2:1 Προς τον άγγελο της εκκλησίας, που είναι στην Έφεσο, γράψε: Αυτά λέει εκείνος που κρατάει τα επτά αστέρια στο δεξί του χέρι, που περπατάει στο

Transcript

1 2 2:1 Προς τον άγγελο της εκκλησίας, που είναι στην Έφεσο, γράψε: Αυτά λέει εκείνος που κρατάει τα επτά αστέρια στο δεξί του χέρι, που περπατάει στο µέσον των επτά χρυσών λυχνιών 2 ξέρω τα έργα σου, και τον κόπο σου, και την υποµονή σου, και ότι δεν µπορείς να υποφέρεις τούς κακούς και δοκίµασες αυτούς που λένε ότι είναι απόστολοι, και δεν είναι και τους βρήκες όχι γνήσιους. 3 Και υπέφερες, και έχεις υποµονή και για το όνοµά µου κοπίασες, και δεν απέκαµες. 4 Όµως, έχω κάτι εναντίον σου, επειδή άφησες την πρώτη σου αγάπη. 5 Θυµήσου, λοιπόν, από τα πρώτα έργα ειδάλλως, έρχοµαι σε σένα γρήγορα, και θα κινήσω τη λυχνία σου από τον τόπο της, αν δεν µετανοήσεις. 6 Έχεις, όµως, τούτο, ότι µισείς τα έργα των Νικολαϊτών, τα οποία µισώ και εγώ. 7 Όποιος έχει αυτί, ας ακούσει τι λέει το Πνεύµα προς τις εκκλησίες. Σ αυτόν που νικάει, θα του δώσω να φάει από το ξύλο της ζωής, που είναι στο µέσον του παραδείσου του Θεού. 8 Και προς τον άγγελο της εκκλησίας των Σµυρναίων, γράψε: Αυτά λέει ο πρώτος και ο τελευταίος, που έγινε νεκρός και έζησε 9 ξέρω τα έργα σου και τη θλίψη σου, (είσαι, όµως, πλούσιος), ξέρω και τη βλασφηµία αυτών που λένε για τον εαυτό τους ότι είναι Ιουδαίοι, και δεν είναι, αλλά είναι συναγωγή τού σατανά. 10 Μη φοβάσαι τίποτε από όσα πρόκειται να πάθεις πρόσεξε, ο διάβολος πρόκειται να βάλει µερικούς από σας σε φυλακή, για να δοκιµαστείτε και θα έχετε θλίψη δέκα ηµερών. Γίνε πιστός µέχρι θανάτου, και θα σου δώσω το στεφάνι της ζωής. 11 Όποιος έχει αυτί, ας ακούσει τι λέει το Πνεύµα προς τις εκκλησίες. Αυτός που νικάει δεν θα αδικηθεί από τον δεύτερο θάνατο. 12 Και προς τον άγγελο της εκκλησίας στην Πέργαµο, γράψε: Αυτά λέει εκείνος που έχει τη δίστοµη, την κοφτερή ροµφαία: 13 Ξέρω τα έργα σου, και πού κατοικείς, όπου είναι ο θρόνος τού σατανά και κρατάς το όνοµά µου, και δεν αρνήθηκες την πίστη µου, και στις ηµέρες κατά τις οποίες υπήρχε ο Αντίπας, ο πιστός µου µάρτυρας, που φονεύθηκε κοντά σας, όπου κατοικεί ο σατανάς. 14 Έχω, όµως, λίγα εναντίον σου, επειδή έχεις εκεί κάποιους που κρατούν τη διδασκαλία τού Βαλαάµ, ο οποίος δίδασκε τον Βαλάκ να βάλει σκάνδαλο µπροστά στους γιους Ισραήλ, ώστε να φάνε ειδωλόθυτα και να πορνεύσουν. 15 Έτσι κι εσύ, έχεις µερικούς που κρατούν τη διδαχή των Νικολαϊτών το οποίο µισώ. 16 Μετανόησε ειδάλλως, έρχοµαι σε σένα γρήγορα, και θα πολεµήσω εναντίον τους µε τη ροµφαία του στόµατός µου. 17 Όποιος έχει αυτί, ας ακούσει τι λέει το πνεύµα προς τις εκκλησίες. Σ αυτόν που νικάει, θα του δώσω να φάει από το µάννα που είναι κρυµµένο, και θα του δώσω µια ψήφο λευκή, και επάνω στην ψήφο ένα νέο όνοµα γραµµένο, που κανένας δεν γνωρίζει, παρά µονάχα αυτός που το παίρνει. 18 Και προς τον άγγελο της εκκλησίας στα Θυάτειρα, γράψε: Αυτά λέει ο Υιός τού Θεού, εκείνος που έχει τα µάτια του σαν φλόγα φωτιάς, και τα πόδια του είναι όµοια µε χαλκολίβανο: 19 Ξέρω τα έργα σου, και την αγάπη, και τη διακονία, και την πίστη, και την υποµονή σου, και τα έργα σου, και τα τελευταία ότι είναι περισσότερα από τα πρώτα.

2 20 Έχω, όµως, λίγα εναντίον σου, επειδή αφήνεις τη γυναίκα, την Ιεζάβελ, που λέει τον εαυτό της προφήτισσα, να διδάσκει και να πλανάει τους δούλους µου στο να πορνεύουν και να τρώνε ειδωλόθυτα. 21 Και της έδωσα καιρό, για να µετανοήσει από την πορνεία της, και δεν µετανόησε. 22 ες, εγώ τη βάζω σε κρεβάτι, κι αυτούς, που µαζί της µοιχεύουν, σε µεγάλη θλίψη, αν δεν µετανοήσουν από τα έργα τους. 23 Και τα παιδιά της θα τα φονεύσω µε θάνατο. Και όλες οι εκκλησίες θα γνωρίσουν ότι, εγώ είµαι που ερευνώ νεφρά και καρδιές και θα δώσω σε κάθε έναν σύµφωνα µε τα έργα σας. 24 Λέω, µάλιστα, σε σας και προς τους υπόλοιπους που είναι στα Θυάτειρα, και οι οποίοι δεν γνώρισαν τα βάθη του σατανά, όπως λένε: εν θα βάλω επάνω σας άλλο βάρος 25 όµως, εκείνο που έχετε, κρατήστε το µέχρις ότου έρθω. 26 Και όποιος νικάει, και όποιος φυλάττει µέχρι τέλους τα έργα µου, θα του δώσω εξουσία επάνω στα έθνη 27 και θα τους ποιµάνει µε σιδερένια ράβδο θα συντριφτούν, σαν τα σκεύη του κεραµέα όπως και εγώ πήρα από τον Πατέρα µου 28 και θα του δώσω το πρωινό αστέρι. 29 Όποιος έχει αυτί, ας ακούσει τι λέει το Πνεύµα προς τις εκκλησίες. ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΕΠΤΑ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ Τα µηνύµατα προς τις επτά εκκλησίες απευθύνονται προς την Καθολική Εκκλησία σε κάθε τόπο και κάθε στιγµή της ιστορίας και προσφέρουν µια γενική επισκόπηση της ιστορίας της Χριστιανικής Εκκλησίας από την εποχή του Ιωάννη µέχρι το τέλος του κόσµου. Και υπέταξε (ο Θεός) τα πάντα κάτω από τα πόδια του (του Χριστού) και τον έδωσε ως κεφαλή πάνω από όλους στην Εκκλησία, η οποία είναι το σώµα του, το πλήρωµα εκείνου που, σε όλα, γεµίζει µε πληρότητα τα πάντα Εφεσίους 1:22,23. Το Βιβλίο της Αποκάλυψης αποτελεί την ιστορία της Εκκλησίας του Θεού, του σώµατος του Χριστού στη γη, καθώς αντιµετωπίζει τις προκλήσεις ενός κόσµου που είναι γεµάτος αµαρτίες, και ιδιαιτέρως τις επιθέσεις από τον Σατανά και τους υπηκόους του. Το δεύτερο και τρίτο κεφάλαιο αποτελούνται από µηνύµατα προς τις επτά εκκλησίες, που είναι στην Ασία (Αποκ. 1:4). Ο αριθµός επτά χρησιµοποιείται επανειληµµένως και επιµόνως, για να δείξει πληρότητα και ολοκλήρωση, 1 που σηµαίνει ότι τα µηνύµατα έχουν ένα πολύ εκτεταµένο πλαίσιο, αντί να δώσουν απλά διδαχή στις τοπικές εκκλησίες στον καιρό του αποστόλου Ιωάννη. Η πλήρης και ολοκληρωµένη Εκκλησία είναι η Χριστιανική Εκκλησία σε όλο τον κόσµο, από την εποχή των αποστόλων µέχρι το τέλος του κόσµου. Οι ερευνητές διαφωνούν πολύ εάν τα µηνύµατα προς τις επτά εκκλησίες προορίζονται για τις εκκλησίες του πρώτου αιώνα στις οποίες απευθύνονται, ή αλλιώς προσφέρουν µια γενική επισκόπηση της ιστορίας όλης της εκκλησίας σ όλη την διάρκεια της Χριστιανικής εποχής. Αν και υπάρχουν µερικές ιστορικές πληροφορίες σχετικά µε τις πόλεις στις οποίες βρίσκονταν οι εκκλησίες, δεν υπάρχει σχεδόν καµία πληροφορία για τις εκκλησίες τις ίδιες, και αυτό δείχνει την ανάγκη για έναν τρόπο προσέγγισης, ο οποίος ξεπερνά το πλαίσιο του πρώτου αιώνα. 1 Π. χ. Και είδα ένα άλλο σηµείο µέσα στον ουρανό, µεγάλο και θαυµαστό, επτά αγγέλους, που είχαν τις επτά τελευταίες πληγές, επειδή, σ αυτές πραγµατοποιήθηκε (αρχ. Τελέω) ο θυµός του Θεού.

3 Το πλαίσιο της εισαγωγής των µηνυµάτων προς τις επτά εκκλησίες τονίζει την καθολικότητα. Ο Ιησούς απεικονίζεται ως ο µεγάλος αρχιερεύς στο ουράνιο αγιαστήριο, όπου περπατά ανάµεσα στις επτά λυχνίες. Ο Ιησούς εξήγησε: Οι επτά λυχνίες, που είδες, είναι οι επτά εκκλησίες Αποκ. 1:20. Ο Ιησούς είναι µέσα σε όλη την εκκλησία σε κάθε τόπο και εποχή, όχι µόνο σε ορισµένες τοπικές εκκλησίες. Επιπλέον, έχει στα χέρια Του επτά αστέρια, τα οποία συµβολίζουν οι άγγελοι των επτά εκκλησιών Αποκ. 1:20. Ο Ιησούς, στο ρόλο του ως µεσίτης στο ουράνιο αγιαστήριο, έχει τους αγγέλους ολόκληρης της εκκλησίας, όχι µόνο αυτούς από τις επτά εκκλησίες της Μικράς Ασίας του πρώτου αιώνα. Τα οράµατα στο βιβλίο του ανιήλ είναι το µέρος της Παλαιάς ιαθήκης που µοιάζει περισσότερο µε την Αποκάλυψη. Καθένα από τα τέσσερα οράµατα του ανιήλ 2 αρχίζει στην εποχή του προφήτη, και από εκεί προσφέρει µια ανασκόπηση των µεγάλων γεγονότων της ιστορίας, τα οποία επηρεάζουν τον λαό του Θεού, εστιάζοντας ιδιαίτερα στα γεγονότα κατά τις έσχατες ηµέρες (βλέπε 1: Ιστορικό Μοντέλο Ερµηνείας). Έχοντας υπόψη αυτό το µοντέλο, θα περιµέναµε ότι η Αποκάλυψη επίσης θα αρχίζει µε µια ανασκόπηση της διάρκειας της ιστορίας από τότε που γράφτηκε στο τέλος του πρώτου αιώνα µέχρι το τέλος του κόσµου. Είναι αξιόλογο ότι τα µηνύµατα προς τις επτά εκκλησίες προσφέρουν µια τέτοια ανασκόπηση. Τα µηνύµατα είναι αρκετά λεπτοµερειακά, ιδιαίτερα στην αναγνώριση των προβληµάτων και των αιρέσεων, οι οποίες προέκυψαν στην εκκλησία, όπως για παράδειγµα οι αιρέσεις των Νικολαϊτών (2:6,15), των Βαλαάµ (2:14), και της Ιεζάβελ (2:20). Μερικά από τα µηνύµατα προς τις επτά εκκλησίες και σ όλη την Αποκάλυψη είναι πολύ επικριτικά, και για να καθορίσουµε τους ιστορικούς παίκτες (πρόσωπα και οργανισµούς), είναι υποχρεωτικό να δείξουµε πως και άνθρωποι και οργανισµοί απέτυχαν να εκπροσωπήσουν τον Θεό, ή χειρότερα- εναντιώθηκαν στον Θεό και συχνά και στο όνοµα του Χριστού. Ο σκοπός του βιβλίου αυτού δεν είναι να καταδικάσει, αλλά απλά να παρουσιάσει ειλικρινά και µε ακρίβεια τι προσπαθεί να διδάξει η Αποκάλυψη µέσω της συµβολικής γλώσσας της. Η ΕΦΕΣΟΣ 2:1-5 Η ΠΡΩΤΗ ΑΓΑΠΗ Ο Ιησούς επαινούσε την εκκλησία της Εφέσου για τα καλά έργα της, αλλά τους είπε πως επειδή είχαν χάσει την πρώτη αγάπη τους κινδύνευαν να απορριφθούν. Ένα πρόβληµα αγάπης που είναι κυρίαρχο στα κείµενα της εποχής της Εφέσου (τέλη πρώτου-αρχές δευτέρου αιώνα) ήταν η ανάπτυξη του µίσους κατά των Εβραίων. 2 Στο κεφάλαιο 2, µια εικόνα (άγαλµα) φτιαγµένη από τέσσερα µέταλλα δείχνει τη διαδοχή των παγκοσµίων αυτοκρατοριών, οι οποίες κορυφώνονται στην ίδρυση της βασιλείας του Θεού. Στο κεφάλαιο 7, τα τέσσερα θηρία και το µικρό κέρας πάλι δείχνουν τη διαδοχή των αυτοκρατοριών µαζί µε τις επιθέσεις εναντίον του λαού του Θεού και του νόµου Του, που κορυφώνονται κατά την ηµέρα της κρίσης. Στο κεφάλαιο 8 και 9, το κριάρι, ο τράγος και το µικρό κέρας πάλι συµβολίζουν τις πολιτικές δυνάµεις, αλλά το ενδιαφέρον εστιάζεται στις επιθέσεις εναντίον της διακονίας στο ουράνιο αγιαστήριο, που κορυφώνονται στον καθαρµό του αγιαστηρίου. Στα κεφάλαια παρουσιάζονται οι λεπτοµέρειες του µακρόχρονου πόλεµου µεταξύ του βασιλιά του βορρά και του βασιλιά του νότου και η επιβολή του βδελύγµατος της ερήµωσης, που κορυφώνονται στη µεγάλη θλίψη και την απελευθέρωση του λαού του Θεού.

