ΝΕΥΡΑΛΓΙΑ ΤΡΙΔΥΜΟΥ ΝΕΥΡΟΥ. Νευραλγία τρίδυμου ν.

Transcript

1 ΝΕΥΡΑΛΓΙΑ ΤΡΙΔΥΜΟΥ ΝΕΥΡΟΥ Νευραλγία τρίδυμου ν. Η νευραλγία τρίδυμου νεύρου (ΤΝ), είναι ένα συνηθισμένο επώδυνο σύνδρομο. Η κλασική μορφή του (Τύπος 1)χαρακτηρίζεται από αιφνίδια εμφάνιση οξύ, σποραδικού, καυστικού ή παροξυσμικού προσωπικού πόνου που είναι προσωρινός ή περιστασιακός. Η άτυπη μορφή (Τύπου 2), χαρακτηρίζεται από συνεχή πόνο, καυσαλγία, σουβλερό πόνο με κάπως χαμηλότερη ένταση από τον τύπο 1. Η ένταση του πόνου μπορεί να καταστήσει τον ασθενή σωματικά και διανοητικά ανίκανο. Η δευτερογενής νευραλγία τρίδυμου νεύρο, προκύπτει από συνθήκες απομυελίνωσης όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας. Η μετά-ερπητική νευραλγία είναι το αποτέλεσμα του έρπητα ζωστήρα ή άλλων ιικών επιδημιών.

2 Περαιτέρω διαφοροποίηση ενός τέτοιου νευροπαθητικού πόνου μπορεί να είναι το αποτέλεσμα τραυματισμού στο πρόσωπο ή από στοματική ή άλλη χειρουργική επέμβαση, εγκεφαλικό αγγειακό επεισόδιο ή λοίμωξη. Αυτός ο πόνος περιγράφεται ως αμβλύς, καυστικός και είναι συνήθως σταθερός. Η υπερευαισθησία, το μούδιασμα και το μυρμήγκιασμα είναι επίσης σημάδια ενός νεύρου με βλάβη. Ένα συνηθισμένο δομικό πρόβλημα που σχετίζεται με τη ΤΝ είναι η συμπίεση μεταξύ αγγειακού κλάδου και της βάσης του τρίδυμου νεύρου. Μια λιγότερο συνηθισμένη αιτία μπορεί να είναι συμπίεση του νεύρου από όγκο. Μια συγκεκριμένη αιτιολογία που ενδιαφέρει τον χειροθεραπευτή είναι ότι τραύμα στο πρόσωπο μπορεί να προκαλέσει μορφολογικές αλλαγές μεταξύ του σφηνοειδούς οστού με το πετρώδες τμήμα του κροταφικού οστού, με επακόλουθους περιορισμούς στη σκληρά μήνιγγα και τα κρανιακά νεύρα. Η καταπόνηση μπορεί να είναι πάνω από τη πετρώδη κορυφογραμμή ή στο τρίδυμο σπήλαιο (σπηλιά του Meckel), καθώς και στα διάφορα τρήματα. Ως

3 αποτελέσματα των προηγουμένων είναι η κυκλοφορική στάση και η διαταραχή στη μεταβολική λειτουργία του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, που συμβάλλουν στην ευερεθιστότητα. Η διαφορική διάγνωση του ΤΝ βασίζεται αποκλειστικά σε κλινικά ευρήματα και προσεκτική αξιολόγηση του ιστορικού του ασθενή, ενώ είναι απαραίτητη μια διεξοδική ιατρική εξέταση. Αν και πιο σύνηθες είναι σε γυναίκες άνω των 50 ετών, μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, συμπεριλαμβανομένης της παιδικής ηλικίας. Θεραπευτικές επιλογές για νευραλγία του τρίδυμου ν. την Υπάρχει μεγάλη ποικιλία θεραπευτικών επιλογών για τη ΤΝ, που κυμαίνονται από την επιλογή φαρμακευτικής αγωγής, τη χειρουργική αντιμετώπιση, την Οστεοπαθητική ιατρική αλλά και συμπληρωματικές εναλλακτικές θεραπείες, όπως ο βελονισμός. Για κάποιες από αυτές αναφέρονται λεπτομερώς τα θεραπευτικά πρωτόκολλα. Ωστόσο, ελλείπουν τα εμπειρικά δεδομένα και τα πρωτόκολλα εφαρμογής, θεραπειών χαμηλού κινδύνου, όπως των μη επεμβατικών εναλλακτικών και συμπληρωματικών θεραπειών. Στο παρελθόν έχουν δοθεί οδηγίες για την οστεοπαθητική προσέγγιση στην αντιμετώπιση του ΤΝ. Οι τεχνικές της Κρανιοϊερής Θεραπείας (CST), στοχεύουν στην άμεση αποκατάσταση της δυσλειτουργίας στη περιτονία και την βελτίωση της κίνηση των υγρών του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ), για την

4 αντιμετώπιση πολλαπλών συμπτωμάτων. Εντούτοις, τα μοντέλα της φυσιολογίας των υγρών του ΚΝΣ καθώς και μελέτες για την αποτελεσματικότητα των ήπιων χειρισμών της Κρανιοϊερής θεραπείας στους ιστούς, παρέχουν θεωρητική θεμελίωση για να δικαιολογήσουν αυτές τις τεχνικές. Οι μέθοδοι λεμφικής παροχέτευσης του Chikly, επίσης ισχυρίζονται πως μπορούν να επηρεάσουν τη κίνηση των υγρών του ΚΝΣ. Πολλοί χειροθεραπευτές εφαρμόζουν συνδυαστικά τις τεχνικές που αναφέραμε. Έχουν γίνει πολλές προσπάθειες επιστημονικής τεκμηρίωσης για το μοντέλο του Κρανιοϊερού συστήματος και την επίδρασης των τεχνικών της Κρανιοϊερής Θεραπείας (CST) στη λειτουργικότητα του, αλλά ακόμη λόγω της πολυπλοκότητας του, παραμένει υποθετικό και με ελλείψεις. Μια συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας για την αξιολόγηση των κλινικών αποτελεσμάτων της Κρανιοϊερής Θεραπείας, παρέχει αποδείξεις για τα κλινικά οφέλη της, επισημαίνοντας μάλιστα ότι έχει σημειωθεί πρόοδος κατά τη τελευταία δεκαετία στην ποιότητα της μεθοδολογίας των σχετικών μελετών. Λίγες αλλά ισχυρές μελέτες έδειξαν θετικά αποτελέσματα της Κρανιοϊερής Θεραπείας στην αντιμετώπιση του πόνου. Σε μια τυχαιοποιημένη μελέτη που συνέκρινε την Κρανιοϊερή Θεραπεία με placebo θεραπεία σε ασθενείς με χρόνιο πόνο στον αυχένα, η Κρανιοϊερή θεραπεία εμφάνισε στατιστικά σημαντική μείωση του πόνου. Επίσης σε άλλες μελέτες η Κρανιοϊερή Θεραπεία φαίνεται να βελτίωσε τα μεσοπρόθεσμα συμπτώματα που σχετίζονται με τον πόνο σε ασθενείς με ινομυαλγία και ημικρανία.

5 Η αντίληψη της βελτίωσης κάποιων ασθενών που έπασχαν από νευραλγία τρίδυμου, μετά από χειρισμούς αποσυμπίεσης της βάσης του κρανίου από τον άτλαντα (1ος αυχενικός σπόνδυλος), αποδίδεται πιθανόν στην βελτίωση της ελαστικότητας του συστήματος των μεμβρανών που περιβάλλει το ΚΝΣ, λόγω σχηματισμένου ουλώδη ιστού, που απελευθερώθηκε μέσω των χειρισμών. Από μια δεκαετή επισκόπηση του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των ΗΠΑ, για τις τάσεις που αφορούν τη προσωπική χρήση των συμπληρωματικών θεραπειών για τη βελτίωση της υγείας, φαίνεται η Κρανιοϊερή Θεραπεία να αναφέρεται όλο και περισσότερο! Εκτός από τις μελέτες που αφορούν το Λεμφοίδημα, ελάχιστες κλινικές μελέτες υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητα της λεμφικές παροχέτευσης στη μείωση του πόνου ή στη νευρική λειτουργία. Κρανιοϊερή Θεραπεία Στο πρωτόκολλο των 10 σημείων του Dr John Upledger (U-CST), οι τεχνικές είναι σχεδιασμένες να κινητοποιούν με ασφάλεια, βελτιώνοντας της ελαστικότητα του συστήματος των μεμβρανών που περιβάλλουν του ΚΝΣ, διευκολύνοντας την κίνηση των υγρών εντός του συστήματος.

6 Η Κρανιοϊερή θεραπεία κλινικά προτείνεται ως αποτελεσματική για την αντιμετώπιση περιπτώσεων όπως η νευραλγία τρίδυμου, καθώς πιστεύεται πως οι τεχνικές που χρησιμοποιεί είναι σε θέση να επιτύχουν την βελτίωση/αύξηση της κίνησης των υγρών, την βελτίωση της κινητικότητας των κρανιακών οστών γύρω από το νεύρο και την βελτίωση της ελαστικότητας του συστήματος των μεμβρανών που περιβάλλουν το ΚΝΣ. Όμως, ενώ η απόδειξη της αποτελεσματικότητας της Κρανιοϊερής Θεραπείας για τη διαχείριση του πόνου αυξάνεται, ο τρόπος δράσης της παραμένει ασαφής. ΠΗΓΗ Research Article Journal of Pain Management and Therapy (2017) Volume 1, Issue 1 Manual Therapies Reduce Pain Associated with Trigeminal Neuralgia. Susan Vaughan Kratz* Special Therapies, Inc Dolphin Drive, Unit B Waukesha, Wisconsin 53186, USA

7 ΚΡΑΝΙΟΪΕΡΗ ΙΝΟΜΥΑΛΓΙΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ - Επίδραση της Κρανιοϊερής Θεραπείας στο άγχος, την κατάθλιψη και τη Ποιότητα ζωής σε ασθενείς με ινομυαλγία! Η ινομυαλγία θεωρείται ως ένας συνδυασμός σωματικής, ψυχολογικής και κοινωνικής ανικανότητας. Ο υποκείμενος παθολογικός μηχανισμός πίσω από την ινομυαλγία είναι άγνωστος, εντούτοις η ινομυαλγία μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της ποιότητας της ζωής του ασθενή. Ο στόχος αυτής της μελέτης ήταν να αναλύσει την επίδραση της Κρανιοϊερής Θεραπείας σε ασθενείς με επώδυνα συμπτώματα ινομυαλγίας, στην κατάθλιψη, το άγχος και την ποιότητα ζωής. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

8 Για τον σκοπό αυτόν σχεδιάστηκε μια διπλά τυφλή ερευνητική μελέτη. Ογδόντα τέσσερις ασθενείς διαγνωσμένοι με ινομυαλγία χωρίστηκαν τυχαία σε μια ομάδα παρέμβασης (Κρανιοϊερή Θεραπεία) και την ομάδα ελέγχου placebo(θεραπεία με αποσυνδεδεμένο υπέρηχο). Η περίοδος της θεραπευτικής αγωγής ήταν 25 εβδομάδες. Άγχος, πόνος, ποιότητα του ύπνου, κατάθλιψη και ποιότητα ζωής αξιολογόντουσαν κατά την έναρξη, 10 λεπτά, 6 μήνες και 1 έτος μετά τη θεραπεία. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Η κατάσταση και τα χαρακτηριστικά του άγχους, του πόνου, της ποιότητας ζωής και δείκτης Pittsburgh για τη ποιότητα του ύπνου ήταν σημαντικά καλύτερη στην ομάδα παρέμβασης έναντι της ομάδα placebo 10 λεπτά μετά την θεραπευτική συνεδρία και κατά την 6-μηνη παρακολούθηση. Ωστόσο, στο 1 έτος παρακολούθησης, οι ομάδες διέφεραν μόνο στο δείκτη Pittsburgh της ποιότητας του ύπνου.

9 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Επιλέγοντας να εντάξουμε στην πολυδιάστατη αντιμετώπιση της ινομυαλγίας την Κρανιοϊερή Θεραπεία, συμβάλλουμε στον έλεγχο του πόνου, μείωση του επίπεδου άγχους, βελτίωση στη ποιότητα του ύπνου και τελικά στη βελτίωση της ποιότητας του επιπέδου ζωής των ασθενών. ΠΗΓΗ Influence of Craniosacral Therapy on Anxiety, Depression and Quality of Life in Patients with Fibromyalgia Guillermo A.Matar an-pe narrocha,1 Adelaida Mar ıa CastroS anchez,2 Gloria Carballo Garc ıa,3 CarmenMoreno-Lorenzo,1 Tesif on Parr on Carre no,4 andmar ıa Dolores Onieva Zafra5 1La Vega Sanitary District (Andalusian Health Public Service), Department of Physical Therapy, University of Granada, Spain 2Department of Physical Therapy, University of Almer ıa, Spain 3Department of Psychology, University of Granada, Spain 4Department of Neurosciences, University of Almer ıa, Spain 5Department of Nursing and Physical Therapy, University of Almer ıa (UAL), Spain Hindawi Publishing Corporation Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine Volume 2011, Article ID , 9 pages doi: /ecam/nep125

10 NEUROTAG Neurotag- Δίκτυο Νευρωνικής ταυτοποίησης Τι είναι το Ταυτοποίησης; δίκτυο Νευρωνικής Υπάρχουν εκατομμύρια νευρώνες στον εγκέφαλο. Ο καθένας από αυτούς έχει τη δυνατότητα να συνδέεται με άλλους νευρώνες για να μεταφέρει μηνύματα σε συγκεκριμένους προορισμούς στον εγκέφαλο ή ακόμη να ενισχύσει αυτά τα μηνύματα. Καθώς μια ομάδα συνεργαζομένων νευρώνων αναπτύσσεται, ανάλογα αναπτύσσεται και η ικανότητα τους να διασπείρουν μηνύματα απ άκρου είς άκρον του εγκεφάλου.

11 Cells that fire together, wire together κύτταρα που διεγείρονται μαζι, δένονται μεταξύ τους Όταν ο εγκέφαλος δεχτεί ένα αισθητικό ερέθισμα από το περιβάλλον, για παράδειγμα μια μυρωδιά, ενεργοποιείται ταυτόχρονα μια ολόκληρη ομάδα νευρώνων, που έχουν εκπαιδευτεί να συνδέονται μεταξύ τους για την ερμηνεία του συγκεκριμένου ερεθίσματος. Έτσι συλλογικά ενεργοποιείται ένα neurotag, δηλαδή ένα δίκτυο Νευρωνικής Ταυτοποίησης.Όσο περισσότερο το εισερχόμενο ερέθισμα σχετίζεται με την επιβίωση, τόσο μεγαλύτερη δυνατότητα έχει να ενεργοποιεί μεγαλύτερο αριθμό νευρώνων, άρα μεγαλύτερο δίκτυο Νευρωνικής Ταυτοποίησης. Ένα δίκτυο Νευρωνικής Ταυτοποίησης μπορεί να σχηματιστεί και να δυναμώσει μέσα από συγκυρίες, λάθη ή απλά από την επανάληψη. Πως τα δίκτυα Νευρωνικής Ταυτοποίησης εμπλέκονται με τον πόνο; Όταν υποστούμε έναν τραυματισμό, ο εγκέφαλος ερμηνεύει βλάβη ιστού ή ενδεχόμενη βλάβη ιστού. Είναι εξαιρετικά σημαντικό το γεγονός πως ο εγκέφαλος μπορεί τάχιστα και αποτελεσματικά να αλλάξει τη συμπεριφορά μας. Κατ αυτόν τον τρόπο ο πο νος είναι

12 άκρως αποτελεσματικός στην ενεργοποίηση περιοχών του εγκεφάλου. Δηλαδή μπορεί να αυξήσει την προσοχή, τη συγκέντρωση, το άγχος και τον φόβο ταυτόχρονα. Η αύξηση της προσοχής και της συγκέντρωσης σχετίζεται με την αντίδραση μάχης ή φυγής. Δηλαδή να αυξήσει την ετοιμότητα σε καταστάσεις όπου το κάθε δευτερόλεπτο μετρά. Το άγχος ενεργοποιεί νευρικά κυκλώματα που αλλάζουν τις διαδικασίες από την επίγνωση εως τον μεταβολισμό, ώστε να εμμένουμε και λαμβάνουμε άμεσα αποφάσεις. Ο φόβος είναι μια αντίδραση που μπορεί να δημιουργήσει έντονες μνήμες για να θυμίζει πως πρέπει να αντιδράμε σε παρόμοιες περιπτώσεις στο μέλλον. Λαμβάνοντας υπόψη πως ο πόνος σχετίζεται με την επιβίωση, βιώνοντας αυτή την εμπειρία μια και μόνη φορά, μπορεί να αποτελέσει την αρχή ενός διάχυτου δικτύου Νευρωνικής Ταυτοποίησης.

