή δραστηριότητα κινητική (ποδήλατο, ποδόσφαιρο κλπ.) ή εικαστική (ζωγραφική, ζαχαροπλαστική κλπ.). 8. Αντίστοιχα, οι γονείς θα μπορούσαν να ζητήσουν από ομίλους, ομάδες και άλλους χώρους εξωσχολικών δραστηριοτήτων των παιδιών, να διοργανώνουν σε τέτοιες ευκαιρίες όπως τα Σαββατοκύριακα χωρίς τσάντα δραστηριότητες, εκδηλώσεις κλπ. ώστε και τα παιδιά που παίρνουν μέρος να έχουν την ευκαιρία αναπόσπαστα, αλλά και περισσότεροι μαθητές να τις παρακολουθούν ως θεατές. 9. Διοργανώσεις των Σχολείων όπως ποδηλατοδρομίες, εκθέσεις βιβλίων θα μπορούσαν να βοηθηθούν διοργανωτικά από την ύπαρξη Σαββατοκύριακων κατά το πρόγραμμα «Η τσάντα στο Σχολείο». 4
Βιβλιογραφία Σχετικά έγγραφα Φ.12/428/85241/Γ1/18-08-2003 ΥΠΕΠΘ Φ.12/342/35602/Γ1/04-05-2005 ΥΠΕΠΘ Cooper, H. (2001). The battle over homework: Common ground for administrators, teachers & parents. Thousand Oaks, CA: Corwin Press. Cooper, H., Robinson, J.C. & Patall, E.A. (2006). Does homework improve academic achievement? A synthesis of research 1987-2 03. Review of Educational research, 76(1), 1-62. Fosters, K. (2000). Homework: A bridge too far? Educational research, 10(1), 21 37. Kohn, A. (2006). The homework myth. Why our kids get too much of a bad thing. Cambridge, MA: Da Capo Press. Kralovec, E. & Buell, J. (2001). End homework now. Educational Leadership, 58(7), 39-42. Δαρβούδης, Θ. (2004). Οι εργασίες για το σπίτι αι οι μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες. Στο Σ. Παντελιάδου, Ι. Βεκύρη & Α. Πατσιοδήμου (επ.) Οι Μαθησιακές Δυσκολίες στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Φάκελος υλικού. (σελ. Γ72 Γ82). ΠΤΕΑ Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Βόλος. Κωνσταντινίδου, Θ. (2014). «Τσάντα στο σχολείο». Από τη θεωρία στην πράξη. Η περίπτωση του Αρσάκειου Δημοτικού Σχολείου Θεσσαλονίκης. Στο Μ. Τζεκάκη & Μ. Κανατσούλη (Επιμ.). Πρακτικά του Πανελλήνιου Συνέδριου με Διεθνή Συμμετοχή. «Ανα-στοχασμός για την παιδική ηλικία. (σελ. 868-894). Θεσσαλονίκη: ΤΕΠΑΕ, ΑΠΘ. Μπότσας, Γ. (2008). Ενίσχυση των γνωστικών και συναισθηματικών χαρακτηριστικών των μαθητών με Μαθησιακές Δυσκολίες. Στο Σ.Παντελιαδου & Φ.Αντωνίου (επ.) Διδακτικές προσεγγίσεις και πρακτικές για μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες, σελ 18-31. Βόλος: Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής Παν. Θεσσαλίας ΕΠΕΑΕΚ. Μπότσας, Γ. (2012). «Μεταγνωστικές διεργασίες στην αναγνωστική κατανόηση μαθητών με και χωρίς αναγνωστικές δυσκολίες: «Μεταγιγνώσκειν, κίνητρα και συναισθήματα που εμπλέκονται». Θεσσαλονίκη. Πνευματικός, Δ., Παπανακάκης, Π. & Γάκη, Ε. (2008). Γονεϊκή εμπλοκή στην εκπαίδευση των παιδιών. Διερεύνηση των πεποιθήσεων των γονέων. Επιστημονική Επετηρίδα της Ψυχολογικής Ένωσης Βορείου Ελλάδος, 6, 193-217. Στη συνέχεια του εγγράφου παρατίθενται οι δύο εγκύκλιοι του Υπουργείου Παιδείας. Παρακαλώ να ενημερωθούν ενυπόγραφα όλοι οι συνάδελφοι. O Σχολικός Σύμβουλος 5
Δρ Μπότσας Γεώργιος 6
7
8
9
