Αρ. Φακ: ΑΚΡ 121/2009

Αρ. Φακ: ΑΚΡ 121/2009 ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΑΠΟΝΟ ΜΕ Αρ, ΑΚΡ 121/2009 ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΕΙΣΔΟΧΗΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΤΗΣ Β ΚΑΙ Γ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΣΤΗ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ 1. Η κα. Α. Π., υπέβαλε με επιστολή της, ημερομηνίας 23 Σεπτεμβρίου 2009, παράπονο κατά του Πανεπιστημίου Κύπρου αναφορικά με τη διαδικασία εισδοχής πρωτοετών φοιτητών, που εξασφάλισαν θέση με τη β ή/και γ κατανομή, στις φοιτητικές εστίες του Πανεπιστημίου Κύπρου. 2. Συγκεκριμένα, η παραπονούμενη αναφέρει ότι η υποβολή αιτήσεων από πρωτοετείς φοιτητές για διαμονή στη φοιτητική εστία γίνεται κάθε χρόνο τον Ιούλιο, εντός 5 εργάσιμων ημερών μετά την ημερομηνία ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων των Παγκύπριων εξετάσεων. Κατ εξαίρεση, για τους Ελλαδίτες πρωτοετείς φοιτητές, η υποβολή αιτήσεων γίνεται το μήνα Αύγουστο, εντός 5 εργάσιμων ημερών από την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων στην Ελλάδα. Η παραπονούμενη ισχυρίζεται ότι για τους Κύπριους πρωτοετείς φοιτητές, που κατοχυρώνουν θέση μέσω της β ή/και γ κατανομής, η οποία γίνεται τέλος Αυγούστου (αμέσως μετά την ανακοίνωση αποτελεσμάτων για τα Πανεπιστήμια της Ελλάδος) δεν δίνεται κανένα δικαίωμα διεκδίκησης θέσης στη φοιτητική εστία, καθώς δεν προβλέπεται χωριστή προθεσμία υποβολής αιτήσεων εισδοχής για αυτούς, ενώ οι σχετικές διαδικασίες έχουν ήδη ολοκληρωθεί και το σύνολο των χώρων έχει διατεθεί. 3. Η παραπονούμενη είναι μητέρα πρωτοετή φοιτητή, ο οποίος εξασφάλισε θέση στο Πανεπιστήμιο Κύπρου με την γ κατανομή θέσεων. 1

4. Κατά τη διερεύνηση του παραπόνου, ζήτησα, με επιστολή μου ημερομηνίας 14 Οκτωβρίου 2009, από τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Σπουδών και Φοιτητικής Μέριμνας του Πανεπιστημίου Κύπρου να θέσει ενώπιον μου τα σχόλια και τις απόψεις του αναφορικά με τους ισχυρισμούς της παραπονούμενης. 5. Στην απαντητική του επιστολή, ημερομηνίας 10 Νοεμβρίου 2009, ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Σπουδών και Φοιτητικής Μέριμνας, κ. Φίλιππος Παττούρας, αναφέρει, μεταξύ άλλων, και τα ακόλουθα: «Α. Η υποβολή αιτήσεων για διαμονή στη Φοιτητική Εστία (Φ.Ε) του Πανεπιστημίου Κύπρου από Κύπριους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές γίνεται κάθε Ιούλιο, εντός 5 ημερών από την ημερομηνία ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων εισδοχής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Η υποβολή αιτήσεων από Ελλαδίτες και Έλληνες της Διασποράς προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς πρωτοετείς φοιτητές γίνεται στις αρχές Αυγούστου, εντός 5 ημερών από την ημερομηνία ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων εισδοχής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Η υποβολή αιτήσεων από τους Ελλαδίτες φοιτητές δεν γίνεται κατ εξαίρεση τον Αύγουστο, όπως αναφέρει η κα. Π., αλλά λόγω του ότι αυτό το μήνα ανακοινώνονται τα αποτελέσματα εισδοχής τους στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Β. ΔΕΝ υπάρχει διαδικασία υποβολής αιτήσεων για διαμονή στη Φ.Ε του Πανεπιστημίου Κύπρου για τους φοιτητές της β ή/και γ κατανομής. Το Γραφείο Στέγασης της Υπηρεσίας Σπουδών και Φοιτητικής Μέριμνας έχει διερευνήσει το θέμα υποβολής αιτήσεων από αυτούς τους φοιτητές ενδελεχώς και έχουμε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι είναι αδύνατο, τουλάχιστον στο παρόν στάδιο, να γίνεται διαδικασία υποβολής αιτήσεων για αυτή τη κατηγορία των φοιτητών για τους εξής λόγους: 2

