Päťdesiatnica (SSD) So3=estvie Sv]t=ago D=uxa Štruktúrované texty druhého kánona (tzv. jambického) na utierni, 4. hlas. Grécky text prevzatý z www.analogion.net, csl. text z www.orthlib.info. Vyznačenie poetickej štruktúry: 2008 www.irmologion.nfo.sk Ποίημα Κυρίου Ιωάννου τού Αρκλά.
Ωδή α' Θείω καλυφθείς ο βραδύγλωσσος γνόφω. 5+7=12 Ερρη-τόρευσε τόν θεό-γρα- φον νόμον 5+7=12 Ιλύν γάρ εκτινάξας όμματος νόου, 7+5=12 Ορά τόν όντα, καί μυείται Πνεύματος 5+7=12 Γνώσιν, γεραίρων ενθέοις τοίς άσμασιν. 5+7=12 Έφη τό σεπτόν καί σεβάσμιον στόμα. Νοσφισμός υμίν ου γενήσεται φίλοις. Εγώ γάρ εις πατρώ ον ύψιστον θρόνον Συνεδριάζων, εκχεώ τού Πνεύματος, Λάμψαι ποθούσι, τήν χάριν τήν άφθονον Όρος βεβηκώς, ατρεκέστατος Λόγος, Γαληνόμορφον εκτελεί τήν καρδίαν. Έργον γάρ εκπεράνας, εύφρανε φίλους, Πνοή βιαία, καί πυρός γλωττήμασι, Νείμας τό Πνεύμα Χριστός, ως υπέσχετο. Б9eственнымъ покровeнъ медленоzзhчный мрaкомъ, и3звитjйствова бgопи1санный зак0нъ: ти1ну бо tтрsсъ nчесe ќмнагw, ви1дитъ сyщаго, и3 научaетсz д а рaзуму, хвалs б9eственными пёсньми. Рек0ша чи1стаz разлучeніz вaмъ ѓзъ бо на џ емъ сосэдs, возсіsти желaющымъ и3 честнaz ўстa: не бyдетъ, q дрyзи! вhшнемъ прест0лэ и3злію2 д а, бlгодaть незави1стную. Предёлъ прешeдшее тихоoбрaзнw дёло бо скончaвъ, дыхaніемъ нyжнымъ подaвъ д а и4стиннэйшее сл0во, совершaетъ сeрдце: возвесели2 дрyги, и3 џгненными љзhки, хrт0съ, ћкоже њбэщaсz. 2
Ωδή γ' Έρρη-ξε γαστρός ητεκνωμένης πέδας, 5+7 Ύβριν τε δυσκάθεκτον ευτεκνουμένης, 7+5 Μόνη προσευχή τής Προφήτιδος πάλαι 5+7 Άν- -νης, φερούσης πνεύμα συντετριμμένον, 5+7 Πρός τόν δυνάστην, καί Θεόν τών γνώσεων. 5+7 Άληπτός εστιν Ρήτρας γάρ εξέφηνε Άλις σοφιστάς Καί τής βαθείας Λαούς απείρους, η θεαρχικωτάτη. τούς αγραμμάτους, συστομίζοντας λόγω, νυκτός εξαιρουμένους, αστραπή τού Πνεύματος. Ην εκπορευτόν εξ αγεννήτου φάους, Τό πανσθενουργόφωτον άφθιτον σέλας, Ού τήν δι' Υιού πατρικής εξουσίας, Νύν εμφανίζει συμφυή φρυκτωρίαν, Πυρώδες ήχος εν Σιών τοίς έθνεσιν. Развeрзе ўтр0бы нечaдствовавшіz ќзы, досaду же неудоботерпи1му бlгочaдствующіz, є3ди1на мlтва прор0чицы дрeвле ѓнны, носsщіz д ъ сокрушeнъ, къ си1льному и3 бgу рaзумwвъ. Непостижи1ма є4сть вэтjz бо и3з8zви2 рhбари премyдрыz, и3 t глуб0кіz лю1ди безчи1сленны, бgоначaльнэйшаz: безкни6жныz, заущaющыz сл0вомъ, н0щи и3зимaющыz блистaніемъ д а. Бsше и3сх0денъ всеси1льный є3гhже сн7омъ нhнэ kвлsетъ џгненный глaсъ t нерождeнна свёта, сіsющій свётъ, nтeческіz влaсти, срaсленное њзарeніе, въ сіhнэ kзhкwмъ. 3
