Κόλιντα (Colinda) : Τα Χριστουγεννιάτικα κάλαντα είναι ενα παραδοσιακό λαϊκό τραγούδι, που το λένε παιδιά, έφηβοι και άντρες για να γιορτάσουν τα



Σχετικά έγγραφα
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ. SOU Zheleznik Stara Zagora

Παρουσίαση Αποτελεσμάτων Online Έρευνας για τα Χριστούγεννα

Έρχονται γιορτές! Ώρα για χαρούμενες διακοπές! Επιμέλεια: Πηνελόπη Κολοβού Φιλόλογος, Μ.Α.

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ. Έφη Και Ελένα

Παλαιά Χριστουγεννιάτικα Έθιµα

Πάβλα Γιανάτσκοβά & Μάρια Νιεράντοβά ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ. στον ΚΟΣΜΟ. Μετάφραση: Έρρικα Πάλλη

Τα Χριστούγεννα είναι μια παγκόσμια γιορτή και γιορτάζονται από όλες τις χριστιανικές χώρες του κόσμου με ιδιαίτερη λαμπρότητα. Βέβαια ο τρόπος που

Αποτελέσματα των ερωτηματολογίων

Χριστούγεννα. Ελάτε να ζήσουμε τα. όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά

Παραδοσιακά τραγούδια στον κύκλο του χρόνου

Η ιστορία του δάσους

Τα κύρια συστατικά του ψωμιού είναι : αλεύρι, νερό, αλάτι, μαγιά ή προζύμι.

Τάξη Στ 2. Τεύχος Πρώτο. Δεκέμβριος 2011

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΘΙΜΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΩΝ. Αλεξανδρος Δημήτρης

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΙΠΠΕΙΟΥΣ Σχολικό έτος ΘΕΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: Το δημοτικό τραγούδι: ένα αναπόσπαστο κομμάτι της λαϊκής μας παράδοσης

ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΤΟΥ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΑΡΝΑΒΑ

ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΟΡΙΑΣ Σχολικό έτος ΘΕΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: Ήθη και έθιμα του Πάσχα

ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (Ε1) ΣΤΗΝ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ

Τα κατεχόμενα χωριά μας

Ελάτε να ζήσουμε τα Χριστούγεννα όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά

Μια φορά κι έναν καιρό

ΜΕΡΟΣ Ι. Τυμπανιστής:

ΖΑΧΡΑ ΙΜΠΡΑΧΗΜ ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΖΑΣ

ΘΕΜΑ: ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΙ ΧΟΡΟΙ ΚΑΙ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣΟΥ

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ Εορταστικές Εκδηλώσεις Δήμου Χαλανδρίου

Εισαγωγή στα Πρότυπα Γυμνάσια-N.Γλώσσα

7Ο ΜαθητικόΦεστιβάλXαλανδρίου


ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΟΥ

ΠΑΡΑΜΥΘΙ #14. «Ο μικρός βλάκας» (Τραγάκι Ζακύνθου - Επτάνησα) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr

Μιλώντας με τα αρχαία

Christmas collection 2015

Πασχαλινά έθιμα: Μεγάλη Εβδομάδα και Λαμπρή

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε.

Μια μεγάλη γιορτή πλησιάζει

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ 11 Δεκεμβρίου Ιανουαρίου 2010

ΤΡΙΓΩΝΑ ΚΑΛΑΝΤΑ. Τρίγωνα, κάλαντα σκόρπισαν παντού. κάθε σπίτι μια φωλιά του μικρού Χριστού. ήρθαν τα Χριστούγεννα κι η Πρωτοχρονιά

ια φορά κι έναν καιρό, σε μια πολύ μακρινή χώρα, τόσο μακρινή

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ Εορταστικές Εκδηλώσεις Δήμου Χαλανδρίου

Μιλώντας με τα αρχαία

Κείμενα Κατανόησης Γραπτού Λόγου

Γλώσσα. Βάζω σε αλφαβητική σειρά τα παρακάτω υλικά και χριστουγεννιάτικα γλυκά και φαγητά ;

«Παραμυθένια» Χριστούγεννα στις Βιβλιοθήκες!