1. Η εισδοχή των ενοίκων στη Φοιτητική Εστία, γίνεται κάθε πρώτη Κυριακή του Σεπτέμβρη αμέσως πριν την έναρξη των μαθημάτων, την εβδομάδα δηλαδή που ανακοινώνονται τα αποτελέσματα εισαγωγής των φοιτητών της β κατανομής. Τα αποτελέσματα εισαγωγής των φοιτητών γ κατανομής ανακοινώνονται τη δεύτερη ή/και τρίτη εβδομάδα του Σεπτέμβρη. Εκ των πραγμάτων, τα αποτελέσματα για τους φοιτητές της β ή/και γ κατανομής ανακοινώνονται μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών του Γραφείου Στέγασης, την κατανομή των φοιτητών στα δωμάτια και την εισδοχή τους στη Φ.Ε. 2. Η διαδικασία παραλαβής κα αξιολόγησης των αιτήσεων για εισδοχή στη Φοιτητική Εστία περιλαμβάνει ενέργειες που χρειάζονται τουλάχιστον τρεις εβδομάδες να πραγματοποιηθούν και είναι αδύνατο να διεκπεραιωθούν σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. [.] Αυτές οι διαδικασίες και πολλές άλλες που διεξάγονται πάντοτε μέσα στο Σεπτέμβρη, κάνουν εξαιρετικά δύσκολη τη διεξαγωγή μιας επιπρόσθετης διαδικασίας παραλαβής και αξιολόγησης των αιτήσεων για τους φοιτητές της β ή/και γ κατανομής. 3. Ο περιορισμένος αριθμός δωματίων που προσφέρεται ( η Φ.Ε αποτελείται από 208 δωμάτια συνολικά) κάνει πολύ δύσκολο τον περαιτέρω διαμερισμό των δωματίων για να εξυπηρετηθεί αυτή η κατηγορία φοιτητών. [ ] 4. Η διαμονή στη Φ.Ε είναι ετήσια, δηλαδή οι δικαιούχοι φοιτητές οι οποίοι θα διαμένουν στη Φ.Ε υπογράφουν συμβόλαιο διαμονής το οποίο ισχύει για ένα μόνο χρόνο. Με βάση αυτό το γεγονός οι φοιτητές της β ή/και γ κατανομής χάνουν το δικαίωμα αίτησης και έγκρισης τους για διαμονή στις εστίες μόνο για ένα χρόνο, αλλά έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν αίτηση για στέγαση στη Φ.Ε τα επόμενα χρόνια της φοίτησης τους στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Εξετάζοντας αυτό το δεδομένο, διαφαίνεται ότι αυτοί οι φοιτητές δεν υφίστανται ιδιαίτερης δυσμενούς μεταχείρισης, 3

