ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, 27.2.2009 COM(2009) 91 τελικό 2009/0028 (COD) C6-0076/09 Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της [ ] για την τροποποίηση της σύµβασης εφαρµογής της συµφωνίας του Σένγκεν και του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 562/2006 όσον αφορά την κυκλοφορία των προσώπων µε θεώρηση µακράς διαµονής (υποβληθείσα από την Επιτροπή) EL EL
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Σκεπτικό των προτάσεων Ισχύον νοµικό καθεστώς Στόχος αυτών των προτάσεων είναι η διευκόλυνση της κυκλοφορίας εντός του χώρου Σένγκεν χωρίς εσωτερικά σύνορα των υπηκόων τρίτων χωρών που κατοικούν νόµιµα σε κράτος µέλος 1 µε βάση θεώρηση µακράς διαµονής «D» που χορηγήθηκε από αυτό το κράτος µέλος. Σύµφωνα µε το ισχύον κεκτηµένο του Σένγκεν, υπήκοος τρίτης χώρας ο οποίος είναι κάτοχος εθνικής θεώρησης µακράς διαµονής (εφεξής «θεώρηση D») άνω των τριών µηνών επιτρέπεται να διαµένει µόνο στο έδαφος του κράτους µέλους που έχει χορηγήσει τη θεώρηση και, σύµφωνα µε το άρθρο 18 της σύµβασης εφαρµογής της συµφωνίας του Σένγκεν (Σύµβασης του Σένγκεν) 2 όπως τροποποιήθηκε µε τον κανονισµό 1091/2001 3, να διέρχεται από το έδαφος των άλλων κρατών µελών µόνο προκειµένου να φθάσει στο κράτος µέλος που χορήγησε τη θεώρηση. Συνεπώς, σύµφωνα µε το ισχύον κοινοτικό δίκαιο, οι κάτοχοι θεώρησης D δεν επιτρέπεται να ταξιδεύουν στα άλλα κράτη µέλη κατά τη διαµονή τους ούτε να διέρχονται από τα άλλα κράτη όταν επιστρέφουν στη χώρα καταγωγής τους, δεδοµένου ότι αυτό δεν προβλέπεται από τη Σύµβαση του Σένγκεν. Η διατύπωση της ανωτέρω διάταξης της Σύµβασης του Σένγκεν απορρέει από τη διαδικασία που εφαρµοζόταν τότε γενικά από τα κράτη µέλη, σύµφωνα µε την οποία οι θεωρήσεις D µετατρέπονται σε άδεια διαµονής µετά την άφιξη στο έδαφος του κράτους µέλους. Με βάση αυτή την άδεια διαµονής, οι υπήκοοι τρίτων χωρών µπορούν να κυκλοφορούν εντός του χώρου Σένγκεν. Γι αυτό το λόγο, τα κράτη µέλη δεν έκριναν απαραίτητο κατά τη σύναψη της Σύµβασης του Σένγκεν να ρυθµίσουν είτε την κυκλοφορία και το ταξίδι επιστροφής µε βάση θεώρηση D, είτε τυχόν δεύτερη διέλευση προς το κράτος µέλος που έχει χορηγήσει τη θεώρηση D. Συνεπώς, η Σύµβαση του Σένγκεν προβλέπει µόνο την αρχή της ισοδυναµίας µεταξύ των αδειών διαµονής Σένγκεν και των θεωρήσεων που ισχύουν στο χώρο Σένγκεν: άδεια διαµονής που έχει χορηγηθεί από κράτος µέλος επιτρέπει σε υπήκοο τρίτης χώρας, ο οποίος είναι κάτοχος αυτής της άδειας και έγκυρου ταξιδιωτικού εγγράφου, να κυκλοφορεί ελεύθερα για χρονική περίοδο που δεν υπερβαίνει τους τρεις µήνες στο έδαφος των άλλων κρατών µελών κατά τη διαµονή του/της (άρθρο 21 της Σύµβασης). Το άρθρο 5 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 562/2006 (κώδικας συνόρων του Σένγκεν) 4 προβλέπει επίσης ότι οι υπήκοοι τρίτων χωρών που διαθέτουν έγκυρο τίτλο διαµονής χορηγούµενο από κράτος µέλος δύνανται να διέρχονται τα εξωτερικά σύνορα άλλου κράτους µέλους χωρίς θεώρηση, για διαµονή µικρότερη του τριµήνου. 1 2 3 4 Στο πλαίσιο της παρούσας πρότασης, ως «κράτη µέλη» νοούνται τα κράτη µέλη της ΕΕ που εφαρµόζουν πλήρως το κεκτηµένο του Σένγκεν. ΕΕ L 239 της 22.9.2000, σ. 1. ΕΕ L 150 της 6.6.2001, σ. 4. ΕΕ L 105 της 13.4.2006, σ. 1. EL 2 EL