13

14

15 Σε κάθε περίπτωση όμως δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας πως αυτοί οι νευρώνες, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να ενεργοποιούνται με κάθε ασήμαντη αφορμή κεντρική ευαισθητοποίηση ή περιστασιακά να βρεθούν σε σύγχυση κατά τη διαδικασία ενεργοποίησης μιας αντίδρασης και να προκύψουν ανακρίβειες στην τελική απάντηση.

16 ΠΗΓΕΣ Siegrid Löwel, Göttingen University; The exact sentence is: neurons wire together if they fire together (Löwel, S. and Singer, W. (1992) Science 255 (published January 10, 1992) Selection of Intrinsic Horizontal Connections in the Visual Cortex by Correlated Neuronal Activity. United States: American Association for the Advancement of Science. pp ISSN Butler DS and Moseley GL. Explain Pain. Adelaide, Australia: NOIgroup Publications; 2013 ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ η παραφωνία του εγκεφάλου μια εναλλακτική πρόταση, Χαρ. Τιγγινάγκας, Αθήνα 2015, ISBN: ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΠΙΟΥΧΑ ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ ΚΑΙ ΟΠΙΟΥΧΑ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ

17 Σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των Η.Π.Α ( Centers for Disease Control and Prevention CDC), περίπου 40 Αμερικανοί πεθαίνουν κάθε ημέρα από υπερβολική δόση συνταγογραφούμενων παυσίπονων φαρμάκων, ενώ το 2013 εκτιμήθηκε ότι 1,9 εκατομμύρια άνθρωποι έκαναν κατάχρηση ή εξαρτιόνταν από συνταγογραφούμενα οπιοειδή φάρμακα. Δεν γνωρίζουμε καμία άλλη φαρμακευτική αγωγή, που χρησιμοποιείται συνήθως για μη θανατηφόρα κατάσταση να σκοτώνει τόσο συχνά ασθενείς δήλωσε ο διευθυντής του CDC Thomas Frieden και συνέχισε ελπίζουμε να δούμε λιγότερους θανάτους από οπιούχα, αυτό είναι το σημείο αναφοράς, πρόκειται για πραγματικά επικίνδυνα φάρμακα που φέρουν τον κίνδυνο του εθισμού και του θανάτου. Για πρώτη φορά στην ιστορία του, το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης των Η.Π.Α., εξέδωσε επίσημα κατευθυντήρια γραμμή προς τους ιατρούς της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, που συνταγογραφούν σχεδόν το ήμισυ των

18 οπιούχων, να μη χορηγούν οπιούχα παυσίπονα σε ασθενείς με χρόνιο πόνο. Έχει διαπιστωθεί ότι οι κίνδυνοι των φαρμάκων αυτών αντισταθμίζουν τα προσδοκώμενα οφέλη. Ασθενείς με οξύ πόνο, όπως συμβαίνει μετά από τραυματισμό, συνήθως χρειάζονται οπιούχα παυσίπονα μόνο για τρεις ημέρες. Σπάνια για περισσότερο από επτά ημέρες. Ο Frieden επισημαίνει: Με τα οπιοειδή φάρμακα ξεκινήστε με μικρή δοσολογία και αυξήστε την προοδευτικά μόνο όταν είναι ανάγκη και μόνο όταν τα οφέλη υπερτερούν των κινδύνων. Παρά το γεγονός ότι δεν υπήρξαν ποτέ αποδείξεις ότι τα οπιούχα φάρμακα βοηθούν στον χρόνιο πόνο, οι ιατροί εκπαιδεύτηκαν για χρόνια να θεωρούν τον πόνο ως ζωτικής σημασίας που πρέπει να αντιμετωπισθεί, έγραψε ο εξειδικευμένος στον εθισμό, ιατρικός διευθυντής του Reach Health Services in Baltimore, Yngvild Olsen, στο κύριο άρθρο στο JAMA. Αυτή η οδηγία για την αντιμετώπιση του πόνου, συνεχίζει ο Olsen, συνοδεύτηκε από την παραπλανητική τακτική των κατασκευαστών να ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο κατάχρησης και εξάρτησης. Η πίεση στη προσπάθεια διαχείρισης του πόνου οδήγησε τους ιατρούς να παραβλέψουν ή να υποτιμήσουν τη παρουσία του εθισμού στους ασθενείς τους.

19 Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης των Η.Π.Α., καθιστά απολύτως σαφές ότι η ιατρική πράξη επιβάλλεται να αλλάξει καθώς είναι βλαπτική για τους ασθενείς με πόνο, ενώ επιβαρύνει τη δημόσια υγεία. Οι παραπάνω διαπιστώσεις φέρνουν στην επιφάνεια επιλογές για την αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου, που έχουν ως κατεύθυνση την ενίσχυση του φυσικού αμυντικού μηχανισμού τού σώματος, δηλαδή τη προσαρμοστική του ικανότητα. Τα ερωτήματα που πρέπει να απαντήσουμε είναι: Θέλουμε να αντιμετωπίσουμε το σύμπτωμα, ή να επηρεάσουμε την αιτία του προβλήματος; Υπάρχουν πολλά και καλά φάρμακα για να προλάβουν

20 ή να σταματήσουν τον πόνο. Είναι, όμως, αυτός ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης; Προτιμούμε να αντικαταστήσουμε τον φυσικό αμυντικό μηχανισμό του σώματός μας με «ειδικά φάρμακα», ή να τον ενισχύσουμε ώστε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα αποτελεσματικά, όπως εκείνος ξέρει καλύτερα από τον οποιονδήποτε ειδικό; Ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης ενός προβλήματος είναι η επίγνωση της ύπαρξής του. Ο ασθενής πρέπει να ενημερωθεί για το πρόβλημά του και να καταλάβει τον μηχανισμό που το προκαλεί, ώστε να πάρει τον έλεγχο στα χέρια του, αντί να βρίσκει υποκατάστατα, που, ενδεχομένως, προσωρινά να του προσφέρουν ανακούφιση. Ο χρόνιος πόνος είναι αποτέλεσμα, είτε διαταραχής στη μορφολογία και τη λειτουργικότητα του σώματος, είτε το αποτέλεσμα χημικών αλλαγών στο σώμα εξαιτίας δυσλειτουργίας του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (Εγκέφαλος Νωτιαίος Μυελός), συμπεριλαμβανομένων και των συναισθηματικών/ψυχολογικών επιβαρύνσεων. Ένα οξύ ερέθισμα θα πυροδοτήσει σειρά γεγονότων που θα δημιουργήσουν σήματα διέγερσης μηνύματα, τα οποία θα φθάσουν στον εγκέφαλο μέσω του νωτιαίου μυελού. Όταν το ερέθισμα είναι βραχύβιο, βραχύβια μικρής διάρκειας- θα είναι και η απόκριση του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος. Εάν, όμως, το ερέθισμα είναι παρατεταμένο, μπορεί να προκληθεί ευαισθητοποίηση σε περιφερικό και/ή σε κεντρικό επίπεδο. Αυτό αποκαλείται πρωτογενής υπεραλγησία. Υπάρχει και η δευτερογενής υπεραλγησία μέσω της οποίας η μηχανική διέγερση κοντά στο σημείο της αρχικής βλάβης προξενεί πόνο. Δηλαδή έχει διαταραχθεί η «προσαρμοστική» ικανότητα του

21 οργανισμού, γνωστή ως «ομοιόσταση». Αντί λοιπόν να εντοπίσουμε την αιτία του πόνου, εξετάζοντας τον ασθενή ως ένα σύνολο με ψυχοσωματική διάσταση που χαρακτηρίζεται από αρμονία στη λειτουργικότητα του και στη συνέχεια να αποκαταστήσουμε την προσαρμοστική του ικανότητα, ενισχύοντας τον φυσικό αμυντικό μηχανισμό του ιδίου του σώματος, ώστε να αντιμετωπίσει τα προβλήματα του όπως εκείνος ξέρει καλύτερα (αυτοδιόρθωση), εμείς τον αποδυναμώνουμε. Με τα οπιούχα φάρμακα προκαλείτε μια καταστολή του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, με άμεσο αποτέλεσμα να αποδυναμώνουμε τον φυσικό αμυντικό μηχανισμό του σώματος. Είναι σαν να λέμε εσύ κάτσε στην άκρη εγώ θα κάνω την δουλεία για εσένα. Θεωρείτε ότι αυτός είναι ο σωστός τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος; ΟΧΙ ΑΥΤΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΩΣΤΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ!!! Υπάρχουν πολλές τεχνικές που μπορούν να βοηθήσουν τον πάσχοντα από χρόνιο πόνο να αντιμετωπίσει τα προβλήματα του με αποτελεσματικότητα. Αρκεί να ψάξει, να ενημερωθεί, να προσπαθήσει και κυρίως να έχει την διάθεση να παλέψει για το πρόβλημα του. Μην περιμένετε μαγικά χάπια. Η λύση βρίσκεται μέσα σας αρκεί να την αναζητήσετε.

22 Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι τόσο σύνθετα προβλήματα δεν αντιμετωπίζονται με μονοθεραπείες, αλλά με συνδυασμένη θεραπευτική παρέμβαση, σύμφωνα με την κλινική μου εμπειρία, προτείνω τον συνδυασμό της Κρανιοϊερής Θεραπείας του Dr Upledger με την Νευροθεραπεία Νευρορεφλεξολογία, όπως αυτή περιγράφεται στο βιβλίο μου ΧΡΟΝΙΟΣ ΠΟΝΟΣ η παραφωνία του εγκεφάλου μια εναλλακτική πρόταση, Αθήνα 2015, ISBN: ΠΗΓΕΣ Clear Message from CDC: Avoid Opiate Painkillers

23 Doctors told to avoid prescribing opiates for chronic pain ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΡΟΝΙΟ ΠΟΝΟ; ΚΛΙΝΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΣ Αντιμετώπιση συμπτωμάτων vs. Αποκατάσταση της αιτίας του πόνου και της δυσλειτουργίας

24 Ο πατέρας της Οστεοπαθητικής Dr A. T. Still, διατύπωσε την άποψη στις αρχές του 20ου αιώνα ότι το σώμα αποτελεί ένα αυτορυθμιζόμενο, αυτοδιορθούμενο σύστημα. Πίστευε, επίσης, ότι το σώμα λειτουργεί ως μία μονάδα και πως η δομή του σώματος είναι στενά συνδεδεμένη με την λειτουργία του. Εάν το σύστημα βρίσκεται δομικά σε ανισορροπία, θα προσπαθεί συνεχώς από τη φύση του να αναζητά την ομοιοστασία. Στο μυοσκελετικό πεδίο, μια γενική αρχή είναι πως η δομική ανισορροπία έχει ως αποτέλεσμα τον πόνο και την δυσλειτουργία, αντίθετα η δομική ισορροπία ισοδυναμεί με λειτουργικότητα απαλλαγμένη από συμπτώματα. Θυμηθείτε ακόμη ότι η περιτονία είναι ένα ινώδες κολλαγονούχο δίκτυο συνδετικού ιστού που διατρέχει ολόκληρο το σώμα, καλύπτοντας κάθε μυ, όργανο, οστέινη δομή και κύτταρο στο σώμα. Για να αντιληφθούμε τον τρόπο που καλύπτει το σώμα η περιτονία, ας χρησιμοποιήσουμε μεταφορικά το παράδειγμα ενός κεριού με κοχύλια τοποθετημένα στο εσωτερικό του. Τα κοχύλια θα αντιπροσώπευαν κάθε κύτταρο, κάθε όργανο, μυ, οστό και νεύρο στο σώμα και το κερί θα αντιπροσώπευε την περιτονία. Ανατομικά, η περιτονία πορεύεται αρχικά σε μία επιμήκη κατεύθυνση μέσα στο οβελιαίο επίπεδο από την κορυφή του κρανίου έως την πελματική περιτονία των ποδιών, σε ένα συνεχές αλληλένδετο δίκτυο συνδετικών ιστών. Υπάρχουν, επίσης, οριζόντια διαφράγματα, ή πτυχές της περιτονίας που δημιουργούν κοιλότητες, οι οποίες διευκολύνουν την ακέραια μορφή και την σταθερότητα, ενώ επιτρέπουν στα σπλαχνικά όργανά μας να παραμένουν στη θέση τους. Χωρίς αυτές τις οριζόντιες πτυχές της περιτονίας θα επικρατούσε η βαρύτητα και τα νεφρά μας θα έπεφταν μέσα στην λεκάνη, οι πνεύμονές μας θα εκτείνονταν συνεχώς πλάγια και θα έπεφταν στην κοιλιακή κοιλότητα κλπ. Οι οριζόντιες πτυχές της περιτονίας

25 εντοπίζονται στη βάση του ινιακού οστού, στο ύψος του υοειδούς οστού, στο λαιμό, στη θωρακική είσοδο, στο αναπνευστικό διάφραγμα και στην βάση της πυέλου. Η περιτονία, η οποία περιλαμβάνει τη σκληρά μήνιγγα, περιβάλλει εσωτερικά το κρανίο και τον νωτιαίο μυελό και σχηματίζει το έλυτρο της σκληράς μήνιγγας.

26 Ας υποθέσουμε ότι το αριστερό λαγόνιο οστό έχει πρόσθια στροφή, με αποτέλεσμα ένα λειτουργικά μακρύτερο κάτω άκρο. Αντίθετα το δεξιό λαγόνιο οστό έχει οπίσθια στροφή με αποτέλεσμα ένα λειτουργικά κοντύτερο κάτω άκρο. Λαμβάνοντας υπόψη πως η λεκάνη μαζί με το ιερό οστό είναι η βάση στήριξης της σπονδυλικής στήλης, θα προκληθεί λειτουργική σκολίωση ως προσαρμογή στις μορφολογικές αλλαγές της λεκάνης. Αυτή η ασυμμετρία με την καθημερινή επιβάρυνση επιδεινώνεται, έως ότου ο πόνος να κάνει την εμφάνιση του. Στη κλινική αξιολόγηση αυτή η δομική ασυμμετρία εύκολα μπορεί να γίνει αντιληπτή. Τι συμβαίνει όμως μακριά από τη περιοχή της λεκάνης;

27 Μελετώντας αντίστοιχα την διαστρέβλωση στη κρανιακή περιοχή, διαπιστώνουμε ότι τα φτερά στο σφηνοειδές οστό του κρανίου αναλογικά ακολουθούν ένα πατέντο δυσλειτουργίας και στρέβλωσης που ταιριάζει με αυτό της πρόσθιας λαγόνιας ακρολοφίας, ενώ η ακρώρεια του ινιακού οστού παρουσιάζει πατέντο αναλογικό με την οπίσθια λαγόνια ακρολοφία.

28 Αυτό συμβαίνει γιατί τυχόν τάση που αναπτύσσεται από οποιοδήποτε δυσλειτουργία στο περιτονιακό σύστημα, μπορεί να μεταφερθεί οπουδήποτε στο σώμα. Εφόσον η περιτονία βρίσκεται παντού, και οι συμφύσεις της μπορούν να παράγουν και να εκτείνουν την επίδρασή τους με πολλούς τρόπους και σε πολλές κατευθύνσεις οπουδήποτε μέσα στο σώμα. Μέσω λοιπόν του σπονδυλικού σωλήνα η επίδραση της στρέβλωσης στη λεκάνη μεταφέρεται και στα οστά του κρανίου, αλλά και στο ενδοκράνιο σύστημα των μεμβρανών, που ας μη ξεχνάμε πως καλύπτουν σαν φόδρα τα κρανιακά οστά.