«ΠΩΣ Ν ΑΛΛΑΞΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ!!!» ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: «ΗΤΕΧΝΗ ΣΑΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙ» ΤΜΗΜΑ ΕΝΤΑΞΗΣ ΟΜΑΔΑ Γ (ΜΑΘΗΤΕΣ Γ ΤΑΞΗΣ)

Σχέδιο μαθήματος 2 Η Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά Το παράδειγμα του Ρεμπέτικου

Νάνοι Στείλαμε γράμματα πολλά σε αυτούς που μπορούν να μας βοηθήσουν πραγματικά,ελπίζουμε όλοι στο κάλεσμα να ανταποκριθούν και στη βιβλιοθήκη να

Ολοι είμαστε αδέλφια

Σαμποτάζ στα. Χριστούγεννα

ΤΟ ΜΟΙΡΑΣΜΑ ΤΩΝ ΔΩΡΩΝ. Δυο μέρες πριν τα Χριστούγεννα, όλος ο κόσμος τρέχει στα

Νάιμ. Μόνο η αγάπη. Λίγα λόγια για την ιστορία

Παιχνίδια. 2. Το σπίτι

6. '' Καταλαβαίνεις οτι κάτι έχει αξία, όταν το έχεις στερηθεί και το αναζητάς. ''

Γράφει η Ευρυδίκη Αμανατίδου

Σε μικρές ομάδες έπαιξαν, μοιράστηκαν, συνεργάστηκαν και χαλάρωσαν στα λούτρινα ζωάκια.

Η ΜΙΚΡΗ ΕΛΕΝΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: «ΗΤΕΧΝΗ ΣΑΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙ» ΤΜΗΜΑ ΕΝΤΑΞΗΣ ΟΜΑΔΑ ΣΤ (ΜΑΘΗΤΕΣ ΣΤ ΤΑΞΗΣ)

Πολιτιστικό Πρόγραμμα «Τα αγγεία λένε την ιστορία τους- Από την ανασκαφή στην προθήκη του Μουσείου» Σχ. έτος

Το σχολείο μας είναι σχετικά παλιό. Βρίσκεται στην κεντρική λεωφόρο Γερίου, απέναντι από το Δημαρχείο Γερίου. Έχει χτιστεί το 1976 και αποτελείται

Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας

Παρουσίαση πολιτιστικού προγράμματος με τίτλο: «Οι τέσσερις εποχές μέσα από γνωστά έργα τέχνης»

Οι συγγραφείς της Παλαιάς Διαθήκης: άνθρωποι εμπνευσμένοι από το Θεό.

Τα παιδιά της Πρωτοβουλίας και η Δώρα Νιώπα γράφουν ένα παραμύθι - αντίδωρο

Μια φορά κι έναν καιρό, σε ένα μακρινό χωριό, στη Νανοχώρα, ζούσε ένας νάνος, ο Μαξ, με τον παπαγάλο του τον Σκάλι. Ο Μαξ ήταν πολύ λυπημένος, γιατί

Κέρκυρα. Λίγο πριν τους Βαλκανικούς πολέμους

Παιδική Λογοτεχνία. Ονομασία τόμων Παιδική Λογοτεχνία. 1. Το δαχτυλίδι του Πολυκράτη τόμος Το μικρό ραφτόπουλο τόμος 1

Πρoγραμμα Εκδηλωσεων ΚΥΡΙΑΚΗ 04/12

Ο Καταστατικός Χάρτης της Γης

ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΡΟΔΟΥ Δ.Ο.Π.Α.Ρ. ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Χριστουγεννιάτικο Χωριό στο Ροδίνι

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α ΜΕΡΟΣ. Μαθαίνω να σχηµατίζω απλές προτάσεις Μαθαίνω να οµορφαίνω τις προτάσεις µου... 17

Χαρούμενη Άνοιξη! Το μαθητικό περιοδικό του 12ου Δημοτικού Σχολείου Περιστερίου ΜΑΡΤΙΟΣ 2014


Πρόγραμμα Εκδηλώσεων ΔΕΥΤΕΡΑ 1/12 ΚΥΡΙΑΚΗ 30/11 10:00-15:00 Ο ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΑΪ-ΒΑΣΙΛΗΣ ΑΠΟ ΤΟ

Η ΑΛΦΑΒΗΤΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

Τάξη: Γ. Τμήμα: 2ο. Υπεύθυνη τμήματος : ΑΝΕΣΤΗ ΑΣΗΜΙΝΑ. Εκθέσεις μαθητών.. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ.

