ΣτΕ 1261/2016 [Ανάκληση οικοδομικής άδειας για ανοικοδόμηση οικοπέδου μετά από έγκριση ΥΠΠΟ]

ΣτΕ 1261/2016 [Ανάκληση οικοδομικής άδειας για ανοικοδόμηση οικοπέδου μετά από έγκριση ΥΠΠΟ] Περίληψη -Η νομιμότητα της ανακλητικής διοικητικής πράξης, κρίνεται από το δικαστήριο ενώπιον του οποίου προσβάλλεται ενόψει των περιεχομένων σ αυτήν αιτιολογιών ανάκλησης που μπορεί, κατ αρχήν, να συμπληρώνονται από τα στοιχεία του φακέλου, χωρίς όμως να επιτρέπεται σε αυτό να υποκαταστήσει τις μη νόμιμες αιτιολογίες με άλλη αιτιολογία, την οποία επικαλέσθηκε η αρχή που την εξέδωσε, αλλά τη διατυπώνει η διάδικη διοικητική αρχή με την έκθεση των απόψεών της και τα υποβληθέντα υπομνήματα προς το δικαστήριο, ισχυριζόμενη ότι η ανωτέρω αιτιολογία μπορεί να παράσχει νόμιμο έρεισμα στην προσβαλλόμενη ανακλητική πράξη. -Ο εύλογος χρόνος που συναρτάται με τη δυνατότητα ανάκλησης διοικητικής πράξης, αποτελεί νομική έννοια και στοιχείο του εφαρμοστέου κανόνα δικαίου, ήτοι των γενικών αρχών ανάκλησης των διοικητικών πράξεων, προσδιορίζεται δε με βάση τα πραγματικά δεδομένα κάθε υπόθεσης, όπως το χρονικό διάστημα που παρήλθε από την έκδοση της πράξης, ο συγκεκριμένος λόγος για τον οποίο χωρεί η ανάκληση, οι ιδιαίτερες συνθήκες που θεμελιώνουν λόγο δημόσιου συμφέροντος και τα τυχόν αποκτηθέντα δικαιώματα καλόπιστων τρίτων. Επομένως, στην περίπτωση αυτή ζήτημα νομολογιακού προηγουμένου, κατά την έννοια του άρθρου 58 παρ. 1 του π.δ. 18/1989, μπορεί να τεθεί μόνον εφόσον έχει αποφανθεί το Δικαστήριο σε υπόθεση με όμοια ή παρεμφερή νομικά και πραγματικά γεγονότα, διότι τότε μόνο μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει επιλυθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας το ίδιο νομικό ζήτημα. -Εφόσον συνέτρεχαν στη συγκεκριμένη περίπτωση λόγοι δημοσίου συμφέροντος, ήταν επιτρεπτή η ανάκληση της οικοδομικής άδειας και των αναθεωρήσεων αυτής και μετά την παρέλευση έξι ετών και ενός περίπου μηνός από την έκδοσή της, ακόμη και εάν είχε δημιουργηθεί καλοπίστως υπέρ των εφεσιβλήτων πραγματική κατάσταση δεκτική έννομης προστασίας. Πρόεδρος: Χρ. Ράμμος Εισηγητής: Χρ. Παπανικολάου Δικηγόροι: Γ. Μάτσος, Σπ. Κωνσταντόπουλος Βασικές Σκέψεις 2.Επειδή, με την έφεση αυτή ζητείται η εξαφάνιση της 2345/2013 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης, με την οποία έγινε δεκτή αίτηση ακυρώσεως 1 / 12

των εφεσίβλητων και ακυρώθηκε α) η 29/οικ.5380/11.11.2010 απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Πολεοδομίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, με την οποία ανακλήθηκε η υπ' αριθ. 2122/22.10.2004 οικοδομική άδεια της ίδιας υπηρεσίας, καθώς και οι 16404/29.7.2005 και 771/24.10.2006 αναθεωρήσεις αυτής και β) η 5454/8.2.2011 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης με την οποία απορρίφθηκε διοικητική προσφυγή των εφεσίβλητων κατά της ανωτέρω ανακλητικής πράξης. 3.Επειδή, σύμφωνα με τις γενικές αρχές περί ανακλήσεως των διοικητικών πράξεων, η Διοίκηση δεν δύναται να ανακαλεί πράξεις της, έστω και μη νόμιμες, μετά την πάροδο ευλόγου, ενόψει των συγκεκριμένων περιστάσεων, χρόνου, που δεν είναι, πάντως, κατά το άρθρ. μόνο του α.ν. 261/1968 (Α' 12) μικρότερος της πενταετίας, εφόσον από τις πράξεις αυτές έχει δημιουργηθεί καλοπίστως υπέρ του διοικουμένου πραγματική κατάσταση δεκτική έννομης προστασίας εκτός εάν, κατά την ειδικώς αιτιολογημένη κρίση της αρμόδιας αρχής, η ανάκληση επιβάλλεται από ειδικότερους λόγους δημοσίου συμφέροντος (Σ.τ.Ε. 289/1993, 1974/1994, 2880/1997, 3959/1998, 2051/1999, 2595/2001, 3445/2007 3983/2008 κ.ά.). Εξάλλου, η πλημμέλεια που δικαιολογεί την ανάκληση αδείας ανέγερσης οικοδομής ή άλλης κατασκευής πρέπει να αφορά την ίδια την άδεια και όχι την εκτέλεσή της, διότι τυχόν υπερβάσεις κατά την εκτέλεση της άδειας έχουν μεν τις κατά νόμο προβλεπόμενες δυσμενείς συνέπειες (χαρακτηρισμός κατασκευών ως αυθαιρέτων, κατεδαφίσεις κλπ.), δεν δύνανται όμως να θεμελιώσουν λόγο ανάκλησής της (Σ.τ.Ε. 3595/1987,1692/1995, 2051/1999 3445/2007 κ.ά.). Περαιτέρω, η νομιμότητα της ανακλητικής διοικητικής πράξης, κρίνεται από το δικαστήριο ενώπιον του οποίου προσβάλλεται ενόψει των περιεχομένων σ' αυτήν αιτιολογιών ανάκλησης που μπορεί, κατ' αρχήν, να συμπληρώνονται από τα στοιχεία του φακέλου (πρβλ. Σ.τ.Ε. 2233/1977 0λομ.), χωρίς όμως να επιτρέπεται σε αυτό να υποκαταστήσει τις μη νόμιμες αιτιολογίες με άλλη αιτιολογία, την οποία δεν επικαλέσθηκε η αρχή που την εξέδωσε, αλλά τη διατυπώνει η διάδικη διοικητική αρχή με την έκθεση των απόψεών της και τα υποβληθέντα υπομνήματα προς το δικαστήριο, ισχυριζόμενη ότι η ανωτέρω αιτιολογία μπορεί να παράσχει νόμιμο έρεισμα στην προσβαλλόμενη ανακλητική πράξη (πρβλ. Σ.τ.Ε. 3578/2014, 3318/1999, 6428/1995, 312/1994). 