Σημαντικές Αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου

Transcript

1 Προπτυχιακή Εργασία Κωτσαντή Σωτηρία Σημαντικές Αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου Θέμα: Σημαντικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων. Εισαγωγή Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αποτελεί ο τελευταίο δικαιοδοτικό όργανο, στο οποίο μπορεί να προσφύγει ένας Ευρωπαίος πολίτης, προκειμένου να ζητήσει δικαστική προστασία. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, δέχεται ατομικές προσφυγές από τους Ευρωπαίους πολίτες, αφού πρώτα έχουν εξαντληθεί όλα τα εσωτερικά ένδικα μέσα της χώρας του προσφεύγοντος και το "θύμα" (πολίτης της εκάστοτε χώρας), αφού θίγονται τα ατομικά του δικαιώματα, αναζητά σε τελευταίο στάδιο δικαστική προστασία. Μία προσφυγή, μπορεί να ασκηθεί όχι μόνο από το εικαζόμενο θύμα, αλλά και από το σύζυγό, τους γονείς, τα αδέλφια, τρίτα πρόσωπα που έχουν προσωπικό συμφέρον ή υφίστανται ζημία, εξαιτίας της παραβιάσεως ή ακόμη και τα πρόσωπα, που νομίμως ενεργούν εξ ονόματος του θύματος. Φορείς των δικαιωμάτων είναι φυσικά πρόσωπα και πλέον νομικά πρόσωπα, όπου η φύση τους συνδυάζεται με την φύση του δικαιώματος, όπου εκπροσωπούν. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικ. του Ανθρώπου, όπου εδρεύει στο Στρασβούργο, προστατεύει κανόνες, των οποίων επουδενί επιτρέπεται η παραβίαση. Τους κανόνες αυτούς αποτελούν: τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. "Το Θέμα" Το θέμα της εργασίας, είναι οι πιο σημαντικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Το θέμα περιλαμβάνει κάποιες σημαντικές αποφάσεις του Δικαστηρίου του Στρασβούργου, α' την ίδρυσή του μέχρι το Επίσης, συμπεριλαμβάνεται η ανάλυση των άρθρων της ΕΣΔΑ (Ευρωπαϊκή Σύμβαση των δικαιωμάτων του ανθρώπου). Επιπρόσθετα, συμπεριλαμβάνονται χαρακτηριστικά, που διέπουν την νομολογία του δικαστηρίου του Στρασβούργου καθώς και αλλαγές που έχουν γίνει. Στο πρώτο μέρος παρατίθεται η ανάλυση των άρθρων της ΕΣΔΑ, καθώς και τα χαρακτηριστικά της νομολογίας του Δικαστηρίου. Στο κυρίως μέρος παρατίθενται οι πιο σημαντικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Στον επίλογο, αναφέρονται κάποια γενικά στοιχεία του Συμβουλίου της Ευρώπης, κάποια στοιχεία για την σύνθεση του Δικαστηρίου, καθώς και οι υποχρεώσεις των Κρατών-μελών, να σέβονται τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. 1. Λειτουργία του Δικαστηρίου. Το Δικαστήριο του Στρασβούργου, εξετάζει την εκάστοτε ατομική προσφυγή και αποφασίζει, αν προσκρούει ή όχι στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ, Ρώμη 4 Νοεμβρίου 1950, Συμβούλιο της Ευρώπης), που είχε υπογραφεί μεταξύ των Συμβαλλομένων Μερών. Αν η χώρα έχει όντως παραβιάσει το άρθρο τη Σύμβαση, τότε το Δικαστήριο, δέχεται την προσφυγή. Τότε, αναγνωρίζεται διεθνής ευθύνη του Κράτους, αποτέλεσμα της οποίας είναι: α) η υποχρέωση επανορθώσεως και β) χρηματικής αποζημιώσεως. Σε κάθε περίπτωση, ο συνήθης τρόπος αποζημίωσης είναι η χρηματική αποζημίωση, που αφορά θετική ζημία (damnum emergens) και διαφυγών κέρδος (lurrum cessans). Η παραβίαση, μπορεί να αφορά πράξεις οργάνων, τόσο της νομοθετικής της διοικήσεως γενικώς (εκτελεστικής) και όσο της δικαστικής λειτουργίας. Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Στρασβούργου, έχει υποστεί κάποιες αλλαγές. Η κατάργηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που λειτουργούσε ως ένα πρώτο στάδιο εξέτασης των υποθέσεων και η θέσπιση της άσκησης της ατομικής προσφυγής κατευθείαν πλέον στο Δικαστήριο του Στρασβούργου (άρθρο 34 της Σύμβασης) από την 1η Νοεμβρίου 1998 αποτελεί ένα μεγάλο βήμα για το Δικαστήριο, καθώς απλουστεύει και επιταχύνει την διαδικασία εξέτασης των ατομικών προσφυγών. 2. Υπεροχή της νομολογίας του Στρασβούργου. Οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου του Στρασβούργου, υπερισχύουν των αποφάσεων των εσωτερικών δικαστηρίων. Αυτό έχει θεσπιστεί ρητά στο Ελληνικό Σύνταγμα, στο άρθρο 28 1 "όπου οι γενικά παραδεδειγμένοι κανόνες διεθνούς δικαίου, καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις, από την επικύρωσή τους με νόμο και την θέση τους σε ισχύ, σύμφωνα με τους όρους καθεμιάς, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του ελληνικού δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη διάταξη νόμου", Στις 30 Ιανουαρίου 1979 η Ελλάδα, κατέθεσε σύμφωνα με το άρθρο 46 της Σύμβασης της Ρώμης, δήλωση στον γενικό

2 γραμματέα της Ευρώπης, με την οποία και υπό τον όρο της αμοιβαιότητας αναγνωρίζει τον υποχρεωτικό χαρακτήρα της αρμοδιότητας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. 3. Χαρακτηριστικά της νομολογίας του Δικαστηρίου (Αρχή της αναλογικότητας) Η Νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου του Στρασβούργου, έχει δύο σταθερά χαρακτηριστικά: 1) Είναι πιστή στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) και αξιώνει την υποχρέωση σεβασμού των άρθρων της. 2) Τηρεί με σχολαστικότητα την "Αρχή της Αναλογικότητας". Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Στρασβούργου κρίνει αυστηρά και δεν επιτρέπει καμία παραβίαση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επίσης, κρίνει πάντα με βάση την "αρχή της αναλογικότητας". Η αρχή της αναλογικότητας (Grundsatz der Verhältnissmäbigkeit) επιτάσσει την ύπαρξη εύλογης σχέσης, εύλογης αναλογίας, ανάμεσα στον επιδιωκόμενο σκοπό και στον περιορισμό συνταγματικού δικαιώματος, ως μέσου για την επίτευξη του σκοπού. Ο περιορισμός, πρέπει να συγκεντρώνει τις ιδιότητες της καταλληλότητας και της αναγκαιότητας. Η αρχή της αναλογικότητας προσδιορίζει τη σχέση ανάμεσα στο σκοπό του νομοθέτη (κοινό δίκαιο) και το μέσο που χρησιμοποιεί για την επίτευξή του και το οποίο περιορίζει συνταγματικό δικαίωμα (συνταγματικό δίκαιο). Η αρχή της αναλογικότητας, κατοχυρώνεται πλέον (ύστερα από τη συνταγματική αναθεώρηση του 2001) και ρητώς από το άρθρο 25 παρ. 1 εδ. Σ, όπου ορίζεται ότι οι κάθε είδους περιορισμοί των συνταγματικών δικαιωμάτων πρέπει να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας. Η αρχή της αναλογικότητας ανάγεται στο γερμανικό αλλά και στο γαλλικό αστυνομικό δίκαιο. Η αρχή καθιερώνεται στ άρθρα 8-11 της ΕΣΔΑ και εφαρμόζεται στην νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Τα στάδια της μεθόδου της αναλογικότητας είναι τα εξής: α) Η προσφορότητα, καταλληλότητα (Geeingnetheit). Κατάλληλος είναι ο περιορισμός, όταν μπορεί να επιφέρει το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Η αρχή, απαιτεί, όπως ο εισαγόμενος νομοθετικός περιορισμός αποτελεί κατ' είδος και έκταση πρόσφορο μέσο για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού. β) Η αναγκαιότητα (Erfolerlichkeit, Notwendigkeit). Αναγκαίος είναι ο περιορισμός, όταν αποκλείεται η επιλογή άλλου, εξίσου μεν αποτελεσματικού, λιγότερο όμως περιοριστικού μέτρου. Αν δηλαδή το ίδιο αποτέλεσμα