Ωδή δ' Άναξ ανάκτων, οίος εξ οίου μόνος, 5+7 Λόγος προελθών, Πατρός εξ αναιτίου. 5+7 Ισοσθενές σου Πνεύμα τοίς Αποστόλοις, 5+7 Νημερτές εξέπεμψας ως ευεργέτης, 7+5 Άδουσι, Δόξα τώ κράτει σου, Κύριε. 5+7 Λουτρόν τό θείον τής παλιγγενεσίας, Λόγω κεραννύς συντεθειμένη φύσει, Ομβροβλυτείς μοι ρείθρον εξ ακηράτου Νενυγμένης σου πλευράς, ώ Θεού Λόγε, Επισφραγίζων τή ζέσει τού Πνεύματος. Κάμπτει τά πάντα τώ Παρακλήτω γόνυ, Γόνω τε Πατρός, Πατρί συμφυεστάτω. Εν γάρ προσώποις οίδε τριττοίς ουσίαν, Νημερτές, απρόσιτον, άχρονον, μίαν. Έλαμψε φώς γάρ η χάρις τού Πνεύματος. Τελείσθε πάντες τή θεαρχικωτάτη, Όσοι λατρευταί τής τριφεγγούς ουσίας. Υπερφυώς γάρ τελεί ως ευεργέτης, Καί πυρσολαμπεί Χριστός εις σωτηρίαν, Όλην πορίζων τήν χάριν τού Πνεύματος. zmenené poradie slov 2-3 podla csl. ЦRю2 цreй, сл0ве произшeдый равном0щнаго твоего2 и4стиннw послaлъ є3си2, пою1щымъ: слaва kковhй t kковaгw є3ди1нъ t nц7a безвин0внагw, д а ґпcлwмъ ћкw бlгодётелz держaвэ твоeй гdи. Бaню б9eственную пакибытіs сл0вомъ раствори1въ, ссложeнное є3стество2, дождоточи1ши ми2 струю2 t нетлэнно прободeннагw твоегw2 ребрa, q б9ій сл0ве, запечатлёz теплот0ю д а. Преклонsютъ всz ўтёшителю кwлёна, сн7у же џ у, nц7y срaсленному, въ ли1цэхъ бо ви1дэша трегyбыхъ существо2 и4стинное, неприкосновeнное, безлётное, є3ди1ное: возсіs бо свётъ бlгодaть д а. Да и3сп0лнzтсz вси2 є3ли1цы служи1теліе пaче є3стествa бо и3 nгнесвётитъ хrт0съ всю2 даs бgоначaльнэйшимъ, трисвётлагw существa: совершaетъ ћкw бlгодётель, во спасeніе, бlгодaть д а. 4
Ωδή ε' Λυτήριον κάθαρσιν αμπλακη- -μάτων, 7+5 Πυρίπνοον δέξασθε Πνεύματος δρόσον, 7+5 Ω τέκνα φωτόμορφα τής Εκκλησίας, 7+5 Νύν εκ Σιών γάρ εξελήλυθε νόμος, 5+7 Η γλωσσοπυρσόμορφος Πνεύματος χάρις. 7+5 Καθώς περ ευδόκησεν αυτεξουσίως, Αδέσποτον κάτεισι Πνεύμα πατρόθεν, Σοφίζον εν γλώσσησι τούς Αποστόλους, Επισφραγίζον τόν φερέσβιον Λόγον, Πατροσθενές ξύμμορφον, όν Σωτήρ έφη. Ιήτο τάς φρένας μέν εξ αμαρτίας, Χ' αυτώ κατεσκεύαζε τών Αποστόλων, Θεός Λόγος πάνταρχος, άχραντον δόμον. Ομοσθενούς δέ καί συνουσιουμένου, Νύν εγκατοικίζεται Πνεύματος φάος. Рэши1тельное њчищeніе грэхhвъ, nгнед новeнную пріими1те д а р0су, q чaда свэтоoбр.знаz церкhвнаz: нhнэ t сіhна бо и3зhде зак0нъ, љзыкоoгнеoбрaзнаz д а бlгодaть. Ћкоже бlговоли2 самовлaстнw, неwбладaнный и3сх0дитъ д ъ t nц7a, ўмудрsz въ љзhцэхъ ґпcлы, печатлёz живон0сное сл0во, n еси1льное, соoбрaзное, є3г0же сп7съ речe. Да и3сцэли1тъ ќбw смhслы и3 сe ўстроsше бgъ сл0во всеначaльное, въ нeмже є3дином0щнагw же нhнэ вселsетсz t грэхa, ґпcлwвъ, пречи1стый д0мъ, и3 ссyщественнагw д а свётъ. 5