4.Επειδή, στο άρθρο 58 παρ. 1 (εδάφιο δεύτερο) του π.δ. 18/1989 (Α' 8), το οποίο προστέθηκε με το άρθρο 12 παρ. 2 του ν. 3900/2010 (Α' 213) ορίζεται ότι «Η έφεση επιτρέπεται, μόνον όταν προβάλλεται από τον διάδικο, με συγκεκριμένους ισχυρισμούς που περιέχονται στο σχετικό δικόγραφο, ότι δεν υπάρχει νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας ή ότι υπάρχει αντίθεση της προσβαλλομένης αποφάσεως προς τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας ή άλλου ανωτάτου δικαστηρίου είτε προς ανέκκλητη απόφαση διοικητικού δικαστηρίου». Σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις, ο εκκαλών βαρύνεται δικονομικώς με την υποχρέωση, επί ποινή ολικού ή μερικού απαραδέκτου της έφεσής του, να τεκμηριώσει με ειδικούς και συγκεκριμένους 2 / 12

ισχυρισμούς που περιέχονται στο εισαγωγικό δικόγραφο για καθέναν από τους προβαλλόμενους λόγους είτε ότι δεν υπάρχει νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας επί συγκεκριμένου νομικού ζητήματος, δηλαδή επί ζητήματος ερμηνείας διάταξης νόμου ή γενικής αρχής του ουσιαστικού ή δικονομικού δικαίου, η οποία είναι κρίσιμη για την επίλυση της ενώπιον του Δικαστηρίου αγόμενης διαφοράς, είτε ότι οι παραδοχές της εκκαλούμενης απόφασης επί συγκεκριμένου νομικού ζητήματος, η επίλυση του οποίου ήταν αναγκαία για τη διάγνωση της οικείας υπόθεσης, έρχονται σε αντίθεση προς παγιωμένη ή πάντως μη ανατραπείσα νομολογία, επί του αυτού νομικού ζητήματος και υπό τους αυτούς όρους αναγκαιότητας για τη διάγνωση των σχετικών υποθέσεων, ενός τουλάχιστον εκ των τριών ανωτάτων δικαστηρίων (Σ.τ.Ε., Α.Π., Ελ.Σ) ή του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου ή προς ανέκκλητη απόφαση διοικητικού δικαστηρίου. Στην τελευταία περίπτωση, οι αποφάσεις, προς τις οποίες προβάλλεται αντίθεση της εκκαλουμένης, πρέπει να μνημονεύονται ειδικώς και το κριθέν με αυτές νομικό ζήτημα θα πρέπει να ήταν ουσιώδες για την επίλυση των ενώπιον των δικαστηρίων εκείνων διαφορών (πρβλ. Σ.τ.Ε. 4987/2012, 3933/2012). Ειδικότερα, ως αντίθεση σε νομολογιακό προηγούμενο κατά την έννοια της ανωτέρω διάταξης δεν νοείται η αναφερόμενη σε ζητήματα αιτιολογίας συνδεόμενα με το πραγματικό της κρινόμενης υπόθεσης, αλλά εκείνη που αφορά στην ερμηνεία διάταξης νόμου ή γενικής αρχής, δυνάμενης να έχει γενικότερη εφαρμογή, ανεξαρτήτως εάν αυτή η ερμηνεία διατυπώνεται στη μείζονα ή στην ελάσσονα πρόταση του δικανικού συλλογισμού της εκκαλουμένης και των λοιπών αποφάσεων, προς τις οποίες προβάλλεται ότι υφίσταται αντίθεση. Εξάλλου, ο εύλογος χρόνος που συναρτάται με τη δυνατότητα ανάκλησης διοικητικής πράξης κατά τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη, αποτελεί νομική έννοια και στοιχείο του εφαρμοστέου κανόνα δικαίου, ήτοι των γενικών αρχών ανάκλησης των διοικητικών πράξεων, προσδιορίζεται δε με βάση τα πραγματικά δεδομένα κάθε υπόθεσης, όπως το χρονικό διάστημα που παρήλθε από την έκδοση της πράξης, ο συγκεκριμένος λόγος για τον οποίο χωρεί η ανάκληση, οι ιδιαίτερες συνθήκες που θεμελιώνουν λόγο δημόσιου συμφέροντος και τα τυχόν αποκτηθέντα δικαιώματα καλόπιστων τρίτων. Επομένως, στην περίπτωση αυτή ζήτημα νομολογιακού προηγουμένου, κατά την έννοια του άρθρου 58 παρ. 1 του π.δ. 18/1989, μπορεί να τεθεί μόνον εφόσον έχει αποφανθεί το Δικαστήριο σε υπόθεση με όμοια ή παρεμφερή νομικά και πραγματικά γεγονότα, διότι τότε μόνο μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει επιλυθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας το ίδιο νομικό ζήτημα (Σ.τ.Ε. 3578/2014). 5.Επειδή, από την εκκαλουμένη και τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα εξής: Στις αρχές του έτους 2004 η εταιρία «Μεϊμαρίδης Δ. - Νούλης Β. 0.Ε.» ξεκίνησε εργασίες εκσκαφής σε οικόπεδο που βρίσκεται επί των οδών Μελενίκου αρ. 30Α και Χατζηανδρέου στη Θεσσαλονίκη με σκοπό την ανέγερση οικοδομής. Επειδή, όμως, κατά τις εργασίες αυτές αποκαλύφθηκε κεραμεικός κλίβανος βυζαντινών χρόνων, ο οποίος, λόγω της μεγάλης σημασίας του αφού πρόκειται για τον πρώτο κλίβανο βυζαντινών χρόνων που ανακαλύφθηκε στην πόλη της Θεσσαλονίκης, έπρεπε να 3 / 12

