- 717 - * ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ * Νο. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ι ΡΥΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ ΕΝΙΑΙΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΩΝ ΙΟΙΚΗΣΗ ΓΕΝΙΚΗ /ΝΣΗ ΑΣΦ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΑΡΟΧΩΝ ΤΜΗΜΑΤΑ ΚΥΡΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ και ΣΥΓΧ/ΝΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ & ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Αθήνα, 10-4-2006 Αριθµ.Πρωτ.: Σ70/14 ΘΕΜΑ: Ενέργειες για την επιστροφή στους συνταξιούχους της ειδικής µηνιαίας εισφοράς υπέρ Λ.Α.Φ.Κ.Α., σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 2 του Ν. 3408/4.11.2005. Σχετ.: Οι εγκύκλιες οδηγίες µε αρ. 88/2005, 92/2004, το µε αρ. Σ70/11.3.2005 Γενικό Έγγραφο. Α. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΙΑΤΑΞΗΣ 1. Με το άρθρο 2 του Ν. 3408/4.11.2005 καθορίστηκαν τα θέµατα σχετικά µε την υλοποίηση της επιστροφής της ειδικής µηνιαίας εισφοράς που παρακρατήθηκε από τις συντάξεις των συνταξιούχων των φορέων κύριας και επικουρικής ασφάλισης για το χρονικό διάστηµα από 1.1.1999 µέχρι 30 Ιουνίου 2004. Σύµφωνα λοιπόν µε την παρ. 1 του άρθρου αυτού, από την 1 Ιουλίου 2006 τα ποσά της ειδικής εισφοράς που παρακρατήθηκαν κατά το ανωτέρω χρονικό διάστηµα επιστρέφονται εφάπαξ ή σε δόσεις, ανάλογα µε το ύψος του συνολικού επιστρεπτέου ποσού που δικαιούνται οι συνταξιούχοι, τα δικαιοδόχα της σύνταξής τους πρόσωπα ή οι κληρονόµοι τους, εφόσον οι τελευταίοι υποβάλουν αίτηση µέχρι και τις 3 Μαΐου 2006. Για την εφαρµογή της διάταξης σας επισηµαίνουµε τα ακόλουθα: α) Στις 22 Ιουνίου 2006 θα πιστωθούν οι τραπεζικοί λογαριασµοί όλων των συνταξιούχων του Ιδρύµατος που βρίσκονται στο αρχείο πληρωµών του ΚΗΥΚΥ (και των συνταξιούχων λόγω γήρατος για τους οποίους έχει ανασταλεί η καταβολή της σύνταξης και των συνταξιούχων λόγω αναπηρίας, το δικαίωµα συνταξιοδότησης των οποίων έχει λήξει είτε οριστικά είτε προσωρινά, µέχρι την αναγγελία τυχόν παράτασής του, και των τέκνων-συνταξιούχων λόγω θανάτου χωρίς πολλαπλότητα, το δικαίωµα συνταξιοδότησης των οποίων είχε λήξει λόγω λήξης σπουδών ή συµπλήρωσης του 24 ου έτους), είτε µε το εφάπαξ ποσό που δικαιούνται να λάβουν από την εν λόγω αιτία είτε µε το ποσό της πρώτης δόσης. ιευκρινίζεται ότι τα ποσά που παρακρατήθηκαν για την ειδική µηνιαία εισφορά θα επιστραφούν και στους συνταξιούχους οι οποίοι έχουν επιστρέψει ποσά συντάξεων χρονικού διαστήµατος 1.1.1999 έως 30.6.2004 προκειµένου να αναγνωριστεί συντάξιµος ο χρόνος υπηρεσίας τους, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 31 του Ν. 1694/87. Οι συνταξιούχοι θα ενηµερωθούν εγκαίρως για το