Πανελλήνιο Σχολικό ίκτυο www.sch.gr Το δίκτυο στην υπηρεσία της εκπαίδευσης Υπηρεσία ιαχείρισης Χρηστών www.sch.gr/usersadmin Η υπηρεσία διαχείρισης χρηστών έχει σαν σκοπό τη διαχείριση των χρηστών (σχολεία, εκπαιδευτικοί, µαθητές) του Πανελληνίου Σχολικού ικτύου, τον ορισµό των υπηρεσιών και των δικαιωµάτων που κάθε χρήστης απολαµβάνει, ανάλογα µε την κατηγορία ή τον ρόλο του. Στους χρήστες παρέχονται υπηρεσίες όπως ηλεκτρονικό ταχυδροµείο, χώρος για την δηµοσίευση των προσωπικών τους σελίδων καθώς και δυνατότητα αποµακρυσµένης σύνδεσης στο δίκτυο (dial-up). Η χρήση ενός εξυπηρετητή καταλόγου (LDAP Directory Server) είναι η λύση για την εύκολη διαχείριση όλου αυτού του τεράστιου όγκου πληροφορίας. Όλη η σχετική πληροφορία είναι συγκεντρωµένη σε ένα σηµείο, έτσι ώστε να είναι δυνατόν να γίνονται εύκολα αλλαγές και ενηµερώσεις των πληροφοριών όποτε απαιτείται. Το πρόβληµα που προκύπτει είναι η αποδοτική διαχείριση του Directory Server, διότι πρόσβαση στην κοινή πληροφορία έχει ένας αριθµός χρηστών, µε διαφορετικές απαιτήσεις και κυρίως διαφορετικά δικαιώµατα στην πληροφορία. Για παράδειγµα, ένας ανώνυµος (µηπιστοποιηµένος) χρήστης πρέπει να αποκτήσει λογαριασµό πρόσβασης, οι πιστοποιηµένοι χρήστες πρέπει να µπορούν να δουν και να τροποποιήσουν τα στοιχεία τους καθώς και οι διαφόρων επιπέδων- διαχειριστές πρέπει να «βλέπουν» τους τοµείς διαχείρισης τους και µόνο αυτούς. Για όλα αυτά, το ιδανικό είναι να βρίσκονται ενοποιηµένα κάτω από ένα περιβάλλον. Το περιβάλλον που αναπτύχθηκε σε µορφή web interface από το Πανελλήνιο Σχολικό ίκτυο για το σκοπό αυτό ονοµάζεται Περιβάλλον ιαχείρισης Χρηστών (Π Χ). 1. Σε ποιους απευθύνεται Η υπηρεσία διαχείρισης χρηστών απευθύνεται : Στους διαχειριστές του δικτύου και το προσωπικό υποστήριξης χρηστών Στους χρήστες του Πανελληνίου Σχολικού ικτύου Στους εκπαιδευτικούς οι οποίοι επιθυµούν να εγγραφούν και αποκτήσουν υπηρεσίες από το Πανελλήνιο Σχολικό ίκτυο. 2. Χαρακτηριστικά της υπηρεσίας 2.1 ιαχειριστές και προσωπικό υποστήριξης Η διαχειριστές του δικτύου και το προσωπικό υποστήριξης έχουν πρόσβαση στο Περιβάλλον ιαχείρισης Χρηστών (Π Χ), µέσα από το οποίο δηµιουργούν και τροποποιούν τα profiles των χρηστών αλλά και των δικτυακών συσκευών (routers), που συνδέονται στο δίκτυο και χρησιµοποιούν τις υπηρεσίες του Πανελληνίου Σχολικού ικτύου. Πανελλήνιο Σχολικό ίκτυο ιαχείριση Χρηστών - www.sch.gr/usersadmin - 1 -