Φ12/342/35602/Γ1/09-05-2005 Εγκύκλιος ΥΠ.Ε.Π.Θ. Κατ` οίκον εργασίες Σας θέτουμε υπόψη: α. Την αριθμ. Φ. 12/428/85241/Γ1/18-8-2003 Εγκύκλιο, με θέμα: «κατ` οίκον εργασίες»,την οποία και σας επισυνάπτουμε. β. Απόσπασμα της αριθμ. 9/2005 Πράξης του Τμήματος Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, με θέμα: «Οδηγίες για τη χρήση των διδακτικών βιβλίων και τις "κατ` οίκον εργασίες" των μαθητών του Δημοτικού Σχολείου»: «...Σχετικά με τη χρήση των διδακτικών βιβλίων, υπενθυμίζεται ότι στους βασικούς συντελεστές για την επίτευξη των σκοπών της εκπαίδευσης περιλαμβάνονται και τα διδακτικά βιβλία (Ν. 1566/85, άρθρο 1, παρ.2) τα οποία "συγγράφονται σύμφωνα με τα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών (Ν. 1566/85, παρ. 3 και Ν. 2525/97, παρ. 7), εγκρίνονται από τα οικεία Τμήματα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και διανέμονται δωρεάν στις σχολικές μονάδες από τον Οργανισμό Εκδόσεως Διδακτικών βιβλίων (Ν. 1566/85, άρθρα 2 και 60). Από τις προαναφερθείσες διατάξεις προκύπτει ότι τα διδακτικά βιβλία δεν μπορεί να αντικατασταθούν από άλλα βοηθήματα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αποκλείονται διδακτικές πρωτοβουλίες, οι οποίες όμως πρέπει να κινούνται στη φιλοσοφία, τις αρχές, τα περιεχόμενα και τις μεθοδολογικές υποδείξεις και προδιαγραφές των ισχυόντων αναλυτικών προγραμμάτων. Επομένως, πρωτοβουλίες για συστηματική διδασκαλία της Γραμματικής και επιστροφή σε παραδοσιακές αντιλήψεις και μεθόδους και για τη διδασκαλία όλων των μαθημάτων γενικότερα, οι οποίες έρχονται σε αντίθεση με τη φιλοσοφία και το πνεύμα των αναλυτικών προγραμμάτων και των βιβλίων που γράφονται με βάση αυτά, πρέπει να αποφεύγονται, όπως πρέπει να αποφεύγεται και η αναπαραγωγή σε φωτοαντίγραφα ασκήσεων από βοηθήματα που κυκλοφορούν στην ελεύθερη αγορά και η διανομή τους στους μαθητές. Διευκρινίζεται εδώ ότι οι ασκήσεις συμβατές με το πνεύμα των Αναλυτικών Προγραμμάτων και των διδακτικών βιβλίων, που λειτουργούν συμπληρωματικά προς αυτά και τις οποίες εκπονεί ο ίδιος ο εκπαιδευτικός, μπορεί να δίνονται στους μαθητές, πάντα με μέτρο και χωρίς υπερβολές. Διαφωτιστικές προς αυτή την κατεύθυνση είναι και οι οδηγίες του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για τις "κατ` οίκον " εργασίες που κοινοποιήθηκαν από τη Διεύθυνση Σπουδών του ΥΠΕΠΘ σε όλους τους σχολικούς συμβούλους και σε όλους τους εκπαιδευτικούς με την αρθμ. Φ. 12/428/85241/Γ1/18-8-2003 Εγκύκλιο, οι οποίες συμπληρώνονται ως εξής: - Για το γλωσσικό μάθημα: Ισχύουν οι Οδηγίες του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για τη διδασκαλία της Γραμματικής στις Ε` και ΣΤ` τάξεις, Ο.Ε.Δ.Β., Αθήνα 1981, και αυτά που επισημαίνονται στην Εγκύκλιο Φ.12/428/85241/Γ1/18-8-2003 της Διεύθυνσης Σπουδών του ΥΠΕΠΘ για τις "κατ` οίκον" εργασίες. Η ορθογραφία υπαγορεύεται στους μαθητές από τον εκπαιδευτικό γι` αυτό δεν είναι σκόπιμο να την αποστηθίζουν τα παιδιά στο σπίτι τους. - Για τα Μαθηματικά: Οφείλουμε να είμαστε ιδιαίτερα φειδωλοί με τις "κατ` οίκον" εργασίες που αναθέτουμε στους μαθητές. Ενδείκνυται όμως σε περιπτώσεις που εξυπηρετούν ειδικούς στόχους, όπως ανακεφαλαιώσεις ενοτήτων ή περαιτέρω εμπέδωση και επέκταση της ύλης. Οι ανατιθέμενες εν γένει εργασίες να απαιτούν την ελάχιστη εξωτερική βοήθεια (π.χ. από γονείς κλπ.) για να ολοκληρωθούν, να μην είναι χρονοβόρες και να είναι σύμφωνες με τα Αναλυτικά Προγράμματα. Επί πλέον σε 10