διατηρηθεί ορατός και επισκέψιμος, η 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης υπέδειξε στην εταιρία να μετατρέψει τη μελέτη της για την ανέγερση της οικοδομής επιφέροντας τις απαιτούμενες τροποποιήσεις προκειμένου να επιτευχθεί το ανωτέρω αποτέλεσμα. Πράγματι, με την υπ' αριθ. 3381/22.6.2004 τεχνική έκθεση η εταιρία πρότεινε τις απαιτούμενες αλλαγές στη θεμελίωση της οικοδομής, οι οποίες προϋπέθεταν, σύμφωνα πάντα με την τεχνική έκθεση, τις εξής παρεκκλίσεις του ΓΌΚ: α) Ως προς το ύψος σε τμήμα της οικοδομής [λόγω υψομετρικής διαφοράς του οικοπέδου και ανύψωσης του δαπέδου ισογείου] κατά 0,70 μ. β) ως προς τη διαμόρφωση του προκηπίου για την ανάδειξη του ευρήματος και γ) ως προς την κάλυψη διότι το τοιχίο που κατασκευάζεται περιμετρικά από το εύρημα για την προστασία του βρίσκεται εκτός της πίσω οικοδομικής γραμμής κατά 0,50 μ. και σε μήκος περίπου 300 μ. Με βάση την τεχνική αυτή έκθεση εκδόθηκε η ΥΠΠ0/ΑΕΧ/Β1/Φ34/64311/3747/14.9.2004 απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού, με την οποία εγκρίθηκε: «1. Η διατήρηση και ανάδειξη του κλιβάνου 1 που ήρθε στο φως κατά τη διάρκεια σωστικής ανασκαφής σε οικόπεδο της οδού Μελενίκου 30Α στη Θεσσαλονίκη... Σύμφωνα με τη συνημμένη τεχνική έκθεση ο κλίβανος 1 θα είναι ορατός και επισκέψιμος με πρόβλεψη θύρας για τον καθαρισμό του και αντικατάσταση των λαμπτήρων του... 2.... 3.... Εγκρίνουμε από την άποψη του αρχαιολογικού νόμου την ανέγερση πενταώροφης οικοδομής φερόμενης ιδιοκτησίας των κ.κ. Π. Τριψάνη. Πετρωτού και Δ. Μεϊμαρίδη... με τους εξής όρους:...». Ακολούθως, στο όνομα της ανωτέρω εταιρίας εκδόθηκε η υπ' αριθ. 2122/22.10.2004 άδεια οικοδομής του Τμήματος Χορήγησης Αδειών της Διεύθυνσης Πολεοδομίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, με την οποία επετράπη η ανέγερση επί του επίμαχου γηπέδου «πενταόροφης οικοδομής με ισόγεια καταστήματα και εσοχή» και με ύψος, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο στέλεχος της άδειας 16,00 μ. Ωστόσο, στο ύψος αυτό της οικοδομής, το οποίο ήταν το ανώτατο επιτρεπόμενο στην περιοχή, δεν είχαν περιληφθεί τα 0,70 μέτρα επιπλέον ύψους που περιλαμβάνονταν στην κατά τα ανωτέρω τεχνική έκθεση της εταιρίας που είχε εγκριθεί με την ΥΓΤΠ0/ΑΕΧ/Β1/Φ34/64311/3747/ 14.9.2004 απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού. Για τον λόγο αυτό, με την υπ' αριθ. 16404/8.4.05/29.7.2005 πράξη της Πολεοδομίας η εν λόγω άδεια αναθεωρήθηκε, ώστε να περιλάβει και την αύξηση του ύψους κατά 0 70 μ., σύμφωνα με την ανωτέρω απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού. Επιπλέον, με την εν λόγω πράξη αναθεωρήθηκε η άδεια και ως προς την εξαίρεση από την κατεδάφιση τμημάτων του 5ου ορόφου και της εσοχής λόγω υπερβάσεων εμβαδού, η οποία αποφασίστηκε αρχικά με την υπ' αριθμ. 29/ΕΚ/21809/7.05 και στη συνέχεια με την υπ αριθμ. 29/ΕΚ/2223/06 (2308Ε)/12.9.2006 απόφαση του Νομάρχη Θεσσαλονίκης. Της πράξης αναθεώρησης της άδειας είχε προηγηθεί το μνημονευόμενο σε αυτήν υπ' αριθ. 1515/1.4.2005 έγγραφο της 9 ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης που εκδόθηκε μετά από σχετικό αίτημα της εργολάβου εταιρίας και κοινοποιήθηκε στο Τμήμα Χορήγησης 0ικοδομικών Αδειών της Διεύθυνσης Πολεοδομίας Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με το οποίο «0ι παρεκκλίσεις από τον Γ0Κ που έγιναν στην ανέγερση της οικοδομής ιδιοκτησίας σας επί της οδού Μελενίκου 30 στη Θεσσαλονίκη 4 / 12

οφείλονται στη μετατροπή της μελέτης ύστερα από υπόδειξη της υπηρεσίας μας και περιγράφονται στην συνημμένη τεχνική έκθεση... Η Υ.Α. ΥΠΠ0/ΑΡΧ/Β1/Φ34/643113/3747/27.9.2004 βασίζεται στην υπ'αριθ. 3381/22.6.2004 Τεχνική Έκθεση (όρος 4) των προϋποθέσεων, στην οποία αναφέρονται επακριβώς οι παρεκκλίσεις από τον Γ0Κ. Σύμφωνα με τον Ν. 3028/2002. άρθρο 10 παρ. 7 είναι δυνατόν να επιβάλλονται παρεκκλίσεις στους όρους δόμησης για την προστασία των ακινήτων μνημείων με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου. Κατόπιν τούτου δεν υπάρχει ζήτημα πολεοδομικών υπερβάσεων, διότι καλύπτονται από την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση, με την οποία εγκρίνεται η ανέγερση της οικοδομής..». Σημειωτέον ότι η ίδια οικοδομική άδεια αναθεωρήθηκε και με την 771/06 πράξη της Πολεοδομίας, για την τροποποίηση των διαμορφώσεων του προκηπίου επί της οδού Χαντζηανδρέου και των θεωρητικών διαμορφώσεων παρά το κοινό όριο. Ακολούθησαν αναφορές των περίοικων, αλλεπάλληλα σήματα διακοπής των εργασιών [π.χ. για υπερβάσεις μικρής έκτασης, ήτοι κατά 0,40 μ. του επιτρεπόμενου βάσει της άδειας οικοδομής ύψους] και συνέχισης αυτών, καθώς και αίτηση ακυρώσεως των περίοικων Κυριακής Κατσίδου κλπ. κατά της ανωτέρω απόφασης του Νομάρχη περί εξαιρέσεως από την κατεδάφιση τμημάτων της ως άνω οικοδομής, η οποία απορρίφθηκε ως ανομιμοποίητη με την 19/2009 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης. Στη συνέχεια, ο εκκαλών και η ήδη αποθανούσα σύζυγός του υπέβαλαν προς τον Νομάρχη Θεσσαλονίκης την από 14.7.2009 αίτησή τους για την ανάκληση της ανωτέρω οικοδομικής άδειας, της ως άνω πράξης αναθεώρησής της καθώς και της ανωτέρω απόφασης του Νομάρχη Θεσσαλονίκης περί εξαίρεσης τμημάτων της οικοδομής από την κατεδάφιση. Στην αίτηση αυτή αναφερόταν, μεταξύ άλλων, ότι από τα σχέδια που συνοδεύουν την εν λόγω οικοδομική άδεια προκύπτει διαφορετικό ύψος από εκείνο, το οποίο αναγράφεται ως