4 Προς τον Άγγελο της εκκλησίας, που είναι στην Έφεσο, γράψε: Αυτά λέει εκείνος που κρατάει τα επτά αστέρια στο δεξί του χέρι, που περπατάει στο µέσον των επτά χρυσών λυχνιών ξέρω τα έργα σου, και τον κόπο σου, και την υποµονή σου, και ότι δεν µπορείς να υποφέρεις τους κακούς και δοκίµασες αυτούς που λένε ότι είναι απόστολοι, και δεν είναι και τους βρήκες όχι γνήσιους. Και υπέφερες, και έχεις υποµονή και για το όνοµά µου κοπίασες, και δεν απέκαµες Αποκ. 2:1-3. Με την πρώτη µατιά η εκκλησία της Εφέσου φαίνεται σε πολύ καλή κατάσταση. Κάνει καλά έργα, κοπιάζοντας, για να διαδώσει το ευαγγέλιο, αντέχοντας δοκιµασίες µε υποµονή, συντηρώντας την αγνότητα της εκκλησίας, προστατεύοντας αυτή από τους κακούς ψεύτες και ψευδοπροφήτες. Κάνει όλα αυτά µε επιµονή, δίχως κούραση. Ο Ιησούς την επαινεί γι αυτά. Αλλά κάτι ουσιαστικό λείπει, το οποίο χαλάει τα καλά έργα της. Όµως, έχω κάτι εναντίον σου, επειδή άφησες την πρώτη σου αγάπη Αποκ. 2:4. Αυτή η έλλειψη, όµως, δεν είναι θέµα δευτερεύουσας σηµασίας είναι τόσο σοβαρό που ο Ιησούς λέει: Θυµήσου, λοιπόν, από πού ξέπεσες, και µετανόησε, και κάνε τα πρώτα έργα ειδάλλως, έρχοµαι σε σένα γρήγορα, και θα κινήσω τη λυχνία σου από τον τόπο της, αν δεν µετανοήσεις Αποκ. 2:5. Οι Χριστιανοί της Εφέσου κινδυνεύουν να χάσουν τη σωτηρία τους λόγω έλλειψης της αγάπης αγάπης που πρώτα είχαν. Η πρώτη εµπειρία αγάπης της αποστολικής εκκλησίας περιγράφεται στα πρώτα κεφάλαια του βιβλίου των Πράξεων των Αποστόλων. Οι πρώτοι χριστιανοί αγαπούσαν τον Θεό µε όλη την καρδία τους, και αυτό εκφραζόταν µε την αγάπη προς τον πλησίον τους. Οι µαθητές µε οµοψυχία στον ίδιο τόπο, προσκαρτερούσαν µε µια ψυχή στην προσευχή και τη δέηση Πράξεις 2:1, 1:14. Όλοι εκείνοι που πίστευαν ήσαν µαζί, και είχαν τα πάντα κοινά 2:44. Ήταν σε συνεχή συναναστροφή ο ένας µε τον άλλον, φροντίζοντας τις ανάγκες τους. Αυτό δεν σηµαίνει πως όλα ήταν τέλεια. Καθώς µεγάλωσε η εκκλησία, υπήρξε µια αντιπαράθεση ανάµεσα στους Έλληνες και τους Εβραίους σχετικά µε το τρόπο που µοίρασαν τα τρόφιµα στις χήρες (Πράξεις 6:1-7), και επίσης για το θέµα της τήρησης του τελετουργικού νόµου της Παλαιάς ιαθήκης. Αλλά µε την καθοδήγηση του Άγιου Πνεύµατος αυτά τα προβλήµατα επιλύθηκαν έτσι, ώστε η Εκκλησία πραγµατικά ενδυναµώθηκε. Οι πιστοί αγάπησαν τόσο πολύ τον αναστηµένο Ιησού Χριστό, ώστε ήθελαν να περάσουν όλον τον χρόνο τους λατρεύοντας Αυτόν και κάνοντας συντροφιά ο ένας µε τον άλλον. 3 Αλλά µε το πέρασµα του χρόνου οι περισσότεροι από τους πρώτους χριστιανούς πέθαναν, συµπεριλαµβανοµένων και των αποστόλων, και η Εκκλησία άρχισε να δυσκολεύεται µε το θέµα της αγάπης. Ο Ιωάννης, ο τελευταίος των αποστόλων, έγραψε τις επιστολές του προς την Εκκλησία, λίγο πριν γράψει την Αποκάλυψη, προφανώς ενώ έµενε στην Έφεσο. Φαίνεται ότι το πρόβληµα της αγάπης ήταν σοβαρό, επειδή ένα από τα πιο µεγάλα θέµατα του Ιωάννη ήταν η ανάγκη της αγάπης. Ένα από τα πολλά παραδείγµατα είναι αυτή η προκλητική δήλωση: Εκείνος που δεν αγαπάει, δεν γνώρισε τον Θεό επειδή ο Θεός είναι αγάπη... Αν κάποιος πει, ότι: Αγαπάω τον Θεό, όµως µισεί τον αδελφό του, είναι ψεύτης επειδή, όποιος δεν αγαπάει τον αδελφό του, που τον είδε, τον Θεό που δεν 3 Και καθηµερινά έµεναν σταθερά ως µια ψυχή µέσα στο ιερό, και έκοβαν τον άρτο σε σπίτια και έτρωγαν µαζί την τροφή µε αγαλλίαση και απλότητα καρδιάς Πράξεις 2:46. εν υπήρχε ούτε ένας ανάµεσά τους που είχε ανάγκη επειδή όσοι ήσαν κάτοχοι χωραφιών ή σπιτιών, αφού τα πουλούσαν, έφερναν το αντίτιµο της αξίας εκείνων που πουλούσαν... και µοιραζόταν σε κάθε έναν σύµφωνα µε την ανάγκη που είχε Πράξεις 4:34,35.

5 τον είδε, πώς µπορεί να τον αγαπάει; Α Ιωάννη 4:8,20. 4 Με τόσο λίγες µαρτυρίες δεν είναι δυνατόν να ξέρουµε τις λεπτοµέρειες της κατάστασης της Εκκλησίας κατά τον δεύτερο αιώνα, την περίοδο που απεικονίζεται στο µήνυµα προς την εκκλησία της Εφέσου. Ωστόσο, υπάρχει ένα πρόβληµα αγάπης που είναι προφανές στα λίγα κείµενα που αποµένουν: η ανάπτυξη του µίσους κατά των Εβραίων. Σε ανθρώπινο επίπεδο αυτό το µίσος είναι κατανοητό. Ήταν οι Εβραίοι, οι οποίοι συνωµότησαν να δολοφονήσουν τον Ιησού Χριστό. 5 Οι Εβραίοι διεξήγαγαν τους πρώτους διωγµούς (Πράξεις 8) και κυνήγησαν τους αποστόλους, ιδιαίτερα τον απόστολο Παύλο, ο οποίος καταδιωκόταν από πόλη σε πόλη από τους Εβραίους που είχαν ζήλο για τις παραδόσεις τους και φθονούσαν τη διακονία του Παύλου. Ωστόσο, ακολουθώντας τη διδασκαλία του Ιησού που µας είπε να αγαπάµε και τους εχθρούς και να ευεργετούµε εκείνους που µας µισούν (Ματθ. 5:44), ο Παύλος µπορούσε να πει ειλικρινά, Έχω µεγάλη λύπη και αδιάκοπη οδύνη µέσα στην καρδιά µου. Επειδή, ευχόµουν εγώ ο ίδιος να είµαι ανάθεµα από τον Χριστό χάρη των αδελφών µου κατά σάρκα που είναι Ισραηλίτες... η επιθυµία της καρδιάς µου, και η δέησή µου προς τον Θεό υπέρ του Ισραήλ, είναι για τη σωτηρία τους (Ρωµαίους 9: 1-4, 10:1). Πόσο µεγάλη είναι η αντίθεση µε τη στάση των εξεχόντων χριστιανικών συγγραφέων κατά τη διάρκεια της εποχής της Εφέσου! Κατά τη φερόµενη ως επιστολή του Βαρνάβα, η οποία γράφτηκε πιθανόν στη δεκαετία του 130 µ. Χ.: Οι Εβραίοι περιγράφονται ως οικτροί άνθρωποι που πλανήθηκαν από έναν κακό άγγελο, και εγκαταλείφτηκαν από τον Θεό λόγω της πολύχρονης ειδωλολατρίας. Παροµοίως, ο Ιουστίνος Μάρτυς, ένας χριστιανός φιλόσοφος που έγραφε κατά το πρώτο µισό του δεύτερου αιώνα, ισχυρίστηκε το εξής: Οι Εβραίοι είναι άσπλαχνοι, χαζοί και διάτρητοι, παιδιά χωρίς πίστη. Στον ιάλογο προς Τρύφωνα, έναν Εβραίο, ισχυρίζεται: Το έθιµο της περιτοµής που παραδόθηκε από τον Αβραάµ, δόθηκε σε σας ως διακριτικό σηµείο, για να σας αντιπαραβάλλει προς τα άλλα έθνη και προς εµάς τους χριστιανούς. Η αιτία για αυτό ήταν ότι εσείς µόνο θα υποφέρετε τις θλίψεις που αξίζετε, για να ερηµώνει µόνο η γη σας, για να καταστρέφονται οι πόλεις σας, για να τρώγεται ο καρπός της γης σας από ξένους µπροστά στα µάτια σας... ήταν λόγω της αµαρτίας σας και των αµαρτιών των πατέρων σας που ο Θεός σας επέβαλε, µαζί µε άλλους κανόνες, το έθιµο του Σαββάτου ως σηµείο. 6 Αυτό το µίσος κατά των Εβραίων και η επιθυµία να διακρίνονται οι Χριστιανοί απ αυτούς τους οδήγησε σε σοβαρά δογµατικά λάθη 7 και αποτελεί µάστιγα και δυσφήµιση για τη Χριστιανική Εκκλησία µέχρι σήµερα. 8 4 Βλέπε επίσης Α Ιωάννη 3:10-4:12. 5 Στην πραγµατικότητα καθένας από µας έχει την ευθύνη, επειδή πέθανε ο Χριστός για τις αµαρτίες όλων µας. Οι Εβραίοι απλά ήταν ο εκπρόσωπος της αµαρτωλής ανθρώπινης φυλής. 6 From Sabbath to Sunday, Bacchiocchi, Pontifical Gregorian University Press, Rome, 1977 σ Για παράδειγµα, από τις πρώτες εποχές υπήρχαν προσπάθειες να χαρακτηρίσουν τις δέκα εντολές ως Εβραϊκό θεσµό που δεν ισχύει για τους χριστιανούς. Η απόρριψη της ισχύος των δέκα εντολών οδήγησε, µε τη σειρά της, στην αποδοχή των ειδώλων και των εικόνων, που απαγορεύονται από τη δεύτερη εντολή, και στην αλλαγή της ηµέρας της λατρείας από το Σάββατο στην Κυριακή, που είναι παραβίαση της τέταρτης εντολής. Όπως θα δούµε µετά, το Σάββατο ήταν ένα προφανές κοινό σηµείο των Χριστιανών µε τους Εβραίους, γεγονός το οποίο έκανε να ταυτίζονται οι Χριστιανοί µε εκείνους στα µάτια των ειδωλολατρών. Εποµένως, η επιθυµία να διακρίνονται από τους Εβραίους και το Σάββατό τους ήταν ένα δυνατό κίνητρο, για να απορρίψουν το κύρος του νόµου του Θεού. Μολονότι είναι αλήθεια ότι η σωτηρία έχει τη βάση της στην τέλεια ζωή και θυσία του Χριστού, και κανένας δεν θα σωθεί, µόνο επειδή τηρεί τις εντολές, είναι επίσης αλήθεια ότι εκείνος που λέει ότι: Τον γνώρισα, και δεν τηρεί τις εντολές του, είναι ψεύτης, και µέσα σ αυτόν η αλήθεια δεν υπάρχει Α Ιωάννη 2:4. 8 Η πρώτη Οικουµενική Σύνοδος της Χριστιανικής Εκκλησίας στην Νίκαια (325 µ. Χ.) κωδικοποίησε την περιφρόνηση προς τους Εβραίους µε την απόφαση να διευθετούν την ηµεροµηνία του Πάσχα, για να µη συµπίπτει ποτέ µε το Πάσχα των Εβραίων. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος συνόψισε τη στάση