ύψος του ποσού που θα τους επιστραφεί εφάπαξ ή σε δόσεις, µε ειδικό σηµείωµα που θα τους αποσταλεί κατ οίκον. β) Για τις περιπτώσεις των συνταξιούχων λόγω θανάτου µε πολλαπλότητα δεν είναι τεχνικά εφικτή η πίστωση του τραπεζικού τους λογαριασµού, οπότε, µετά την ενηµέρωσή τους µε ειδικό σηµείωµα που θα τους αποσταλεί κατ οίκον, θα πρέπει να προσέρχονται µετά τις 22 Ιουνίου στο αρµόδιο κατά τόπο Υποκατάστηµα ΙΚΑ, προκειµένου να τους καταβληθεί το ποσό που δικαιούνται κατά την ηµεροµηνία αυτή (εφάπαξ ποσό ή πρώτης δόσης), σύµφωνα µε τις σχετικές καταστάσεις του ΚΗΥΚΥ που θα βρίσκονται στη διάθεση των Υπηρεσιών Πληρωµών Συντάξεων. γ) Όσον αφορά την αντιµετώπιση των περιπτώσεων στις οποίες έχει διακοπεί η καταβολή της σύνταξης στους συνταξιούχους λόγω θανάτου τους και δεν έχει τακτοποιηθεί µηχανογραφικά η συνταξιοδότηση των δικαιοδόχων µελών οικογενείας τους, θα ενηµερωθείτε µε σχετικό έγγραφο από την αρµόδια ιεύθυνση Εκµετάλλευσης και το ΚΗΥΚΥ. 2. Περιπτώσεις θανάτου συνταξιούχων στους οποίους οφείλονται ποσά από την κράτηση της ειδικής εισφοράς. α) Θάνατος συνταξιούχου µέχρι την ηµεροµηνία έναρξης ισχύος του άρθρου 2 του Ν. 3408/2005 (4.11.2005). Ο νόµος αυτός θέτει ειδική εξάµηνη προθεσµία σε κληρονόµους θανόντος συνταξιούχου που απεβίωσε χωρίς να υπάρχουν δικαιοδόχα της σύνταξής του πρόσωπα και στον οποίο οφείλονται ποσά, να υποβάλουν αίτηση προκειµένου να καταβληθεί σε αυτούς το επιστρεπτέο ποσό, κατά το ποσοστό της κληρονοµικής τους µερίδας.
- 718 - Έτσι, οι κληρονόµοι που έχουν υποβάλει εµπρόθεσµη αίτηση, θα πληρωθούν την 1 Ιουλίου, εφάπαξ ή και µεταγενέστερα σε ισόποσες εξαµηνιαίες δόσεις, όπως ορίζεται στη διάταξη και για τους συνταξιούχους. β) Θάνατος συνταξιούχου µετά την ηµεροµηνία έναρξης ισχύος του άρθρου 2 του Ν. 3408/2005 (4.11.2005). Στην περίπτωση που κάποιος συνταξιούχος απεβίωσε µετά την 4.11.2005 και πάντως πριν από την εξόφληση µέρους ή όλου του ποσού, αυτό θα αποδοθεί στα δικαιοδόχα της σύνταξής του πρόσωπα, µετά την υποβολή της αίτησης για µεταβίβαση της σύνταξης. Για τον τρόπο µε τον οποίο θα πληρωθούν αυτά τα πρόσωπα (µε χειρόγραφη διαδικασία ή µε πίστωση τραπεζικού λογαριασµού) θα ενηµερωθείτε µε σχετικό έγγραφο από την αρµόδια ιεύθυνση Εκµετάλλευσης και το ΚΗΥΚΥ. Όµως, εφόσον έχει επιτευχθεί η µηχανογραφική τακτοποίηση αυτών των προσώπων µέχρι την πληρωµή της πρώτης δόσης επιστροφής της ειδικής εισφοράς στις 22.6.2006, θα πιστωθεί ο τραπεζικός τους λογαριασµός µε το επιστρεπτέο ποσό τόσο κατά την ηµεροµηνία αυτή όσο και κατά τις ηµεροµηνίες στις οποίες θα καταβληθούν οι επόµενες δόσεις. - Για το νοµικό µέρος της διαδικασίας σας πληροφορούµε τα ακόλουθα: Σύµφωνα µε το άρθρο 40 παρ. 8 του ΑΝ.1846/51, «καθυστερούµεναι