29 Ουσιαστικά έχουμε μια δυσλειτουργία στο κρανιοϊερό σύστημα, το φυσιολογικό εκείνο σύστημα που αποτελεί το περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτουργεί ο εγκέφαλός και ο νωτιαίος μυελός, οι δυο βασικές συνιστώσες του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος. Όπως έχει αποδειχθεί αυτό μπορεί να προκαλέσει αισθητικές, νευρολογικές και κινητικές διαταραχές στον ασθενή. Μπορεί κάποιος ασθενής να έχει για παράδειγμα πονοκέφαλο τάσης ή ημικρανία ή ακόμη και χρόνιο πόνο και η πραγματική αιτία να βρίσκεται στις μορφολογικές αλλαγές της δομής είτε στη περιοχή της λεκάνης ή κάπου αλλού στη περιφέρεια του σώματος. Εργαζόμενοι να αντιμετωπίσουμε απλά τα συμπτώματα (π.χ. τον πονοκέφαλο τάσης), έχουμε περιορίσει τον θεραπευτικό μας ορίζοντα και φυσικά έχουμε περιορίσει σημαντικά την μακροχρόνια αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων μας. Πρέπει να είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε συνολικά τη μορφολογική κατάσταση στη δομή του σώματος, η οποία είναι αλληλένδετη με τη λειτουργικότητα του. Έτσι με τους κατάλληλους χειρισμούς να

30 αποκαταστήσουμε την ισορροπία, να ενισχύσουμε την προσαρμοστική ικανότητα του οργανισμού, να αποτρέψουμε την προσαρμοστική εξάντληση, ώστε να επιτευχθεί η ομοιόσταση. Η Κρανιοϊερή Θεραπεία του Dr John Upledger, είναι ικανή να ανταποκριθεί στις παραπάνω προκλήσεις και να ενισχύσει την λειτουργικότητα στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα με ευεργετικές επιδράσεις για τον ασθενή. Ο χρόνιος πόνος πυροδοτείται από το μυαλό! Σε όσους υποφέρουν από χρόνιο πόνο, δεν τους αρέσει να ακούνε ότι ο πόνος στην πραγματικότητα είναι μέσα στο μυαλό τους, αλλά αυτό ακριβώς ισχυρίζεται μια νέα έρευνα του National Institute of Health, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Pain. Σύμφωνα με αυτήν την έρευνα διαφοροποιήσεις στη δομή του εγκεφάλου μπορεί να προλέγουν αν ένα άτομο θα υποφέρει από χρόνια Οσφυαλγία. Όπως είναι φυσικό αυτή η διαπίστωση μπορεί να αλλάξει τον τρόπο της διάγνωσης και θεραπείας των ασθενών.

31 Διαπιστώσαμε ότι ο πόνος πυροδοτείται από αυτές τις ανωμαλίες του εγκεφάλου ισχυρίζεται ο A. Vania Apkarian, επικεφαλής της έρευνας και καθηγητής Φυσιολογίας στο Northwestern University s Feinberg School of Medicine και συνεχίζει δείξαμε ότι οι διαφοροποιήσεις στη δομή των εγκεφαλικών συνάψεων μπορεί να είναι ικανές να οδηγήσουν τον ασθενή να εμφανίσει χρόνιο πόνο μετά από έναν τραυματισμό. Υποβάλλοντας τους ασθενείς με οσφυαλγία, σε μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου, οι ερευνητές προέβλεψαν, με ποσοστό επιτυχίας 85%, σε ποιους από αυτούς ο πόνος θα ήταν επίμονος. Μας προκάλεσε έκπληξη πόσο ισχυρά είναι τα αποτελέσματα, ενώ είναι καταπληκτικό με πόση ακρίβεια το σκανάρισμα του εγκεφάλου μπορεί να προβλέψει τον επίμονο πόνο στη μέση σχολίασε ο Apkarian. Οι κόκκινες τελείες αντιπροσωπεύουν τις διαφοροποιήσεις στη λευκή ουσία (πράσινο στη φωτογραφία) που μπορούν να προβλέψουν ποιος θα υποφέρει από χρόνιο πόνο. Φωτογραφία από Feinberg School of Medicine. Η πρόβλεψη βασίστηκε σε μια συγκεκριμένη ανωμαλία ή γνώρισμα που εντόπισαν οι επιστήμονες στους άξονες που συνδέουν τους νευρώνες του εγκεφάλου, στα μονοπάτια της λευκής ουσίας. Ο Apkarian και οι συνεργάτες του σκάναραν τους εγκεφάλους 46 ασθενών με οσφυαλγία, διάρκειας τουλάχιστον 4 εβδομάδων, οι οποίοι τον τελευταίο χρόνο δεν είχαν αναφέρει παρόμοιο επεισόδιο. Μετά από ένα χρόνο, αξιολόγησαν τον πόνο των ασθενών μέσω κλινικής αξιολόγησης και ερωτηματολογίου. Περίπου οι μισοί ασθενείς είχαν αναρρώσει στη διάρκεια του έτους, αλλά στο άλλο μισό εξακολουθούσε ο πόνος, τον οποίο οι ερευνητές

32 χαρακτήρισαν ως επίμονο. Οι ερευνητές διαπίστωσαν, στη λευκή ουσία των ασθενών που ανάρρωσαν, να εμφανίζεται με συνέπεια διαφοροποίηση σε σχέση με τη λευκή ουσία εκείνων όπου ο πόνος ήταν επίμονος. Επίσης οι ερευνητές διαπίστωσαν πως η λευκή ουσία των ασθενών με τον επίμονο πόνο έμοιαζε με εκείνη μιας τρίτης ομάδας ασθενών που έπασχαν από χρόνιο πόνο. Αντίθετα, η λευκή ουσία εκείνων που ανάρρωσαν έμοιαζε με εκείνη της ομάδας ελέγχου των υγιών ατόμων. Οι διαφοροποιήσεις αναγνωρίστηκαν σε δυο περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην διαδικασία των συναισθημάτων και του πόνου. Οι ανωμαλίες αυτές τους κάνουν ευάλωτους, με προδιάθεση να προβάλουν τη συναισθηματική παράμετρο, που έχει ως αποτέλεσμα την ενίσχυση του πόνου, κάνοντας τον συναισθηματικά σημαντικό, ισχυρίζεται ο Apkarian. Η οσφυαλγία αντιπροσωπεύει περίπου του 28% του συνόλου των τύπων του πόνου στις Η.Π.Α. Από αυτούς το 23% αφορά χρόνιο πόνο ή επίμονο πόνο. Κατά τη παρούσα περίοδο, ξέρουμε πολύ λίγα γιατί κάποιοι ασθενείς θα υποφέρουν από χρόνιο πόνο στην μέση, λέει η Debra Badbock, MD, διευθύντρια του προγράμματος στο Neurological Disorders and Stroke και συνεχίζει όσο πιο γρήγορα ανιχνεύουμε ότι ο πόνος θα γίνει χρόνιος, τόσο πιο γρήγορα θα είμαστε σε θέση να θεραπεύσουμε τους ασθενείς. ΠΗΓΗ: National pain Report, Scientist Say Brain Hot Wired for Chronic Pain, September 18th, 2013 by Richard Lenti

33 Stress & Πόνος συνδέονται; μέρος 4ο ΝΕΥΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΔΙΑ ΧΕΙΡΙΣΜΩΝ MANUAL NEUROTHERAPY (MNT NR): Η Νευροθεραπεία δια χειρισμών (MNT) είναι μία θεραπευτική μέθοδος που εφαρμόζεται με τα χέρια, αφορά λειτουργικές διαταραχές στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, στο μυοσκελετικό σύστημα και στο σύστημα των σπλάχνων. Η θεραπευτική αγωγή εστιάζει στις μεταβολές στο περιφερικό νευρικό σύστημα (ΠΝΣ), στο κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ) και στο αυτόνομο νευρικό σύστημα (ΑΝΣ), ως αιτία ή ως συνέπεια κάποιας βλάβης ιστών / περιβάλλοντος ή κάποιας δυνητικής βλάβης ιστών / περιβάλλοντος στο σώμα.

34 Βλάβη ιστών ή δυνητική βλάβη ιστών σημαίνει: κυτταρική βλάβη ή σχεδόν (δυνητική) κυτταρική βλάβη σε διάφορους ιστούς του σώματος όπως μύες, οστά, τένοντες, νεύρα, αιμοφόρα αγγεία κλπ. Βλάβη περιβάλλοντος σημαίνει ερεθίσματα από το εξωτερικό του σώματος που απειλούν τις φυσιολογικές ανθρώπινες λειτουργίες. Αυτά τα ερεθίσματα μπορεί να είναι: θόρυβος, φως, οσμή, μεταβολές του καιρού, τοξίνες στον αέρα, απειλητικές κοινωνικές επαφές κλπ Τα ερεθίσματα αυτά μπορεί ακόμη και να προκαλέσουν βλάβη στους ιστούς.

35 Η Νευροθεραπεία δια χειρισμών είναι μία προχωρημένη θεραπευτική μέθοδος όπου ειδικές νεύρο-αντανακλαστικές τεχνικές επί του σώματος συνδυάζονται με νεύρο-ρεφλεξολογία (NR). Είναι μία «δια χειρισμών» θεραπευτική μέθοδος λόγω της εφαρμογής τεχνικών με τα χέρια στο μυοσκελετικό σύστημα και στο σύστημα των σπλάχνων (οργάνων). Είναι μία «νεύρο-» θεραπευτική μέθοδος λόγω της εφαρμογής «αντανακλαστικών» τεχνικών στο ΠΝΣ, στο ΚΝΣ και στο ΑΝΣ. Αυτές οι τεχνικές αναπτύσσονται σε 3 επίπεδα και συνδυάζονται πάντα με τα νεύρο-αντανακλαστικά σημεία στο σκελετό του ποδιού: 1. Τεχνικές νεύρο-αντανακλαστικής τριβής των μαλακών μορίων (NSFT). 2. Τεχνικές συντονισμού της σπονδυλικής στήλης (SP), 3. Κινητοποίηση των σπλάχνων (οργάνων) (VM), 4. Νεύρο-αντανακλαστικά σημεία στο σκελετό του ποδιού (NR). Τι είναι τα νεύρο-αντανακλαστικά σημεία στο σκελετό του ποδιού; Τα νεύρο-αντανακλαστικά σημεία (NR), είναι συγκεκριμένα σημεία που αφορούν χιλιοστά από το περιόστεο των οστών του άκρο πόδα. Θεωρούμε ότι αυτά τα μικρά σημεία αναλογικά αντανακλούν σε συγκεκριμένα νεύρα του σώματος, άρα και τους ιστούς που ελέγχονται από αυτά. Έχουμε διαπιστώσει ότι όταν πιέζουμε/ερεθίζουμε αυτά τα σημεία, έχουμε ένα άμεσο αποτέλεσμα στα αντίστοιχα νεύρα και στους ιστούς στόχους.

36 Ασκώντας σταθερή πίεση σε αυτά τα σημεία, επιλέγοντας ο θεραπευτής τα κατάλληλα κάθε φορά, ανάλογα με το προσδοκώμενο όφελος, χρησιμοποιώντας τη πρώτη φάλαγγα του αντίχειρα ή τη φάλαγγα του δείκτη του χεριού του, μεταφέρει ερεθίσματα, μέσω του νευρικού συστήματος, ώστε να προκληθεί θεραπευτική μεταβολή στις δομές στόχος. Εάν το νεύρο ή οι ιστοί στόχος δυσλειτουργούν, τα σημεία θα αντιδράσουν εκλύοντας άλγος. Η πίεση διατηρείται μέχρι να φύγει το άλγος (όχι πάντως περισσότερο από 15 δευτερόλεπτα). Έως τότε μπορεί να παρατηρηθεί κάποιο θεραπευτικό αποτέλεσμα στους ιστούς στόχο ή στο νεύρο ή στη νευρική δομή. Κάποια σημεία ενδεχομένως να αντιδράσουν εκλύοντας αυξανόμενο άλγος ή παρατεταμένο άλγος. Σε αυτή την περίπτωση δεν θα υπάρξει θεραπευτική μεταβολή στους ιστούς στόχο και επιβάλλεται να διακοπή η πίεση. Προσπαθώντας να εξηγήσουμε το παραπάνω φαινόμενο θα πρέπει να λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι στο νευρικό μας σύστημα υπάρχει ένα σύστημα εξωτερικών εμμύελων νευρώνων που μέσω του Νωτιαίο Μυελού (ΝΜ) μεταφέρει ταχύτατα πληροφορίες στον θάλαμο και τον αισθητικό φλοιό του Εγκεφάλου ότι ίσως κάτι συμβαίνει. Αν ερεθίσεις στο πέλμα του ποδιού τα νεύρο-αντανακλαστικά σημεία (NR points), μέσω αυτών των εμμύελων νευρώνων, θα μεταδοθεί το ερέθισμα ταχύτατα στον Εγκέφαλο, ο οποίος με τη σειρά του θα πυροδοτήσει αλλαγές. Επίσης είναι γνωστό ότι οι αμύελοι νευρώνες είναι αργοί, εσωτερικοί, ενώ χρειάζονται ακόμη και μέρες για να προκαλέσουν αλλαγές στους ιστούς, άρα σχετίζονται με τις αλλαγές που παρατηρούνται μέρες μετά τη θεραπεία. Οι αλλαγές στο νευρικό σύστημα έχουν τελικό στόχο την όσο το

37 δυνατόν μεγαλύτερη αποκατάσταση της ομοιόστασης. Συνδέσεις οργάνων με νευρικό σύστημα και εγκέφαλο στη μοντέρνα νευροφυσιολογία: Ιδιοδεκτικότητα: Υπάρχουν 7500 υποδοχείς σε κάθε πέλμα, και στα δυο πόδια, συνδέονται μέσω των ταχέων αισθητικών ινών με τον Εγκέφαλο. Ενεργοποιούνται όταν στεκόμαστε, βαδίζουμε όταν τα πόδια στηρίζονται στο έδαφος και φυσικά όταν τα τρίβουμε. Όταν τα τρίβουμε ενεργοποιούν διαδοχικά το κνημιαίο, το περονιαίο και το ισχιακό νεύρο, στη συνέχεια το ερέθισμα φτάνει στον ΝΜ, συνδέεται με την ανιούσα οδό, και πηγαίνει άμεσα στον Εγκέφαλο. Πρώτα ανεβαίνει στην παρεγκεφαλίδα μετά στον θάλαμο και τέλος στον αισθητικό φλοιό με ταχύτητα 400 m/sec. Στόχος αυτών των αισθητικών ερεθισμάτων είναι να πληροφορήσει τον εγκέφαλο πως στεκόμαστε ή κινούμαστε στον χώρο. Σημαντική πληροφόρηση για τη διατήρηση της ισορροπίας. Διαταραχή της ιδιοδεκτικότητα σημαίνει διαταραχή της ισορροπίας. Με τη τριβή των πελμάτων ενεργοποιούνται οι αισθητικοί υποδοχείς, αν αυτό μάλιστα γίνει σε μια συνεδρία τουλάχιστον

38 για περίπου 45 λεπτά της ώρας, τότε πρόκειται για γιγάντια πληροφόρηση του Εγκεφάλου, ενεργοποιώντας με αυτόν τον τρόπο την επίγνωση/συνειδητότητα ολόκληρου του σώματος, γεγονός το οποίο αναμφισβήτητα είναι πολύ σημαντικό. Βέβαια το ίδιο αποτέλεσμα μπορούμε να έχουμε αν βάλουμε κάποιον στο μηχάνημα power plate. Φυσικά το ερώτημα που γεννάται είναι: Γιατί να καταβάλει ο θεραπευτής όλη αυτή τη προσπάθεια; Γιατί απλά ο στόχος μας δεν είναι αυτός, ο στόχος μας είναι η επίδραση σε συγκεκριμένες περιοχές στόχους. Πως οι ζώνες στα πόδια συνδέονται με τα όργανα ή διάφορες περιοχές του σώματος και πως η νεύρο-ρεφλεξολογία μπορεί να μειώσει τον πόνο ή πως προάγει τις λειτουργίες του σώματο; Είναι γνωστό στη νευροφυσιολογία πως ο Εγκέφαλος διατηρεί αντίγραφα όλου σώματος. Υπάρχει αντίγραφο όλου του σώματος στη παρεγκεφαλίδα, στο εγκεφαλικό στέλεχος, στον θάλαμο και στον φλοιό του Εγκεφάλου. Αυτά τα αντίγραφα στα διάφορα τμήματα του Εγκεφάλου δεν είναι όλα ίδια, τα ονομάζουμε ανθρωπάρια (Homunculus) και πρόκειται για ομάδα με νευρικά κύτταρα στο

39 σχήμα τμημάτων του σώματος, όπως για παράδειγμα του χεριού ή του ποδιού. Αναλυτικά: Παρεγκεφαλίδα: Στο μεσαίο τμήμα της παρεγκεφαλίδας υπάρχει απευθείας σύνδεση με το εγκεφαλικό στέλεχος. Όταν ένα μωρό γεννιέται μόνο το εγκεφαλικό στέλεχος έχει αναπτυχθεί πλήρως. Οπότε το ανθρωπάριο στη παρεγκεφαλίδα αντανακλά το έμβρυο, περιέχει ένα αντίγραφο του εμβρύου μέσα στη μήτρα. Η παρεγκεφαλίδα ως γνωστόν ελέγχει όλες τις αυτόματες κινήσεις, την αρμονία στις κινήσεις, τον συντονισμό, και την ισορροπία. Θάλαμος: Βρίσκεται στον μεσεγκέφαλο, που είναι κατά το ήμισυ ανεπτυγμένος όταν γεννιόμαστε, ενώ το υπόλοιπο αναπτύσσεται στον πρώτο χρόνο της ζωής, άρα περιέχει αντίγραφο ενός παιδιού ενός έτους, δηλαδή το αντίγραφο ενός παιδιού που μπουσουλάει και πάντα πεινά. Αισθητικό τμήμα. Εγκεφαλικός φλοιός: Όταν γεννιόμαστε δεν υπάρχει φλοιός, αναπτύσσεται μετά τη γέννα και μέχρι την ηλικία των 20 ετών, έχει λοιπόν 20 χρόνια για να αναπτύξει ένα πλήρες αντίγραφο του σώματος, γι αυτό στον αισθητικό και κινητικό φλοιό υπάρχει πλήρες αντίγραφο του σώματος. Όταν λοιπόν αναφέρουμε το ανθρωπάριο, μιλάμε για μια εικόνα σαν τον άνθρωπο του Ντα Βίντσι, με τα χέρια σε έκταση. Στη παρεγκεφαλίδα το βρίσκουμε αποτυπωμένο ανάποδα χωρίς να γνωρίζουμε τον λόγο.