6 2:2,6 ΨΕΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ ΚΑΙ ΝΙΚΟΛΑΪΤΕΣ Αν και ήταν πολύ νωρίς στην ιστορία της Εκκλησίας, καταστρεπτικές αιρέσεις είχαν αρχίσει ήδη να κυκλοφορούν. Οι ψευδαπόστολοι και οι Νικολαΐτες ήταν οπαδοί του γνωστικισµού, και δίδασκαν ότι µόνο το πνεύµα είναι σηµαντικό, και µε µυστική γνώση µπορούµε να µένουµε στο πνευµατικό κόσµο. Έλεγαν επίσης ότι οι πράξεις του σώµατος, αν και είναι ανήθικες, δεν είναι σηµαντικές. Η Εκκλησία της Εφέσου απέρριψε αυτές τις διδασκαλίες. οκίµασες αυτούς που λένε ότι είναι απόστολοι, και δεν είναι και τους βρήκες όχι γνήσιους... Έχεις, όµως, τούτο, ότι µισείς τα έργα των Νιλολαϊτών, τα οποία µισώ και εγώ Αποκ. 2:2,6. Κατά τη διάρκεια της εποχής της Εφέσου άρχισαν µερικές από τις αιρέσεις, οι οποίες αργότερα θα γίνονταν αποδεκτές από την εκκλησία, δηλ. τα δόγµατα των ψευδαποστόλων και των Νικολαϊτών. Ο απόστολος Παύλος προειδοποίησε: Ύστερα από την αναχώρηση µου, θα µπουν µέσα σε σας λύκοι βαρείς, που δεν θα λυπούνται το ποίµνιο και από σας τους ίδιους θα σηκωθούν άνθρωποι, που θα µιλούν διεστραµµένα, για να αποσπούν τους µαθητές πίσω από τον εαυτό τους Πράξεις 20:23,30. Το µυστήριο της ανοµίας ήδη ενεργείται, είπε (Β Θεσσαλονικείς 2:7). Ο απόστολος Ιωάννης πρόσθεσε: Τώρα πολλοί αντίχριστοι υπάρχουν γι αυτό γνωρίζουµε ότι είναι έσχατη ώρα Α Ιωάννη 2:18. Καταλαβαίνουµε ότι σε γενικές γραµµές η Εκκλησία της εποχής της Εφέσου απέρριψε τις διδασκαλίες των ψευδαποστόλων αλλά οι σπόροι των ψεύτικων δογµάτων θα βλαστάνουν στη συνέχεια στις αιρέσεις της συναγωγής του Σατανά (2:9), του θρόνου του Σατανά (2:13), των Νικολαϊτών (2:15), του Βαλαάµ (2:14) και της Ιεζάβελ (2:20). Όµως κατά τη διάρκεια της εποχής της Εφέσου η Εκκλησία αγωνιζόταν επιτυχώς, για να διατηρήσει την ηθική και δογµατική της αγνότητα Έχεις, όµως, τούτο, ότι µισείς τα έργα των Νικολαϊτών, τα οποία µισώ και εγώ Αποκ. 2:6. Ποια ήταν τα έργα των Νικολαϊτών, τα οποία προωθούσαν οι ψευδαπόστολοι; Ο Ειρηναίος, ένας θεολόγος του 2 ου αι. µ. Χ., ισχυρίσθηκε ότι οι Νικολαΐτες δεν έδιναν σηµασία αν οι Χριστιανοί διέπρατταν µοιχεία ή έτρωγαν τα ειδωλόθυτα, αφού ήταν η ψυχή και το πνεύµα που είναι σηµαντικά, όχι οι πράξεις του σώµατος. Αυτή η άποψη υποστηρίζεται από την περιγραφή των αιρέσεων που αναπτύχθηκαν στο τέλος του πρώτου αιώνα, την οποία µας παρέχει το βιβλίο του Ιούδα. Μερικοί άνθρωποι εισχώρησαν λαθραία...ασεβείς, που µεταστρέφουν τη χάρη του Θεού µας σε ασέλγεια...βλέποντας όνειρα, τη µεν σάρκα µολύνουν, τη δε κυριαρχική εξουσία καταφρονούν και αξιώµατα δόξας βλασφηµούν...είναι άνθρωποι ζωώδεις, οι οποίοι Πνεύµα δεν έχουν Ιούδα 4,8,19. Ο απόστολος Πέτρος επίσης προείπε: Μεταξύ σας θα υπάρξουν ψευδοδάσκαλοι, οι οποίοι θα εισαγάγουν µε πλάγιο τρόπο αιρέσεις απώλειας...ακολουθούν πίσω από τη σάρκα µε επιθυµία ακαθαρσίας, και καταφρονούν τη εξουσία...έχουν µάτια γεµάτα από µοιχεία, και χωρίς να σταµατούν από την αµαρτία, δελεάζουν αστήρικτες ψυχές...επειδή, µιλώντας υπερήφανα λόγια µαταιότητας, µε τις επιθυµίες της σάρκας, µε τις ασέλγειες, δελεάζουν εκείνους, οι οποίοι πραγµατικά απέφυγαν αυτούς που ζουν αυτή: Φαινόταν ανάξιο να ακολουθούµε την πρακτική των Εβραίων σ αυτή την πιο άγια γιορτή, αφού τα χέρια τους είναι κηλιδωµένα µε τεράστιες αµαρτίες και είναι τυφλοί στις ψυχές τους... Ας µην έχουµε τίποτα κοινό µε αυτόν τον απαίσιο εβραϊκό όχλο... οι οποίοι είναι οι αντίπαλοί µας. (Wikipedia, άρθρο Council of Nicea.)

7 µέσα σε πλάνη οι οποίοι τούς υπόσχονται ελευθερία, ενώ οι ίδιοι είναι δούλοι της διαφθοράς Β Πέτρου 2:1,10,14,18,19. Παρουσιάζεται µια εικόνα εκείνων που διδάσκουν ότι η συµπεριφορά δεν έχει σηµασία, που προσφέρουν µια απατηλή υπόσχεση ελευθερίας, την οποία εκφράζουν µε υπερήφανα λόγια µαταιότητας. Ο γνωστικισµός ήταν µια τέτοια θρησκεία, η οποία αποτελούσε µια σοβαρή απειλή για τον Χριστιανισµό σ αυτή την περίοδο. Έχοντας ως βάση τη βαβυλωνιακή και Περσική µαγεία, την Ελληνική φιλοσοφία και διάφορα στοιχεία από µυστηριακές λατρείες, µεταµορφώθηκε σε διαφορετικές µορφές Χριστιανισµού, µερικές από τις οποίες συµπεριλάµβαναν και µια αηδιαστική ανηθικότητα. Κατά την περίοδο της Εφέσου αυτές οι θεωρίες κυκλοφορούσαν ευρέως, αλλά η Εκκλησία γενικά τις απέρριψε µισείς τα έργα των Νικολαϊτων. υστυχώς, µέχρι την εποχή της εκκλησίας της Περγάµου, τα έργα των Νιλολαϊτών είχαν εισβάλλει στην Εκκλησία µε έναν εκπληκτικό τρόπο (βλέπε 2:14: Νικολαΐτες). Τα µηνύµατα προς τις επτά εκκλησίες, µε λίγες εξαιρέσεις, αποτελούν µία ιστορία υποχώρησης αυτών απέναντι στο συµβιβασµό, στην αίρεση και στην ήττα, µε επανειληµµένες προσκλήσεις προς αυτές, για να µετανοήσουν ή τουλάχιστον να κρατήσουν αυτό που τους είχε αποµείνει. Αυτός το γεγονός δε σηµαίνει ότι η Εκκλησία είναι ανεπαρκής ή κακή το αντίθετο! Η Εκκλησία είναι το σώµα του Χριστού και ο Χριστός αγάπησε την εκκλησία, και παρέδωσε τον εαυτό του για χάρη της Εφεσίους 5:25. Ο σκοπός του είναι να την αγιάσει, αφού την καθάρισε µε το λουτρό του νερού διαµέσου του λόγου για να την παραστήσει στον εαυτό του εκκλησία ένδοξη, χωρίς να έχει κάποια κηλίδα ή ρυτίδα ή κάτι παρόµοιο µ αυτά, αλλά για να είναι αγία και χωρίς ψεγάδι (26,27). Αλλά η πραγµατικότητα στον κόσµο αυτόν είναι ότι η εκκλησία έχει εχθρό, δηλ. τον Σατανά, ο οποίος ενεργεί επαγρυπνώντας, και εισαγάγει µε πλάγιο τρόπο αιρέσεις απώλειας Β Πέτρ. 2:1. Η µεγάλη ελπίδα στα µηνύµατα προς τις επτά εκκλησίες είναι για αυτούς τους αληθινούς Χριστιανούς, οι οποίοι, ανάµεσα στις δοκιµασίες, τους πειρασµούς και τους συµβιβασµούς της Εκκλησίας, 9 επιτρέπουν στον Κύριο να τους δώσει τη νίκη. Σ αυτόν που νικάει προσφέρεται η υπόσχεση του αιώνιου θησαυρού. Το µήνυµα προς την εκκλησία της Εφέσου τελειώνει µε µία από τις πιο ωραίες υποσχέσεις στη Γραφή. Σ αυτόν που νικάει, θα του δώσω να φάει από το ξύλο της ζωής, που είναι στο µέσον του παραδείσου του Θεού. Αυτή είναι η πλήρης αποκατάσταση στη αρχική τελειότητα, την οποία απόλαυσαν ο Αδάµ και η Εύα στον παράδεισο, η αιώνια συντροφιά µε τον ηµιουργό µας. Παρά την πίεση της ζωής και του εχθρού, δεν υπάρχει κανένας λόγος, ώστε κάθε Χριστιανός να µην µπορεί να είναι ένας από τους νικητές. Η νίκη, όπως και η πίστη, η χαρά και η συγχώρεση είναι δώρα του Θεού που περιµένει αυτούς που τον αναζητούν µε όλη τους την καρδιά. Ευχαριστία ανήκει στον Θεό, ο οποίος µας δίνει τη νίκη διαµέσου του Κυρίου µας Ιησού Χριστού Α Κορ. 15:57. 9 Μια παρανόηση που αναπτύχθηκε στην Εκκλησία ήταν η ιδέα ότι η Εκκλησία, αφού είναι το σώµα του Χριστού, είναι τέλεια αν ο Χριστός είναι τέλειος, το σώµα του επίσης πρέπει να είναι τέλειο. Αλλά τα µηνύµατα προς τις επτά εκκλησίες δείχνουν ξεκάθαρα ότι η Εκκλησία δεν είναι τέλεια, αλλά αντίθετα έχει µεγάλη ανάγκη για µετάνοια και βρίσκεται σε κίνδυνο να απορριφθεί. Η αληθινή, αόρατη Εκκλησία, που αποτελείται από αυτούς που πραγµατικά πιστεύουν και καθοδηγούνται από το Άγιο Πνεύµα, είναι τέλεια µόνο από την άποψη ότι τα µέλη της δηλώνονται ως τέλεια δηλ., η δικαιοσύνη του Χριστού λογαριάζεται σ αυτούς που πιστεύουν σ Αυτόν (Ρωµ. 4).

8 ΣΜΥΡΝΗ 2:8,9 ΘΛΙΨΗ, ΦΤΩΧΕΙΑ, ΣΥΝΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΣΑΤΑΝΑ Κατά τη διάρκεια της εποχής της Σµύρνης (δεύτερος και τρίτος αιώνας) η Εκκλησία ήταν γενικώς πιστή, ακόµα και αν αντιµετώπιζε τη φτώχεια και τους διωγµούς. Αλλά µέσα στους κόλπους της εκκλησίας άρχισε να αναπτύσσεται η Συναγωγή του Σατανά, η οποία χαρακτηριζόταν από νοµικισµό, 10 ο οποίος άρχισε να υποκαθιστά τη θέση της ζωντανής σχέσης µε τον Χριστό. Και προς τον άγγελο της εκκλησίας των Σµυρναίων γράψε: Αυτά λέει ο πρώτος και ο τελευταίος, που έγινε νεκρός και έζησε ξέρω τα έργα σου και τη θλίψη σου και τη φτώχεια σου, (είσαι, όµως, πλούσιος), ξέρω και τη βλασφηµία αυτών που λένε για τον εαυτό τους ότι είναι Ιουδαίοι, και δεν είναι, αλλά είναι συναγωγή του σατανά Αποκ. 2:8,9. Η πρώιµη Εκκλησία αναπτύχθηκε γρήγορα κατά τη διάρκεια του δεύτερου και τρίτου αιώνα. Σε αντίθεση µε τις άλλες θρησκείες της εποχής, δεν χαρακτηριζόταν από ελιτισµό και µυστηριώδεις τελετές διαθέσιµες µόνο στους πλούσιους και ισχυρούς. Μέσα στην Εκκλησία όλοι ήταν ίσοι, ακόµα και οι δούλοι, και γι αυτό οι φτωχοί και οι αδύνατοι συνέρρεαν στην Εκκλησία. 11 Χωρίς κοινωνική και πολιτική δύναµη, εµπιστεύονταν τον Θεό, και Αυτός τους ευλογούσε µε πνευµατική δύναµη. Ο Ιησούς αναγνώρισε τα θετικά χαρακτηριστικά της εκκλησίας της Σµύρνης, αλλά και στην περιγραφή της είναι προφανές ότι υπήρξε επιδείνωση σε σύγκριση µε την εποχή της Εφέσου. Η Έφεσος εκθειάστηκε για τα έργα της, και τον κόπο της, και την υποµονή της, και ότι δεν µπορεί να υποφέρει τους κακούς και για το γεγονός πως δοκίµασε τους ψευδαποστόλους και µισούσε τους Νικολαΐτες. Η Εκκλησία της Σµύρνης, όµως, είχε µια πολύ πιο σύντοµη λίστα: Τα έργα σου και τη θλίψη σου και τη φτώχεια σου. Καθώς µεγάλωνε η Εκκλησία, οι Χριστιανοί αντιµετώπιζαν συνεχώς διωγµούς ( Ξέρω...τη θλίψη σου ), µερικούς από τους Ρωµαίους, αλλά τους περισσότερους από τους Ιουδαίους. Στην πραγµατικότητα, οι πρώτοι διωγµοί των Χριστιανών έγιναν από τους Ιουδαίους µετά από τον λιθοβολισµό του Στέφανου (Πράξεις 8), και οι πρώτοι διωγµοί από τους Ρωµαίους, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Νέρωνα, υποκινήθηκαν επίσης από τους Ιουδαίους, οι οποίοι του υπέδειξαν να κατηγορήσει τους Χριστιανούς για το κάψιµο της Ρώµης. Γύρω στα 80 µ. Χ. οι Ιουδαίοι άρχισαν να συµπεριλαµβάνουν στις προσευχές στις συναγωγές τους µια κατάρα εναντίον των Χριστιανών, και η κατάρα αυτή χρησιµοποιήθηκε, για να ανακαλύπτουν τους κρυφούς Χριστιανούς, τους οποίους έθεσαν υπό διωγµό. Παρά αυτές τις κακές σχέσεις, ο Ιησούς δεν κατέκρινε τους Ιουδαίους, αλλά µάλλον αυτούς που λένε για τον εαυτό τους ότι είναι Ιουδαίοι, και δεν είναι. Ο απόστολος Παύλος διευκρινίζει γι αυτό το θέµα: Επειδή, Ιουδαίος δεν είναι αυτός που είναι κατά το φανερό µέρος Ιουδαίος, ούτε περιτοµή αυτή που είναι κατά το φανερό µέρος, αυτή που γίνεται στη σάρκα αλλά Ιουδαίος είναι αυτός που είναι κατά το κρυφό µέρος Ιουδαίος, και περιτοµή αυτή της καρδιάς, κατά το πνεύµα Ρωµαίους 2:28,29. Με άλλα λόγια, οι αναγεννηµένοι, καθοδηγούµενοι από το πνεύµα 10 Με τον όρο αυτό εννοείται η προσπάθεια των ανθρώπων να κερδίσουν την αιώνια ζωή µε τα καλά έργα τους, αντί να δεχτούν το δώρο της δικαιοσύνης διαµέσου της πίστης, που έχει ως αποτέλεσµα την αιώνια ζωή. 11 Επειδή, αδελφοί, βλέπετε την πρόσκλησή σας, ότι είστε, κατά σάρκα, όχι πολλοί σοφοί, όχι πολλοί δυνατοί, όχι πολλοί ευγενείς Α Κορ. 1:26.

