ΑΣΚΗΣΗ 0 Κύκλωμα Όργανα ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ: Ένα τροφοδοτικό GP 4303D, δύο πολύμετρα FLUKE 179 ένα λαμπάκι πυρακτώσεως, ένα πυκνωτή και καλώδια. ΣΚΟΠΟΣ: α) Να μάθουμε να φτιάχνουμε ένα κύκλωμα στον πάγκο β) Να μάθουμε να χρησιμοποιούμε το τροφοδοτικό GP 4303D και το πολύμετρο FLUKE 179 γ) Να μετρήσουμε με το πολύμετρο: συνεχή τάση, ένταση συνεχούς ρεύματος, αντίσταση και χωρητικότητα. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΣ Φτιάχνουμε το παρακάτω κύκλωμα στον πάγκο. Ρυθμίζουμε το τροφοδοτικό να μας δίνει σταθερή τάση. ίνουμε διάφορες τάσεις στα άκρα του καταναλωτή Κ και μετρούμε τις αντίστοιχες εντάσεις. Στη συνέχεια, αφού ρυθμίσουμε το τροφοδοτικό να μας δίνει σταθερή ένταση ρεύματος. ίνουμε διάφορες εντάσεις να περνούν μέσα από τον καταναλωτή Κ και μετρούμε τις αντίστοιχες τάσεις στα άκρα του. Χαλάμε το κύκλωμα και με το πολύμετρο μετρούμε: α) την αντίσταση του καταναλωτή Κ β) τη χωρητικότητα ενός πυκνωτή. B Α Γ E A V Ζ K Ε Κύκλωμα 9
ΠΟΡΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Πριν προχωρήσουμε στην πορεία εργασίας πρέπει να ξέρουμε: Πως φτιάχνω ένα κύκλωμα στον πάγκο Πως ρυθμίζω το τροφοδοτικό να μου δίνει σταθερή τάση Πως ρυθμίζω το τροφοδοτικό να μου δίνει σταθερή ένταση ρεύματος. Πως μετρώ τάση, ένταση ρεύματος, αντίσταση, πυκνωτή με το FLUKE 179: Αυτά μας χρειάζονται σχεδόν σε κάθε άσκηση. Γράφονται αναλυτικά στις παρακάτω σελίδες. Τα διαβάζουμε και τα ξέρουμε σε κάθε άσκηση. 1) Πραγματοποιούμε το προηγούμενο κύκλωμα. Για πηγή Ε χρησιμοποιούμε το τροφοδοτικό GP 4303D για αμπερόμετρο Α ένα πολύμετρο FLUKE 179 για βολτόμετρο V ένα άλλο πολύμετρο και για καταναλωτή Κ ένα λαμπάκι πυρακτώσεως. 2) Ρυθμίζουμε: α) Το τροφοδοτικό GP 4303D να μας δίνει σταθερή τάση βάζοντας τα κουμπιά VOLTAGE FINE τέρμα αριστερά και το κουμπί CURRENT τέρμα δεξιά. β) Τα πολύμετρα FLUKE 179 να μετρούν το κατάλληλο μέγεθος. 3) Ελέγχεται το κύκλωμα από υπεύθυνο του εργαστηρίου. 4) Ανοίγουμε το κύκλωμα και ρυθμίζουμε την τάση V με τα κουμπιά VOLTAGE FINE του τροφοδοτικού GP 4303D ώστε στο ψηφιακό πολύμετρο που το χρησιμοποιούμε σαν βολτόμετρο η τάση να είναι μεταξύ 3 V και 4 V. Μετρούμε στο άλλο ψηφιακό πολύμετρο FLUKE 179 που το χρησιμοποιούμε σαν αμπερόμετρο την αντίστοιχη ένταση I=.A. Μετατρέπω το Ι σε ma και έχω: Ι=. ma. Παρατηρώ ότι η τιμή του Ι είναι μικρότερη από 400 ma. Για καλύτερη μέτρηση λοιπόν χρησιμοποιώ την είσοδο των 400 ma και γυρίζω το διακόπτηστα ma. ιαβάζω τώρα το Ι=. ma καθώς και την αντίστοιχη τάση V= V και τις καταγράφω στον πίνακα Ι. 5) Επαναλαμβάνουμε την προηγούμενη εργασία για τάση μεταξύ 24V και 25V. Έχω λοιπόν: V=. και Ι =. 