Προβλήµατα κατά την εφαρµογή Όλο και περισσότερα κράτη µέλη δεν αντικαθιστούν τις θεωρήσεις D µε άδειες διαµονής µετά την είσοδο των υπηκόων τρίτων χωρών στο έδαφός τους, ή τις αντικαθιστούν µε µεγάλη καθυστέρηση. Αυτή η κατάσταση από νοµικής και πρακτικής πλευράς έχει σηµαντικές αρνητικές συνέπειες, όσον αφορά την κυκλοφορία στο χώρο Σένγκεν, για τους υπηκόους τρίτων χωρών που διαµένουν νόµιµα σε κράτος µέλος µε βάση θεώρηση D. Τα πρόσωπα αυτά είναι υποχρεωµένα να συνεχίσουν να διαµένουν ως κάτοχοι θεώρησης D, µε αποτέλεσµα να µην µπορούν νόµιµα, κατά τη διάρκεια της διαµονής τους, ούτε να ταξιδεύουν για διάφορους, νόµιµους σκοπούς (π.χ. επαγγελµατικούς σκοπούς, διασκέψεις, επισκέψεις) στα άλλα κράτη µέλη, ούτε να διέρχονται από το έδαφος των άλλων κρατών µελών όταν επιστρέφουν στη χώρα καταγωγής τους. Θεώρηση «D+C» - Κανονισµός 1091/2001 Προκειµένου να αντιµετωπιστεί εν µέρει το πρόβληµα των καθυστερήσεων στη χορήγηση αδειών διαµονής µετά την άφιξη, το 2001 θεσπίστηκε µε τον κανονισµό 1091/2001 5 βάσει γαλλικής πρωτοβουλίας) η θεώρηση D+C, η οποία παρέχει στους κατόχους θεώρησης D µακράς διαµονής που χορηγήθηκε από κράτος µέλος τη δυνατότητα να κυκλοφορούν ελεύθερα στο χώρο Σένγκεν κατά τους τρεις πρώτους µήνες της περιόδου ισχύος της θεώρησης D, υπό τον όρο ότι η θεώρηση έχει χορηγηθεί σύµφωνα µε τους κανόνες του Σένγκεν που ισχύουν για τις θεωρήσεις βραχείας διαµονής [συµπεριλαµβανοµένων των ελέγχων βάσει του καταλόγου των ανεπιθύµητων υπηκόων τρίτων χωρών στο πλαίσιο του Συστήµατος Πληροφοριών Σένγκεν (SIS)]. Ωστόσο, στην πράξη φαίνεται ότι τα περισσότερα κράτη µέλη είτε δεν χορηγούν καθόλου θεωρήσεις D+C είτε χορηγούν πολύ λίγες. Επίσης, παρατηρήθηκε σε πολλές περιπτώσεις ότι αυτό το είδος θεώρησης ή οι προϋποθέσεις για τη χορήγησή του είναι λίγο ή καθόλου γνωστές στο προξενικό προσωπικό και εποµένως οι αιτούντες δεν ενηµερώνονται για αυτή τη δυνατότητα. Επιπλέον, έχει διαπιστωθεί ότι σε πολλές περιπτώσεις τα προγράµµατα καταγραφής εθνικών θεωρήσεων και επεξεργασίας δεν παρέχουν καν τη δυνατότητα εξέτασης των αιτήσεων για θεώρηση αυτού του τύπου ή εκτύπωσης της αυτοκόλλητης θεώρησης. Ταυτόχρονα, ορισµένα κράτη µέλη επιτρέπουν στις διπλωµατικές και προξενικές τους αρχές να χορηγούν άµεσα άδειες διαµονής, καθιστώντας µε αυτό τον τρόπο περιττές τις θεωρήσεις D+C. Επιπλέον, µόλις λήξει η περίοδος των τριών µηνών από την αρχική ηµεροµηνία ισχύος της θεώρησης D+C δεν επιτρέπεται πλέον στους κατόχους που µέχρι τότε βρίσκονταν νόµιµα στο έδαφος του κράτους µέλους που χορήγησε τη θεώρηση να κυκλοφορούν στο σύνολο του εδάφους των κρατών µελών εάν εν τω µεταξύ η θεώρηση D+C δεν έχει αντικατασταθεί από τίτλο διαµονής. Τα πρόσωπα αυτά, για τα οποία απαιτείται θεώρηση βραχείας διαµονής σύµφωνα µε τον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 539/2001 του Συµβουλίου 6, πρέπει συνεπώς να υποβάλουν στο κράτος κατοικίας τους αίτηση για ξεχωριστή θεώρηση βραχείας διαµονής C, προκειµένου να µεταβούν σε άλλο κράτος µέλος. Ωστόσο, στην πράξη ορισµένα κράτη µέλη αρνούνται να χορηγήσουν θεωρήσεις Σένγκεν σε πρόσωπα τα οποία διαµένουν ήδη στο χώρο του Σένγκεν. 5 6 ΕΕ L 150 της 6.6.2001, σ. 4. ΕΕ L 81 της 21.3.2001, σ. 1. EL 3 EL
Επίσης, σύµφωνα µε την ερµηνεία ορισµένων κρατών µελών, αυτοί οι υπήκοοι τρίτων χωρών δεν έχουν πλέον τη δυνατότητα να υποβάλουν αίτηση για πρόσθετη θεώρηση Σένγκεν βραχείας διαµονής κατά τους έξι αυτούς µήνες, δεδοµένου ότι έχουν ήδη διαµείνει στον χώρο Σένγκεν τρεις µήνες µε βάση τη θεώρηση D+C. Σύµφωνα µε το ίδιο σκεπτικό, κατά την επιστροφή τους στη χώρα καταγωγής τους, οι εν λόγω υπήκοοι τρίτων χωρών που είναι κάτοχοι θεώρησης D+C ή D δεν επιτρέπεται να διέλθουν από τα άλλα κράτη µέλη, δεδοµένου ότι έχει λήξει η περίοδος των 90 ηµερών επιτρεπόµενης διαµονής σε περίοδο έξι µηνών. Με βάση τις ανωτέρω παρατηρήσεις, η Επιτροπή στην πρόταση κανονισµού για τη θέσπιση Κοινοτικού Κώδικα Θεωρήσεων 7 πρότεινε την κατάργηση της θεώρησης D+C