ΤΟ ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

Transcript

1 Ο συγγραφέας και εδώ δε γράφει το όνομά του, αλλά η αρχαία εκκλησιαστική παράδοση ομόφωνα αποδίδει το ευαγγέλιο αυτό στον Μάρκο και το συνέδεσε κατά ένα ιδιαίτερο τρόπο με το όνομα του απ. Πέτρου.

2 1. ΜΑΡΤΥΡΙΑ Εξωτερικές μαρτυρίες. Οι σπουδαιότερες αρχαίες μαρτυρίες: Α) Αποστολικοί Πατέρες (Κλήμης Ρώμης, Ιγνάτιος Αντιοχείας, Πολύκαρπος Σμύρνης). Β) Ιουστίνος, Παπίας, Τατιανός και Ειρηναίος (απομνημονεύματα του Πέτρου). Γ) Πολλοί αιρετικοί.

3 1. ΜΑΡΤΥΡΙΑ Εσωτερικές μαρτυρίες. Α) Στη σύλληψη του Ιησού στη Γεθσημανή αναφέρεται: «Καὶ εἷς τις νεανίσκος ἠκολούθησεν αὐτῷ, περιβεβλημένος σινδόνα ἐπὶ γυμνοῦ καὶ κρατοῦσιν αὐτὸν οἱ νεανίσκοι. 52 ὁ δὲ καταλιπὼν τὴν σινδόνα γυμνὸς ἔφυγεν ἀπ αὐτῶν». Αυτό το περιστατικό το έχει μόνον ο Μάρκος. Ίσως αποκρύπτει το όνομα του νεανίσκου, επειδή είναι ο ίδιος ο συγγραφέας.

4 1. ΜΑΡΤΥΡΙΑ Εσωτερικές μαρτυρίες. Β) Έχει ιδιάζουσες λεπτομέρειες για τον Πέτρο. Ο Μάρκος ήταν διάκονος και βοηθός του Πέτρου. Αυτός λοιπόν ο Μάρκος έγραψε το ευαγγέλιο σύμφωνα με όσα άκουσε από τον Πέτρο.

5 2. Συγγραφέας Ο Ματθαίος, γιός του Αλφαίου καταγόταν ή κατοικούσε στην Καπερναούμ. Ισραηλίτης και το όνομά του σημαίνει «δώρο Θεού». Επάγγελμα = Τελώνης, εισπράκτορας φόρων. Ακολούθει μοι. Το κάλεσμα του Ιησού. Εξαιτίας του Ματθαίου οι φαρισαίοι κόλλησαν στο Χριστό τον υβριστικό χαρακτηρισμό «Φίλος τελωνών και αμαρτωλών».

6 2. Συγγραφέας Το πλήρες όνομά του είναι Ιωάννης Μάρκος. Εβραϊκή και ρωμαϊκή υπηκοότητα. Συγγενής του απ. Βαρνάβα. Ο Μάρκος ήταν λευϊτης. Η μητέρα του λεγόταν Μαρία και στην οικία της ήταν συγκεντρωμένοι οι πρώτοι χριστιανοί (Πρξ 12,12). Πιθανόν σ αυτό το σπίτι έγινε ο μυστικός δείπνος.

7 2. Συγγραφέας Το ευρύχωρο σπίτι, η ρωμαϊκή ιδιότητα, κ.λπ. δείχνουν ότι ο Μάρκος καταγόταν από πλούσια οικογένεια. Ήταν μάλλον ορφανός, διότι η οικία χαρακτηρίζεται «οικία Μαρίας της μητρός του Ιωάννου του επικαλουμένου Μάρκου». Στην πρώτη περιοδεία του απ. Παύλου ήταν μαζί με το Βαρνάβα. Η λιποταξία του έγινε αιτία παροξυσμού του απ. Παύλου με το Βαρνάβα. Μετά από χρόνια βλέπουμε το Μάρκο στη Ρώμη πλησίον στο φυλακισμένο απ. Παύλο.

8 3. Χρόνος και τόπος συγγραφής Ο Χρυσόστομος μας πληροφορεί ότι ο Μάρκος έγραψε το ευαγγέλιο στην Αίγυπτο. Πρέπει να γράφτηκε μεταξύ μ.χ.

9 4. Αφορμή, σκοπός, παραλήπτες Η αφορμή της συγγραφής του ευαγγελίου δεν είναι γνωστή. Ο σκοπός συγγραφής είναι πολλαπλούς, όπως και το ευαγγέλιο του Ματθαίου. Ο ιδιαίτερος σκοπός είναι να δείξει ότι ο Ιησούς είναι ο πραγματικός βασιλιάς. Παραλήπτες είναι οι εκ περιτομής Χριστιανοί της Αιγύπτου.

10 5. Γλώσσα και ύφος Η γλώσσα βρίσκεται στο δεύτερο επίπεδο της Κ.Δ. με τις επιστολές του απ. Παύλου και το ευαγγέλιο του Ματθαίου. Το γλωσσικό ύφος είναι απλοϊκό και δημώδες. Οι προτάσεις συντάσσονται κατά παράταξη. Το ευαγγέλιο έχει αρκετές εβραϊκές φράσεις (ταλιθά κούμι, εφφαθά) και λατινισμούς (λεγεών, κήνσος, φραγγέλιον, πραιτώριον, κεντυρίων). Στους παπύρους της Αιγύπτου σε ελληνική γλώσσα βρίσκουμε πολλές λατινικές λέξεις.

11 6. Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του βιβλίου Περιέχει λιγότερα γεγονότα από τα άλλα ευαγγέλια, αλλά τα ίδια τα περιγράφει με περισσότερες λεπτομέρειες. Μόνον ο Μάρκος χαρακτηρίζει το ευαγγέλιό του «Ευαγγέλιον». Με την ονομασία αυτή εγκαινιάζει για πρώτη φορά στην παγκόσμια γραμματεία ένα νέο φιλολογικό είδος. Αποφεύγεται η ονομασία Χριστός και σπάνια χρησιμοποιούνται οι τίτλοι Υιός Δαυίδ, προφήτης, Κύριος, διδάσκαλος. Ο τίτλος, τον οποίο χρησιμοποιεί ο ίδιος ο Ιησούς για τον εαυτό του, είναι Υιός του ανθρώπου.

12 7. Διάγραμμα και περιεχόμενο Διαιρείται σε δύο μέρη Α) Κεφ Το κήρυγμα. Β) Κεφ Το πάθος και η ανάσταση

13 8. Ακεραιότητα Ιδιαίτερο πρόβλημα δημιουργεί η κατακλείδα του Μάρκου 16,9-20. Το κείμενο αυτό απουσιάζει από ορισμένα χειρόγραφα της Αλεξανδρινής παράδοσης. Η απουσία της κατακλείδος αναφέρεται και από τους Ωριγένη, Ευσέβιο Καισαρείας, Ιερώνυμο και άλλους. Διασώζονται δύο κατακλείδες. Όλα αυτά οφείλονται στην κακή ποιότητα της Αλεξανδρινής παραδόσεως. Η ισχυρά και καθαρά εκκλησιαστική παράδοση παραδίδει την κατακλείδα. Δεν υπάρχει θέμα ακεραιότητας του κατά Μάρκον Ευαγγελίου.