9 Χριστιανοί είναι οι αληθινοί Ιουδαίοι. Αυτοί βρίσκονται σε αντίθεση µε (εσένα που) ονοµάζεσαι Ιουδαίος...και καυχάσαι στον Θεό, και γνωρίζεις το θέληµά του...καθώς διδάσκεσαι από τον νόµο και έχεις πεποίθηση στον εαυτό σου...εσύ που καυχάσαι στον νόµο, ατιµάζεις τον Θεό µε την παράβαση του νόµου (εδ.17-23). Γι αυτούς τους ψεύτικους Ιουδαίους, καταλήγει: Το όνοµα του Θεού εξαιτίας σας δυσφηµείται ανάµεσα στα έθνη (εδ.24). Τα λόγια του Παύλου, τα οποία κατέκριναν τον νοµικισµό σ αυτούς που στα λόγια ήταν Ιουδαίοι ( ονοµάζεσαι Ιουδαίος ), αντανακλώνται στο µήνυµα προς την Σµύρνη. Ο Ιησούς λέει: Ξέρω και τη βλασφηµία αυτών που λένε για τον εαυτό τους ότι είναι Ιουδαίοι, αλλά είναι συναγωγή τού σατανά. Μέχρι την εποχή της Σµύρνης η Εκκλησία είχε χωριστεί σ αυτούς που ήταν πλούσιοι (παρόλη την θλίψη...και φτώχεια ) και σ αυτούς που ήταν µια συναγωγή του σατανά. Η µεγάλη πληγή της Εκκλησίας δεν ήταν ποτέ αυτοί που είναι απ έξω είναι αυτοί µέσα, οι οποίοι ονοµάζονται Χριστιανοί, αλλά δεν είναι. Χωρίς µια ζωντανή σχέση µε τον Ιησού, την αντικαθιστούν µε τον νοµικισµό και την πίεση για υπακοή στους κανόνες και στους νόµους της Εκκλησίας. Πραγµατικά, ο νόµος του Θεού έχει ένα σηµαντικό ρόλο στη Χριστιανική ζωή, επειδή διαµέσου του νόµου δίνεται σαφής γνώση της αµαρτίας (Ρωµ. 3:20) και Ο νόµος έγινε παιδαγωγός µας στον Χριστό (Γαλάτες 3:24). Ωστόσο, κανένας δεν θα ανακηρυχθεί δίκαιος ή άξιος αιώνιας ζωής, επειδή υπάκουσε προσεκτικά το νόµο του Θεού ή τις παραδόσεις της Εκκλησίας. Η αποστολική εκκλησία αντιµετώπισε αυτό το ζήτηµα σχετικά µε το θέµα της περιτοµής. Κατέβηκαν µερικοί από την Ιουδαία και δίδασκαν τους αδελφούς ότι: Αν δεν κάνετε την περιτοµή, σύµφωνα µε τη συνήθεια του Μωυσή, δεν µπορείτε να σωθείτε Πράξεις 15:1. Η Εκκλησία επιλήφθηκε επιτυχώς του προβλήµατος στην Σύνοδο της Ιερουσαλήµ (6-31), αλλά το πρόβληµα επανεµφανιζόταν. Ο Παύλος πάλι αντιµετώπισε το θέµα στην Εκκλησία της Γαλατίας: Υπάρχουν µερικοί που σας ταράζουν, και θέλουν να µετατρέψουν το ευαγγέλιο του Χριστού...ψευδάδελφους, που µπήκαν κρυφά, για να κατασκοπεύσουν την ελευθερία µας που έχουµε εν Χριστώ Ιησού, για να µας υποδουλώσουν Γαλάτες 1:7, 2:4. Το κύριο θέµα του ευαγγελίου είναι ότι Κατά χάρη είστε σωσµένοι, διαµέσου της πίστης κι αυτό δεν είναι από σας είναι δώρο του Θεού Εφεσίους 2:8. Εµείς πιστέψαµε στον Ιησού Χριστό, για να ανακηρυχθούµε δίκαιοι από την πίστη στον Χριστό, και όχι από τα έργα του νόµου επειδή, από τα έργα του νόµου δεν θα ανακηρυχθεί δίκαιος κανένας άνθρωπος Γαλάτες 2:16. Αλλά οι ψευδοδάσκαλοι αθετούν τη χάρη του Θεού (Γαλ. 2:21), και τονίζουν τις λειτουργίες, τις τελετές, τις σκληρές νηστείες, τις µακρόχρονες αγρυπνίες, τα ταξίδια για προσκύνηµα, και τους λεπτοµερείς κανόνες και νόµους αντί για µια ζωή καθοδηγούµενη από το Άγιο Πνεύµα. Ο Ιησούς προέλεγε ότι θα υπάρχουν στην Εκκλησία άνθρωποι, οι οποίοι θα επιδεικνύουν την πνευµατικότητά τους, αλλά στην πραγµατικότητα δεν θα έχουν µια ζωντανή εµπειρία µε τον Χριστό: εν θα µπει µέσα στη βασιλεία των ουρανών καθένας που λέει σε µένα: Κύριε, Κύριε αλλ αυτός που πράττει το θέληµα του Πατέρα µου, ο οποίος είναι στους ουρανούς. Πολλοί θα µου πουν κατά την ηµέρα εκείνη: Κύριε, Κύριε, δεν προφητεύσαµε στο όνοµά σου, και στο όνοµά σου εκβάλαµε δαιµόνια, και στο όνοµά σου κάναµε πολλά θαύµατα; Και τότε, θα οµολογήσω σ αυτούς, ότι: Ποτέ δεν σας γνώρισα φεύγετε από µένα εσείς που εργάζεστε την ανοµία Ματθ. 7: Φαίνεται παράδοξο, αλλά αυτοί που επιµένουν στον νοµικισµό κατακρίνονται από τον Θεό για ανοµία. Σαν τους Φαρισαίους, κάνουν µεγάλη επίδειξη της τήρησης των ανθρώπινων κανόνων, καθώς

10 Στο µήνυµα προς την εκκλησία της Σµύρνης, αυτοί οι ψευδαδελφοί ονοµάζονταν συναγωγή του σατανά. Κατά τη διάρκεια του δεύτερου και τρίτου αιώνα η Εκκλησία διεξήγαγε πόλεµο µε τους γνωστικούς, οι οποίοι ισχυρίζονταν ότι η µυστική πνευµατική γνώση, η οποία µεταδόθηκε σε λίγους εκλεκτούς, µπορούσε να τους απελευθερώσει από τον κακό φυσικό κόσµο. Αν και η Εκκλησία απέρριψε τα πιο µεγάλα λάθη του γνωστικισµού, είχε ακόµα κάποια νοµικιστική επιρροή. Συγκεκριµένα, κατά τη διάρκεια της εποχής της Σµύρνης το βάπτισµα µεταµορφώθηκε από ένα σύµβολο εσωτερικής αλλαγής, η οποία είχε λάβει χώρα κιόλας στην ζωή του πιστού, σε µια τελετουργική µύηση καθαρµού και αναγέννησης στην αιώνια ζωή, κατάλληλη για τα βρέφη, για να τα απελευθερώσει από το προπατορικό αµάρτηµα. 13 Ο µυστικός δείπνος, τον οποίο στην αρχή µοιράζονταν οι απλοί χριστιανοί, όποτε συγκεντρώνονταν, µεταµορφώθηκε από ένα σύµβολο της θυσίας του Χριστού για τις αµαρτίες, σε φάρµακο αθανασίας και αντίδοτο, για να µη πεθάνουµε, αλλά να ζούµε για πάντα, 14 και µια θυσία που προσφέρεται στον Θεό από έναν ιερέα. Η ακριβής φρασεολογία του Πιστεύω και του Πάτερ Ηµών τελικά θεωρήθηκε ιερή, µυστική γνώση. Και η βάση της σωτηρίας µετατοπίστηκε από την προσωπική ένωση µε τον Χριστό ( η ζωή είναι µέσα στον Υιό του [Θεού]. Εκείνος που έχει τον Υιό, έχει τη ζωή Α Ιωάννη 5:11,12) σε µια έµφαση στην ιδιότητα µέλους και στη συµµετοχή στην Εκκλησία και τις λειτουργίες της ( εν υπάρχει σωτηρία έξω από την Εκκλησία ). 15 Οι νοµικιστικές τάσεις στην Εκκλησία της Σµύρνης επισκιάστηκαν από τα έργα...τη θλίψη...και τη φτώχεια της, αλλά καθώς αναπτύσσονταν αυτές οι τάσεις, οδηγούσαν σε πιο σοβαρούς συµβιβασµούς κατά τη διάρκεια της επόµενης εκκλησίας, της Περγάµου. 2:10 ΙΩΓΜΟΣ Μετά από χρόνια σποραδικών διωγµών, ο αυτοκράτορας ιοκλητιανός άρχισε 10 χρόνια σκληρών διωγµών κατά της Εκκλησίας, από το 303 µ. Χ. Αν και η Εκκλησία αγωνιζόταν ενάντια στις αιρέσεις, οι διωγµοί την κρατούσαν σχετικά καθαρή µέχρι τη στιγµή που ο Χριστιανισµός νοµιµοποιήθηκε από τον Κωνσταντίνο. Μη φοβάσαι τίποτε από όσα πρόκειται να πάθεις να, ο διάβολος πρόκειται να βάλει µερικούς από σας σε φυλακή, για να δοκιµαστείτε και θα έχετε θλίψη δέκα ηµερών. Γίνε πιστός µέχρι θανάτου, και θα σου δώσω το στεφάνι της ζωής Αποκ. 2:10. Στην αρχή οι Χριστιανοί θεωρήθηκαν Ιουδαίοι, και µαζί µε αυτούς υπέφεραν διωγµούς από τους Ρωµαίους, αλλά µέχρι την αρχή του δεύτερου αιώνα είχαν καταφέρει να ξεχωρίζουν από τους Ιουδαίους. Τότε θεωρήθηκαν παράνοµη αίρεση, επειδή αρνούνταν να προσκυνήσουν τον Καίσαρα. Επειδή η Χριστιανική Εκκλησία αναπτύχθηκε γρήγορα ανάµεσα στους φτωχούς και ανίσχυρους, η ρωµαϊκή εξουσία άρχισε να φοβάται. Η Εκκλησία ήταν ένας οργανισµός, ο οποίος δίδασκε στους φτωχούς ότι όλοι είναι ίσοι, που δίδασκε στους δούλους ότι όλοι είναι ελεύθεροι, που δίδασκε ότι πρέπει να πειθαρχούµε στον Θεό µάλλον παρά στους ανθρώπους Πράξεις 5:29. Επιπλέον, µέχρι τότε η παραβιάζουν τον νόµο του Θεού. Επειδή, ενώ αφήσατε την εντολή του Θεού, κρατάτε την παράδοση των ανθρώπων...αθετείτε την εντολή του θεού, για να τηρείτε την παράδοσή σας. Μάρκον 7:8,9. 13 Walker, The History of the Christian Church σσ Ιγνάτιος Αντιοχείας, αναφορά στον Walker σ Αυτό το πολύ διάσηµο παράθεµα προέρχεται από τον Κυπριανό, Επίσκοπο Καρχηδόνας ( µ. Χ.)