16 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΤΑΞΕΙΣ: Ε1 & Ε2

Χειμερινές Δραστηριότητες στις Παιδικές - Εφηβικές Βιβλιοθήκες του Δήμου Χανίων

ΒΙΒΛΙΟΠΟΝΤΙΚΕΣ. Το μαθητικό περιοδικό. του 12 ου Δημοτικού Σχολείου Περιστερίου

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής

Πρόγραμμα Χριστουγεννιάτικων Εκδηλώσεων Δεκεμβρίου 2017

Ελληνικά έθιμα Χριστουγέννων και. Πρωτοχρονιάς! Aπό: Χριστίνα και Παναγιώτα

ΔΗΜΟΣ ΣΟΦΑΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Χριστούγεννα-Πρωτοχρονιά «Δος μου το χέρι σου»

Οι δραστηριότητες του σταθμού μας κατά το Σχολικό Έτος

Το αγαπημένο μας παιχνίδι

Eκπαιδευτικό υλικό. Για το βιβλίο της Κατερίνας Ζωντανού. Σημαία στον ορίζοντα

O ΣΚΡΟΥΤΖ ΚΑΙ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΩΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

ΙΑ ΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΩΣ ΔΕΥΤΕΡΗΣ /ΞΕΝΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ. Διδακτική πρόταση

2 ο Δημοτικό Σχολείο Λιτοχώρου

για παιδιά (8-12 ετών) Παραγωγή προφορικού λόγου

Φωτεινά Χριστούγεννα...µαγικές γιορτές

ΣΟΦΟΚΛΈΟΥΣ ΟΙΔΙΠΟΥΣ ΕΠΙ ΚΟΛΩΝΩ. Μετάφραση ΔΉΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ 2017

Η δύναμη της εικόνας. Μετάφραση

1ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΛΩΜΑΡΙΟΥ Γ ΤΑΞΗ. Υπεύθυνη δασκάλα: Καρακάση Μαρία Σχολικό Έτος:

Το μαγικό βιβλίο. Σαν διαβάζω ένα βιβλίο λες και είμαι μια νεράιδα που πετώ στον ουρανό.

ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΕΙΣ Αντιστοίχισε τις προτάσεις της πρώτης στήλης με εκείνες που ταιριάζουν από τη δεύτερη στήλη:

Χριστούγεννα στη Σουηδία. Γεωργία Πετρίδου Μαριάννα Πολυβίου

charoymenos-kipos.webnode.gr

Ο δημιουργικός κόσμος των βιβλιοθηκών τα Χριστούγεννα!

Προτεινόμενα κείμενα για προσκλητήρια

Χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις στο Ενυδρείο Κρήτης!

Transcript:

Κόλιντα (Colinda) : Τα Χριστουγεννιάτικα κάλαντα είναι ενα παραδοσιακό λαϊκό τραγούδι, που το λένε παιδιά, έφηβοι και άντρες για να γιορτάσουν τα Χριστούγεννα και την πρωτοχρονιά. Colindul românesc: Το Ρουμανικό Χριστουγεννιάτικο τραγούδι. Αυτά τα αρχαία κάλαντα που έχουμε παρακολουθήσει από τα παιδικά μας χρόνια και από τα παιδικά χρόνια των πατεράδων μας μάς κάνουν να ξαναζούμε την προσμονή για μια νέα αρχή με τη Γέννηση του Ιησού, του Λυτρωτή μας. Αυτή η ανανέωση δεν σημαίνει να μάθουμε, αλλά να ακολουθήσουμε τα βήματα των πατεράδων μας για σχεδόν 2000 χρόνια, οι οποίοι πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι, από οικογένεια σε οικογένεια, για να αναγγείλουν το σωτήριο νέο της Ενσάρκωσης του Χριστού.

