ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ: ΘΑ ΑΠΕΛΑΘΟΥΝ ΚΑΙ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ; Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Βρυξέλλες Πέμπτη, 20 Μαρτίου 2014 09:00 πμ - 12:30 μμ Αίθουσα: ASP A3E-2 Η εκδήλωση φιλοξενείται από: Νίκος Χρυσόγελος, Ευρωβουλευτής (Ομάδα τωv Πρασίvωv / Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία) Μαρία Ελένη Κοππά, Ευρωβουλευτής (Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών), Κρίτων Αρσένης, Ευρωβουλευτής (Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών) Γλώσσες: Αγγλικά, Ελληνικά Ανοιχτή εκδήλωση ΙΣΤΟΡΙΚΟ «Η πρόληψη και η μείωση της παράτυπης μετανάστευσης», παρέμεινε στην πρώτη γραμμή της πολιτικής ατζέντας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μετά την έγκριση της συμφωνίας του Τάμπερε το 1999, μέχρι και το πλαίσιο της πολιτικής που καθιερώθηκε από την Συνολική Προσέγγιση της Μετανάστευσης και της Κινητικότητας το 2011 και τις προτεραιότητες που καθορίστηκαν στο Πρόγραμμα της Στοκχόλμης για τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε απάντηση στις πιέσεις από την ΕΕ για την πρόληψη της παράτυπης μετανάστευσης στην ΕΕ, οι ελληνικές αρχές έχουν θέσει σε εφαρμογή μέτρα για τη μείωση της παράτυπης μετανάστευσης, τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στα εξωτερικά σύνορα, συμπεριλαμβανομένων μεγάλης κλίμακας εκκαθαριστικών επιχειρήσεων, αυξημένη επιτήρηση των συνόρων, κατασκευή φράχτη στην περιοχή του Έβρου και δημιουργία επιπλέον κέντρων κράτησης. Οι μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεις «σκούπα» οδήγησαν στη σύλληψη χιλιάδων ανθρώπων σε ολόκληρη τη χώρα και οδήγησαν στην αύξηση παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως προσαγωγές με φυλετικά κριτήρια και αυθαίρετη στέρηση της ελευθερίας. Οι μετανάστες οι οποίοι εντοπίστηκαν κατά τη διάρκεια αυτών των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων τόσο μέσα στην Ελλάδα, όσο και στα σύνορα, αντιμετωπίζουν μακρόχρονη κράτηση - συχνά σε άθλιες συνθήκες - χωρίς αξιολόγηση της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας της κράτησης, όπως απαιτείται από το νόμο. Η εκτεταμένη και αδιάκριτη χρήση της κράτησης είναι κεντρικό στοιχείο της μεταναστευτικής πολιτικής στην Ελλάδα.
Οι Ελληνικές αρχές έχουν αυξήσει την επιτήρηση των συνόρων και εμπλέκονται σε δραστηριότητες διαχείρισης των συνόρων που δεν συμμορφώνονται με το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο. Καταγγελίες από επιζώντες της πρόσφατης τραγωδίας στα ανοικτά των ελληνικών ακτών κοντά στο Φαρμακονήσι, όταν ένα σκάφος ανατράπηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της 20 ης Ιανουαρίου 2014 αφήνοντας 12 ανθρώπους νεκρούς, μεταξύ των οποίων βρέφη και παιδιά, έρχονται να προστεθούν στις αναφορές για ομαδικές απελάσεις και απωθήσεις στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Η συχνότητα παρόμοιων καταγγελιών δείχνει σοβαρές και συστηματικές παραβιάσεις του νόμου, κυρίως της αρχής της «μη επαναπροώθησης» και της απαγόρευσης των ομαδικών απελάσεων, όπως εφαρμόζονται στα χωρικά και διεθνή ύδατα των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών δεν παραβιάζονται μόνο στο πλαίσιο του ελέγχου της μετανάστευσης. Απαξ στην Ελλάδα, με