ασφαλιστικαί παροχαί οφειλόµεναι εις αποβιώσαντα δικαιούχον δύνανται να καταβληθώσι κατά σειράν υπό του ΙΚΑ εις την ή τον σύζυγον, τα τέκνα ή τους γονείς του θανόντος, άνευ ευθύνης του ΙΚΑ έναντι τυχόν ετέρων δικαιούχων, δυναµένων να στραφώσιν µόνον κατά του λαβόντος.» Η διάταξη αυτή δεν καθιερώνει νέα σειρά δικαιούχων, κατ απόκλιση της καθοριζοµένης από τις σχετικές διατάξεις 1813 και επ. του Αστικού Κώδικα, αλλά αποσκοπεί στη διευκόλυνση των εγγύτερων συγγενών και κληρονόµων, εφόσον δεν υπάρχουν ενδείξεις περί διαφόρου διαδοχής, σύµφωνα µε τις διατάξεις του Α.Κ., οι οποίες δεν θίγονται. Εποµένως, µε την εν λόγω διάταξη απλώς παρέχεται ευχέρεια στο ΙΚΑ να καταβάλει τις οφειλόµενες σε αποβιώσαντα δικαιούχο ασφαλιστικές παροχές κατά σειρά στη/στο σύζυγο, τα τέκνα ή τους γονείς του θανόντος (Γνωµοδ. 515/89 Νοµικού Συµβούλου), χωρίς την προσκόµιση κληρονοµητηρίου (εκτός εάν υπάρχουν ενδείξεις που θέτουν σε αµφιβολία την ιδιότητα των ανωτέρω προσώπων ως κληρονόµων- Γ.Ε. Γ32/153/30.6.88), µε την προσαγωγή πιστοποιητικού περί δηµοσιεύσεως ή µη διαθήκης και πιστοποιητικού οικογενειακής κατάστασης. Εάν δεν υπάρχουν οι παραπάνω συγγενείς, τότε χωρεί η εξ αδιαθέτου διαδοχή για το ποσό των οφειλοµένων στον αποβιώσαντα συνταξιούχο συντάξεων, οπότε οι κληρονόµοι οφείλουν να προσκοµίσουν τα πιστοποιητικά που τους καθιστούν κληρονόµους. Εποµένως, εάν δεν υπάρχουν δικαιοδόχα της σύνταξης του θανόντος συνταξιούχου πρόσωπα (π.χ., η σύζυγος), τα ποσά της επιστροφής από την κράτηση της ειδικής εισφοράς του ΛΑΦΚΑ θα αποδοθούν κατά σειρά στα τέκνα ή στους γονείς του. Εάν όµως δεν υπάρχουν και αυτοί, τα ποσά θα επιστραφούν στους κληρονόµους του, κατά το ποσοστό τους στην κληρονοµική µερίδα, εφόσον αυτοί (οι κληρονόµοι) υποβάλουν αίτηση στο αρµόδιο Υποκατάστηµα Πληρωµής του συνταξιούχου το αργότερο εντός έτους από την ηµεροµηνία που κάθε δόση κατέστη απαιτητή, δηλαδή εντός έτους από την προβλεπόµενη ηµεροµηνία καταβολής κάθε δόσης. [Σύµφωνα µε το άρθρο 7 του Ν. 825/78, απαιτητές δόσεις συντάξεων που δεν εισπράχθηκαν για οποιοδήποτε λόγο εντός έτους παραγράφονται, της ετήσιας παραγραφής αρχοµένης από του τέλους του µήνα τον οποίο αφορά η υπό πληρωµή σύνταξη.] Β. ΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ ΑΙΤΗΣΕΩΝ Όσον αφορά τη διεκπεραίωση των αιτήσεων που είχαν υποβάλει οι συνταξιούχοι στο παρελθόν ζητώντας επιστροφή της παρακρατηθείσας εισφοράς, σας επισηµαίνουµε τα ακόλουθα: i. Με την εγκύκλιο 92/2004 µε την οποία είχε κοινοποιηθεί το άρθρο 1 του Ν. 3245/2004 που κατήργησε την κράτηση της ειδικής εισφοράς από 1.7.2004, δόθηκαν οδηγίες να απορρίπτονται µε απόφαση ιευθυντή οι αιτήσεις µε τις οποίες οι συνταξιούχοι ζητούσαν την επιστροφή