6) Κλείνουμε το διακόπτη του τροφοδοτικού GP 4303D και το ρυθμίζουμε να μας δίνει σταθερή ένταση βάζοντας τα κουμπιά VOLTAGE FINE τέρμα δεξιά και το κουμπί CURRENT τέρμα αριστερά. 7) Ανοίγουμε το τροφοδοτικό GP 4303D και ρυθμίζουμε την ένταση I με το κουμπί CURRENT ώστε στο ψηφιακό πολύμετρο FLUKE 179 που το χρησιμοποιούμε σαν αμπερόμετρο η ένταση να είναι μεταξύ 130 ma και 140 ma. Μετρούμε στο άλλο ψηφιακό πολύμετρο FLUKE 179 που το 10
χρησιμοποιούμε σαν βολτόμετρο =.. και V=. την αντίστοιχη τάση. Έχω λοιπόν: I 8) Επαναλαμβάνουμε την προηγούμενη εργασία για ένταση μεταξύ 240 ma και 260 ma. Έχω λοιπόν: I =.. και V= 9) ιαβάζω την τάση στο βολτόμετρο της πηγής V=. και την ένταση στο αμπερόμετρο της πηγής Ι= Α.και τις καταγράφω στον πίνακα Ι αφού μετατρέψω πρώτα το Ι σε ma 10) Κλείνουμε τα όργανα, χαλάμε το κύκλωμα και με ένα από τα ψηφιακά πολύμετρα FLUKE 179 μετρούμε την αντίσταση R που έχει το λαμπάκι πυρακτώσεως χρησιμοποιώντας το πολύμετρο σαν ωμόμετρο και συνδέοντας το στα άκρα του λαμπακιού. Έχω λοιπόν: R =. 11) Με το ψηφιακό πολύμετρο FLUKE 179 μετρούμε επίσης την χωρητικότητα C ενός πυκνωτή χρησιμοποιώντας το πολύμετρο σαν καπασιτόμετρο και συνδέοντας το στα άκρα του πυκνωτή. Μετατρέπω την τιμή της χωρητικότητας σε pf και έχω : C =. 12) Με βάση τις μετρήσεις μας συμπληρώνουμε τους παρακάτω πίνακες Ι και ΙΙ. ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ I Βήμ α 4 V(V) I(mA) ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ II Βήμα 10 R(Ω) Βήμα 11 C(pF) 5 7 8 9 Ερώτηση: Γιατί η τιμή της τάσης του βολτομέτρου της πηγής είναι μεγαλύτερη από την τιμή της τάσης του πολυμέτρου; Πως φτιάχνω ένα κύκλωμα στον πάγκο: Έστω ότι θέλω να φτιάξω το παρακάτω κύκλωμα στον πάγκο. Όπως βλέπω αποτελείται από μια πηγή Ε, ένα αμπερόμετρο Α, ένα καταναλωτή Κ και ένα βολτόμετρο V. Παρατηρώ ότι κάθε όργανο ή εξάρτημα έχει δύο άκρα: 11