11 Εκκλησία είχε αναπτυχθεί σε µια πολύ οργανωµένη ιεραρχία επισκόπων, πρεσβυτέρων και διακόνων. Αυτή την εποχή η Ρωµαϊκή Αυτοκρατορία ήταν σε παρακµή και αναστάτωση, µε 60 ανθρώπους να αναγορεύονται Καίσαρες από το 235 µέχρι το 284 µ. Χ. Τότε ο Γάιος ιοκλητιανός έγινε αυτοκράτορας και ήταν αποφασισµένος να επιβάλει τάξη στην αυτοκρατορία. Αµέσως η προσοχή του εστιάστηκε στους Χριστιανούς ως αιτία των ταραχών της κοινωνίας, επειδή είχαν προσβάλλει στους παραδοσιακούς του ρωµαϊκού πανθέου. Στα 303 µ. Χ. ο ιοκλητιανός απαγόρευσε τη χριστιανική λατρεία και ξεκίνησε τον µεγάλο διωγµό, ο οποίος συνεχίστηκε για 10 χρόνια µέχρι το 313 µ.χ. (οι δέκα ηµέρες της θλίψης που αναφέρθηκαν). Μέχρι τότε ο Μέγας Κωνσταντίνος είχε γίνει αυτοκράτορας, και είχε καταλάβει πως ο πολιτικός έλεγχος της Εκκλησίας θα ήταν πιο αποτελεσµατικός από τις προσπάθειες εξάλειψής της, και γι αυτό παρείχε στους Χριστιανούς ελευθερία λατρείας (διάταγµα ανεξιθρησκίας). Αν και οι διωγµοί ήταν πολύ οδυνηροί, είχαν ως αποτέλεσµα να διατηρηθεί η Εκκλησία απαλλαγµένη από υποκριτές, και οι αιρέσεις και τα δογµατικά λάθη που αναπτύσσονταν έµειναν υπό έλεγχο µέχρι ένα σηµείο. Ο Ιησούς δεν κατέκρινε την Εκκλησία της Σµύρνης για τις αιρέσεις των Νικολαϊτών και της συναγωγής του Σατανά, οι οποίες είχαν αρχίσει να φανερώνονται, αλλά αντίθετα ενθάρρυνε την Εκκλησία λέγοντας γίνε πιστός µέχρι θανάτου. Προηγουµένως ο Ιησούς είπε στους µαθητές: Μη φοβηθείτε από εκείνους που φονεύουν το σώµα, και ύστερα απ αυτά µη µπορώντας να πράξουν κάτι περισσότερο Λουκάς 12:4. Τώρα υπόσχεται πως Αυτός που νικάει δεν θα αδικηθεί από τον δεύτερο θάνατο, αλλά µάλλον θα λάβει το στεφάνι της ζωής Αποκ. 2:10,11. ΠΕΡΓΑΜΟΣ 2:12,13 Ο ΘΡΟΝΟΣ ΤΟΥ ΣΑΤΑΝΑ Ο Μέγας Κωνσταντίνος κατέστησε τον Χριστιανισµό ως την επίσηµη θρησκεία της Ρωµαϊκής Αυτοκρατορίας κατά τις αρχές του τέταρτου αιώνα, και άρχισε να ευνοεί την επίσηµη Εκκλησία και να παρεµβαίνει στις υποθέσεις της. Τα πλεονεκτήµατα της συµµετοχής στην επίσηµη κρατική θρησκεία προσέλκυσαν στην Εκκλησία σωρεία από ηµι-προσηλυτισµένους ανθρώπους, οι οποίοι έφερναν τις παγανιστικές πρακτικές και την ειδωλολατρία µαζί τους. Και προς τον άγγελο της εκκλησίας στην Πέργαµο γράψε: Αυτά λέει εκείνος που έχει τη δίστοµη, την κοφτερή ροµφαία: Ξέρω τα έργα σου, και πού κατοικείς, όπου είναι ο θρόνος τού σατανά Αποκ 2:12,13. Στην προηγούµενη εποχή της Σµύρνης η Εκκλησία διαιρέθηκε. Το αρνησίθρησκο µέρος ονοµαζόταν Συναγωγή του Σατανά. Η συναγωγή ήταν µέρος συνεδρίασης, για να λατρεύουν τον Θεό, αλλά διαµέσου του νοµικισµού ο Σατανάς εισέβαλε στο µέρος λατρείας κατά τη διάρκεια της εποχής της Σµύρνης. Αλλά στην εποχή της Περγάµου ο Σατανάς ανέβηκε στο θρόνο κατοικείς όπου είναι ο θρόνος τού Σατανά. Ο θρόνος είναι σύµβολο της κυβερνητικής εξουσίας και ο θρόνος του Σατανά είναι κατάλληλο σύµβολο για το πώς οι κακές επιρροές κυριάρχησαν στην κυβερνητική εξουσία της εκκλησίας κατά τη διάρκεια της εποχής του Περγάµου, όταν ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος εκχριστιάνισε τη Ρωµαϊκή Αυτοκρατορία στις αρχές του τέταρτου αιώνα. Ο διωγµός που έγινε από τον ιοκλητιανό ήταν µια προσπάθεια να επιφέρει την ενότητα στη Ρωµαϊκή Αυτοκρατορία, σε µια εποχή κατά την οποία η Χριστιανική

12 Εκκλησία αυξανόταν αριθµητικά και οργανωνόταν, αλλά οι διωγµοί είχαν τελικά ως αποτέλεσµα να ενδυναµώσουν µάλλον, παρά να αποδυναµώσουν την Εκκλησία. Καθώς ο Κωνσταντίνος ήταν οξυδερκής πολιτικός, κατανόησε πως η πολιτική των διωγµών είχε αποτύχει παταγωδώς. Ο Κωνσταντίνος ισχυρίστηκε ότι είδε ένα όραµα στο οποίο παρουσιαζόταν ένας σταυρός µε την επιγραφή εν τούτω νίκα. Κατάλαβε το νόηµα του οράµατος, δηλ. ότι θα πρέπει να ασπασθεί το Χριστιανισµό, και βάπτισε τους στρατιώτες του, διασχίζοντας ένα ποτάµι, και τους διέταξε να γράψουν τα γράµµατα ΙΧ (Ιησούς Χριστός) στις ασπίδες τους. Στα 312 µ.χ. νίκησε τον κύριο αντίπαλο του στη µάχη της Μουλβίας γέφυρας λίγο έξω από την Ρώµη, και µέσα σε 2 χρόνια ο Κωνσταντίνος ήταν κυρίαρχος της Ρωµαϊκής Αυτοκρατορίας, δηλ. κοσµοκράτορας. Σε λίγο άρχισε να ψηφίζει νόµους που ευνοούσαν τον χριστιανισµό εις βάρος των άλλων θρησκειών και µέχρι το 321 µ.χ. οι παγανιστικές θυσίες απαγορεύτηκαν, όπως και η δουλειά την Κυριακή στις πόλεις. όθηκαν δωρεές στον κλήρο και µεγάλες εκκλησίες ανεγέρθηκαν στην Ρώµη, στα Ιεροσόλυµα και ειδικά στην Κωνσταντινούπολη, την καινούρια πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας. Αλλά, όσο µεγάλη και αν ήταν η εύνοια, την οποία ο Κωνσταντίνος έδωσε στην Εκκλησία, αυτή αφορούσε µόνο το ενωµένο, οργανωµένο σε ιεραρχία τµήµα της Εκκλησίας, το οποίο ονοµάστηκε Καθολική. Τα διαφορετικά αιρετικά δόγµατα - και ήταν πολλά - δεν είχαν να περιµένουν τίποτα από αυτόν. 16 Εκτός από την εύνοια προς τους αληθινούς πιστούς µε χρήµατα από το βασιλικό θησαυροφυλάκιο, ο Κωνσταντίνος οργάνωσε Οικουµενικές Συνόδους, για να αντιµετωπίσουν τις αιρέσεις, και επίσης διαδραµάτισε έναν δραστήριο ρόλο στις αποφάσεις των συνόδων. Επιπλέον, εξόρισε και έθεσε υπό διωγµό αυτούς, οι οποίοι διακηρύχθηκαν αιρετικοί. Κι έτσι καθιερώθηκε η ένωση του κράτους µε την Εκκλησία, που θα ήταν το πρότυπο και για την Βυζαντινή Ορθόδοξη Εκκλησία και για τη δυτική Ρωµαϊκή Καθολική Εκκλησία. Η αυτοκρατορική Εκκλησία απέκτησε σάρκα και οστά και αναπτύχθηκε σε πολύ µεγάλο βαθµό η πολιτική της αυτοκρατορικής παρέµβασης. Η παρέκκλιση από την επίσηµη ορθοδοξία έγινε έγκληµα. 17 Για την επίσηµη Εκκλησία φαινόταν σαν το πιο θαυµαστό γεγονός που θα µπορούσε να γίνει. Μετά από χρόνια διωγµών η Εκκλησία ήταν όχι µόνο νόµιµη άλλα και ευνοηµένη και τώρα θα µπορούσε να εκτελεί την αποστολή που της δόθηκε από τον Χριστό, για να διαδώσει το ευαγγέλιο σε όλο τον κόσµο. Νέοι πιστοί πληµµύριζαν την Εκκλησία και ο πλούτος και η δύναµη της Αυτοκρατορίας ήταν στην διάθεσή της, για να ιδρύσει τη βασιλεία του Θεού στη γη. εν φαντάζονταν την παρέκκλιση και τη διαφθορά, που θα προέκυπταν από την ένωση του κράτους µε την Εκκλησία, ούτε τις αιρέσεις, τις οποίες θα έφερναν µαζί τους στην Εκκλησία οι ηµιπροσηλυτισµένοι παγανιστές. ΑΝΤΙΠΑΣ Ο Αντίπας, σύµφωνα µε την παράδοση της Εκκλησίας, ήταν ένας µάρτυρας, ο οποίος διαµαρτυρήθηκε κατά της ειδωλολατρίας στην Πέργαµο στο τέλος του πρώτου αιώνα. Η δράση του Αντίπα αποτέλεσε σύµβολο γι αυτούς, οι οποίοι διαµαρτυρήθηκαν κατά της εισβολής της ειδωλολατρίας στην Εκκλησία κατά τη διάρκεια της εποχής της Περγάµου (αρχές τετάρτου µέχρι αρχές έκτου αιώνα). 16 Walker σ Ό. π. σ. 128

13 Παρόλο που η Εκκλησία είχε αρχίσει να οργανώνεται σε µια επίσηµη κρατική θρησκεία, οι επίσκοποι και οι εκκλησίες τους στα µεγάλα Χριστιανικά κέντρα διέθεταν ακόµη µεγάλη ελευθερία, όπως λ. χ. στην Αλεξάνδρεια και στην Αντιόχεια. Υπήρχε όµως έντονη διαφωνία και αντιπαράθεση σχετικά µε θέµατα όπως η φύση του Θεού και του Χριστού. Το µήνυµα της Περγάµου φαίνεται να απευθύνεται προς τους Χριστιανούς, οι οποίοι συνέχισαν να αντιτίθενται στις αιρέσεις που αναπτύσσονταν µέσα στην κρατική εκκλησία Κατοικείς, όπου είναι ο θρόνος του σατανά και κρατάς το όνοµά µου, και δεν αρνήθηκες την πίστη µου, και στις ηµέρες κατά τις οποίες υπήρχε ο Αντίπας, ο πιστός µου µάρτυρας, που φονεύθηκε κοντά σας, όπου κατοικεί ο σατανάς Αποκ. 2:13. Σύµφωνα µε την παράδοση της Ορθοδοξίας, 18 ο Αντίπας ήταν ο επίσκοπος της Περγάµου κατά τη διάρκεια της βασιλείας του αυτοκράτορα οµιτιανού (81-96 µ.χ.). Η Πέργαµος ήταν ένα κέντρο παγανιστικής λατρείας και ο Αντίπας τότε εξόρκισε δαιµόνια από κάθε έναν που ερχόταν να ζητήσει τη βοήθειά του. Οι ειδωλολάτρες ιερείς άρχισαν να βλέπουν όνειρα στα οποία τα δαιµόνια εµφανίστηκαν και τους έλεγαν ότι φοβήθηκαν από τον Αντίπα τόσο πολύ, που τράπηκαν σε φυγή από την πόλη. Οι ιερείς ξεσήκωσαν τους ειδωλολάτρες της πόλης, για να συλλάβουν τον Αντίπα και να τον παραδώσουν στον κυβερνήτη, ο οποίος προσπάθησε να τον αναγκάσει να λατρέψει τα είδωλα. Ο Αντίπας τους προέτρεψε να µάθουν από τα δαιµόνια, τα οποία τράπηκαν σε φυγή από έναν απλό Χριστιανό, ότι η πίστη τους στα είδωλα ήταν µάταιη. Θυµωµένοι, τον έριξαν σε ένα καυτό µπρούντζινο είδωλο βοδιού, όπου αυτός συνέχισε να προσεύχεται, µέχρι που πέθανε. Συνεπώς ο Αντίπας συµβόλιζε αυτούς, οι οποίοι διαµαρτυρήθηκαν ενεργά για την είσοδο της ειδωλολατρίας κατά τη διάρκεια της εποχής της Περγάµου (από τον τέταρτο µέχρι τα µέσα του έκτου αιώνα). Ήταν η εποχή κατά την οποία οι ειδωλολάτρες κατέκλυζαν τη νεοσύστατη κρατική Εκκλησία, φέρνοντας τη λατρεία των ειδώλων µαζί τους. Το πολύ παλιό έθιµο να τιµούν τους µάρτυρες πρόσφερε ένα αντίδοτο στην επιθυµία των απλών ανθρώπων για θεούς που ήταν πιο πραγµατικοί, κι έτσι η λατρεία των αγίων εισέβαλε στην Εκκλησία σε λαϊκό επίπεδο. 19 Ειδικά, η λατρεία της Παναγίας γινόταν όλο και πιο δηµοφιλής, και οι θεολόγοι της εποχής προσπαθούσαν να ταιριάξουν τη λαϊκή λατρεία της Μαρίας και τον τίτλο της Θεοτόκου (µητέρα του Θεού), µε την αναπόδεικτη θεολογία σχετικά µε τη φύση του Χριστού. Οι θεολόγοι νόµιζαν ότι κατανοούσαν τόσο καλά τη φύση του Χριστού, ώστε να διακηρύττουν τη Μαρία ως µητέρα του Θεού. 20 Μέσα σ αυτή την πορεία προς την ειδωλολατρία ο Νεστόριος είναι ένα εξέχον παράδειγµα αντίστασης σύµφωνα µε το πνεύµα του Αντίπα. Τα θεολογικά θέµατα αυτής της εποχής συνδέονταν µε τη σχέση ανάµεσα στην ανθρώπινη και τη θεϊκή φύση του Χριστού. Ο Νεστόριος ήταν αντιπρόσωπος της σχολής της Αντιόχειας, η οποία τόνισε την ανθρώπινη φύση του Χριστού. 18 Ο Συµεών ο Μεταφραστής ( µ. Χ.) ήταν ένας Βυζαντινός αγιογράφος και πολιτικός, ο οποίος κατάρτισε µια συλλογή σε 10 τόµους, που ονοµάζεται Μηνολόγιο, όπου διασώζει τις παραδόσεις των ανατολικών αγίων των πρώτων αιώνων. Εκεί συµπεριλαµβάνεται και η ιστορία του Αντίπα, στου οποίου τη µνήµη είναι αφιερωµένη η 11 η Απριλίου. 19 Βλέπε The Catholic Encyclopedia, άρθρο Devotion to the Blessed Virgin Mary 20 Η βασική υπόθεση είναι ότι ο Χριστός έχει µία φύση, θεϊκή και ανθρώπινη, όχι δύο φύσεις, µια θεϊκή και µια ανθρώπινη. Αφού η φύση είναι αδιαίρετη, η Μαρία ήταν µητέρα της πλήρους φύσης, δηλ. και της ανθρώπινης και της θεϊκής. Στην πραγµατικότητα, αυτό είναι ένα παράδειγµα της συνήθειας των θεολόγων να βρίσκουν φιλοσοφικές δικαιολογίες για τις πρακτικές της Εκκλησίας, σύµφωνα µε το δόγµα ότι η Εκκλησία είναι αλάθητη. Οι ειδωλολάτρες είχαν µεταφέρει τη λατρεία των θεών τους, και οι απλοί Χριστιανοί την εφάρµοσαν στη Μαρία. Οι θεολόγοι, µε περίπλοκα επιχειρήµατα, προσπαθούσαν να δικαιολογήσουν αυτή την πρακτική.

