ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΣΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ

Transcript

1 ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΣΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ 1

2 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΓΕΝΙΚΑ Η Εμπορική Ναυτιλία, με διαχρονική συνέπεια ως εθνικό κεφάλαιο, που προσφέρει πλούτο στη χώρα, βασιζόμενη κυρίως στις δικές της οικονομικές δυνάμεις, αποτελεί βασικό πυλώνα της εθνικής οικονομίας, προσφέροντας πόρους, συμβάλλοντας στην απασχόληση και την περιφερειακή συνοχή, στηρίζοντας τον τουρισμό, ενισχύοντας την ισχύ και το κύρος της χώρας διεθνώς. Το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας προωθεί με τόλμη μέτρα και ενισχύει ρεαλιστικά το θεσμικό πλαίσιο με βάση το οποίο λειτουργεί η Ελληνική Εμπορική Ναυτιλία, αποδίδοντας ιδιαίτερη σημασία ταυτόχρονα στη διαμόρφωση των δομών που εξασφαλίζουν την προσέλκυση πλοίων στο εθνικό νηολόγιο για την ενίσχυση της απασχόλησης Ελλήνων ναυτικών, την ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου για την ακτοπλοΐα, την αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης, την αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό του εθνικού λιμενικού συστήματος, την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, την προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος, την πρόληψη και καταστολή εκνόμων ενεργειών στις Ελληνικές θάλασσες και τους λιμένες. Με συστηματικές πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις στα Ευρωπαϊκά όργανα και τους διεθνείς οργανισμούς υποστηρίζουμε αποτελεσματικά, ρεαλιστικά και ουσιαστικά την παγκόσμια διάκριση της ποντοπόρου ναυτιλίας μας, που δραστηριοποιείται σε ένα πολύ ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον. Ι. ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΔΥΝΑΜΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία: Η δύναμη του υπό Ελληνική σημαία στόλου (πλοία άνω των 100 gt) ανέρχεται σε 1491 πλοία υπό Ελληνική σημαία χωρητικότητας 30.7 εκ. ολικής χωρητικότητας (gt). Η εξέλιξη του ισοζυγίου εγγραφών διαγραφών ποντοπόρων πλοίων κατά το χρονικό διάστημα από μέχρι παρουσίασε θετικό αποτέλεσμα τόσο σε αριθμό πλοίων (ποσοστό αύξησης 4%) όσο και σε ολική χωρητικότητα (ποσοστό αύξησης 8%) που αναμένεται να έχει θετική επίδραση στην αγορά εργασίας και, κατ επέκταση, στην εθνική οικονομία. Ειδικότερα, κατά την πιο πάνω περίοδο, ενεγράφησαν στα Ελληνικά νηολόγια ποντοπόρα πλοία συνολικής ολικής χωρητικότητας κόρων, ενώ αντίθετα κατά το ίδιο χρονικό διάστημα διεγράφησαν πλοία συνολικής ολικής χωρητικότητας κόρων. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ο μέσος όρος ηλικίας των εγγραφέντων κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα πλοίων ήταν τα 4 έτη, που συγκρινόμενος με τον μέσο όρο ηλικίας των διαγραφέντων κατά αντίστοιχη περίοδο πλοίων (21 έτη) καταδεικνύει την σαφή τάση ανανέωσης του Ελληνικού εμπορικού στόλου. Ο Ελληνόκτητος εμπορικός στόλος (συμπεριλαμβανόμενων και των πλοίων υπό Ελληνική σημαία) κατατάσσεται πρώτος στην παγκόσμια κατάταξη και αριθμεί πλοία ολικής χωρητικότητας 190 εκ gt. Σε σύγκριση με αυτά του περασμένου έτους, το πιο πάνω στοιχείο παρουσιάζει αύξηση 59 πλοίων (1.76%) και 4.2 εκ gt (3.86%) Οι Έλληνες πλοιοκτήτες ελέγχουν το 16,1% της μεταφορικής ικανότητας του παγκόσμιου στόλου. Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης ο υπό Ελληνική σημαία στόλος καταλαμβάνει την πρώτη θέση και αποτελεί πάνω από το 23% της χωρητικότητας του Κοινοτικού στόλου. Επιπλέον, τα ελληνόκτητα πλοία που φέρουν σημαία Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ξεπερνούν το 50% της χωρητικότητας του Ευρωπαϊκού στόλου. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Έλληνες πλοιοκτήτες ελέγχουν περίπου 22% του παγκόσμιου στόλου πετρελαιοφόρων και περίπου το 25% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων. Η συνολική αξία του ελληνικού ποντοπόρου στόλου υπολογίζεται στα 40 δις USD Ο μέσος όρος ηλικίας του ελληνόκτητου στόλου σε σχέση με το εκτόπισμα (DWT) παρουσιάζει περαιτέρω μείωση ευρισκόμενος στα 11,7 έτη. Ακόμη μικρότερος εμφανίζεται ο μέσος όρος ηλικίας του υπό Ελληνική σημαία στόλου 2