για λόγους απλούστευσης και απαίτησε από τα κράτη µέλη να επιταχύνουν τη χορήγηση αδειών διαµονής στους υπηκόους τρίτων χωρών. Ωστόσο, τα περισσότερα κράτη µέλη για διάφορους λόγους δεν δείχνουν να επιθυµούν ή να µπορούν να χορηγούν εγκαίρως άδειες διαµονής στους υπηκόους τρίτων χωρών που κατοικούν στο έδαφός τους. Συνεπώς, η Επιτροπή προτείνει να θεσπιστεί η αρχή της ισοδυναµίας µεταξύ των θεωρήσεων µακράς και βραχείας διαµονής που χορηγούνται από τα κράτη µέλη που εφαρµόζουν πλήρως το κεκτηµένο του Σένγκεν προκειµένου να επιλύσουν τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν σήµερα οι υπήκοοι τρίτων χωρών που διαµένουν νόµιµα σε κράτος µέλος µε θεώρηση µακράς διαµονής. Η θέσπιση της ισοδυναµίας µεταξύ των θεωρήσεων D και C εξετάστηκε για πρώτη φορά από ορισµένα κράτη µέλη και την Επιτροπή κατά τις συζητήσεις της ανεπίσηµης οµάδας εργασίας για τις θεωρήσεις στη Λουµπλιάνα, στις 21 και 22 Ιανουαρίου 2008, και στη συνέχεια επίσης στην οµάδα εργασίας για τις θεωρήσεις στις 26 και 27 Μαρτίου 2008 κατά τις συζητήσεις για τον Κοινοτικό Κώδικα Θεωρήσεων στο πλαίσιο της κατάργησης των θεωρήσεων D+C. Οι παρούσες προτάσεις βασίζονται επίσης σε καταγγελίες και ερωτήσεις που ελήφθησαν από τα κράτη µέλη και από υπηκόους τρίτων χωρών που διαµένουν σε κράτος µέλος µε βάση θεώρηση D+C ή D. Υποχρέωση χορήγησης αδειών διαµονής Σκοπός των προτάσεων αυτών δεν είναι να ενθαρρύνουν τα κράτη µέλη να µη χορηγούν άδειες διαµονής και να επιτρέπουν στους υπηκόους τρίτων χωρών να διαµένουν µε βάση θεώρηση µακράς διαµονής. Αντίθετα, αυτό δεν θα ήταν σύµφωνο µε ορισµένες οδηγίες που επιβάλλουν στα κράτη µέλη την υποχρέωση να χορηγούν άδειες διαµονής σε ορισµένες κατηγορίες υπηκόων τρίτων χωρών. Σύµφωνα µε την οδηγία 2005/71/ΕΚ του Συµβουλίου σχετικά µε ειδική διαδικασία εισδοχής υπηκόων τρίτων χωρών για σκοπούς επιστηµονικής έρευνας 8, η απόφαση σχετικά µε αίτηση για άδεια διαµονής εκδίδεται το συντοµότερο δυνατό, και όταν ενδείκνυται, µε εσπευσµένες διαδικασίες. Η οδηγία 2004/114/ΕΚ του Συµβουλίου σχετικά µε τις προϋποθέσεις εισδοχής υπηκόων τρίτων χωρών µε σκοπό τις σπουδές, την ανταλλαγή µαθητών, την άµισθη πρακτική άσκηση 7 8 COM(2006) 403 τελικό. ΕΕ L 289 της 3.11.2005, σ. 15. EL 4 EL
ή την εθελοντική υπηρεσία 9 προβλέπει την υποχρέωση χορήγησης άδειας διαµονής στους σπουδαστές που καλύπτονται από αυτή την οδηγία για χρονικό διάστηµα ενός τουλάχιστον έτους (ανανεώσιµη) ή τουλάχιστον για τη διάρκεια του προγράµµατος σπουδών εάν είναι κατώτερη από ένα έτος. Η απόφαση σχετικά µε τέτοιου είδους αίτηση εκδίδεται και κοινοποιείται στον αιτούντα εντός χρονικού διαστήµατος που δεν εµποδίζει τη συνέχιση των εν λόγω σπουδών. Επιπλέον, µπορούν να θεσπιστούν ταχείες διαδικασίες για τη χορήγηση αδειών διαµονής ή θεωρήσεων για σπουδαστές µε συµφωνίες µεταξύ των εκπαιδευτικών ιδρυµάτων και των αρχών των κρατών µελών που είναι αρµόδιες για τα θέµατα εισόδου και διαµονής. Η οδηγία 2003/86/ΕΚ του Συµβουλίου σχετικά µε το δικαίωµα οικογενειακής επανένωσης 10 προβλέπει επίσης την υποχρέωση χορήγησης άδειας διαµονής διάρκειας τουλάχιστον ενός έτους στα µέλη οικογένειας υπηκόων τρίτων χωρών που ήδη κατοικούν νόµιµα στο έδαφος κράτους µέλους. Σύµφωνα µε την οδηγία 2004/38/ΕΚ 11 σχετικά µε το δικαίωµα των πολιτών της Ένωσης και των µελών των οικογενειών τους να κυκλοφορούν και να διαµένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών µελών, στα µέλη της οικογένειας πολίτη της Ένωσης που κατοικούν µε αυτόν περισσότερο από τρεις µήνες σε άλλο κράτος µέλος το οποίο δεν είναι η χώρα καταγωγής του πολίτη της Ένωσης χορηγείται δελτίο διαµονής