Ωδή ς' Ι- -λασμός ημίν Χριστέ καί σω-τη- ρί-α, 7+5 Ο Δεσπότης έλαμψας εκ τής Παρθένου, 7+5 Ίν, ως Προφήτην θηρός εκ θαλατίου, 5+7 Στέρνων Ι- -ω-νάν, τής φθοράς διαρ-πάσης, 5+7 Ό- - -λον τόν Αδάμ, παγ- -γε-νή πεπτωκότα. 5+7 Ιμερτόν ημίν ευθές Αιωνίως έξουσι Πατροπροβλήτως Ύλης απεχθούς Ρύπου τε φρενών Ορεκτόν αξίωμα Σιωνίταις μίμνουσι Γνώρισμα Πνεύμα Λέσχην απηνή Ωκιστα δεικνύς, εν τοίς εγκάτοις, Πνεύμα καινίσαις, πάντοτε ξυνημμένον, καυστικών μολυσμάτων, ρυπτικόν Παντοκράτορ. τοίς Αποστόλοις, σήν παρουσίαν, πατρογεννήτου Λόγου, τών εθνών ποππυσμάτων, πυρπνόως καθιδρύεις. Њчищeніе нaмъ хrтe и3 спасeніе вlко, возсіsлъ є3си2 t дв7ы, да ћкw прор0ка t ѕвёрz морскaгw пeрсей їhну, t тли2 и3схити1ши, всего2 ґдaма всер0дна пaдшаго. И$стинный нaмъ прaвый во ўтр0бахъ вёчнw пріи1мшымъ д ъ, да њбнови1ши n еисх0дный, и3 всесовокуплeннw, веществa ненави1стнагw пали1тельный сквeрнъ, кaла же смhслwвъ чисти1тельный, вседержи1телю. Желaтельное достоsніе ґп0столwмъ, сіhнzнwмъ чaющымъ твоегw2 пришeствіz, познaніе д ъ n ерождeнна сл0ва, рёчь жест0кую kзhческихъ ласкaтельствъ ск0рw показaвъ, nгнедохновeннw ўтверждaеши. 6
Ωδή ζ' Σύμφωνον εθρόησεν οργάνων μέλος, 7+5 Σέβειν τό χρυσότευκτον άψυχον βρέτας. 7+5 Η τού Παρακλήτου δέ φωσφόρος χάρις, 7+5 Σεβασμιάζει τού βοάν, Τριάς μόνη, 5+7 Ισοσθενής, άναρχος, ευλογη- - -τός εί. 7+5 Φωνήν προφητόφθεγκτον ηγνοηκότες, Έφασκον οινότευκτον άφρονες μέθην. Ρήσεις ξενηκούσθησαν ως Αποστόλων. Οι ευσεβείς δέ, σοί βοώμεν ενθέως. Νεουργέ τού σύμπαντος, ευλογητός εί. Θέσπιν κατεβρόντησεν ο βλέπων όπα, Ένθους Iωήλ τού θεαρχικωτάτου 5+7!!! Οίς εκχεώ, φήσαντος οίά περ Λόγου, Τού Πνεύματός μου, συμβοήσουσι. Φύσις, Η τρισσοφεγγόφωτος, ευλογητός εί. Τριττή μέν ευμοίρησεν ωρών τήν χάριν, Όπως υπεμφήνειε τρείς υποστάσεις, Σέβειν εν απλότητι τής εξουσίας, Αλλ' εν μιά νύν ημερών τή Κυρία, Υιός Πατήρ, καί Πνεύμα, ευλογητός εί. Соглaснаz возшумё nргaнскаz пёснь, почитaти златосотворeнный бездyшный и3стукaнъ: ўтёшителева же свэтон0снаz бlгодaть почествyетъ, є4же вопи1ти: трbце є3ди1наz, равноси1льнаz, безначaльнаz, благословeна є3си2. Глaса пророковэщaтельнагw не разумёвше, глаг0лаху віносотворeнное безyмніи піsнство, zmena poradia slov 2-3 podla gr. рbчи ћкw стрaнны слhшаша