Κέντρα αριστείας Jean Monnet Τι είναι τα κέντρα αριστείας Jean Monnet; Τα κέντρα αριστείας Jean Monnet αποτελούν εστίες εξειδικευμένων ικανοτήτων και γνώσεων σε θέματα που αφορούν την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα κέντρα αριστείας συγκεντρώνουν την τεχνογνωσία και τις ικανότητες εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου και αποσκοπούν στην ανάπτυξη συνεργειών μεταξύ των διαφόρων κλάδων και μέσων στον τομέα των ευρωπαϊκών σπουδών, καθώς και στη δημιουργία κοινών διακρατικών δραστηριοτήτων και διαρθρωτικών δεσμών με τα ακαδημαϊκά ιδρύματα άλλων χωρών. Ενθαρρύνουν επίσης τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών. Τα κέντρα αριστείας Jean Monnet διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προσέγγιση φοιτητών από σχολές των οποίων το αντικείμενο δεν σχετίζεται με θέματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και φορέων χάραξης πολιτικής, δημόσιων υπαλλήλων, οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και του ευρύτερου κοινού. Ποιες δραστηριότητες στηρίζονται στο πλαίσιο αυτής της δράσης; Τα κέντρα αριστείας Jean Monnet πρέπει να αναπτύσσουν ένα στρατηγικό τριετές ετήσιο πλάνο το οποίο να περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, όπως οι εξής: οργάνωση και συντονισμός ανθρώπινων πόρων και υλικού τεκμηρίωσης στον τομέα των ευρωπαϊκών σπουδών ανάληψη ερευνητικών δραστηριοτήτων σε συγκεκριμένους τομείς που άπτονται της Ευρωπαϊκής Ένωσης (έρευνα) δημιουργία περιεχομένου και εργαλείων για θέματα που αφορούν την ΕΕ με σκοπό την επικαιροποίηση και τη συμπλήρωση των υφιστάμενων μαθημάτων και προγραμμάτων σπουδών (διδασκαλία) ενίσχυση του διαλόγου και της ανταλλαγής εμπειριών σχετικά με την ΕΕ, όπου είναι δυνατό σε συνεργασία με τους τοπικούς παράγοντες και/ή τις Αντιπροσωπείες της ΕΕ στα κράτη μέλη και στις τρίτες χώρες (ομάδες προβληματισμού) συστηματική δημοσίευση των αποτελεσμάτων ερευνητικών δραστηριοτήτων. Ποιος είναι ο ρόλος των οργανισμών που συμμετέχουν στα κέντρα αριστείας Jean Monnet; Τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα που σκοπεύουν να ιδρύσουν ένα κέντρο αριστείας Jean Monnet οφείλουν να εξετάζουν το ζήτημα της στρατηγικής του ανάπτυξης. Πρέπει να παρέχουν καθοδήγηση και προοπτική στους καλύτερους εμπειρογνώμονες μεταξύ του διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού με σκοπό τη δημιουργία συνεργειών που θα οδηγήσουν σε συνεργασίες υψηλού 1
Erasmus+ Programme Guide επιπέδου σε συγκεκριμένα θέματα της ΕΕ. Πρέπει, επίσης, να στηρίζουν και να προωθούν τις πρωτοβουλίες του κέντρου και να συμβάλλουν στην ανάπτυξή τους. Τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα υποχρεούνται να υλοποιούν τις δραστηριότητες του κέντρου αριστείας Jean Monnet σε όλη τη διάρκεια του σχεδίου και, εφόσον απαιτείται, μπορούν να αντικαθιστούν τον ακαδημαϊκό συντονιστή. Αν ο οργανισμός είναι υποχρεωμένος