14 Αντίθετα, η σχολή της Αλεξάνδρειας, εκπροσωπούµενη από τον Κύριλλο, τόνισε τη θεϊκή φύση Του. Όταν ο Νεστόριος έγινε Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης στα 428 µ.χ. συνέχισε και την έριδα για τη φύση του Χριστού και αναµείχθηκε στο φθόνο και τον ανταγωνισµό ανάµεσα στην Κωνσταντινούπολη και την Αλεξάνδρεια για την εξουσία και το κύρος. Όλα αυτά θα έµεναν στη σφαίρα του θεολογικού και πολιτικού ανταγωνισµού, ωστόσο ο Νεστόριος είδε στο δηµοφιλή τίτλο Θεοτόκος την εισαγωγή της ειδωλολατρίας. Η κύρια ανησυχία του ήταν η εξής: Αν η Μαρία ονοµαστεί Θεοτόκος, θα γίνει θεά. 21 Αλλά η λατρεία µιας θεάς µπορεί να ήταν πολύ δηµοφιλής και κάθε επίκριση θα εξόργιζε τους πιστούς. Όταν κήρυξε εναντίον του τίτλου (Θεοτόκος) ο Νεστόριος πλήγωσε κατάβαθα τη λαϊκή ευλάβεια και τον σεβασµό προς την Παρθένο. Ο Κύριλλος βρήκε την ευκαιρία να ταπεινώσει και τον αντίπαλό του και τη σχολή της Αντιόχειας µε ένα κτύπηµα. 22 Όπως ήταν συνηθισµένο κατά την εποχή αυτή, ο Κύριλλος χρησιµοποίησε µηχανορραφία και βία, για να πετύχει τον σκοπό του. 23 Συγκάλεσε λοιπόν µια σύνοδο, στην οποία ο Νεστόριος καταδικάστηκε και έτσι, αφού εξορίστηκε, τελικά πέθανε στην εξορία. Η αντιπαράθεση για τη φύση του Χριστού συνεχίστηκε και τελικά οδήγησε στη διάσπαση της ανατολικής Εκκλησίας. 24 Ο τίτλος Θεοτόκος έγινε πιο αγαπητός από ποτέ, όπως και η λατρεία της Μαρίας, των αγίων και των εικόνων. Πραγµατικά, ο Νεστόριος έγινε πιο γνωστός για την άποψη του σχετικά µε τη φύση του Χριστού, για την οποία φυσικά δεν είναι αξιέπαινος, ούτε όµως και οι άλλοι πατέρες της Εκκλησίας, οι οποίοι είκαζαν για ένα θέµα που είναι ακατάληπτο στους ανθρώπους και θα έπρεπε να µην ασχολούµαστε µε αυτό, γιατί πρόκειται για άγιο έδαφος. Αλλά η θαρραλέα αντίσταση του Νεστόριου κατά της ειδωλολατρίας είναι ένα παράδειγµα του πνεύµατος του Αντίπα, ενός πνεύµατος που αυξανόταν κατά τη διάρκεια των επόµενων αιώνων, µέχρι που έγινε ένα ισχυρό κίνηµα κατά την εικονοµαχία στον όγδοο και ένατο αιώνα. Η Ορθόδοξη Εκκλησία σχεδόν απελευθερώθηκε από την ειδωλολατρία, αλλά τελικά, µε την υποστήριξη της Ρωµαϊκής Εκκλησίας, οι ειδωλολάτρες επικράτησαν και το αντιστασιακό κίνηµα καταπνίγηκε (βλ. 2:18-20). 2:14 Η Ι ΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΒΑΛΑΑΜ Ο Βαλαάµ, σύµφωνα µε την αφήγηση της Παλαιάς ιαθήκης, έθετε σε πειρασµό τον λαό του Θεού να λατρέψει είδωλα, µε σκοπό να κερδίσει (ο Βαλαάµ) αµοιβή. Με αυτόν τον τρόπο, κατά την εποχή της Περγάµου οι µοναχοί και ιερείς άρχισαν να προτρέπουν τους λαϊκούς Χριστιανούς να προσκυνούν τους άγιους, τις εικόνες και τα λείψανά τους, και να πραγµατοποιούν ακριβά ταξίδια για προσκύνηση, επειδή ήταν µεγάλη πηγή πλούτου για τις εκκλησίες και τα µοναστήρια. Έχω, όµως, λίγα εναντίον σου, επειδή έχεις εκεί κάποιους που κρατούν τη διδασκαλία του Βαλαάµ, ο οποίος δίδασκε τον Βαλάκ να βάλει σκάνδαλο 21 Catholic encyclopedia, άρθρο Νεστόριος. 22 Walker σ Ο Κύριλλος, στη διαµάχη του µε τον Νεστόριο, εξαγόρασε το παλάτι και τροµοκράτησε την Έφεσο µε ένα ιδιωτικό στρατό µοναχών, Ware, Τhe Orthodox Church Penguin Βooks 1997 σ Η ανατολική Εκκλησία διασπάστηκε στις Νεστοριανές εκκλησίες (οι οποίες τονίζουν την ανθρώπινη φύση του Χριστού) στην Περσία και την Ινδία, στις µονοφυσιτικές εκκλησίες (οι οποίες τονίζουν την θεϊκή φύση) στην Συρία και στην Αίγυπτο και στην Ορθόδοξη Εκκλησία (η οποία δέχτηκε τη ρωµαϊκή άποψη των δυο υποστάσεων στη σύνοδο της Χαλκηδόνας ).

15 µπροστά στους γιους Ισραήλ, ώστε να φάνε ειδωλόθυτα και να πορνεύσουν Αποκ. 2:14. Η ιστορία του Βαλαάµ και οι προσπάθειες του να καταραστεί τον λαό του Θεού καταγράφονται στο βιβλίο Αριθµοί κεφ Ως προφήτης, αναγνώρισε τη φωνή του Θεού, και ο Θεός του είχε δείξει ότι δεν επιτρεπόταν να ανταποκριθεί στην προσφορά χρηµάτων από τον Βαλάκ, τον βασιλιά του Μοάβ, ο οποίος ήθελε να καταραστεί τους γιους του Ισραήλ. Αλλά ο Βαλαάµ αγάπησε τον µισθό της αδικίας (Β Πετρ. 2:15) και αγνόησε επιδεικτικά τη διαταγή του Θεού. Λόγω της προστασίας του Θεού στον λαό του, ο Βαλαάµ δεν µπορούσε να καταραστεί τον Ισραήλ, αλλά αντίθετα, τους ευλόγησε! Απογοητευµένος, ο Βαλαάµ αναχώρησε, και επέστρεψε στον τόπο του Αριθµοί 24:25. Αλλά προφανώς καθώς πήγαινε σπίτι, είχε µια καινούρια ιδέα: Αν οι γιοι Ισραήλ µπορούσαν να παρασυρθούν στην αµαρτία, θα εξέπιπταν από τη θεϊκή προστασία και θα µπορούσαν να νικηθούν από τους Μοαβίτες. (Οι γυναίκες) έγιναν αιτία στους γιους Ισραήλ, σύµφωνα µε τη συµβουλή του Βαλαάµ, να ανοµήσουν ενάντια στον κύριο, στην υπόθεση του Φεγώρ, και έγινε η πληγή επάνω στη συναγωγή του Κυρίου Αριθµοί 31:16. (Οι Μοαβίτες) προσκάλεσαν τον λαό (Ισραήλ) στις θυσίες των θεών τους και ο λαός έφαγε, και προσκύνησε τους θεούς τους και ο Ισραήλ προσκολλήθηκε στον Βέελ-φεγώρ... και εκείνοι που πέθαναν στην πληγή ήσαν 24,000 Αριθµοί 25:2,3,9. Ο Βαλαάµ εκµεταλλεύτηκε την πνευµατική αδυναµία και αγάπη για την αµαρτία, που έδειχνε ο λαός Ισραήλ, και τους έβαλε στον πειρασµό της ειδωλολατρίας για να αποκτήσει ο ίδιος προσωπικό κέρδος. Αυτό το τραγικό σενάριο επαναλαµβανόταν κατά την εκκλησιαστική εποχή της Περγάµου, όταν οι µοναχοί και οι ιερείς άρχισαν να εκµεταλλεύονται την ειδωλολατρική προσέγγιση στις λάρνακες των αγίων και στα λείψανά τους για το οικονοµικό συµφέρον. Ο σεβασµός για τους µάρτυρες και τα λείψανά τους ξεκίνησε στα µέσα του δεύτερου αιώνα...αλλά, µε την αποδοχή του Χριστιανισµού από τον Κωνσταντίνο και την είσοδο µεγάλων πληθυσµών στην Εκκλησία που µόλις είχαν µεταστραφεί από τον παγανισµό, αυτός ο σεβασµός αυξήθηκε πολύ. Μέχρι το τέλος του τετάρτου αιώνα οι µάρτυρες είχαν γίνει επίσηµα άγιοι οι προσευχές απευθύνονταν προς αυτούς ως µεσολαβητές προς το Θεό, µε την ιδέα πως αυτοί µπορούσαν να προστατεύουν και να θεραπεύουν και να ωφελούν τους προσκυνητές τους... Πρώτη από αυτά τα άγια πρόσωπα ήταν η παρθένος Μαρία... µε την άνοδο του µοναχισµού η Παρθένος έγινε το µοναστικό ιδανικό... προς αυτήν απευθύνονταν πολλά από τα αισθήµατα, τα οποία κάποτε είχαν εκφραστεί στη λατρεία των µητρικών θέων της Αιγύπτου, της Συρίας και της Μικράς Ασίας. 25 Γιορτές αφιερώθηκαν στους αγίους και κατά τις ηµέρες αυτές επιδεικνύονταν οι εικόνες και τα λείψανα τους. Ο προληπτικός λαός διδάσκονταν να πιστεύει ότι οι προσφορές που έφερνε κατά τις ηµέρες αυτές θα διασφαλίσει την εύνοια του Θεού και για τον εαυτό τους και για τα αγαπηµένα τους πρόσωπα, που είχαν πεθάνει. Η νίκη της σχολής της Αλεξάνδρειας στην αντιπαράθεση του Νεστόριου ενίσχυσε αυτή την τάση. Αφού η αντίληψη του Κυρίλλου Αλεξανδρείας έτεινε να τονίζει τη θεϊκή φύση του Χριστού αντί για την ανθρώπινη, και έτσι αθέλητα τον αποµάκρυνε από τους ανθρώπους, αυτή (η παρθένος Μαρία) έγινε µια ελκυστική παρηγορήτρια που συµπονούσε την ανθρωπότητα. 26 Η Μαρία και οι άγιοι έγιναν οι φίλοι και οι συνήγοροι του λαού, καθώς ο Θεός, ο Πατέρας και ακόµα ο Ιησούς Χριστός φαίνονταν µακρινοί και αυστηροί. Πλουσιοπάροχες εισφορές δίνονταν, για να κτίζουν ναούς για τους αγίους και τις εικόνες τους. Ιστορίες για τα θαύµατα των 25 Walker σ Ό. π.