από το ένα μπαίνουν τα φορτία και από το άλλο φεύγουν. Ας δούμε τώρα πως θα φτιάξω το κύκλωμα αυτό στον πάγκο. Βρίσκω πρώτα τα όργαναεξαρτήματα που θα χρησιμοποιήσω καθώς και τα B Α Γ E A V Ζ K Ε δύο άκρα τους. Στην περίπτωση μας για την πηγή Ε θα χρησιμοποιήσω το τροφοδοτικό GP 4303D για το αμπερόμετρο Α ένα πολύμετρο FLUKE 179 για βολτόμετρο V ένα άλλο πολύμετρο FLUKE 179 και για καταναλωτή K ένα λαμπάκι πυρακτώσεως. Μετά ξεκινώ από την πηγή και ξεχνώ κατ' αρχήν το βολτόμετρο. Παίρνω λοιπόν ένα καλώδιο και βάζω το ένα άκρο του στο άκρο Α, δηλαδή στο () του τροφοδοτικού GP 4303D που στην περίπτωση μας είναι η κόκκινη υποδοχή. Το άλλο άκρο του καλωδίου το βάζω (όπως μου δείχνει το κύκλωμα) στο Β δηλαδή στο () του πολυμέτρου FLUKE 179 που το χρησιμοποιώ σαν αμπερόμετρο, που στην περίπτωση μας είναι η υποδοχή 20Α. (Παρατηρώ ότι το το συνδέω με το ). Στη συνέχεια με άλλο καλώδιο φεύγω από το άλλο άκρο Γ δηλαδή το () του πολυμέτρου FLUKE 179 που στην περίπτωση μας είναι η COM (μαύρη) υποδοχή, και πηγαίνω στο άκρο του καταναλωτή δηλαδή σε ένα από τα δύο άκρα του λαμπακιού. Φεύγω από το άλλο άκρο Ε του καταναλωτή δηλαδή από το άλλο άκρο του λαμπακιού και επιστρέφω στο άλλο άκρο Ζ της πηγής, δηλ. στο () του τροφοδοτικού GP 4303D που είναι η μαύρη υποδοχή. Τέλος, συνδέω το δεύτερο πολύμετρο FLUKE 179, που το χρησιμοποιώ σαν βολτόμετρο, στα άκρα του καταναλωτή προσέχοντας το () του πολυμέτρου FLUKE 179 που στην περίπτωση μας είναι η V (κόκκινη) υποδοχή να συνδεθεί στο άκρο του καταναλωτή που είναι πιο κοντά στο () της πηγής, δηλ. στο, και το () του πολυμέτρου FLUKE 179 που στην περίπτωση μας είναι η COM (μαύρη) υποδοχή να συνδεθεί στο άλλο άκρο του καταναλωτή, δηλ. στο Ε. 12
Υπενθυμίζουμε!!!: Το μείον ()του ψηφιακού πολυμέτρου είναι η υποδοχή COM, δηλ. η μαύρη υποδοχή. Λειτουργία του τροφοδοτικού GP 4303D Είναι πηγή. ίνει συνεχή τάση. Η μέγιστη τιμή της τάσης που μπορεί να μου δώσει είναι 30V. Η τάση αυτή ρυθμίζεται από 030V με τα κουμπιά VOLTAGE και FINE. Η έντασης του ρεύματος που μπορεί να δώσει είναι 3Α η οποία ρυθμίζεται από 03Α με το κουμπί CURRENT. Οθόνη που δείχνει την ένταση του ρεύματος σε Α (αμπέρ) που φεύγει από την Οθόνη που δείχνει την τάση σε V (βολτ) που υπάρχει στην έξοδο (),() Ανάβει στη Ανάβει στη λειτουργία σταθερού Κουμπί ρύθμισης λειτουργία σταθερής τάσης Κουμπί ρύθμισης τάσης ρεύματος POWER GND Κουμπί μικρομετρικής ρύθμισης τάσης ιακόπτης τροφοδοσίας Αρνητικός πόλος της Υποδοχή γείωσης Θετικός πόλος της εξόδου Πως ρυθμίζω το τροφοδοτικό να μου δίνει σταθερή τάση 1) Βάζω το κουμπί CURRENT τέρμα δεξιά 2) Βάζω τα κουμπιά VOLTAGE και FINE τέρμα αριστερά. 13
