ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΑΡΟΧΩΝ 1 ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ: 75/ 2005 ΘΕΜΑ: «Προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας και θανάτου των ασφαλισµένων του ΕΤΕΑΜ (τ.ικα-τεαμ)και υπολογισµός ποσού σύνταξης σε εφαρµογή των διατάξεων των άρθρων 33 & 34 του Ν.2084/92». Σχετ: Η αριθ.75/2002 εγκύκλιος του Τµήµατος Συντάξεων. Σχετικά µε τις διατάξεις των άρθρων 33 & 34 του Ν.2084/92 «Αναµόρφωση της Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 165/7-10-92 τεύχος Α ) ΓΕΝΙΚΑ Με τις ανωτέρω διατάξεις θεσπίστηκαν νέοι όροι και προϋποθέσεις για τη συνταξιοδότηση από φορείς επικουρικής ασφάλισης των ασφ/νων που υπήχθησαν για πρώτη φορά στην ασφάλιση από 1/1/93 & εξής και τέθηκε σε νέα βάση ο τρόπος υπολογισµού του ποσού της σύνταξης αυτών. Εποµένως οι διατάξεις αυτές έχουν εφαρµογή και στους ασφαλισµένους του ΕΤΕΑΜ (τ.ικα-τεαμ), η διαπίστωση δε περί του αν πρόκειται για ασφ/νο υπαχθέντα στην ασφάλιση για πρώτη φορά από 1/1/93 & εξής θα γίνεται από την προσκοµισθείσα απόφαση συνταξιοδότητησης κυρίου φορέα και τούτο γιατί η ασφάλιση σε οποιοδήποτε φ ο ρ έ α κ υ ρ ί α ς α σ φ ά λ ι σ η ς είναι το στοιχείο που χαρακτηρίζει την κατηγορία αυτή των ασφ/νων. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟ ΟΤΗΣΗΣ -ΣΥΝΤΑΞΙΜΕΣ ΑΠΟ ΟΧΕΣ (άρθρο 33 Ν.2084/92) Οι διατάξεις του άρθρου 33 του Ν.2084/92 ορίζουν ότι οι διατάξεις των άρθρων 24 ως και 28 του ως άνω Νόµου εφαρµόζονται ανάλογα και στους φορείς επικουρικής ασφάλισης και εν προκειµένω στο ΕΤΕΑΜ(τ.ΙΚΑ ΤΕΑΜ). Συγκεκριµένα εφαρµόζονται : α)οι διατάξεις του άρθρου 24 που αναφέρονται στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω γ ή ρ α τ ο ς των ασφ/νων των φορέων κύριας ασφάλισης. β)οι διατάξεις του άρθρου 25 που αναφέρονται στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω α ν α π η ρ ί α ς. γ)οι διατάξεις του άρθρου 26 που αναφέρονται στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω ε ρ γ α τ ι κ ο ύ α τ υ χ ή µ α τ ο ς ή α τ υ χ ή µ α τ ο ς ε κ τ ό ς ε ρ γ α σ ί α ς κ α ι ε π α γ γ ε λ µ α τ ι κ ώ ν α σ θ ε ν ε ι ώ ν. δ)οι διατάξεις του άρθρου 27 όπως ισχύουν µετά τα οριζόµενα στις διατάξεις του άρθρου 62 του Ν.2676/99 και του άρθρου 4 του Ν.3385/05 (οδηγίες για την εφαρµογή του οποίου θα σας δοθούν µε εγκύκλιο προσεχώς) που αναφέρονται στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω θ α ν ά τ ο υ των ασφ/νων των φορέων κύριας ασφάλισης και