επιτρεπόμενο στο στέλεχος της άδειας, ήτοι ύψος 22,60 μέτρα αντί του επιτρεπόμενου ύψους των 16 μέτρων. Επί της αιτήσεως αυτής το τμήμα έκδοσης οικοδομικών αδειών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης αποφάνθηκε με το υπ' αριθ. 12305/24.3.2010 έγγραφό του ως εξής: «... Η μελέτη βάσει της οποίας εκδόθηκε η υπ' αριθ. 2122/2004 οικοδομική άδεια είναι σύμφωνη με τους καθορισμένους όρους δόμησης... και ειδικότερα με το ύψος των 16,00 μ. Η υπάρχουσα οικοδομή, όμως. δεν είναι σύμφωνη με τα σχέδια της αρχικής 2122/2004 οικοδομικής άδειας αλλά με τα σχέδια της μεταγενεστέρως υποβληθείσας μελέτης αναθεώρησης. Τα σχέδια που αντιστοιχούν στη συγκεκριμένη οικοδομή όπως διαμορφώθηκε μετά τη διαπίστωση ύπαρξης της διατηρητέας αρχαιότητας... υποβλήθηκαν για πρώτη φορά στην Υπηρεσία μας κατά την αναθεώρηση της παραπάνω οικοδομικής άδειας. Τα σχέδια αυτά παρουσιάζουν το κτίσμα με παρεκκλίσεις από τους ισχύοντες όρους δόμησης σύμφωνα με την υπ αριθ. ΥΠΠ0/ΑΡΧ/Β1/64311/3747/14.9.2004 απόφαση του ΥΠΠ0, η οποία συνοδευόταν από σχέδια - τεχνική έκθεση και είχε εκδοθεί βάσει του αρχαιολογικού νόμου 3028/2002... Ύστερα από τα παραπάνω με τους καθορισθέντες αρμοδίως από τον Υπουργό Πολιτισμού όρους δόμησης, όπως αυτοί εκφράζονται με τη σχετική θεωρημένη από 5 / 12

τον ΥΠΠ0 μελέτη, διαμορφώθηκε η οικοδομή και αναθεωρήθηκε η οικοδομική άδεια. Στην πορεία διαπιστώθηκε ότι υπήρχαν μικρές αποκλίσεις από την εγκεκριμένη μελέτη οι οποίες υπάγονταν στις διατάξεις... περί μικρών παραβάσεων που δύνανται να εξαιρεθούν από την κατεδάφιση. Έτσι εξαιρέθηκαν από την κατεδάφιση οι όποιες μικρές υπερβάσεις (φλούδες του φέροντας οργανισμού στον τελευταίο όροφο). Σήμερα δηλαδή η υπόψη οικοδομή είναι σύμφωνη με την αναθεωρημένη οικοδομική άδεια σε συνδυασμό με την υπ' αριθμ. 29 ΕΚ 2223/12.9.2006 απόφαση εξαίρεσης από την κατεδάφιση τον Νομάρχη Θεσσαλονίκης... Δεν τίθεται λοιπόν θέμα ανάκλησης των παραπάνω πράξεων δεδομένου ότι δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητές μας ο έλεγχος και πολύ περισσότερο η κρίση επί των αποφάσεων του Υπουργού Πολιτισμού. Για τον λόγο αυτό διαβιβάζουμε με το παρόν την αίτηση που έχετε υποβάλει τόσο στο Γραφείο του Υπουργού Πολιτισμού όσο και στην 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, προκειμένου να επιληφθούν και να απαντήσουν αρμοδίως στους ισχυρισμούς σας». Σε συνέχεια του εγγράφου αυτού η 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων με το από 20.4.2010 έγγραφό της απάντησε ως εξής: «Με την ΥΠΠ0/ΓΔΑ/ΑΡΧ/Β1/Φ34/64311/3747/14.9.2004 Υ.Α. εγκρίθηκε η ανέγερση της εν λόγω οικοδομής υπό την προϋπόθεση της διατήρησης και ανάδειξης του κλιβάνου 1... σύμφωνα με την υποβληθείσα τεχνική έκθεση και τις διατάξεις τον ν. 3028/2002. Συγκεκριμένα, για τη διατήρηση τον κλιβάνου 1, η κατασκευάστρια εταιρία υπέβαλε στην Εφορεία μας την υπ αριθ. 3381/22.6.2004 Τεχνική Έκθεση, στην οποία αναφερόταν στις απαιτούμενες ενέργειες για την ανάδειξη των αρχαίων στο υπόγειο της οικοδομής. Στην ανωτέρω τεχνική έκθεση δηλώνεται ότι η προτεινόμενη λύση προϋποθέτει παρεκκλίσεις από τον Γ.0.Κ.. οι οποίες επιτρέπονται σύμφωνα με το άρθρο 10 παρ. 7 του Ν. 3028/2002 και στην περίπτωσή μας συνίστανται: α) στην ανύψωση του δαπέδου του ισογείου κατά 0,70 μ., β)... γ)... Άλλωστε ο έλεγχος ύψους και αριθμού ορόφων οικοδομών είναι αρμοδιότητα της Διεύθυνσης Πολεοδομίας Θεσσαλονίκης». Εν τω μεταξύ, μετά από αίτημα του εκκαλούντος, εκδόθηκε το από 10.2.2010 πόρισμα του Σώματος Επιθεωρητών - Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης. Στο πόρισμα αυτό αναφέρονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: α) όπως προκύπτει από την παράγραφο 5 του υπομνήματος διαγράμματος κάλυψης που συνοδεύει την εν λόγω οικοδομική άδεια το συνολικό ύψος που ελήφθη υπόψη για τον υπολογισμό του όγκου της οικοδομής είναι 21,10 μέτρα και συγκεκριμένα ισόγειο + 5 όροφοι 16 μέτρα, εσοχή 2,70 μέτρα, δώμα 2,4 μέτρα. Επιπλέον, το ύψος της οικοδομής αναγράφεται ως 16 μέτρα, που έρχεται σε αντίθεση με αυτό των 21,10 μέτρων που ελήφθη υπόψη για τον υπολογισμό του όγκου της οικοδομής (σελ. 13 του πορίσματος). Κατά το πόρισμα αυτό «η οικοδομική άδεια εκδόθηκε με ύψος οικοδομής 18,70 μέτρα χωρίς δώμα (21,10 μέτρα συμπεριλαμβανομένου του δώματος) και βάσει του στελέχους αυτής 16 μέτρα. Αναθεωρήθηκε στις 29.7.2005 με ύψος οικοδομής 19.90 μέτρων χωρίς δώμα (22,30 μέτρων συμπεριλαμβανομένου του δώματος). Αναθεωρήθηκε στις 24.10.2006 με ύψος οικοδομής 20,20 μέτρων χωρίς δώμα (22,60 μέτρων συμπεριλαμβανομένου του δώματος)» (σελ. 15). Στα συμπεράσματα του ως άνω πορίσματος αναφέρεται ότι «0ι ως άνω εμπλεκόμενοι απαραδέκτως δεν εντόπισαν την υφιστάμενη διαφορά 6 / 12