3) Ρυθμίζω (όταν ανοίξω το τροφοδοτικό) με τα κουμπιά VOLTAGE και FINE την τάση να πάρει την επιθυμητή τιμή, την οποία βλέπω στην οθόνη του ψηφιακού πολυμέτρου που υπάρχει στο κύκλωμα μου το οποίο λειτουργεί σαν βολτόμετρο. Πως ρυθμίζω το τροφοδοτικό να μου δίνει σταθερή ένταση ρεύματος 1) Βάζω τα κουμπιά VOLTAGE και FINE τέρμα δεξιά. 2) Βάζω το κουμπί CURRENT τέρμα αριστερά 3) Ρυθμίζω (όταν ανοίξω το τροφοδοτικό) με το κουμπί CURRENT την ένταση του ρεύματος να πάρει την επιθυμητή τιμή την οποία βλέπω στην οθόνη του ψηφιακού πολυμέτρου που υπάρχει στο κύκλωμα μου το οποίο λειτουργεί σαν αμπερόμετρο. Πως ρυθμίζω το τροφοδοτικό να μου δίνει μια προκαθορισμένη μέγιστη τιμή έντασης ρεύματος 1) Βάζω τα κουμπιά VOLTAGE και FINE τέρμα δεξιά. 2) Βάζω το κουμπί CURRENT τέρμα αριστερά 3) Βραχυκυκλώνω την έξοδο του τροφοδοτικού συνδέοντας το θετικό με τον αρνητικό πόλο με ένα καλώδιο. 4) Ανοίγω το τροφοδοτικό και ρυθμίζω με το κουμπί CURRENT την ένταση του ρεύματος να πάρει την προκαθορισμένη μέγιστη τιμή που θέλω την οποία βλέπω στην οθόνη του τροφοδοτικού που μου δείχνει τα Α (αμπέρ). 5) Κλείνω το τροφοδοτικό και βγάζω το βραχυκύκλωμα. Τώρα το τροφοδοτικό μου δίνει την προκαθορισμένη μέγιστη τιμή. Λειτουργία του ψηφιακού πολυμέτρου FLUKE 179 Είναι ένα όργανο μέτρησης. Μπορεί να μετρήσει διάφορα μεγέθη. Έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί : Σαν βολτόμετρο για να μετρήσει τάση συνεχή ή εναλλασσόμενη. Σαν αμπερόμετρο για μετρήσει ένταση ρεύματος συνεχή ή εναλλασσόμενη. Σαν ωμόμετρο για να μετρήσει αντίσταση Σαν καπασιτόμετρο για να μετρήσει χωρητικότητα. Σαν συχνόμετρο για να μετρήσει συχνότητα και Σαν θερμόμετρο για να μετρήσει θερμοκρασία. Την τιμή του μεγέθους την βλέπω στην οθόνη ψηφιακά με τη μονάδα μέτρησης του καθώς και αν το μέγεθος είναι συνεχές (DC) ή εναλλασσόμενο (AC). 14
Οθόνη ιακόπτης που «παγώνει»την ένδειξη στην οθόνη ιακόπτης επιλογής ενός από τα μεγέθη που δείχνει ο διακόπτης επιλογής μεγέθους ιακόπτης που δείχνει στην οθόνη τη μέγιστη, ελάχιστη ή μέση τιμή. ιακόπτης επιλογής περιοχής μέτρησης ιακόπτης φωτισμού της οθόνης ιακόπτης επιλογής μεγέθους Η υποδοχή αυτή (400mA) μαζί με την COM χρησιμοποιείται για μέτρησης έντασης μέχρι 400mΑ Η υποδοχή αυτή (10Α) μαζί με την COM χρησιμοποιείται για μέτρησης έντασης μέχρι 10 Α A E Η υποδοχή αυτή (VΩ,) μαζί με την COM χρησιμοποιείται για τη μέτρηση τάσης, αντίστασης, B Γ χωρητικότητα συχνότητα και Α θερμοκρασία. Δ V Ζ K Ε Η υποδοχή αυτή (COM) χρησιμοποιείται ΠΑΝΤΑ μαζί με κάποια άλλη υποδοχή για τη μέτρηση ενός μεγέθους 15