3 που διαμορφώνεται στα 6,9 έτη τη στιγμή που ο αντίστοιχος του παγκόσμιου στόλου ανέρχεται στα 9,8 έτη, γεγονός που καταδεικνύει για μια ακόμη φορά τη σαφή τάση ανανέωσης αυτού. Το εθνικό ναυτεργατικό δυναμικό που απασχολείται σήμερα στα υπό Ελληνική σημαία και Ελληνόκτητα πλοία ξεπερνά τους ναυτικούς. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Από τις δραστηριότητες των αλλοδαπών ναυτιλιακών εταιρειών, που διαθέτουν τον Αύγουστο 2006 γραφεία ή υποκαταστήματα στην Ελλάδα εισήχθη το 2005 ποσόν 2,2 δις δολ. Η.Π.Α., ενώ για την κάλυψη των εξόδων των γραφείων τους, και άλλων υποχρεώσεων (φόροι, μισθοί πληρωμάτων, συντήρηση πλοίων κ.λ.π.) οι εν λόγω εταιρείες δαπάνησαν δολ. Η.Π.Α., και 1.4 δις δολ. Η.Π.Α. αντίστοιχα. Το προσωπικό που απασχολείται στις παραπάνω εταιρείες ανέρχεται στα άτομα (έναντι πέρσι) εκ των οποίων Έλληνες (έναντι 9.753) και αλλοδαποί (έναντι 1288). Ο θεσμός της Ναυτιλιακής Εταιρίας Πλοίων Αναψυχής (Ν. 3182/03) γίνεται ολοένα και πιο αποδεκτός από τους απασχολούμενους στην εκμετάλλευση επαγγελματικών πλοίων αναψυχής. Τον Αύγουστο του έτους 2005 ο αριθμός τους ανήρχετο σε 174 εταιρείες ενώ τον Οκτώβριο του 2006 ανέρχεται σε 374 εταιρείες, δηλαδή ο αριθμός των εν λόγω εταιρειών κατά το χρονικό αυτό διάστημα υπερδιπλασιάστηκε. ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΟ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ Κατά το έτος 2005 οι εισροές ναυτιλιακού συναλλάγματος συνέχισαν την ανοδική πορεία τους, ξεπερνώντας τα 13,871 δις, έναντι ποσού 13,307 δις το αντίστοιχο δωδεκάμηνο του έτους Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, οι εισροές συναλλάγματος από τις ναυτιλιακές δραστηριότητες χρηματοδοτούν το 31% του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου, η δε άμεση συμβολή του ναυτιλιακού συναλλάγματος στο ΑΕΠ της χώρας ανήλθε σε 4,6 %. Βάσει των προσωρινών στοιχείων που έλαβε το ΥΕΝ από την ΤΤΕ την , το εισρεύσαν ναυτιλιακό συνάλλαγμα κατά το οκτάμηνο Ιαν-Αυγ 2006 ανήλθε σε 9.497,8 εκ Ευρώ έναντι 9.459,9 εκ Ευρώ του αντίστοιχου οκταμήνου ΙΣΧΥΡΗ ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ Μέσα στο 2006 υπεγράφησαν τρεις ναυτιλιακές συμφωνίες (Μπαχρέιν, Δημ. Κορέας, Νιγηρία) ενώ παράλληλα προωθήθηκαν οι διαδικασίες για τη σύναψη ναυτιλιακών συμφωνιών με άλλα εννεά (9) κράτη. Σε επίπεδο Ευρ. Ένωσης, το ΥΕΝ από την ένταξη της χώρας μας ως πλήρες μέλος, έχει διαρκή ενεργό παρουσία σε όλα τα κοινοτικά θεσμικά όργανα. Στο ίδιο χρονικό διάστημα το ΥΕΝ συμμετείχε ενεργά στην επεξεργασία δώδεκα νομοθετικών προτάσεων ή κειμένων πολιτικής της Ε.Ε. με αντίκτυπο στη ναυτιλία, με βασικό μέλημα την αποφυγή λήψης περιφερειακών ή αποσπασματικών μέτρων για την εκ φύσεως διεθνή αυτή δραστηριότητα. Το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας προέβη σε συντονισμό των συναρμοδίων Υπουργείων για την διαμόρφωση των ελληνικών θέσεων ενόψει της Πράσινης Βίβλου για τη μελλοντική ναυτιλιακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θα προδιαγράψει συνολικά όλο το πλέγμα πολιτικών που σχετίζονται με τις θάλασσες, τους ωκεανούς και τη ναυτιλία. ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΑΚΤΟΠΛΟΪΑΣ - ΕΔΑΦΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗ Σύμφωνα με το πρόγραμμα της Νέας Διακυβέρνησης προχωρήσαμε με προσεκτικά βήματα στην ενίσχυση του ελεύθερου ανταγωνισμού στις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες, όπου υπάρχουν οικονομικά βιώσιμες γραμμές, για την ενθάρρυνση των επενδύσεων σε νέα πλοία, την ποιοτική αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών προς τον επιβάτη και τη συγκράτηση των ναύλων, παρά την έκρηξη στις διεθνείς τιμές των καυσίμων. Πέραν του στόχου αυτού η σταδιακή απελευθέρωση της ακτοπλοΐας, όπου διαμορφώνονται συνθήκες γνήσιου ανταγωνισμού καθιστά το νομοθετικό μας πλαίσιο συμβατό με το ευρωπαϊκό δίκαιο. Παράλληλα, με στόχο την ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου, που εξυπηρετεί το συγκοινωνιακό δίκτυο των νησιωτικών περιοχών, οι συμβάσεις για τις άγονες γραμμές στο εξής θα προκηρύσσονται, δυνάμει διάταξης που ψηφίσθηκε από τη 3

4 Βουλή τον Ιούλιο 2006, για 12ετή διάρκεια, με υψηλές απαιτήσεις για μικρής ηλικίας (<8 ετών) πλοία υψηλής ταχύτητας. Ειδικότερα για τις περιπτώσεις των μικρών και απομονωμένων νησιών προβλέπεται η δωρεάν μεταφορά των μονίμων κατοίκων στη πλησιέστερη επαρχιακή πρωτεύουσα. Τα παραπάνω μέτρα σε συνδυασμό με την εξασφάλιση των πιστώσεων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (που δεν επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό) για την χρηματοδότηση της ανανέωσης του στόλου πέραν της ποιοτικής αναβάθμισης των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, οδηγούν σε ανάπτυξη επενδύσεων προς όφελος της εθνικής οικονομίας γενικότερα. Συγχρόνως εφαρμόσθηκαν έγκαιρος προγραμματισμός και επεξεργασία των δρομολογίων των πλοίων σε συνδυασμό με την καλύτερη οργάνωση των λιμενικών υποδομών, με ορατά τα θετικά αποτελέσματα στη θερινή διακίνηση επιβατών. Υπήρξε άμεση ανταπόκριση του ΥΕΝ για την εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού στις περιπτώσεις διατάραξης των προγραμματισμένων δρομολογίων των ακτοπλοϊκών πλοίων λόγω απρόβλεπτων καταστάσεων, όπως οι μηχανικές βλάβες, με την πλήρη δραστηριοποίηση του υφιστάμενου ακτοπλοϊκού. Παράλληλα ελήφθησαν αυστηρά προληπτικά μέτρα για την περαιτέρω βελτίωση των συνθηκών ασφαλείας στις θαλάσσιες συγκοινωνίες. Τα μέτρα ασφαλείας γίνονται ακόμη αυστηρότερα με την εφαρμογή και στη χώρα μας της Συνθήκης της Στοκχόλμης που υποχρεώνει τους πλοιοκτήτες να κάνουν τις απαραίτητες μετασκευές και εργασίες επενδύοντας σημαντικά κεφάλαια για το λόγο αυτό. Αυξήθηκε ο αριθμός των επιδοτούμενων γραμμών του ΥΕΝ της περιόδου σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο, η δε δαπάνη αυτών αυξήθηκε από 15.6 εκ. σε 19.3 εκ. σε (3.7 εκ. επιπλέον). Η συνολική δαπάνη μαζί με τη δαπάνη του Υπουργείου Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής ανέρχεται στο ποσό περίπου των 49 εκ., έναντι 44 εκ., πέρσι. Στοχεύοντας στην καλύτερη δυνατή παροχή υπηρεσιών στην ελληνική ακτοπλοΐα, εκδόθηκε σε συνεργασία με το Υπ. Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης ΚΥΑ για την τοποθέτηση γιατρών στα ακτοπλοϊκά πλοία προκειμένου να παρέχουν υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στους επιβάτες και τα πληρώματα. Η δαπάνη για τη μισθοδοσία των γιατρών που θα διορισθούν στις ανωτέρω θέσεις θα βαρύνει τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας. Παράλληλα με την ακτοπλοϊκή πολιτική, για πρώτη φορά μέσα στο παρελθόν έτος δημιουργήθηκε το θεσμικό πλαίσιο ανάπτυξης δικτύου σύνδεσης της νησιωτικής Ελλάδας με υδροπλάνα. Ήδη πέραν από τα δρομολόγια Κέρκυρας-Παξών και Κέρκυρας-Λίμνης Ιωαννίνων, εκτελούνται κανονικά και τα καθημερινά δρομολόγια από την Πάτρα προς τα νησιά του Ιονίου. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑΣ Συνεχίσθηκε η προσπάθεια που εγκαινιάσθηκε το 2005 για προσέλκυση και παραμονή κρουαζιερόπλοιων στο Ελληνικό νηολόγιο και την εν γένει ενίσχυση του κλάδου. Αποτέλεσμα της προσπάθειας αυτής είναι να βρίσκονται σήμερα εγγεγραμμένα στο ελληνικό νηολόγιο τέσσερα 4 νέα κρουαζιερόπλοια που δραστηριοποιούνται στις ελληνικές θάλασσες, γεγονός που είχε σαν αποτέλεσμα πέραν των θετικών αποτελεσμάτων στην ανάπτυξη του τουρισμού και των παρεμφερών με τη δραστηριοποίηση πλοίων αυτής της κατηγορίας δραστηριοτήτων, τη δημιουργία τετρακοσίων (400) περίπου θέσεων εργασίας, για ένα σημαντικό αριθμό Ελλήνων ναυτικών. Εντείνονται παράλληλα οι προσπάθειες ανάδειξης της Ελλάδας ως κατεξοχήν τόπου παροχής υπηρεσιών κρουαζιέρας στη Μεσόγειο, με πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη και ουσιαστική στήριξη του τομέα. Τα πρώτα αποτελέσματα της προσπάθειας αυτής είναι ήδη ορατά. Οι επιβάτες κρουαζιέρας το 2005 ανήλθαν σε , παρουσιάζοντας μία αύξηση 22% έναντι της προηγούμενης χρονιάς, ενώ το 2006 καταγράφηκε αύξηση που αγγίζει το 50% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του Για την βέλτιστη αξιοποίηση της τουριστικής μας υποδομής πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο 2006 σειρά συναντήσεων με φορείς των τοπικών 4

5 κοινωνιών, των ναυτεργατών και επιχειρηματιών, ώστε το 2007 και το 2008 να δρομολογηθούν στα ελληνικά νησιά νεότευκτα κρουαζιερόπλοια, που θα ναυπηγηθούν στα ελληνικά ναυπηγεία, δίνοντας αναπτυξιακή προοπτική στη νησιωτική Ελλάδα και μεγάλα οφέλη στην ελληνική οικονομία. ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΕΡΓΟ Εκδόθηκε και δημοσιεύθηκε ο Νόμος 3409/2005 (ΦΕΚ 273 Α ) «Καταδύσεις Αναψυχής & Άλλες Διατάξεις» ο οποίος αποτελεί σημαντικό αναπτυξιακό εργαλείο προς όφελος του Τουρισμού και της Απασχόλησης στην Περιφέρεια. Εκδόθηκε και δημοσιεύθηκε ο Νόμος 3450/2006 (64 Α ), με τον οποίο αναβαθμίζεται και αναδιαρθρώνεται ριζικά η παρεχόμενη ναυτική εκπαίδευση. Στο νόμο προβλέπεται η ισοτιμία του διπλώματος του Εμπορικού Ναυτικού Α τάξης με το πτυχίο των ΤΕΙ. Εκδόθηκε και δημοσιεύθηκε ο Νόμος 3482/2006 (163 Α ) «Κύρωση του Πρωτοκόλλου του 2003 της Διεθνούς Σύμβασης του 1992 για την ίδρυση Διεθνούς Κεφαλαίου αποζημίωσης ζημιών ρύπανσης από πετρέλαιο και άλλες διατάξεις». Στο εν λόγω νόμο εισήχθη η διάταξη με την οποία παρέχεται η δυνατότητα σύναψης συμβάσεων ανάθεσης δημ. Υπηρεσίας διάρκειας 12 ετών στην ακτοπλοΐα. Εκδόθηκε και δημοσιεύθηκε ο Νόμος 3490/2006 (206 Α ) για την ίδρυση Ινστιτούτου Ναυτικής Κατάρτισης ανέργων ναυτικών ναυτιλιακών και λιμενικών ειδικοτήτων, το οποίο θα καλύψει ένα σημαντικό κενό αναφορικά με την αντιμετώπιση της ανεργίας των κατωτέρων πληρωμάτων, υλοποιώντας δράσεις κατάρτισης με την ολοκλήρωση των οποίων οι συμμετέχοντες θα έχουν όλα τα αναγκαία εφόδια και δεξιότητες να επιστρέψουν με επιτυχία στην αγορά εργασίας. ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΔΙΕΘΝΕΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Στο πλαίσιο σύνδεσης της ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας με την ελληνική επικράτεια και την ελληνική οικονομία, συνεχίζεται με αμείωτους ρυθμούς η προσπάθεια ανάδειξης του Πειραιά σε διεθνές Ναυτιλιακό Κέντρο. Με την υποστήριξη του ΥΕΝ ιδρύθηκε η «Ένωση για τη Ναυτική Διαιτησία», η οποία φιλοδοξεί να αποσπάσει αξιοσημείωτο μερίδιο από τα παραδοσιακά ναυτιλιακά κέντρα στην εξώδικη επίλυση ναυτιλιακών διαφορών. Προωθήθηκε (σε συνεργασία με το ΥΠΑΝ) νομοθετική διάταξη που θα καταστήσει δυνατή την ανάπτυξη στη χώρα μας ναυτασφαλιστικής αγοράς, γεγονός που σημαίνει τη δυνατότητα λειτουργίας στη χώρα μας θαλάσσιων αλληλασφαλιστικών οργανισμών, των γνωστών ως P&I Clubs. ΛΙΜΕΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Οι θαλάσσιες μεταφορές κατέχουν σήμερα ένα σημαντικότατο ρόλο στη μεταφορική δραστηριότητα και αποκτούν ολοένα σημαντικότερο μερίδιο στη συνολική μεταφορική αγορά. Παράλληλα, η ανάγκη για νέες υπηρεσίες, η μεγάλη τεχνολογική πρόοδος, καθώς επίσης η ανάπτυξη των συνδυασμένων μεταφορών, άλλαξαν ριζικά το τοπίο της ναυτιλιακής