το αργότερο εντός εξαµήνου από την ηµεροµηνία υποβολής της αίτησης. Η βεβαίωση υποβολής της αίτησης για τη χορήγηση δελτίου διαµονής χορηγείται αµέσως. Η οδηγία 2003/109/ΕΚ του Συµβουλίου 12 σχετικά µε τους επί µακρόν διαµένοντες είναι επίσης συναφής δεδοµένου ότι οι επί µακρόν διαµένοντες έχουν δικαίωµα υπό ορισµένες περιστάσεις να διαµένουν σε άλλο κράτος µέλος το οποίο πρέπει να χορηγήσει στον εν λόγω υπήκοο τρίτης χώρας άδεια διαµονής το αργότερο έξι µήνες µετά την υποβολή της αίτησης. Οι διατάξεις αυτές δεν επηρεάζονται από τις παρούσες προτάσεις. Περιεχόµενο των προτάσεων Οι παρούσες προτάσεις επεκτείνουν την αρχή της ισοδυναµίας µεταξύ άδειας διαµονής και θεωρήσεων βραχείας διαµονής στις θεωρήσεις D µακράς διαµονής. Εποµένως, η θεώρηση µακράς διαµονής θα έχει τα ίδια αποτελέσµατα µε την άδεια διαµονής όσον αφορά την κυκλοφορία στο χώρο Σένγκεν. Υπήκοος τρίτης χώρας ο οποίος είναι κάτοχος θεώρησης D µακράς διαµονής που έχει χορηγηθεί από κράτος µέλος θα µπορούσε να µεταβεί σε άλλα κράτη µέλη για τρεις µήνες ανά εξάµηνο, υπό τους ίδιους όρους που ισχύουν για τον κάτοχο άδειας διαµονής. Οι κανόνες σχετικά µε τη χορήγηση θεωρήσεων για διαµονή µακράς διαρκείας παραµένουν αµετάβλητοι, όπως στην περίπτωση των κανόνων σχετικά µε τη χορήγηση άδειας διαµονής όταν θεσπίστηκε η αρχή της ισοδυναµίας µεταξύ άδειας διαµονής και θεώρησης βραχείας διαµονής. Κατ αυτό τον τρόπο, αποκαθίσταται η βασική ιδέα του χώρου Σένγκεν χωρίς εσωτερικά σύνορα, σύµφωνα µε την οποία κάθε πρόσωπο µπορεί να ταξιδεύει στο χώρο 9 10 11 12 ΕΕ L 375 της 23.12.2004, σ. 12. ΕΕ L 251 της 3.10.2003, σ. 12. ΕΕ L 229 της 29.6.2004, σ. 35. ΕΕ L 16 της 23.1.2004, σ. 44. EL 5 EL
Σένγκεν για βραχεία διαµονή τριών µηνών ανά εξάµηνο µε το έγγραφο βάσει του οποίου ευρίσκεται νόµιµα σε κράτος µέλος. Οι προτάσεις κανονισµών, οι οποίες καταρτίστηκαν στη νοµική βάση του άρθρου 62 παράγραφος 2 στοιχείο α) και παράγραφος 3 και του άρθρου 63 παράγραφος 3 στοιχείο α) της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, θα τροποποιήσουν: τα άρθρα 18, 21 και 25 της Σύµβασης εφαρµογής της συµφωνίας του Σένγκεν της 14 ης Ιουνίου 1985 (µεταξύ των κυβερνήσεων των κρατών της Οικονοµικής Ένωσης Μπενελούξ, της Οµοσπονδιακής ηµοκρατίας της Γερµανίας και της Γαλλικής ηµοκρατίας, σχετικά µε τη σταδιακή κατάργηση των ελέγχων στα κοινά σύνορα, το άρθρο 5 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 562/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 15 ης Μαρτίου 2006 για τη θέσπιση του κοινοτικού κώδικα σχετικά µε το καθεστώς διέλευσης προσώπων από τα σύνορα (κώδικας συνόρων του Σένγκεν), το οποίο αφορά τις προϋποθέσεις εισόδου για τους υπηκόους τρίτων χωρών. Λόγω των αλληλοσυγκρουόµενων διαδικασιών λήψης αποφάσεων που συνδέονται µε τις διάφορες νοµικές βάσεις, η Επιτροπή έπρεπε να καταρτίσει δύο ξεχωριστές προτάσεις: Η πρόταση κανονισµού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου για την τροποποίηση της σύµβασης εφαρµογής της συµφωνίας του Σένγκεν και του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 562/2006 όσον αφορά την κυκλοφορία των προσώπων µε θεώρηση µακράς διαµονής βασίζεται στο άρθρο 62 παράγραφος 2 στοιχείο α) και παράγραφος 3 της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και θα εκδοθεί σύµφωνα µε τη διαδικασία συναπόφασης. Η πρόταση κανονισµού του Συµβουλίου για την τροποποίηση της σύµβασης εφαρµογής της συµφωνίας του Σένγκεν όσον αφορά τη θεώρηση µακράς διαµονής και τις καταχωρήσεις στο Σύστηµα Πληροφοριών Σένγκεν βασίζεται στο άρθρο 63 παράγραφος 3 στοιχείο α) της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και