είναι δυνατόν να επιτευχθεί με μικρότερο περιορισμό, τότε ο επιβαλλόμενος περιορισμός δεν είναι αναγκαίος και κατά συνέπεια δεν είναι σύμφωνος προς την αρχή της αναλογικότητας. Στη νομολογία του ΣτΕ φαίνεται να παγιοποιείται η θέση ότι η έκαστη του περιορισμού συνταγματικού δικαιώματος ελέγχεται δικαστικά και κυρίως αν ο περιορισμός υπερβαίνει το αναγκαίο μέτρο. Εφόσον στον νόμο προβλέπονται περισσότεροι περιορισμοί, η διοίκηση οφείλει να εφαρμόζει τους καταρχήν ηπιότερους. γ) Η αναλογικότητα strictsensu. Στάθμιση συμφερόντων: Στην αρχή της αναλογικότητας, εντάχθηκε η στάθμιση των συμφερόντων, η οποία αρχικά μάλλον εθεωρείτο ως αυτοτελής μέθοδος. Η μέθοδος της στάθμισης των συμφερόντων ξεκινά από τη βάση της νόμιμης άσκησης των δικαιωμάτων και από τα δύο μέρη της διαφοράς και αντιμετωπίζοντας το όλο θέμα περιπτωσιολογικά, προβαίνει στην στάθμιση των συμφερόντων σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση (Einzelfallabuägnung). Στις περιπτώσεις λοιπόν σύγκρουσης δικαιωμάτων, οι "ανώτερες αξίες υπερτερούν", ενώ οι "κατώτερες αξίες υποχωρούν". Η βασιζόμενη στην αρχή της αναλογικότητας μέθοδος δημιουργήθηκε για την εφαρμογή των συνταγματικών δικαιωμάτων στις σχέσεις δημοσίου δικαίου και δεν κατευθύνθηκε και προς την εφαρμογή τους και στις διαπροσωπικές σχέσεις. Υποδεικνύει μια μορφή αιτιώδους συνάφειας μεταξύ σκοπού του νόμου και περιοριστικού νομοθετικού μέσου, της οποίας η εφαρμογή δυσχεραίνεται, μεταξύ άλλων, διότι, συνδέεται με υποκειμενικά στοιχεία και κρίσεις. Εφαρμόζεται μόνος όπου υπάρχει επιφύλαξη. - Για να εφαρμοσθεί η αρχή της αναλογικότητας, πρέπει να πληρούνται και τα τρία στάδια (προσφορότητα, αναγκαιότητα, αναλογικότητα stricto sensu", ειδάλλως δεν μπορεί να εφαρμοσθεί. η αρχή της αναλογικότητας, αποτελεί θεμελιώδης αρχή του ελληνικού συνταγματικού δικαίου. Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αποτελεί την σύμβαση, το διεθνές κείμενο, το οποίο πρέπει να τηρούν οι δικαστές του Στρασβούργου και με την οποία κρίνουν τις ατομικές προσφυγές. Στις 4 Νοεμβρίου 1950, τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης, υπογράφουν την "σύμβαση της Ρώμης", "σύμβαση για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών" (ΕΣΔΑ). Η σύμβαση, άρχισε να ισχύει στις 3 Σεπτεμβρίου 1953 και συμπληρώθηκε με δώδεκα πρόσθετα πρωτόκολλα και τον Κοινωνικό Χάρτη της Ευρώπης. - Η ΕΣΔΑ, αποτελείται από τρία μέρη. ΤΟ πρώτο μέρος (άρθρο 1-1Β), περιέχει τα θεμελιώδη

3 δικαιώματα και ελευθερίες, το δεύτερο μέρος (άρθρο 19-51) περιέχει άρθρα που αφορούν την λειτουργία του Δικαστηρίου του Στρασβούργου και το τρίτο μέρος (άρθρο 52-59), περιέχει άρθρα που αφορούν διαδικασίες λειτουργίας και εφαρμογής της ΕΣΔΑ, που πρέπει να διενεργήσουν τα Συμβαλλόμενα μέρη (Ευρωπαϊκά κράτη). 4. Ε.Σ.Δ.Α.=> Γενικές αρχές (δικαιώματα και ελευθερίες, που διέπουν την Σύμβαση) Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αποτελείται από ατομικά και πολιτικά δικαιώματα. Ατομικά δικαιώματα είναι τα δημόσια δικαιώματα που παρέχουν στα άτομα αρνητική αξίωση, η οποία στρέφεται κατά του κράτους και το εξαναγκάζει σε παράλειψη (neclfecere). Τα ατομικά δικαιώματα, δεν έχουν μόνο αρνητικό χαρακτήρα, έχουν θετικό αλλά και συμμετοχικό. Πολιτικά δικαιώματα, είναι εκείνα, που στρέφονται προς το κράτος και παρέχουν στους πολίτες αξίωση ενεργητικής συμμετοχής (status actius) στην άσκηση της κρατικής εξουσίας. Δηλαδή τα πολιτικά δικαιώματα είναι δικαιώματα του πολίτη, ενώ τα ατομικά δικαιώματα είναι δικαιώματα του ανθρώπου. Στο άρθρο 1 της ΕΣΔΑ διακηρύσσονται οι σκοποί του Συμβουλίου μεταξύ των οποίων είναι η προώθηση των ιδεωδών και των αρχών που αποτελούν κοινό κτήμα των χωρών μελών. Επίσης, διακηρύσσεται και η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών. Στο άρθρο 2 θεσπίζεται το δικαίωμα στη ζωή. Καθένας έχει δικαίωμα στη ζωή. Ο θάνατος, μπορεί να επιτραπεί μόνο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. "Το άρθρο 2 εξαγγέλλει παρεμφερή δέσμευση του Κράτους. Πρώτο, να παρέχει τις απαραίτητες νομικές εγγυήσεις για την προστασία της ανθρώπινης ζωής και δεύτερο, να εξασφαλίζει την προστασία στις μεταξύ των ατόμων σχέσεις". Στο άρθρο 3, κατοχυρώνεται η απαγόρευση των βασανιστηρίων. Κανένας δεν επιτρέπεται να υποβληθεί σε βασανισμούς ούτε σε ποινές ή μεταχείριση, απάνθρωπες ή εξευτελιστικές. "Απάνθρωπη, είναι η μεταχείριση, που επιφέρει σοβαρή ψυχική οδύνη (moral pain), εξευτελιστική είναι η μεταχείριση που υποβαθμίζει ένα άτομο απέναντι στα άλλα και απέναντι στο εαυτό του ή το υποχρεώνει να ενεργεί παρά τη θέλησή του ή τη συνείδησή του και βασανισμός είναι η απάνθρωπη μεταχείριση, που γίνεται με καθορισμένο σκοπό, όπως η απόσπαση πληροφοριών ή η τιμώρηση ενός ατόμου". Στο άρθρο 4, κατοχυρώνεται απόλυτη απαγόρευση της δουλείας και της ειλωτείας. Απαγορεύει, επίσης (παρ. 2) την αναγκαστική ή υποχρεωτική εργασία. "Διευκρινίζει, όμως στην παρ. 3 τι δεν θεωρείται αναγκαστική ή υποχρεωτική εργασία: α) η εργασία των επιταγών του άρθρου 5 ή κατά την διάρκεια της απολύσεως υπό όρους, β) η υπηρεσία στρατιωτικής φύσεως, ή στην περίπτωση των αντιρρησιών συνειδήσεως, η εναλλακτική υπηρεσία, γ) η εργασία σε περίπτωση κρίσεων και θεομηνιών και δ) η εργασία ή υπηρεσία που αποτελεί μέρος των τακτικών υποχρεώσεων του πολίτη". Στο άρθρο 5, κατοχυρώνεται το δικαίωμα στην προσωπική ελευθερία και ασφάλεια. "Το δικαίωμα αυτό έχει δυο όψεις: α) απαγορεύει την αυθαίρετη σύλληψη και κράτηση και β) παρέχει εγγυήσεις υπέρ των προσώπων που νόμιμα στερούνται της ελευθερίας τους". Στο άρθρο 6 της ΕΣΔΑ, κατοχυρώνεται το δικαίωμα στη χρήση και απονομή της δικαιοσύνης. "Το άρθρο 6 περιέχει τη δημοφιλέστερη διάταξη της Συμβάσεως, αφού αποτελεί το αντικείμενο των περισσότερων προσφυγών στο Στρασβούργο. Το άρθρο αυτό αναγνωρίζει αυτοτελές δικαίωμα (ουσιαστικό και δικονομικό) στη χρηστή απονομή της δικαιοσύνης (Fair Trial). Αυτοτελές, επειδή ισχύει ανεξάρτητα από το δικαίωμα που επικαλείται το φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ενώπιον των δικαστηρίων και ασχέτως αν το δικαίωμα προστατεύεται διεθνώς. Η χρηστή απονομή της δικαιοσύνης πραγματοποιείται "στο πλαίσιο μιας δημοκρατικής κοινωνίας". Η αναφορά στην δημοκρατική κοινωνία, κατ' άρθρο 6 γίνεται σε σχέση προς τη δημοσιότητα της δίκης και εγγυήσεις υπέρ των διαδίκων στην αστική δίκη και του κατηγορουμένου στην ποινική δίκη. Δεν θα ανταποκρινόταν στους σκοπούς του άρθρου 6, συσταλτική ερμηνεία. Στο άρθρο 7 στης Σύμβασης, εξαγγέλλεται η αρχή της νομιμότητας των ποινών και η μη αναδρομική ισχύς του ποινικού νόμου. Ο νόμος, πρέπει να είναι προσιτός και να προβλέπει με σαφήνεια την πράξη και τις συνέπειές της. - Σε σχέση, προς τα δικαιώματα των άρθρων 8 έως 11, η Σύμβαση ακολουθεί το εξής σύστημα: πρώτα εξαγγέλλει το δικαίωμα (παρ. 1) και ακολούθως απαριθμεί τις δυνατότητες νομίμως περιορισμών (παρ. 2).