2 ε)οι διατάξεις του άρθρου 28 που αναφέρονται στις αποδοχές που λαµβάνονται υπόψη για τον υπολογισµό της σύνταξης λόγω γήρατος και αναπηρίας. Οι διατάξεις των άρθρων 25,26,27 και 28 του Ν.2084/92 σας έχουν κοινοποιηθεί µε την αριθ.75/02 εγκύκλιο του Τµήµατος Συντάξεων. ιευκρινίζουµε δε όσον αφορά τις διατάξεις του άρθρου 28 του Ν.2084/92-ότι η εφαρµογή τους θα γίνεται σε συνάρτηση µε τα οριζόµενα στο άρθρο 3 του καταστατικού του ΕΤΕΑΜ (Π.. 995/80),όπως αυτό συµπληρώθηκε από τις διατάξεις του άρθρου 1 του Π. 306/85 & του άρθρου 1 του Π.. 277/87 και αναφέρονται στο θέµα των συντάξιµων αποδοχών που λαµβάνονται υπόψη για τον υπολογισµό του ποσού της σύνταξης ΕΤΕΑΜ όταν η κύρια σύνταξη έχει χορηγηθεί από το ΙΚΑ - ΕΤΑΜ ή από άλλο φορέα κύριας ασφάλισης ή υπάρχουν διαφορετικά ασφαλιστικά στοιχεία κ.λ.π (σχετ.εγκ.152/83,140/85,26/91 & 146/87). ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΟΣΟΥ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΕΤΕΑΜ (άρθρο 34 παραγ.1,2,4 & 5 Ν.2084/92) ΣΥΝΤΑΞΗ ΛΟΓΩ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ (παραγ.1,2 & 4 ) 1)Το ποσό της πλήρους µηνιαίας σύνταξης που χορηγείται από το ΕΤΕΑΜ ορίζεται για χρόνο ασφάλισης 10.500 ηµερών εργασίας στο 20% των κατά το άρθρο 28 του Ν.2084/92 συνταξίµων αποδοχών. Για χρόνο ασφάλισης µικρότερο ή µεγαλύτερο των 10.500 ηµερών εργασίας το πιο πάνω ποσοστό µειώνεται ή αυξάνεται κατά 300/10.500 (1/35)για κάθε 300 ηµέρες ασφάλισης που υπολείπονται ή υπερβαίνουν τις 10.500 ηµέρες εργασίες. Ο ανωτέρω υπολογισµός γίνεται µε ηµέρες εργασίας (ήτοι 10.500 & 300)και όχι µε έτη (35 ή 1 έτος)καθόσον στο ΕΤΕΑΜ ως βάση υπολογισµού των παροχών θεωρείται η ηµέρα εργασίας. Παράδειγµα: Με 10.500 Η.Ε. ποσό σύνταξης 20% των συνταξίµων αποδοχών (1000 συντάξιµες αποδοχές Χ 20% Χ 10.500/10.500=200 ποσό σύνταξης),µε 7.500 Η.Ε. ποσό σύνταξης 20% των συντάξιµων αποδοχών επί 7.500 Η.Ε δια 10.500 Η.Ε.(1000 συντάξιµες αποδοχές Χ 20% Χ7.500/10.500= 142,86 ποσό σύνταξης) και µε 11.100 Η.Ε ποσό σύνταξης 20% των συνταξίµων αποδοχών επί 11.100 Η.Ε. δια 10.500 (1000 συντάξιµες αποδοχές Χ 20% Χ 11.100/10.500 =211,43 ποσό σύνταξης). Σηµειώνουµε ότι σε περίπτωση που δεν έχει συµπληρωθεί πλήρες έτος ασφάλισης (ήτοι 300 ηµέρες)ο υπολογισµός της σύνταξης ΕΤΕΑΜ γίνεται µε το σύνολο των ηµερών εργασίας δια 10.500 (π.χ συντάξιµες αποδοχές Χ 20%Χ 260 Η.Ε./10.500). 2)Το ποσό της χορηγούµενης σύνταξης λόγω αναπηρίας ΕΤΕΑΜ δεν µπορεί να είναι κατώτερο της σύνταξης που αντιστοιχεί σε χρόνο ασφάλισης (4.500)Η.Ε.- (15 ετών)-ενώ το ποσό της χορηγούµενης σύνταξης λόγω αναπηρίας ΕΤΕΑΜ που οφείλεται σε εργατικό ατύχηµα ή επαγγελµατική ασθένεια δεν µπορεί να είναι κατώτερο της σύνταξης που αντιστοιχεί σε χρόνο ασφάλισης (6.000)Η.Ε.-(20 ετών)-δηλαδή των 4.500/10.500 του ποσοστού 20% των συνταξίµων αποδοχών (επί αναπηρίας από κοινή νόσο ή ατύχηµα εκτός εργασίας) και των 6.000/10.500 του ποσοστού 20% των συνταξίµων αποδοχών (επί αναπηρίας από εργατικό ατύχηµα ή επαγγελµατική ασθένεια). Εξάλλου το κατώτερο όριο σύνταξης ΕΤΕΑΜ που προβλέπεται από την παράγραφο αυτή (4 του άρθρου 34)µειώνεται σε κάθε περίπτωση που ο συνταξιούχος λαµβάνει µειωµένη σύνταξη.