βιομηχανίας και ανέδειξαν τους λιμένες σε σημαντικούς κόμβους της αλυσίδας των διατροπικών μεταφορών. Στο νέο αυτό σκηνικό έρχεται να προστεθεί η ραγδαία αύξηση του διεθνούς εμπορίου, με παράλληλη ανάδειξη νέων αγορών, όπως η Ανατολική Ευρώπη και η Μέση Ανατολή και νέων παικτών, όπως οι χώρες της Άπω Ανατολής και ιδιαίτερα η Κίνα. Οι νέες αυτές συνθήκες αυξάνουν τη ζήτηση για παροχή σύγχρονων λιμενικών υπηρεσιών υψηλής ποιότητας σε ανταγωνιστικές τιμές και αντίστοιχα την ανάγκη για κατάλληλες λιμενικές υποδομές. Το νέο περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί περιέχει σημαντικές προκλήσεις και για τη χώρα μας ενώ ταυτόχρονα εμφανίζει σπουδαίες επενδυτικές ευκαιρίες για την επιχειρηματική κοινότητα. Οι Ελληνικοί λιμένες εμφανίζουν πλεονεκτήματα τα οποία συνδέονται κυρίως με τη στρατηγική θέση της χώρας και τα οποία, εάν αξιοποιηθούν, είναι δυνατό να προσελκύσουν σημαντικό αριθμό πλοίων και φορτίων. Οι αυξημένες δυνατότητες που παρουσιάζουν οι ελληνικοί λιμένες έχουν προκαλέσει το ενδιαφέρον Ελλήνων και ξένων επενδυτών, αλλά και μεγάλων μεταφορικών εταιρειών. Ενδεικτικά αναφέρονται η συνεργασία με την κινεζική εταιρεία COSCO για τη μεταφορά φορτίων στο λιμάνι του Πειραιά σε τακτική βάση, το ενδιαφέρον που έχουν επιδείξει φορείς της Κίνας (COSCO και China Shipping Company), καθώς και επενδυτών από τα Ην. Αραβικά Εμιράτα (Dubai) και την Κορέα για την αξιοποίηση των επενδυτικών ευκαιριών που παρουσιάζουν οι ελληνικοί λιμένες. Την υπεγράφη με τον Υπουργό Ναυτιλιακών Υποθέσεων και Αλιείας της Κορέας κ. 5

6 Sung Jin Μνημόνιο Συνεργασίας για την ανάπτυξη, διαχείριση και λειτουργία του Λιμένα Τυμπακίου Ηρακλείου Κρήτης. Φιλοδοξία του ΥΕΝ αποτελεί η προσέλκυση επενδύσεων και κεφαλαίων για την κατασκευή υποδομών και υπερδομών, με παράλληλη παραχώρηση της λειτουργίας λιμενικών εγκαταστάσεων των σταθμών εμπορευματοκιβωτίων, τόσο για το λιμένα του Πειραιά, όσο και αυτών της Θεσσαλονίκης και του Τυμπακίου. Φιλοδοξούμε η δυναμικότητα του λιμένα του Πειραιά να αυξηθεί από το 1,5 εκατ. εμπορευματοκιβώτια σε στα 4,5 εκατομμύρια ετησίως και η απασχόληση να αυξηθεί από εργαζόμενους που είναι σήμερα σε 4.500, με απόλυτη εξασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων των εργαζομένων. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς των λιμένων και η μετοχική σύνθεση των οργανισμών λιμένος παραμένει στον έλεγχο του Κράτους. Οι επενδύσεις που επιδιώκουμε να προσελκύσουμε σε αρχικό στάδιο, θα προσεγγίζουν τα 500 εκατ. Ευρώ για τον Πειραιά και 350 εκατ. ευρώ για τη Θεσσαλονίκη. Ταυτόχρονα το ΥΕΝ διερευνά με ενδιαφερόμενους επενδυτές κοινές δράσεις για τη δημιουργία νέων τουριστικών μαρινών. Παράλληλα πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα ότι βασική προτεραιότητα του ΥΕΝ είναι η αξιοποίηση των δυνατοτήτων και ευκαιριών που παρέχονται από το «Πρωτόκολλο για τη χρηματοδότηση των θαλάσσιων λιμένων στην Ελλάδα», που υπογράφηκε μεταξύ του ΥΕΝ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Το Πρωτόκολλο αφορά στη δυνατότητα χορήγησης δανείων μέχρι του ποσού των τριών (3) δις, για έργα 6 δις, χωρίς την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, διάρκειας 25 ετών, με περίοδο χάριτος 5-7 έτη, χαμηλό επιτόκιο και ευνοϊκούς όρους δανειοδότησης για την υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων έργων στα λιμάνια. Σύμφωνα με το Πρωτόκολλο Χρηματοδότησης, το δάνειο θα χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση έργων υποδομής, ανωδομής αλλά και μελετών που εντάσσονται στα πλαίσια της Εθνικής Λιμενικής Πολιτικής του ΥΕΝ για την περίοδο Παρέχεται επίσης η δυνατότητα χρηματοδότησης της πρόσβασης στους λιμένες για την διασφάλιση της καλύτερης διασύνδεσής τους με την ενδοχώρα, ενώ υπάρχει πρόβλεψη για την ακτοπλοϊκή διασύνδεση των