Μειοψηφία οι οπαδοί των αυτοδύναμων κυβερνήσεων Το 23% τάσσεται υπέρ μονοκομματικών κυβερνήσεων, το 44% προτιμά κυβερνήσεις συνεργασίας. Το 72% εκτιμά ότι η χώρα πηγαίνει σε λάθος κατεύθυνση. Οργή, άγχος και απογοήτευση τα κυρίαρχα συναισθήματα. Η «Εφημερίδα των Συντακτών» παρουσιάζει την «Ερευνα Πολιτικής Συγκυρίας» που πραγματοποίησε αυτό τον μήνα η Public Issue. H έρευνα, η οποία διεξάγεται σε μηνιαία βάση και ξεκίνησε να δημοσιεύεται αποκλειστικά στην εφημερίδα τον Ιανουάριο, αναφέρεται στην πολιτική και κοινωνική επικαιρότητα και ολοκληρώνεται πιο κάτω. Ακολουθούν τα εξαιρετικά ενδιαφέροντα ευρήματα για την εκτίμηση της εκλογικής επιρροής, την παράσταση νίκης, τις δημοτικότητες πολιτικών και κομμάτων, αλλά και την αναγκαιότητα διεξαγωγής πρόωρων εκλογών. Του Τάσου Τσακίρογλου Σ ένα πολιτικό περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από τον κατακερματισμό των κομμάτων και τη συνεχή δημιουργία νέων μορφωμάτων στο στερέωμα, τα οποία αναμένεται να δοκιμάσουν την τύχη τους στη διπλή αναμέτρηση του Μαΐου, οι ψηφοφόροι συνεχίζουν να δείχνουν την προτίμησή τους στις πολυκομματικές κυβερνήσεις μέσω συνεργασιών (44%), προκρίνοντας το συγκεκριμένο σχήμα ως «την καλύτερη λύση για τη διακυβέρνηση της χώρας, μετά τις επόμενες βουλευτικές εκλογές, όποτε και αν γίνουν».
Σχεδόν ο ένας στους πέντε ερωτηθέντες (23%) τάσσεται υπέρ των «αυτοδύναμωνμονοκομματικών κυβερνήσεων», το 12% προτιμά μια «οικουμενική κυβέρνηση», ενώ το 4% στηρίζει τις ελπίδες του σε «νέο κόμμα» ή «νέο πολιτικό». Οχι σε τεχνοκράτες Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το ελάχιστο ποσοστό (2%) που προκρίνει μια «κυβέρνηση τεχνοκρατών, προσωπικοτήτων, επιχειρηματιών» ή «ηθική» κυβέρνηση, παραλλαγή της οποίας δοκιμάστηκε στο άμεσο παρελθόν (2011) σε Ελλάδα (Παπαδήμος) και Ιταλία (Μόντι). Δεν λείπει και το 1%, το οποίο ζητά μια «λαϊκή/επαναστατική κυβέρνηση». «Κανένα» από τα παραπάνω δηλώνει το 6%, ενώ ακόμα ένα 7% λέει: «Δεν γνωρίζω/δεν απαντώ». Οι θιασώτες των κυβερνήσεων συνεργασίας (44%) εκφράζουν την προτίμησή τους σχετικά με τη σύνθεση ως εξής: Κυβέρνηση κομμάτων Αριστεράς: 9% Κυβέρνηση Ν.Δ. ΠΑΣΟΚ: 8% Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ΑΝ.ΕΛΛ.: 8% Κυβέρνηση Ν.Δ. ΣΥΡΙΖΑ: 7% Ευρύτερη συνεργασία Ν.Δ. ΠΑΣΟΚ και λοιπών κομμάτων: 3% Συνεργασία δεξιών κομμάτων: 3% Αλλες συνεργασίες: 6% Αντίθετα, οι οπαδοί της αυτοδυναμίας προτιμούν: Αυτοδύναμη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ: 10% Αυτοδύναμη Ν.Δ.: 7% Αυτοδύναμη Χ.Α.: 2% Αυτοδύναμη ΚΚΕ: 1% Αυτοδύναμη ΠΑΣΟΚ: 1% Αυτοδύναμη ΑΝ.