ποσών που παρακρατούνταν σύµφωνα µε τις καταργηθείσες διατάξεις, καθώς το άρθρο 1 του Ν. 3245/2004 δεν προέβλεπε επιστροφή. εδοµένου όµως ότι µε το άρθρο 2 του Ν. 3408/2005 επιστρέφονται τα ποσά που παρακρατήθηκαν από 1.1.1999 µέχρι 30.6.2004, είναι ευνόητο ότι οι αποφάσεις µε τις οποίες είχαν απορριφθεί οι αιτήσεις που διεκδικούσαν την επιστροφή ποσών γι αυτό το χρονικό διάστηµα είναι ανακλητέες µε νεότερες, στις οποίες θα µνηµονεύονται οι διατάξεις του άρθρου 2 του Ν. 3408/2005 και θα ορίζεται το επιστρεπτέο ποσό. Όµως, εάν µε τις υποβληθείσες αιτήσεις οι συνταξιούχοι διεκδικούσαν ποσά που παρακρατήθηκαν πριν από την 1.1.1999, οι τυχόν απορριπτικές αποφάσεις που έχουν εκδοθεί χρήζουν τροποποιήσεως µόνο ως προς το χρονικό διάστηµα από 1.1.1999 µέχρι 30.6.2004. Εξάλλου, επισηµαίνουµε ότι στις περιπτώσεις που τυχόν η Τ..Ε. του Υποκαταστήµατός σας έχει δεχθεί αίτηση θεραπείας συνταξιούχου κατά απορριπτικής απόφασης ιευθυντή και στη
- 719 - συνέχεια, για την εκτέλεση αυτής της απόφασης της Τ..Ε., έχει εκδοθεί απόφαση ιευθυντή µε την οποία ορίζεται ότι πρέπει να επιστραφούν ποσά, ανεξαρτήτως χρονικού διαστήµατος, θα πρέπει αµέσως να ενηµερώσετε τη ιεύθυνση Εκµετάλλευσης, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόµενο διπλοπληρωµής κατά την αυτόµατη πίστωση του τραπεζικού λογαριασµού όλων των συνταξιούχων, για τους οποίους έχει δροµολογηθεί η διαδικασία επιστροφής. ii. Επιφυλασσόµενοι για το ζήτηµα της διεκπεραίωσης των αιτήσεων που υποβλήθηκαν από 1.1.2004 και εξής, επισηµαίνουµε ότι για τις τυχόν αναπάντητες αιτήσεις των συνταξιούχων οι οποίες υποβλήθηκαν µέχρι τις 31.12.2003 διεκδικώντας την επιστροφή ποσών που παρακρατήθηκαν και πριν από την 1.1.1999, θα πρέπει να εκδοθούν αποφάσεις από τον αρµόδιο ιευθυντή το συντοµότερο δυνατό. Οι σχετικές αποφάσεις θα είναι είτε εν µέρει απορριπτικές, εάν διεκδικούνται ποσά που αφορούν και απώτερο χρονικό διάστηµα ή ποσά που έχουν παραγραφεί, είτε απορριπτικές, εάν αξιώνεται γενικά η επιστροφή ποσών που υποτίθεται ότι αντιστοιχούν σε κράτηση της ειδικής εισφοράς, τα οποία όµως δεν είχαν παρακρατηθεί, επειδή οι συγκεκριµένοι συνταξιούχοι ενέπιπταν στις περιπτώσεις των εξαιρέσεων από την κράτηση, σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 25 του Ν. 2556/97 και του άρθρου 39 του Ν. 2956/2001. Για το σκοπό αυτό, σας διαβιβάζουµε δύο πρότυπα αποφάσεων, τα οποία θα χρησιµοποιηθούν κατά περίπτωση, σύµφωνα µε τις οδηγίες του παρόντος. ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ Η ΤΜΗΜΑΤΑΡΧΗΣ ΙΕΚ/ΣΗΣ ΑΞΙΩΤΑΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ Η ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΕΣΠΟΙΝΑ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