Πως μετρώ τάση με το FLUKE 179: Για να μετρήσω μια τάση μεταξύ δύο σημείων αρκεί να συνδέσω τα άκρα ενός βολτομέτρου στα σημεία αυτά. Θα χρησιμοποιήσω λοιπόν το πολύμετρο μας σαν βολτόμετρο ακολουθώντας τα παρακάτω. Α. Εναλλασσόμενη: 1. Συνδέω τη COM (μαύρη) υποδοχή στο ένα σημείο της τάσης που θέλω να μετρήσω B Γ και την VΩ (κόκκινη) υποδοχή Α 3 2 1 στο άλλο σημείο. A Δ E 2. Βάζω το διακόπτη επιλογής μεγέθους στη θέση V ~ ~ Ζ K. Ε 3. ιαβάζω την τιμή και τη μονάδα της τάσης στην οθόνη. Β. Συνεχή: 1. Συνδέω τη COM υποδοχή (μαύρη) με το ( ) δηλαδή με το σημείο της τάσης που έχει χαμηλό δυναμικό και τη VΩ υποδοχή (κόκκινη) με το άλλο σημείο. 2. Βάζω το διακόπτη επιλογής μεγέθους στη θέση V. 3. ιαβάζω την τιμή και τη μονάδα της τάσης στην οθόνη. Εάν η τάση είναι μικρότερη από 0,6 Volt δηλαδή 600mV τότε για μεγαλύτερη ακρίβεια: 4. Βάζω το διακόπτη επιλογής στη θέση m V και διαβάζω την τιμή και τη μονάδα της τάσης στην οθόνη. Πως μετρώ ένταση ρεύματος με το FLUKE 179: Για να μετρήσω ένταση ρεύματος σ ένα κύκλωμα πρέπει αυτή να περάσει μέσα από το αμπερόμετρο. Γι αυτό κόβω το κύκλωμα στο σημείο που θέλω να μετρήσω την ένταση και παρεμβάλλω το αμπερόμετρο. Θα χρησιμοποιήσω λοιπόν το πολύμετρο μας σαν αμπερόμετρο ακολουθώντας τα παρακάτω. 1. Παρεμβάλλω το αμπερόμετρο στον κλάδο του κυκλώματος που θέλω να μετρήσω την ένταση συνδέοντας την COM (μαύρη) υποδοχή στη μια μεριά και την 10Α υποδοχή στην άλλη. Προσοχή!!! Αν η τάση είναι συνεχής η 10Α υποδοχή συνδέεται στο σημείο που είναι πιο κοντά στο της πηγής δηλαδή στο ψηλό δυναμικό. 2. Βάζω το διακόπτη επιλογής μεγέθους στη θέση ~ A. A E 16 Ζ B Α Γ Δ Ε K 3 2 1 4
3. Πιέζω τον κίτρινο διακόπτη ώστε στην οθόνη να εμφανιστεί: Η ένδειξη DC Α αν η ένταση του ρεύματος που θέλω να μετρήσω είναι συνεχή ή Η ένδειξη AC Α αν η ένταση του ρεύματος που θέλω να μετρήσω είναι εναλλασσόμενη. 