16 αγίων και ακόµα για τις εικόνες τους προκαλούσαν όλο και περισσότερη προθυµία από τον λαό να πετύχει την πρόσβαση σ αυτούς πληρώνοντας βέβαια χρήµατα. Μαζί µε τη λατρεία των αγίων αναπτυσσόταν ο σεβασµός για τα αντικείµενα τα οποία είχαν σχέση, όπως πίστευαν, µε τον Χριστό, µε τους αποστόλους και µε τους ήρωες της Εκκλησίας. Σε αυτά συµπεριλαµβάνονταν και κοµµάτια του Τιµίου Σταυρού, οστά, ρούχα και άλλα αντικείµενα των αγίων και των εικόνων, οι οποίες θεωρήθηκαν πως είχαν θαυµατουργές, θεραπευτικές δυνάµεις. Σε στενή σχέση µε την προσκύνηση των λειψάνων ήταν η αξία που απέδιδαν στα µακριά και δύσκολα ταξίδια για προσκύνηµα στους τόπους, όπου τοποθετούνταν τα λείψανα. Οι ειδωλολατρικές τάσεις του λαού γίνονταν αντικείµενο εκµετάλλευσης, για να πλουτίζει η Εκκλησία και να ενισχύεται η δύναµη, η εξουσία και το κύρος των επισκόπων και των µοναχών, οι οποίοι ήταν οι προστάτες των λειψάνων και των ιερών χώρων. Αντί να υπακούουν στη διαταγή της Αγίας Γραφής που λέει φεύγετε από την ειδωλολατρία (Α Κορ. 10:14), οι θεολόγοι και οι ηγέτες της Εκκλησίας την αγκάλιαζαν και την εκµεταλλεύονταν για το οικονοµικό κέρδος. Αυτός ο Χριστιανισµός του δεύτερου επίπεδου (του λαού) είχε βαθιά επιρροή στη ζωή του λαού, αλλά είχε την πιο εγκάρδια υποστήριξη από τα µοναστήρια, και προαγόταν αντί να συναντήσει εµπόδια από τους µεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας, ιδιαιτέρως από το µέσο του δεύτερου αιώνα και µετά. Αναµφίβολα διευκόλυνε την µετάβαση από τον παγανισµό στον Χριστιανισµό για χιλιάδες, αλλά σ ένα µεγάλο βαθµό έφερνε την ειδωλολατρία µέσα στην Εκκλησία. 27 Η µίµηση της συµπεριφοράς του Βαλαάµ από τους µοναχούς, τους ιερείς και τους ηγέτες της Εκκλησίας ενθάρρυνε την πνευµατική πορνεία της ειδωλολατρίας, η οποία εδραιώθηκε σ αυτή την περίοδο. 2:15 Ι ΑΧΗ ΤΩΝ ΝΙΚΟΛΑΪΤΩΝ Η διδαχή των Νικολαϊτών δίδασκε ότι µόνο η πνευµατική φύση είναι σηµαντική, και γι αυτό τον λόγο η ακολασία, αφού αφορά στο σώµα, δεν έχει καµία σηµασία. Αυτός ο διαχωρισµός σε άγιο-πνευµατικό και διεφθαρµένο-σωµατικό, αν και δεν είχε στήριγµα στην Άγια Γραφή, παρουσιάστηκε όταν ο Χριστιανισµός έγινε επίσηµη θρησκεία και οι πάντες ήταν Χριστιανοί η Εκκλησία διαιρέθηκε στους άγιους ιερείς και µοναχούς και στον ανήθικο λαό. Αλλά και οι κληρικοί, λόγω του δόγµατος της αγαµίας, συχνά είχαν µια διπλή ζωή: από τη µια άγια αφιέρωση σε προσευχές και λειτουργίες και από την άλλη ανηθικότητα και απρεπή συµπεριφορά. Έτσι κι εσύ, έχεις µερικούς που κρατούν τη διδαχή των Νικολαϊτών το οποίο µισώ Αποκ. 2:15. Κατά τη διάρκεια της περιόδου της Εφέσου η Εκκλησία (µισούσε) τα έργα των Νικολαϊτών, αλλά µέχρι την εποχή της Περγάµου υπήρξαν µερικοί που κρατούν τη διδαχή των Νικολαϊτών. Όπως είπαµε παραπάνω, οι Νικολαΐτες ήταν µια γνωστική αίρεση. Η βασική διδασκαλία του Γνωστικισµού ήταν ότι ο φυσικός κόσµος είναι κακός, αλλά µε κάποια µυστική γνώση οι φωτισµένοι εκλεκτοί θα µπορούσαν να δραπετεύσουν προς µια ανώτερη σφαίρα. Ο Ιεχωβά, ο Θεός των Ιουδαίων, θεωρούνταν κακός, επειδή αυτός δηµιούργησε τη φυσική ουσία, η οποία είναι κακή. Αλλά ο Ιησούς ερχόταν µε µυστική γνώση που θα οδηγήσει στον καλό Θεό. Προφανώς, αφού η υλική ή φυσική φύση ήταν απελπιστικά κακή, δεν θα µπορούσε να ελεγχθεί. Η πιο ακραία µορφή Γνωστικισµού ήταν η σχολή των Νικολαϊτών ή Αντινοµική σχολή, η οποία δίδασκε ότι είναι ιερό χρέος του ανθρώπου να παραβιάσει τον νόµο του κακού Θεού των Ιουδαίων. Αυτή η αντίληψη οδήγησε σε µια 27 Ό. π.

17 αηδιαστική ανηθικότητα, η οποία καταδικάστηκε σθεναρά από τους πρώιµους Χριστιανούς συγγραφείς, όπως ο Τερτυλλιανός, ο Ειρηναίος, ο Ιππόλυτος και ο Ευσέβιος. Αν και η εκκλησία, σε µια άγρια διαµάχη κατά τη διάρκεια των εποχών της Εφέσου και της Σµύρνης απέρριψε τον Γνωστικισµό, ο απόηχος αυτής της αίρεσης έκανε την εµφάνισή του κατά την περίοδο της Περγάµου µ έναν εκπληκτικό τρόπο: εµφανίστηκε στην ανηθικότητα του λαού που παρουσιάστηκε σαν αντίδραση προς τον ασκητισµό και τον µοναχισµό. Πολλοί από τους µεγάλους πατέρες της Εκκλησίας, όπως ο Ωριγένης και ο Τερτυλλιανός, ακολούθησαν ένα πολύ αυστηρό, ασκητικό τρόπο ζωής, 28 και αυτό έγινε το ιδανικό για τους σοβαρούς Χριστιανούς. Αλλά και ταυτόχρονα έκαναν διακρίσεις ανάµεσα στις συµβουλές και τις απαιτήσεις του ευαγγελίου. Ισχυρίζονταν ότι ο Ιησούς δίδασκε (σε περικοπές όπως Ματθ. 19:12, ) ένα πολύ υψηλό επίπεδο ηθών συµπεριλαµβανοµένης και της ανέχειας και της αγαµίας που ήταν προαιρετική συµβουλή για αυτούς που έπαιρναν σοβαρά την αγιοσύνη, αλλά το επίπεδο των απαιτήσεων ήταν κατώτερο για τον λαό. Καθώς οι απαιτήσεις είναι υποχρεωτικές για όλους τους Χριστιανούς, η συµβουλή απευθυνόταν προς αυτούς που θα ήθελαν να ζουν την άγια ζωή... η εθελοντική ανέχεια και η αγαµία θεωρούνταν, συνεπώς, συµβουλές, οι οποίες θα ήταν µάλλον αδύνατον να εφαρµοστούν από όλους τους Χριστιανούς, αλλά απέδιδαν ιδιαίτερη αξία σ αυτούς που τις εφάρµοζαν. 30 Φυσικά οι µάζες, οι οποίες δεν είχαν διαλέξει τον δρόµο των πνευµατικών εκλεκτών θα είχαν την τάση να αισθάνονται ότι το χαµηλότερο επίπεδο των απαιτήσεων καθιστούσε την άγια ζωή περιττή ή ακόµα και ανέφικτη. Σε αυτή την εποχή η Εκκλησία γέµιζε από όλο και περισσότερους Χριστιανούς της δεύτερης γενιάς, οι οποίοι, παρόλο που παρευρίσκονταν στις λειτουργίες, ήταν Χριστιανοί µόνο στο όνοµά τους... αναµφίβολα η διάψευση της αναµονής του σύντοµου τέλους του κόσµου διευκόλυνε τη διάδοση της κοσµικότητας στην Εκκλησία, µια τάση που αυξήθηκε πολύ µε την προσχώρηση πρώην παγανιστών σε αυτήν. 31 Κατά τη διάρκεια του δεύτερου και τρίτου αιώνα οι µάρτυρες θεωρούνταν το τέλειο παράδειγµα της Χριστιανικής ζωής, αφού θυσίασαν τις ζωές τους για τον Χριστό. Ωστόσο, µετά από την νοµιµοποίηση του Χριστιανισµού από τον Κωνσταντίνο αυτός ο ιδεώδης βίος ήταν ανέφικτος, αφού δεν υπήρχαν διωγµοί και ως εκ τούτου δεν υπήρχαν µάρτυρες, τουλάχιστον µέσα στην επίσηµη Εκκλησία. Αρχίζοντας από την Αίγυπτο µε τον Αντώνιο τον Ερηµίτη, ο µοναστικός τρόπος ζωής µε βασικό χαρακτηριστικό τον ακραίο ασκητισµό και την απόσυρση από την κοινωνία έγινε το υποκατάστατο της µαρτυρικής θυσίας. Αυτός ο ασκητισµός είχε κοινό χαρακτηριστικό µε τον γνωστικισµό την αντίληψη ότι ο φυσικός κόσµος είναι κακός, και ότι οι λίγοι εκλεκτοί µπορούν να απελευθερωθούν προς την ανώτερη σφαίρα (στο µοναστήρι). Η θλιβερή συνέπεια είναι ότι προάγει ένα διπλό ιδεώδες της χριστιανικής ηθικότητας. Ο κοινός Χριστιανός, που πολλές φορές υπήρξε µέχρι πρότινος παγανιστής, καταλαβαίνει από τους µοναχούς και την παραφουσκωµένη εξιδανίκευση στις ιστορίες των αγίων ότι η 28 Ο Ωριγένης, για παράδειγµα, ήταν πάρα πολύ ασκητής, και για να αποφύγει το σκάνδαλο που µπορούσε να προκύψει από τις σχέσεις του µε τους οπαδούς του, ευνούχισε τον εαυτό του, θεωρώντας το κεφ. Ματθ 19 ως το αξεπέραστο υπόδειγµα τελειοποίησης. 29 Επειδή, υπάρχουν ευνούχοι, που ευνούχισαν τον εαυτό τους για τη βασιλεία των ουρανών. Όποιος αυτό µπορεί να το δεχθεί, ας το δεχθεί. Αν θέλεις να είσαι τέλειος, πήγαινε, πούλησε τα υπάρχοντά σου, και δώσ τα στους φτωχούς Ματθ. 19:12, Walker σ Ό. π., σ. 103

18 σωµατική φύση είναι κακή, αλλά αφού δεν συµµετέχει στην άγια µοναστική ζωή, θα είναι αδύνατο να υπερνικήσει τους σαρκικούς πειρασµούς. Επιπλέον, οι µοναχοί οι ίδιοι δεν περίµεναν πως οι απλοί πιστοί θα µπορούσαν να φτάσουν σε µια πολύ ηθική ζωή, αφού δεν είχαν διαλέξει τον προαιρετικό δρόµο της αγιότητας. Το αποτέλεσµα, σε εκκλησιαστικό επίπεδο ήταν να επανεµφανιστεί η διδαχή των Νικολαϊτών µε τους ολίγους άγιους εκλεκτούς στα µοναστήρια, και τις µάζες υποβιβασµένες σε µια αναπόφευκτη ανηθικότητα. Αλλά ακόµα και ανάµεσα στους ιερείς και στους µοναχούς το δόγµα της αγαµίας, το οποίο καθιερώθηκε σ εκείνη την εποχή, 32 είχε ως αποτέλεσµα ένα Νικολαΐτικο χάσµα ανάµεσα στην διατράνωση της αγιότητας τους µε µια σχεδόν συνεχή συµµετοχή σε προσευχές, λειτουργίες και νηστείες και στην αηδιαστική και ανήθικη συµπεριφορά τους που δυστυχώς συχνά ήταν το αποτέλεσµα αυτού του απάνθρωπου και µη βιβλικού δόγµατος. 33 Η πορνεία ανάµεσα στους µοναχούς, η σεξουαλική εκµετάλλευση από τους ιερείς προς αυτούς που ήρθαν για εξοµολόγηση, η οµοφυλοφιλία και η κακοποίηση των παιδιών αποτελούν φαινόµενα που δυστυχώς αποτελούν µάστιγα για την Εκκλησία, όχι µόνο της εποχής της Περγάµου αλλά και σε όλες τις εποχές µέχρι σήµερα. 2:16 ΜΕΤΑΝΟΗΣΕ, ΕΙ ΑΛΛΩΣ Λόγο των συµβιβασµών και της ειδωλολατρίας της Εκκλησίας, ο Θεός επέτρεπε στη ροµφαία να τη ρηµάζει. Στην Ανατολή εµφανίστηκε µε τη µορφή επιθέσεων από τους οπαδούς του Μωάµεθ. Στη ύση βάρβαρες φυλές, οι οποίες ακολούθησαν το Άρειο δόγµα κατέλαβαν την Ρώµη και περιόρισαν πολύ την παπική εκκλησία. Η Εκκλησία διαιρέθηκε σε µια κρυφή, πιστή Εκκλησία και µια επίσηµη, διεφθαρµένη Εκκλησία, γεγονός το οποίο προεικονίστηκε στην ευλογία του κρυµµένου µάννα και του µυστικού ονόµατος. Μετανόησε ειδάλλως, έρχοµαι σε σένα γρήγορα, και θα πολεµήσω εναντίον τους µε τη ροµφαία του στόµατός µου Αποκ. 2:16. Στην Αποκ. 19:15 η ροµφαία βγαίνει από το στόµα του Κυρίου και χτυπάει... τα έθνη και έχει σχέση µε τη σιδερένια ράβδο. Αυτή η φράση είναι από τον Ψαλµό 2:8,9, όπου η σιδερένια ράβδος συντρίβει τα έθνη σαν σκεύος του κεραµέα. Αυτό έγινε στην αυτοκρατορική εκκλησία, η οποία δεν µετανόησε από την ειδωλολατρία. Η λατρεία των αγίων, των λείψανων και των θρησκευτικών τεχνών (εικόνες και αγάλµατα) παγιωνόταν όλο και περισσότερο µε το πέρασµα των εποχών, και ο Θεός επέτρεψε στη ροµφαία να ρηµάζει την Εκκλησία. Στην Ανατολή εµφανίστηκε το Ισλάµ, και εν µέρει αποτελούσε µια αντίδραση προς την ειδωλολατρία του Βυζαντινού Χριστιανισµού, 34 και ιδιαίτερα προς τη 32 Η πρώτη εκκλησιαστική σύνοδος που όριζε την αγαµία ήταν η σύνοδος της Ελβίρας, στην αρχή του τέταρτου αιώνα (The Catholic encyclopedia, άρθρο Celibacy of the Clergy ). 33 Ο απόστολος Πέτρος και οι άλλοι απόστολοι είχαν γυναίκες (Α Κορ. 9:5). Ο επίσκοπος και ο πρεσβύτερος θα έπρεπε να είναι άνδρας µιας γυναίκας (Α Τιµ. 3:2, Τίτον 1:5.6). Μια από τις διδασκαλίες δαιµονίων ήταν να εµποδίζουν τον γάµο (Α Τιµ. 4:1,3). 34 Η βασική αντίρρηση του Μωάµεθ απέναντι στις γύρω θρησκείες ήταν ότι λάτρευαν πολλούς θεούς αντί για ένα Θεό, τον Αλλάχ. Παρόλο που δίδασκε στο Κοράνι ότι οι Χριστιανοί είχαν λάβει µια αληθινή αποκάλυψη από τον Θεό µέσω του προφήτη Ιησού, ισχυρίστηκε ότι η Άγια Γραφή είχε διαφθαρεί από δόγµατα όπως η Αγία Τριάδα, στην οποία εναντιώθηκε σθεναρά, γιατί τη θεωρούσε πολυθεϊσµό. Τραγικά, η τριάδα που κατάλαβε από τους βυζαντινούς Χριστιανούς γύρω του ήταν ο Πατήρ, ο Υιός και η Παρθένος Μαρία. Όπως λέει ένας ειδικός στο Ισλάµ: Και τότε ο Αλλάχ είπε, Ιησού, γιε της Μαρίας, είπες ποτέ στο λαό, λάβετε εµένα και την µητέρα µου ως δυο θεούς εκτός από τον Αλλάχ; Και απάντησε ο Ιησούς: όξα σε Σένα, δεν µπορώ να πω κάτι που δεν έχω το δικαίωµα