θα εγκριθεί οµόφωνα στο Συµβούλιο αφού ζητηθεί η γνώµη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Κατά την κατάρτιση των προτάσεων ελήφθη υπόψη η σηµερινή διατύπωση της πρότασης κανονισµού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου για τη θέσπιση Κοινοτικού Κώδικα Θεωρήσεων (Κώδικα Θεωρήσεων), ο οποίος θα καταργήσει τις διατάξεις σχετικά µε τις θεωρήσεις D+C. Ο Κώδικας Θεωρήσεων αναµένεται ότι θα έχει θεσπιστεί όταν θα εκδοθούν αυτοί οι κανονισµοί. Η ηµεροµηνία εφαρµογής αυτών των κανονισµών θα πρέπει να ευθυγραµµιστεί µε την εφαρµογή του Κώδικα Θεωρήσεων (έξι µήνες µετά την έναρξη ισχύος του). Θέµατα ασφάλειας Το άρθρο 25 της Σύµβασης υποχρεώνει τα κράτη µέλη που προτίθενται να χορηγήσουν άδεια διαµονής σε υπήκοο τρίτης χώρας να συµβουλεύονται το σύστηµα πληροφοριών Σένγκεν (SIS). Σε περίπτωση που ο υπήκοος τρίτης χώρας είναι πρόσωπο που έχει καταχωριστεί µε σκοπό την απαγόρευση εισόδου, το κράτος µέλος διαβουλεύεται πρώτα µε το κράτος µέλος που προέβη στην καταχώριση και λαµβάνει υπόψη τα συµφέροντα του εν λόγω κράτους. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο τίτλος διαµονής χορηγείται µόνο για ουσιώδεις λόγους που µπορεί ειδικότερα να είναι λόγοι ανθρωπιστικού χαρακτήρα ή να απορρέουν από διεθνείς υποχρεώσεις. Οµοίως, όταν υπήκοος τρίτης χώρας, κάτοχος τίτλου διαµονής που έχει χορηγηθεί από άλλο κράτος, έχει καταχωριστεί µε σκοπό την απαγόρευση εισόδου, το κράτος EL 6 EL
µέλος που τον έχει καταχωρίσει συνεννοείται µε το άλλο κράτος µέλος που χορήγησε τον τίτλο διαµονής, προκειµένου να αποφασισθεί αν υφίστανται επαρκείς λόγοι για να ανακληθεί ο τίτλος διαµονής. Το άρθρο αυτό θα τροποποιηθεί µε την πρόταση κανονισµού του Συµβουλίου για την τροποποίηση της σύµβασης εφαρµογής της συµφωνίας του Σένγκεν όσον αφορά τη θεώρηση µακράς διαµονής και τις καταχωρίσεις στο Σύστηµα Πληροφοριών Σένγκεν µε την προσθήκη διάταξης σύµφωνα µε την οποία η υποχρέωση να συµβουλεύονται το SIS και τα άλλα κράτη µέλη σε περίπτωση καταχώρισης θα ισχύει επίσης όταν τα κράτη µέλη προτίθενται να χορηγήσουν θεώρηση µακράς διαµονής σε υπήκοο τρίτης χώρας ή όταν τα κράτη µέλη ανακαλύπτουν καταχώριση για υπήκοο τρίτης χώρας ο οποίος είναι κάτοχος έγκυρης θεώρησης µακράς διαµονής. Η υποχρέωση να συµβουλεύονται το SIS κατά την επεξεργασία αιτήσεων θεώρησης µακράς διαµονής θα διασφαλίσει τον ίδιο έλεγχο για τους αιτούντες θεώρηση µακράς διαµονής µε αυτόν που ισχύει για τους κατόχους άδειας διαµονής που χορηγήθηκε από κράτος µέλος. Συνεπώς, η ελεύθερη κυκλοφορία των κατόχων θεώρησης µακράς διαµονής στα άλλα κράτη µέλη δεν θα αποτελεί πρόσθετο κίνδυνο ασφάλειας για τα κράτη µέλη σε σύγκριση µε τους κατόχους άδειας διαµονής και θεώρησης βραχείας διαµονής Σένγκεν. Επίσης, σύµφωνα µε τις πληροφορίες που διαθέτει η Επιτροπή, οι θεωρήσεις µακράς διαµονής χορηγούνται από τα κράτη µέλη µε βάση τον ενιαίο τύπο θεώρησης βραχείας διαµονής που παρέχει µεγάλο βαθµό ασφάλειας, όπως ορίζεται στον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 1683/95 του Συµβουλίου, της 29 ης Μαΐου 1995, για την καθιέρωση θεώρησης ενιαίου τύπου 13. 13 ΕΕ L 164 της 14.7.1995, σ. 1 EL 7 EL