4 Έτσι, το άρθρο 8 προστατεύει τέσσερις κύκλους δικαιωμάτων που εκφράζονται με τις αυτόνομες έννοιες, αντίστοιχά του ιδιωτικού βίου, του οικογενειακού βίου, της κατοικίας και της αλληλογραφίας. "Επιτρέπει, όμως, τη θέσπιση, δια νόμου, οκτώ περιορισμών α) για την εθνική ασφάλεια, β) για την δημόσια ασφάλεια, γ) την οικονομική ευημερία της χώρας, δ) για την προάσπιση της τάξεως, ε) για την πρόληψη ποινικών παραβάσεων, στ) για την προστασία της υγείας στα) προστασία της ηθικής, ζ) για την προστασία των δικαιωμάτων και ελευθεριών άλλων". Στο άρθρο 9, κατοχυρώνεται ένα ατομικό δικαίωμα των φυσικών προσώπων με την έννοια ότι δεν καλύπτει ομάδες, ή νομικά πρόσωπα. Αυτό είναι το ουσιαστικό δικαίωμα της ελευθερίας της σκέψεως, της συνειδήσεως και της θρησκείας και της εκδήλωσής τους. Κατά το Δικαστήριο, οι περιορισμοί που περιέχει η παρ. 2 του άρθρου 9, αφορούν την ελευθερίας "εκδηλώσεως" της θρησκείας, εκδηλώσεως για την οποία είναι δυνατόν να τίθενται περιορισμοί από το κράτος για την προστασία της συνυπάρξεως των θρησκειών. Στο άρθρο 10 της ΕΣΔΑ, κατοχυρώνεται η ελευθερία της εκφράσεως, υπό διττή έννοια, και στην ελευθερία της γνώμης και στην ελευθερία αναζητήσεως, λήψεως και μεταδόσεως πληροφοριών ή ιδεών χωρίς την παρέμβαση των δημόσιων αρχών και ασχέτως συνόρων. Το άρθρο 10, στην παρ. 2, απαγορεύει πράξεις που αποβλέπουν στην καταστροφή της κοινωνίας. Πιο συγκεκριμένα, οι περιορισμοί, οι οποίοι επιβάλλονται είναι υποχρεωτικοί, όταν πρόκειται για: α) την εθνική ασφάλεια,, β) την εδαφική ακεραιότητα, γ) δημόσια ασφάλεια, δ) προάσπιση της τάξεως, ε)( πρόληψη του εγκλήματος, στ) προστασία της υγείας, στα) προστασία της ηθικής, ζ) προστασία υπολήψεως τρίτων ή δικαιωμάτων τρίτων, η) την παρεμπόδιση της κοινολογήσεως εμπιστευτικών πληροφοριών, θ) διασφάλιση του κύρους και αμεροληψίας της δικαστικής εξουσίας. Στο άρθρο 11 της ΕΣΔΑ, εξασφαλίζεται η ελευθερία του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι. Ο καθένας έχει δικαίωμα στην ελευθερία του συνέρχεσθαι και στην ελευθερία συνεταιρισμού συμπεριλαμβανομένων και του δικαιώματος ιδρύσεως συνδικάτου και προσχωρήσεως σε συνδικάτα για τον σκοπό προασπίσεως των συμφερόντων του. Στο άρθρο 12 της Σύμβασης, θεσπίζεται το δικαίωμα συνάψεως γάμου μεταξύ άνδρα και γυναίκας. "Η συμβολή των οργάνων του Στρασβούργου στην ερμηνεία του δικαιώματος στον γάμο είναι περιορισμένη, γιατί συνήθως οι προσφυγές συνδυάζουν παραβιάσεις των άρθρων 8 (ιδιωτικός βίος) και άρθρο 14 (διακρίσεις) και έτσι τελικά η εξέταση δεν φθάνει ως το άρθρο 12. Τα όργανα του Στρασβούργου, δέχονται συχνά προσφυγές από αμφίφυλους (transsexuals) για ζητήματα γάμου, όταν αυτοί μετά από επιτυχή χειρουργική επέμβαση, παραπονούνται ότι δεν τους παρέχεται η δυνατότητα ιδρύσεως οικογένειας, είτε λόγω εμποδίων στην ληξιαρχική μεταβολή του φύλου, είτε από την εν γένει συμπεριφορά των αρχών και της κοινωνίας απέναντί τους". Στο άρθρο 13 της ΕΣΔΑ, κατοχυρώνεται το δικαίωμα πραγματικής (αποτελεσματικής) προσφυγής. Ο καθένας, έχει δικαίωμα πραγματικής προσφυγής, ενώπιον εθνικής αρχής, όταν του έχουν παραβιαστεί θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες. Ακόμα, επιτρέπεται και πρόσωπο, όταν ενήργησε στην εκτέλεση δημόσιων καθηκόντων του. Στο άρθρο 14 της Σύμβασης, θεμελιώνεται η απαγόρευση των διακρίσεων. Το άρθρο 14, δεν έχει αυτοτελή χαρακτήρα αλλά συνήθως εξετάζεται με άλλες διατάξεις της ΕΣΔΑ. Το άρθρο 14, απαγορεύει τις διακρίσεις λόγω φύλου, φυλής, χρώματος, γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών και άλλων πεποιθήσεων, εθνικής ή κοινωνικής προελεύσεως, συμμετοχής σε εθνική μειονότητα, περιουσίας, γεννήσεως ή άλλης καταστάσεως. Στα επόμενα άρθρα (15-18), θεσπίζονται διατάξεις που αφορούν κάποιες ρυθμίσεις, όσον αφορά την διαχείριση της Σύμβασης. Στο άρθρο 15 της Σύμβασης, θεσπίζεται το δικαίωμα παρέκκλισης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Κάποια, απ' τις χώρες-μέλη μπορεί να λάβει μέτρα, που παραβιάζουν την Σύμβαση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Βέβαια, το Συμβαλλόμενο Κράτος πρέπει να ειδοποιήσει τον Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα ληφθέντα μέτρα και τα αίτια, τα οποία τα προκάλεσαν. Στο άρθρο 16 της Σύμβασης, κατοχυρώνεται το δικαίωμα στα Συμβαλλόμενα Κράτη (χώρεςμέλη), να επιβάλλουν περιορισμούς στην πολιτική δραστηριότητα των ξένων, ανεξάρτητα απ' τις διατάξεις των άρθρων 10, 11, και 14.

5 Στο άρθρο 17 της ΕΣΔΑ, απαγορεύεται η κατάχρηση δικαιώματος από ένα Κράτος, μία ομάδα ή ένα άτομο, το οποίο σκοπεύει στην καταστροφή δικαιωμάτων ή ελευθεριών. Τέλος, στο άρθρο 18 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, θεσπίζεται η αρχή της αναλογικότητας που διέπει την νομολογία του Στρασβούργου. Οι περιορισμοί των ελευθεριών και των δικαιωμάτων, που επιτρέπονται στην Σύμβαση, δεν επιτρέπεται να εφαρμοσθούν, παρά μόνο για τον σκοπό, για τον οποίο καθιερώθηκαν. Δηλαδή, πρέπει να υπάρχει αιτιώδης συνάφεια μεταξύ του περιορισμού και του σκοπού του νομοθέτη, για τον οποίο θεσπίστηκε. 5. Πρωτόκολλο => δικαιώματα, που καθιερώνονται σ' αυτό. Εκτός όμως από την Σύμβαση, πρόσθετα άρθρα της Συβάσεως, αποτελούν και τα άρθρα του 1ου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ. Το πρώτο πρόσθετο "πρωτόκολλο των Παρισίων" της 20ής Μαρτίου 1952 κατοχυρώνει δικαιώματα, που δεν περιείχοντο στην αρχική σύμβαση (ιδιοκτησία, παιδεία, εκλογές) και τέθηκε σε ισχύ στις 18 Μαΐου 1954, τόσο η Σύμβαση, όσο και το πρώτο πρόσθετο Πρωτόκολλο επικυρώθηκαν από την Ελλάδα και απετέλεσε σαν εσωτερικό δίκαιο αρχικά με τον όνο 2329/1953. Η δικτατορία, ενόψει της επικείμενης αποβολής της Ελλάδας από το Συμβούλιο της Ευρώπης, κατήγγειλε την σύμβαση της Ρώμης και το πρώτο πρωτόκολλο. Μετά την πτώση της δικτατορίας η ΕΣΔΑ και το πρώτο πρωτόκολλο κυρώθηκαν με ν.δ. 53/1974. Το 1ο Πρόσθετο Πρωτόκολλο, περιλαμβάνει κοινωνικά δικαιώματα: "Τα κοινωνικά δικαιώματα προσδιορίζονται από τρία στοιχεία: είναι δικαιώματα υπόσταση, έχουν ως αντικείμενο κοινωνικά αγαθά και εξασφαλίζουν ένα ελάχιστο περιεχόμενο. Τα κοινωνικά δικαιώματα, είναι "δικαιώματα υπόστασης", καθόσον αφορούν αυτήν την ίδια την υπόσταση του ανθρώπου. Αφορούν την επιβίωση, στην κυριολεξία του όρου και εξασφαλίζουν ένα minimum, στοιχειώδες περιεχόμενο. Αναφέρονται καταρχήν σε ένα κατώτατο όριο διαβίωσης, σε ένα existenzminimum. Το ελάχιστο περιεχόμενο έχει την έννοια των ποσοτικά και ποιοτικά λιγότερου, του απόλυτα αναγκαίου. Τέλος, έχουν ως αντικείμενο κοινωνικά αγαθά. Φορείς των κοινωνικών δικαιωμάτων είναι όλοι, πολίτες στο σύνολό τους. Όλοι, οι πολίτες, έχουν δικαίωμα στην απόλαυση κοινωνικών αγαθών, όπως π.