μεταξύ του αναγραφόμενου ύψους στο στέλεχος της οικοδομικής άδειας και των σχεδίων, αντικείμενο που δεν απαιτεί επιτόπια έρευνα ούτε και σύγκριση των προαναφερθέντων στοιχείων... Το υποβληθέν τοπογραφικό διάγραμμα για την έκδοση της οικοδομικής άδειας είναι ανακριβές, όσον αφορά στη μέση υψομετρική διαφορά των οδών Μελενίκου και Χατζηανδρέου την οποία παρουσιάζει περίπου δυόμιση (2,50) μέτρα, ενώ η πραγματική μέση υψομετρική διαφορά αυτών (όπως προκύπτει από το τοπογραφικό διάγραμμα που απέστειλε ο Δήμος Θεσσαλονίκης στο ΣΕΕΔΔ) είναι περίπου ενενήντα (90) εκατοστά...». Τέλος, ως προτάσεις προς την Διεύθυνση Πολεοδομίας της Ν.Α. Θεσσαλονίκης αναφέρονται τα εξής: «Δεδομένου ότι: 1) Τα ελεγχθέντα σχέδια της μελέτης που συνοδεύουν την υπ' αριθμ. 2122/22.10.2004 οικοδομική άδεια αποτυπώνουν ύψος της οικοδομής πολύ μεγαλύτερο των δεκαέξι (16) μέτρων, σε αντίθεση με το αναγραφόμενο ύψος της οικοδομής στο στέλεχος της οικοδομικής άδειας και κατά παράβαση του άρθρου 3 του από 3.2.1993 Π.Δ/τος (ΦΕΚ Δ' 44), 2) το ύψος της οικοδομής αποτελεί όρο δόμησης και επομένως αποτελεί ένα από τα κύρια στοιχεία αυτής, προτείνεται η ανάκληση της οικοδομικής άδειας, διότι: α) τα εγκεκριμένα σχέδια παρουσιάζουν ύψος μεγαλύτερο από το μέγιστο επιτρεπόμενο και έρχονται σε αντίθεση με το αναγραφόμενο ύψος στο στέλεχος αυτής, β) Η μέση υψομετρική διαφορά μεταξύ των οδών Μελενίκου και Χατζηανδρέου, σύμφωνα με το υποβληθέν τοπογραφικό διάγραμμα για την έκδοση της οικοδομικής άδειας, είναι περίπου δυόμιση (2,5) μέτρα, ενώ η μέση υψομετρική διαφορά των οδών Μελενίκου και Χατζηανδρέου, σύμφωνα με το τοπογραφικό διάγραμμα που απέστειλε ο Δήμος Θεσσαλονίκης στο ΣΕΕΔΔ, είναι περίπου ενενήντα (90) εκατοστά...». Με τα δεδομένα εκδόθηκε η 29/οικ.53803/11.11.2010 απόφαση της Διεύθυνσης Πολεοδομίας, η οποία, έλαβε, μεταξύ άλλων, υπόψη την ανωτέρω έκθεση του ΣΕΕΔΔ. Σε αυτήν διαλαμβάνονται τα εξής: «Έχοντας υπόψη: 1) το αρχικό υπ' αριθμ. 2911/113/3.2.2004 υψομετρικό σημείωμα του Δήμου Θεσσαλονίκης... 2) ότι μέχρι την ημέρα κοινοποίησης της υπ' αριθμ. 162/Θ/2010 έκθεσης ελέγχου του ΣΕΕΔΔ δεν γνωρίζαμε την ύπαρξη του υπ' αριθμ. 78481/2242-6-08 εγγράφου του Δήμου Θεσσαλονίκης μια και ούτε ο Δήμος ούτε ο ελεγκτής Δημόσιας Διοίκησης κατά την διαδικασία ελέγχου μας το έθεσαν υπόψη, πολύ δε περισσότερο η Υπηρεσία δεν γνώριζε τις συνημμένες στο έγγραφο αυτό μηκοτομή και οριζοντιογραφία, στις οποίες αναφέρονται συγκεκριμένα υψόμετρα για την οδό Μελενίκου που είναι διαφορετικά από τα αναγραφόμενα στην οικοδομική άδεια. 3) το υπ' αριθμ. 1515/1.4.2005 έγγραφο της 9ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης, το οποίο επιβεβαίωνε τους ισχυρισμούς των μελετητών ότι η υπ' αριθμ. ΥΠΠ0/ΑΡΧ/Β1/Φ34/64311/3747/14.9.2004 απόφαση τον Υπουργού είχε χορηγήσει παρεκκλίσεις στο συνολικό ύψος της οικοδομής όπως ακριβώς αυτό φαινόταν στα συνημμένα και θεωρημένα από αυτήν σχέδια, διατυπώνοντας την θέση ότι «... δεν υπάρχει ζήτημα πολεοδομικών υπερβάσεων, διότι καλύπτονται από την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση, με την οποία εγκρίνεται η ανέγερση της οικοδομής...». 4) το υπ' αριθμ. 12305/24.3.2010 έγγραφό μας προς το ΥΠΠ0 με το οποίο ζητούσαμε να επιληφθεί αρμοδίως για την ισχύ της υπ' αριθμ. 7 / 12

ΥΠΠ0/ΑΡΧ/Β1/Φ34/64311/3747/14.9.2004 απόφασης Υπουργού. 5) το υπ' αριθμ. 1908/20.4.2010 έγγραφο της 9 ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης που μας εστάλη σε απάντηση τον προηγούμενοι) εγγράφου μας, από το οποίο έμμεσα πλην όμως σαφώς προκύπτει ότι είναι λανθασμένα τα αναφερόμενα στο προηγούμενο υπ' αριθμ. 1515/1.4.2005 έγγραφό τους δεδομένου ότι όπως ρητά αναφέρει ο έλεγχος του ύψους είναι αρμοδιότητα της Πολεοδομικής Υπηρεσίας σε αντίθεση με το υπ' αριθμ. 1515/1.4.2005 έγγραφο της 9 ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, όπως επίσης και το γεγονός ότι παρεκκλίσεις από τις ισχύουσες διατάξεις χορηγήθηκαν όχι κατά την έκδοση της οικοδομικής άδειας αλλά κατά τις αναθεωρήσεις αυτής α και β', 6) το γεγονός ότι...η στάθμη της υφιστάμενης ασφαλτοστρωμένης οδού Χατζηανδρέου από την εγκεκριμένη τελική στάθμη που δίνει ο Δήμος μετά το συνδυασμό των υπ' αριθμ. 2911/2004 και 78481/2242/6.10.2008 εγγράφων του Δήμου Θεσσαλονίκης είναι διάφορη από την εμφανιζόμενη στο τοπογραφικό της οικοδομικής άδειας. 7). 8) τις προτάσεις της υπ' αριθμ. 162/Θ/2010 έκθεσης ελέγχου του ΣΕΕΔΔ για ανάκληση της οικοδομικής άδειας 9)... και το γεγονός ότι κατά την έκδοση της υπ' αριθμ. 2122/2004 απεκρύβη η έκδοση της υπ' αριθμ. ΥΠΠ0/ΓΑΑ/ΑΡΧ/ Β1/Φ34/64311/3747/14.9.2004 απόφασης, αποφασίζουμε: 1) την ανάκληση των υπ' αριθμ. 16404/27.7.2005 και 771/24.10.2006 αναθεωρήσεων της υπ' αριθμ. 