ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ. «Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα Συνεισφορά στην Οικονομία και Προοπτικές Ανάπτυξης»

Transcript

1 ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ «Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα Συνεισφορά στην Οικονομία και Προοπτικές Ανάπτυξης»

2 «Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα Συνεισφορά στην Οικονομία και Προοπτικές Ανάπτυξης» Άρθρο Βασίλη Γούναρη Προέδρου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) A/A Μέσο Ημερομηνία Τίτλος Σελίδα ONLINE ΜΕΣΑ 1 amna.gr 20/4/2018 Kάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9 ευρώ 2 enikonomia.gr 20/4/ analitis.gr 20/4/ palo.gr 20/4/ energia.gr 20/4/ ergasia.nws.gr 20/4/2018 Γούναρης: Κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9 ευρώ Kάθε Ευρώ Δαπάνης Για Την Αγορά Χημικών Ουσιών Και Προϊόντων Αυξάνει Το ΑΕΠ Κατά 1,9 Ευρώ Γούναρης: Κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9 ευρώ Κάθε Ευρώ Δαπάνης για την Αγορά Χημικών Ουσιών και Προϊόντων Αυξάνει το ΑΕΠ Κατά 1,9 Ευρώ Kάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9 ευρώ eyrw/ H Επόμενη Μέρα της Χημικής Βιομηχανίας Εμπόδια και Προοπτικές 7 chemeng.ntua.gr 21/4/2018 Εσπερίδα Συνδέσμου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών, globalsustain.org 21/4/2018 ΣΕΧΒ: Εκδήλωση με θέμα: Η Επόμενη Μέρα της Χημικής Βιομηχανίας - Εμπόδια και Προοπτικές 9 energypress.gr 23/4/2018 Την Τετάρτη παρουσιάζει ο ΣΕΧΒ την έρευνα για τη χημική βιομηχανία στην Ελλάδα Δελτίο Τύπου:«Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα Συνεισφορά στην Οικονομία και Προοπτικές Ανάπτυξης» PRINT ΜΕΣΑ 10 DOCUMENTO 29/4/2018 Η ΧΗΜΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΖΕΝΙΘ ΣΤΟ ΝΑΔΙΡ 10,11 11 ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 30/4/2018 ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ ΤΗΣ ΧΗΜΙΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ 27/4/2018 ΣΤΑ 3,1 ΔΙΣ Η ΔΥΝΗΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΧΗΜΙΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ 14 ONLINE ΜΕΣΑ 13 energypress.gr 26/4/2018 ΙΟΒΕ: Δυσμενείς συνέπειες για τον εγχώριο κλάδο χημικών από το ενεργειακό κόστος και τη φορολόγηση του αερίου ως πρώτη ύλη 14 businessnews.gr 26/4/2018 ΣΕΧΒ: Ποιες είναι οι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα; 15 inewsgr.com 26/4/2018 ΣΕΧΒ: Ποιες είναι οι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα;

3 16 amna.gr 26/4/2018 Η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στην οικονομία και οι προοπτικές ανάπτυξής της 17 euro2day.gr 26/4/2018 Με διπλό χάντικαπ κινείται η ελληνική χημική βιομηχανία 18 palo.gr 26/4/2018 ΙΟΒΕ: Oι αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα 19 capital.gr 26/4/2018 ΙΟΒΕ: Oι αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα 20 NAFTEMPORIKH 27/4/2018 Στα 3,1 δισ. Η δυνητική ανάπτυξη της χημικής βιομηχανίας 21 acploes.com 26/4/2018 Με διπλό χάντικαπ κινείται η ελληνική χημική βιομηχανία %CF%87%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CF%80- %CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%B5%CE%AF%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%B7- %CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE/ 22 newsit.gr 27/4/2018 Έρευνα ΙΟΒΕ: Οι φόροι πλήττουν το φυσικό αέριο και αυξάνουν το ενεργειακό κόστος στην βιομηχανία χημικών 23 msn.com 26/4/2018 ΙΟΒΕ: Oι αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα analitis.gr 26/4/2018 Η Συνεισφορά Της Χημικής Βιομηχανίας Στην Οικονομία Και Οι Προοπτικές Ανάπτυξής Της 25 dimoprasion.gr 26/4/2018 Σημαντική η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στην οικονομία 26 economy365.gr 26/4/2018 Οι δύο προκλήσεις για την ανάκαμψη της χημικής βιομηχανίας 27 multi-news.gr 26/4/2018 Με διπλό χάντικαπ κινείται η ελληνική χημική βιομηχανία

4 28 vasilisg.blogspot.gr 26/4/2018 Με διπλό χάντικαπ κινείται η ελληνική χημική βιομηχανία 29 bankinfo.gr 26/4/2018 ΣΕΧΒ: Ποιες είναι οι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα; %CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%BF%CE%B9- %CE%BC%CE%B5%CF%83%CE%BF%CF%80%CF%81%CF%8C%CE%B8%CE%B5%CF%83%CE%BC%CE%B5%CF%82- %CE%B1%CE%BD%CE%B1/ 30 theonlinepress.gr 27/4/2018 Έρευνα ΙΟΒΕ: Οι φόροι πλήττουν το φυσικό αέριο και αυξάνουν το ενεργειακό κόστος στην βιομηχανία χημικών %CE%B9%CE%BF%CE%B2%CE%B5-%CE%BF%CE%B9-%CF%86%CF%8C%CF%81%CE%BF%CE%B9- %CF%80%CE%BB%CE%AE%CF%84%CF%84%CE%BF%CF%85%CE%BD-%CF%84%CE%BF- %CF%86%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA/ 31 reporter.gr 28/4/2018 Έντεκα δράσεις για τη δημιουργία θέσεων εργασίας στη χημική βιομηχανία 32 circogreco.gr 27/4/2018 ΙΟΒΕ: Oι αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα

5 Άρθρο Βασίλη Γούναρη Προέδρου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ)

