ήµος Σπαθάρας Πανεπιστήµιο Κρήτης, Τµήµα Φιλολογίας Τοµέας Κλασικών Σπουδών email: spatharas@phl.uoc.gr Τηλ. (+30)2831077288 Βιογραφικό σηµείωµα Σπουδές 1998-2001 ιδακτορική διατριβή (PhD), University of Glasgow, Department of Classics (υπό την εποπτεία του Douglas M. MacDowell). Τίτλος διατριβής: Gorgias. An Edition of the Extant Texts and Fragments with Commentary and Introduction 1993-1998 Πτυχίο Φιλολογίας (ειδίκευση στην Γλωσσολογία), Τµήµα Φιλολογίας, Πανεπιστήµιο Αθηνών 1993-1994 ίπλωµα στην µετάφραση, Βρετανικό Συµβούλιο 1992 Απολυτήριο Λυκείου Κολλεγίου Αθηνών Επαγγελµατική εξέλιξη 2011-2012 Ανοικτό Πανεπιστήµιο Κύπρου-ΣΕΠ στην µεταπτυχιακή ενότητα ΕΓΛ51 «Θεωρητικές προσεγγίσεις στην Αρχαία Ελληνική Λογοτεχνία» 2008- Πανεπιστήµιο Κρήτης, Τµήµα Φιλολογίας. ιορισµός στην βαθµίδα του Λέκτορα («Αρχαία Ελληνική Φιλολογία») 2008-2009 Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο-ΣΕΠ στην ενότητα ΕΛΠ21 «Γράµµατα 1: Αρχαία Ελληνική και Βυζαντινή Φιλολογία» 2004-2008 ιδάσκων Π 407/80 στο Τµήµα Φιλολογίας του Παν/µίου Κρήτης 2005-2006 [Χ.Ε.] ιδάσκων Π 407/80 στο Τµήµα Φιλολογίας του Παν/µίου Πατρών 2004 2005 ιδάσκων Π 407/80 στο Τµήµα Μέσων Ενηµέρωσης και Πολιτισµού του Παντείου Παν/µίου 2003-2007 ιδασκαλία αρχαίων και νέων Ελληνικών στο Arcadia Center, Αthens σε προπτυχιακούς φοιτητές Πανεπιστηµίων των ΗΠΑ 2001 ιδασκαλία (tutorials) σε προπτυχιακούς φοιτητές του Πανεπιστηµίου της Γλασκώβης 1
ιδακτικό έργο 1. ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΑ (α) ΑΣΚΗΣΕΙΣ Αρχαία Ελληνική Θεµατογραφία (ΑΕΦΦ 010 και 020) Εργαστήριο Ρητορικής του Λόγου ΙΙ, Τέχνη του Λόγου (Πάντειο Πανεπιστήµιο) Αρχαία Ελληνική Θεµατογραφία (Παν/µιο Πατρών, Τµήµα Φιλολογίας) (β) ΠΑΡΑ ΟΣΕΙΣ Ρητορική: Αισχίνης, Κατὰ Τιμάρχου, ηµοσθένης, Κατὰ Μειδίου, ικανική ρητορεία (Ανθολόγιο) Ιστοριογραφία: Θουκυδίδης, 2 ο βιβλίο Λυρική ποίηση: Ανθολόγιο λυρικής ποίησης, Ελεγεία και Ίαµβος ραµατική ποίηση: Σοφοκλής, Αἴας Λογοτεχνική θεωρία: Λογοτεχνική θεωρία στην αρχαιότητα: από τους Σοφιστές στον Λογγίνο Επιλεγµένα Κείµενα Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας (ΑΕΦΦ 400, 2009-2010). (γ) ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ Η θέαση στην Αρχαία Ελληνική Γραµµατεία ικανικές αφηγήσεις στους Αττικούς ρήτορες Ο Αριστοτέλης, τα συναισθήµατα και οι ρήτορες Αριστοφάνης, Νεφέλαι Νόµος, ρητορική και βία στην Αθήνα των κλασικών χρόνων Όψεις του ιδιωτικού βίου στα κείµενα των Αττικών ρητόρων 2. ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ (α) ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ικανική ρητορεία-ανθολόγιο (Ε.Ε. 2008-2009) Αξίες και δηµοκρατική ιδεολογία στους ρήτορες και την κωµωδία (Ε.