40 Ας μη θεωρούμε ότι το ανθρωπάριο είναι σταθερό και δεν μεταβάλλεται, αλλάζει συνεχώς, το αντίγραφο αλλάζει συνεχώς, πρόκειται για ένα σύστημα με πλαστικότητα. Πειράματα έδειξαν ότι αν ερεθίσουμε με ηλεκτρικό ρεύμα τα ακροδάχτυλα των χεριών, η αντανάκλαση τους στο ανθρωπάριο εκρήγνυται, αυτό μπορεί να συμβαίνει ακόμη σε περιπτώσεις εκπαίδευσης, αν για παράδειγμα γυμνάσουμε τους δικέφαλους μύες, αυτοί στην αντανάκλαση τους στο αντίγραφο τους στο φλοιό θα εκραγούν. Το ίδιο συμβαίνει και σε βλάβη ιστών. Αποδεδειγμένα σε όλες τις νευροπάθειες, βρίσκουμε τέτοιες εκρήξεις στα σημεία που αντιστοιχούν με τα σημεία του σώματος που πάσχουν. Οι εκρήξεις σε σχέση με τον νευροπαθητικό πόνο, έχουν να κάνουν με τους C αισθητικούς νευρώνες, μπορεί αυτό να δηλώνει ότι στον χρόνιο πόνο το αντίγραφο του σώματος στον εγκέφαλο διευρύνεται, εκρήγνυται. Δεν πρέπει να αντιλαμβανόμαστε το αντίγραφο ως εικόνα, αλλά ως νευρικά κύτταρα που συνδέονται μεταξύ τους. Έρευνες έδειξαν ότι όταν ενεργοποιείται ένα τμήμα του ανθρωπάριου, για παράδειγμα στον θάλαμο, μπορούμε να εντοπίσουμε αντιδράσεις στο τμήμα του σώματος που αντιστοιχεί (π.χ. στην ουροδόχο

41 κύστη) ή το αντίστοιχο σημείο στο πόδι. Ερευνητές ενεργοποίησαν σε πιθήκους στο ανθρωπάριο τα νευρικά κύτταρα που αντιστοιχούσαν στην ουροδόχο κύστη και διαπιστώθηκε ότι συγκεκριμένοι νευρώνες στο πόδι άρχισαν να αντιδρούν μαζί με την ουροδόχο κύστη. Διάφορες έρευνες έδειξαν επίσης ότι κάθε σημείο μπορεί να γνωρίζει τι συμβαίνει στο άλλο σημείο. Άρα δυσλειτουργίες σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος, αντανακλούν με λεπτομέρειες σε συγκεκριμένες περιοχές του ποδιού. Αν ο μεταβολισμός στο στομάχι αλλάξει, αλλάζει και στο αντίγραφο του στο ανθρωπάριο, αλλά και ο μεταβολισμός στα κύτταρα του ποδιού επίσης αλλάζει. Γι αυτό νιώθουμε σκληρές στη ψηλάφηση τις αντίστοιχες ζώνες στα πόδια, επειδή γίνονται αλλαγές στην υφή. Να επισημάνουμε επίσης ότι οι ζώνες επικαλύπτονται. Όταν λοιπόν πιέζουμε ένα σημείο στη φτέρνα, για να επιδράσουμε στη λεκάνη, ή όταν πιέσουμε στα οστά του ταρσού, μπορεί να επιδράσουμε στη θωρακική περιοχή ή το στομάχι, όταν εργαζόμαστε στα δάκτυλα, μπορεί να επιδράσουμε στο κεφάλι ή τον εγκέφαλο. Όταν προκαλούμε ερεθίσματα σε διαφορετικά σημεία στο πόδι, μπορεί να μεταφερθούν σε διάφορα τμήματα των αντιγράφων του σώματος στον εγκέφαλο. Θυμηθείτε όταν τρίβουμε το πόδι θα επιδράσουμε σε όλα τα ανθρωπάρια στον εγκέφαλο, δεν μπορούμε να επιλέγουμε ένα συγκεκριμένο ανθρωπάριο. Έτσι ενεργοποιεί ταυτόχρονα το ανθρωπάριο στη παρεγκεφαλίδα, άρα ισορροπία, στον θάλαμο που σχετίζεται με την αίσθηση, αλλά και κινητικές αντιδράσεις αφού επιδρά στον ανθρωπάριο στον κινητικό φλοιό. Γνωρίζουμε λοιπόν ότι τρίβοντας το πόδι μειώνουμε τον πόνο. Αυτό που κάνουμε στη πραγματικότητα είναι να αλλάζουμε τον μεταβολισμό των αισθητικών υποδοχέων στο πόδι. Αλλάζοντας ταυτόχρονα τον μεταβολισμό στα διάφορα ανθρωπάρια στα διάφορα τμήματα του εγκεφάλου.

42 Επίσης δεν πρέπει να θεωρούμε ότι όταν εφαρμόζουμε μια θεραπεία που αντιστοιχεί για παράδειγμα στη ζώνη του στομάχου, επιδρούμε μόνο εκεί. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως βρισκόμαστε στο σώμα, άρα επιδρούμε σε οποιοδήποτε ιστό συνδέεται ή γειτονεύει με τη περιοχή στόχο. Όταν ερχόμαστε σε επαφή με το πόδι ενεργοποιούμε τους αισθητικούς υποδοχείς Merkel, που βρίσκονται στη βασική στιβάδα του επιθηλίου (στιβάδα κυττάρων που σχηματίζουν την επιδερμίδα του δέρματος και την επιπολής στιβάδα των βλεννογόνων και ορογόνων υμένων) συνήθως σε στενή σχέση με τις απολήξεις των νεύρων και τα σωμάτια Vater Pacini που βρίσκονται στον υποδόριο ιστό του δέρματος, στο περιόστεο, γύρω από τις διαρθρώσεις και στην επιφάνεια των τενόντων και των περιτονιών που δεν είναι μόνο υποδοχείς πίεσης, αλλά είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στις δονήσεις. Τι είναι οι τεχνικές νεύρο-αντανακλαστικής τριβής των μαλακών μορίων (NSFT); Πρόκειται για μία τεχνική μαλάξεων που εφαρμόζεται στα μαλακά μόρια της πλάτης, των ποδιών, των χεριών, του αυχένα και της περιοχής του κρανίου. Μικρές κυκλικές τριβές, χρησιμοποιώντας κυρίως τα ακροδάχτυλα, εφαρμόζονται στις ζώνες συνδετικού ιστού μεταξύ των μυών και των οστών, στους χώρους μεταξύ των μυών, κατά μήκος των τενόντων και κατά μήκος των περιφερικών νεύρων. Η κατεύθυνση των τριβών είναι πάντα από το κέντρο προς την περιφέρεια, ακολουθώντας τα τοπικά περιφερικά νεύρα. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει της προσοχής ότι τα περιφερικά νεύρα όπως και η παροχή αίματος και λέμφου, κατευθύνονται προς τους ιστούς στόχο, διαμέσου του συνδετικού ιστού που βρίσκεται μεταξύ των μυών και των οστών αλλά και μεταξύ των μυών.

43 Εκτός από τις Μακρό-NSFT επί των μακρών οδών των περιφερικών νεύρων υπάρχει επίσης και η εφαρμογή των Μίκρο-NSFT επί των τοπικών νευρικών απολήξεων. Σκοπός είναι να προκληθεί μία ταχεία νεύρο-αντανακλαστική αντίδραση στα περιφερικά νεύρα ώστε να μεταβληθεί: ο μυϊκός τόνος, η παροχή αίματος, η λεμφική ροή, η ροή του αξονοπλάσματος, το άλγος. Εφαρμόζονται για σύντομα χρονικά διαστήματα (5 έως 7 λεπτά). Εάν οι ιστοί στόχος δεν αντιδράσουν σε αυτές τις ώσις με μείωση του μυϊκού τόνου ή με ελάττωση του άλγους, ο θεραπευτής θα παρέμβει σε αυτές τις ζώνες εφαρμόζοντας πιέσεις τα νεύροαντανακλαστικά σημεία στο σκελετό του ποδιού. Τι είναι ο συντονισμός της σπονδυλικής στήλης; Πρωταρχικός σκοπός είναι η αποκατάσταση της λειτουργικής ικανότητας, δηλαδή η αποκατάσταση της κινητικότητας της σπονδυλικής στήλης. Η σπονδυλική στήλη περιβάλλει τον νωτιαίο μυελό, το πρώτο επίπεδο όπου αποκωδικοποιούνται και ρυθμίζονται τα επώδυνα ή τα πιθανώς επώδυνα ερεθίσματα. Η σπονδυλική στήλη και οι μύες που περιβάλλουν μία ή περισσότερες μοίρες αυτής είναι τα πρώτα που θα αντιδράσουν σε ώσις από τον νωτιαίο μυελό με μεταβολές του μυϊκού τόνου. Επίσης τα περιφερικά νεύρα όλου σχεδόν του σώματος εκφύονται

44 από τον νωτιαίο μυελό κι εξέρχονται από τα μεσοσπονδύλια τρήματα. Επιπλέον η σπονδυλική στήλη είναι η κύρια δομή που εξασφαλίζει καλή στατική και δυναμική κινητική συμπεριφορά. Η αποκατάσταση της κινητικότητας και της σταθερότητας της σπονδυλικής στήλης επιδρά: σε ολόκληρες τις οδούς του κινητικού ελέγχου, στη λειτουργία των περιφερικών νεύρων, στη ρύθμιση των νευρικών ώσεων στον νωτιαίο μυελό. Τεχνικές κινητοποίησης και χειρισμοί σε συγκεκριμένα επίπεδα ή επί περισσότερων επιπέδων μαζί εφαρμόζονται στην σπονδυλική στήλη με τη μορφή περιστροφών, επιμηκύνσεων, διαχωρισμών, υψηλής ταχύτητας ώσεων και τα λοιπά Όλες αυτές οι τεχνικές συγκαταλέγονται στον όρο Συντονισμός της Σπονδυλικής Στήλης. Με όλες τις ανωτέρω τεχνικές επιδιώκεται να δοθούν ρυθμιστικές ώσις σε διάφορα επίπεδα του νωτιαίου μυελού προκειμένου να μειωθούν τα οχληρά ερεθίσματα στο νωτιαίο κέρας. Επιστημονική βάση του σπονδυλικού συντονισμού αποτελεί η θεωρία της πύλης ελέγχου των Melzack και Wall. Εργαζόμενος προσεκτικά ώστε με τις τεχνικές του να διεγείρει μόνο ταχείες εμμύελες νευρικές απολήξεις, ο θεραπευτής θέλει να ελαττώσει τα επώδυνα ερεθίσματα που εισέρχονται στον νωτιαίο μυελό. Ο συντονισμός της σπονδυλικής στήλης εφαρμόζεται πάντα χωρίς άλγος και μόνο εάν ο ασθενής αισθάνεται συγκινησιακά άνετα να δεχθεί αυτές τις τεχνικές. Τι είναι η κινητοποίηση των σπλάχνων (VM); Οι τεχνικές κινητοποίησης των σπλάχνων εφαρμόζονται στην περιοχή της ζώνης του στομάχου. Τα σπλαχνικά όργανα συνδέονται με το μυοσκελετικό σύστημα μέσω της περιτονίας. Τα όργανα αντιδρούν έντονα στις ώσις του ΑΝΣ σε περιπτώσεις παθοφυσιολογικών αντιδράσεων του νευρικού συστήματος σε άλγος. Ειδικά το συμπαθητικό νευρικό σύστημα έχει διάφορες κοινές θέσεις όπου σπλαχνικά και μυοσκελετικά νευρικά ερεθίσματα ενοποιούνται όπως συμβαίνει στο πλάγιο κέρας του νωτιαίου μυελού από τον Α8 έως τον Ο2 και στα παρασπονδυλικά γάγγλια.

45 Τα όργανα μπορεί να αντιδράσουν σε ερεθίσματα άλγους με ελάττωση της κινητικότητας και της λειτουργικότητας τους. Η εφαρμογή τεχνικών κινητοποίησης στην περιοχή του στομάχου και στο διάφραγμα βοηθάει: στην αύξηση της κινητικότητας, στη βελτίωση των κινήσεων ολίσθησης στη συνδετική περιτονία, στην αύξηση της ροής του αίματος και της λέμφου στη διέγερση της δραστηριότητας του πνευμονογαστρικού νεύρου και ως εκ τούτου του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος. Η συγκεκριμένη κλινική αιτιολόγηση του άλγους και το μοντέλο αντιμετώπισης με Νευροθεραπεία δια Χειρισμών. Όλες οι διαφορετικές τεχνικές εστιάζουν στο να παρέμβουν στα διάφορα τμήματα του νευρικού συστήματος που εμπλέκονται στο άλγος των ασθενών. Αυτά τα τμήματα μπορούν να χωριστούν σε τέσσερις βαθμίδες: μεταβολές στο ΠΝΣ, μεταβολές στο ΚΝΣ, μεταβολές στο ΑΝΣ και ψυχοσυναισθηματικές μεταβολές. Σε όλα αυτά τα στάδια ο θεραπευτής μπορεί να παρέμβει χρησιμοποιώντας τα Νεύρο-αντανακλαστικά Σημεία στον σκελετό του ποδιού. Ο θεραπευτής θα τα συνδυάσει με τις ειδικές τεχνικές της Νευροθεραπείας. Για το ΠΝΣ ο θεραπευτής μπορεί να προσθέσει Τεχνικές Νεύρο-αντανακλαστικής Τριβής των Μαλακών Μορίων και Συντονισμό της Σπονδυλικής Στήλης. Για το ΑΝΣ μπορεί επίσης να προσθέσει Νεύρο-αντανακλαστική τριβή των μαλακών μορίων, επηρεάζοντας τις ορθοσυμπαθητικές νευρικές απολήξεις στα περιφερικά νεύρα ή τεχνικές συντονισμού της σπονδυλικής στήλης στην θωρακική μοίρα για το συμπαθητικό νευρικό σύστημα είτε στην άνω αυχενική περιοχή και στην περιοχή του κρανίου για το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα. Εφαρμόζοντας επιπλέον κινητοποίηση των σπλάχνων μπορεί να επηρεάσει μεταβολές στο ΑΝΣ. Σε όλες αυτές τις παρεμβάσεις τα Νεύρο-αντανακλαστικά σημεία παίζουν τον σπουδαιότερο ρόλο. ΜΟΝΤΕΛΟ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗ ΝΕΥΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΔΙΑ ΧΕΙΡΙΣΜΩΝ

46 Βιβλιογραφία 1. Luger, N.M., Honore, P., Sabino, M.A., Schwei, M.J., Rogers, S.D., Mach, D.B., Clohisy, D.R. & Mantyh, P.W. (2001) Osteoprotegerin diminishes advanced bone cancer pain. Cancer Res, 61, Poole Helen, Glenn Sheila & Murphy Peter (2007) A randomised controlled study of reflexology for the management of chronic low back pain. European Journal of Pain, 11, Pujol, L.A. & Monti, D.A. (2007) Managing cancer pain with nonpharmacologic and complementary therapies. J Am Osteopath Assoc, 107, ES Quinn, F., Hughes, C.M. & Baxter, G.D. (2008) Reflexology in the management of low back pain: a pilot randomised controlled trial. Complement Ther Med, 16, Robb, K., Oxberry, S.G., Bennett, M.I., Johnson, M.I., Simpson, K.H. & Searle, R.D. (2008) A Cochrane Systematic Review of Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation for Cancer Pain. J Pain Symptom Manage. 6. Samuel C.A. & Ebenezer I.S. (2007) The effects of reflexology on pain threshold and tolerance in an ice-pain experiment in healthy human subjects. Forschende Komplementarmedizin, 14, Schwei, M.J., Honore, P., Rogers, S.D., Salak-Johnson, J.L., Finke, M.P., Ramnaraine, M.L., Clohisy, D.R. & Mantyh, P.W. (1999) Neurochemical and cellular reorganization of the spinal cord in a murine model of bone cancer pain. J Neurosci, 19,

47 8. Sorkin, L.S., Xiao, W.H., Wagner, R. & Myers, R.R. (1997) Tumour necrosis factor-alpha induces ectopic activity in nociceptive primary afferent fibres. Neuroscience, 81, Strang, P. (1998) Cancer pain a provoker of emotional, social and existential distress. Acta Oncol, 37, Thielking, P.D. (2003) Cancer pain and anxiety. Curr Pain Headache Rep, 7, Wilkinson, S., Barnes, K. & Storey, L. (2008) Massage for symptom relief in patients with cancer: systematic review. J Adv Nurs, 63, Woolf, C.J., Allchorne, A., Safieh-Garabedian, B. & Poole, S. (1997) Cytokines, nerve growth factor and inflammatory hyperalgesia: the contribution of tumour necrosis factor alpha. Br J Pharmacol, 121, ΠΕΡΙΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Μέρος 3ο Μέρος 5ο "Μάθηση πόνου" της επιστήμης του Η μάθηση της επιστήμης του πόνου, μπορεί να ανακουφίσει τον πόνο ή ακόμα και να μας κάνει να τον αποφύγουμε, αναφέρουν σε άρθρο τους οι Lorimer Moseley, Professor of Clinical Neurosciences and Chair in Physiotherapy, University of South Australia, και ο Dr David Butler, Director of the Neuro Orthopedic Institute and senior lecturer at the University of South Australia.