να αντικαταστήσει τον αρχικό ακαδημαϊκό συντονιστή, πρέπει να στείλει σχετική γραπτή αίτηση για έγκριση στον εκτελεστικό οργανισμό. Τα κέντρα αριστείας μπορούν να αναπτύσσουν συνεργασίες με διάφορα ιδρύματα/οργανισμούς της ίδιας πόλης ή περιφέρειας. Σε κάθε περίπτωση, αυτά πρέπει να είναι σαφώς καθορισμένα ιδρύματα ή δομές που εξειδικεύονται στον τομέα των ευρωπαϊκών σπουδών και να στεγάζονται σε κάποιο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Με ποια κριτήρια αξιολογούνται τα κέντρα αριστείας Jean Monnet; Στη συνέχεια παρατίθενται τα επίσημα κριτήρια που πρέπει να πληροί ένα κέντρο αριστείας Jean Monnet, ώστε να είναι επιλέξιμο για επιχορήγηση από το πρόγραμμα Erasmus+: Κριτήρια επιλεξιμότητας Ποιοι μπορούν να υποβάλουν αίτηση; Διάρκεια του σχεδίου Τρία έτη. Πού υποβάλλεται η αίτηση; Πότε υποβάλλεται η αίτηση; Πώς υποβάλλεται η αίτηση; Λοιπά κριτήρια Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα σε οποιαδήποτε χώρα του κόσμου. Στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα που είναι εγκατεστημένα στις Χώρες του Προγράμματος πρέπει να έχει απονεμηθεί έγκυρος Χάρτης Erasmus για την Ανώτατη Εκπαίδευση. Ο εν λόγω χάρτης δεν απαιτείται για τα συμμετέχοντα ΑΕΙ στις Χώρες Εταίρους. Οι ιδιώτες δεν μπορούν να υποβάλλουν απευθείας αίτηση για επιχορήγηση. Στον Εκτελεστικό Οργανισμό Εκπαίδευσης, Οπτικοακουστικών Θεμάτων και Πολιτισμού που εδρεύει στις Βρυξέλλες. Οι αιτούντες πρέπει να υποβάλλουν την αίτησή τους ως τις 22 Φεβρουαρίου στις 12 το μεσημέρι ( ώρα Βρυξελλών) για τα σχέδια που αρχίζουν την 1η Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους. Για λεπτομέρειες σχετικά με τον τρόπο υποβολής της αίτησης, συμβουλευθείτε το Μέρος Γ του παρόντος οδηγού. Ένα μόνο κέντρο αριστείας Jean Monnet μπορεί να υποστηριχθεί μια συγκεκριμένη περίοδο σε κάθε ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Οι αιτούντες οργανισμοί αξιολογούνται με βάση τα κριτήρια αποκλεισμού και επιλογής. Για περισσότερες πληροφορίες συμβουλευθείτε το Mέρος Γ του παρόντος οδηγού. 2
Erasmus+ Κριτήρια χορήγησης Τα σχέδια αξιολογούνται με βάση τα ακόλουθα κριτήρια: Συνάφεια του σχεδίου Ποιότητα του σχεδιασμού και της υλοποίησης του σχεδίου Ποιότητα της ομάδας του σχεδίου Αντίκτυπος και διάδοση Συνάφεια της πρότασης σε σχέση με: τους στόχους και τις προτεραιότητες της δράσης (βλέπε ενότητες «Ποιοι είναι οι στόχοι του προγράμματος Jean Monnet» και «Τι είναι τα κέντρα αριστείας Jean Monnet») τις ανάγκες και τους στόχους των συμμετεχόντων οργανισμών και επιστημόνων. Βαθμός στον οποίο η πρόταση: θεωρείται κατάλληλη για την προώθηση της ανάπτυξης νέων δραστηριοτήτων διδασκαλίας, έρευνας ή συζήτησης περιέχει στοιχεία που αποδεικνύουν την ακαδημαϊκή προστιθέμενη αξία της προωθεί και - προβάλλει περισσότερο τις ευρωπαϊκές σπουδές/τα ευρωπαϊκά θέματα τόσο εντός του ιδρύματος στο οποίο υλοποιούνται οι δραστηριότητες Jean