λιμένων μεταξύ τους. Ήδη, σε εφαρμογή του Πρωτοκόλλου, η ΟΛΠ ΑΕ, με την υπογραφή σχετικής σύμβασης προχώρησε στη σύναψη δανείου για τη Χρηματοδότηση του Προβλήτα Ι. Το δάνειο, συνολικού ύψους 35 εκ., με χρόνο αποπληρωμής 20 ετών, χαμηλό επιτόκιο και περίοδο χάριτος 5 ετών, θα επιτρέψει στον Οργανισμό να υλοποιήσει ένα φιλόδοξο έργο και να ενισχύσει την ανταγωνιστική του θέση. Σε εφαρμογή του ίδιου Πρωτοκόλλου υπεγράφη την δανειακή σύμβαση ύψους 100 εκ. μεταξύ του ΟΛΘεσ/νίκης και της ΕΤΕΠ που αφορά στη χρηματοδότηση του έργου επέκτασης του 6 ου προβλήτα του λιμανιού της Θεσ/νίκης, το οποίο θα δώσει στον ΟΛΘ τη δυνατότητα να αυξήσει σημαντικά την ικανότητα εξυπηρέτησης εμπορευματοκιβωτίων. Πολύ σύντομα αναμένεται να ακολουθήσουν και άλλοι λιμένες με σχετικές συμβάσεις. Η ηγεσία του ΥΕΝ εργάζεται στη βάση ενός ενιαίου σχεδιασμού ανάπτυξης του Ελληνικού λιμενικού συστήματος. Επιδίωξή μας είναι οι σύγχρονοι ελληνικοί λιμένες να, ενσωματώσουν στην παραγωγική τους διαδικασία νέες τεχνολογίες και σύγχρονες οργανωτικές δομές και διαδικασίες που θα τους αναδείξουν ως σημαντικούς κρίκους στη συνολική μεταφορική αλυσίδα και θα καταστήσουν τη χώρα μας διεθνές κέντρο στο διαμετακομιστικό εμπόριο προς τα Βαλκάνια, τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, τη Μαύρη Θάλασσα και τη Βόρειο Αφρική. ΙΙ. ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΤΕΘΟΥΝ ΣΕ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟ 2007 Οι πολιτικές που αναπτύσσονται για το έτος 2007 στοχεύουν κυρίαρχα: Στην ανάπτυξη του εθνικού λιμενικού συστήματος, ώστε να ανταπεξέλθει στις σύγχρονες προκλήσεις και ευκαιρίες. Πέραν των πολιτικών που αναφέρθηκαν στο κεφάλαιο ΛΙΜΕΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ-ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ αμέσως παραπάνω, οι οποίες θα συνεχισθούν και θα ενταθούν το προσεχές έτος, οι προσπάθειες του ΥΕΝ θα εστιασθούν στην ανάπτυξη της λιμενικής υποδομής και ανωδομής, στη βελτίωση της λιμενικής οργάνωσης και λειτουργίας, την τόνωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών λιμένων, την προώθηση της απασχόλησης στους λιμένες, καθώς επίσης στον εκσυγχρονισμό, τη βελτίωση και αναβάθμιση των λιμενικών υπηρεσιών. Παράλληλα, 6

7 θα επιδιωχθεί ο προγραμματισμός δράσεων που θα ενισχύσουν την προσπελασιμότητα και τη γεωγραφική συνοχή και θα εξυπηρετήσουν την περιφερειακή και τοπική ανάπτυξη. Οι στρατηγικοί στόχοι της εθνικής λιμενικής πολιτικής για το 2007, που θα υποστηριχθούν μέσα από ανάλογες πολιτικές, μπορούν να συνοψισθούν στην: o o o o βελτίωση του επιπέδου των υπηρεσιών που αφορούν στην εξυπηρέτηση φορτίων εισαγωγής και εξαγωγής, αύξηση της προσέλκυσης φορτίων προς διαμετακόμιση καθώς και της αναλογίας τους σε σχέση με τα φορτία εισαγωγής / εξαγωγής, με τη λειτουργία των Ελληνικών λιμένων ως hub ports αύξηση της προσέλκυσης φορτίων που προορίζονται για την εκτός των Ελληνικών συνόρων ενδοχώρα, μέσω της ανάπτυξης των συνδυασμένων μεταφορών και της αξιοποίησης της σύνδεσης των Ελληνικών λιμένων με το Διευρωπαϊκό και το Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών. εξυπηρέτηση των εσωτερικών μεταφορών και ειδικά αυτών που αφορούν σε νησιωτικές και απομακρυσμένες περιοχές για την ενίσχυση της συνοχής του Εθνικού χώρου. o ανάπτυξη του εθνικού λιμενικού συστήματος στη βάση του τρίπτυχου: «ασφάλεια ανταγωνιστικότητα ταχύτητα εξυπηρέτησης» Στην αναβάθμιση των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών με παράλληλη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος και προώθηση μέτρων ενίσχυσης της ποιότητας, της αξιοπιστίας και της ασφάλειας των υπηρεσιών θαλάσσιας μεταφοράς επιβατών και οχημάτων. Ειδικότερα, για τις γραμμές που οι πλοιοκτήτες κατά την διαδικασία της τακτικής δρομολόγησης δεν εκδηλώνουν επιχειρηματικό