ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΑΡΙΤΩΝΙΔΗΣ
Ο Γεώργιος Χαριτωνίδης πρόσφυγας από τη Λάπηθο Κερύνειας, μετά την απελευθέρωσή του από τις τουρκικές φυλακές, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Ασχολείται παράλληλα με τη γλυπτική, ζωγραφική και έχει στο ενεργητικό του δυο ατομικές εκθέσεις, μία στην Αθήνα και μία στη Λεμεσό, καθώς και συμμετοχή σε ομαδικές εκθέσεις. Το πρώτο του βιβλίο Αναμνήσεις με πολλά κουκούτσια, τιμήθηκε με το βραβείο μυθιστορήματος από το Υπουργείο Πολιτισμού. Σήμερα ζει στη Λεμεσό. Όταν του ζητήθηκε βιογραφικό απάντησε: Βιογραφικό μη μου ζητάτε. Δεν γεννήθηκα. Πέθανα απ' ευθείας στη Λάπηθο. (Παρθενογένεσις αντίθετη έννοια). Ως σκόνη μόνο υπάρχω. Μετά που με ξεσκόνισαν απ' το βορινό παράθυρο του σπιτιού μου, ως προσφυγόσκονη κατακαθήμενη, ζω στη Λεμεσό. Συχνά οι νοικοκυρές με καθαρίζουν απ' τα τζάμια τους.
Το μαρτύριο της πείνας ενεργοποιούσε το φοβερό ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Για ένα διάστημα, κάθε δυο τρεις μέρες, οι Τούρκοι για δείπνο μας έφερναν ένα καρπούζι, που έπρεπε να το μοιραστούμε γύρω στα τριάντα, ίσως και παραπάνω άτομα. Το έπαιρνε λοιπόν ο υπεύθυνος και το έκοβε στις ανάλογες φέτες. Για να φτάσει να πάρουν όλοι, η κάθε φέτα έπρεπε να έχει πάχος ίσο με αυτό του τσιγαρόχαρτου. Σκέφτηκα λοιπόν ότι τα κουκούτσια του καρπουζιού κάτι έπρεπε να περιέχουν σε βιταμίνες, πρωτεΐνες ή και άλλα χρήσιμα για τον οργανισμό στοιχεία. Έκρυψα τη σκέψη μου. Πολύ διακριτικά μάζευα τα κουκούτσια που οι άλλοι έφτυναν. Οι περιπέτειες ενός φαντάρου από τη μέρα που κατατάχτηκε να υπηρετήσει μέχρι τη μέρα που αφέθηκε ελεύθερος από τις φυλακές της Τουρκίας, όπου κρατούνταν αιχμάλωτος πολέμου. Μια αληθινή ιστορία, που προβάλλεται σαν κινηματογραφική ταινία μέσα από τις σελίδες του βιβλίου.
Το βιβλίο αυτό το βρήκα καταλάθος στην βιβλιοθήκη του σπιτιού μου και μόλις διάβασα τον τίτλο του παραξενεύτηκα λέγοντας από μέσα μου «πως γίνεται να έχεις αναμνήσεις με πολλά κουκούτσια;» Αμέσως γύρισα το βιβλίο πίσω στο οπισθόφυλλο για να διαβάσω την περίληψη του βιβλίου από εκείνη την ώρα και μετά το ενδιαφέρον μου για να διαβάσω το βιβλίο είχε αυξηθεί κυρίως λόγω του γεγονότος ότι ο θείος μου χάθηκε στον πόλεμο του 1974. Ένιωθα ότι μέσω αυτού του βιβλίου και των εμπειριών του κ.χαριτωνίδη, θα μπορούσα να έρθω σε επαφή με κάποια από τα γεγονότα που συνέβησαν το τραγικό εκείνο καλοκαιρί. Γιατί είναι μια περίοδος που παρόλο που μνημονεύεται συνεχώς ποτέ δεν περιγράφεται και ποτέ δεν δίδεται στις πραγματικές της διαστάσης. Το βιβλίο Αναμνήσεις με πολλά κουκούτσια μου έδωσε τη δυνατότητα να πλησιάσω την περίοδο εκείνη, να νιώσω και να αισθανθώ, έστω και μέσα από τις σελίδες, τι πέρασε ο τόπος μας πριν από μόλις 40 χρόνια. Είναι ένα βιβλίο το οποίο αξίζει να διαβαστεί και να διδακτεί στους μαθητές. Μέσω αυτού ο τραγικός πόλεμος και η εισβολή θα γίνουν βίωμα και της νεότερης γενίας η οποία δεν πρέπει να ξεχνά και να αγωνίζεται για την δικαίωση του τόπου μας