χ. υγεία "δωρεάν εκπαίδευση". Εκτός, από κοινωνικά δικαιώματα (δικαίωμα στην ιδιοκτησία, στην εκπαίδευση), το πρόσθετο πρωτόκολλο περιλαμβάνει και πολιτικό δικαίωμα (δικαίωμα για ελεύθερες εκλογές). Στο άρθρο 1 του πρωτοκόλλου, θεσπίζεται η προστασία ιδιοκτησίας. Κάθε νομικό ή φυσικό πρόσωπο δικαιούται σεβασμού της περιουσίας του. "Κατά την νομολογία του Στρασβούργου, η διάταξη αυτή καλύπτει τα μέτρα μειώσεως των ενοικίων, την αγροτική γη, τα οικονομικά συμφέροντα - άδεια πωλήσεως ποτών σε εστιατόριο, την υπεραξία οικοπέδου, το άρτιο οικοδομησίμου οικοπέδου. Δεν καλύπτει την προσδοκία κτήσεως περιουσίας. Η προστασία της ιδιοκτησίας δεν αποκλείει όμως τη λήψη από το κράτος ριζικών μέρων, όπως η απαλλοτρίωση και η εθνικοποίηση. Η στέρηση της ιδιοκτησίας μπορεί να πραγματοποιηθεί κάτω από τρεις όρους (άρθρο 1 παρ. 1): α) να γίνεται για λόγους δημοσίας ωφελείας, β) να προβλέπεται από τον νόμο και γ) "να συνάδει προς τους όρους των γενικών αρχών του διεθνούς δικαίου". Η παρ. 2 του άρθρου 1 Προσθέτου Πρωτοκόλλου παρέχει διακριτική ευχέρεια στο κράτος να θέτει σε ισχύ νόμους για τη ρύθμιση της χρήσεως αγαθών, σύμφωνα με το δημόσιο συμφέρον και για την εξασφάλιση της καταβολής φόρων και άλλων δημοσίων βαρών". Στο άρθρο 2 του Προσθέτου Πρωτοκόλλου, κατοχυρώνεται το δικαίωμα στην εκπαίδευση. Κανένας δεν μπορεί να στερηθεί το δικαίωμα για εκπαίδευση. Κάθε Κράτος, στο πλαίσιο άσκησης των καθηκόντων του στο πεδίο της μόρφωσης θα σέβεται το δικαίωμα των γονέων, που εξασφαλίζουν την μόρφωση και την εκπαίδευση σύμφωνα με τις δικές τους θρησκευτικές και φιλοσοφικές πεποιθήσεις. Τέλος στο άρθρο 3 του Προσθέτου Πρωτοκόλλου, θεσπίζεται το δικαίωμα για ελεύθερες εκλογές. Τα Συμβαλλόμενα Μέρη, αναλαμβάνουν την υποχρέωση να διενεργήσουν, κατά λογικά διαστήματα, ελεύθερες μυστικές εκλογές, σε συνθήκες που επιτρέπουν την ελεύθερη έκφραση της λαϊκής θελήσεως ως προς την εκλογή του νομοθετικού σώματος. Κυρίως Θέμα Στο κυρίως θέμα, θα παρουσιαστούν οι πιο σημαντικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, από την αρχή της λειτουργίας του μέχρι το

6 1998. Το ΕΔΔΑ, έκρινε για πρώτη φορά το 1961 με την υπόθεση Lawless εναντίον της Ιρλανδίας. - Άρθρο 1 της ΕΣΔΑ (υποχρέωση σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου). - Λουϊζίδου εναντίον Τουρκίας. Απόφαση της 23 Μαρτίου Η κυρία Λουϊζίδου παραπονέθηκε κατά της Τουρκίας, καθώς αυτή κατέστησε υπεύθυνη της Τουρκία για παραβιάσεις της Σύμβασης, οι οποίες όπως ισχυριζόταν η Κα Λουϊζίδου είχαν συμβεί στην Βόρεια Κύπρο. Η Τουρκία, απάντησε ότι ούτε η Επιτροπή ούτε το Δικαστήριο, ήταν αρμόδιοι να ξαναδούν την υπόθεση, μεταξύ άλλων επειδή αυτή είχε δεχτεί την αρμοδιότητα της Επιτροπής και την κρίση του Δικαστηρίου, μόνο σαν αποτέλεσμα ότι τα γεγονότα μπορούσαν να εξεταστούν στην μητροπολιτική περιοχή. Αυτό προκάλεσε προκαταρκτικές ρωτήσεις για την εγκυρότητα τέτοιων περιορισμών και προβλήματα του Κράτους. Το Δικαστήριο έκρινε, με 16 ψήφους προς 2, ότι τα ισχυριζόμενα γεγονότα απ' την αιτούσα είναι ικανά να πέσουν στην Τουρκική κρίση, όπως θεσπίζει το άρθρο 1 της Σύμβασης. - Άρθρο 2 της ΕΣΔΑ (το δικαίωμα στη ζωή) - Open Door κ' Bublin Well Woman εναντίον Ιρλανδίας Απόφαση της 29 Οκτωβρίου 1992 Σύμφωνα με τον Ιρλανδικό νόμο, η έκτρωση είναι εγκληματική προσβολή. Δύο κέντρα υγεία στο Δουβλίνο πληροφόρησαν τις Ιρλανδέζες για τις πιθανότητες να κάνουν εκτρώσεις στην Μεγάλη Βρετανία. Στην απαίτηση για έναν οργανισμό "πριν-τη-ζωή", επιβλήθηκε διαταγή, στα δυο κέντρα να μην βοηθούν τις γυναίκες να κάνουν έκτρωση. Τα δύο κέντρα, δύο από τις εργαζόμενες και δύο γυναίκες παραπονέθηκαν ότι η διαταγή παραβίασε το Άρθρο 10 της Σύμβασης. Η Ιρλανδία απάντησε, μεταξύ άλλων, ότι βασίστηκε στο άρθρο 2 της Σύμβασης, το οποίο προστατεύει το δικαίωμα στην ζωή. - Το δικαστήριο αποφάσισε με 15 ψήφους προς 8, ότι υπάρχει παραβίαση του άρθρου 10. Επίσης, δίκασε με 17 ψήφους προς 6, ότι η Ιρλανδία, πρέπει να πληρώσει στο Δουβλίνο, μέσα σε 3 μήνες Δολλάρια. - Άρθρο 3 της ΕΣΔΑ (απαγόρευση των βασανιστηρίων) 1. Tyrer εναντίον Ηνωμένου Βασιλείου Απόφαση της 25 Απριλίου 1978 Στο Isle of Man (UK), ένας 15χρονος καταδικάστηκε σε 3 χτυπήματα με μια σανίδα ξύλου (κομμάτι ξύλο). Αυτός ισχυρίστηκε, ότι αυτός ο τύπος σωματικής τιμωρίας αποτελούσε υποβιβαστική τιμωρία και προσκρούσει στο άρθρο 3. Οι αρχές, απευθύνθηκαν στην κοινή γνώμη στο νησί, η οποία δυνατά υποστήριξε την κράτηση της σωματικής τιμωρίας. - Το Δικαστήριο, αποφάσισε με 6 ψήφους προς 1, ότι υπήρχε παραβίαση του άρθρου X κ' Ψ εναντίον Ολλανδία Απόφαση της 26 Μαρτίου 1985 Η Ψ, ένα νοητικά καθυστερημένο 16χρονο κορίτσι, ήταν σεξουαλικά κακοποιημένη, ενώ διέμενε σ' ένα ίδρυμα για νοητικά-καθυστερημένα παιδιά. Ο πατέρας της, Χ, παραπονέθηκε στην αστυνομία, από τότε που αυτή ήταν διανοητικά, ωστόσο και νομικά, ανίκανη να κάνει κάτι μόνη της. Ωστόσο, δεν εισήχθη καμιά κατηγορία. Ο Χ, ισχυρίστηκε ότι οι δημόσιες αρχές ήταν υποχρεωμένες να καταδιώξουν, νομικά το ίδρυμα, έτσι ώστε να προστατευτούν τα δικαιώματα του ίδιου και της κόρης του, σύμφωνα με το άρθρο 3 και το άρθρο 8 της ΕΣΔΑ (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής). - Το Δικαστήριο, έκρινε ότι υπήρχε παραβίαση του άρθρου 8 για την δεσποινίδα Ψ. Επίσης, το ανταποκρινόμενο Κράτος, έπρεπε να πληρώσει στην δεσποινίδα Ψ Γερμανικά Guilders. 3. Ribitsch εναντίον Αυστρίας Απόφαση της 4 Δεκεμβρίου Ο Κος Ribitsch συνελήφθη, καθώς ήταν ύποπτος για εμπορία ναρκωτικών. Για να αφεθεί ελεύθερος, απ' την φρούρηση της αστυνομίας, αυτός ισχυρίστηκε ότι αυτός είχε κτυπηθεί και κλωτσηθεί, από αυτούς, που τον ρωτούσαν. Ένας γιατρός, βρήκε ότι αυτός είχε μελανιές, αλλά κανένας απ' τους υπαλλήλους της αστυνομίας που εμπλέκονταν δέχθηκε να έχει χρησιμοποιήσει βία. Αρχικά ένας από αυτούς, είχε βρεθεί ένοχος, αλλά αθωώθηκε στην συνέχεια κατ' έφεση. Ο κύριος Ribitsch, ισχυριζόταν ότι αυτός είχε υποστεί συμπεριφορά αντίθετη, σε παραβίαση του άρθρου 3. - Το Δικαστήριο, έκρινε με 6 ψήφους προς 3, ότι υπάρχει παραβίαση του άρθρου 3 της Σύμβασης.