2122/2004 οικοδομικής άδειας... που ελέγχθηκαν από την Υπηρεσία μας και επέτρεπαν την υπέρβαση τον ύψους της οικοδομής πέραν των 16,00 μ. που επιτρέπονται από τους ισχύοντες όρους δόμησης της περιοχής σύμφωνα με το από 3.2.1993 Π.Δ. (ΦΕΚ 44 Δ') δεδομένου ότι από το υπ' αριθμ. 1908/20.4.2010 νεότερο της 9ης Εφορίας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης προκύπτει ότι δεν έχει χορηγηθεί παρέκκλιση από τον Υπουργό Πολιτισμού ως προς το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος στη συγκεκριμένη οικοδομή, ο έλεγχος του οποίου, όπως ρητά αναφέρεται σε αυτό, είναι αρμοδιότητα της Πολεοδομικής Υπηρεσίας σε αντίθεση με τα αναφερόμενα στο υπ' αριθμ. 1515/1.4.2005 προηγούμενο έγγραφο της 9ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης. 2) την ανάκληση της υπ' αριθμ. 2122/22.10.2004 οικοδομικής άδειας δεδομένου ότι μετά. την ανάκληση των παραπάνω αναθεωρήσεων διαπιστώνεται ότι κατά την έκδοσή της απέκρυψαν οι αιτούντες και οι μελετητές από τους ελεγκτές υπαλλήλους την ύπαρξη του αρχαιολογικού ευρήματος και την έκδοση της υπ' αριθμ. ΥΠΠ0/ΓΔΑ/ΑΡΧ/Β1/Φ34/64311/3747/14.9.2004 απόφασης που αφορούσε νέα μελέτη με σκοπό την προστασία των αρχαιολογικών ευρημάτων και που εκ των πραγμάτων καθόριζαν ότι η υπ' αριθμ. 7/15.1.2004 αρχική άδεια εκσκαφής δεν ήταν πλέον επαρκής για την έκδοση της οικοδομικής άδειας». Η ανωτέρω απόφαση προσβλήθηκε από την εργολάβο εταιρία με προσφυγή ενώπιον του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης, η οποία απορρίφθηκε με την 5454/8.2.2011 απόφαση του οργάνου αυτού, με την εξής αιτιολογία: «Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις, τη σχετική νομολογία και τις απόψεις της ΔΙ.ΠΕ.ΧΩ τις οποίες αποδεχόμαστε, η υπό κρίση προσφυγή είναι απορριπτέα. Αυτό γιατί η προσβαλλόμενη 29/οικ.53803/11.11.2010 8 / 12

απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Πολεοδομίας Θεσσαλονίκης, με την οποία ανακλήθηκαν οι υπ' αριθμ. 16404/27.7.2005 και 771/24.10.2006 αναθεωρήσεις της υπ' αριθμ. 2122/2004 οικοδομικής άδειας, ως και αυτή η ίδια οικοδομική άδεια, εκδόθηκε προς αποκατάσταση της νομιμότητας σε εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου μόνου του Α.Ν. 261/68... και της μέχρι σήμερα διαμορφωθείσας νομολογίας... Εξάλλου, ο ισχυρισμός της προσφεύγουσας εταιρίας ότι παρά την αντίθετη ουσιαστική κρίση της εκδούσας αρχής περί απόκρυψης στοιχείων εκ μέρους της, όλα τα στοιχεία ήταν γνωστά σε αυτήν, και ως εκ τούτου δεν είναι δυνατή η ανάκληση της οικοδομικής άδειας μετά την πάροδο του εύλογου χρόνου της πενταετίας, είναι επίσης απορριπτέος. Αυτό γιατί, κατά πάγια νομολογία του ΣτΕ οι διατάζεις της πολεοδομικής νομοθεσίας που αφορούν το ανώτατο επιτρεπόμενο ύψος των οικοδομών, αποβλέπουν στην προστασία γενικότερου και ιδιαίτερα σοβαρού κοινωνικού συμφέροντος και, συνεπώς, οι οικοδομικές άδειες που είναι αντίθετες προς τις διατάξεις αυτές μπορούν να ανακληθούν ακόμα και μετά την πάροδο μεγάλου χρονικού διαστήματος από την έκδοσή τους, αδιαφόρως αν συντρέχει ή όχι υπαιτιότητα του ενδιαφερομένου (βλ. ΣτΕ 479/78, 835/77)». 6.Επειδή, στη συνέχεια, οι εφεσίβλητοι άσκησαν αίτηση ακυρώσεως κατά της ανακλητικής απόφασης και της απόφασης του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης, με την οποία απορρίφθηκε η διοικητική προσφυγή κατά της πρώτης πράξης. 0 ήδη εκκαλών άσκησε παρέμβαση υπέρ του κύρους των προσβληθεισών πράξεων. Το Διοικητικό Εφετείο Θεσσαλονίκης με την εκκαλούμενη απόφασή του έκρινε τα εξής: «Επειδή, η κατά τα ανωτέρω ανάκληση της 2122/22.10.2004 οικοδομικής άδειας, η οποία εχώρησε μετά πάροδο έξι ετών και ενός περίπου μηνός από της εκδόσεως αυτής, δηλαδή χρονικού διαστήματος το οποίο, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, υπερβαίνει τον εύλογο υπό τις συγκεκριμένες περιστάσεις χρόνο, αντίκειται προς την κατά τα ανωτέρω διέπουσα την ανάκληση των διοικητικών πράξεων αρχή, εφόσον η επικαλούμενη από τη Διοίκηση δόλια ενέργεια της πρώτης αιτούσας περί αποκρύψεως της προαναφερόμενης απόφασης του Υφυπουργού Πολιτισμού δεν ευσταθεί, καθώς. η εν λόγω απόφαση του Υφυπουργού είχε διαβιβαστεί εγγράφως από την 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων στη Διεύθυνση Πολεοδομίας Θεσσαλονίκης πριν από την έκδοση της επίμαχης οικοδομικής άδειας και, ως εκ τούτου, η εν λόγω Διεύθυνση γνώριζε ή τουλάχιστον όφειλε να γνωρίζει την ύπαρξη της εν λόγω αποφάσεως του Υφυπουργού. Συνεπώς, η προσβαλλόμενη ανακλητική πράξη κατά το μέρος που ανακάλεσε την επίμαχη οικοδομική άδεια δεν είναι νόμιμη ούτε αιτιολογείται νομίμως. Εξάλλου, μη νόμιμη είναι η ως άνω ανακλητική πράξη και κατά το μέρος που ανακάλεσε τις επίμαχες αναθεωρήσεις της εν λόγω οικοδομικής άδειας, καθώς οι πλημμέλειες που αποδίδονται σε αυτές αφορούν υπερβάσεις κατά την εκτέλεση της οικοδομικής άδειας οι οποίες. δεν μπορούν να αποτελέσουν λόγο ανακλήσεως. Επιπροσθέτως, ενόψει της αναφερθείσας σε προηγούμενη σκέψη γενικής αρχής του διοικητικού δικαίου που διέπει την ανάκληση των διοικητικών πράξεων, τόσο η πολεοδομική αρχή 9 / 12