4. ιαβάζω την τιμή και τη μονάδα της έντασης στην οθόνη. Εάν η τιμή είναι μεγαλύτερη από 0,400 Α τελείωσα. Αν είναι μικρότερη B Γ από 0,400 Α συνεχίζω στο A Δ επόμενο βήμα για να έχω E V ακριβέστερη μέτρηση. Ζ K Ε 4α 4α) Βγάζω το καλώδιο από 4β 4 την υποδοχή 10Α και το συνδέω στην 1 υποδοχή 400mA 4β) Βάζω το διακόπτη επιλογής μεγέθους στη θέση m A 4γ) Πιέζω τον κίτρινο διακόπτη ώστε στην οθόνη να εμφανιστεί: Η ένδειξη DC mα αν η ένταση του ρεύματος που θέλω να μετρήσω είναι συνεχή ή Η ένδειξη AC mα αν η ένταση του ρεύματος που θέλω να μετρήσω είναι εναλλασσόμενη 4δ) ιαβάζω την τιμή και τη μονάδα της έντασης στην οθόνη. 3 2 4γ 4β Πως μετρώ αντίσταση με το FLUKE 179: Για να μετρήσω αντίσταση αρκεί να συνδέσω τα άκρα του ωμομέτρου στα άκρα του αντιστάτη. Θα χρησιμοποιήσω λοιπόν το πολύμετρο μας σαν ωμόμετρο ακολουθώντας τα παρακάτω. 1. Συνδέω τη COM (μαύρη) υποδοχή στο ένα άκρο του αντιστάτη που και την VΩ (κόκκινη) υποδοχή στο άλλο άκρο. 2. Βάζω το διακόπτη επιλογής μεγέθους στη θέση Ω 3. ιαβάζω την τιμή και τη μονάδα της αντίστασης στην οθόνη. Αντιστάτης 3 1 2 17
Πως μετρώ χωρητικότητα πυκνωτή με το FLUKE 179: Για να μετρήσω τη χωρητικότητα πυκνωτή αρκεί να συνδέσω τα άκρα του οργάνου στα άκρα του πυκνωτή. Θα χρησιμοποιήσω λοιπόν το πολύμετρο μας σαν καπασιτόμετρο ακολουθώντας τα παρακάτω. 1. Συνδέω τη COM (μαύρη) υποδοχή στο ένα άκρο του πυκνωτή και την VΩ (κόκκινη) υποδοχή στο άλλο άκρο. 2. Βάζω το διακόπτη επιλογής μεγέθους στη θέση Ω 1 3. Πιέζω τον κίτρινο διακόπτη 4. ιαβάζω την τιμή και τη μονάδα της χωρητικότητας του πυκνωτή στην οθόνη. 3 2 Πυκνωτής 1 ΘΕΩΡΗΤΙΚH ΕΙΣΑΓΩΓH Ηλεκτρικό ρεύμα: Ονομάζουμε την προσανατολισμένη κίνηση ηλεκτρικών φορτίων (Q). Συνηθισμένες μονάδες φορτίου είναι: το κουλόμπ (C) στο S.I., το mc=10 3 C και το μc=10 6 C. Συνεχές (DC) εναλλασσόμενο (AC) ρεύμα. Όπως είπαμε ρεύμα είναι η προσανατολισμένη κίνηση ηλεκτρικών φορτίων. Αν τα φορτία αυτά κινούνται πάντα μόνο προς μία κατεύθυνση τότε το ρεύμα λέγεται συνεχές. Αν για κάποιο χρόνο κινούνται προς μια κατεύθυνσης και για κάποιο χρόνο στην αντίθετη κατεύθυνση τότε το ρεύμα λέγεται εναλλασσόμενο. Πηγή ηλεκτρικού ρεύματος ή απλώς πηγή : Είναι μια διάταξη που μου δίνει ηλεκτρικό ρεύμα. Εάν το ρεύμα που μου δίνει είναι συνεχές τότε έχω πηγή συνεχούς. Η μεγάλη γραμμή είναι ο θετικός πόλος της πηγής, η μικρή ο αρνητικός. Το βέλος μου λέει ότι μπορώ να μεταβάλω την τάση της. Εάν το ρεύμα που μου δίνει είναι εναλλασσόμενο τότε έχω πηγή εναλλασσόμενου. Βασικά χαρακτηριστικά της πηγής είναι η τάση και η ένταση του ρεύματος που μπορεί να δώσει καθώς και η συχνότητα. Η πηγή συνεχούς έχει συχνότητα μηδέν. Ένταση ρεύματος ή απλώς ένταση ή απλώς ρεύμα Ι: Ονομάζουμε το πηλίκο του φορτίου dq που περνά από μια διατομή ενός αγωγού δια του 18