ΕΛΛ.: 1% Λοιπές αυτοδύναμες: 1% Οι πολίτες στη συντριπτική πλειονότητά τους εκτιμούν σταθερά ότι «τα πράγματα πηγαίνουν σε λάθος κατεύθυνση» στην Ελλάδα (72%) και μάλιστα με αυξητική τάση, αφού τον προηγούμενο μήνα το ποσοστό αυτό ήταν στο 70%. Αντίθετα, μόλις ένας στους πέντε (21%) πιστεύει ότι η κατεύθυνση της χώρας είναι σωστή, ποσοστό κοντά σ εκείνο του Ιανουαρίου (22%). Ενα 5% λέει «ούτε σωστή ούτε λάθος», ενώ ένα 2% δεν εκφράζει γνώμη. Οι παραπάνω εκτιμήσεις για την πορεία της χώρας τον τελευταίο χρόνο, συνεπεία των έως τώρα πολιτικών επιλογών, αντανακλώνται και στη συναισθηματική κατάσταση των πολιτών, η οποία, όπως είναι φυσικό, έχει αρνητικό φορτίο με ποικίλες αποχρώσεις. «Οργή/αγανάκτηση» δηλώνει ότι νιώθει το 26% των ερωτηθέντων, ποσοστό χαμηλότερο, πάντως, εκείνου του Ιανουαρίου (31%).
Την ίδια ώρα, όμως, αυξητικές τάσεις δείχνουν βαθύτερα συναισθήματα, όπως αυτά της «ανησυχίας/άγχους», τα οποία από το 13% ανέβηκαν στο 17%, τάση που εκδηλώνεται και με την «απογοήτευση» που σκαρφάλωσε στο 16% από το 14%. Το απόθεμα των αρνητικών συναισθημάτων συμπληρώνεται από «Ντροπή» 8%, «Λύπη/Στεναχώρια» 8%, «Αδιαφορία» 2%, «Αλλο» 4%, «Τίποτα απ αυτά» 2%. Τέλος, ένα διόλου ευκαταφρόνητο 17% δηλώνει ότι αισθάνεται «Ολα αυτά» μαζί. Στο πεδίο της οικονομικής διαχείρισης των νοικοκυριών, τα ευρήματα δείχνουν ότι οι τρεις στους τέσσερις (74%) δηλώνουν ότι τους τελευταίους δώδεκα μήνες χρειάστηκε να ξοδέψουν κάποια χρήματα που είχαν στην άκρη, αποδεικνύοντας ότι η φιλολογία περί του όποιου εναπομείναντος «λίπους» στο μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας δεν έχει πλέον αντίκρισμα. Και πολύ περισσότερο αφού ακόμα ένα 18% λέει ότι «δεν είχαν καν στην άκρη» αποταμιεύσεις για να ξοδέψουν. Τέλος, ένα 8% δηλώνει ότι δεν χρειάστηκε να καταναλώσει από τα οικονομικά του αποθέματα. Η υφεσιακή εικόνα της αγοράς βρίσκει την έκφρασή της στις προσδοκίες των ψηφοφόρων για την εξέλιξη στις τιμές των (πολύπαθων) ακινήτων. Επτά στους δέκα (70%) εκτιμούν ότι στους επόμενους δώδεκα μήνες οι τιμές τους θα μειωθούν, το 22% λέει ότι θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα και μόνο το 3% «βλέπει» αυξήσεις. Το 5% δεν εκφράζει γνώμη. Για την τρομοκρατία Η πρόσφατη φιλολογία περί αναβίωσης της εγχώριας τρομοκρατίας με αφορμή κυρίως την εξαφάνιση του Χριστόδουλου Ξηρού επανέφερε στο προσκήνιο τον χαρακτήρα των ενεργειών της «17 Νοέμβρη», δηλαδή εάν αυτές συνιστούν «μάλλον πολιτικά εγκλήματα ή μάλλον ποινικά εγκλήματα». Υπέρ της πρώτης άποψης τάσσεται το 34% των ερωτηθέντων, ποσοστό περίπου ίδιο (33%) με εκείνο αντίστοιχης ερώτησης το 2003, ενώ τη δεύτερη ασπάζεται το 41% (47% το 2003). «Και τα δύο» απαντά το 15%, «Δεν είναι εγκλήματα» το 1%, ενώ ένας στους δέκα (9%) δεν εκφράζει γνώμη. Παραμένει μπροστά από τη Ν.Δ. ο ΣΥΡΙΖΑ Στο 55% αυξήθηκε το ποσοστό του στην παράσταση νίκης, αν και έκλεισε κατά 2 μονάδες η ψαλίδα στην εκτίμηση εκλογικής επιρροής. Πρόωρες κάλπες «προβλέπει» το 57% των πολιτών.