6 ONLINE ΜΕΣΑ

7 Kάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9 ευρώ ΜΕ ΥΠΟΓΡΑΦΗ /Παρασκευή 20 Απριλίου 2018, 09:11:24 / Τελευταία Ενημέρωση: 09:21 / Του Βασίλη Γούναρη, Προέδρου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών Στην Ελλάδα σήμερα δραστηριοποιούνται περίπου επιχειρήσεις στον κλάδο χημικών. Η αξία παραγωγής των χημικών που παράγουν ανήλθε το 2016 στα 2,2 δισ. ευρώ. Μεταξύ 2008 και 2016 απώλεσε περίπου το 25% του προ κρίσης ύψους της. Ο κλάδος χημικών απασχολεί θέσεις εργασίας, κυρίως υψηλής εξειδίκευσης, που αντιστοιχούν στο 3,6% της συνολικής απασχόλησης στη μεταποίηση. Κάθε θέση εργασίας στην παραγωγή και διανομή χημικών προϊόντων συνδέεται με 5,7 θέσεις εργασίας στην οικονομία. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (ΑΠΑ) της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε σε 583 εκατ. ευρώ το 2015, αντιπροσωπεύοντας το 5,5% της ΑΠΑ της μεταποίησης και το 0,4% του ΑΕΠ. Οι συνολικές ετήσιες επενδύσεις της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια, με μικρές διακυμάνσεις, κοντά στα 60 εκατ. ευρώ. Αντί των 130 εκατ. ευρώ προ κρίσης, αυτή η υστέρηση καθιστά επείγουσα την ανάγκη αποκατάστασής τους στα επίπεδα προ κρίσης. Η χημική

8 βιομηχανία στην Ελλάδα συγκαταλέγεται στους κλάδους της μεταποίησης με τις υψηλότερες επιχειρηματικές δαπάνες R&D. Για το 2015 ανήλθαν σε 9,1 εκατ. ευρώ, ποσό που αποτελεί το 6,1% των συνολικών δαπανών R&D της μεταποίησης και το 1,6% του συνόλου των επιχειρήσεων της χώρας. Οι εξαγωγές χημικών ανήλθαν στα 1,3 δισ. ευρώ το 2016, και αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές κατηγορίες των ελληνικών εξαγωγών, καταλαμβάνοντας το 2016 την 4η θέση με 5,1% επί της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών. Οι εισαγωγές χημικών διαμορφώθηκαν το 2016 σε 3,6 δισ. ευρώ, ως αποτέλεσμα το εμπόριο ισοζύγιο χημικών ουσιών και προϊόντων είναι ελλειμματικό, αφού οι βασικές χημικές ύλες (πετροχημικά, βασικά ανόργανα και πολυμερή) αποτελούν το 54% των εισαγωγών. Η χρηματοοικονομική αποδοτικότητα του κλάδου υποχώρησε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αλλά γρήγορα βελτιώθηκε. Συγχρόνως, επιτεύχθηκε α) σημαντική μείωση της δανειακής πίεσης μέσα από μια διαδικασία απομόχλευσης και μεγαλύτερης στήριξης σε ίδια κεφάλαια που υποχρεωτικά ακολούθησαν οι επιχειρήσεις χημικών και β) βελτίωση άλλων δεικτών της επιχειρησιακής λειτουργίας Η χημική βιομηχανία παράγει και διανέμει ύλες και προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές και άλλες δραστηριότητες που έχουν κεντρική θέση στην οικονομία. Με το εύρος της παραγωγής της να περιλαμβάνει προϊόντα όπως πετροχημικά, λιπάσματα, συνθετικές ίνες, πλαστικές πρώτες ύλες, δομικά χημικά προϊόντα και χρώματα, η χημική βιομηχανία επηρεάζει καθοριστικά τη δραστηριότητα και την ανάπτυξη ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων σε πλήθος παραδοσιακών ή/και τεχνολογικά προηγμένων κλάδων της οικονομίας. Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις αλληλεπιδράσεις, η επίδραση της παραγωγής και διανομής χημικών εκτιμάται σε εκατ. ευρώ, που ισοδυναμούν με 2,4% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Για κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9 ευρώ. Η παραγωγή και διανομή χημικών ουσιών και προϊόντων συνεισφέρει σημαντικά στα φορολογικά έσοδα του κράτους και στις εισφορές στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικότερα, τα έσοδα του κράτους από φόρους και εισφορές που προκύπτουν άμεσα από τις δραστηριότητες παραγωγής και διανομής χημικών ουσιών και προϊόντων εκτιμώνται σε 519 εκατ. ευρώ, ενώ αν περιληφθούν οι έμμεσες και προκαλούμενες επιδράσεις τα έσοδα αυξάνονται σε εκατ. ευρώ. Η δυνητική συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, η αξία παραγωγής της εγχώριας χημικής βιομηχανίας θα μπορούσε να προσεγγίσει τα 2,44 δισ. ευρώ