7 4. Costello-Roberts εναντίον Ηνωμένου Βασιλείου Απόφαση της 25 Μαρτίου 1993 Ο διευθυντής ενός ιδιωτικού σχολείου έδωσε σ' ένα 7χρόνο αγόρι 3 χαστούκια στο κάτω μέρος μ' ένα παπούτσι. Το αγόρι, ισχυρίστηκε ότι αυτό αποτελούσε πολύ βαριά τιμωρία, αντίθετα με τα άρθρα 3 και 8. Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου αρνήθηκε, οποιαδήποτε ευθύνη για τα γεγονότα, καθώς αυτά είχαν συμβεί σε ανεξάρτητο σχολείο. - Το Δικαστήριο, έκρινε με 5 ψήφους προς 4, ότι δεν υπάρχει παραβίαση ούτε του άρθρου 3, ούτε του άρθρου 8. - Άρθρο 4 της ΕΣΔΑ (Απαγόρευση της δουλείας και των καταναγκαστικών έργων) - Van der Mussele εναντίον Βελγίου Απόφαση της 23 Νοεμβρίου 1983 Οι δικηγόροι στο Βέλγιο, ήταν υποχρεωμένοι να παραχωρούν νομική προστασία δωρεάν σε φτωχούς πελάτες, οι οποίοι δεν μπορούσαν να πληρώσουν τις απαραίτητες νομικές υπηρεσίες. Αυτή η συμπεριφορά των φτωχών ανθρώπων ήταν μέρος της δεοντολογία του νομικού επαγγέλματος. Το Κράτος δεν ήταν ευθέως εμπλεκόμενο. Ο Κος Van der Mussele ισχυριζόταν ότι αυτή η υποχρέωση φαινόταν σαν αναγκαστική δουλεία και ερχόταν σε σύγκρουση με το Άρθρο 4 της Σύμβασης. - Το Δικαστήριο, αποφάσισε ότι δεν υπήρχε καμία παραβίαση του άρθρου 4 της Σύμβασης. - Άρθρο 5 της ΕΣΔΑ (Το δικαίωμα στην προσωπική ελευθερία και ασφάλεια). 1. Lawless εναντίον Ιρλανδίας Απόφαση της 1 Ιουλίου 1961 Το 1957, οι Ιρλανδικές αρχές συνέλαβαν τον Κο Lawless, επειδή ήταν ύποπτος, ότι ήταν μέλος του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA). Κατά την διάρκεια της κράτησής του, η οποία διήρκεσε για περισσότερο από πέντε μήνες, αυτός δεν παραπέμφθηκε σε δικαστήριο για δίκη. Ο κύριος Lawless, ισχυρίστηκε, μεταξύ άλλων, ότι αυτή, η διοικητική καθυστέρηση παραβίασε το άρθρο 5 της Σύμβασης. Η Κυβέρνηση, ύψωσε μερικές διαδικαστικές ενστάσεις και βασίστηκε στα άρθρα 15 (παρέκκλιση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης) και 17 (απαγόρευση κατάχρησης δικαιώματος). - Το Δικαστήριο, αποφάσισε ότι τα γεγονότα δεν παραβιάζουν τις υποχρεώσεις της Ιρλανδικής Κυβέρνησης και ότι η απαίτηση του Lawless για αποζημίωση δεν ευσταθεί. 2. Lettellier εναντίον Γαλλίας Απόφαση της 26 Ιουνίου 1991 Τον Ιούνιο του 1985, η Κα Lettellier συνελήφθη για υπόνοια, ότι ήταν εμπλεκόμενη στο φόνο του άντρα της. Αυτή αφέθηκε προσωρινά ελεύθερη τον Δεκέμβριο του 1985, αλλά ξανασυνελήφθη τέσσερις εβδομάδες αργότερα. Αυτήν την στιγμή αυτή παρέμεινε σε κράτηση μέχρι τον Μάιο του 1988, όταν αυτή καταδικάσθηκε και προτάθηκε σε 3 χρόνια φυλάκιση. Η κυρία Lettellier ισχυριζόταν ότι η περίοδος προ-δικαστικής κράτησης ήταν υπερβολική και παραβίαζε το άρθρο 5 3 της Σύμβασης. Ένα ακόμα παράπονο, είχε να κάνει με τον χρόνο αξιολόγησης της απαίτησης της, για να αφεθεί ελεύθερη. Η Κα Lettellier ισχυριζόταν ότι η περίοδος ενός χρόνου, 4 μηνών και 3 εβδομάδων δεν συμπληρωνόταν με την απαίτηση ου άρθρου 5 4, για ένα τέτοιο ζήτημα, που έπρεπε να αποφασισθεί αμέσως. - Το Δικαστήριο, ομόφωνα έκρινε ότι παραβιάστηκε το άρθρο 5 4. Επίσης, ότι δεν υπήρχε παραβίαση του άρθρου 5 4. Τέλος, επιδίκασε στο ανταποκρινόμενο Κράτος να πληρώσει στην αιτούσα γαλλικά φράνκα. 3. Broyan και άλλοι εναντίον Ηνωμένου Βασιλείου Απόφαση της 29 Νοεμβρίου 1988 Ο κύριος Broyan και τρεις άλλοι συνελήφθησαν από την αστυνομία και ρωτήθηκαν για την δικιά τους ύποπτη περιπλοκή σε τρομοκρατικές δραστηριότητες στην Βόρεια Ιρλανδία. Αυτοί ελευθερώθηκαν μετά από χρονικές περιόδους, που εκτείνονταν από 4 μέρες και 6 ώρες, προς 6 μέρες και 16 /12 ώρες. Κατά την διάρκεια της κράτησής τους, αυτοί δεν μεταφέρθηκαν σε μια δίκη. Οι 4 άντρες ισχυρίστηκαν ότι μερικά στοιχεία του άρθρου 5 της Σύμβασης είχαν παραβιαστεί. - Το Δικαστήριο, έκρινε ότι υπήρχε παραβίαση του άρθρου 5 3 και του άρθρο Άρθρο 6 της ΕΣΔΑ (Δικαίωμα στη χρήση και απονομή δικαιοσύνης) 1. Golder εναντίον Ηνωμένου Βασιλείου Απόφαση της 21 Φεβρουαρίου 1975 Ενώ ήταν στην φυλακή, ο κύριος Golder είχε κατηγορηθεί για συμμετοχή σε μια ταραχή στη φυλακή. Για να αθωωθεί ικέτευσε τον διοικητή των φυλακών να τον αφήσει να συμβουλευτεί ένα δικηγόρο. Ο διοικητής των φυλακών αρνήθηκε. Αυτή η άρνηση, έκανε αδύνατη κάποια ανταπόκριση με ένα δικηγόρο. Ο κύριος Golder, ισχυρίστηκε ότι υπήρχε

8 παραβίαση των δικαιωμάτων του, σύμφωνα με το άρθρο 6 1 στης Σύμβασης (πρόσβαση σ' ένα δικαστήριο). - Το Δικαστήριο, στην παρούσα υπόθεση, αποφάσισε με 9 ψήφους προς 3 ότι υπήρχε παραβίαση του άρθρου Χ, εναντίον Γαλλίας Απόφαση της 31 Μαρτίου 1992 Ο αιτών, ήταν ομοφυλόφιλος, ο οποίος ήταν μολυσμένος από AIDS, λόγω μετάγγισης αίματος. Αυτός, τότε, ζητούσε αποζημίωση από το Γαλλικό Υπουργείο Υγείας, αλλά πέθανε πριν τα συμπεράσματα των ενεργειών. Ο ισχυρισμός, πριν τα όργανα της Σύμβασης, αφορούσαν παραβίαση για δικαίωμα σε μια δίκη μέσα σε λογικό χρόνο (6 1). - Το Δικαστήριο, έκρινε ομόφωνα ότι υπήρχε παραβίαση του άρθρου 6 1,. Επίσης, αποφάσισε ότι το ανταποκρινόμενο Κράτος, πρέπει να πληρώσει τους γονείς του αιτούντα μέσα σε τρεις μήνες γαλλικά φράνκα για καταστροφή και φράνκα για έξοδα και δαπάνες. 3. Airey εναντίον Ιρλανδίας Απόφαση της 9 Οκτωβρίου 1979 Η κυρία Airey, ήθελε ένα δικαστικό διαζύγιο απ' τον βίαιο σύζυγό της. Αυτή ήταν αποτελεσματικά ανίκανη, ωστόσο να κινήσει τις αναγκαίες ενέργειες για το δικαστήριο, καθώς δεν είχε τις απαραίτητες νομικές γνώσεις, για να φέρει το ζήτημα προς εκδίκαση. Από την στιγμή, που αυτή δεν μπορούσε να πληρώσει για ένα δικηγόρο, αυτή ισχυριζόταν ότι στην πράξη αυτή δεν είχε πρόσβαση σε δικαστήριο, αντίθετα με το άρθρο 6 1 της Συμβάσεως. Η Κα Airey επίσης υποστήριζε ότι αυτή η κατάσταση κάνει διακρίσεις μεταξύ πλουσίων και φτωχών ανθρώπων και ακόμα ότι παραβιάζεται το δικαίωμά της για ιδιωτική ζωή, όπως προστατεύεται στο άρθρο 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής). - Το Δικαστήριο, έκρινε ότι υπήρχε παραβίαση με 5 ψήφους προς 2 του άρθρου 6 1 της Σύμβασης, καθώς και με 4 ψήφους προς 3, ότι υπήρχε παραβίαση του άρθρου Öztürk εναντίον Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας (πρώην Δυτικής Γερμανίας) Απόφαση της 21 Φεβρουαρίου 1984 Για να έρχεται σε επαφή με τα μέλη των προσβολών της στρεψοδικίας, η Γερμανική