Ε. 2010-2011) Θεωρητικές προσεγγίσεις στην Αρχαία Ελληνική Λογοτεχνία (ΑΠΚΥ, 2011-2012) (β) ΕΠΟΠΤΕΙΕΣ/ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΚΡΙΣΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Επόπτης της διπλωµατικής εργασίας της κ. Μαρίας Παπαθεοδωράκη µε τίτλο: «Το ηρωικό µυθολογικό παράδειγµα στον Ολ. 1 του Πινδάρου και τις ωδές 5 και 3 του Βακχυλίδη για τον Ιέρωνα» (έγκριση 2011). Επιτροπή κρίσης της Μεταπτυχιακής εργασίας της κ. Αντωνίας Χατζηµατθαίου µε τίτλο: «Η κριτική του Πλάτωνα εις βάρος της ποίησης» (Επόπτης: κ. Αναστάσιος Νικολαΐδης). Επιτροπή κρίσης (µε τους κκ. Αναστάσιο Νικoλαΐδη και Μιχαήλ Πασχάλη) για την απονοµή του βραβείου Louis Robert (2009). 2
ηµοσιεύσεις Σηµ.: Με αστερίσκο δηλώνονται µελέτες που εκπονήθηκαν µετά την εκλογή µου στην βαθµίδα του Λέκτορα. 1. ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ. Σπαθάρας, Ισοκράτης, Κατὰ Λοχίτου: Eισαγωγή, µετάφραση, ερµηνευτικό υπόµνηµα (Αθήνα, 2009) [βιβλιοκρισία στο BMCR, 2010.06.26, συνηµµένη στο αναλυτικό Υπόµνηµα] Α. Τάτση. Γ. Σπαθάρας, Γοργίας, Ἑλένης ἐγκώμιον. Eισαγωγή, µετάφραση, σχόλια (Αθήνα, 1998). 2. ΕΠΙΜΕΛΕΙΕΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΩΝ ΤΟΜΩΝ. Γ. Σπαθάρας Λένια Τζαλλήλα (επιµ.) Πειθώ: εκατρία µελετήµατα για την ρητορική των κλασικών χρόνων (Αθήνα, 2003). *Λ. Αθανασάκη Α. Νικολαΐδης. Γ. Σπαθάρας (επιµ.) Μεταπλάσεις του ιδιωτικού βίου στον δηµόσιο λόγο (Ηράκλειο, ΠΕΚ: υπό έκδοση). 3. ΑΡΘΡΑ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΕ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥΣ ΤΟΜΟΥΣ *1. «Plutarch s De invidia et odio and Aristotle s Rhetoric», στο: P. Volpe (επιµ.) Plutarch s writings: transmission, translation, reception, commentary: Proceedings of the IX International Meeting of the International Plutarch Society (Νapoli, υπό έκδοση), σσ. 14. *2. «Φθόνος, ρητορική και lifestyle στην κλασική Αθήνα», στο: Λ. Αθανασάκη Α. Νικολαΐδης. Γ. Σπαθάρας (επιµ.) Μεταπλάσεις του ιδιωτικού βίου στον δηµόσιο λόγο (Ηράκλειο, ΠΕΚ: υπό έκδοση), σσ. 39. *3. Ερµηνευτικός σχολιασµός αποσπασµάτων σχετικών µε το γέλιο στην αρχαιότητα (Γοργίας, Β12 DK, ηµοσθένης, 54.13-15, Αισχίνης, 1.81-85 και 1.135-136), στο: Μ. Ι. Γιόση-Α. Μελίστα-Στ. Χρονόπουλος (επιµ.) Εξαίσιοι γέλωτες: αναγνώσεις του γέλιου στην αρχαία ελληνική γραµµατεία (Αθήνα, υπό έκδοση), σσ. 42. *4. «Liaisons dangereuses: Procopius, Apollodorus and Lysias», Classical Quarterly (υπό έκδοση), σσ. 25. *5. «Self-praise and envy: from rhetoric to the Athenian courts», Arethusa 44.2 (2011): 199-219. *6. «Kinky stories from the rostrum: storytelling in Apollodorus Against Neaira», Ancient Narrative 9 (2009): 99-119. *7. «όξα, γνώση και απάτη στον Γοργία», στο: Χ. Μπάλλα (επιµ.) Φιλοσοφία και ρητορική στην κλασική Αθήνα (Ηράκλειο, 2008): 149-171. *8. «Μεταφραστικές µετενσαρκώσεις της Σαπφούς: Μενάρδος, Λεκατσάς, Κακριδής», στο:. Σκλαβενίτης-Τ. Σκλαβενίτης (επιµ.) Η ποιήτρια Σαπφώ και ο Λευκάτας: Πρακτικά ΙΒ Συµποσίου, Πνευµατικό Κέντρο ήµου Λευκάδας [Γιορτές Λόγου και Τέχνης: Λευκάδα 27-29 Ιουλίου 2007], (Αθήνα, 2008): 131-148. 9. «ταῦτ ἐγὼ μαρτύρομαι: bystanders as witnesses in Aristophanes», Mnemosyne 61 (2008), 177-91. 3