περιπτώσεις που οι μαθητές εκπονούν στην τάξη σχέδια εργασίας να ενθαρρύνεται η "κατ` οίκον" ομαδική εργασία για την επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου. - Για τη Μελέτη του Περιβάλλοντος: Κατά την ανακεφαλαίωση των ενοτήτων μπορεί να ανατίθενται "κατ` οίκον" εργασίες που να βοηθούν τους μαθητές να οργανώνουν όσα έμαθαν (π.χ. σύνθεση περίληψης, σχεδιασμό πινάκων ή διαγραμμάτων με τις βασικές έννοιες της ενότητας) και/ή εργασίες που να οδηγούν σε δημιουργική ανασύσταση όσων έμαθαν ή σε κάποια δράση (π.χ. πρόταση για δημιουργία αφίσας). Σε καμία περίπτωση στις "κατ` οίκον" εργασίες δεν περιλαμβάνεται η απομνημόνευση κειμένων. Η "κατ` οίκον" εργασία δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 15-20 λεπτά. Επίσης, προτείνουμε να ενθαρρύνεται η συνεργασία ομάδας μαθητών "κατ` οίκον", εφόσον συναινούν οι γονείς και το επιτρέπουν οι συνθήκες. Αυτή η "κατ` οίκον" συνεργασία μπορεί να εφαρμόζεται κατά την εκπόνηση σχεδίων εργασίας. Κατ` αυτόν τον τρόπο δίνεται η ευκαιρία στους μαθητές να συνεχίσουν και εκτός σχολείου την από κοινού εμβάθυνση και κριτική διερεύνηση ενός θέματος. Για τα Φυσικά δεν κρίνεται σκόπιμο να δίνονται πρόσθετες εργασίες για το σπίτι πέρα από αυτές που προτείνονται στο βιβλίο του μαθητή και στο βιβλίο του εκπαιδευτικού. Για την Ιστορία, τη Γεωγραφία και τα Θρησκευτικά ισχύουν αυτά που επισημαίνονται στην προαναφερθείσα Εγκύκλιο της Διεύθυνσης Σπουδών του ΥΠΕΠΘ και στα βιβλία για το δάσκαλο. Για την Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή δεν κρίνεται σκόπιμο να δίνονται εργασίες για το σπίτι. Ενδείκνυται όμως στα πλαίσια εκπόνησης σχεδίων εργασίας (projects) η συνεργασία των μαθητών σε εξωσχολικό χρόνο, μετά και από συνεννόηση των γονέων. Για την Αισθητική Αγωγή δεν κρίνεται σκόπιμο να δίνονται συγκεκριμένες εργασίες στο σπίτι. Όμως οι μαθητές είναι σημαντικό να προτρέπονται να ασχολούνται δημιουργικά με τις καλές τέχνες, τον ελεύθερο χρόνο τους στο σπίτι. Για τη Φυσική Αγωγή δεν κρίνεται σκόπιμο να δίνονται εργασίες για το σπίτι.) α. Η παρούσα Εγκύκλιος με ευθύνη του Δ/ντή του Σχολείου θα αναπαραχθεί και θα διανεμηθεί σε όλους τους εκπαιδευτικούς και να αποτελέσει θέμα ειδικής συνεδρίασης του Συλλόγου Διδασκόντων. β. Παρακαλούνται οι Σχολικοί Σύμβουλοι να συμπεριλάβουν τις «κατ` οίκον εργασίες», ως θέμα εισήγησης στα επιμορφωτικά σεμινάρια καθώς και στις παιδαγωγικές συναντήσεις που πραγματοποιούν. γ. Εφιστάται η προσοχή όλων των Στελεχών της Εκπαίδευσης και των εκπαιδευτικών για την εφαρμογή της παρούσας Εγκυκλίου. 11