19 λατρεία της Παναγίας. Με την άποψη ότι οι Χριστιανοί ήταν ειδωλολάτρες που πρέπει να υποταχθούν στον Αλλάχ, οι Μουσουλµάνοι πραγµατοποιούσαν διαρκείς επιθέσεις από τον έβδοµο αιώνα µέχρι την πτώση της Κωνσταντινούπολης στα 1453 µ. Χ. Στη δύση η ροµφαία ήρθε πιο γρήγορα. Αλλεπάλληλα κύµατα βαρβάρων εισέρεαν από τη βόρεια Ευρώπη, εξαντλώντας τη δύναµη της αυτοκρατορίας. Στα 410 οι Βησιγότθοι κατέλαβαν τη Ρώµη και οι Βάνδαλοι τη λεηλάτησαν στα 455. Στα 476 ο Οδόακρος, ο ηγέτης των Ερούλων εκθρόνισε τον Ρωµύλο Αυγουστύλο, τον τελευταίο Ρωµαίο Αυτοκράτορα. Αυτές οι βαρβαρικές φυλές ήταν οπαδοί του Αρείου, ο οποίος κατακρίθηκε από την πρώτη Οικουµενική Σύνοδος της Νίκαιας στα 325 µ. Χ. Πλέον οι βαρβαρικές, αιρετικές φυλές κυβέρνησαν στην Ρώµη, και µολονότι δεν κατέστρεψαν την παπική εκκλησία, περιόρισαν πολύ την ικανότητά της να ασκεί πολιτική εξουσία. Όποιος έχει αυτί, ας ακούσει τι λέει το Πνεύµα προς τις εκκλησίες. Σ αυτόν που νικάει, θα του δώσω να φάει από το µάννα που είναι κρυµµένο, και θα του δώσω µια ψήφο λευκή, και επάνω στην ψήφο ένα νέο όνοµα γραµµένο, που κανένας δεν γνωρίζει παρά µονάχα αυτός που το παίρνει Αποκ. 2:17. Το µάννα που είναι κρυµµένο φέρνει στο νου µας τη χρυσή στάµνα µε το µάννα, ένα δείγµα από το φαγητό που έτρωγαν κάθε µέρα οι Ισραηλίτες στα 40 χρόνια που περιπλανήθηκαν στην έρηµο. Η στάµνα ήταν κρυµµένη στην Κιβωτό της ιαθήκης µαζί µε τις πέτρινες πλάκες στις οποίες επέγραψε ο Θεός τις έκα Εντολές (Εβρ. 9:4, Εξ. 16:33). Η έµφαση σε αυτό που είναι κρυµµένο και µυστικό συνεχίζει µε την υπόσχεση για µια ψήφο λευκή µε ένα νέο όνοµα γραµµένο, το οποίο κανένας δεν ξέρει εκτός από αυτόν που θα τη λάβει. Στον Ιακώβ (το όνοµα του οποίου σηµαίνει απατεώνας) δόθηκε ένα καινούργιο όνοµα, Ισραήλ (που σηµαίνει ο Θεός νικάει), όταν πάλεψε µε τον άγγελο και τον κράτησε, µέχρι που έλαβε την ευλογία του Θεού. (Γεν. 32:22-32). Η αλλαγή ονόµατος συµβόλισε την αλλαγή χαρακτήρα που ήταν το αποτέλεσµα της ισχυρής εµπειρίας µε τον Θεό. Η εικόνα που απεικονίζεται είναι κρυµµένοι ή µυστικοί Χριστιανοί, οι οποίοι είναι εντελώς εξαρτηµένοι από τον Θεό (το µάννα ήταν ο µόνος τρόπος µε τον οποίο θα µπορούσαν οι Ισραηλίτες να επιζούν στην έρηµο), υπακούν τις εντολές του Θεού (η στάµνα µε το µάννα ήταν µέσα στην Κιβωτό της ιαθήκης µαζί µε τις έκα Εντολές) και αναπτύσσουν έναν χαρακτήρα σαν το Χριστό, κρατώντας Αυτόν, ενώ βρίσκονται µέσα στις δοκιµασίες (το καινούργιο όνοµα). Αυτή η εικόνα παρουσιάζει περισσότερο τον διχασµό µεταξύ της επίσηµης εκκλησίας και της αληθινής, κρυφής εκκλησίας. Αυτός ο διχασµός ξεκίνησε στην εποχή της Σµύρνης µε την εµφάνιση της συναγωγής του σατανά και τώρα στην εποχή της Περγάµου είναι πιο σαφής, µε τους πιστούς Χριστιανούς ( Αντίπας ) να προσπαθούν να εναντιωθούν απέναντι στην προέλαση της ειδωλολατρίας από την κρατική Εκκλησία (τον θρόνο του Σατανά), η οποία αποτελούνταν από τους ηγέτες Βαλαάµ και τις µάζες των Νικολαϊτών. Αυτός ο διχασµός θα γίνει και πιο έκδηλος στην επόµενη εποχή των Θυατείρων, όταν η επίσηµη εκκλησία χαρακτηρίζεται ως Ιεζάβελ. να πω (Κοράνι 5:116). Έτσι το Κοράνι λέει ότι ο Ιησούς ο ίδιος απέρριψε την Άγια Τριάδα ως τον Πατέρα, τη Μαρία και τον Ιησού. Braswell, What You Need to Know About Islam and Muslims, Broadman & Holman, 2000 σ. 125.

20 ΘΥΑΤΕΙΡΑ 2:18-20 ΑΦΗΝΕΙΣ ΤΗΝ ΙΕΖΑΒΕΛ Η Ιεζάβελ ήταν µια κακή βασίλισσα του αρχαίου Ισραήλ, η οποία προώθησε την ειδωλολατρία, δολοφόνησε τους πιστούς προφήτες του Θεού και κανόνισε να δολοφονηθεί ο Ναβουθαί, για να κατασχέσει την περιουσία του. Η µεσαιωνική εκκλησία διέπραττε τις ίδιες ωµότητες. Η ειδωλολατρία παγιώθηκε, όταν οι εικονοκλάστες νικήθηκαν και η ανώτερη σύνοδος της Εκκλησίας ενέκρινε την προσκύνηση των εικόνων. Στη Ρώµη ο προσηλυτισµός των Φράγκων και η νίκη εναντίον των οπαδών του Αρείου επέτρεψε στον παπισµό να έχει τη στρατιωτική και πολιτική δύναµη, για να ασκεί έλεγχο στη δυτική Ευρώπη και να εκριζώνει τους αιρετικούς. Ιδρύθηκε η Ιερά εξέταση, και αφού µέρος της ποινής που επέβαλλαν στους αιρετικούς ήταν η δήµευση των περιουσίων τους, αυτή έγινε τρόπος συνεργασίας ανάµεσα σε εκκλησιαστικούς και κρατικούς λειτουργούς, για να εξουδετερώνουν τους εχθρούς και να αρπάζουν τις περιουσίες τους. Και προς τον άγγελο της εκκλησίας στα Θυάτειρα γράψε: Αυτά λέει ο Υιός του Θεού, εκείνος που έχει τα µάτια του σαν φλόγα φωτιάς, και τα πόδια του είναι όµοια µε χαλκολίβανο: Ξέρω τα έργα σου, και την αγάπη, και τη διακονία, και την πίστη, και την υποµονή σου, και τα έργα σου, και τα τελευταία ότι είναι περισσότερα από τα πρώτα. Έχω, όµως, λίγα εναντίον σου, επειδή αφήνεις τη γυναίκα, την Ιεζάβελ... Αποκ. 2: Το µήνυµα προς τα Θυάτειρα ξεκινάει µε µια καταπληκτική εξέλιξη: Η Εκκλησία έχει ξαναβρεί τις αρετές της περιόδου της Εφέσου (καλά έργα, διακονία, πίστη και υποµονή) και ακόµα ανάπτυξε την αγάπη που είχαν χάσει οι Εφέσιοι. Επιπλέον, αυτό έγινε κατά τη διάρκεια της εποχής, η οποία θεωρείται η πιο σκοτεινή για την Εκκλησία τον Μεσαίωνα. Η εξήγηση είναι ότι η επίσηµη, Καθολική εκκλησία είχε αποµακρυνθεί τόσο πολύ από τον Χριστό, που το µήνυµα δεν απευθυνόταν πλέον προς αυτή. Στην εποχή της Περγάµου ο Κύριος δήλωσε προς τους πιστούς Χριστιανούς σαν τον Αντίπα : έχεις εκεί κάποιους που κρατούν τη διδασκαλία του Βαλαάµ, και έχεις µερικούς που κρατούν τη διδαχή των Νικολαϊτών, δηλαδή εκείνοι οι αιρετικοί ήταν µέρος της Εκκλησίας του Θεού. Αλλά στην εποχή των Θυάτειρων η Εκκλησία δεν έχει αλλά µάλλον αφήνει, µε την έννοια ότι ανεχόταν κάτι που δεν ήταν αναπόσπαστο τµήµα της. Η αληθινή Εκκλησία που αφήνει την Ιεζάβελ ονοµάζεται στην Αποκάλυψη οι υπόλοιποι. Αυτό είναι ένα θέµα που θα αναπτυχθεί αργότερα σ αυτό το κεφάλαιο και στο κεφάλαιο 12. Η ψεύτικη Εκκλησία του Μεσαίωνα µπορεί να συµβολιστεί κατάλληλα από την Ιεζάβελ. Η Ιεζάβελ ήταν η γυναίκα του Αχαάβ, του βασιλιά του Ισραήλ, ο οποίος έπραξε πονηρά µπροστά στον Κύριο, περισσότερο από όλους, όσοι ήσαν πριν απ αυτόν Α Βασιλέων 16:30. Πριν απ αυτόν, η αξεπέραστη αµαρτία ήταν οι αµαρτίες του Ιεροβοάµ, ο οποίος διαίρεσε την βασιλεία του Ισραήλ και ανέγειρε είδωλα µόσχων στην περιοχή του Έφραϊµ και του αν. Αλλά ο Αχαάβ, σαν να ήταν ένα µικρό πράγµα το να περπατάει στις αµαρτίες του Ιεροβοάµ... πήρε ακόµα για γυναίκα την Ιεζάβελ, τη θυγατέρα του Εθβαάλ, του βασιλιά των Σιδωνίων ε. 31. Η Ιεζάβελ έγινε η πραγµατική ηγέτις της βασιλείας, εκµεταλλευόµενη τον ανίσχυρο βασιλιά, για να πραγµατοποιήσει τους στόχους της. Η πρώτη πράξη της ήταν να αναγείρει βωµό στον Βάαλ, µέσα στον οίκο του Βάαλ, που είχε οικοδοµήσει στη Σαµάρεια (ε. 32). Φρόντιζε, επίσης, έναν στρατό ειδωλολατρών ιερέων τους 450 προφήτες του Βάαλ, και τους 400 προφήτες των αλσών, που (έτρωγαν) στο τραπέζι της Ιεζάβελ Α Βασιλέων 18:19. Μετά η Ιεζάβελ εξολόθρευε τους προφήτες του Κυρίου (Α Βασ. 18:4) και κανόνισε να