48 Μεγάλη αξίωση (μεγάλα λόγια), το γνωρίζω! Όμως πρόσφατη έρευνα, παρέχει πειστικές αποδείξεις για να υποστηρίξουμε την παραπάνω άποψη. Η μάθηση του πως λειτουργεί ο πόνος, μπορεί πραγματικά να μειώσει τον πόνο. Έχει αποδειχθεί πως αυτός ο τρόπος είναι καλύτερος για την αποτροπή του πόνου χαμηλά στην μέση, από ότι οι ασκήσεις σταθερότητας του πυρήνα στον κορμό, δηλαδή της σπονδυλικής στήλης. Συζήτηση για «γνώση και δύναμη», αρκετά δροσερή! Η επιστήμη του πόνου μπορεί να ακούγεται περίπλοκη και δύσκολη στην κατανόηση. Αλλά δεν είναι- οι ερευνητές έχουν δείξει ότι απλοί άνθρωποι (όχι μόνο των επαγγελμάτων υγείας και οι επιστήμονες ), μπορούν να κατανοήσουν αυτά τα πράγματα, αρκεί να τα διδαχθούν με τον κατάλληλο τρόπο. Επομένως, με ποιον τρόπο η μάθηση σχετικά με την επιστήμη της λειτουργίας του πόνου μπορεί πραγματικά αποτρέποντας ή ανακουφίζοντάς τον; να βοηθήσει Εκπαίδευση στην επιστήμη του πόνου: Υπάρχουν πολλές ονομασίες : «Νευροφυσιολογία της εκπαίδευσης σχετικά με τον πόνο», «Η εκπαίδευση της φυσιολογίας του πόνου», «Η εκπαίδευση της βιολογίας του πόνου», «Εκπαίδευση στη νευροφυσιολογία του πόνου». Η εκπαίδευση κάποιου πάνω στον πόνο σίγουρα περιλαμβάνει την εξήγηση της βιολογίας, της νευροεπιστήμης και της φυσιολογίας του πόνου. Αλλά πηγαίνει πέρα από τον πάγκο του εργαστηρίου. Υπάρχει επίσης η ψυχολογία, η κοινωνιολογία και η φιλοσοφία του πόνου που πρέπει να εξηγηθεί. Έπειτα υπάρχουν και οι κλινικές δοκιμές ( ίσως το πιο

49 σημαντικό κομμάτι της επιστήμης της ιατρικής περίθαλψης), ερευνώντας τι πραγματικά λειτουργεί στον κόσμο. Ως εκ τούτου, την αποκαλώ «μάθηση της επιστήμης του πόνου». Η επιστήμη του πόνου μπορεί (και πρέπει) να γίνεται κατανοητή από όλους Τελευταία η κοινότητα της υγειονομικής περίθαλψης έχει μάθει πολλά για την επιστήμη του πόνου. Υπήρξε μια έκρηξη των ερευνών γύρω από αυτό το θέμα- ειδικά από τις νευροεπιστήμες. Ο όρος όσο και μπορούν το 2002 νευροεπιστήμη ακούγεται περίπλοκος. Τόσο οι γιατροί, οι θεραπευτές συχνά πιστεύουν πως οι ασθενείς τους δεν να κατανοήσουν αυτή την πληροφορία ωστόσο μια έρευνα εκτίμησε αυτή την υπόθεση. Πήραν επαγγελματίες υγείας και τους ασθενείς τους, εξέτασαν τη γνώση τους γύρω από τον πόνο πριν και μετά την εκπαίδευσή τους. Επίσης ρώτησαν τους επαγγελματίες υγείας να εκτιμήσουν πόσο καλά πίστευαν ότι τα πήγαν οι ασθενείς τους. Αποδείχθηκε ότι από μια σύντομη εκπαίδευση πάνω στον πόνο, οι ασθενείς είχαν πολύ καλύτερη επίδοση στο τεστ αυτό, καλύτερη από αυτή που είχαν υποθέσει οι επαγγελματίες της υγείας ότι θα είχαν. Επιπλέον, μετά από εκπαίδευση οι ασθενείς βελτίωσαν τις επιδόσεις τους στο τεστ από 29% σε 61% ή ακόμα και 80 %. Οπότε φθάνουμε στο συμπέρασμα ότι ο καθένας μπορεί να μάθει και να κατανοήσει αυτά τα πράγματα. Αξιοσημείωτο εύρημα ήταν το γεγονός πως οι επαγγελματίες υγείας βελτιώθηκαν από το 55% στο 75% χωρίς επιπλέον εκπαίδευση πάνω στην επιστήμη του πόνου, δηλαδή οι επαγγελματίες δηλαδή ήξεραν λιγότερα από τους μορφωμένους ασθενείς. Πως μπορεί στην πραγματικότητα η εκπαίδευση σχετικά με τον πόνο να τον μειώσει? Τώρα που το ξεφορτωθήκαμε αυτό, ας συζητήσουμε το πιο

50 ενδιαφέρον κομμάτι! Μέχρι στιγμής, ένα κομμάτι της έρευνας έχει συσσωρευτεί στην εξέταση την επίδρασης της εκπαίδευσης πάνω στην επιστήμη του πόνου, σε ασθενείς με χρόνιο πόνο. Το 2011 οι ερευνητές έκαναν μια συστηματική ανασκόπηση με τίτλο: η επίδραση της εκπαίδευσης των νευροεπιστημών πάνω στον πόνο, την αναπηρία, το άγχος, το στρες και το χρόνιο μυοσκελετικό πόνο. Αυτή η ανασκόπηση περιλαμβάνει 8 έρευνες με 401 ασθενείς και αξιολόγησε τα αποτελέσματά τους από την εκπαίδευσή τους στην επιστήμη του πόνου. Τα αποτελέσματα συντέθηκαν βασισμένα σε μεγέθη και γενικά έδειξαν θετικά αποτελέσματα. Εδώ είναι τα αποτελέσματά τους: «Για χρόνιες παθήσεις πόνου του μυοσκελετικού συστήματος, υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία ότι στρατηγικές εκπαίδευσης αντιμετώπισης της νευροβιολογίας και νευροφυσιολογίας του πόνου μπορούν να έχουν θετική επίδραση στον πόνο, την αναπηρία, τη φυσική απόδοση και την καταστροφικότητα.» Πώς; Περιμένετε έχει κι άλλο Η εκπαίδευση σχετικά με τον πόνο μπορεί να αποτρέψει ή να μειώσει την συχνότητα εμφάνισης του πόνου! Τώρα ξέρουμε ότι η μάθηση του πως λειτουργεί ο πόνος, μπορεί να τον μειώσει. Επιπλέον, μια πρόσφατη μελέτη παρέχει αποδείξεις ότι μπορεί να μειώσει ακόμη και την εμφάνιση του πόνου στο μέλλον. Η μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2011(τώρα μπορείτε να δείτε ποσό καινούριες είναι αυτές οι έρευνες) με τίτλο: σύντομη ψυχοκοινωνική εκπαίδευση, χωρίς πυρήνα σταθεροποίησης, μειώνει τις επιπτώσεις του πόνου χαμηλά στην μέση: αποτελέσματα από την πρόληψη της οσφυαλγίας σε τυχαίο δείγμα στρατιωτικών.

51 Αυτή ήταν μια μεγάλη έρευνα, οι ερευνητές ενέπλεξαν στρατιωτικούς χωρίς προηγούμενο ιστορικό πόνου χαμηλά στην μέση. Υπήρχαν 4 ομάδες θεραπείας : παραδοσιακή οσφυϊκή (χαμηλά στην πλάτη) άσκηση μόνο, παραδοσιακή οσφυϊκή ( χαμηλά στην πλάτη) άσκηση σε συνδυασμό με ψυχοκοινωνική εκπαίδευση, ασκήσεις σταθεροποίησης μόνο του πυρήνα ή ασκήσεις σταθεροποίησης του πυρήνα σε συνδυασμό με ψυχοκοινωνική εκπαίδευση. Η εκπαίδευση έγινε κατά τη διάρκεια μιας μόνο συνεδρίας και οι ασκήσεις για κάθε ομάδα διαρκούσαν 5 λεπτά, κάθε μέρα για 3 μήνες σερί. Οι παραδοσιακές οσφυϊκές ασκήσεις ήταν απλές και πλάγιες κοιλιακές ασκήσεις ενώ οι ασκήσεις σταθεροποίησης του πυρήνα ήταν εξειδικευμένες ασκήσεις σχεδιασμένες να στοχεύουν βαθύτερα στους μύες του κορμού. Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν έως και δύο χρόνια αργότερα, και ρωτήθηκαν για τη συχνότητα της οσφυαλγίας που τους οδήγησε στην αναζήτηση της ιατρικής περίθαλψης (γιατρό ή θεραπευτή). Κρατήστε αυτό κατά νου: πιθανώς όλοι είχαν την ίδια ποσότητα τραυματισμών στην πλάτη κατά τη διάρκεια της εργασίας και της εκπαίδευσης. Αλλά αυτό που ψάχνουμε είναι αν αυτοί οι τραυματισμοί οδηγούν σε χαμηλό πόνο στην πλάτη που απαιτεί ιατρική περίθαλψη. Αποτελέσματα : δεν υπήρχε καμία διαφορά ανάμεσα στις παραδοσιακές ασκήσεις χαμηλά στην πλάτη και τις ασκήσεις σταθερότητας του πυρήνα. Ίσως και οι δύο δούλεψαν, αλλά λάβετε υπόψη ότι οι εξειδικευμένες ως προς τον πυρήνα δεν ήταν καλύτερες. Ωστόσο, μία μόλις συνεδρία ψυχοκοινωνικής εκπαίδευσης μείωσε τη συχνότητα του χαμηλού πόνου στην πλάτη μέχρι και 5%. Πως; Εντάξει ας μιλήσουμε επιτέλους για το πώς μπορεί αυτό να συμβαίνει. Πως η εκπαίδευση σχετικά με τον πόνο μπορεί να βοηθήσει στη

52 μείωση ή την πρόληψη του πόνου: Μείωση του πόνου: Όταν οι άνθρωποι πονάνε, και ειδικά αν ο πόνος είναι χρόνιος, επικρατεί σύγχυση και τρόμος. Αυτή η αβεβαιότητα είναι που προκαλεί άγχος, στρες και φόβο στην κίνηση- όλα αυτά μπορούν να κάνουν τον πόνο πιο σοβαρό. Η μάθηση σχετικά με το πώς λειτουργεί ο πόνος μπορεί να τον κάνει λιγότερο τρομακτικό. Το να είσαι υπερβολικά ανήσυχος σχετικά με τον πόνο ονομάζεται «καταστροφικότητα». Αυτό είναι αρκετά κατανοητό και ίσως είναι και το λάθος των επαγγελματιών της υγείας. Έχουμε περάσει δεκαετίες λέγοντας στον κόσμο πως η πλάτη τους είναι «έξω» (ότι και να σημαίνει αυτό) και για αυτό το λόγο θα πρέπει να σταματήσουν να σκύβουν και να σηκώνουν πράγματα. Τα περισσότερα από αυτά είναι ανοησίες. Το να μάθει κανείς ότι ο πόνος είναι μια αντίληψη του εγκεφάλου κι όχι απλά μια αίσθηση που προκαλείται από τη βλάβη ή των τραυματισμό κάποιων ιστών, μπορεί να είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό στην μείωση της «καταστροφικότητας». Πιο απλά και μόνο η γνώση ότι ο πόνος δεν οφείλεται σε κάποια «ζημιά», μπορεί να μειώσει αυτή την αντίληψη της απειλής. Αυτό θα επιτρέψει σε κάποιον να κινείται πιο ελεύθερα, να βελτιώσει την λειτουργικότητά του και να μειώσει τον πόνο και την αναπηρία του. Μαθαίνοντας το πώς το νευρικό σύστημα αλλάζει απέναντι στον επίμονο πόνο μπορεί να βοηθήσει κάποιον να εκτιμήσει γιατί ο πόνος είναι τόσο πεισματάρης. Αυτό μπορεί επίσης να βοηθήσει τους ανθρώπους να αναπτύξουν στρατηγικές για να μειώσουν τον πόνο τους, ενώ παραμένουν ενεργοί με τη χρήση διαβαθμισμένης έκθεση για παράδειγμα. Τέλος, μαθαίνοντας ότι οι αλλαγές αυτές στο νευρικό σύστημα δηλαδή του εγκεφάλου μπορούν να αντιστραφούν, είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικό! Αυτό θα άρει μια σειρά διαθέσεων στο άτομο, που ανακουφίζει το άγχος και το φόβο της κίνησης, και,

53 τελικά, μπορεί να μειώσει τον πόνο. Όλα αυτά μόνο από το γεγονός ότι μαθαίνουμε πως λειτουργεί ο πόνος. Πρόληψη του πόνου: Σήμερα, οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι ο τραυματισμός χαμηλά στην μέση είναι μια «ποινή θανάτου» για την ικανότητά τους να κινηθούν άνετα. Αυτή-και δεν νομίζω ότι είμαι πάρα πολύ δραματικός εδώ-η αντίληψη του φόβου έχει επιδεινώσει σημαντικά το ποσοστό της ιατρικής περίθαλψης που αναζητούν οι άνθρωποι για τον χαμηλό πόνο στην μέση. Αλλά για τους ίδιους λόγους που αναφέρονται παραπάνω, η μάθηση του πως λειτουργεί ο πόνος μπορεί να μας αποτρέψει να υποφέρουμε από αυτόν. Εάν ξέρετε για ποιο λόγο πονάτε, την επόμενη φορά που θα σας ενοχλήσει η πλάτη σας, δεν θα σας πιάσει αυτόματα πανικός, καταστροφικότητα και δεν θα παγώσετε από τον φόβο. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν θα πονάτε. Οι τραυματισμοί πονάνε. Δεν μιλάμε για εξαφάνιση του πόνου, λες και δεν είναι τίποτα. Αλλά μιλάμε για πρόληψη του περιττού άγχους και προώθηση εποικοδομητικών πρακτικών ανάκαμψης. Ανακεφαλαίωση: 1) Πρώτα από όλα, ο καθένας μπορεί να καταλάβει πως λειτουργεί ο πόνος. Τα βασικά στοιχεία που οι άνθρωποι πρέπει να ξέρουν δεν είναι πολύπλοκα. 2)Η μάθηση σχετικά με το πώς λειτουργεί ο πόνος μας προλαμβάνει από την αντίληψη του πόνου ως απειλή. Δεδομένου ότι ο πόνος είναι ουσιαστικά ένα «ανιχνευτής της απειλής προωθώντας την επιβίωση», η μείωση της απειλής, θα μειώσει και τον πόνο. 3) Η εκπαίδευση σχετικά με την επιστήμη του πόνου, θα μειώσει την σύγχυση σχετικά με τον πόνο αλλά και την ανησυχία. Μειώνοντας αυτή την «καταστροφικότητα», ελαττώνεται και το