9 το 2022, που απέχει όμως αρκετά από τη μέγιστη αξία παραγωγής χημικών στην Ελλάδα, η οποία είχε καταγραφεί το 2008 και πλησίαζε τα 3 δισ. ευρώ. Ενδιαφέρουσα είναι η προοπτική επί ενός εθνικού σεναρίου βιομηχανικής «αναγέννησης», εκτιμάται ότι θα έδινε σημαντική ώθηση στη χημική βιομηχανία και κατ' επέκταση στην ελληνική οικονομία. Η αξία παραγωγής χημικών, θα ξεπερνούσε τα 3,1 δισ. ευρώ το Λαμβανομένων υπόψη των πολλαπλασιαστικών της επιδράσεων το ΑΕΠ θα ήταν το 2022 κατά περίπου 1,8 δισ. ευρώ υψηλότερο σε σύγκριση με το ΑΕΠ που προκύπτει από την τρέχουσα τάση της παραγωγής χημικών, ενώ τα έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές θα ήταν σχεδόν κατά 400 εκατ. ευρώ περισσότερα. Η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στη δημιουργία πρόσθετων θέσεων εργασίας συνολικά στην ελληνική οικονομία θα ήταν εξίσου σημαντική (+26,5 χιλ. θέσεις εργασίας). Η επίτευξη των υψηλών στόχων της βιομηχανικής αναγέννησης απαιτεί άμβλυνση των εμποδίων και ενίσχυση των ακόλουθων χαρακτηριστικών: - Στενή συνεργασία της χημικής βιομηχανίας με τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα στον τομέα των χημικών. - Επενδύσεις σε R&D και στην ανάπτυξη καινοτομιών. - Προσέλκυση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού. - Βελτίωση του επιπέδου των υποδομών, όπως λιμάνια, και δίκτυο οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών και γενικότερα αποδοτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας χημικών, η οποία επηρεάζει σημαντικά τις εξαγωγικές επιδόσεις και την πρόσβαση της χημικής βιομηχανίας σε πρώτες ύλες. - Ανάπτυξη, όπου είναι εφικτό, συστάδων επιχειρήσεων (clusters) και χημικών πάρκων. - Ενίσχυση αλληλεπίδρασης με άλλες βιομηχανίες και ανάπτυξη στενών σχέσεων με τους πελάτες. - Αξιοποίηση γεωγραφικής θέσης σε συνδυασμό με την ποιότητα των υποδομών. - Αποτελεσματική υποστήριξη από το κράτος με την εφαρμογή πολιτικών που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της χημικής βιομηχανίας. - Παροχή φορολογικών κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων, επιστημόνων και την ενίσχυση της έρευνας. - Ομαλές βιομηχανικές σχέσεις και ανάπτυξη κουλτούρας συνεργασίας με όλους τους συμμετέχοντες (stakeholders). - Οικοδόμηση θετικής δημόσιας εικόνας για τη χημική βιομηχανία.

10 Γούναρης: Κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9 ευρώ δημοσιεύθηκε: 20/04/ :16 Άρθρο του Βασίλη Γούναρη, Προέδρου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών Στην Ελλάδα σήμερα δραστηριοποιούνται περίπου επιχειρήσεις στον κλάδο χημικών. Η αξία παραγωγής των χημικών που παράγουν ανήλθε το 2016 στα 2,2 δισ. ευρώ. Μεταξύ 2008 και 2016 απώλεσε περίπου το 25% του προ κρίσης ύψους της. Ο κλάδος χημικών απασχολεί θέσεις εργασίας, κυρίως υψηλής εξειδίκευσης, που αντιστοιχούν στο 3,6% της συνολικής απασχόλησης στη μεταποίηση. Κάθε θέση εργασίας στην παραγωγή και διανομή χημικών προϊόντων συνδέεται με 5,7 θέσεις εργασίας στην οικονομία. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (ΑΠΑ) της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε σε 583 εκατ. ευρώ το 2015, αντιπροσωπεύοντας το 5,5% της ΑΠΑ της μεταποίησης και το 0,4% του ΑΕΠ. Οι συνολικές ετήσιες επενδύσεις της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια, με μικρές διακυμάνσεις, κοντά στα 60 εκατ. ευρώ. Αντί των 130 εκατ. ευρώ προ κρίσης, αυτή η υστέρηση καθιστά επείγουσα την ανάγκη αποκατάστασής τους στα επίπεδα προ κρίσης. Η χημική βιομηχανία στην Ελλάδα συγκαταλέγεται στους κλάδους της μεταποίησης με τις υψηλότερες επιχειρηματικές δαπάνες R&D. Για το 2015 ανήλθαν σε 9,1 εκατ. ευρώ, ποσό που

11 αποτελεί το 6,1% των συνολικών δαπανών R&D της μεταποίησης και το 1,6% του συνόλου των επιχειρήσεων της χώρας. Οι εξαγωγές χημικών ανήλθαν στα 1,3 δισ. ευρώ το 2016, και αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές κατηγορίες των ελληνικών εξαγωγών, καταλαμβάνοντας το 2016 την 4η θέση με 5,1% επί της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών. Οι εισαγωγές χημικών διαμορφώθηκαν το 2016 σε 3,6 δισ. ευρώ, ως αποτέλεσμα το εμπόριο ισοζύγιο χημικών ουσιών και προϊόντων είναι ελλειμματικό, αφού οι βασικές χημικές ύλες (πετροχημικά, βασικά ανόργανα και πολυμερή) αποτελούν το 54% των εισαγωγών. Η χρηματοοικονομική αποδοτικότητα του κλάδου υποχώρησε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αλλά γρήγορα βελτιώθηκε. Συγχρόνως, επιτεύχθηκε α) σημαντική μείωση της δανειακής πίεσης μέσα από μια διαδικασία απομόχλευσης και μεγαλύτερης στήριξης σε ίδια κεφάλαια που υποχρεωτικά ακολούθησαν οι επιχειρήσεις χημικών και β) βελτίωση άλλων δεικτών της επιχειρησιακής λειτουργίας Η χημική βιομηχανία παράγει και διανέμει ύλες και προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές και άλλες δραστηριότητες που έχουν κεντρική θέση στην οικονομία. Με το εύρος της παραγωγής της να περιλαμβάνει προϊόντα όπως πετροχημικά, λιπάσματα, συνθετικές ίνες, πλαστικές πρώτες ύλες, δομικά χημικά προϊόντα και χρώματα, η χημική βιομηχανία επηρεάζει καθοριστικά τη δραστηριότητα και την ανάπτυξη ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων σε πλήθος παραδοσιακών ή/και τεχνολογικά προηγμένων κλάδων της οικονομίας. Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις αλληλεπιδράσεις, η επίδραση της παραγωγής και διανομής χημικών εκτιμάται σε εκατ. ευρώ, που ισοδυναμούν με 2,4% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Για κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9 ευρώ. Η παραγωγή και διανομή χημικών ουσιών και προϊόντων συνεισφέρει σημαντικά στα φορολογικά έσοδα του κράτους και στις εισφορές στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικότερα, τα έσοδα του κράτους από φόρους και εισφορές που προκύπτουν άμεσα από τις δραστηριότητες παραγωγής και διανομής χημικών ουσιών και προϊόντων εκτιμώνται σε 519 εκατ. ευρώ, ενώ αν περιληφθούν οι έμμεσες και προκαλούμενες επιδράσεις τα έσοδα αυξάνονται σε εκατ. ευρώ. Η δυνητική συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, η αξία παραγωγής της εγχώριας χημικής βιομηχανίας θα μπορούσε να προσεγγίσει τα 2,44 δισ. ευρώ το 2022, που απέχει όμως αρκετά από τη μέγιστη αξία παραγωγής χημικών στην Ελλάδα, η οποία είχε καταγραφεί το 2008 και πλησίαζε τα 3 δισ. ευρώ. Ενδιαφέρουσα είναι η προοπτική επί ενός εθνικού σεναρίου βιομηχανικής «αναγέννησης», εκτιμάται ότι θα έδινε σημαντική ώθηση στη χημική βιομηχανία και κατ επέκταση στην ελληνική οικονομία. Η αξία παραγωγής χημικών, θα ξεπερνούσε τα 3,1 δισ. ευρώ το Λαμβανομένων υπόψη των πολλαπλασιαστικών της