ґп0столwвъ: благочести1віи же тебё вопіeмъ б9eственнw: бgодётелю всёхъ благословeнъ є3си2. Б9eственное ўчeніе возгремё ви1дzй видbніz б9eственный їhиль, бgоначaльнэйшаго, и5мже и3злію2, рeкъ, ћкоже сл0ва, д а моего2 свозопію1щымъ: є3стество2 тривэщaнное свётлое, благословeнъ є3си2. Трbчную ќбw раздэли2 ћкw да kви1тъ почитaти въ простотё но во є3ди1номъ нhнэ сн7ъ, nц7ъ и3 д ъ зрs бlгодaть, три2 v3постaси, влaсти, дни2 гdскомъ, бlгословeнъ. 7
Ωδή η' Λύει τά δεσμά καί δροσίζει τήν φλόγα, 5+7 Ο τρισσοφεγγής τής θεαρχίας τύπος, 5+7 Υμνούσι Παίδες, ευλο- -γεί δέ τόν μόνον, 5+7 Σωτήρα καί παντουργόν, ως ευεργέτην, 7+5 Η δημιουργηθείσα σύμπασα κτίσις. 7+5 Μνήμην ο Χριστός Απατρακουσθείς Τό Πνεύμα τεύχει Εφίζον, ευλογητόν Ηλλοτριωμένη δέ Σωτηριωδώς, Φώς αυτολαμπές, Υπάρχον, ήκες Τιμήεν ως άημα, Λελιπαρημένον δέ τών βροτοσσόων επών, τοίς Αποστόλοις έφη, γλωσσοπυρσεύτω θέα, οικειουμένη, μέλπει σε κτίσις. αυτοδεσπότως ιόν, καί παρεκτικόν φάους, εμφορούν Αποστόλοις, τοίς σοίς οικέταις, Πνεύμα προσνέμοις. Ή σε Προφητών πνευματέμφορον στόμα, Σήν σωματωδώς, ώ μέδων, ενδημίαν, Καί Πνεύμα κόλπων πατρικών προηγμένον, Ακτιστο συμπλαστουργον σύνθρονον σέθεν, Ιείς ενανθρωπήσεως πιστοίς σέβας. Разрэшaетъ ќзы, трисвётлый пою1тъ џтроцы, сп7са и3 вседётелz, сотворeннаz и3 њрошaетъ плaмень бgоначaліz џбразъ, благослови1тъ же є3ди1наго ћкw благодётелz, всsческаz твaрь. Пaмzть хrт0съ ±же t nц7a слhшавъ д ъ ўстроsетъ посаждaz бlгословeннw ўчужeннаz же человэкоспаси1тельныхъ словeсъ, ґпcтолwмъ речe, љзыкоo1гненнымъ видёніемъ, ўсвоeнную, поeтъ тs твaрь. Спаси1тельнw самовладhчный є3ди1нъ, свётъ самосіsтельный, и3 подaтельный свёта сhй, пришeлъ є3си2 и3сполнsz ґпcлы, честнhй ћкw вeрхъ твои6мъ рабhмъ, насыти1тельный же д ъ подавaеши. Поsху прорhкъ д онасыщeннаz ўстa, твоe тэлeсное, q цrю2, пришeствіе, и3 д ъ t нёдръ џ ихъ произшeдшій, несоздaнный, зданнодётеленъ, сопрест0ленъ тебё, є3ди1нагw вочеловёченіz вbрнымъ чeсть. 8
Ωδή θ' Χαίρος Άνασσα, μητροπάρθενον κλέος. 5+7 Άπαν γάρ ευδίνητον εύλαλον στόμα, 7+5 Ρητρεύον, ου σθένει σε μέλπειν αξίως. 7+5 Ιλιγγιά δέ νούς άπας σου τόν τόκον 5+7 Νοείν, / όθεν σε συμφώνως δοξάζομεν. 