54 στρες και το άγχος, τα οποία ελαττώνουν και τον πόνο. 4) Η μάθηση σχετικά με την επιστήμη του πόνου μπορεί να μειώσει τον φόβο της κίνησης (κινησιοφοβία), το οποίο οδηγεί στην βελτίωση της κίνησης και στη μείωση της αναπηρίας. ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: Stress & Πόνος συνδέονται; μέρος 6ο Συνδυασμός Κρανιοϊερής Θεραπείας και Νευροθεραπείας: Μια θεραπευτική προταση για τον χρόνιο πόνο. Μπορεί ο συνδυασμός της Κρανιοϊερής Θεραπείας του Upledger και της Νευροθεραπείας -με βάση τα Νευροαντανακλαστικά σημεία στο σκελετό του ποδιού (NR)- να έχει τη δυναμική ώστε αποδειχθεί μια αποτελεσματική θεραπευτική προσέγγιση για τον χρόνιο πόνο; Ας θυμηθούμε, επιγραμματικά, τι έχουμε επισημάνει έως τώρα: Το ανθρώπινο σώμα είναι γενετικά προγραμματισμένο να ανταποκρίνεται σε στρεσογόνες καταστάσεις, ενεργοποιώντας ένα τμήμα του εγκεφάλου, γνωστό ωςμεταιχμιακό σύστημα, το οποίο είναι υπεύθυνο για την συναισθηματική αντίδραση μάχης ή φυγής. Το μεταιχμιακό σύστημα ελέγχει το κύκλωμα του χρόνιου πόνου και των συναισθημάτων. Στην πραγματικότητα το μεγαλύτερο τμήμα του ελέγχεται από

55 το υποσυνείδητο και λιγότερο από το συνειδητό του ανθρώπου. Το μεταιχμιακό σύστημα περιλαμβάνει πολλά επί μέρους τμήματα: την αμυγδαλή, τον ιππόκαμπο, την ψαλίδα, τα μαστοειδή σωμάτια, την υπόφυση, τον υποθάλαμο, τον έλικα προσαγωγίου, τον προμετωπιαίο φλοιό, το νησιδιακό φλοιό και τα βασικά γάγγλια. Σε καταστάσεις stress, μέσω της αντίδρασης του μεταιχμιακού συστήματος, το σώμα απελευθερώνει ορμόνες, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται ταχύπνοια, εφίδρωση, ταχυπαλμία, μυϊκός σπασμός, δύσκαμπτες αρθρώσεις, ή άλλες καταστάσεις που σχετίζονται με την «αντίδραση μάχης ή φυγής». Επίσης, είναι γεγονός ότι έχουμε δύο φυσικούς Εγκεφάλους. Οι περισσότεροι είμαστε εξοικειωμένοι με τον Εγκέφαλο που βρίσκεται στο κρανίο. Υπάρχει, όμως, και ένας δεύτερος Εγκέφαλος, στα έντερα. Πρόκειται για τον εντερικό Εγκέφαλο, ο οποίος περιέχει νεύρα και νευροδιαβιβαστές παρόμοιους μ εκείνους που βρίσκονται στον Εγκέφαλο τουκρανίου.

56 Οι δύο αυτοί Εγκέφαλοι επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω του Πνευμονογαστρικού νεύρου, έχοντας μια αμφίδρομη επιρροή. Σε περιπτώσεις μακροχρόνιου stress το έντερό μας δεν παράγει αρκετές ποσότητες καλών θρεπτικών στοιχείων, αλλά τα μετατρέπει σεκιτοκίνες, δηλαδή σε φλεγμονώδη προϊόντα. Όταν υπάρχουν στο σώμα αρκετά φλεγμονώδη προϊόντα, διεγείρουν τις νευρικές απολήξεις του πνευμονογαστρικού νεύρου μέσω του οποίου η διέγερση αυτή θα μεταφερθεί: α. στο περιφερειακό νευρικό σύστημα, προκαλώντας εστίες φλεγμονής στη περιφέρεια και β. στις εγκεφαλικές δομές, για να επαναληφθεί, για άλλη μια φορά, ο ίδιος μηχανισμός, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο. Ουσιαστικά αυτό που συμβαίνει δεν είναι τίποτα άλλο από διαταραχή της λειτουργικής αρμονίας. Έχει διαταραχθεί η ομοιόσταση, η οποία εκφράζεται ως δυσλειτουργία του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος και μπορεί να εκδηλωθεί με ένα σύνολο αισθητικών, κινητικών, ή νευρολογικών διαταραχών.

57 Ομοιόσταση είναι η ικανότητα του οργανισμού να διατηρεί σταθερό το εσωτερικό του περιβάλλον. Προϋποθέτει κατανάλωση ενέργειας και συντονισμό λειτουργίας διαφόρων οργάνων, ελέγχεται από τον υποθάλαμο και τον νησιδιακό φλοιό του εγκεφάλου, ενώ επιτυγχάνεται με ομοιαστατικούς μηχανισμούς που ρυθμίζουν τη θερμοκρασία του σώματος (36,6), το ph του αίματος(7,4), τη συγκέντρωση γλυκόζης στο αίμα, τη συγκέντρωση αερίων στο αίμα (O2, CO2), και την άμυνα του οργανισμού (ανοσοβιολογικό σύστημα). Η διαταραχή της ομοιόστασης μπορεί να είναι προσωρινή και αναστρέψιμη η οποία προκύπτει από ασθένεια, ή μη αναστρέψιμη και μόνιμη η οποία οδηγεί στον θάνατο. Προκαλείται περιβαλλοντικούς από παράγοντες παθογόνους (π.χ. μικροοργανισμούς, ακτινοβολίες, ακραίες από μεταβολές θερμοκρασίας), από τον τρόπο ζωής (κάπνισμα, καταχρήσεις οινοπνευματωδών ποτών, ναρκωτικά), ενώ σημαντικός είναι και ο ρόλος της κληρονομικότητας. Η ομοιόσταση μπορεί να θεωρηθεί και ως δυναμική αυτο-ρύθμιση ενός συστήματος. Αυτο-ρύθμιση είναι η δυνατότητα ενός συστήματος να μεταβαίνει εκούσια από μια κατάσταση δυσαρμονίας στην οργάνωσή του σε μια περισσότερο αρμονική κατάσταση. Ιδιαίτερα για τον ανθρώπινο οργανισμό, η έννοια της αυτο-ρύθμισης ως σύστημα, περιγράφει μια από τις θεμελιώδεις ιδιότητες του. Να αλλάζει, δηλαδή, από μόνο του τον τρόπο συμπεριφοράς, μεταβαίνοντας από μια κατάσταση δυσαρμονίας σε μια κατάσταση αρμονίας. Θεραπευτικός μας στόχος, λοιπόν, είναι να αποκαταστήσουμε τη λειτουργικότητα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, να ενισχύσουμε τον φυσικό αμυντικό μηχανισμό του σώματος, με τελικό σκοπό να αποκαταστήσουμε την ομοιόσταση. Είναι ουτοπία να σκεφτόμαστε ότι μπορούμε να αποκαταστήσουμε την ομοιόσταση σε ασθενείς με χρόνιο πόνο, αλλά αξίζει να το προσπαθήσουμε και να διαπιστώσουμε πόσο μακριά μπορούμε να φτάσουμε. Επίσης, είναι ουτοπία να πιστεύουμε ότι σε ένα τόσο σύνθετο πρόβλημα, με τόσους αστάθμητους παράγοντες, η λύση μπορεί να δοθεί μέσω μονοθεραπείας. Ένα σύνθετο πρόβλημα απαιτεί σύνθετη λύση! Η εμπειρία μας βοηθά να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι ο συνδυασμός της Κρανιοϊερής Θεραπείας και της Νευροθεραπείας με τη χρήση των Νεύροαντανακλαστικών σημείων έχει τη δυναμική να προσφέρει ποιότητα ζωής στο πάσχοντα.

58 Ας δούμε, για άλλη μια φορά, επιγραμματικά, τι μπορούμε να περιμένουμε από την εφαρμογή κάθε μεθόδου ξεχωριστά. Α. ΚΡΑΝΙΟΪΕΡΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μυελός, οι δυο βασικές συνιστώσες του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, είναι ευαισθητοποιημένοι στις μεταβολές της πίεσης. Αυξημένες πιέσεις σημαίνει χημικές αλλαγές που μπορεί να οδηγήσουν σε αισθητικές, κινητικές, ή νευρολογικές διαταραχές. Για να λειτουργήσουν αποτελεσματικά, απαιτούν ένα απόλυτα ισορροπημένο περιβάλλον. Ένα περιβάλλον που σχηματίζεται από τα οστά του κρανίου, του προσώπου, της σπονδυλικής στήλης, τα οστά της λεκάνης το ιερό οστό, το σύστημα των μεμβρανών που καλύπτει εσωτερικά τα οστά, το εγκεφαλονωτιαίο υγρό και ό,τι έχει σχέση με αυτά. Το περιβάλλον αυτό το ονομάζουμε κρανιοϊερο σύστημα. Η λειτουργικότητα του συστήματος αξιολογείται μέσω του κρανιοϊερού ρυθμού, που σύμφωνα με τον Dr Upledger, δεν είναι τίποτα άλλο από τον ρυθμό παραγωγής και απορρόφησης του εγκεφαλονωτιάιου υγρού. Ο Dr Upledger χαρακτηρίζει το σύστημα των μεμβρανών, που περιβάλλει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό, ως ένα ημίκλειστο υδραυλικό σύστημα. Δηλαδή, οποιαδήποτε πίεση ασκηθεί οπουδήποτε στο τοίχωμα του συγκεκριμένου συστήματος, μεταφέρεται οπουδήποτε μέσα στο σύστημα. Επομένως, ο περιορισμός στη λειτουργικότητα του κρανιοϊερού συστήματος θα επιφέρει αυξημένες πιέσεις, που μέσω του συστήματος των μεμβρανών θα επηρεάσει τον κρανιοϊερό ρυθμό, ενώ και ο εγκέφαλος, με τη σειρά του, θα δεχθεί αυξημένες πιέσεις. Η μεταβολή των ποιοτικών στοιχείων αυτού του ρυθμού, που μπορούν να γίνουν αντιληπτά από έναν εκπαιδευμένο θεραπευτή, είναι ένδειξη δυσλειτουργίας του συστήματος. Ο εκπαιδευμένος θεραπευτής, αφού αξιολογήσει τη λειτουργικότητα του συστήματος, με ήπιους χειρισμούς αποκαθιστά την ισορροπία, διευκολύνοντας τη διαδικασία της αυτο-ρύθμισης και αυτο-διόρθωσης που θα οδηγήσει στην ομοιόσταση. Β. ΝΕΥΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Τι είναι τα νεύρο-αντανακλαστικά σημεία στο σκελετό του ποδιού; Τα νεύρο-αντανακλαστικά σημεία (NR) είναι συγκεκριμένα σημεία που

59 αφορούν χιλιοστά από το περιόστεο των οστών του άκρο πόδα. Θεωρούμε ότι αυτά τα μικρά σημεία, αναλογικά, αντανακλούν σε συγκεκριμένα νεύρα του σώματος, άρα και τους ιστούς που ελέγχονται από αυτά. Έχουμε διαπιστώσει ότι όταν πιέζουμε/ερεθίζουμε αυτά τα σημεία, έχουμε ένα άμεσο αποτέλεσμα στα αντίστοιχα νεύρα και στους ιστούς - στόχους. Κάθε φορά ο θεραπευτής επιλέγει να ασκεί σταθερή πίεση σε συγκεκριμένα σημεία, ανάλογα με το προσδοκώμενο όφελος. Χρησιμοποιώντας τη πρώτη φάλαγγα του αντίχειρα ή τη φάλαγγα του δείκτη του χεριού του, μεταφέρει ερεθίσματα, μέσω του νευρικού συστήματος, ώστε να προκληθεί θεραπευτική μεταβολή στις δομές - στόχος. Εάν το νεύρο ή οι ιστοί - στόχος δυσλειτουργούν, τα σημεία θα αντιδράσουν εκλύοντας άλγος. Η πίεση διατηρείται έως ότου εξαλειφθεί - φύγει το άλγος (όχι πάντως περισσότερο από 15 δευτερόλεπτα). Στο διάστημα αυτό είναι δυνατόν να παρατηρηθεί κάποιο θεραπευτικό αποτέλεσμα στους ιστούς στόχο, ή στο νεύρο, ή στη νευρική δομή. Κάποια σημεία ενδεχομένως να αντιδράσουν εκλύοντας αυξανόμενο άλγος, ή παρατεταμένο άλγος. Σε αυτή την περίπτωση δεν θα υπάρξει θεραπευτική μεταβολή στους ιστούς - στόχο και επιβάλλεται να διακοπή η πίεση. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Με βάση τα προαναφερθέντα συμπεραίνουμε ότι: μέσω της Κρανιοϊερής Θεραπείας διευκολύνουμε το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα να αποκτήσει ένα ισορροπημένο περιβάλλον ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει αποτελεσματικά, ενώ μέσω της Νευροθεραπείας και των Νεύρο-αντανακλαστικών σημείων στα πέλματα μπορούμε να επιδράσουμε σε συγκεκριμένους ιστούς στόχους και να ενισχύσουμε το θεραπευτικό αποτέλεσμα. Θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι πρόκειται για δυο θεραπευτικές μεθόδους με αντίθετη θεωρητική προσέγγιση. Πράγματι ξεκινούν από διαφορετική αφετηρία αλλά στοχεύουν στο ίδιο αποτέλεσμα, την ομοιόσταση. Εκεί ακριβώς κρύβεται το πλεονέκτημα. Η διαφορετικότητα τους θα μπορέσει να καλύψει σημαντικούς και σύνθετους παραμέτρους του προβλήματος, οπότε προσδοκούμε ένα ισχυρό θεραπευτικό αποτέλεσμα. Ο συγκεκριμένος θεραπευτικός συνδυασμός έχει τη δυναμική να

60 μεταβάλει τη διαταραγμένη λειτουργικότητα του οργανισμού σε περισσότερο αρμονική και ισορροπημένη. Έτσι ενισχύεται η ανατροφοδότηση, δηλαδή η διεργασία της αυτο-ρύθμισης. Stress & Πόνος συνδέονται; μέρος 5ο ΚΡΑΝΙΟΪΕΡΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ (Dr UPLEDGER) ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ: Η Κρανιοϊερή Θεραπεία είναι μία μέθοδος θεραπείας με ήπιους χειρισμούς που εφαρμόζει ο θεραπευτής σε διάφορα σημεία του σώματος του ασθενή, ώστε να αποκαταστήσει την ισορροπία στο κρανιοϊερό σύστημα, με στόχο να ενεργοποιήσει την διαδικασία αυτοδιόρθωσης, που θα οδηγήσει στην «Oμοιόσταση». Πρόκειται για μια εν τω βάθει τεχνική που αντιμετωπίζει το ανθρώπινο σώμα ως «ολότητα». Το κρανιοϊερό σύστημα είναι ένα φυσιολογικό σύστημα που περιλαμβάνει τα οστά του κρανίου, του προσώπου, τη σπονδυλική

61 στήλη, το ιερό οστούν, τις υποκείμενες μηνιγγικές μεμβράνες, όλες τις άλλες δομές που συνδέονται με τις μήνιγγες και το Εγκεφαλονωτιαίο Υγρό (ΕΝΥ). Τα κρανιακά οστά και το ιερό οστούν χρησιμοποιούνται ως οστέινες λαβές για να επιτευχθεί η πρόσβαση στην υποκείμενη σκληρά μήνιγγα και να απελευθερωθούν οποιοιδήποτε περιορισμοί μέσα στο σύστημα. Όταν απελευθερωθούν οι περιορισμοί, ο οργανισμός λειτουργεί πιο αποτελεσματικά. Ο Dr John Upledger, ο θεμελιωτής της Κρανιοϊερής θεραπείας, αναφερόμενος στο θέμα είχε πει: «Είναι σαν να απομακρύνονται πέτρες από ένα ποτάμι κι έτσι δεν παρεμποδίζεται ο ρους». Το Εγκεφαλονωτιαίο Υγρό (ΕΝΥ) έχει στενή σχέση αλληλεπίδρασης με τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Είναι φανερό, λοιπόν, ότι εφόσον το ΕΝΥ εμπερικλείεται στο σύστημα της Σκληράς Μήνιγγας -το οποίο άμεσα ή/και έμμεσα, μέσω της περιτονίας, συνδέεται με κάθε μυ, άρθρωση, τένοντα και όργανο μέσα στο σώμα μας-, ένας περιορισμός μέσα στο κρανιοϊερό σύστημα μπορεί να επεκταθεί και να εμφανίσει συμπτώματα οπουδήποτε στο σώμα και το αντίστροφο. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του ερευνητικού έργου του Dr Upledger ισχύουν δύο βασικές αρχές: 1) Τα κρανιακά οστά συνδέονται μεταξύ τους με αρθρώσεις: τις κρανιακές ραφές, που είναι κινητές σ όλη την διάρκεια της ζωής μας, και 2) Υπάρχει μία ρυθμική κίνηση της υποκείμενης στα κρανιακά οστά μεμβράνης, δηλαδή της Σκληράς Μήνιγγας, ως αποτέλεσμα της παραγωγής και την επαναρρόφησης του ΕΝΥ, η οποία μεταδίδεται στα οστά. Λίγα λόγια για την ιστορία της Κρανιοϊερής Θεραπείας: Την «γέννηση» της Κρανιοϊερής Θεραπείας θα πρέπει να την αναζητήσουμε στις αρχές του 19ου αιώνα, από τον πατέρα της Οστεοπαθητικής, Dr A. T. Still, ο οποίος πίστευε ότι το σώμα αποτελεί ένα αυτορυθμιζόμενο, αυτοδιορθούμενο σύστημα.