περιορισμένη πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου, με ελάχιστες ευκαιρίες εργασίας και σχεδόν καμία πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες ή προστασία, οι μετανάστες έρχονται αντιμέτωποι με αυξανόμενες προκαταλήψεις, ανέχεια και κοινωνικό αποκλεισμό. Η τρέχουσα οικονομική ύφεση έχει σοβαρές επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή όλων των κατοίκων. Την ίδια στιγμή, λαϊκιστικές ομιλίες αναφέρονται όλο και περισσότερο στην παράτυπη μετανάστευση ως ένα φαινόμενο που έχει συμβάλει στην κατάσταση αστάθειας και ανασφάλειας στη χώρα. Οι συνθήκες αυτές άνοιξαν δρόμο για την άνοδο της ξενοφοβίας και της ρατσιστικής βίας στη χώρα στο βαθμό που να καταγράφονται συστηματικές, καθημερινές, σωματικές επιθέσεις κατά των μεταναστών. Υπάρχουν συχνές αναφορές για μη επέμβαση της αστυνομίας όταν δράστες επιτίθενται εναντίον μεταναστών, για αποθάρρυνση των μεταναστών από την υποβολή καταγγελιών και αδράνεια στη διερεύνηση των περιστατικών. Πολλοί πρόσφυγες και μετανάστες αναφέρουν επίσης λεκτική κακοποίηση και κακομεταχείριση από αστυνομικούς κατά τη διάρκεια των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων, σε χώρους κράτησης μεταναστών και κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων επαναπροώθησης. Η σχεδόν πλήρης απουσία λογοδοσίας της αστυνομίας για τέτοιου είδους κακομεταχείριση απειλεί τα βασικά στοιχεία μιας δημοκρατικής κοινωνίας. Η υιοθέτηση μέτρων που συνδέουν έμμεσα την παράτυπη μετανάστευση με την ανησυχία για την εσωτερική ασφάλεια και η αυξημένη χρήση ρατσιστικής γλώσσας στο δημόσιο διάλογο καταδεικνύει μια σταθερή πορεία της ποινικοποίησης της μετανάστευσης μέσα από τη μεταναστευτική πολιτική και τους νόμους. Στο πλαίσιο αυτό, η ρητορική των αποδιοπομπαίων τράγων φαίνεται να αγγίζει όχι μόνο το δημόσιο διάλογο, αλλά και το τραπέζι των πολιτικών διαπραγματεύσευων. Οι ελληνικές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών εργάζονται ακούραστα - και σε ορισμένες περιπτώσεις, με κίνδυνο της ίδιας τους της ζωής ώστε να αμβλύνουν την ολοένα και πιο απειλητική για τη ζωή κατάσταση των μεταναστών και να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους στις παραμεθόριες περιοχές, στα κέντρα κράτησης και στις ελληνικές πόλεις. Ωστόσο, οι πολιτικές ατζέντες, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν έχουν δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις εκτεταμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες πολίτες, οι μετανάστες και ιδιαίτερα εκείνοι σε κατάσταση παράτυπης μετανάστευσης. ΣΤΟΧΟΙ : Η εκδήλωση αυτή έχει ως στόχο να διευκολύνει τον εποικοδομητικό διάλογο μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, των φορέων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των οργανώσεων για τα δικαιώματα των μεταναστών με έδρα την Ελλάδα και των ευρωπαϊκών ΜΚΟ, να ευαισθητοποιήσει σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες στην Ελλάδα και να διατυπωθούν συστάσεις για τη βελτίωση της κατάστασης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, εξετάζοντας τους δεσμούς μεταξύ των πολιτικών της ΕΕ και της κατάστασης στην Ελλάδα και αξιοποιώντας τα διαθέσιμα, σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, εργαλεία και πόρους.
