ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ Α Ο Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής: Α1 Στην αντιγραφή του DN το σπάσιμο των υδρογονικών δεσμών μεταξύ των δύο συμπληρωματικών αλυσίδων γίνεται με τη βοήθεια ενζύμων που ονομάζονται : a. DN πολυμεράσες. b. DN ελικάσες. c. DN δεσμάσες. d. RN πολυμεράσες. Α2 Στο οπερόνιο της λακτόζης, το ρυθμιστικό γονίδιο: a. μεταγράφεται και μεταφράζεται ανεξάρτητα από την ύπαρξη λακτόζης b. μεταγράφεται αλλά δε μεταφράζεται c. δε μεταγράφεται όταν υπάρχει λακτόζη d. δε μεταγράφεται όταν δεν υπάρχει λακτόζη Α3 Ποιος από τους παρακάτω λόγους σε ένα δίκλωνο DN ισούται με τη μονάδα; a. +T/C+G b. G+T/+C c. /G d. C+G/T+ Α4. Ξεκινώντας από ένα αρχικό μόριο DN, πόσες συνολικά αλυσίδες DN θα έχουμε μετά από 3 κύκλους PCR: www.diakrisi-edu.gr, 1
a. 6 b. 12 c. 8 d. 16 Α5. Σε ένα μεταφασικό κύτταρο γάτας έχει διακρίνονται 38 κεντρομερίδια. Τα ινίδια χρωματίνης στη μεσόφαση είναι: a. 38 b. 19 c. 76 d. 0 ΘΕΜΑ Β Ο Απαντήστε τις παρακάτω ερωτήσεις: (25 μονάδες) Β1 Σε τι είδους μεταλλάξεις μπορεί να οφείλονται οι αιμοσφαιρινοπάθειες; (4 μονάδες) Β2 Να εξηγήσετε το πείραμα του Griffith καθώς και το πείραμα που αποτέλεσε την οριστική επιβεβαίωση ότι το DN είναι το γενετικό υλικό. (6 μονάδες) Β3 Πως επηρεάζει το ph την ανάπτυξη των μικροοργανισμών; (4 μονάδες) Β4 Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της χρήσης διαγονιδιακών φυτών και ζώων; (4 μονάδες) Β5 Να εξηγήσετε πως θεραπεύεται ένα άτομο που πάσχει από έλλειψη του ενζύμου (D); (7 μονάδες) ΘΕΜΑ Γ Ο Γ1. Στα ινδικά χοιρίδια ο χαρακτήρας κοντό τρίχωμα καθορίζεται από το επικρατές αλληλόμορφο L, ενώ το υπολειπόμενο γονίδιο l καθορίζει το μακρύ τρίχωμα. Τα αλληλόμορφα Α 1 και Α 2 είναι υπεύθυνα για το κίτρινο και το μαύρο χρώμα τριχώματος αντίστοιχα, ενώ ο ενδιάμεσος φαινότυπος είναι το κιτρινόμαυρο χρώμα. Διασταυρώνονται αμιγή χοιρίδια με κοντό, κίτρινο τρίχωμα με χοιρίδια με www.diakrisi-edu.gr, 2
μακρύ, μαύρο τρίχωμα. Αν οι απόγονοι τους διασταυρωθούν μεταξύ τους, ποιοι θα είναι οι φαινότυποι των απογόνων και σε ποια αναλογία; Να γίνουν οι κατάλληλες διασταυρώσεις. (15 μονάδες) Γ2. Εάν είχαμε και το γονίδιο Α 3 υπεύθυνο για το άσπρο χρώμα, πως θα ονομάζονταν οι τρεις διαφορετικές μορφές του γονιδίου για το χρώμα; Να εξηγήσετε πως θα ήταν δυνατόν από ένα κίτρινο και ένα μαύρο ινδικό χοιρίδιο να προκύψουν απόγονοι με όλα τα δυνατά χρώματα (10 μονάδες) ΘΕΜΑ Δ Ο Σε έναν πολυκύτταρο ευκαρυωτικό οργανισμό παράγεται το πεπτίδιο HOOC- sp - Gly - Leu - Trp -ΝΗ 2 Δ1.