62 Πίστευε, επίσης, ότι το σώμα λειτουργεί ως μία μονάδα και πως η δομή του σώματος είναι στενά συνδεδεμένη με την λειτουργία του. Εάν το σύστημα βρίσκεται δομικά σε ανισορροπία, θα προσπαθεί συνεχώς από τη φύση του να αναζητά την ομοιοστασία. Στις αρχές του 1900, ο Οστεοπαθητικός William G. Sutherland, μαθητής τουdr Still, έδειξε ενδιαφέρον για τον φυσικό σχεδιασμό του ανθρώπινου κρανίου. Όπως οι περισσότεροι θεραπευτές της δυτικής ιατρικής, είχε διδαχθεί ότι τα οστά του ανθρώπινου κρανίου αποτιτανούνται με την ολοκλήρωση της ανάπτυξης. Όταν εξέτασε το κρανίο, αντιλήφθηκε ότι οι κρανιακές ραφές ήταν στην πραγματικότητα αρθρώσεις και, κατά συνέπεια, δικαιολογούσαν την ύπαρξη κίνησης μεταξύ των οστών. Διαπίστωσε ότι «κάποια κρανιακά οστά ήταν λοξοτμημένα σαν τα βράγχια ψαριού, υποδεικνύοντας την αρθρική κινητικότητα κάποιου πρωτογενή αναπνευστικού μηχανισμού». Ο Dr Sutherland, χρησιμοποιώντας τον εαυτό του ως πειραματόζωο, με την βοήθεια διαφόρων έξυπνων μηχανημάτων που κατασκεύασε, άσκησε πίεση σε επιλεγμένα τμήματα του κρανίου του, προκαλώντας έτσι λειτουργικούς περιορισμούς. Κατέγραψε με τη βοήθεια της γυναίκας του, τις αλλαγές στη συμπεριφορά και τα τυχόν συμπτώματα που παρουσιάστηκαν, ενώ στη συνέχεια

63 απελευθέρωσε τις πιέσεις, οπότε διαπίστωσε ότι υποχώρησαν και τα συμπτώματα. Μάλιστα, αυτό το φαινόμενο ήταν επαναλαμβανόμενο. Ως αποτέλεσμα του μεγέθους των αντιδράσεων που δοκίμασε από τον πειραματισμό του και την εν συνεχεία αυτοδιόρθωσή του, ο Dr Sutherland συμπέρανε ότι απελευθερώνοντας τους περιορισμούς κατά μήκος των κρανιακών ραφών και επιτρέποντας έτσι την αρμόζουσα κίνηση, θα βελτιωνόταν συνολικά η λειτουργικότητα του οργανισμού. Με αυτόν τον τρόπο θεμελιώθηκε η Κρανιακή Οστεοπαθητική. Πέραν της Οστεοπαθητικής κοινότητας, πολύ λίγοι θεραπευτές στον δυτικό κόσμο πίστευαν τότε ότι τα κρανιακά οστά κινούνται μετά την παιδική ηλικία, μέχρι που εξελίχθηκε το έργο του Dr Upledger. Στις αρχές του 1970, ο Dr Upledger εργαζόταν, ως κλινικός ερευνητής, με μία ομάδα γιατρών κι ερευνητών στο Michigan State University. Στόχος τους ήταν να διαπιστώσουν την εγκυρότητα του έργου του Sutherland και να εξακριβώσουν αν τα κρανιακά οστά πράγματι κινούνται ή όχι. Στόχευαν, επίσης, να ερευνήσουν την σύνθεση του υλικού των κρανιακών ραφών.

64 Ο Dr Upledger και η ομάδα του στο Michigan State University χρησιμοποίησαν ηλεκτρονικό μικροσκόπιο για να προσδιορίσουν ότι το υλικό των ραφών συμπεριλαμβάνει αιμοφόρα αγγεία, νεύρα και συνδετικό ιστό. Ότι, δηλαδή, βρίσκουμε και στις υπόλοιπες κινητικές αρθρώσεις του σώματος. Αυτά τα ευρήματα συνέτειναν περισσότερο σε δυναμική κινητικότητα των κρανιακών οστών, σε αντίθεση με την οστέινη συγκόλλησή τους. Για να διαπιστώσουν αν τα κρανιακά οστά κινούνται, η ερευνητική ομάδα μελέτησε την κρανιακή κίνηση ζώντων πρωτευόντων. Στερεώνοντας κεραίες στα βρεγματικά οστά πιθήκων και μέσω της χρήσης ραδιοκυμάτων, είχαν την δυνατότητα να διαπιστώσουν την ύπαρξη ενός ρυθμού με εύρος κίνησης ανάμεσα στα κρανιακά οστά από 6 μέχρι 12 κύκλους ανά λεπτό. Μία μελέτη δημοσιευμένη από τον Thomas Adams, PhD, και τίτλο«κινητικότητα των βρεγματικών οστών σε αναισθητοποιημένη γάτα», ανέφερε ευρήματα μίας ρυθμικής κίνησης διαφορετικής από τον καρδιακό κι αναπνευστικό ρυθμό στις γάτες περίπου 11 κύκλους ανά λεπτό, χρησιμοποιώντας μετρητές εγκάρσια στα βρεγματικά οστά των γατών. καταπόνησης Ο Wallace και οι συνεργάτες του με τη χρήση υπερήχων παρατήρησαν ενδοκρανιακούς παλμούς ενός ρυθμού 9 κύκλων ανά λεπτό στον ανθρώπινο εγκέφαλο και στον ιστό μεμβράνης. Πλέον φαινόταν αδιαμφισβήτητο ότι ίσχυε η θεωρία του Sutherland. Όμως τι πράγματι προκαλούσε την κίνηση των κρανιακών οστών; Δύο θεωρίες επικράτησαν: α) ο μηχανισμός του υποδοχέα τάσεως και β) η θεωρία σωματιδίου αραχνοειδούς κοκκίωσης. Μηχανισμός του υποδοχέα τάσεως: Σύμφωνα με τα έως τότε γνωστά ανατομικά δεδομένα, τα οποία δεχόμαστε και σήμερα, το σύστημα των μεμβρανών που περιβάλλει το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα έχει στενή σχέση με τα οστά του κρανίου και στηρίζεται σε διάφορα σημεία κατά μήκος του

65 σπονδυλικού σωλήνα. Το αναφερόμενο ως ενδοκρανιακό σύστημα μεμβρανών, αποτελείται από ένα κάθετο σύστημα μεμβράνης που σχηματίζεται από το δρέπανο του εγκεφάλου και το δρέπανο της παρεγκεφαλίδας, το οποίο συνεχίζει προς τα κάτω για να σχηματίσει έναν ισχυρό, πυκνό κύκλο ιστού γύρω από το ινιακό τρήμα. Το οριζόντιο τμήμα του ενδοκρανιακού συστήματος μεμβρανών δημιουργείται από «φύλλα» που διατρέχουν παραπλεύρως το άνω μέρος του δρεπάνου του εγκεφάλου και το κάτω μέρος του δρεπάνου της παρεγκεφαλίδας, σχηματίζοντας μία οριζόντια μεμβράνη δύο στιβάδων: το σκηνίδιο του εγκεφάλου και το σκηνίδιο της παρεγκεφαλίδας, αντίστοιχα. Γνωρίζουμε, επίσης, ότι το ΕΝΥ βρίσκεται μέσα στην σκληρά μήνιγγα, μέσα στον υπαραχνοειδή χώρο και σχηματίζεται μέσα στο σύστημα κοιλιών του εγκεφάλου. Πριν από την έρευνα του Michigan State, ο Dr Sutherland πίστευε ότι το θεμέλιο για κάθε κίνηση των κρανιακών οστών ήταν η κίνηση στην σφηνοβασική (σφήνο-ινιακή) άρθρωση. Πίστευε ότι υπήρχε συστολή και

66 διαστολή του συστήματος κοιλιών και πως αυτή η εκτατική κίνηση προκαλούσε κίνηση στην σφηνοβασική άρθρωση, ή αλλιώς μία πράξη του εγκεφάλου εξωτερικής άντλησης. Αν και το μεγαλύτερο μέρος του μοντέλου του Dr Sutherland επιβεβαιώθηκε στην έρευνα του Dr Upledger, ο τελευταίος θέτει ως αξίωμα ότι στην πραγματικότητα υπάρχει μία εσωτερική αντλία και οι υποδοχείς όγκου/πίεσης ευθύνονται για τις αλλαγές του όγκου του ΕΝΥ, καθώς και ότι αυτή η μεταβολή όγκου του ΕΝΥ μέσα στο ενδοκρανιακό σύστημα μεμβρανών προκαλεί την κίνηση των κρανιακών οστών. Ο Dr Upledger και οι συνεργάτες του διατύπωσαν το «υδραυλικό μοντέλο στατικής πίεσης», επεξηγώντας τον κρανιοϊερό ρυθμό, με την αυξομείωση της ποσότητας του ΕΝΥ και τη σχέση του με την κίνηση ανάμεσα στα κρανιακά οστά. Αυτό το μοντέλο είναι ένα ημίκλειστο υδραυλικό σύστημα μέσα στο οποίο το ΕΝΥ παράγεται και επαναρροφάται συνεχώς εντός της δεξαμενής του μηνιγγικού συστήματος. Ως προς την φυσιολογία, αυτό που συμβαίνει εκκρίνεται με σταθερό οβελιαίας ραφής και αραχνοειδών σωματίωνφλεβικό σύστημα. είναι ότι το Εγκεφαλονωτιαίο Υγρό ρυθμό, μέσω των αραχνοειδών λαχνών της στον πρόσθιο οβελιαίο κόλπο -μέσω των και στη συνέχεια επαναρροφάται πίσω στο

67 Σε νεκροτομή και με τη χρήση ηλεκτρονικού μικροσκοπίου εντοπίστηκαν ευαίσθητοι στην πίεση υποδοχείς μέσα στο βασικό υλικό της οβελιαίας ραφής, μαζί με νευρικές οδούς που καταλήγουν στο χοριοειδές πλέγμα των πλαγίων κοιλιών. Θεωρητικά αυτοί οι υποδοχείς πίεσης μπορεί να δίνουν σήμα στο χοριοειδές πλέγμα προκειμένου να αυξήσει την παραγωγή εγκεφαλονωτιαίου υγρού, όταν έχει φθάσει σ έναν χαμηλό ουδό. Όταν έχει παραχθεί αρκετό υγρό, οι μηνιγγικές μεμβράνες διαστέλλονται ως το σημείο ενεργοποίησης των υποδοχέων τάσεως στην οβελιαία ραφή, δίνοντας σήμα στο χοριοειδές πλέγμα να σταματήσει την παραγωγή του. Το ΕΝΥ εξακολουθεί να επαναρροφάται μέσω των αραχνοειδών λαχνών έως ότου φθάσει στον κατώτατο ουδό. Τότε, οι υποδοχείς αίσθησης στη ραφή θα στείλουν πάλι σήμα στο χοριοειδές πλέγμα για να παράγει εκ νέου υγρό. Αυτή η δυναμική θεωρία διατυπώνει ότι το εγκεφαλονωτιαίο υγρό παράγεται μ έναν ρυθμό διπλάσιο από εκείνον της σταθερής επαναρρόφησης, και πως όταν φθάσει σ έναν ανώτατο ουδό, η παραγωγή παύει σταματά από έναν εσωτερικό μηχανισμό ομοιοστασίας. Θεωρία σωματιδίου αραχνοειδούς κοκκίωσης: Ένας άλλος μηχανισμός ανάδρασης που μπορεί να υποστηρίζει την ρυθμική ροή του Εγκεφαλονωτιαίου υγρού μέσα στο κρανιοϊερό σύστημα είναι εκείνος που εμπλέκει το σωματίδιο αραχνοειδούς κοκκίωσης. Το σωματίδιο αυτό προβάλλεται στο κάτω μέρος του

68 οβελιαίου κόλπου, στην γωνία ένωσής του με την μεγάλη εγκεφαλική φλέβα και περιέχει ένα ημιτονοειδές πλέγμα αιμοφόρων αγγείων που, όταν βρίσκεται σε κατάσταση συμφόρησης, λειτουργεί ως μηχανισμός αντεπίστροφης βαλβίδας. Η αυξανόμενη αντίθλιψη από τα συμφορημένα αγγεία, μπορεί να επηρεάζει την έκκριση του Εγκεφαλονωτιαίου Υγρού στο χοριοειδές πλέγμα των πλαγίων κοιλιών. Και οι δύο αυτές θεωρίες που περιγράψαμε, ενισχύουν την υπόθεση του «υδραυλικού μοντέλου στατικής πίεσης» και της ικανότητάς του να είναι η κινητήριος δύναμη του Κρανιοϊερού ρυθμού. Επίδραση των περιορισμών στον κρανιοϊερό ρυθμό: Ο Dr Upledger και οι συνεργάτες του, υποστήριζαν ότι με επαρκή εκπαίδευση κι εξάσκηση, ένας ικανός θεραπευτής μπορεί να ανιχνεύει και να αξιολογεί την ποιότητα του Κρανιοϊερού ρυθμού ενός ατόμου οπουδήποτε επάνω στο σώμα του. Αυτός ο ρυθμός διακόπτεται, ή μεταβάλλονται τα ποιοτικά του στοιχεία, όταν εμφανίζονται περιορισμοί. Πώς, όμως, εμφανίζονται αυτοί οι περιορισμοί μέσα στο σύστημα, πώς επηρεάζουν τον ασθενή και τι μπορούν οι θεραπευτές να κάνουν γι αυτό; Ας υποθέσουμε ότι κάποιος μπορεί να έχει ένα άμεσο τραύμα που να επηρεάζει κατευθείαν ένα κρανιακό οστό, το όριο της άρθρωσης κάποιας ραφής, ή την ίδια την μεμβράνη, ή/και ότι κάποιος μπορεί να υφίσταται ένα έμμεσο τραύμα, το οποίο πιθανώς να επηρεάζει το σύστημα των μεμβρανών. Το άμεσο τραύμα εξηγείται εύκολα. Μπορεί να προκύψει από οποιοδήποτε γεγονός: ένα κόψιμο ή γδάρσιμο, μία πληγή που επουλώνεται, ένα τράνταγμα από αυτοκινητιστικό ατύχημα, μία πτώση, ένα κάταγμα, κτλ. Ένα έμμεσο τραύμα μπορεί να προέλθει από συμβάντα όπως: κακώσεις από επαναλαμβανόμενη κίνηση, κακή στάση στο κάθισμα ή την όρθια θέση, συνήθειες στην κίνηση ή στην στάση που βγάζουν το σώμα από την σωστή ανατομική μορφολογία, αλλά και στάσεις