Ο ρουμανικός λαός έχει κρατήσει το βαθύ νόημα του ταξιδιού των τριών Μάγων στη Βηθλεέμ και της προσκύνησης, φτιάχνοντας ένα από τα πιο όμορφα έθιμα, αυτό των καλάντων. Πηγαίνοντας από σπίτι σε σπίτι για να αναγγείλουν σ όλους τη Γέννηση του Χριστού, είναι σαν Απόστολοι της πραγματοποιημένης υπόσχεσης του Θεού ότι θα στείλει τον Μεσσία για να σώσει ολόκληρο τον κόσμο. Το έθιμο αυτό δείχνει χαρακτηριστικά τον τρόπο με τον οποίο γιορτάζουν οι Ρουμάνοι την έλευση των Χριστουγέννων. Τα Κάλαντα, ακόμα και στις πόλεις, συνεχίζουν να είναι μια γιορτή της κοινότητας, των παιδιών και των νέων, οι οποίοι τη συνεχίζουν, αλλά επίσης και εκείνων που καλωσορίζουν τους τραγουδιστές των καλάντων και τους δίνουν διάφορα δώρα από το μόχθο τους.

Το Sorcova (σόρκοβα) είναι ένα κλαδί στολισμένο με ψεύτικα λουλούδια, που το κρατάνε τα παιδιά την πρωτοχρονιά και εύχονται στους ανθρώπους καλή χρονιά. Αυτό το έθιμα είναι περισσότερο γνωστό στην περιοχή της Muntenia (Μουντένια), αλλά το συναντάμε και στην υπόλοιπη χώρα. Το κάνουν παιδιά από 3 έως 13 ετών. Υπάρχουν περιοχές που το Sorcova γίνεται μόνο από αγόρια ή μόνο από κορίτσια. Συχνά τα παιδιά πηγαίνουν ανά δύο, άλλες φορές πηγαίνουν μόνα τους, τραγουδώντας τα κάλαντα στους γείτονες ή στην οικογένειά τους. Αυτοί που ακούν τις ευχές ταυτόχρονα δέχονται το ρυθμικό άγγιγμα του κλαδιού τη στιγμή που τα παιδιά λένε το κείμενο. Στο παρελθόν το γινόταν με κλαδιά από δέντρα, ιδιαίτερα από αυτό της γλυκομηλιάς.

Το Sorcova είναι ένα έθιμο που υπάρχει από τα πολύ παλιά χρόνια σε πολλούς λαούς. Αντί για κλαδί στολισμένο με λουλούδια, όπως εδώ στη Ρουμανία, άλλοι χρησιμοποιούν κλαδιά ελιάς ή βάγιας για να ευχηθούν το Νέο Έτος. Μετά ήταν ένα κλαδί του δέντρου sorcova (συνήθως στολισμένο με μήλα ή τριαντάφυλλα), το οποίο το βάζουν στο νερό το βράδυ του Αγίου Ανδρέα και την ημέρα της Πρωτοχρονιάς, όταν ανθίσει, φέρνει καλή τύχη. Σήμερα οι άνθρωποι βάζουν σιτάρι σε πιάτα, που όταν φυτρώσει και πρασινίσει, το προσφέρουν την Πρωτοχρονιά στους αγαπημένους τους με τις ευχές τους, οι οποίοι το κρατάνε στο σπίτι σαν σημάδι μελλοντικής αφθονίας. Η λέξη "sorcova" έχει σλαβική προέλευση (Soroka - 40, ο αριθμός που αντιστοιχεί στα 40 ρυθμικά του Sorcova σε εκείνους που ακούνε τα Κάλαντα.