Monnet όσο και εκτός αυτού. Συνάφεια της πρότασης με τις ομάδες προτεραιότητας στις οποίες στοχεύει η δράση: ιδρύματα εγκατεστημένα σε χώρες που δεν καλύπτονται από τη δράση Jean Monnet ιδρύματα ή ακαδημαϊκοί που δεν έχουν λάβει ακόμη χρηματοδότηση από το πρόγραμμα Jean Monnet. Σαφήνεια, πληρότητα και ποιότητα του προγράμματος εργασίας, το οποίο περιλαμβάνει κατάλληλη περίοδο προετοιμασίας, υλοποίησης, αξιολόγησης, παρακολούθησης και διάδοσης Συνοχή μεταξύ των στόχων, των δραστηριοτήτων και του προτεινόμενου προϋπολογισμού του σχεδίου Ποιότητα και σκοπιμότητα της προτεινόμενης μεθοδολογίας. Συνάφεια του προφίλ και της εμπειρογνωσίας του συμμετέχοντος βασικού ακαδημαϊκού προσωπικού σε ακαδημαϊκούς και μη ακαδημαϊκούς τομείς- με τις δραστηριότητες του σχεδίου. Ποιότητα των μέτρων αξιολόγησης των αποτελεσμάτων των δραστηριοτήτων διδασκαλίας Δυνητικός αντίκτυπος του σχεδίου: στα ιδρύματα που συμμετέχουν στη δράση Jean Monnet στους φοιτητές και τους διδασκομένους που επωφελούνται από τη δράση Jean Monnet σε άλλους οργανισμούς και ιδιώτες που συμμετέχουν σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό ή/και ευρωπαϊκό επίπεδο. Καταλληλότητα και ποιότητα των μέτρων για τη διάδοση των αποτελεσμάτων των δραστηριοτήτων, τόσο εντός όσο και εκτός του ιδρύματος στο οποίο υλοποιείται η δράση Jean Monnet Κατά περίπτωση, βαθμός στον οποίο η πρόταση περιγράφει τον τρόπο με τον οποίον τα υλικά, τα έγγραφα και τα μέσα που παράγονται διατίθενται ελεύθερα και προωθούνται μέσω ανοικτών αδειών, χωρίς δυσανάλογους περιορισμούς. 3
Erasmus+ Programme Guide Για να εξεταστεί η δυνατότητα χρηματοδότησής τους, οι προτάσεις πρέπει να συγκεντρώνουν τουλάχιστον 60 βαθμούς. Επιπλέον, πρέπει να συγκεντρώνουν τουλάχιστον 13 βαθμούς σε καθεμία από τις κατηγορίες των παραπάνω κριτηρίων χορήγησης. Τι άλλο θα πρέπει να γνωρίζετε για τα κέντρα αριστείας Jean Monnet; Διάδοση και αντίκτυπος Τα κέντρα αριστείας Jean Monnet αναλαμβάνουν την υποχρέωση διάδοσης και αξιοποίησης των αποτελεσμάτων των οργανωμένων δραστηριοτήτων διδασκαλίας και έρευνας και πέραν των άμεσα συμμετεχόντων ενδιαφερόμενων μερών. Αυτό συμβάλλει σημαντικά στην αύξηση του αντίκτυπου και στην επίτευξη συστημικής αλλαγής. Για να αυξήσουν τον αντίκτυπό τους, τα κέντρα αριστείας πρέπει να περιλαμβάνουν στις δραστηριότητες διάδοσης τη δημιουργία και την προσφορά ανοικτών εκπαιδευτικών πόρων και να υλοποιούν δραστηριότητες ανοικτής εκπαίδευσης που ανταποκρίνονται στην τεχνολογική πρόοδο. Έτσι θα αναπτύξουν πιο ευέλικτους και δημιουργικούς τρόπους μάθησης ώστε να προσελκύουν ολοένα μεγαλύτερο αριθμό φοιτητών, επαγγελματιών, φορέων χάραξης πολιτικής και άλλων ενδιαφερόμενων ομάδων. Τα κέντρα αριστείας Jean Monnet πρέπει να επικαιροποιούν το τμήμα που τους αντιστοιχεί στο ειδικό ηλεκτρονικό εργαλείο του προγράμματος Erasmus+, όπου τηρούνται όλες οι πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητες Jean Monnet. Ενθαρρύνονται ιδιαίτερα να χρησιμοποιούν όλες τις σχετικές πλατφόρμες και εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους (π.