ενδιαφέρον επιδίωξη του ΥΕΝ είναι να συνάπτονται συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας με ακτοπλοϊκές εταιρείες, έναντι μισθώματος, κατόπιν διεθνών μειοδοτικών διαγωνισμών με χρονική διάρκεια μέχρι δώδεκα (12) έτη. Με τη ρύθμιση αυτή θα δημιουργηθούν καλύτερες συνθήκες προσέλκυσης και δραστηριοποίησης ναυτιλιακών εταιρειών και αναμένεται η ενίσχυση της επιχειρηματικής πρωτοβουλίας με την αύξηση της προσφοράς παροχής υπηρεσιών στην εξυπηρέτηση των νησιωτικών περιοχών. Θα εφαρμοσθούν επίσης καινοτομίες που θα αποσκοπούν στην ενθάρρυνση νέων επενδύσεων και την αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών, οι οποίες έχουν να κάνουν με τη θέσπιση κριτηρίων ηλικίας και ταχύτητας, με την καθιέρωση δωρεάν μετακινήσεων των κατοίκων μικρών νησιών, με τη δυνατότητα εξυπηρέτησης νησιών μέσω ανταποκρίσεων, με την ενοποίηση ορισμένων γραμμών και με την καθιέρωση ρήτρας πληθωρισμού και συντελεστή καυσίμων. Για την προστασία των επιβατών ως καταναλωτών και την καλύτερη ενημέρωσή τους επί των δικαιωμάτων τους, το ΥΕΝ θα θέσει σε εφαρμογή Προεδρικό Διάταγμα για τη ρύθμιση θεμάτων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων τόσο των επιβατών όσο και (πρωτίστως) των μεταφορέων στις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες. Στην προσέλκυση νέων επενδύσεων και την ενθάρρυνση πρωτοβουλιών στον τομέα της κρουαζιέρας με προφανή θετικά αποτελέσματα για τις τοπικές νησιωτικές οικονομίες και την τουριστική τους ανάπτυξη. Εντός του πλαισίου αυτού, θα προωθηθεί σχέδιο κανονιστικής ρύθμισης με το οποίο θα καθορίζονται οι προϋποθέσεις της δραστηριοποίησης κρουαζιεροπλοίων με σημαία τρίτου μη κοινοτικού κράτους υπό τον όρο της αμοιβαιότητας. Στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας, προκειμένου επιτευχθεί η μεγιστοποίηση των ωφελημάτων για την εθνική οικονομία από την ύπαρξη, δραστηριοποίηση και περαιτέρω ενίσχυση ενός ισχυρού εθνικού στόλου. Ανακοινώθηκε πρόσφατα και θα υλοποιηθεί άμεσα δέσμη μέτρων για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής ποντοπόρου ναυτιλίας με την καθιέρωση ελαστικών συνθέσεων κατωτέρων πληρωμάτων, με κύριο στόχο την προσέλκυση των ελληνικών συμφερόντων υπαρχόντων και ναυπηγούμενων πλοίων στο ελληνικό νηολόγιο. Παράλληλα επιδιώκουμε να μειώσουμε δραστικά την ανεργία στο ναυτικό επάγγελμα, διαμέσου της επιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών των Ελλήνων ναυτικών και στην ποντοπόρο ναυτιλία. Έτσι θα μειώσουμε το κόστος εργασίας δίνοντας κίνητρα για προσέλκυση πλοίων στην ελληνική σημαία, που θα απορροφήσουν Έλληνες άνεργους ναυτικούς. Ταυτόχρονα θα συνεχισθεί αμείωτη η προσπάθεια προσέλκυσης νέων στο ναυτικό επάγγελμα, δια των οποίων θα διαφυλαχθεί η ελληνική ναυτιλιακή τεχνογνωσία. Ο παράγοντας ανθρώπινο δυναμικό της ναυτιλίας αποτέλεσε και εξακολουθεί να αποτελεί το επίκεντρο της πολιτικής που υλοποιήθηκε με ένα πλέγμα ενεργειών και ταυτόχρονα καθίσταται στοιχείο των μέτρων και των ενεργειών που σχεδιάζονται να υλοποιηθούν στο άμεσο μέλλον. Στο πλαίσιο της πολιτικής αυτής, αποδίδεται ιδιαίτερη σημασία στη διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους της ναυτιλίας, στην επιδίωξη διατύπωσης των απόψεων και των θέσεων τους για τη διαμόρφωση, κατ αρχήν, των 7