5+7 Ύδειν έοικε τήν φυσίζωον Κόρην. Μόνη γάρ εν δίνησι κεκρύφει Λόγον Νοσούσαν αλθένοντα τήν βροτών φύσιν. Ος δεξιοίς νύν κλισμοίσι ιδρυμένος zmena poradia slov 3-4 Πατρός, / πέπομφε τήν χάριν τού Πνεύματος. Όσοις έπνευσεν η θεόρρυτος χάρις, Λάμποντες, αστράπτοντες, ηλλοιωμένοι, Οθνείαν αλλοίωσιν ευπρεπεστάτην Ισοσθενούσαν τήν άτμητον ειδότες, Σοφήν / τρίφεγγον ουσίαν δοξάζομεν. Рaдуйсz цrи1це, матеродёвственнаz слaво: всsка бо ўдобоwбращaтельнаz благоглаг0ливаz ўстa витjйствовати не м0гутъ, тебe пёти дост0йнw: низумэвaетъ же ќмъ всsкъ твоe рождество2 разумёти. /тёмже тs соглaснw слaвимъ. Пёти подобaше є3стественножи1зненную nтрокови1цу: є3ди1на бо во чрeвэ скры2 сл0во, таsщеесz недyгующагw человёческагw є3стествa. и4же въ деснhхъ нhнэ странaхъ сэдsй џ ихъ, /послa бlгодaть д а. zmena poradia slov Е#ли6цэмъ дхнy свэтsщесz, блистaюще, стрaннымъ и3змэнeніемъ равноси1льствующую премyдрость, / трисвётлое бgот0чнаz бlгодaть, и3змэнsеми благолёпнэйшимъ, несэк0мую ўвёдэвше существо2 слaвимъ. 9
Porovnanie irmosov: Θείω καλυφθείς ο βραδύγλωσσος γνόφω. 5+7=12 Ερρητόρευσε τόν θεόγραφον νόμον 5+7=12 Ιλύν γάρ εκτινάξας όμματος νόου, 7+5=12 Ορά τόν όντα, καί μυείται Πνεύματος 5+7=12 Γνώσιν, γεραίρων ενθέοις τοίς άσμασιν. 5+7=12 Έρρηξε γαστρός ητεκνωμένης πέδας, 5+7 Ύβριν τε δυσκάθεκτον ευτεκνουμένης, 7+5 Μόνη προσευχή τής Προφήτιδος πάλαι 5+7 Άννης, φερούσης πνεύμα συντετριμμένον, 5+7 Πρός τόν δυνάστην, καί Θεόν τών γνώσεων. 5+7 Άναξ ανάκτων, οίος εξ οίου μόνος, 5+7 Λόγος προελθών, Πατρός εξ αναιτίου. 7+5 Ισοσθενές σου Πνεύμα τοίς Αποστόλοις, 5+7 Νημερτές εξέπεμψας ως ευεργέτης, 7+5 Άδουσι, Δόξα τώ κράτει σου, Κύριε. 5+7 Λυτήριον κάθαρσιν αμπλακημάτων, 7+5 Πυρίπνοον δέξασθε Πνεύματος δρόσον, 7+5 Ω τέκνα φωτόμορφα τής Εκκλησίας, 7+5 Νύν εκ Σιών γάρ εξελήλυθε νόμος, 5+7 Η γλωσσοπυρσόμορφος Πνεύματος χάρις. 7+5 Ιλασμός ημίν Χριστέ καί σωτηρία, 7+5 Ο Δεσπότης έλαμψας εκ τής Παρθένου, 7+5 Ίν, ως Προφήτην θηρός εκ θαλατίου, 5+7 Στέρνων Ιωνάν, τής φθοράς διαρπάσης, 5+7 Όλον τόν Αδάμ, παγγενή πεπτωκότα. 5+7 Σύμφωνον εθρόησεν οργάνων μέλος, 7+5 Σέβειν τό χρυσότευκτον άψυχον βρέτας. 7+5 Η τού Παρακλήτου δέ φωσφόρος χάρις, 7+5 Σεβασμιάζει τού βοάν, Τριάς μόνη, 5+7 Ισοσθενής, άναρχος, ευλογητός εί. 7+5 Λύει τά δεσμά καί δροσίζει τήν φλόγα, 5+7 Ο τρισσοφεγγής τής θεαρχίας τύπος, 5+7 Υμνούσι Παίδες, ευλογεί δέ τόν μόνον, 5+7 Σωτήρα καί παντουργόν, ως ευεργέτην, 7+5 Η δημιουργηθείσα σύμπασα κτίσις. 7+5 Χαίρος Άνασσα, μητροπάρθενον κλέος. 5+7 Άπαν γάρ ευδίνητον εύλαλον στόμα, 7+5 Ρητρεύον, ου σθένει σε μέλπειν αξίως. 7+5 Ιλιγγιά δέ νούς άπας σου τόν τόκον 5+7 Νοείν, όθεν σε συμφώνως δοξάζομεν. 5+7 Ωδή α' Ωδή γ' Ωδή δ' Ωδή ε' Ωδή ς' Ωδή ζ' Ωδή η' Ωδή θ' 2008 www.irmologion.nfo.sk 10