Ο τράγος (Capra) είναι λαϊκός χορός που τον χορεύει την Πρωτοχρονιά κάποιος που φορά μάσκα τράγου. Ο τράγος ήταν για τους Ρωμαίους το ζώο που μπορούσε να προβλέψει τον καλό ή κακό καιρό. Αυτή η παράδοση, που περιλαμβάνει τη θανάτωση, το θρήνο, την κηδεία και την ανάσταση του τράγου στην αρχή ήταν μια σοβαρή τελετή, μια μορφή προσκυνήματος. Στο πλαίσιο αγροτικών δραστηριοτήτων, αυτή η τελετή γινόταν για φέρει πλούτο την επόμενη χρονιά, πολλά ζώα και καλή σοδειά. Για να εκπληρωθεί αυτή η ευχή, ο νοικοκύρης σκόρπιζε σπόρους σ όλο το σπίτι. Αυτή η παράδοση γενικεύτηκε στη χώρα μας στα τέλη του 19ου αιώνα, αν και, θεωρούμενη ως παγανιστική τελετή, πολεμήθηκε από πολλά μέλη του κλήρου. Σήμερα η τελετή είναι μια αφορμή για επίδειξη όμορφων διακοσμήσεων, χαλιών και σκεπασμάτων, τα οποία μερικές φορές έχουν πολύ ζωηρά χρώματα για να κάνουν χαρούμενους τους οικοδεσπότες, αλλά επίσης και να δείξουν μια ποικιλία ευχών την Πρωτοχρονιά.

Το Pluguşorul (Πλουγκουσόρουλ) είναι ένα μικρό πλούσια στολισμένο αλέτρι, με το οποίο νέοι χωρικοί πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι για να χαιρετίσουν τους ανθρώπους την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Είναι αγροτική παράδοση με γερές ρίζες στη Ρουμανική πνευματικότητα. Είναι κάλαντα με θεατρικά στοιχεία, τα οποία μιλάνε για την εργασία των ανθρώπων, όταν αυτοί μαζεύουν τα σπαρτά και όταν ψήνουν το ψωμί. Το αλέτρι, που μερικές φορές είχε ένα έλατο πάνω του, το στόλιζαν με χρωματιστό χαρτί, γιρλάντες, πετσέτες και λουλούδια. Σήμερα όλα αυτά είναι μάλλον συμβολικά στο πλαίσιο των καλών ευχών που δίνονται στους επίσημους.

Το Plugusorul ξεκινά με τα λόγια: «Χο! Χο! Χο!» Τα βρεφικά λόγια «Χο! Χο!» σε καλούν να σταματήσεις για να σκεφτείς, να προετοιμαστείς σαν να ελέγχεις τα πάντα πριν τη δουλειά, αλλά επίσης είναι και μια προειδοποίηση προς τους ακούοντες ότι μπορούν να καταλάβουν όλο το περιεχόμενο. Τα βρεφικά λόγια έχουν κάτι το μαγικό, τη μελωδία, το χάρισμα να μας βάλουν στην ατμόσφαιρα. Τα τελευταία λόγια συνήθως περιλαμβάνουν ένα κείμενο αποχαιρετισμού, ζητώντας απ τον οικοδεσπότη να δώσει δώρα. Σταδιακά, τα παλιά κείμενα σαν το Plugusor (Πλουγκουσόρ), με ευθεία αναφορά σε αγροτικές ασχολίες, αντικαταστάθηκαν εν μέρει από κείμενα με εικόνες από την καθημερινή ζωή, χωρίς αισθητική αξία. Αυθεντικότητα σημαίνει προσαρμογή, διότι η λαϊκή παράδοση πρέπει πάντα να αντανακλά την καθημερινή ζωή. Τα δώρα που παλιά δίνονταν σ αυτούς παίζανε τα κάλαντα ήταν μήλα, φουντούκια, αχλάδια και σιτάρι, Σήμερα δίνονται χρήματα.

Το Steaua (Αστέρι) είναι χριστουγεννιάτικο έθιμο των Ρουμάνων την παραμονή των Χριστουγέννων. Αυτοί που πάνε με το Αστέρι είναι κυρίως παιδιά από 7 έως 14 χρονών. Αυτή η παράδοση έχει θρησκευτικό νόημα που συνδέεται με το Αστέρι που έδειξε το δρόμο στους τρεις Μάγους. Τα παιδιά παίζουν τα κάλαντα με ένα μεγάλο ξύλινο Αστέρι, στολισμένο με πολύχρωμο χαρτί και κλαδιά από έλατο.