3 Επισηµαίνουµε ότι : α)για τον υπολογισµό και τη χορήγηση στο δικαιούχο του συµφεροτέρου ποσού σύνταξης ΕΤΕΑΜ ως συντάξιµες αποδοχές λαµβάνονται υπόψη οι προσδιορισθείσες βάσει των διατάξεων του άρθρου 28 του Ν.2084/92,δηλαδή δεν ισχύουν για το ΕΤΕΑΜ οι διατάξεις του άρθρου 29 παραγ.3 & 4 του ιδίου ως ανωτέρω Νόµου,ως και του άρθρου 3 παρ.4 α του Ν.3029/02 που αφορούν µ ό ν ο την κύρια σύνταξη (ΑΕΠ & ΕΓΣΣΕ)και β)στο ποσό σύνταξης ΕΤΕΑΜ που προκύπτει από τον προαναφερόµενο υπολογισµό (τόσο µε τις οργανικές διατάξεις, όσο και µ αυτό του κατωτάτου ορίου) χ ο ρ η γ ο ύ ν τ α ι οι αυξήσεις του έτους υποβολής της αίτησης για χορήγηση σύνταξης. Οι αυξήσεις στις χορηγούµενες συντάξεις του ΕΤΕΑΜ είναι οι ίδιες µ αυτές του ΙΚΑ -ΕΤΑΜ(σελ.6 της 75/02 εγκυκλίου). ΣΥΝΤΑΞΗ ΛΟΓΩ ΘΑΝΑΤΟΥ (παρ.5) Σε περίπτωση θανάτου ασφαλισµένου ή συνταξιούχου του ΕΤΕΑΜ εφαρµόζονται ανάλογα οι διατάξεις του άρθρου 31 του Ν.2084/92. Εποµένως οι διατάξεις του άρθρου 31 που αναφέρονται αναλυτικά στις σελ.12 & 13 της εγκ.75/2002 έχουν ανάλογη εφαρµογή και στα µέλη οικογενείας θανόντος ασφ/νου ή συνταξιούχου λόγω αναπηρίας ΕΤΕΑΜ κατά τα ίδια ποσοστά. Πάντως το συνολικό ποσό της σύνταξης ΕΤΕΑΜ του επιζώντα συζύγου και των τέκνων σύµφωνα µε την παραγ.5 του άρθρου 34 του Ν.2084/92 δεν µπορεί να είναι κατώτερο του 80% επί του κατωτέρου ποσού σύνταξης αναπηρίας,εφόσον ο θάνατος οφείλεται σε κοινή νόσο ή σε ατύχηµα εκτός εργασίας (ήτοι 4.500 ηµερών εργασίας)ή επί του κατωτέρου ποσού σύνταξης αναπηρίας,εφόσον ο θάνατος οφείλεται σε εργατικό ατύχηµα ή επαγγελµατική νόσο (ήτοι 6.000 ηµερών εργασίας). ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΠΟΣΟΥ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΛΟΓΩ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΥ ΕΤΕΑΜ : Λαµβάνοντας υπόψη το παράδειγµα το αναφερόµενο στις σελ.15 &.16 της αριθ. 75/2002 εγκυκλίου και αφορά την κύρια σύνταξη, τα ποσά σύνταξης ΕΤΕΑΜ διαµορφώνονται ως κατωτέρω : Αίτηση για χορήγηση σύνταξης αναπηρίας ΕΤΕΑΜ : 10/1/00-χρόνος ασφάλισης ΕΤΕΑΜ 3/93-4/99 : 1.700 Η.Ε., ήτοι ίδια ηµεροµηνία κατάθεσης αίτησης, ίδια ηµεροµίσθια & ίδιες συντάξιµες αποδοχές : α)122.070,75 δρχ. Χ 20% Χ 1500/10.500(µόνο πλήρη έτη δηλ.1.700:300=5,66 5 έτη Χ 300=1500 Η.Ε)=3.487,73δρχΧ4%(αύξηση του 2000)=3.627,23-Στρ/ση: 3..630 δρχ.(οργανικο ΠΟΣΟ)και β)122.070,75 δρχ. Χ 20% Χ 4.500/10.500 = 10.463,20 Χ4 %(αύξηση του 2000)=10.881,72 δρχ Στρ/ση: 10.880 δρχ.(κατωτερο ΠΟΣΟ).