10. «Gorgias and the Author of the Hippocratic Treatise De arte», Classica et Mediaevalia 57 (2007): 159-64. 11. «Wounding, rhetoric and the law in Lysias ΙV», Revue Internationale des Droits de l Antiquité 53 (2006): 87-106. 12. «Λυσίας, Κατὰ Τείσιδος (απ. 17 Gernet Bizos): µια ερµηνευτική προσέγγιση», Αριάδνη 12 (2006): 47-67. 13. «Persuasive γέλως: Public Speaking and the Use of Laughter», Mnemosyne 59 (2006): 374-387. 14. «Gorgias Encomium of Helen and Euripides Troades», Eranos 100 (2002): 166 174. 15. «Patterns of Argumentation in Gorgias», Mnemosyne 54 (2001): 393-408. 4. ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΕΣ *J. Hermann (ed.) Hyperides: Funeral Oration. American Philological Association, American Classical Studies 53 (Oxford/New York, 2009) [BMCR 2010.02.13] E. V. Haskins, Logos and Power in Isocrates and Aristotle (South Carolina, 2004) [BMCR 2005.03.20] R. S. Cantarín M. D. de Cerio Díes, Pláton, Gorgias (Madrid, 2000) Classical Review 52 (2002). G. Mazzara, La Retorica del verosimile (Sankt Augustin, 1999) Classical Review 51 (2001). 5. ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ (α) ΑΠΟ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Σοφοκλής, Αἴας: Εισαγωγή, µετάφραση (Αθήνα, 1998). Οµαδική µετάφραση υπό την εποπτεία της Μ. Ι. Γιόση. Μ. Ι. Γιόση [εισαγωγή, σχόλια]. Γ. Σπαθάρας [µετάφραση] (1998) Πλάτων, Ἴων. Εισαγωγή, µετάφραση, σχόλια (Αθήνα). (β) ΑΠΟ ΤΑ ΑΓΓΛΙΚΑ Edwards, M. Οι Αττικοί Ρήτορες (Αθήνα, 2002). Dodds, Ε. R. Ευριπίδου, Βάκχαι [µετάφραση σε συνεργασία µε την Γ. Υ. Πετρίδου, φιλολογική επιµέλεια Νικόλαου Μπεζαντάκου] (Αθήνα, 2004). MacDowell, D. M. «Εισαγωγή στην Αττική Ρητορική», στο:. Γ. Σπαθάρας Λένια Τζαλλήλα (επιµ.) Πειθώ. εκατρία µελετήµατα για την ρητορική των κλασικών χρόνων (Αθήνα, 2003): 17-28. Sifakis, G. «H δοµή της Αριστοφανικής κωµωδίας», στο: Γ. Κατσής [επιµ.] Θάλεια: δεκαπέντε µελετήµατα για τον Αριστοφάνη (Αθήνα, 2008). 6. ΙΑΦΟΡΑ *«Νεκρολογία για τον Douglas M. MacDowell» (µε τον Κώστα Κάππαρη), Αριάδνη 15 (2009): 345-347. *«Η λογοτεχνία ως κοινωνικός λόγος», διδακτικό υλικό για την µεταπτυχιακή ενότητα «Θεωρητικές προσεγγίσεις στην Αρχαία Ελληνική Λογοτεχνία» (ΕΓΛ51) του ΑΠΚΥ. 4
Ανακοινώσεις σε συνέδρια, σεµινάρια και ηµερίδες 1. «Storytelling and Disgust» (στο panel Storytelling in the Attic Orators, The Classical Association Annual Conference, Exeter, 11-14 Απριλίου 2012). 2. «Σοφιστική και λογοτεχνία τον 5 ο αιώνα π.χ.» (Ηµερίδα για τα Αρχαία Ελληνικά, Σύνδεσµος Φιλολόγων Χανίων, 17 Μαρτίου 2012). 3. «Vision and Emotions in Gorgias and Thucydides» (Σεµινάρια Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισµού του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου ελφών, Ιούλιος 2011). 4. «The Garments of Gorgias logos» (Homeric Receptions in Literature and Performing Arts, Τµήµα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστηµίου, 7-9 Νοεµβρίου 2011) 5. «Plutarch s De invidia et odio and Aristotle s Rhetoric» (IX International Congress of the International Plutarch Society, Ravello, 29/9-1/10 2011). 