Κυβέρνηση "εγκληματοποίησε" πολλές από τις ενέργειες, που αφορούσαν αυτές τις προσβολές. Ο κύριος Öztürk. έχοντας του επιβληθεί πρόστιμο για απρόσεχτη οδήγηση, παραπονιόταν ότι αυτός έπρεπε να πληρώσει για τον μεταφραστή του, κατά την διάρκεια αυτών των ενεργειών και ισχυρίστηκε ότι αυτό ήταν μια παραβίαση των δικαιωμάτων του σε δωρεάν μεταφραστή, σύμφωνα με το άρθρο 6 3 (ε) [να τύχει δωρεάν παράσταση διερμηνέως, εάν δεν εννοεί ή δεν μιλάει την χρησιμοποιούμενη στο δικαστήριο γλώσσα]. Η Κυβέρνηση, ισχυρίστηκε ότι αυτή η παροχή, δεν θα μπορούσε να επικαλεστεί καθόλου, από τότε που αυτή μόνο αναφέρεται σε "εγκληματικές" ενέργειες. Αν και ο ισχυρισμός απαιτούσε μικρό ποσό χρημάτων, το Δικαστήριο ήρθε αντιμέτωπο με την ερμηνεία του σκοπού του άρθρου 6. - Το Δικαστήριο, έκρινε με 13 ψήφους προς 5, ότι το άρθρο 6 3 (ε) της Σύμβασης, ήταν εφαρμόσιμο στην παρούσα περίπτωση και με 12 ψήφους προς 6, ότι υπήρχε παραβίαση του άρθρου Van de Hurk εναντίον Ολλανδίας Δίκη της 19 Απριλίου 1994 Ο κύριος Van de Hurk, ένας αγρότης, δεν συμφωνούσε με την αναλογία του γάλακτος, που κατανεμόταν σ' αυτόν, από τις Γερμανικές αρχές. Αυτός απευθύνθηκε στο Συνήγορο του Πολίτη, για τις βιομηχανικές υπηρεσίες, αλλά ο ισχυρισμός του απορρίφθηκε. Στο Στρασβούργο, ο κύριος Van de Hurk, ισχυρίστηκε ότι ο συνήγορος, δεν ήταν "ανεξάρτητος", όπως απαιτούσε το άρθρο 6 1 της Σύμβασης, από τότε που αρχές, είχαν την δύναμη να αποστερήσουν την απόφαση του Συνηγόρου, ως αποτέλεσμα, του επηρεασμού του. Η Γερμανική Κυβέρνηση, διατηρούσε ότι αυτή η πιθανότητα, ήταν εν μέρει θεωρητική: αυτή δεν είχε ποτέ απαντηθεί και θεωρούταν ως νεκρό γράμμα. - Το Δικαστήριο, έκρινε με 6 ψήφους προς 3, ότι υπάρχει παραβίαση του άρθρου 6 1, στα κοινωνικά δικαιώματα του αιτούντος ("Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα να δικασθεί από ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστήριο"). - Άρθρο 7 της ΕΣΔΑ (Αρχή της νομιμότητας των ποινών και μη αναδρομική ισχύς του ποινικού νόμου) 1. S.W εναντίον Ηνωμένου Βασιλείου Δίκη της 22 Νοεμβρίου 1995 Ο κύριος W, είχε σεξουαλική επαφή, με την σύζυγό του χωρίς την θέλησή της. Όταν κατηγορήθηκε για βιασμό, αυτός επικαλέστηκε την ασυλία, η οποία παραδοσιακά υπήρχε

9 στην Αγγλική κοινή νομοθεσία. Αυτός ήταν ακόμα καταδικασμένος στην βάση μιας αλλαγής στην νομοθεσία. Στο Στρασβούργο, αυτός ισχυρίστηκε ότι στην δική του περίπτωση, ο εγκληματικός νόμος είχε επεκταθεί, ώστε να νομιμοποιήσει, ότι ήταν παλαιότερα νόμιμο, αντίθετα με το άρθρο 7 της Σύμβασης (μη αναδρομικότητα του ποινικού νόμου). - Το Δικαστήριο, έκρινε ομόφωνα ότι δεν υπάρχει παραβίαση του άρθρου 7 1 της Σύμβασης. - Άρθρο 8 της ΕΣΔΑ (Δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής) 1. Marckx εναντίον Βελγίου Δίκη της 13 Ιουνίου 1979 Η Πάολα Marckx είχε μία κόρη, την Αλεξάνδρα, η οποία σύμφωνα με την Βέλγικη νομοθεσία ήταν "νόθη". Για να εγκαθιδρύσει την μητρότητά της, η Πάολα έπρεπε να ακολουθήσει σίγουρες ενέργειες. Αυτή παραπονιόταν, ότι αυτό επηρεάζει το περιεχόμενο των σχέσεων της οικογένειάς της Αλεξάνδρας. Σύμφωνα με την μητέρα και την κόρη αυτή ήταν μία παραβίαση των άρθρων 8 κ' 14 (απαγόρευση των διακρίσεων). Αυτές, ακόμα ισχυρίζονταν ότι τα κληρονομικά δικαιώματα είχαν επηρεαστεί, από τότε που η Αλεξάνδρα δεν μπορούσε να κληρονομήσει την μητέρα της. Σύμφωνα, με το Βέλγιο, δεν υπήρχε κάποια παραβίαση του άρθρου 1 του 1ου Πρωτοκόλλου (Δικαίωμα στην ιδιοκτησία). Η Βελγική κυβέρνηση, υπέβαλε, μεταξύ άλλων ότι η Πάολα και η Αλεξάνδρα δεν θα μπορούσαν να ισχυριστούν ότι είναι "θύματα". - ΤΟ Δικαστήριο, έκρινε με 10 ψήφους προς 5, ότι υπήρχε παραβίαση του Άρθρου 8 της Σύμβασης. Επίσης, με 14 ψήφους προς 1, αποφάσισε ότι οι συμμετέχουσες, μπορούν να ισχυριστούν ότι είναι "θύματα". 2. Dudgeon εναντίον Ηνωμένου Βασιλείου Απόφαση της 22 Οκτωβρίου 1981 Αν και ο νόμος στις άλλες περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου, είχε αλλάξει, στην Βόρεια Irish, η νομοθεσία ακόμα απαγόρευε τις ομοφυλικές πράξεις, ακόμα και όταν διαπράττονταν από συναινούντες ενήλικες σε ιδιωτικό χώρο. Ο κύριος Dudgeon ισχυρίστηκε, ότι η περαιτέρω ύπαρξη του νόμου, αποτελούσε μια άδικη αναφορά στην ιδιωτική του ζωή, που προστατεύεται απ' το άρθρο 8 της ΕΣΔΑ. - Το Δικαστήριο, έκρινε με 15 ψήφους προς 4, ότι υπήρχε παραβίαση του άρθρου Rees εναντίον Ηνωμένου Βασιλείου Απόφαση της 17 Οκτωβρίου 1986 Ο αιτών είχε γεννηθεί γυναίκα, αλλά είχε αλλάξει φύλο. Ενώ ήταν τρανσέξουαλ, ο κύριος Rees αντιμετώπιζε νομική ανικανότητα ν' αλλάξει το φύλο στους εκλογικούς καταλόγους, όπου σύμφωνα, μ' αυτόν παραβιαζόταν το άρθρο 8. Αυτός, ακόμα παραπονιόταν ότι ο Αγγλικός νόμος, καθιστούσε αδύνατο σ' αυτόν να παντρευτεί κάποια απ' το προηγούμενο του φύλο. Αυτό, όπως είπε, ήταν παραβίαση των δικαιωμάτων του, σύμφωνα με το άρθρο 12 (Δικαίωμα συνάψεως γάμου). - Το Δικαστήριο, αποφάσισε με 12 ψήφους προς 3,ότι δεν υπήρχε καμία παραβίαση του άρθρου 8. Επίσης, έκρινε ομόφωνα ότι δεν υπήρχε παραβίαση του άρθρου Johnston και άλλοι εναντίον της Ιρλανδίας Δίκης της 18 Δεκεμβρίου 1986 Καθώς ένας γάμος, δεν μπορούσε να διαλυθεί σύμφωνα με τον Ιρλανδικό νόμο, ο κύριος και η κυρία Johnston δεν μπορούσαν να αποκτήσουν, ένα διαζύγιο, όταν ο γάμος τους διαλύθηκε. Τυπικά ενώ αυτοί ήταν ακόμα παντρεμένοι, αυτοί χώρισαν και έκαναν νέες σχέσεις. Μετά από εφτά χρόνια συγκατοίκησης, η νέα σύντροφος του κυρίου Johnston, γέννησε μία κόρη, η οποία σύμφωνα με τον Ιρλανδικό νόμο, ήταν ένα νόθο παιδί. Ο κύριος Johnston, η σύντροφος του και η κόρη τους ισχυρίστηκαν, ότι η ανικανότητα ν' αποκτήσουν ένα διαζύγιο και να ξαναπαντρευτούν απ' τη μια μεριά και η αποτυχία να αναγνωρίσουν την οικογενειακή ζωή απ' την άλλη, παραβίαζαν τα άρθρα 8, 12 και 14 της Σύμβασης. - Το Δικαστήριο, αποφάσισε με 16 ψήφους προς 1, ότι η απουσία παροχής διαζυγίου, σύμφωνα με τον Ιρλανδικό νόμο και η ανικανότητα του πρώτου και της δεύτερης αιτούσαν να παντρευτούν ο καθένας άλλον, δεν παραβιάζει τα άρθρα 8 ή 12 της Σύμβασης. 5. Maustaquim εναντίον Βελγίου Απόφαση της 18 Φεβρουαρίου 1991 Ο κύριος Maistaquim γεννήθηκε στο Μαρόκο. Αν και δεν ήταν Βέλγος πολίτης, αυτός είχε ζήσει από την ηλικία του ενός έτους στο Βέλγιο και όλη του η άμεση οικογένεια ζούσε εκεί. Αυτός λάμβανε κηδενομικές προτάσεις για πολλές προσβολές. Το 1984, αυτός εξορίστηκε απ' το Βέλγιο "για παρεμπόδιση δυσλειτουργίας και για εγκλήματα". Πριν την Επιτροπή, αυτός παραπονέθηκε ότι αυτό παραβίαζε το δικαίωμά του για σεβασμό την ιδιωτική του ζωή, που προστατεύεται στο άρθρο 8. Αυτός, ακόμα, υποστήριζε μία παραβίαση του άρθρου 11