4 Σε περίπτωση θανάτου του ανωτέρω τα ποσά συντάξεως ΕΤΕΑΜ που δικαιούνται η χήρα και 3 παιδιά έχουν ως εξής : ποσό θανόντα(οργανικό) : 3.627,23 δρχ. ποσό χήρας : 3.627,23 Χ 40%= 1.450,89 δρχ. ποσό κάθε παιδιού :3.627,23 Χ 20%= 725,44 δρχ. κατώτερο ποσό : 10.881,72 Χ 80%= 8.705,37 δρχ.-στρ/ση : 8.710 δρχ. ποσό χήρας : 8.710Χ40%=3.484 δρχ. ποσό κάθε παιδιού: 8.710Χ 20%= 1.742 δρχ. Άρα καταβάλλεται το ποσό των 8.710 δρχ.ως συµφερότερο. Σε περίπτωση που ο ανωτέρω ασφ/νος υποβάλλει την αίτηση για χορήγηση σύνταξης λόγω αναπηρίας ΕΤΕΑΜ την 1/1/2002 (ήτοι µετά την 3µηνη προθεσµία του άρθρου 17 παραγ.3 του Ν.1539/85)-οπότε η έναρξη της σύνταξής του θα αρχίσει απ αυτή την ηµεροµηνία-το ποσό της σύνταξης ΕΤΕΑΜ θα υπολογισθεί όπως στο προαναφερόµενο παράδειγµα µε εξέλιξη του ποσού αυτού µε τις χορηγούµενες αυξήσεις και των ετών 2001 & 2002 δηλ.3.627,23 Χ 5,5% Χ3,5%= 3.960,66 δρχ.-11,62 (Ο.Π.)και 10.881,72 Χ5,5% Χ 3,5%= 11.882,02 δρχ.-34,87 (Κ.Ο.). Τέλος τονίζουµε ότι : α)για τα λοιπά θέµατα συνταξιοδότησης (έναρξη, λήξη, διαπίστωση αναπηρίας κ.λ.π.)όπως είναι ευνόητο θα εφαρµόζεται η σχετική νοµοθεσία του Ταµείου και β)για τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος ΕΤΕΑΜ και του τρόπου υπολογισµού του ποσού σύνταξης θα σας δοθούν οδηγίες µε νεότερη εγκύκλιο.
5 Ν.2084/92 ΑΡΘΡΟ 33 Οι διατάξεις των άρθρων 24 έως 28 του παρόντος νόµου εφαρµόζονται ανάλογα και στους φορείς επικουρικής ασφάλισης. ΑΡΘΡΟ 34 1.Το ποσό της πλήρους µηνιαίας σύνταξης,που χορηγείται από τους φορείς επικουρικής ασφάλισης για χρόνο ασφάλισης 35 ετών ή 10.500 ηµερών, ορίζεται σε 20% των κατά το άρθρο 28 του παρόντος συντάξιµων αποδοχών ή ασφαλιστικών κατηγοριών. 2.Για χρόνο ασφάλισης µικρότερο ή µεγαλύτερο των 35 ετών ή 10.500 ηµερών εργασίας,το πιο πάνω ποσοστό µειώνεται ή αυξάνεται κατά 1/35 για κάθε επί έλαττον ή επιπλέον έτος ή 300 ηµέρες ασφάλισης. 3.Στις περιπτώσεις ασφαλισµένων για τους οποίους συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παραγρ.2 του άρθρου 29 του παρόντος,το ποσό της σύνταξης που αναλογεί στα έτη ή ηµέρες ασφάλισης,για τις οποίες καταβλήθηκαν πρόσθετες εισφορές,που προβλέπονται από την παρ.2 του άρθρου 32 του παρόντος, προσαυξάνεται κατά 20%. 4.Το ποσό της κατά τα ανωτέρω χορηγούµενης σύνταξης λόγω αναπηρίας δεν µπορεί να είναι κατώτερο της σύνταξης που αντιστοιχεί σε χρόνο ασφάλισης 15 ετών. Επί αναπηρίας,η οποία οφείλεται σε εργατικό ατύχηµα ή επαγγελµατική νόσο,το ποσό της χορηγούµενης σύνταξης δεν µπορεί να είναι κατώτερο της σύνταξης που αντιστοιχεί σε χρόνο ασφάλισης 20 ετών. Το κατώτερο όριο συντάξεων µειώνεται σε κάθε περίπτωση που ο συνταξιούχος λαµβάνει σύνταξη µειωµένη. 5.Σε περίπτωση θανάτου ασφαλισµένου ή συνταξιούχου, εφαρµόζονται αναλόγως οι διατάξεις του άρθρου 31 του παρόντος. Το συνολικό δε ποσό της σύνταξης του επιζώντος συζύγου και των τέκνων δεν µπορεί να είναι κατώτερο του 80% του κατά την προηγούµενη παράγραφο οριζόµενου ποσού.