χ. το ευρετήριο Jean Monnet, την εικονική κοινότητα Jean Monnet). Οι λειτουργίες αυτές, οι οποίες αποτελούν μέρος του γενικού εργαλείου πληροφορικής του προγράμματος Erasmus+, συμβάλλουν στην ενημέρωση του ευρύτερου κοινού όσον αφορά τα ιδρύματα και τα μαθήματα Jean Monnet που προσφέρουν. Οι δικαιούχοι επιχορηγήσεων πρέπει να επικαιροποιούν τακτικά το παραπάνω εργαλείο με τα αποτελέσματα των εργασιών τους. Τα κέντρα αριστείας ενθαρρύνονται να αναπτύσσουν τις εξής δραστηριότητες: συμμετοχή σε εκδηλώσεις διάδοσης και ενημέρωσης σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο διοργάνωση εκδηλώσεων (διαλέξεις, σεμινάρια, εργαστήρια κ.ά.) σε συνεργασία με φορείς χάραξης πολιτικής σε τοπικό (π.χ. δήμαρχοι και δημοτικοί σύμβουλοι), περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, καθώς και με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και σχολεία διάδοση των αποτελεσμάτων των δραστηριοτήτων μέσω της διοργάνωσης σεμιναρίων ή διαλέξεων, ειδικά προσαρμοσμένων για το ευρύ κοινό και τους εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών δικτύωση με άλλα κέντρα αριστείας, έδρες Jean Monnet, συντονιστές ενοτήτων και χρηματοδοτούμενα ιδρύματα εφαρμογή ανοικτών εκπαιδευτικών πόρων (ΕΑΠ), δημοσίευση των περιλήψεων, του περιεχομένου και του χρονοδιαγράμματος των δραστηριοτήτων τους, καθώς και των αναμενόμενων αποτελεσμάτων. Ποιοι είναι οι κανόνες χρηματοδότησης; Σε περίπτωση επιλογής του σχεδίου, ισχύουν οι παρακάτω κανόνες χρηματοδότησης όσον αφορά 4
Erasmus+ την επιχορήγηση: Δαπάνες δραστηριότητας Επιλέξιμες δαπάνες Επιλέξιμες άμεσες δαπάνες Δαπάνες προσωπικού Δαπάνες ταξιδιού και διαμονής Δαπάνες υπεργολαβίας (μέχρι και το 30% των επιλέξιμων άμεσων δαπανών) Δαπάνες αγοράς εξοπλισμού (μέχρι και το10% των επιλέξιμων άμεσων δαπανών) Δαπάνες συνδεόμενες με τη διδασκαλία Λοιπές δαπάνες (συμπεριλαμβανομένων των δαπανών για τυχόν υποχρεωτικούς χρηματοοικονομικούς ελέγχους/πιστοποιητικό ελέγχου). Επιλέξιμες έμμεσες δαπάνες Κατ αποκοπή ποσό, το οποίο δε υπερβαίνει το 7% των άμεσων επιλέξιμων δαπανών του σχεδίου, λογίζεται ως έμμεση επιλέξιμη δαπάνη και περιλαμβάνει τα γενικά διοικητικά έξοδα του δικαιούχου, τα οποία μπορεί να θεωρηθεί ότι καταβάλλονται από το σχέδιο (π.χ. λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος ή διαδικτύου, κόστος εγκαταστάσεων, δαπάνες για μόνιμο προσωπικό κ.λπ.) Μηχανισμός χρηματοδότησης Πραγματικές δαπάνες Ποσό το 80% των συνολικών επιλέξιμων δαπανών (εκτός αν ζητηθεί χαμηλότερο ποσοστό επιχορήγησης από τον αιτούντα) Μέγιστο ποσό επιχορήγησης: 100.000 ευρώ Κανόνας κατανομής Υπό τον όρο ότι: η αίτηση πρέπει να περιλαμβάνει σαφή περιγραφή των στόχων και του προγράμματος εργασιών 5
6 Erasmus+ Programme Guide