12 επιδράσεων το ΑΕΠ θα ήταν το 2022 κατά περίπου 1,8 δισ. ευρώ υψηλότερο σε σύγκριση με το ΑΕΠ που προκύπτει από την τρέχουσα τάση της παραγωγής χημικών, ενώ τα έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές θα ήταν σχεδόν κατά 400 εκατ. ευρώ περισσότερα. Η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στη δημιουργία πρόσθετων θέσεων εργασίας συνολικά στην ελληνική οικονομία θα ήταν εξίσου σημαντική (+26,5 χιλ. θέσεις εργασίας). Η επίτευξη των υψηλών στόχων της βιομηχανικής αναγέννησης απαιτεί άμβλυνση των εμποδίων και ενίσχυση των ακόλουθων χαρακτηριστικών: - Στενή συνεργασία της χημικής βιομηχανίας με τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα στον τομέα των χημικών. - Επενδύσεις σε R&D και στην ανάπτυξη καινοτομιών. - Προσέλκυση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού. - Βελτίωση του επιπέδου των υποδομών, όπως λιμάνια, και δίκτυο οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών και γενικότερα αποδοτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας χημικών, η οποία επηρεάζει σημαντικά τις εξαγωγικές επιδόσεις και την πρόσβαση της χημικής βιομηχανίας σε πρώτες ύλες. - Ανάπτυξη, όπου είναι εφικτό, συστάδων επιχειρήσεων (clusters) και χημικών πάρκων. - Ενίσχυση αλληλεπίδρασης με άλλες βιομηχανίες και ανάπτυξη στενών σχέσεων με τους πελάτες. - Αξιοποίηση γεωγραφικής θέσης σε συνδυασμό με την ποιότητα των υποδομών. - Αποτελεσματική υποστήριξη από το κράτος με την εφαρμογή πολιτικών που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της χημικής βιομηχανίας. - Παροχή φορολογικών κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων, επιστημόνων και την ενίσχυση της έρευνας. - Ομαλές βιομηχανικές σχέσεις και ανάπτυξη κουλτούρας συνεργασίας με όλους τους συμμετέχοντες (stakeholders). - Οικοδόμηση θετικής δημόσιας εικόνας για τη χημική βιομηχανία. Πηγή Πληροφοριών: ΑΠΕ

13 Kάθε Ευρώ Δαπάνης Για Την Αγορά Χημικών Ουσιών Και Προϊόντων Αυξάνει Το ΑΕΠ Κατά 1,9 Ευρώ Στην Ελλάδα σήμερα δραστηριοποιούνται περίπου επιχειρήσεις στον κλάδο χημικών. Η αξία παραγωγής των χημικών που παράγουν ανήλθε το 2016 στα 2,2 δισ. ευρώ. Μεταξύ 2008 και 2016 απώλεσε περίπου το 25% του προ κρίσης ύψους της. Ο κλάδος χημικών απασχολεί θέσεις εργασίας, κυρίως υψηλής εξειδίκευσης, που αντιστοιχούν στο 3,6% της συνολικής απασχόλησης στη μεταποίηση. Κάθε θέση εργασίας στην παραγωγή και διανομή χημικών προϊόντων συνδέεται με 5,7 θέσεις εργασίας στην οικονομία. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (ΑΠΑ) της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε σε 583 εκατ. ευρώ το 2015, αντιπροσωπεύοντας το 5,5% της ΑΠΑ της μεταποίησης και το 0,4% του ΑΕΠ. Οι συνολικές ετήσιες επενδύσεις της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια, με μικρές διακυμάνσεις, κοντά στα 60 εκατ. ευρώ. Αντί των 130 εκατ. ευρώ προ κρίσης, αυτή η υστέρηση καθιστά επείγουσα την ανάγκη αποκατάστασής τους στα επίπεδα προ κρίσης. Η χημική βιομηχανία στην Ελλάδα συγκαταλέγεται στους κλάδους της μεταποίησης με τις υψηλότερες επιχειρηματικές δαπάνες R&D. Για το 2015 ανήλθαν σε 9,1 εκατ. ευρώ, ποσό που αποτελεί το 6,1% των συνολικών δαπανών R&D της μεταποίησης και το 1,6% του συνόλου των επιχειρήσεων της χώρας. Οι εξαγωγές χημικών ανήλθαν στα 1,3 δισ. ευρώ το 2016, και αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές κατηγορίες των ελληνικών εξαγωγών, καταλαμβάνοντας το 2016 την 4η θέση με 5,1% επί της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών. Οι εισαγωγές χημικών διαμορφώθηκαν το 2016 σε 3,6 δισ. ευρώ, ως αποτέλεσμα το εμπόριο ισοζύγιο χημικών ουσιών και προϊόντων είναι ελλειμματικό, αφού οι βασικές χημικές ύλες (πετροχημικά, βασικά ανόργανα και πολυμερή) αποτελούν το 54% των εισαγωγών. Η χρηματοοικονομική αποδοτικότητα του κλάδου υποχώρησε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αλλά γρήγορα βελτιώθηκε. Συγχρόνως, επιτεύχθηκε α) σημαντική μείωση της δανειακής πίεσης μέσα