8 άμεσων προτεραιοτήτων προς υλοποίηση του βασικού δόγματος της ναυτιλιακής πολιτικής ανάπτυξη, ασφάλεια, ποιότητα, ανταγωνιστικότητα, απασχόληση. Ταυτόχρονα και μέσα στο πλαίσιο της ακολουθούμενης πολιτικής, οι αναληφθείσες και οι σχεδιαζόμενες ενέργειες αποσκοπούν στη διαμόρφωση μέτρων που αντανακλούν με ρεαλισμό τις συνθήκες δραστηριοποίησης της ναυτιλίας, τις εξελίξεις, την ανταπόκριση στο συνολικό πολιτικό και τεχνολογικό περιβάλλον που διαμορφώνεται, χωρίς να παραβλέπεται η σκοπιμότητα διατήρησης θεσμών στους οποίους στηρίχθηκε και εξακολουθεί να στηρίζεται το Ελληνικό θαύμα της εμπορικής ναυτιλίας. Παράλληλα αξιοποιείται με αποτελεσματικότητα η εμπειρία του διοικητικού φορέα της εμπορικής μας ναυτιλίας, ενισχύεται η διεθνής συνεργασία και διαμορφώνεται μια σταθερά δυνατή και εποικοδομητική παρουσία στα διεθνή ναυτιλιακά fora και την Ευρωπαϊκή Ένωση, που επιδιώκει τη διαμόρφωση κοινών και ενιαίων όρων για τη δραστηριοποίηση της ποντοπόρου ναυτιλίας, τη διαμόρφωση συνθηκών εργασίας ναυτικών και επικεντρώνεται στην ομοιόμορφη εφαρμογή τους και τον έλεγχο εφαρμογής τους. Στην υποστήριξη και προώθηση των ελληνικών θέσεων στο πλαίσιο της Ε.Ε. και Διεθνών Οργανισμών με την ενεργή συμμετοχή και ανάληψη πρωτοβουλιών, όπου συζητούνται ναυτιλιακά θέματα, με περαιτέρω στόχους την προστασία του περιβάλλοντος, την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας, την ενίσχυση των μέτρων για αποτροπή έκνομων ή τρομοκρατικών ενεργειών και την κατάργηση των προστατευτικών μέτρων και πρακτικών στις διεθνείς ναυτιλιακές μεταφορές. Στην περαιτέρω αναβάθμιση της παρεχόμενης ναυτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, ιδίως μετά την έναρξη λειτουργίας του Ινστιτούτου Ναυτικής Κατάρτισης ΠΟΣΕΙΔΩΝ, παράλληλα με την προμήθεια εκπαιδευτικού εξοπλισμού και κτιριακών παρεμβάσεων στις σχολές Εμπορικού Ναυτικού. Κατά το έτος 2006 από το ΥΕΝ αναλήφθηκαν και υλοποιήθηκαν καινοτόμες δράσεις στο πλαίσιο των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΥΠΕΠΘ (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εκπαίδευση και Αρχική Επαγγελματική Κατάρτιση ΙΙ) και του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Απασχόληση και Επαγγελματική Κατάρτιση). Συγκεκριμένα στο πλαίσιο του ΕΠΕΑΕΚ έχουν εγκριθεί και θα υλοποιηθούν δράσεις συνολικού προϋπολογισμού 23 εκατ. ευρώ, ενώ για το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Απασχόληση και Επαγγελματική Κατάρτιση» ο αντίστοιχος προϋπολογισμός ανέρχεται στα 11,2 εκατ. ευρώ. Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης αυτών των δράσεων ολοκληρώνεται στις 31/12/2008. Αναφορικά με την 4 η Προγραμματική Περίοδο , το ΥΕΝ έχει υποβάλλει συγκεκριμένες προτάσεις στα Τομεακά Προγράμματα των προαναφερομένων Υπουργείων (ΥΠΕΠΘ, Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας) προκειμένου συμπεριληφθούν στα Επιχειρησιακά τους Προγράμματα. Στην αναβάθμιση των επιπέδων ασφάλειας των πλοίων με την εντατικοποίηση των επιθεωρήσεων των πλοίων υπό Ελληνική αλλά και ξένη σημαία που καταπλέουν σε Ελληνικά λιμάνια και την ενίσχυση του συστήματος του ελέγχου των πλοίων από τις αρχές των λιμένων (port state control). Στην αναβάθμιση του συντονισμού του έργου έρευνας και διάσωσης στη θαλάσσια περιοχή ευθύνης της Ελλάδας και ευρύτερα, μέσω της εγκατάστασης, στελέχωσης και έναρξης λειτουργίας του Ελληνικού Επίγειου Δορυφορικού Σταθμού (GRMCC) στο πλαίσιο του Διεθνούς Δορυφορικού Οργανισμού για την Έρευνα και Διάσωση COSPAS SARSAT. Λαμβάνοντας υπόψη και τα νέα ενεργειακά προγράμματα που υλοποιούνται στην περιοχή μας, όπως ο αγωγός μεταφοράς πετρελαίου Μπακού-Τσειχάν και ο αγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, στην αξιοποίηση όλων των προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, την προβολή της χώρας μας στα διεθνή Fora ως χώρα με τις καθαρότερες θάλασσες, την ενίσχυση των διμερών σχέσεων με όμορες χώρες σε θέματα προστασίας θαλασσίου περιβάλλοντος, την ενίσχυση του υπάρχοντος εξοπλισμού και ανακατανομή του στις Λιμενικές Αρχές με γνώμονα την αμεσότερη ανταπόκριση σε περιστατικά ρύπανσης. Γενικά, η ναυτιλιακή πολιτική που ακολουθείται δε στηρίζεται στον άξονα «πολιτική για την πολιτική» αλλά έμπρακτα αποδεικνύει ότι έχει ως γνώμονα το «μέτρα για τον άνθρωπο, την ανάπτυξη με άμεσο αποτέλεσμα στην κοινωνία και την εθνική οικονομία». 8