2009/0028 (COD) Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της [ ] για την τροποποίηση της σύµβασης εφαρµογής της συµφωνίας του Σένγκεν και του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 562/2006 όσον αφορά την κυκλοφορία των προσώπων µε θεώρηση µακράς διαµονής ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη: τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 62 παράγραφος 2 στοιχείο α) και παράγραφος 3, την πρόταση της Επιτροπής, Αποφασίζοντας µε τη διαδικασία του άρθρου 251 της συνθήκης, Εκτιµώντας τα εξής: (1) Η Σύµβαση εφαρµογής της Συµφωνίας του Σένγκεν 14 θεσπίζει κανόνες για τις θεωρήσεις µακράς διαµονής οι οποίοι επιτρέπουν στους κατόχους τους να διέρχονται από το έδαφος των κρατών µελών. Ο κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 562/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 15 ης Μαρτίου 2006 σχετικά µε το καθεστώς διέλευσης προσώπων από τα σύνορα (κώδικας συνόρων του Σένγκεν) 15, θεσπίζει τις προϋποθέσεις εισόδου για τους υπηκόους τρίτων χωρών. Προκειµένου να διευκολυνθεί η ελεύθερη κυκλοφορία των υπηκόων τρίτων χωρών - κατόχων εθνικής θεώρησης µακράς διαµονής στον χώρο Σένγκεν χωρίς εσωτερικά σύνορα - πρέπει να ληφθούν συµπληρωµατικά µέτρα. (2) Οι θεωρήσεις µακράς διαµονής θα πρέπει να αντικατασταθούν εγκαίρως από άδειες διαµονής των υπηκόων τρίτων χωρών µετά την είσοδό τους στο έδαφος κράτους µέλους, ώστε να επιτρέπουν σε αυτούς που κατοικούν νόµιµα σε κράτος µέλος µε βάση θεώρηση µακράς διαµονής να ταξιδεύουν στα άλλα κράτη µέλη κατά τη διαµονή τους ή να διέρχονται από το έδαφος των άλλων κρατών όταν επιστρέφουν στη χώρα καταγωγής τους. Ωστόσο, ολοένα και περισσότερα κράτη µέλη δεν 14 15 ΕΕ L 239 της 22.9.2000, σ. 1. ΕΕ L 105 της 13.4.2006, σ. 1. EL 8 EL
αντικαθιστούν τις θεωρήσεις µακράς διαµονής µε άδειες διαµονής ή τις αντικαθιστούν µε µεγάλη καθυστέρηση µετά την είσοδο των υπηκόων τρίτων χωρών στο έδαφός τους. Αυτή η κατάσταση από νοµικής και πρακτικής πλευράς έχει σηµαντικές αρνητικές συνέπειες, όσον αφορά την κυκλοφορία στο χώρο Σένγκεν, για τους υπηκόους τρίτων χωρών που διαµένουν νόµιµα σε κράτος µέλος µε βάση θεώρηση µακράς διαµονής. (3) Προκειµένου να επιλυθούν τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν οι υπήκοοι τρίτων χωρών που διαµένουν µε βάση θεώρηση µακράς διαµονής, ο παρών κανονισµός επεκτείνει την αρχή της ισοδυναµίας µεταξύ αδειών διαµονής και θεωρήσεων βραχείας διαµονής που χορηγούνται από τα κράτη µέλη τα οποία εφαρµόζουν πλήρως το κεκτηµένο του Σένγκεν στις θεωρήσεις µακράς διαµονής. Εποµένως, η θεώρηση µακράς διαµονής θα πρέπει να έχει τα ίδια αποτελέσµατα µε την άδεια διαµονής όσον αφορά την κυκλοφορία στο χώρο Σένγκεν χωρίς εσωτερικά σύνορα. (4) Συνεπώς, υπήκοος τρίτης χώρας ο οποίος είναι κάτοχος θεώρησης µακράς διαµονής που έχει χορηγηθεί από κράτος µέλος θα πρέπει να µπορεί να ταξιδεύει σε άλλα κράτη µέλη για τρεις µήνες ανά εξάµηνο, υπό τους ίδιους όρους που ισχύουν για τον κάτοχο άδειας διαµονής. Οι κανόνες σχετικά µε τη χορήγηση θεωρήσεων µακράς διαµονής δεν θα αλλάξουν. (5) Η Σύµβαση εφαρµογής της Συµφωνίας του Σένγκεν και ο κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 562/2006 θα πρέπει να τροποποιηθούν ανάλογα. (6) Ο παρών κανονισµός δεν έχει ως στόχο να ενθαρρύνει τα κράτη µέλη να µη χορηγούν άδειες διαµονής ούτε θα πρέπει να επηρεάσει την υποχρέωση των κρατών µελών να χορηγούν άδειες διαµονής σε ορισµένες κατηγορίες υπηκόων τρίτων χωρών, όπως προβλέπεται από άλλες κοινοτικές πράξεις. (7) Οι κανόνες σχετικά µε τη χρησιµοποίηση του Συστήµατος Πληροφοριών Σένγκεν και τη συνεννόηση µε τα άλλα κράτη µέλη, κατά την επεξεργασία αίτησης άδειας διαµονής, σε περίπτωση καταχώρισης θα πρέπει να ισχύει και για την επεξεργασία αιτήσεων θεώρησης µακράς διαµονής όπως προβλέπεται στον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. /... του Συµβουλίου της [ ] για την τροποποίηση της σύµβασης εφαρµογής της συµφωνίας του Σένγκεν όσον αφορά τη θεώρηση µακράς διαµονής και τις καταχωρίσεις στο Σύστηµα Πληροφοριών