αντίστοιχου χρόνου dt (Ι=dQ/dt). Μου δείχνει πόσα πολλά φορτία περνούν από μια διατομή στη μονάδα του χρόνου. Συνηθισμένες μονάδες έντασης ρεύματος είναι: το Αμπέρ (Α) στο S.I., το ma=10 3 A και το μα=10 6 Α. Την ένταση του ρεύματος τη μετρώ συνήθως με το αμπερόμετρο Α. Για να μετρήσω την ένταση του ρεύματος σ ένα κύκλωμα πρέπει αυτή να περάσει μέσα από το αμπερόμετρο γι αυτό κόβω το κύκλωμα στο σημείο που θέλω να μετρήσω την ένταση και παρεμβάλλω το αμπερόμετρο. Συνδέω όπως λέμε το αμπερόμετρο σε σειρά. Τάση ή διαφορά δυναμικού μεταξύ δύο σημείων V: Ονομάζουμε το πηλίκο του έργου W που παράγεται ή δαπανάται κατά τη μετακίνηση φορτίου Q από το ένα σημείο στο άλλο δια του φορτίου Q (V=W/Q). Μου δείχνει μεταξύ δύο σημείων ποιο έχει μεγαλύτερο δυναμικό. Συνηθισμένες μονάδες τάσης είναι: Το Βολτ (V) στο S.I.,το kv=10 3 V, το mv=10 3 V και το μv=10 6 V. Την τάση την μετρώ συνήθως με το βολτόμετρο V. Για να μετρήσω την τάση μεταξύ δύο σημείων αρκεί να συνδέσω τα άκρα του βολτομέτρου στα σημεία αυτά. Συνδέω όπως λέμε το βολτόμετρο παράλληλα. Ωμική αντίσταση αγωγού ή απλώς αντίσταση R : Ονομάζουμε το πηλίκο της τάσης V που υπάρχει στα άκρα του αγωγού δια του ρεύματος Ι που τον διαρρέει (R=V/I). Μου δείχνει τη δυσκολία που συναντούν τα φορτία στο πέρασμα τους μέσα από το αγωγό και οφείλεται στις κρούσεις των φορτίων με τα ιόντα του αγωγού. Συνηθισμένες μονάδες αντίστασης είναι: το ωμ (Ω) S.I., το ΚΩ=10 3 Ω και το ΜΩ=10 6 Ω. Την αντίσταση μπορώ να τη μετρήσω με ωμόμετρο Ω. Για να μετρήσω την αντίσταση αρκεί να συνδέσω τα άκρα του ωμόμετρου στα άκρα της αντίστασης. ( Προσοχή!!! η αντίσταση πρέπει να είναι μόνη της όχι συνδεμένη με άλλα στοιχεία.) Την αντίσταση μπορώ να τη μετρήσω και με άλλους τρόπους όπως π.χ. από τη σχέση R=V/I. Χωρητικότητα πυκνωτή C: Ονομάζουμε το πηλίκο του φορτίου Q του πυκνωτή δια της τάσης V στα άκρα του πυκνωτή (C=Q/V). Συνηθισμένες μονάδες χωρητικότητας είναι: το Φαράντ (F) στο S.I. το μf=10 6 F το nf=10 9 F και το pf=10 12 F. Τη χωρητικότητα ενός πυκνωτή μπορώ να τη μετρήσω με όργανο που μετρά χωρητικότητα (καπασιτομετρο). Αρκεί να συνδέσω τότε τα άκρα του οργάνου στα άκρα του πυκνωτή. ( Προσοχή!!! πυκνωτής πρέπει να είναι μόνος του όχι συνδεμένος με άλλα στοιχεία.) 19
20