10 (απαγόρευση των διακρίσεων). - Το Δικαστήριο, έκρινε με 7 ψήφους προς 2, ότι υπάρχει παραβίαση του άρθρου 8. Επίσης, αποφάσισε ομόφωνα ότι δεν υπάρχει παραβίαση του άρθρου 14, σε συσχέτιση με το άρθρο 8. Τέλος, αποφάσισε με 7 ψήφους προς 2, ότι το ανταποκρινόμενο Κράτος, πρέπει να πληρώσει στον αιτούντα Βέλγικα φράνκα. 6. Burghartz εναντίον Ελβετίας Απόφαση της 22 Φεβρουαρίου 1994 Την στιγμή της υπόθεσης, ένα παντρεμένο ζευγάρι στην Ελβετία, επιτρεπόταν να επιλέξει, ένα απ' τα ονόματα των οικογενειών, για το όνομα της δικιάς τους οικογένειας. Εάν επιλεγόταν το όνομα της συζύγου, η σύζυγος επιτρεπόταν να προσθέσει το όνομα της οικογένειάς της. Σε αντίθετη περίπτωση, ο σύζυγος δεν επιτρεπόταν να κάνει το ίδιο. Ο Κος και η κυρία Burghartz, παραπονιόνταν, ότι αυτό παραβίαζε τα δικαιώματά τους, σύμφωνα με το άρθρο 14 (απαγόρευση των διακρίσεων), σε σύνδεση με το άρθρο 8. - Το Δικαστήριο, αποφάσισε με 5 ψήφους προς 4, ότι υπάρχει παραβίαση του άρθρου 14, σε σύνδεση με το άρθρο Vermeire εναντίον του Βελγίου Απόφαση της 29 Νοεμβρίου 1991 Η κυρία Vermeire είχε απορριφθεί απ' τα κληρονομικά δικαιώματα απ' την περιουσία των παππούδων της, απ' την πλευρά του πατέρα της, επειδή αυτή ήταν γεννημένη εκτός γάμου. Αυτή, ισχυρίστηκε παραβίαση του άρθρου 14, σε σύνδεση με το άρθρο 8, βασιζόμενη στους κανόνες του Δικαστηρίου, στην ίδια υπόθεση Marckxv Βελγίου. Τα Βελγικά Δικαστήρια, είχαν αρνηθεί να πάρουν στα σοβαρά την απόφαση του Marckxv καθώς στην εκτέλεσή του, αποτελούσε πρόβλημα για την νομοθεσία. - Το Δικαστήριο, έκρινε ομόφωνα ότι παραβιαζόταν το άρθρο 14 σε σύνδεση με το άρθρο 8 της Σύμβασης. 8. Niemetz εναντίον Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Απόφαση της 16 Δεκεμβρίου 1992 Οι γερμανικές αρχές, θέσπισαν εγκληματικές ενέργειες εναντίον ενός προσώπου, ο οποίος με ψεύτικο όνομα, είχε γράψει ένα προσβλητικό γράμμα. Ελπίζοντας να βρουν τα ίχνη της ταυτότητας του συγγραφέα, ο δημόσιος κατήγορος και η αστυνομία μετέφεραν την έρευνα στο νομικό γραφείο του κυρίου Niemietz. Αυτός ισχυρίστηκε ότι η έρευνα παραβίαζε το δικαίωμά του για οικογενειακή και ιδιωτική ζωή, δικαίωμα που ήταν εγγυημένο απ' το άρθρο 8 της Σύμβασης. Η κυβέρνηση, ισχυρίστηκε ότι το άρθρο 8 δεν απαντάει σε επιχειρηματικές προϋποθέσεις. - Το Δικαστήριο, αποφάσισε ότι υπάρχει παραβίαση του άρθρου 8 της Συμβάσεως. - Άρθρο 9 της ΕΣΔΑ (Ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας) 1. Κοκκινάκης εναντίον της Ελλάδας Δίκη της 25 Μαΐου 1993 Ένας μάρτυρας του Ιεχωβά στην Ελλάδα, προτάθηκε για εγκλεισμό στην φυλακή για προσηλυτισμό: τα δικαστήρια, βρήκαν ότι αυτός είχε προσπαθήσει να προσηλυτίσει μία γυναίκα, η οποία ήταν Ορθόδοξη Χριστιανή. Ο κύριος Κοκκινάκης, ισχυριζόταν, κυρίως ότι αυτή η πρόταση παραβίαζε το άρθρο 9 της Σύμβασης και ότι δεν ικανοποιούσε τις απαιτήσεις του άρθρου 7 της Σύμβασης (αρχή νομιμότητας των ποινών). - Το Δικαστήριο, έκρινε με 6 ψήφους προς 3, ότι υπάρχει παραβίαση του άρθρου 9. Επίσης, με ψήφους 7 προς 1, ότι δεν υπάρχει παραβίαση του άρθρου 7. Έκρινε, ομόφωνα ότι το ανταποκρινόμενο κράτος, πρέπει να πληρώσει στον αιτούντα δραχμές. - Άρθρο 10 της ΕΣΔΑ (Ελευθερία έκφρασης) 1. Hondyside εναντίον Ηνωμένου Βασιλείου Δίκη της 12 Δεκεμβρίου 1976 Ο κύριος Handyside ήταν ένας εκδότης, ο οποίος είχε ετοιμάσει το 1971 στο Ηνωμένο Βασίλειο την έκδοση του "Μικρού Κόκκινου Σχολικού Βιβλίου". Αυτό το βιβλίο, μεταξύ άλλων, είχε σχέση με την μόρφωση και τα σεξουαλικά προβλήματα σε μια φιλελεύθερη κοινωνία αυτό το βιβλίο, κυρίως αναφερόταν σε παιδιά και εφήβους. Ένα δικαστήριο στο Λονδίνο, έκρινε ότι παραβιάζει την δράση των εκδόσεων και διέταξε την στέρηση του βιβλίου. Ο κύριος Handyside ισχυρίστηκε ότι αυτό συνυπολογίστηκε με μια παραβίαση του άρθρου Το Δικαστήριο, έκρινε με 13 ψήφους προς 1, ότι δεν υπήρχε καμία παραβίαση του άρθρου 10 της ΕΣΔΑ. 2. Ahmet Sadik εναντίον Ελλάδας Δίκη της 15 Νοεμβρίου 1996 Ο κύριος Ahmet Sadik, ήταν μέλος της Βουλής, που άνηκε στην μουσουλμανική κοινότητα

11 της Δυτικής Θράκης στην Ελλάδα. Ακόμα καταδικάστηκε, επειδή ανέφερε αυτήν την κοινότητα "τούρκικη" στην εκλογική του καμπάνια. Ο κύριος Ahmet Sadik ισχυρίστηκε ότι η καταδίκη του παραβίαζε το άρθρο 10 της Σύμβασης. Η Ελληνική Κυβέρνηση ισχυρίστηκε σε προηγούμενη ένσταση, ότι αυτός είχε αποτύχει να εξαντλήσει τα εγχώρια μέτρα: αυτός δεν είχε ισχυριστεί σε κανένα στάδιο των εγχώριων ενεργειών μία παραβίαση στο δικαίωμα για ελευθερία της έκφρασης. Ο κος Ahmet Sadik απάντησε ότι είχε παραπονεθεί στο δικαστήριο της ουσίας, σχετικά με την ελευθερία της έκφρασης ωστόσο τα ελληνικά δικαστήρια είχαν γίνει ικανά, και υποχρεώθηκαν να εξετάσουν την υπόθεση τους, σύμφωνα με τη Σύμβαση. - Το Δικαστήριο, ομόφωνα έκρινε ότι οι κληρονόμου του αιτούντος θα πρέπει να συνεχίσουν την ενέργεια στην θέση του. - Άρθρο 11 της ΕΣΔΑ (ελευθερία του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι) 1. Sigurjdnsson εναντίον Ισλανδίας Ο Κος Sigurjdnsson ήταν ένας οδηγός taxi. Όταν αυτός παραιτήθηκε από ένα συνεταιρισμό, μέλος του οποίου έπρεπε να ήταν αναγκαστικός για οδηγούς - taxi η άδειά του ακυρώθηκε. Βασιζόμενος στην υπόθεση του Δικαστηρίου στις υποθέσεις James, Young κ' Webster, αυτός παραπονέθηκε από μια παραβίαση του δικαιώματός του να μην εξαναγκάζεται να ανήκει σ' ένα συνεταιρισμό, καθώς προστατεύεται απ' το άρθρο 11 της Σύμβασης. - Το Δικαστήριο, έκρινε με 8 ψήφους προς 1, ότι υπάρχει παραβίαση του άρθρου 11. Έκρινε, επίσης, ότι η Ισλανδία πρέπει να πληρώσει στον αιτούντα, μέσα σε 3 μήνες, για νομικά έξοδα Ισλανδικά Grows. 