Σένγκεν. Συνεπώς, η ελεύθερη κυκλοφορία των κατόχων θεώρησης µακράς διαµονής στα άλλα κράτη µέλη δεν θα πρέπει να αποτελεί επιπλέον κίνδυνο ασφάλειας για τα κράτη µέλη. (8) Εφόσον ο στόχος του παρόντος κανονισµού, ειδικότερα η θέσπιση των κανόνων σχετικά µε την ελεύθερη κυκλοφορία µε θεώρηση µακράς διαµονής, δεν µπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη µέλη και, κατά συνέπεια, µπορεί να επιτευχθεί καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα δύναται να εκδώσει µέτρα, σύµφωνα µε την αρχή της επικουρικότητας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης. Σύµφωνα µε την αρχή της αναλογικότητας, όπως προβλέπεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισµός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των στόχων αυτών. (9) Ο παρών κανονισµός σέβεται τα θεµελιώδη δικαιώµατα και τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται ιδίως από το Χάρτη των Θεµελιωδών ικαιωµάτων της Ευρωπαϊκής EL 9 EL
Ένωσης. Θα πρέπει να εφαρµόζεται σύµφωνα µε τις υποχρεώσεις των κρατών µελών όσον αφορά τη διεθνή προστασία και την µη επαναπροώθηση. (10) Ο παρών κανονισµός αποτελεί ανάπτυξη του κεκτηµένου του Σένγκεν, σύµφωνα µε το πρωτόκολλο για την ενσωµάτωσή του στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ορίζεται στο παράρτηµα Α της απόφασης 1999/435/ΕΚ του Συµβουλίου, της 20 ής Μαΐου 1999 16, για τον ορισµό του κεκτηµένου του Σένγκεν, προκειµένου να προσδιοριστεί, δυνάµει των οικείων διατάξεων της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η νοµική βάση για καθεµία από τις διατάξεις ή αποφάσεις που συνιστούν το κεκτηµένο του Σένγκεν. (11) Όσον αφορά την Ισλανδία και τη Νορβηγία, ο παρών κανονισµός αποτελεί ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτηµένου Σένγκεν, κατά την έννοια της συµφωνίας που συνήφθη από το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη ηµοκρατία της Ισλανδίας και το Βασίλειο της Νορβηγίας σχετικά µε τη σύνδεση των εν λόγω χωρών προς τη θέση σε ισχύ, την εφαρµογή και την περαιτέρω ανάπτυξη του κεκτηµένου Σένγκεν 17, που εµπίπτει στον τοµέα που αναφέρεται στο άρθρο 1 στοιχείο Β της απόφασης 1999/437/ΕΚ του Συµβουλίου, της 17 ης Μαΐου 1999, σχετικά µε ορισµένες λεπτοµέρειες εφαρµογής της συµφωνίας αυτής 18. (12) Όσον αφορά την Ελβετία, ο παρών κανονισµός αποτελεί ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτηµένου Σένγκεν, κατά την έννοια της συµφωνίας που συνήφθη µεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ελβετικής Συνοµοσπονδίας σχετικά µε τη σύνδεση της Ελβετικής Συνοµοσπονδίας προς τη θέση σε ισχύ, την εφαρµογή και την ανάπτυξη του κεκτηµένου του Σένγκεν 19, που εµπίπτει στον τοµέα που αναφέρεται στο άρθρο 1 στοιχεία Β και Γ της απόφασης 1999/437/ΕΚ του Συµβουλίου, σε συνδυασµό µε το άρθρο 3 της απόφασης 2008/146/ΕΚ του Συµβουλίου της 28 ης Ιανουαρίου 2008 20. (13) Όσον αφορά το Λιχτενστάιν, ο παρών κανονισµός αποτελεί ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτηµένου Σένγκεν, κατά την έννοια του πρωτοκόλλου που υπογράφηκε µεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, της Ελβετικής Συνοµοσπονδίας και του Πριγκιπάτου του Λιχτενστάιν για την προσχώρηση του Πριγκιπάτου του Λιχτενστάιν στη συµφωνία µεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ελβετικής Συνοµοσπονδίας σχετικά µε τη σύνδεση της Ελβετικής Συνοµοσπονδίας προς τη θέση σε ισχύ, την εφαρµογή και την ανάπτυξη του κεκτηµένου του Σένγκεν, που εµπίπτει στον τοµέα που αναφέρεται στο άρθρο 1 στοιχεία Β και Γ της απόφασης 1999/437/ΕΚ του Συµβουλίου, σε συνδυασµό µε το άρθρο 3 της απόφασης 2008/261/ΕΚ του Συµβουλίου της 28 ης Φεβρουαρίου 2008 21. (14) υνάµει των άρθρων 1 και 2 του πρωτοκόλλου για τη θέση της ανίας που προσαρτάται στη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, η ανία δεν συµµετέχει στην έκδοση του παρόντος κανονισµού και συνεπώς δεν δεσµεύεται από αυτόν ούτε υπόκειται στην εφαρµογή 16 17 18 19 20 21 ΕΕ L 176 της 10.7.1999, σ. 1-16 ΕΕ L 176 της 10.7.1999, σ. 36. ΕΕ L 176 της 10.7.1999, σ. 31. ΕΕ L 53 της 27.2.2008, σ.52. ΕΕ L 53 της 27.2.2008, σ. 1. ΕΕ L 183 της 26.3.2008, σ. 3. EL 10 EL