όσο και ο Γενικός Γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης, ο οποίος επιλήφθηκε της υποθέσεως κατόπιν προσφυγής, όφειλε να εκτιμήσει αν με την ανάκληση της οικοδομικής άδειας και των αναθεωρήσεων αυτής παραβιάζονταν η αρχή της αναλογικότητας και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης με δεδομένο ότι η εν λόγω οικοδομή είχε αποπερατωθεί και είχαν πωληθεί τα διαμερίσματα αυτής, ενώ τμήματα του 5ου ορόφου, τα οποία είχαν κριθεί αυθαίρετα λόγω υπερβάσεων ως προς το ύψος εξαιρέθηκαν από την κατεδάφιση με απόφαση του Νομάρχη Θεσσαλονίκης, η οποία, όπως προαναφέρθηκε κατέστη αμετάκλητη λόγω απορρίψεως της ασκηθείσας κατ' αυτής αιτήσεως ακυρώσεως. Για τους ανωτέρω λόγους, βασίμως προβαλλόμενους, η προσβαλλόμενη ανακλητική πράξη πρέπει να ακυρωθεί, ακυρωτέα δε αποβαίνει, κατόπιν τούτου και η συμπροσβαλλόμενη απόφαση του Γενικού Γραμματέα, με την οποία απορρίφθηκε η ασκηθείσα κατά της ανακλητικής αυτής πράξης προσφυγή». 7.Επειδή, κατά της 2345/2013 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης, ο Αθανάσιος Σμοκοβίτης άσκησε την ήδη κρινόμενη έφεση. Στην έφεση αυτή προβάλλεται ότι η ανωτέρω απόφαση του Διοικητικού Εφετείου είναι εσφαλμένη για τους εξής, μεταξύ άλλων, λόγους: α) Η αιτιολογία της 29/οικ.53803/11.11.2010 απόφασης του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Πολεοδομίας Θεσσαλονίκης, με την οποία ανακλήθηκαν η επίμαχη οικοδομική άδεια και οι αναθεωρήσεις της, είναι νόμιμη, διότι, έστω και αν η αιτιολογία που αναγράφεται στο σώμα της πράξης αυτής είναι ελλιπής, αυτή πρέπει να συμπληρωθεί από τα στοιχεία του φακέλου, ιδίως δε από το 162/Φ/2010 πόρισμα του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, από τα οποία σαφώς προκύπτει ότι η εν λόγω οικοδομική άδεια είναι παράνομη, αφού: 1) στα εγκριθέντα από την υπηρεσία σχέδια αυτής αναγράφεται άλλο ύψος (22,60 μέτρα) από το μέγιστο επιτρεπόμενο για την περιοχή ύψος (16 μέτρα), το οποίο και αναγράφεται στο στέλεχος της άδειας, 2) η οικοδομική άδεια παραβιάζει τον ανώτατο αριθμό ορόφων που επετράπη με την ΥΠΠ0/ΑΡΧ/Β1/Φ34/64311/3747/14.9.2004 απόφαση του Υφυπουργού Πολιτισμού, αφού επιτρέπει την ανέγερση οκτώ αντί πέντε ορόφων. Για τους ίδιους λόγους είναι νόμιμη και η αιτιολογία της 5454/8.2.2011 απόφασης του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης, με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή της καθ' ων η έφεση κατά της ανωτέρω ανακλητικής πράξης. β) Η ανάκληση της άδειας και των αναθεωρήσεων αυτής ήταν νόμιμη, αφού και δημόσιο συμφέρον για την ανάκληση συνέτρεχε (προστασία του παρακείμενου μνημείου της Ροτόντας, υπερβάσεις μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους) και σαφής δόλος των δικαιούχων της αδείας αλλά και της Διοίκησης προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου και συνεχείς οχλήσεις της Διοίκησης από τους περίοικους σχετικά με τις παρανομίες της εν λόγω άδειας προκύπτουν, γεγονότα που παρανόμως δεν συνεκτιμήθηκαν από το Διοικητικό Εφετείο προκειμένου να διατυπωθεί η κρίση σχετικά με το σύννομο ή μη της ανάκλησης αυτής. γ) Η κρίση της εκκαλούμενης απόφασης ότι οι πλημμέλειες που αποδίδονται στις αναθεωρήσεις της οικοδομικής 10 / 12

άδειας αφορούν υπερβάσεις κατά την εκτέλεση της άδειας είναι εσφαλμένη. δ) Η κρίση της εκκαλουμένης ότι εν προκειμένω η Διοίκηση όφειλε να εξετάσει εάν είχαν δημιουργηθεί έννομες καταστάσεις δεκτικές προστασίας είναι μη νόμιμη, αφενός μεν διότι εν προκειμένω το δημόσιο συμφέρον επέτασσε την ανάκληση της οικοδομικής άδειας και των αναθεωρήσεων αυτής ανεξαρτήτως τυχόν ωφέλειας των διοικουμένων από την οικοδομική αυτή άδεια και αφετέρου διότι στην έκδοση της παράνομης οικοδομικής άδειας είχαν συμβάλει δόλιες ενέργειες των δικαιούχων της άδειας και, επομένως, δεν είχαν πράγματι δημιουργηθεί τέτοιες έννομες καταστάσεις δεκτικές προστασίας. 8.Επειδή, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 4 από την άποψη του παραδεκτού της κρινόμενης έφεσης, το ζήτημα που τίθεται στην παρούσα υπόθεση είναι αν η εκκαλούμενη απόφαση ερμήνευσε ορθώς τις γενικές αρχές ανάκλησης των διοικητικών πράξεων τόσο κατά τον προσδιορισμό του ευλόγου χρόνου για την ανάκληση των προσβληθεισών πράξεων με βάση τα πραγματικά δεδομένα της υπόθεσης, όσο και κατά τον προσδιορισμό των ιδιαίτερων συνθηκών που θα επέτρεπαν την υπέρβαση του ευλόγου χρόνου, ήτοι λόγων δημοσίου συμφέροντος ή δόλιας ενέργειας του διοικουμένου. Περαιτέρω δε τίθεται συναφώς και το ζήτημα αν υφίσταται νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία προσδιορίστηκε η, κατά τις γενικές αυτές αρχές, έννοια του ευλόγου χρόνου υπό τα αυτά ή παραπλήσια γεγονότα που κρίθηκαν από το δικάσαν ή εάν οι ανωτέρω κρίσεις του δικάσαντος εφετείου έρχονται σε αντίθεση με νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας περί του επιτρεπτού της ανακλήσεως ευμενών διοικητικών πράξεων και δη οικοδομικών αδειών και μετά την παρέλευση ευλόγου χρόνου από την έκδοσή τους, έστω και εάν έχουν δημιουργηθεί καλοπίστως υπέρ των διοικουμένων πραγματικές καταστάσεις δεκτικές προστασίας. 