Ενδεικτικά αναφέρονται παρακάτω οι διαχειριστικές πράξεις που επιτελούνται µέσω του Π Χ για τις διάφορες κατηγορίες οντοτήτων που συναντώνται στον Κατάλογο του ΠΣ. Μονάδες (Organizational Units Νοµοί, Σχολικές και ιοικητικές µονάδες): Καταχώρηση µονάδας, µεταβολή, διαγραφή, µαζική καταχώρηση µονάδων Χρήστες (Λογαριασµοί Μονάδων, Εκπαιδευτικοί, Μαθητές και Προσωπικό Υποστήριξης): Καταχώρηση, αυτόµατη-προτεινόµενη παραγωγή των uids των χρηστών µε βάση τα sn, givenname και εξασφάλιση της µοναδικότητας, µεταβολή, αλλαγή κωδικού πρόσβασης, εκτύπωση εντύπου µε τα στοιχεία του λογαριασµού, διαγραφή, µετακίνηση σε άλλη Organizational Unit, απόδοση και ανάκληση χρήσης υπηρεσίας (mail, web hosting, dialup, κλπ), περιορισµοί κατά τη χρήση των υπηρεσιών (quotas, χρονικοί περιορισµοί ανάλογα µε την υπηρεσία και τα σχετικά attributes που προβλέπει αυτή), αναγνώριση κλήσεων (σε συνεργασία µε την υπηρεσία Dialup), επικύρωση και ενεργοποίηση λογαριασµών χρηστών. 2.2 Λειτουργίες χρήστη Αίτηση υπηρεσίας εγγραφή, αυτόµατη - προτεινόµενη παραγωγή των uids των χρηστών µε βάση τα sn, givenname και εξασφάλιση της µοναδικότητας, αλλαγή στοιχείων που επιτρέπονται αλλαγές για κάθε χρήστη, αλλαγή κωδικού πρόσβασης. 3. Υπηρεσίες στους εκπαιδευτικούς Μια σηµαντική λειτουργία της υπηρεσίας διαχείρισης χρηστών είναι η λειτουργία αυτόµατης εγγραφής η οποία παρέχεται σε όλους τους εκπαιδευτικούς, δίνοντας τους τη δυνατότητα απόκτησης υπηρεσιών από το ΠΣ. Πανελλήνιο Σχολικό ίκτυο ιαχείριση Χρηστών - www.sch.gr/usersadmin - 2 -
Η εγγραφή περιλαµβάνει διαδικασία πιστοποίησης ότι ο εγγραφόµενος χρήστης είναι εκπαιδευτικός. Για τον σκοπό αυτό γίνεται σύγκριση των στοιχείων που συµπληρώνει ο εκπαιδευτικός σε µία web φόρµα µε τα προσωπικά στοιχεία που υπάρχουν καταχωρηµένα στο Μητρώο Εκπαιδευτικών του ΥπΕΠΘ. Εφόσον διαπιστωθεί ότι ο εγγραφόµενος είναι εκπαιδευτικός, ολοκληρώνεται η εγγραφή και παρέχεται στον εκπαιδευτικό ένα πλήρες πακέτο σύνδεσης στο δίκτυο και υπηρεσιών, όπως e-mail, φιλοξενίας σελίδων, καθώς και των λοιπών υπηρεσιών που παρέχει το ΠΣ και αναφέρονται αναλυτικά στο δικτυακό τόπο www.sch.gr 4. Υπηρεσίες για τους µαθητές Υπηρεσίες µετά από αίτηση του ενδιαφεροµένου µαθητή Η υπηρεσία διαχείρισης χρηστών του Πανελλήνιου σχολικού ικτύου ανέπτυξε τη δυνατότητα εγγραφής των µαθητών για την απόκτηση υπηρεσίας σε συνδυασµό µε το πρόγραµµα µαθητολογίου «Νέστωρ» που υπάρχει στα Ενιαία Λύκεια και ΤΕΕ και νέα ειδική εφαρµογή για την υποστήριξη των Γυµνασίων. Ύστερα από συστηµατική µελέτη εναλλακτικών µεθόδων το Πανελλήνιο Σχολικό ίκτυο κατέληξε στην παροχή υπηρεσιών µέσα από µία διαδικασία εγγραφής που εξασφαλίζει: Πιστοποίηση ότι ο συγκεκριµένος εγγραφόµενος είναι µαθητής Για τη ν πιστοποίηση των µαθητών επιλέχθηκε η λύση του PIN (Personal Identification Number) το οποίο παρέχεται από το σχολείο σε κάθε µαθητή. Ο πιο ευέλικτος τρόπος για την παραγωγή του PIN θεωρήθηκε η ολοκλήρωση της παραγωγής των PINs µε το ηλεκτρονικό µαθητολόγιο που διαθέτουν τα σχολεία (εφαρµογή «Νέστωρ»). Στο εν λόγω λογισµικό και µετά από συνεργασία µε την ανάδοχο εταιρεία του «Νέστωρ», προστέθηκαν νέες λειτουργίε ς που υποστηρίζουν την παροχή υπηρεσιών στους µαθητές. Για τις ανάγκες των Γυµνασίων τα οποία δεν διαθέτουν την εφαρµογή «Νέστωρ», αναπτύχθηκε νέα ειδική εφαρµογή από το Πανελλήνιο Σχολικό ίκτυο (ΤΕΙ Αθήνας). Η υπηρεσία εφαρµόστηκε πιλοτικά µε την σύµφωνη γνώµη του ΥΠΕΠΘ στους νοµούς Αχαΐας και Κορινθίας την σχολική χρονιά 2003-2004. Πανελλήνιο Σχολικό ίκτυο ιαχείριση Χρηστών - www.sch.gr/usersadmin - 3 -
5. Στοιχεία χρήσης και αξιοποίησης της υπηρεσίας Έτος Εγγραφή Εκπαιδευτικών 2001 226 2002 1.789 2003 18.197 2004 6.201 Σύνολο 26.413 30000 25000 20000 15000 Εγγραφή Εκπαιδευτικών 18197 26413 10000 6201 5000 226 1789 0 2001 2002 2003 2004 Σύνολο Μηνιαία κατανοµή εγγραφών εκπαιδευτικών Έτος Μήνας 2001 2002 2003 2004 Ιανουάριος 3 215 1.265 Φεβρουάριος 4 384 1.250 Μάρτιος 1 413 1.019 Απρίλιος 10 808 608 Μάιος 156 4.446 542 Ιούνιος 200 4.539 471 Ιούλιος 51 1.113 312 Αύγουστος 30 365 193 Σεπτέµβριος 130 1.745 541 Οκτώβριος 570 1.555 Νοέµβριος 7 430 1.432 εκέµβριος 219 204 1.182 Σύνολο 226 1.789 18.197 6.201 Πανελλήνιο Σχολικό ίκτυο ιαχείριση Χρηστών - www.sch.gr/usersadmin - 4 -
Εγγεγραµµένοι εκπαιδευτικοί ανά Νοµό ΝΟΜΟΣ Πλήθος Λογαριασµών ΝΟΜΟΣ Πλήθος Λογαριασµών ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ 529 ΚΟΖΑΝΗΣ 690 ΑΡΓΟΛΙ ΟΣ 291 ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ 462 ΑΡΚΑ ΙΑΣ 247 ΚΥΚΛΑ ΩΝ 353 ΑΡΤΑΣ 197 ΛΑΚΩΝΙΑΣ 203 ΑΤΤΙΚΗΣ 6.136 ΛΑΡΙΣΗΣ 853 ΑΧΑΪΑΣ 1.068 ΛΑΣΙΘΙΟΥ 164 ΒΟΙΩΤΙΑΣ 314 ΛΕΣΒΟΥ 546 ΓΡΕΒΕΝΩΝ 90 ΛΕΥΚΑ ΑΣ 68 ΡΑΜΑΣ 375 ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ 498 Ω ΕΚΑΝΗΣΟΥ 399 ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ 394 ΕΥΒΟΙΑΣ 540 ΞΑΝΘΗΣ 236 ΕΥΡΟΥ 264 ΠΕΛΛΑΣ 470 ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ 56 ΠΙΕΡΙΑΣ 437 ΖΑΚΥΝΘΟΥ 110 ΠΡΕΒΕΖΗΣ 154 ΗΛΕΙΑΣ 438 ΡΕΘΥΜΝΗΣ 158 ΗΜΑΘΙΑΣ 476 ΡΟ ΟΠΗΣ 212 ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 674 ΣΑΜΟΥ 155 ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ 123 ΣΕΡΡΩΝ 706 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2.895 ΤΡΙΚΑΛΩΝ 462 ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 434 ΦΘΙΩΤΙ ΑΣ 501 ΚΑΒΑΛΑΣ 334 ΦΛΩΡΙΝΗΣ 207 ΚΑΡ ΙΤΣΑΣ 383 ΦΩΚΙ ΑΣ 89 ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 220 ΧΑΛΚΙ ΙΚΗΣ 319 ΚΕΡΚΥΡΑΣ 268 ΧΑΝΙΩΝ 300 ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ 69 ΧΙΟΥ 202 ΚΙΛΚΙΣ 306 Π..Ε. 29 ΕΚΤΟΣ ΟΜΗΣ ΝΟΜΩΝ 311 ΣΥΝΟΛΟ 26.415 6. Υλοποίηση Η υπηρεσία έχει υλοποιηθεί και συντηρείται από τον Τοµέα ικτυακών Τεχνολογιών (www.cti.gr/nts) του ΕΑΙΤΥ. Η εφαρµογή εγγραφής µαθητών Γυµνασίου αναπτύχθηκε από το ΤΕΙ Αθήνας (www.teiath.gr). 7. Πληροφορίες URL: http://www.sch.gr και www.sch.gr/usersadmin, email: info@sch.gr Πανελλήνιο Σχολικό ίκτυο ιαχείριση Χρηστών - www.sch.gr/usersadmin - 5 -