2. Young, James κ' Webster εναντίον Ηνωμένου Βασιλείου Απόφαση της 13 Αυγούστου 1981 Οι Young, James και ο Webster ήταν εργαζόμενοι στους Σιδηροδρόμους της Βρετανίας (British Rail). Ακολουθώντας μία "κλειστή συμφωνία" μεταξύ του σιδηροδρόμου της Βρετανίας και τριών σωματείων, τους ζητήθηκε να μετέχουν σ' ένα από αυτά. Οι 3 άνδρες, αρνήθηκαν και επομένως απολύθηκαν. Αυτοί ισχυρίστηκαν, μεταξύ άλλων, ότι το άρθρο 11 συμπεριλάμβανε το δικαίωμα να μην είσαι μέλος ενός σωματείου, για να είσαι εργαζόμενος και αυτό το "αρνητικό" δικαίωμα είχε παραβιαστεί. - Το Δικαστήριο, αποφάσισε με 18 ψήφους προς 3, ότι υπήρχε παραβίαση του άρθρου 11 της Σύμβασης. - Άρθρο 1 του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ 1. Mellacher και άλλοι εναντίον Αυστρίας Απόφαση της 19 Δεκεμβρίου 1989 Για να μειωθούν τα ενοίκια στα σπίτια μ' ένα κοινωνικά αποδεχόμενο μέτρο, ο Αυστριακός νομοθέτης υιοθέτησε ένα σχέδιο, όπου όριζε ενοίκια σύμφωνα με σίγουρα κριτήρια. Συνεπώς, οι ενέργειες για την ενοικίαση των σπιτιών μειώθηκαν δραστικά. Ο κύριος Mellacher, ο οποίος ήταν ιδιοκτήτης μερικών σπιτιών, υποστήριζε ότι αυτή η μείωση, παραβίαζε το δικαίωμα της περιουσίας, που ήταν αντίθετο με το άρθρο 1 του 1ου Πρωτοκόλλου (προστασία της ιδιοκτησίας). - Το Δικαστήριο, αποφάσισε με 12 ψήφους προς 5, ότι δεν υπάρχει παραβίαση του άρθρου 1 του 1ου Πρωτοκόλλου. Επίλογος Η αντικειμενικότητα της αρχής του σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου και οι ρυθμίσεις, που υιοθετήθηκαν από τα Ηνωμένα Έθνη, με πρώτο βήμα, την Αμερικανική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που υιοθέτησε ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών, αποτελεί δυναμική κίνηση προάσπισης των ατομικών δικαιωμάτων. Έτσι άνοιξε τον δρόμο για άλλους διεθνείς περιφερειακούς πολιτικούς οργανισμούς διακρατικής συνεργασίας, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης, ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ) και ο Οργανισμός Αφρικανικής Ενότητας (ΟΑΕ). Μέσα από αυτούς τους διακρατικούς οργανισμούς, φαίνεται το "ηθικό ιδεώδες", που προσπαθούν να πετύχουν τα Κράτη, όσον αφορά τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Τέσσερα είναι επίσης τα στοιχεία, τα οποία ορίζονται απ' τα διεθνή συστήματα προστασίας των δικαιωμάτων: τους υπόχρεους παροχής προστασίας (Κράτη μέρη), τα δικαιώματα και τις ελευθερίες του ανθρώπου που προστατεύονται, τα υποκείμενα των δικαιωμάτων και ελευθεριών που προστατεύονται, ένα μηχανισμό προστασίας. Το Συμβούλιο της Ευρώπης, όπου έχει κατοχυρώσει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ιδρύθηκε το Σήμερα, περιλαμβάνει 40 κράτη μέλη. Όργανα του Συμβουλίου της Ευρώπης, είναι η Επιτροπή Υπουργών και η Συμβουλευτική Συνέλευση. Το πρώτο είναι διακυβερνητικής συνθέσεως, ενώ το δεύτερο κοινοβουλευτικής. Τα δύο όργανα επικυρούνται από μία Γενική Γραμματεία (άρθρο 10 Κατ. ΣτΕ). Επικεφαλής

12 της Γραμματείας του Οργανισμού του Στρασβούργου είναι ο Γενικός Γραμματέας που εκλέγεται από τη Συνέλευση, για πενταετή θητεία και έχει κυρίως διοικητικά καθήκοντα. Το Δικαστήριο του Στρασβούργου συγκροτείται σήμερα από 36 δικαστές. Κάθε Κράτος - μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης έχει ένα δικαστή στη σύνθεση του Δικαστηρίου, ανεξάρτητρ από το εάν είναι ή όχι συμβαλλόμενο μέρος (την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου). Δεν επιτρέπεται όμως να μετέχουν του Δικαστηρίου περισσότεροι του ενός υπήκοοι του ίδιου Κράτους μέρους. Το Δικαστήριο, εδρεύει στο Στρασβούργο, έδρα του Συμβουλίου της Ευρώπης. Το Δικαστήριο, από τις 10 αποφάσεις που εξέδωσε σε ολόκληρη τη δεκαετία του '60, πέρασε στις 26 κατά τη δεκαετία του '70, στις 179 κατά την δεκαετία του '80, ενώ μέχρι τις 7 Αυγούστου 1998 έχει εκδώσει 751 αποφάσεις. Η ποσοτική ατή έκρηξη συνοδεύεται και μια αντίστοιχη ποιοτική. Η νομολογία του Δικαστηρίου, γίνεται όλο και περισσότερο τολμηρή στις λύσεις της, συνεκτική στη φιλοσοφία της, απαιτητική για το καθ'ού η προσφυγή Κράτος. Η Ευρωπαϊκή δημόσια τάξη, κρίνει με βάση τις θεμελιώδεις αρχές, όπως η δημοκρατία, το Κράτος δικαίου και ο πλουραλισμός. Η Ελλάδα, αποτελεί τμήμα της ευρωπαϊκής αυτής έννομης τάξης. Το Σύνταγμα και οι αποφάσεις του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου, βρίσκονται σε διαρκή έλεγχο, έτσι ώστε να ελέγχεται αν προστατεύονται πλήρως τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως κάθε Κράτος-Μέλος οφείλει. Είναι υποχρέωση κάθε Κράτους να σέβεται και να προασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η καλύτερη εξωτερική πολιτική μιας χώρας, είναι να επιδιώκει τα συμφέροντά της μέσω του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. "Άλλωστε, τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν είναι προνόμιο κανενός. Δεν υπάρχει φιλοσοφική ή θρησκευτική διαφορά για το δικαίωμα στη ζωή, για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, για την δίκαιη μεταχείριση. Όπως είχε πει και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, ο κύριος Kofi Annan: "Δεν χρειάζεται να εξηγήσεις την σημασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε μια μάνα από την Αφρική ή την Ασία, της οποίας ο γιος ή η κόρη βασανίστηκε ή δολοφονήθηκε. Την καταλαβαίνει τραγικά καλύτερα από όλους μας". Βασικά συμπεράσματα: Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, εκφράζει τη δικαστική εξουσία στο Ευρωπαϊκό σύστημα προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Όταν ένας Ευρωπαίος πολίτης, αισθάνεται ότι θίγονται ατομικά δικαιώματά του και δεν βρίσκει προστασία στα εγχώρια δικαστήρια της χώρας του, τότε απευθύνεται στο δικαστήριο του Στρασβούργου. Το Δικαστήριο, κρίνει με βάση την ΕΣΔΑ (Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου), που έχει κυρωθεί απ' τα Συμβαλλόμενα Μέρη της Ευρώπης. Σκοπός του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, είναι η προάσπιση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων με κάθε τρόπο. Η χώρα, που παραβίασε κάποιο άρθρο της σύμβασης οφείλει να επανορθώσει, ώστε να δικαιωθεί το "θύμα". Το Δικαστήριο του Στρασβούργου, δέχεται ατομικές προσφυγές, δηλαδή ζητήματα που αφορούν ιδιώτες. Στις 21 Ιανουαρίου 1959, ενόψει της εκλογής των πρώτων δικαστών, το Δικαστήριο του Στρασβούργου συνεδρίασε για πρώτη φορά το Φεβρουάριο 1959.