69 που αντανακλούν συναισθηματικά προβλήματα όπως: το κοινό σκύψιμο των πολύ ψηλών ανθρώπων, ή η κυρτή στάση λόγω κατάθλιψης. Μπορεί να προκύψει επίσης από συναισθηματική επιβάρυνση ή ακόμη και από κάποιο λεκτικό ερέθιαμα. Το περιτοναϊκό σύστημα του σώματος «παίζει» σημαντικό ρόλο και στα άμεσα και στα έμμεσα τραύματα, που καταλήγουν σε περιορισμούς του Κρανιοϊερού ρυθμού. Θυμηθείτε ότι η περιτονία είναι ένα ινώδες κολλαγονούχο δίκτυο συνδετικού ιστού, που διατρέχει ολόκληρο το σώμα, καλύπτοντας κάθε μυ, όργανο, οστέινη δομή και κύτταρο στο σώμα. Για να αντιληφθούμε τον τρόπο που καλύπτει το σώμα η περιτονία, ας χρησιμοποιήσουμε, μεταφορικά, το παράδειγμα ενός κεριού με κοχύλια τοποθετημένα στο εσωτερικό του. Τα κοχύλια θα αντιπροσώπευαν κάθε κύτταρο, κάθε όργανο, κάθε μυ, οστό και νεύρο στο σώμα και το κερί θα αντιπροσώπευε την περιτονία. Ανατομικά, η περιτονία πορεύεται αρχικά σε μία επιμήκη κατεύθυνση μέσα στο οβελιαίο επίπεδο από την κορυφή του κρανίου έως την πελματική περιτονία των ποδιών σε ένα συνεχές αλληλένδετο δίκτυο συνδετικών ιστών. Υπάρχουν, επίσης,

70 οριζόντια διαφράγματα, ή πτυχές της περιτονίας που δημιουργούν κοιλότητες, οι οποίες διευκολύνουν την ακέραια μορφή και την σταθερότητα, ενώ επιτρέπουν στα σπλαχνικά όργανά μας να παραμένουν στη θέση τους. Χωρίς αυτές τις οριζόντιες πτυχές της περιτονίας, θα επικρατούσε η βαρύτητα και τα νεφρά μας θα έπεφταν μέσα στην πυελική λεκάνη, οι πνεύμονές μας θα εκτείνονταν συνεχώς πλάγια και θα έπεφταν στην κοιλιακή κοιλότητα κλπ. Οι οριζόντιες πτυχές της περιτονίας εντοπίζονται στη βάση του ινιακού οστού, στο ύψος του υοειδούς οστού, στο λαιμό, στη θωρακική είσοδο, στο αναπνευστικό διάφραγμα και στην έδρα της πυέλου. Η περιτονία, η οποία σχηματίζει τη Σκληρά Μήνιγγα, περιβάλλει εσωτερικά το κρανίο και τον νωτιαίο μυελό και σχηματίζει το έλυτρο της Σκληράς Μήνιγγας, μέσω του οποίου γίνεται αντιληπτός ο κρανιοϊερός ρυθμός.από τα προηγούμενα προκύπτει ότι τυχόν τάση που αναπτύσσεται από οποιοδήποτε τραύμα στο περιτοναϊκό σύστημα, μπορεί να μεταφερθεί οπουδήποτε στο σώμα. Εφόσον η περιτονία βρίσκεται παντού, και οι συμφύσεις της μπορούν να παράγουν και να εκτείνουν την επίδρασή τους με πολλούς τρόπους και σε πολλές κατευθύνσεις, οπουδήποτε μέσα στο σώμα. Επομένως, είναι δυνατό για παράδειγμα, μία κάκωση στο γόνατο να προκαλέσει συμπτώματα στο κρανίο με μορφή κεφαλαλγιών ή εμβοών, ακόμη κι αν δεν υπάρχει

71 απευθείας νευρομυϊκή ή οστική σύνδεση με το ίδιο το γόνατο. Έχοντας υπόψη αυτό το μοντέλο, οι θεραπευτές είναι απαραίτητο να μάθουν να αντιμετωπίζουν το περιτοναϊκό σύστημα ως μία ολοκληρωμένη μονάδα, αντί να εστιάζουν απλά στην περιοχή του συμπτώματος ή της κάκωσης. Το πρωτόκολλο αξιολόγησης και θεραπείας του κρανιοϊερού συστήματος του Dr Upledger: Οι θεραπευτές της κρανιοϊερής θεραπείας απελευθερώνουν αρχικά τις περιτοναϊκές συμφύσεις μέσω τεχνικών απελευθέρωσης των οριζοντίων διαφραγμάτων, ενώ στη συνέχεια απελευθερώνουν τους περιορισμούς των μεμβρανών με την κινητοποίηση των χωριστών οστών του κρανίου, τα οποία προσκολλώνται απευθείας στις κρανιακές μεμβράνες. Ο Dr Upledger επινόησε ένα πρωτόκολλο σταδιακών ενεργειών για να αξιολογεί και να θεραπεύει το κρανιοϊερό σύστημα. Τα εννέα βήματα της τεχνικής Dr Upledger: Με ένα απαλό άγγιγμα σε διάφορα σημεία του σώματος ο εκπαιδευμένος θεραπευτής μπορεί να εντοπίσει περιοχές με ασυμμετρία του Κρανιοιερού ρυθμού. Η ασυμμετρία αυτή μας δείχνει ότι για κάποιο λόγο η συγκεκριμένη περιοχή δυσλειτουργεί. Η δυσλειτουργία μπορεί να εκφρασθεί με ποικιλία συμπτωμάτων. Το πρώτο βήμα του θεραπευτή είναι να προκαλέσει μια παύση μέσα στο κρανιοϊερό σύστημα του ασθενούς, που ονομάζεται «σημείο ηρεμίας still point». Το «σημείο ηρεμίας» προκαλείται όταν διακοπεί ο Κρανιοιερός ρυθμός με έναν τρόπο ήπιο και φυσικό. Όταν, δηλαδή, ανασταλεί για ένα διάστημα η παραγωγή και απορρόφηση του Εγκεφαλονωτιαίου Υγρού, όχι απότομα ή βίαια, αλλά με ένα τρόπο που μπορεί να περιγραφεί ως «παρατεταμένη παύση». Μπορεί να την προκαλέσει ο θεραπευτής, με σκοπό να διευκολύνει την απελευθέρωση των περιορισμών στο σύστημα των μεμβρανών που περιβάλλει τον Εγκέφαλο και τον Νωτιαίο Μυελό. Η ήπια και φυσική παύση της

72 ροής του υγρού, επιδρά με έναν δυναμικό τρόπο. Προκαλεί στιγμιαία αύξηση της ποσότητας του Εγκεφαλονωτιαίου Υγρού μέσα στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα και κατά συνέπεια διάταση των μεμβρανών, με αποτέλεσμα την απελευθέρωση περιοχών με περιορισμένη ελαστικότητα ή περιοχών με συμφύσεις. Έτσι όταν το υγρό κυκλοφορήσει εκ νέου, έχει προκληθεί αυτόματα η απελευθέρωση των εμπλεκομένων ιστών και επιπλέον αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος μέσα στον Εγκέφαλο, με θεραπευτικό αποτέλεσμα τόσο στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, όσο και σε ολόκληρο το σώμα. Το δεύτερο βήμα στο πρωτόκολλο του Dr. Upledger απελευθερώνει περιορισμούς στα οριζόντια περιτοναϊκά διαφράγματα που, όπως περιγράφηκε νωρίτερα, βρίσκονται στο ύψος της πυέλου, στο αναπνευστικό διάφραγμα, στην θωρακική έξοδο (είσοδο), στο υοειδές οστό, και στην βάση του κρανίου ή την υποϊνιακή χώρα. Οι περισσότερες επιμήκεις περιτοναϊκές ίνες μπορούν να είναι ευπρόσιτες μέσω αυτών των οριζοντίων διαφραγμάτων. Ο θεραπευτής εφαρμόζει μυοπεριτοναϊκές τεχνικές, με σκοπό να απελευθερώσει τους περιορισμούς, που βρίσκονται ανάμεσα στο ένα χέρι -που ακουμπάει την άνω επιφάνεια του σώματος- και στο άλλο -που ακουμπάει την κάτω επιφάνεια του σώματος, στην περιοχή της οριζόντιας πτυχής. Αφού απελευθερωθούν όλα τα παραπάνω οριζόντια διαφράγματα, το τρίτο βήμα στο πρωτόκολλο έρχεται να αποκαταστήσει την ελευθερία στη λειτουργικότητα του ιερού οστού σε σχέση με τη κατώτερη οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης και τα λαγόνια οστά. Το «κρανιοϊερό σύστημα» έχει άμεση πρόσφυση της σκληράς μήνιγγας στο ύψος του δεύτερου «ιερού σπονδύλου» (Ι2), έτσι περιορισμοί σε αυτό μπορούν, άμεσα, να επηρεάσουν δυσμενώς την ροή του συστήματος, όχι μόνο στο ύψος του οσφυϊερού τμήματος της σπονδυλικής στήλης, αλλά και σε όλη την διαδρομή προς το κεφάλι και τον αυχένα. Ο σωλήνας της σκληράς μήνιγγας προορίζεται να γλιστρά ελεύθερα μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα, ενώ το ινιακό οστό του κρανίου και το ιερό οστούν είναι

73 σχεδιασμένα έτσι ώστε να κινούνται συγχρονισμένα το ένα με το άλλο. Μετά την απελευθέρωση του ιερού οστού, ο θεραπευτής μπορεί να εκτελέσει «ελκυσμό του σωλήνα της σκληράς μήνιγγας» μέσω του ιερού οστού, ακολουθούμενο από το τέταρτο βήμα: μία «ταλάντευση και ολίσθηση» του σωλήνα της σκληράς μήνιγγας, κρατώντας και τα δύο άκρα -το ιερό και το ινιακότου σωλήνα. Να επιχειρήσει, δηλαδή, ο θεραπευτής αύξηση της ελαστικότητας της σκληράς μήνιγγας μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα. Η ταλάντευση και η ολίσθηση είναι χρήσιμες για την αξιολόγηση και για την θεραπεία, καθώς ο εξασκημένος θεραπευτής μπορεί να νιώσει ανάμεσα στα χέρια του πού παραμένουν περαιτέρω περιορισμοί και να εντοπίσει ποια τμήματα είναι ακινητοποιημένα μέσα στο σύστημα. Εφόσον ο θεραπευτής νιώσει περιορισμό στο ύψος του 6ου θωρακικού σπονδύλου (Θ6), για παράδειγμα, τότε μπορεί να αναρωτηθεί: «Ο περιορισμός βρίσκεται μέσα στον σωλήνα ακριβώς κάτω από τον Θ6, ή βρίσκεται ακριβώς έξω από τον σωλήνα της σκληράς μήνιγγας στον περιβάλλοντα μαλακό ιστό ή άρθρωση; Μήπως βρίσκεται κάπου μακρύτερα στα σπλάχνα, ή την περιτονία, δημιουργώντας φραγμό στο ύψος του Θ6» Από τη στιγμή που θα εντοπιστεί με ακρίβεια ο περιορισμός, ο θεραπευτής μπορεί να χρησιμοποιήσει άλλες μεθόδους -όπως κινητοποίηση των αρθρώσεων και μυοπεριτοναϊκή απελευθέρωσηπροκειμένου να απελευθερώσει αυτά τα δύο επίπεδα και να αποκαταστήσει εντελώς την ελαστικότητα στον σωλήνα της σκληράς μήνιγγας από το ένα άκρο έως το άλλο. Tο πέμπτο βήμα της τεχνικής εστιάζει στην αποκατάσταση των περιορισμών των ίδιων των κρανιακών ραφών και του ενδοκράνιου συστήματος των μεμβρανών. Κάθε οστό ενώνεται με άλλα οστά αλλά και με διαφορετικές κρανιακές μεμβράνες. Ασκώντας ήπια έλξη 5gr στο μετωπιαίο οστό με πρόσθια φορά και στα βρεγματικά οστά προς τα άνω, ο θεραπευτής επιδρά στο δρέπανο του εγκεφάλου και το κάθετο σύστημα μεμβρανών. Το μετωπιαίο οστό βρίσκεται πρόσθια πάνω από τον εγκεφαλικό φλοιό. Έτσι, αποσυμπιέζοντας τη

74 συγκεκριμένη περιοχή, μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα σε κεφαλαλγίες, τραύματα στο κεφάλι, και προβλήματα των μετωπιαίων κόλπων. Για παράδειγμα, παιδιά με εγκεφαλική παράλυση μπορεί να έχουν επικάλυψη της μετωπιαίας ραφής και η απελευθέρωσή της μπορεί να καταλήξει σε σημαντικές μειώσεις του ποσοστού σπαστικότητας τους. Εφόσον το οριζόντιο πέταλο του μετωπιαίου οστού συμβάλλει στην οφθαλμική και ρινική κοιλότητα, η αποσυμπίεση εδώ θα μπορούσε να επηρεάσει θετικά πόνους στα μάτια και οσφρητικές εκροές, όπως και την παροχέτευση των ιγμορίων. Τα βρεγματικά οστά εφάπτονται του εγκεφαλικού φλοιού. Το έκτο βήμα επιτρέπει στον θεραπευτή να αποσυμπιέσει τον ίδιο τον εγκέφαλο. Η προς τα άνω ήπια έλξη των βρεγματικών οστών συμβάλλει στην απελευθέρωση από περιορισμούς των μετωπιαίων οστών, των κροταφικών οστών, του σφηνοειδούς και του ινιακού οστού. Η οβελιαία ραφή πορεύεται ανάμεσα στα βρεγματικά οστά, και το δρέπανο του εγκεφάλου εφάπτεται της εσωτερικής επιφάνειας αυτού του ζεύγους οστών. Χρησιμοποιώντας την τεχνική της προς τα άνω έλξης των οστών, ο εξασκημένος θεραπευτής μπορεί να κινητοποιήσει και να απελευθερώσει τους περιορισμούς του δρεπάνου του εγκεφάλου, να κινηθεί μέσω του δρεπάνου της παρεγκεφαλίδας και να συνεχίσει προς τα κάτω, απελευθερώνοντας τον ίδιο τον σωλήνα της σκληράς μήνιγγας. Αυτή η τεχνική είναι εξαίρετη για την βελτίωση της ανταλλαγής υγρού μέσα στο κοιλιακό σύστημα. Ενδείξεις και συμπτώματα όπως κεφαλαλγίες, προβλήματα των ιγμορείων, παροδικά ισχαιμικά επεισόδια, απώλεια μνήμης, και δυσκολία στην οργάνωση κινήσεων μπορούν να επανορθωθούν με αυτή την τεχνική. Στα βήματα επτά και οκτώ, η απελευθέρωση του σφηνοειδούς οστού στην πρόσθια-οπίσθια διεύθυνση, και των κροταφικών οστών πλάγια, επανορθώνει περιορισμούς του «σκηνιδίου του εγκεφάλου» και του «σκηνιδίου της παρεγκεφαλίδας», γνωστά και ως το οριζόντιο σύστημα μεμβρανών.

75 Τα κρανιακά νεύρα ΙΙΙ (το κοινό οφθαλμοκινητικό), ΙV (το τροχιλιακό), και VΙ (το απαγωγό) διαδράμουν ανάμεσα στις στιβάδες του οριζόντιου συστήματος μεμβρανών, και έτσι οι δυσλειτουργίες που σχετίζονται με την κίνηση των ματιών πιθανόν μπορούν να βελτιωθούν με αυτές τις τεχνικές. Τα κροταφικά οστά χρησιμοποιούνται βασικά ως οστέινες λαβές για να διευρυνθεί προς τα πλάγια η μεμβράνη. Αποσυμπίεση των κροταφικών οστών μπορεί, επίσης, να απελευθερώσει την περιτονία που συνδέεται με δομές οι οποίες προσφύονται στα κροταφικά οστά και στην μαστοειδή απόφυση. Επειδή ο στερνοκλειδομαστοειδής μυς, ο σπληνοειδής κεφαλικός μυς, ο ορθός κεφαλικός μυς, ο επιμήκης κεφαλικός μυς, καθώς και οι κροταφίτες μύες προσφύονται στα κροταφικά οστά, θα ήταν καλό οι θεραπευτές να αξιολογούν τους πιθανούς περιορισμούς στα κροταφικά οστά για συμπτώματα άλγους στον αυχένα και στους ώμους, κακώσεις από βίαιο τράνταγμα, και προβλήματα της κάτω κροταφογναθικής άρθρωσης. Όταν θα έχουν απελευθερωθεί τα κροταφικά οστά, η προσοχή θα πρέπει να στραφεί πλέον στην κάτω γνάθο. Όσον αφορά την εμπλοκή των κρανιακών νεύρων V (τρίδυμο) -το