του. εδοµένου ότι ο παρών κανονισµός βασίζεται στο κεκτηµένο Σένγκεν δυνάµει των διατάξεων του τίτλου IV, του τρίτου µέρους της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, η ανία πρέπει να αποφασίσει, σύµφωνα µε το άρθρο 5 του εν λόγω πρωτοκόλλου, εντός προθεσµίας έξι µηνών από την ηµεροµηνία έκδοσης του παρόντος κανονισµού, εάν θα τον µεταφέρει ή όχι στο εθνικό της δίκαιο. (15) Σύµφωνα µε το άρθρο 1 του πρωτοκόλλου για τη θέση του Ηνωµένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, που προσαρτάται στη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, το Ηνωµένο Βασίλειο και η Ιρλανδία δεν συµµετέχουν στη έκδοση του παρόντος κανονισµού και, συνεπώς, µε την επιφύλαξη του άρθρου 4 του εν λόγω πρωτοκόλλου, δεν δεσµεύονται από αυτόν ούτε υπόκεινται στην εφαρµογή του. (16) Όσον αφορά τα κράτη µέλη τα οποία δεν εφαρµόζουν ακόµη πλήρως το κεκτηµένο Σένγκεν, ο παρών κανονισµός αποτελείται από διατάξεις οι οποίες βασίζονται στο κεκτηµένο Σένγκεν ή συνδέονται άλλως µε αυτό κατά την έννοια του άρθρου 3 παράγραφος 2 της πράξης προσχώρησης του 2003 και του άρθρου 4 παράγραφος 2 της πράξης προσχώρησης του 2005, ΕΞΕ ΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ: Άρθρο 1 (1) Στο άρθρο 21 της σύµβασης εφαρµογής της συµφωνίας του Σένγκεν, παρεµβάλλεται η εξής παράγραφος 2α: «2α. Το δικαίωµα ελεύθερης κυκλοφορίας που θεσπίζεται στην παράγραφο 1 ισχύει επίσης για τους υπηκόους τρίτων χωρών οι οποίοι είναι κάτοχοι έγκυρης θεώρησης µακράς διαµονής την οποία έχει χορηγήσει ένα από τα κράτη µέλη όπως προβλέπεται στο άρθρο 18.» (2) Το άρθρο 5 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 562/2006 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείµενο: «β) να διαθέτουν έγκυρη θεώρηση, εφόσον απαιτείται σύµφωνα µε τον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 539/2001 του Συµβουλίου περί του καταλόγου τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων υπόκεινται στην υποχρέωση θεώρησης για τη διέλευση των εξωτερικών συνόρων των κρατών µελών, και του καταλόγου των τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων απαλλάσσονται από την υποχρέωση αυτή, εκτός εάν διαθέτουν έγκυρο τίτλο διαµονής ή έγκυρη θεώρηση µακράς διαµονής.» Άρθρο 2 Ο παρών κανονισµός δεν επηρεάζει την υποχρέωση των κρατών µελών να χορηγούν τίτλους διαµονής σε υπηκόους τρίτων χωρών όπως προβλέπεται από άλλες πράξεις του κοινοτικού δικαίου. EL 11 EL
Άρθρο 3 Ο παρών κανονισµός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ηµέρα από τη δηµοσίευσή του στην Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εφαρµόζεται από την ηµεροµηνία εφαρµογής του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. / του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της [ ] για τη θέσπιση Κοινοτικού Κώδικα Θεωρήσεων (Κώδικα Θεωρήσεων). Ο παρών κανονισµός είναι δεσµευτικός ως προς όλα τα µέρη του και ισχύει άµεσα στα κράτη µέλη σύµφωνα µε τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Βρυξέλλες, [ ] Για το Συµβούλιο Ο Πρόεδρος Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ο Πρόεδρος EL 12 EL