14 από μια διαδικασία απομόχλευσης και μεγαλύτερης στήριξης σε ίδια κεφάλαια που υποχρεωτικά ακολούθησαν οι επιχειρήσεις χημικών και β) βελτίωση άλλων δεικτών της επιχειρησιακής λειτουργίας Η χημική βιομηχανία παράγει και διανέμει ύλες και προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές και άλλες δραστηριότητες που έχουν κεντρική θέση στην οικονομία. Με το εύρος της παραγωγής της να περιλαμβάνει προϊόντα όπως πετροχημικά, λιπάσματα, συνθετικές ίνες, πλαστικές πρώτες ύλες, δομικά χημικά προϊόντα και χρώματα, η χημική βιομηχανία επηρεάζει καθοριστικά τη δραστηριότητα και την ανάπτυξη ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων σε πλήθος παραδοσιακών ή/και τεχνολογικά προηγμένων κλάδων της οικονομίας. Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις αλληλεπιδράσεις, η επίδραση της παραγωγής και διανομής χημικών εκτιμάται σε εκατ. ευρώ, που ισοδυναμούν με 2,4% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Για κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9 ευρώ. Η παραγωγή και διανομή χημικών ουσιών και προϊόντων συνεισφέρει σημαντικά στα φορολογικά έσοδα του κράτους και στις εισφορές στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικότερα, τα έσοδα του κράτους από φόρους και εισφορές που προκύπτουν άμεσα από τις δραστηριότητες παραγωγής και διανομής χημικών ουσιών και προϊόντων εκτιμώνται σε 519 εκατ. ευρώ, ενώ αν περιληφθούν οι έμμεσες και προκαλούμενες επιδράσεις τα έσοδα αυξάνονται σε εκατ. ευρώ. Η δυνητική συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, η αξία παραγωγής της εγχώριας χημικής βιομηχανίας θα μπορούσε να προσεγγίσει τα 2,44 δισ. ευρώ το 2022, που απέχει όμως αρκετά από τη μέγιστη αξία παραγωγής χημικών στην Ελλάδα, η οποία είχε καταγραφεί το 2008 και πλησίαζε τα 3 δισ. ευρώ. Ενδιαφέρουσα είναι η προοπτική επί ενός εθνικού σεναρίου βιομηχανικής «αναγέννησης», εκτιμάται ότι θα έδινε σημαντική ώθηση στη χημική βιομηχανία και κατ επέκταση στην ελληνική οικονομία. Η αξία παραγωγής χημικών, θα ξεπερνούσε τα 3,1 δισ. ευρώ το Λαμβανομένων υπόψη των πολλαπλασιαστικών της επιδράσεων το ΑΕΠ θα ήταν το 2022 κατά περίπου 1,8 δισ. ευρώ υψηλότερο σε σύγκριση με το ΑΕΠ που προκύπτει από την τρέχουσα τάση της παραγωγής χημικών, ενώ τα έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές θα ήταν σχεδόν κατά 400 εκατ. ευρώ περισσότερα. Η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στη δημιουργία πρόσθετων θέσεων εργασίας συνολικά στην ελληνική οικονομία θα ήταν εξίσου σημαντική (+26,5 χιλ. θέσεις εργασίας). Η επίτευξη των υψηλών στόχων της βιομηχανικής αναγέννησης απαιτεί άμβλυνση των εμποδίων και ενίσχυση των ακόλουθων χαρακτηριστικών: Στενή συνεργασία της χημικής βιομηχανίας με τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα στον τομέα των χημικών. Επενδύσεις σε R&D και στην ανάπτυξη καινοτομιών. Προσέλκυση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού. Βελτίωση του επιπέδου των υποδομών, όπως λιμάνια, και δίκτυο οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών και γενικότερα αποδοτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας χημικών, η οποία επηρεάζει σημαντικά τις εξαγωγικές επιδόσεις και την πρόσβαση της χημικής βιομηχανίας σε πρώτες ύλες. Ανάπτυξη, όπου είναι εφικτό, συστάδων επιχειρήσεων (clusters) και χημικών πάρκων. Ενίσχυση αλληλεπίδρασης με άλλες βιομηχανίες και ανάπτυξη στενών σχέσεων με τους πελάτες. Αξιοποίηση γεωγραφικής θέσης σε συνδυασμό με την ποιότητα των υποδομών. Αποτελεσματική υποστήριξη από το κράτος με την εφαρμογή πολιτικών που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της χημικής βιομηχανίας. Παροχή φορολογικών κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων, επιστημόνων και την ενίσχυση της έρευνας. Ομαλές βιομηχανικές σχέσεις και ανάπτυξη κουλτούρας συνεργασίας με όλους τους συμμετέχοντες (stakeholders). Οικοδόμηση θετικής δημόσιας εικόνας για τη χημική βιομηχανία.