6. «Son of a bleep : animals, abusive language and the orators» (Celtic Conference in Classics, Edinburgh, 28-31 Ιουλίου 2010 και υπό τον τίτλο «Ο Αριστογείτων στη φάρµα των ζώων: συκοφαντία και συκοφάντες στον Κατά Αριστογείτονος Ι» στην Ηµερίδα για τα Αρχαία Ελληνικά του Συνδέσµου Φιλολόγων Νοµού Χανίων, 11 εκεµβρίου 2010). 7. «Kinky stories form the rostrum» (The Erotics of Narrative, KYKNOS Colloquium, Gregynog, Wales, 15-17 Iουλίου 2009 και στα Σεµινάρια Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισµού του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου ελφών, Ιούλιος 2010). 8. «The rhetoric of self-praise in the Attic Orators» (The Classical Association Conference, 3-6 Απριλίου 2009, Glasgow). 9. «Αγέλαστοι Αρεοπαγίτες, ξεκαρδισµένοι δικαστές και επαγγελµατίες κλακαδόροι» ( ιατοµεακές αναγνώσεις, το γέλιο, εκέµβριος 2009). 10. «Φθόνος, ρητορική και lifestyle στην κλασική Αθήνα» («Ιδιωτικός βίος και δηµόσιοι οµιλητές», ιηµερίδα προς τιµήν της Ιωάννας Γιατροµανωλάκη, 17-18 Οκτωβρίου 2009, Ρέθυµνο). 11. «Μεταφραστικές µετενσαρκώσεις της Σαπφούς: Μενάρδος, Λεκατσάς, Κακριδής» (ΙΒ Συµπόσιο Εταιρίας Λευκαδικών Μελετών, Πνευµατικό Κέντρο ήµου Λευκάδας, Γιορτές Λόγου και Τέχνης, Λευκάδα 27-29 Ιουλίου 2007). 12. «An approach to Lysias Against Teisis [fr. 17 Gernet-Bizos]» (Institute of Classical Studies, History Seminars, London, 2006). 13. «Εγκώµιο και αλήθεια στο Ἑλένης ἐγκώμιον του Γοργία» (Εταιρεία Εν κύκλω, 2005). 14. «Laughter in Greek Oratory» (Συνέδριο προς τιµήν του Καθηγητή D. M. MacDowell, Γλασκώβη, Ιούλιος 2001). 5
ιοικητικό έργο και συµµετοχή σε οργανωτικές επιτροπές (α) ΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ Εκλεκτορικά σώµατα: συµµετοχή σε πέντε διαδικασίες εκλογής µελών ΕΠ ως εσωτερικός εκλέκτορας στο Τµήµα Φιλολογίας του Παν/µίου Κρήτης και σε µία εκλογή ως εξωτερικός εκλέκτορας (Τµήµα Φιλολογίας, Πανεπιστήµιο Πατρών). Συµµετοχή στην ΟΜΕΑ του Τµήµατος Φιλολογίας του Πανεπιστηµίου Κρήτης (2009- ). Επιτροπή µεταπτυχιακών εξετάσεων (2008[Ε.Ε.], 2010[Ε.Ε.], 2011[Ε.Ε.]). Βαθµολογητής στην επιτροπή κατατακτηρίων εξετάσεων για τα Αρχαία Ελληνικά (2008-2011). (β) ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΣΥΝΕ ΡΙΩΝ/ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ Οργανωτική οµάδα των ιατοµεακών αναγνώσεων του Τµήµατος Φιλολογίας του Πανεπιστηµίου Κρήτης (2009-2012, Θεµατικοί κύκλοι: «το γέλιο», «το φανταστικό», «το ταξίδι»). Οργανωτική επιτροπή της διηµερίδας «Ιδιωτικός βίος και δηµόσιοι οµιλητές» (Ρέθυµνο, Οκτ. 2009) προς τιµήν της κ. Ιωάννας Γιατροµανωλάκη (συνδιοργάνωση µε την κ. Λουκία Αθανασάκη και τον κ. Α. Νικολαΐδη). ιοργανωτής του panel Storytelling in the Attic Orators, The Classical Association Annual Conference, Exeter, 11-14 Απριλίου 2012. 6