Τη ρευστή πολιτική κατάσταση στον δρόμο προς τη διπλή αναμέτρηση του Μαΐου φαίνεται να επιβεβαιώνουν τα ευρήματα που αφορούν τη συγκυρία, καθώς επικυρώνουν μεν το προβάδισμα -1,5 ποσοστιαία μονάδα- που διατηρεί ο ΣΥΡΙΖΑ (30%) στην «εκτίμηση εκλογικής επιρροής» έναντι της Νέας Δημοκρατίας - η οποία συγκεντρώνει 28,5%- με την ψαλίδα όμως μεταξύ των δύο να έχει κλείσει σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (31,5% έναντι 28%). Στην τρίτη θέση παραμένει η Χρυσή Αυγή (8,5%), έχοντας όμως απώλειες 1,5 μονάδας, ενώ ακολουθεί το ΚΚΕ με 7,5% καταγράφοντας αύξηση μίας μονάδας σε σχέση με τον Ιανουάριο. Στη λοιπή κατάταξη: ΠΑΣΟΚ 7% (6,5%), Ανεξάρτητοι Ελληνες 6% (4,5%), ΔΗΜΑΡ 3,5% (3,5%), «Λοιπά» 9% (9,5%). Στην «παράσταση νίκης» πάντως παγιώνεται η πεποίθηση των ψηφοφόρων, ανεξάρτητα από τις κομματικές τους προτιμήσεις, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα κέρδιζε «σε περίπτωση που αύριο είχαμε εκλογές». Μάλιστα διευρύνει τη διαφορά του από τη Ν.Δ. αφού αποσπά ποσοστό 55% έναντι 52% τον Ιανουάριο. Αντιθέτως, στη νίκη της Ν.Δ. ποντάρουν το 31% (35% τον Ιανουάριο). Κατά μία μονάδα (από 13% στο 14%) αυξήθηκαν όσοι λένε «κανένα» ή δεν εκφράζουν γνώμη. Στην ανάλυση της «παράστασης νίκης» κυριαρχεί και πάλι η εκτίμηση των ερωτηθέντων ότι θα κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ «με μικρή διαφορά», σε ποσοστό 40%, το οποίο όμως σημειώνει αύξηση πέντε μονάδων σε σχέση με τον Ιανουάριο (35%).
Έπεται η εκτίμηση ότι η Ν.Δ. θα είναι νικήτρια «με μικρή διαφορά» σε ποσοστό 29% (32% τον Ιανουάριο). Ακολουθούν όσοι πιστεύουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα νικήσει «με μεγάλη διαφορά» 15% (17%), ενώ το 14% (13%) λέει ότι «δεν θα κερδίσει κανένα» ή δεν εκφέρει γνώμη. Τέλος, όσοι πιστεύουν σε νίκη της Ν.Δ. «με μεγάλη διαφορά» φτάνουν μόλις το 2% (3%). Όσον αφορά τη διαχρονική εξέλιξη της «παράστασης νίκης», εκκινώντας από τον Σεπτέμβριο του 2012, ο ΣΥΡΙΖΑ άγγιξε το υψηλότερο σημείο του τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου, το χαμηλότερο το καλοκαίρι του 2013, ενώ σήμερα βρίσκεται αρκετά ψηλά (και με ανοδική τάση) στο 55%. Αντιστοίχως η Ν.Δ έφτασε στο ναδίρ τον Δεκέμβριο του 2012 και στην οροφή το καλοκαίρι του 2013, ενώ σήμερα βρίσκεται χαμηλά (και σε πτωτική τάση) στο 31%.