15 Γούναρης: Κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9 ευρώ Άρθρο του Βασίλη Γούναρη, Προέδρου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών Στην Ελλάδα σήμερα δραστηριοποιούνται περίπου επιχειρήσεις στον κλάδο χημικών. Η αξία παραγωγής των χημικών που παράγουν ανήλθε το 2016 στα 2,2 δισ. ευρώ. Μεταξύ 2008 και 2016 απώλεσε περίπου το 25% του προ κρίσης ύψους της. Ο κλάδος χημικών απασχολεί θέσεις εργασίας, κυρίως υψηλής εξειδίκευσης, που αντιστοιχούν στο 3,6% της συνολικής απασχόλησης στη μεταποίηση. Κάθε θέση εργασίας στην παραγωγή και διανομή χημικών... Enikonomia.gr πριν από 6 ημέρες 2 ώρες Enikonomia.gr

16 Κάθε Ευρώ Δαπάνης για την Αγορά Χημικών Ουσιών και Προϊόντων Αυξάνει το ΑΕΠ Κατά 1,9 Ευρώ του Βασίλη Γούναρη, Προέδρου του Συνδέσμου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) Παρασκευή, 20 Απριλίου :42 Στην Ελλάδα σήμερα δραστηριοποιούνται περίπου επιχειρήσεις στον κλάδο χημικών. Η αξία παραγωγής των χημικών που παράγουν ανήλθε το 2016 στα 2,2 δισ. ευρώ. Μεταξύ 2008 και 2016 απώλεσε περίπου το 25% του προ κρίσης ύψους της. Ο κλάδος χημικών απασχολεί θέσεις εργασίας, κυρίως υψηλής εξειδίκευσης, που αντιστοιχούν στο 3,6% της συνολικής απασχόλησης στη μεταποίηση. Κάθε θέση εργασίας στην παραγωγή και διανομή χημικών προϊόντων συνδέεται με 5,7 θέσεις εργασίας στην οικονομία. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (ΑΠΑ) της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε σε 583 εκατ. ευρώ το 2015, αντιπροσωπεύοντας το 5,5% της ΑΠΑ της μεταποίησης και το 0,4% του ΑΕΠ. Οι συνολικές ετήσιες επενδύσεις της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια, με μικρές διακυμάνσεις, κοντά στα 60 εκατ. ευρώ. Αντί των 130 εκατ. ευρώ προ κρίσης, αυτή η υστέρηση καθιστά επείγουσα την ανάγκη αποκατάστασής τους στα επίπεδα προ κρίσης. Η χημική βιομηχανία στην Ελλάδα συγκαταλέγεται στους κλάδους της μεταποίησης με τις υψηλότερες επιχειρηματικές δαπάνες R&D. Για το 2015 ανήλθαν σε 9,1 εκατ. ευρώ, ποσό που αποτελεί το 6,1% των συνολικών δαπανών R&D της μεταποίησης και το 1,6% του συνόλου των επιχειρήσεων της χώρας. Οι εξαγωγές χημικών ανήλθαν στα 1,3 δισ. ευρώ το 2016, και αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές κατηγορίες των ελληνικών εξαγωγών, καταλαμβάνοντας το 2016 την 4η θέση με 5,1% επί της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών. Οι εισαγωγές χημικών διαμορφώθηκαν το 2016 σε 3,6 δισ. ευρώ, ως αποτέλεσμα το εμπόριο ισοζύγιο χημικών ουσιών και προϊόντων είναι ελλειμματικό, αφού οι βασικές χημικές ύλες (πετροχημικά, βασικά ανόργανα και πολυμερή) αποτελούν το 54% των εισαγωγών. Η χρηματοοικονομική αποδοτικότητα του κλάδου υποχώρησε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αλλά γρήγορα βελτιώθηκε. Συγχρόνως, επιτεύχθηκε α) σημαντική μείωση της δανειακής πίεσης μέσα από μια διαδικασία απομόχλευσης και μεγαλύτερης στήριξης σε ίδια κεφάλαια που υποχρεωτικά ακολούθησαν οι επιχειρήσεις χημικών και β) βελτίωση άλλων δεικτών της επιχειρησιακής λειτουργίας Η χημική βιομηχανία παράγει και διανέμει ύλες και προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές και άλλες δραστηριότητες που έχουν κεντρική θέση στην οικονομία. Με το εύρος της παραγωγής της να περιλαμβάνει προϊόντα όπως πετροχημικά, λιπάσματα, συνθετικές ίνες, πλαστικές πρώτες ύλες, δομικά χημικά προϊόντα και χρώματα, η χημική βιομηχανία επηρεάζει καθοριστικά τη δραστηριότητα και την ανάπτυξη ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων σε πλήθος παραδοσιακών ή/και τεχνολογικά προηγμένων κλάδων της οικονομίας. Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις αλληλεπιδράσεις, η επίδραση της παραγωγής και διανομής χημικών εκτιμάται σε εκατ. ευρώ, που ισοδυναμούν με 2,4% του ΑΕΠ της