Από την πόρτα του λεωφορείου μας, που ήταν ανοιχτή για να επιστρέψει στη θέση του ο αξιωματικός, πρόλαβε και μπήκε στο λεωφορείο μας ένας ηλικιωμένος χότζας, ο οποίος κρατούσε με υψωμένο το χέρι μια φωτογραφία και την έδειχνε θυμωμένος στους αιχμαλώτους. Αναστέναξε βαθιά. Καταλάβαμε ότι ο γιος του είχε σκοτωθεί στην Κύρπο. Τον λυπηθήκαμε και του λέγαμε στα ελληνικά: «Δεν φταίμε εμείς, δεν φταίμε εμείς». Ύστερα από λίγο επέστρεψε ο μακρυμάλλης ανθυπολοχαγός και τον έβγαλε με πολύ κόπο έξω. Όμως ο πικρός αναστεναγμός και η βιβλική μορφή του Χότζα έμειναν χαραγμένα στο νου μου. Ίσως επειδή με έκαναν να συνειδητοποιήσω ότι ο πόλεμος είχε προκαλέσει βαθύ πόνο και στους δυο λαούς. (σελ.159-160)
ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Κατά τη βράβευση του συγγραφέα ο πρόεδρος της κυπριακης δημοκρατιας, Νίκος Αναστασιάδης, μεταξύ άλλων σημείωσε: «Είναι μάλιστα ευτυχής συγκυρία ότι φέτος επιλέγηκε και βραβεύεται το έργο ενός συγγραφέα που ξεκίνησε και εστιάζεται στη συγκλονιστική όσο και βαθύτατα επίπονη εμπειρία της αιχμαλωσίας από τους Τούρκους κατακτητές, αλλά και στην τραυματικά αβίωτη συνέχεια της κατοχής και της αποξένωσης από τους τόπους μας. Πολεμιστής του 1974, αιχμάλωτος και στη συνέχεια πρόσφυγας, ο Γιώργος Χαριτωνίδης με τα βιβλία του συμπυκνώνει, στη συνέχεια, μαρτυρίες και βιώματα της εντελώς αφύσικης κατάστασης πραγμάτων που επιβλήθηκε τότε στην πατρίδα μας και δυστυχώς έκτοτε παρατείνεται χωρίς ακτίνα φωτός μέχρι τώρα»
ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ «Δεν νομίζω να έχει σημασία, τώρα, τι θα σκεφθούν οι άλλοι, αν πω ότι ο Χαριτωνίδης με έσωσε! Ότι άπλωσε το χέρι του και με τράβηξε έξω από βάραθρο τού να χάσω τον σεβασμό μου για τους συμπατριώτες μου, τουλάχιστο τούς σύγχρονους συμπατριώτες μου. Και με έσωσε κι από την ενοχή απέναντι στους μελλοντικούς Έλληνες της Κύπρου. Κύριοι, μπορώ να τους πω τώρα, διαβάστε τον Χαριτωνίδη, μόνο έτσι θα καταλάβετε.» Αυτά ήταν τα χαρακτηριστικά λόγια του κύριου Άντη Ροδίτη την ημέρα όπου παρέλαβε ο κος Χαριτωνίδης το Βραβείο Λογοτεχνίας Κύπρου Χρυσάνθη 2012 από το Ινστιτούτο Πολιτισμού. «Αναμνήσεις με πολλά κουκούτσια, ένα οδοιπορικό στη φρίκη της κατοχής, ένα ταξίδι της μνήμης που δεν θέλει να σκεπαστεί από τη σκόνη του χρόνου και από την άμβλυνση της συνείδησης, ένα φτερούγισμα της ψυχής προς την ελευθερία, ένας ύμνος στην αυταξία της ζωής και της ελευθερίας.» Αυτά ήταν τα λόγια του κύριου Νίκου Τσούλια.
ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Σε συνέντευξη του ο λογοτέχνης Λεύκιος Ζαφειρίου αναφέρει: «Η προσήλωση στη θεματολογία της κατοχής είναι ιδιαιτερότητα ή στιγματισμός ; Στιγματισμός για ποιον λόγο να είναι; Η ουσία του προβλήματος είναι άλλη. Έχουμε πάρα πολλά κείμενα, ποιητικά και πεζά, που αναφέρονται στην κατοχή. Μπορεί και να τα χρησιμοποιούμε κατά κόρον στα σχολεία, σε εκδηλώσεις και στα ΜΜΕ... Για παράδειγμα το βιβλίο του Γιώργου Χαριτωνίδη Αναμνήσεις με πολλά κουκούτσια, μια συγκλονιστική αφήγηση για την αιχμαλωσία, είναι λογοτεχνικά καταξιωμένο έργο»