Τα στοιχεία από τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και άλλων φορέων σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες και οι υποστηρικτές τους στην Ελλάδα, θα παρουσιαστούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και οι συμμετέχοντες καλούνται να εξετάσουν συγκεκριμένα μέτρα τα οποία Ευρωβουλευτές και λοιπά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα μπορέσουν να λάβουν για τη βελτίωση της κατάστασης και της μεταχείρισης των μεταναστών στην Ελλάδα. Χρησιμοποιώντας το σημαντικό έργο που αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια από βασικούς θεσμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα συμπεριλαμβανομένων του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης, οι συστάσεις που θα διατυπωθούν κατά τη διάρκεια αυτής της συζήτησης θα στοχεύουν τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αλλά επίσης θα απευθύνονται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στα θεσμικά όργανα της ΕΕ και το Συμβούλιο της Ευρώπης, υπεύθυνοι για την ανάπτυξη του διαδόχου του τρέχοντος προγράμματος της Στοκχόλμης στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων, το οποίο λήγει το 2014. Αυτή η πρωτοβουλία συνδιοργανώνεται από : ΑΙΤΗΜΑ, Γιατροί του Κόσμου Ελλάδας, Διεθνής Αμνηστία Ελλάδας, Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών, Asante, Γιατροί Χωρίς Σύνορα Ελλάδας, Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων, ΑΡΣΙΣ, Generation 2.0 RED.
08:40 09:00 Εγγραφή Μεταναστευτική Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Απώθηση των Δικαιωμάτων των Μεταναστών στην Ελλάδα; Βρυξέλλες, Πέμπτη 20, Μαρτίου 2014, 9:00 π.μ. - 12.30 μ.μ. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Αίθουσα ASP A3E-2 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 09:00 09:30 ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Μεταναστευτική Πολιτική ΕΕ: Απώθηση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Μεταναστών στην Ελλάδα; Νίκος Χρυσόγελος, Ευρωβουλευτής (Ομάδα τωv Πρασίvωv / Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία) Michele LeVoy, PICUM Moawia Ahmed, Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών Simon Cox, Open Society Foundations 09:30 10:45 ΠΑΝΕΛ I: Αυξημένη Ασφάλεια των Συνόρων: Πώς Εξασφαλίζεται η Συμμόρφωση με τα Θεμελιώδη Δικαιώματα; Πρόεδρος: Nicolas J. Beger, Διεθνή Αμνηστία ΕΕ Σπύρος Ριζάκος, Αίτημα Matthieu Birker, Γραφείο του Επιτρόπου του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Charmaine Hili, Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Fabian Lutz, Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Σχολιαστές : Μαρία Ελένη Κοππά Ευρωβουλευτής (Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών), Ska Keller Ευρωβουλευτής (Ομάδα τωv Πρασίvωv / Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία) 10:45 12:00 ΠΑΝΕΛ II: Ρατσιστική και Ξενοφοβική Βία, Εγκλήματα Μίσους, Πρακτικές Εντοπισμού και Αποτροπής: Συστάσεις για Δράση Προέδρος: Emilie Wiinblad, Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) Χριστίνα Ψαρρά, Γιατροί του Κόσμου, Ελλάδα Eva Cossé, Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch) David Friggieri, Γενική Διεύθυνση Δικαιοσύνης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Iva Zamarian, Γενική Διεύθυνση Δικαιοσύνης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (tbc) Μίλτος Παύλου, Γραφείο Θεμελειωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (FRA) Σχολιαστές: Κρίτων Αρσένης Ευρωβουλευτής (Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών), Mikael Gustafsson Ευρωβουλευτής (Συνομοσπονδιακή Ομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς/Αριστερά των Πρασίνων των Βορείων Χωρών) (tbc) 12:00 12:30 ΤΕΛΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: Η Πορεία προς το Μέλλον
Δημήτριος Μάλλιος, Ελληνική Προεδρία ΕΕ Michele LeVoy, PICUM Νίκος Χρυσόγελος, Ευρωβουλευτής (Ομάδα τωv Πρασίvωv / Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία) Μετά από την εκδήλωση, οι συμμετέχοντες καλούνται να λάβουν μέρος σε μια δημόσια δράση έξω από το κτίριο του Συμβουλίου στη 1:00 μ.μ. (roundabout Schuman, από την πλευρά του πάρκου Cinquantenaire ), που διοργανώνεται από τη Διεθνή Αμνηστία. Η δράση αυτή θα είναι μια υπενθύμιση της επικίνδυνης πραγματικότητας που αντιμετωπίζουν πολλοί συνάνθρωποι μας κατά μήκος των ευρωπαϊκών ακτών.