εφόσον διατηρούν το δικαίωμα αίτησης και εισδοχής του στη Φ.Ε μεταγενέστερα» 6. Στην ως άνω απαντητική επιστολή, επισυνάπτεται ενημερωτικό έντυπο του Γραφείου Στέγασης του Πανεπιστημίου Κύπρου αναφορικά με τους κανόνες επιλογής ενοίκων στη Φοιτητική Εστία και κατανομής δωματίων. Στο εν λόγω έντυπο επεξηγούνται αναλυτικά η διαδικασία υποβολής αιτήσεων και τα κριτήρια επιλογής ενοίκων στη Φ.Ε. Επιπλέον, αναφέρεται ο τρόπος κατανομής (ποσοστά) ανάμεσα στις διάφορες κατηγορίες φοιτητών. Η κατανομή των 208 δωματίων της Φ.Ε γίνεται ως εξής: Κύπριοι προπτυχιακοί φοιτητές ποσοστό 29% Κύπριοι μεταπτυχιακοί φοιτητές ποσοστό 5% Ελλαδίτες προπτυχιακοί πρωτοετείς ποσοστό 11% Κύπριοι προπτυχιακοί και ποσοστό 43% μεταπτυχιακοί άλλων ετών Ελλαδίτες μεταπτυχιακοί πρωτοετείς ποσοστό 1 % Ελλαδίτες προπτυχιακοί και ποσοστό 7% μεταπτυχιακοί παλαιών ετών ERASMUS και άλλοι ξένοι φοιτητές ποσοστό 4%. ΣΥΝΟΛΟ 100% 7. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, βάσει του ως άνω εντύπου, προβλέπεται ξεχωριστή διαδικασία επιλογής για τους φοιτητές ERASMUS και για άλλους ξένους φοιτητές, εκτός της καθορισμένης διαδικασίας που αναλύθηκε παραπάνω. Επίσης, το Γραφείο Στέγασης προβαίνει σε έκτακτη προκήρυξη των κενών δωματίων, που δημιουργούνται από τυχόν πρόωρες αποχωρήσεις ενοίκων, και η σχετική διαδικασία επιλογής γίνεται το μήνα Ιανουάριο, πριν την έναρξη του εαρινού εξαμήνου. 8. Επιπρόσθετα, όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του Γραφείου Στέγασης (http://www.ucy.ac.cy/goto/acafsw/el-gr/housingoffice.aspx), 4

στην παρούσα φάση, το Γραφείο διαχειρίζεται άλλα 26 διαμερίσματα, συνολικής χωρητικότητας 67 μονόκλινων δωματίων, τα οποία διατίθενται κυρίως σε ξένους φοιτητές και φοιτητές ERASMUS. 9. Επίσης, κατά τη διερεύνηση του παραπόνου, Λειτουργός του Γραφείου μου είχε τηλεφωνική επικοινωνία με αρμόδιο Λειτουργό του Τμήματος Προπτυχιακών Σπουδών προκειμένου να διαπιστωθούν οι ακριβείς ημερομηνίες ανακοίνωσης τόσο των αποτελεσμάτων για τους Ελλαδίτες φοιτητές όσο και για τους φοιτητές της β ή/και γ κατανομής. Όπως ενημερώθηκα από την εν λόγω Λειτουργό του Πανεπιστημίου Κύπρου, τα αποτελέσματα των εξετάσεων ανακοινώνονται στην Ελλάδα γύρω στις 24-25 Αυγούστου και οι διαδικασίες της β και γ κατανομής αρχίζουν αμέσως μετά και ολοκληρώνονται συνήθως εντός 7-10 ημερών, γύρω στις αρχές Σεπτεμβρίου. 10. Βάσει των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου από το αρμόδιο Τμήμα του Πανεπιστημίου Κύπρου, προκύπτει ότι δεν προβλέπεται διαδικασία υποβολής αιτήσεων από πρωτοετείς φοιτητές που κατέλαβαν θέσεις με τη β ή/και γ κατανομή για εισδοχή τους στη φοιτητική εστία, όπως συμβαίνει με τους υπόλοιπους φοιτητές. Σύμφωνα με την άποψη που εξέφρασε η Υπηρεσία Σπουδών και Φοιτητικής Μέριμνας, η έλλειψη αυτή οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι τα αποτελέσματα της β και γ κατανομής ανακοινώνονται στα μέσα Σεπτεμβρίου, χρονικό σημείο κατά το οποίο οι διαδικασίες επιλογής έχουν ήδη ολοκληρωθεί και οι φοιτητές που επιλέχθηκαν κατανέμονται στα διαθέσιμα δωμάτια. 11. Κατά την άποψη μου, ο αποκλεισμός μιας κατηγορίας φοιτητών από τις διαδικασίες εισδοχής στη φοιτητική εστία δεν μπορεί να αιτιολογηθεί επαρκώς βάσει των επιχειρημάτων που έθεσε ενώπιον μου η Υπηρεσία Σπουδών και Φοιτητικής Μέριμνας. Και τούτο επειδή, για άλλες κατηγορίες φοιτητών, όπως στις περιπτώσεις των Ελλαδιτών πρωτοετών φοιτητών και των ξένων φοιτητών, έχει προβλεφθεί χωριστή διαδικασία υποβολής και εξέτασης αιτήσεων, εκτός των χρονικών περιθωρίων που ισχύουν για τους 5