Να γράψετε μια πιθανή αλυσίδα του mrn που μεταγράφεται και να αιτιολογήσετε γιατί η αλυσίδα αυτή είναι «πιθανή»; (6 μονάδες) Δ2. Τι διαφορά έχει το πιθανό mrn που σχηματίζεται στον πυρήνα με αυτό που φτάνει στο ριβόσωμα; Να περιγράψετε τη σχετική διαδικασία. (5 μονάδες) Δ3 Ποια μέθοδο θα χρησιμοποιούσατε, έτσι ώστε να παραχθεί το πεπτίδιο αυτό ως φαρμακευτική πρωτεΐνη για να δοθεί σε έναν άνθρωπο και γιατί; (5 μονάδες) Δ4. Να υπολογίσετε πόσοι δεσμοί υδρογόνου θα σχηματιστούν μεταξύ των trn που θα μεταφέρουν τα αντίστοιχα αμινοξέα και των κωδικονίων του mrn (5 μονάδες) Δ5. Τι γνωρίζετε για τη γονιδιακή ρύθμιση στους ευκαρυωτικούς οργανισμούς στο επίπεδο της μεταγραφής και στο επίπεδο μετά τη μεταγραφή; (4 μονάδες) Δίνεται ο γενετικός κώδικας. 1 ο γράμμα 2 ο γράμμα C G 3 ο γράμμα C G Phe Tyr Cys C CC C GC C Ser C G Stop Stop G Leu CG G GG Trp G C C CC Pro C His CG rg www.diakrisi-edu.gr, 3
CC CCC CC CGC C C CC C CG Gln CG CCG CG CGG G G C G sn Ser C Ile CC C GC C Thr C G Lys rg G Met CG G GG G G GC G GG sp GC GCC GC GGC C Val la Gly G GC G GG Glu GG GCG GG GGG G Επιμέλεια: Βασίλης Σταματάκης ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Ο Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής: Α1 β Α2 α Α3 β Α4 δ Α5 α www.diakrisi-edu.gr, 4
ΘΕΜΑ Β Ο Β1: «τα γονίδια που κωδικοποιούν - ελλείψεις και προσθήκης βάσεων» σελ.93, αναφορά στην δρεπανοκυτταρική αναιμία Β2: «το 1928 ο Griffith - πως γίνετε αυτό» σελ. 13 και «η οριστική επιβεβαίωση - νέοι φάγοι» σελ. 14 Β3: «το ph - ph 4-5» σελ. 108 Β4: «οι προσπάθειες - καπνός και ελαιοκράμβη» σελ.132 και «είναι φανερό - παραδοσιακές τεχνικές» σελ. 135 Β5: «η γονιδιακή θεραπεία - εισάγονται πάλι σε αυτόν» σελ. 123-124 ΘΕΜΑ Γ Ο Γ1: η πρώτη διασταύρωση με τα αμιγή στελέχη είναι : LL Α 1 Α 1 χ ll Α 2 Α 2 H διασταύρωση των απογόνων είναι Ll 1 2 X Ll 1 2 (2 ος νόμος Mendel) Αρσενικό/θηλυκό L 1 L 2 l 1 l 2 L 1 LL 1 1 LL 1 2 Ll 1 1 Ll 1 2 L 2 LL 1 2 LL 2 2 Ll 1 2 Ll 2 2 l 1 Ll 1 1 Ll 1 2 ll 1 1 ll 1 2 l 2 Ll 1 2 Ll 2 2 ll 1 2 ll 2 2 L_ 1 1 : ΚΟΝΤΟ ΚΙΤΡΙΝΟ 3 L_ 1 2 : ΚΟΝΤΟ ΚΙΤΡΙΝΟΜΑΥΡΟ 6 L_ 2 2 : ΚΟΝΤΟ ΜΑΥΡΟ 3 ll 1 1 : ΜΑΚΡΥ ΚΙΤΡΙΝΟ 1 ll 1 2 : ΜΑΚΡΥ ΚΙΤΡΙΝΟΜΑΥΡΟ 2 ll 2 2 : ΜΑΚΡΥ ΜΑΥΡΟ 1 www.diakrisi-edu.gr, 5
Γ2 : Εάν είχαμε το Α 3 για το άσπρο χρώμα τότε τα γονίδια θα ήταν πολλαπλά αλληλόμορφα. Για να πάρουμε όλα τα χρώματα θα πρέπει Α 1 =Α 2 και Α 1 >Α 3 και Α 2 >Α 3 Άρα η διασταύρωση κίτρινου με μαύρο, που θα δώσει όλα τα πιθανά χρώματα θα ήταν Ρ: Α 1 Α 3 Χ Α 2 Α 3 (1 ος νόμος Mendel) G Α 1, 3 2, 3 F 1 1 2, 1 3, 2 3, 3 3 1 κιτρινόμαυρο : 1 κίτρινο : 1 μαύρο : 1 άσπρο ΘΕΜΑ Δ Ο Δ1: mrn 5 GGGCGGGG 3 Πιθανό διότι υπάρχει εκφυλισμός του γενετικού κώδικα και 5-3 αμετάφραστες περιοχές σελ. 35 + αποκοπή μεθειονίνης Met : G Try : GG Leu : C / CG / CC / C Gly : GG / GGG / GCC / GG spa : G / GC STOP : G / G / Δ2: «ο μηχανισμός - θέση της πρωτεΐνοσύνθεσης», σελ. 32,33,34 Δ3: μικροέγχυση λόγω τροποποιήσεων (αποκοπή μεθειονίνης) μετά τη μετάφραση σελ. 42, 118,133 Δ4: μοντέλο διπλής έλικας σελ. 15-16-17, υπολογίζουμε τα αντικωδικόνια 3 C 5, 3 CC 5,3 G 5,3 CC 5,3 C 5 συνολικοί δεσμοί μεταξύ κωδικονίων και αντικωδικονίων = 37 Δ4: «στο επίπεδο της μεταγραφής - κυτταρόπλασμα» σελ. 41,42 www.diakrisi-edu.gr, 6