Στο ερώτημα εάν σήμερα στην Ελλάδα μάλλον χρειάζεται να γίνουν (πρόωρες) βουλευτικές εκλογές, η πλειοψηφία απαντά αρνητικά σε ποσοστό 52%, ενώ θετικά το 47%. Δεν εκφέρει γνώμη το 1%. Πάντως το «μάλλον χρειάζεται» έχει αυξηθεί κατά έξι μονάδες σε σχέση με τον Ιανουάριο, κάτι που πιθανώς αντανακλά το αρνητικό κλίμα που επικρατεί στην κοινωνία και τη συσσώρευση των αδιεξόδων. Το «μάλλον δεν χρειάζεται» εμφανίζεται μειωμένο κατά τρεις μονάδες, όπως και το «χωρίς γνώμη», το οποίο εμφανίζει μείωση τεσσάρων μονάδων. Στο δίλημμα εάν πιστεύουν ότι η σημερινή κυβέρνηση μάλλον θα εξαντλήσει την τετραετία ή μάλλον θα γίνουν πρόωρες εκλογές, οι ψηφοφόροι «προβλέπουν» πρόωρη προσφυγή στις κάλπες σε ποσοστό 57% (56% τον Ιανουάριο), έναντι του 35% (37%) που εκτιμά το αντίθετο. Αποφεύγει να εκφράσει γνώμη το 8% (8%). Το μέγεθος και η περιπλοκότητα των προβλημάτων αναδεικνύει σε νικητή στο ερώτημα «ποια κυβέρνηση νομίζετε ότι μπορεί να αντιμετωπίσει καλύτερα τα προβλήματα της χώρας; Μια κυβέρνηση Ν.Δ. ΠΑΣΟΚ ή μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ;» την απάντηση «καμία από τις δύο» σε ποσοστό 41% (ίδιο με αυτό του Ιανουαρίου). Το 28% (από 29%) λέει «κυβέρνηση Ν.Δ. ΠΑΣΟΚ» και το 27% (από 26%) «κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ». TAYTOTHTA ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: PUBLIC ISSUE (Α.Μ. ΕΣΡ: 8) Μέλος WAPOR, ESOMAR, ΣΕΔΕΑ, ΠΕΣΣ ΑΝΑΘΕΣΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: Ποσοτική έρευνα, με τηλεφωνικές συνεντεύξεις στα νοικοκυριά των ερωτώμενων και χρήση δομημένου ερωτηματολογίου, χωρίς κάλπη ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: Γενικός πληθυσμός 18 ετών και άνω ΠΕΡΙΟΧΗ: Πανελλαδική ΔΕΙΓΜΑ: Το μέγεθος του δείγματος ανέρχεται σε 1.007 άτομα. Σε ορισμένες ερωτήσεις χρησιμοποιήθηκε η τεχνική split sample. ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: 3-7/2/2014 ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ: Ακολουθήθηκε η μέθοδος της πολυσταδιακής στρωματοποιημένης δειγματοληψίας ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΟ ΣΦΑΛΜΑ: Για τα αποτελέσματα της έρευνας και σε διάστημα εμπιστοσύνης 95%, το δειγματοληπτικό σφάλμα (sampling error) υπολογίζεται σε +/-3,2% ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΔΙΟΥ: Εργάστηκαν 23 ερευνητές και 3 επόπτες ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Λόγω στρογγυλοποίησης, ενδέχεται κάποιες κατανομές να μην αθροίζουν στο 100%