Κύπριους φοιτητές. Ειδικότερα, η διαδικασία εισδοχής για τους Ελλαδίτες πρωτοετείς φοιτητές ξεκινά την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου, οπότε και ανακοινώνονται τα αποτελέσματα των εξετάσεων. Η εν λόγω διαδικασία ολοκληρώνεται συνήθως εντός 10 ημερών περίπου, δηλαδή στις αρχές Σεπτεμβρίου. 12. Δυστυχώς, όμως, δεν προβλέπεται μια ανάλογη διαδικασία υποβολής αιτήσεων για τους φοιτητές που εξασφάλισαν θέση με τη β και γ κατανομή, τα αποτελέσματα της οποίας ανακοινώνονται περίπου στα μέσα Σεπτεμβρίου. Ως εκ τούτου, αυτή η κατηγορία φοιτητών στερείται το δικαίωμα να διεκδικήσει μια θέση στη Φοιτητική Εστία, ενώ για όλους τους υπόλοιπους φοιτητές διασφαλίζεται το δικαίωμα αυτό. Το γεγονός ότι η αδυναμία εισδοχής στη φοιτητική εστία παρουσιάζεται μόνο κατά το πρώτο έτος της φοίτησης τους, δεν εξισορροπεί την κατάσταση. Άλλωστε, στις περιπτώσεις οικογενειών με χαμηλό εισόδημα, η αδυναμία εισδοχής των παιδιών τους στη φοιτητική εστία, ειδικά κατά το πρώτο έτος, πιθανόν να είναι ένας σημαντικός λόγος απόρριψης της θέσης στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. 13. Σε κάθε περίπτωση, το υφιστάμενο πλαίσιο υποβολής και αξιολόγησης αιτήσεων εισδοχής στη φοιτητική εστία δημιουργεί τέτοιας έκτασης και μορφής απόκλιση από την αρχή της ισότητας, με τον ουσιαστικό αποκλεισμό μιας κατηγορίας φοιτητών, που δεν το καθιστά δεκτικό οποιασδήποτε πειστικής δικαιολόγησης. Για το λόγο αυτό, κρίνω ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση υφίσταται άνιση μεταχείριση εις βάρος των φοιτητών που διασφαλίζουν θέσεις με τη β ή/και γ κατανομή, η οποία συνίσταται στην έλλειψη διαδικασίας υποβολής και αξιολόγησης αιτήσεων για εισδοχή τους στη φοιτητική εστία, διαδικασία που προβλέπεται για όλες τις υπόλοιπες κατηγορίες φοιτητών. 14. Βάσει των ως άνω, εισηγούμαι προς τα αρμόδια Τμήματα του Πανεπιστημίου Κύπρου να αναθεωρήσουν τις υφιστάμενες διαδικασίες και να προχωρήσουν σε εκείνες τις ενέργειες που θα διασφαλίζουν την ίση μεταχείριση όλων των φοιτητών, με την παροχή ίσων ευκαιριών εισδοχής στη 6

φοιτητική εστία. Προς την κατεύθυνση αυτή, θεωρώ ότι θα ήταν χρήσιμο να κατανεμηθεί εξ αρχής ένα συγκεκριμένο ποσοστό θέσεων-δωματίων στους φοιτητές της β και γ κατανομής, όπως γίνεται και για τις υπόλοιπες κατηγορίες. Με τον τρόπο αυτό, κατά την άποψη μου, θα εξασφαλιστεί ένας ελάχιστος αριθμός κενών δωματίων, τα οποία, στη συνέχεια, θα διατίθενται στους φοιτητές αυτούς με ξεχωριστή διαδικασία υποβολής αιτήσεων, η οποία θα πρέπει να προβλεφθεί και η οποία θα ξεκινά κατά το χρονικό σημείο ανακοίνωσης των σχετικών αποτελεσμάτων εισαγωγής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Ηλιάνα Νικολάου Επίτροπος Διοικήσεως Αρχή κατά του Ρατσισμού και των Διακρίσεων Λευκωσία, 19 Ιανουαρίου 2010 ΚΜΚ/ 7