9.Επειδή, οι υπό στοιχείο β' και δ' λόγοι εφέσεως προβάλλονται παραδεκτώς από την άποψη των οριζομένων στη διάταξη του άρθρου 12 του ν. 3900/2010. Τούτο δε διότι υπό τα αυτά νομικά και πραγματικά γεγονότα που έκρινε η εκκαλουμένη καθ' ερμηνεία των γενικών αρχών ανάκλησης των διοικητικών πράξεων δεν υφίσταται απόφαση του Δικαστηρίου σε υπόθεση με όμοια ή παρεμφερή νομικά και πραγματικά γεγονότα, ως προς το ζήτημα του ευλόγου χρόνου. Περαιτέρω δε υπάρχει νομολογία του Δικαστηρίου, κατά την οποία η μη τήρηση διατάξεων της πολεοδομικής νομοθεσίας, οι οποίες αποβλέπουν στη διαφύλαξη του προσήκοντος φωτισμού και αερισμού των οικοδομών (όπως το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος, και οι ελάχιστες αποστάσεις μεταξύ των ορίων της οικοδομής και του οικοπέδου), αφορούν στην προστασία γενικότερου κοινωνικού συμφέροντος και ως εκ τούτου η κατά παράβαση των διατάξεων αυτών εκδοθείσα οικοδομική άδεια υπόκειται σε ανάκληση ακόμη και αν παρήλθε μακρός χρόνος από την έκδοση αυτής (Σ.τ.Ε. 1016/2013, απόφαση την οποία μνημονεύουν ο εκκαλών, κατά την παράθεση του ισχυρισμού περί του παραδεκτού του υπό στοιχείο β' λόγου εφέσεως). Περαιτέρω, κατά τα κριθέντα 11 / 12

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Νόμος και Φύση από το Δικαστήριο, η υπέρβαση του ευλόγου χρόνου είναι δυνατή ακόμη και εάν από τις ανακαλούμενες πράξεις έχει δημιουργηθεί καλοπίστως υπέρ διοικουμένου πραγματική κατάσταση δεκτική έννομης προστασίας εφόσον, κατά την ειδικώς αιτιολογημένη κρίση της αρμόδιας αρχής, η ανάκληση επιβάλλεται από ειδικότερους λόγους δημοσίου συμφέροντος (Σ.τ.Ε. 3445/2007 απόφαση την οποία εξ άλλου μνημονεύουν ο εκκαλών κατά την παράθεση του ισχυρισμού περί του παραδεκτού του υπό στοιχείο δ' λόγου εφέσεως). 0ι ανωτέρω λόγοι εφέσεως είναι, εξάλλου, βάσιμοι. Και τούτο διότι από την προσβληθείσα ανακλητική πράξη, της οποίας η αιτιολογία συμπληρώνεται με το υπ' αριθ. 162/Φ/2010 πόρισμα του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης στο οποίο αυτή παραπέμπει, προκύπτει ότι η ανάκληση της επίδικης οικοδομικής άδειας και των αναθεωρήσεων αυτής εχώρησε για λόγους δημοσίου συμφέροντος και, προεχόντως, διότι οι πράξεις αυτές εκδόθηκαν κατά παράβαση των ισχυόντων όρων δόμησης της περιοχής για το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος (άρθρο 3 π.δ. της 16.12.1992, Δ' 44/1993), καθόσον στα εγκριθέντα από την πολεοδομική υπηρεσία σχέδια αυτής αναγραφόταν άλλο ύψος (22,60 μέτρα) από το ως άνω μέγιστο επιτρεπόμενο για την περιοχή ύψος (16 μέτρα) και κατά παράβαση των ορισθέντων με την ΥΠΠ0/ΑΕΧ/Β1/Φ34/64311/3747/14.9.2004 απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού, με την οποία είχε εγκριθεί, λόγω της αποκάλυψης κεραμικού κλιβάνου βυζαντινών χρόνων κατά τις εργασίες ανασκαφής, παρέκκλιση ως προς το ύψος σε τμήμα της οικοδομής [λόγω υψομετρικής διαφοράς του οικοπέδου και ανύψωσης του δαπέδου ισογείου] κατά 0,70 μ. και η ανέγερση πενταώροφης οικοδομής. Τις ανωτέρω υπερβάσεις είχε επισημάνει και ο εκκαλών με την παρέμβασή του ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου. Συνεπώς, εφόσον συνέτρεχαν στη συγκεκριμένη περίπτωση λόγοι δημοσίου συμφέροντος ήταν επιτρεπτή η ανάκληση της οικοδομικής άδειας και των αναθεωρήσεων αυτής και μετά την παρέλευση ευλόγου χρόνου, ακόμη και εάν θεωρηθεί ότι η παρέλευση έξι ετών και ενός περίπου μηνός από την έκδοση της οικοδομικής άδειας υπερβαίνει τον ως άνω εύλογο χρόνο, ακόμη δε και εάν είχε δημιουργηθεί καλοπίστως υπέρ των εφεσιβλήτων πραγματική κατάσταση δεκτική έννομης προστασίας. Νόμιμη δε παρίσταται και η αιτιολογία της 5454/8.2.2011 απόφασης του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης, με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή των καθ' ων η έφεση κατά της ανωτέρω ανακλητικής πράξης. Τα αντίθετα κρίνοντας το δικάσαν εφετείο, έσφαλε και, συνεπώς, πρέπει να γίνει δεκτή η έφεση, παρελκούσης ως αλυσιτελούς της εξετάσεως των λοιπών λόγων εφέσεως, και να εξαφανιστεί η εκκαλούμενη απόφαση. Στη συνέχεια πρέπει να απορριφθεί η αίτηση ακυρώσεως των εφεσιβλήτων - αιτούντων για τους λόγους που ήδη μνημονεύθηκαν. 12 / 12