17 Ελλάδας. Για κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9 ευρώ. Η παραγωγή και διανομή χημικών ουσιών και προϊόντων συνεισφέρει σημαντικά στα φορολογικά έσοδα του κράτους και στις εισφορές στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικότερα, τα έσοδα του κράτους από φόρους και εισφορές που προκύπτουν άμεσα από τις δραστηριότητες παραγωγής και διανομής χημικών ουσιών και προϊόντων εκτιμώνται σε 519 εκατ. ευρώ, ενώ αν περιληφθούν οι έμμεσες και προκαλούμενες επιδράσεις τα έσοδα αυξάνονται σε εκατ. ευρώ. Η δυνητική συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, η αξία παραγωγής της εγχώριας χημικής βιομηχανίας θα μπορούσε να προσεγγίσει τα 2,44 δισ. ευρώ το 2022, που απέχει όμως αρκετά από τη μέγιστη αξία παραγωγής χημικών στην Ελλάδα, η οποία είχε καταγραφεί το 2008 και πλησίαζε τα 3 δισ. ευρώ. Ενδιαφέρουσα είναι η προοπτική επί ενός εθνικού σεναρίου βιομηχανικής «αναγέννησης», εκτιμάται ότι θα έδινε σημαντική ώθηση στη χημική βιομηχανία και κατ επέκταση στην ελληνική οικονομία. Η αξία παραγωγής χημικών, θα ξεπερνούσε τα 3,1 δισ. ευρώ το Λαμβανομένων υπόψη των πολλαπλασιαστικών της επιδράσεων το ΑΕΠ θα ήταν το 2022 κατά περίπου 1,8 δισ. ευρώ υψηλότερο σε σύγκριση με το ΑΕΠ που προκύπτει από την τρέχουσα τάση της παραγωγής χημικών, ενώ τα έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές θα ήταν σχεδόν κατά 400 εκατ. ευρώ περισσότερα. Η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στη δημιουργία πρόσθετων θέσεων εργασίας συνολικά στην ελληνική οικονομία θα ήταν εξίσου σημαντική (+26,5 χιλ. θέσεις εργασίας). Η επίτευξη των υψηλών στόχων της βιομηχανικής αναγέννησης απαιτεί άμβλυνση των εμποδίων και ενίσχυση των ακόλουθων χαρακτηριστικών: Στενή συνεργασία της χημικής βιομηχανίας με τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα στον τομέα των χημικών. Επενδύσεις σε R&D και στην ανάπτυξη καινοτομιών. Προσέλκυση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού. Βελτίωση του επιπέδου των υποδομών, όπως λιμάνια, και δίκτυο οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών και γενικότερα αποδοτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας χημικών, η οποία επηρεάζει σημαντικά τις εξαγωγικές επιδόσεις και την πρόσβαση της χημικής βιομηχανίας σε πρώτες ύλες. Ανάπτυξη, όπου είναι εφικτό, συστάδων επιχειρήσεων (clusters) και χημικών πάρκων. Ενίσχυση αλληλεπίδρασης με άλλες βιομηχανίες και ανάπτυξη στενών σχέσεων με τους πελάτες. Αξιοποίηση γεωγραφικής θέσης σε συνδυασμό με την ποιότητα των υποδομών. Αποτελεσματική υποστήριξη από το κράτος με την εφαρμογή πολιτικών που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της χημικής βιομηχανίας. Παροχή φορολογικών κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων, επιστημόνων και την ενίσχυση της έρευνας. Ομαλές βιομηχανικές σχέσεις και ανάπτυξη κουλτούρας συνεργασίας με όλους τους συμμετέχοντες (stakeholders). Οικοδόμηση θετικής δημόσιας εικόνας για τη χημική βιομηχανία.

18 Kάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9 ευρώ 20 Απρ 2018, 09:16 Του Βασίλη Γούναρη, Προέδρου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών Στην Ελλάδα σήμερα δραστηριοποιούνται περίπου επιχειρήσεις στον κλάδο χημικών. Η αξία παραγωγής των χημικών που παράγουν ανήλθε το 2016 στα 2,2 δισ. ευρώ. Μεταξύ 2008 και 2016 απώλεσε περίπου το 25% του προ κρίσης ύψους της. Ο κλάδος χημικών απασχολεί θέσεις εργασίας, κυρίως υψηλής εξειδίκευσης, που αντιστοιχούν στο 3,6% της συνολικής απασχόλησης στη μεταποίηση. Κάθε θέση εργασίας στην παραγωγή και διανομή χημικών προϊόντων συνδέεται με 5,7 θέσεις εργασίας στην οικονομία. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (ΑΠΑ) της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε σε 583 εκατ. ευρώ το 2015, αντιπροσωπεύοντας το 5,5% της ΑΠΑ της μεταποίησης και το 0,4% του ΑΕΠ. Οι συνολικές ετήσιες επενδύσεις της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια, με μικρές διακυμάνσεις, κοντά στα 60 εκατ. ευρώ. Αντί των 130 εκατ. ευρώ προ κρίσης, αυτή η υστέρηση καθιστά επείγουσα την ανάγκη αποκατάστασής τους στα επίπεδα προ κρίσης. Η χημική βιομηχανία στην Ελλάδα συγκαταλέγεται στους κλάδους της μεταποίησης με τις υψηλότερες επιχειρηματικές δαπάνες R&D. Για το 2015 ανήλθαν σε 9,1 εκατ. ευρώ, ποσό που αποτελεί το 6,1% των συνολικών δαπανών R&D της μεταποίησης και το 1,6% του συνόλου των επιχειρήσεων της χώρας. Οι εξαγωγές χημικών ανήλθαν στα 1,3 δισ. ευρώ το 2016, και αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές κατηγορίες των ελληνικών εξαγωγών, καταλαμβάνοντας το 2016 την 4η θέση με 5,1% επί της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών. Οι εισαγωγές χημικών διαμορφώθηκαν το 2016 σε 3,6 δισ. ευρώ, ως αποτέλεσμα το εμπόριο ισοζύγιο χημικών ουσιών και προϊόντων είναι ελλειμματικό, αφού οι βασικές χημικές ύλες (πετροχημικά, βασικά ανόργανα και πολυμερή) αποτελούν το 54% των εισαγωγών. Η χρηματοοικονομική αποδοτικότητα του κλάδου υποχώρησε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αλλά γρήγορα βελτιώθηκε. Συγχρόνως, επιτεύχθηκε α) σημαντική μείωση της δανειακής πίεσης μέσα από μια διαδικασία απομόχλευσης και μεγαλύτερης στήριξης σε ίδια κεφάλαια που υποχρεωτικά ακολούθησαν οι επιχειρήσεις χημικών και β) βελτίωση άλλων δεικτών της επιχειρησιακής λειτουργίας Η χημική βιομηχανία παράγει και διανέμει ύλες και προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές και άλλες δραστηριότητες που έχουν κεντρική θέση στην οικονομία. Με το εύρος της παραγωγής της να περιλαμβάνει προϊόντα όπως πετροχημικά, λιπάσματα, συνθετικές ίνες, πλαστικές πρώτες ύλες, δομικά χημικά προϊόντα και χρώματα, η χημική βιομηχανία επηρεάζει καθοριστικά τη δραστηριότητα και την ανάπτυξη ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων σε πλήθος παραδοσιακών ή/και τεχνολογικά προηγμένων κλάδων της οικονομίας. Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις αλληλεπιδράσεις, η επίδραση της παραγωγής και διανομής χημικών εκτιμάται σε εκατ. ευρώ, που ισοδυναμούν με 2,4% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Για κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ

19 κατά 1,9 ευρώ. Η παραγωγή και διανομή χημικών ουσιών και προϊόντων συνεισφέρει σημαντικά στα φορολογικά έσοδα του κράτους και στις εισφορές στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικότερα, τα έσοδα του κράτους από φόρους και εισφορές που προκύπτουν άμεσα από τις δραστηριότητες παραγωγής και διανομής χημικών ουσιών και προϊόντων εκτιμώνται σε 519 εκατ. ευρώ, ενώ αν περιληφθούν οι έμμεσες και προκαλούμενες επιδράσεις τα έσοδα αυξάνονται σε εκατ. ευρώ. Η δυνητική συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, η αξία παραγωγής της εγχώριας χημικής βιομηχανίας θα μπορούσε να προσεγγίσει τα 2,44 δισ. ευρώ το 2022, που απέχει όμως αρκετά από τη μέγιστη αξία παραγωγής χημικών στην Ελλάδα, η οποία είχε καταγραφεί το 2008 και πλησίαζε τα 3 δισ. ευρώ. Ενδιαφέρουσα είναι η προοπτική επί ενός εθνικού σεναρίου βιομηχανικής «αναγέννησης», εκτιμάται ότι θα έδινε σημαντική ώθηση στη χημική βιομηχανία και κατ επέκταση στην ελληνική οικονομία. Η αξία παραγωγής χημικών, θα ξεπερνούσε τα 3,1 δισ. ευρώ το Λαμβανομένων υπόψη των πολλαπλασιαστικών της επιδράσεων το ΑΕΠ θα ήταν το 2022 κατά περίπου 1,8 δισ. ευρώ υψηλότερο σε σύγκριση με το ΑΕΠ που προκύπτει από την τρέχουσα τάση της παραγωγής χημικών, ενώ τα έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές θα ήταν σχεδόν κατά 400 εκατ. ευρώ περισσότερα. Η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στη δημιουργία πρόσθετων θέσεων εργασίας συνολικά στην ελληνική οικονομία θα ήταν εξίσου σημαντική (+26,5 χιλ. θέσεις εργασίας). Η επίτευξη των υψηλών στόχων της βιομηχανικής αναγέννησης απαιτεί άμβλυνση των εμποδίων και ενίσχυση των ακόλουθων χαρακτηριστικών: - Στενή συνεργασία της χημικής βιομηχανίας με τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα στον τομέα των χημικών. - Επενδύσεις σε R&D και στην ανάπτυξη καινοτομιών. - Προσέλκυση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού. - Βελτίωση του επιπέδου των υποδομών, όπως λιμάνια, και δίκτυο οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών και γενικότερα αποδοτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας χημικών, η οποία επηρεάζει σημαντικά τις εξαγωγικές επιδόσεις και την πρόσβαση της χημικής βιομηχανίας σε πρώτες ύλες. - Ανάπτυξη, όπου είναι εφικτό, συστάδων επιχειρήσεων (clusters) και χημικών πάρκων. - Ενίσχυση αλληλεπίδρασης με άλλες βιομηχανίες και ανάπτυξη στενών σχέσεων με τους πελάτες. - Αξιοποίηση γεωγραφικής θέσης σε συνδυασμό με την ποιότητα των υποδομών. - Αποτελεσματική υποστήριξη από το κράτος με την εφαρμογή πολιτικών που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της χημικής βιομηχανίας. - Παροχή φορολογικών κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων, επιστημόνων και την ενίσχυση της έρευνας. - Ομαλές βιομηχανικές σχέσεις και ανάπτυξη κουλτούρας συνεργασίας με όλους τους συμμετέχοντες (stakeholders). - Οικοδόμηση θετικής δημόσιας εικόνας για τη χημική βιομηχανία. The post Kάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9 ευρώ appeared first on analitis.gr.

20 H Επόμενη Μέρα της Χημικής Βιομηχανίας Εμπόδια και Προοπτικές

21 ONLINE ΜΕΣΑ

22 Εσπερίδα Συνδέσμου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών, Σάββατο, 21 Απριλίου 2018 Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) οργανώνει εσπερίδα με θέμα Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ ΤΗΣ ΧΗΜΙΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ - ΕΜΠΟΔΙΑ & ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ την Τετάρτη, , 4:00 μμ, στο Αμφιθέατρο του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος». Θα παρουσιασθούν τα αποτελέσματα της μελέτης του ΙΟΒΕ για την ελληνική χημική βιομηχανία και τις προοπτικές της. Η εκδήλωση αποσκοπεί και στην ανάδειξη των κλάδων που έχουν συνεισφορά στην απασχόληση, τις εξαγωγές και την καινοτομία. Στην εκδήλωση προσκαλούνται τα μέλη της Σχολής Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ, διδάσκοντες, ερευνητές, φοιτητές. Το πρόγραμμα της εκδήλωσης και η πρόσκληση επισυνάπτονται. ΕΣΠΕΡΙΔΑ ΣΕΧΒ Όνομα: FINAL_PROGRAMMA HACI.pdf, Ανέβηκε: 23/4/ :59, Μέγεθος: 86kb ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ Όνομα: prosklisi-ekdilosis-sechv.pdf, Ανέβηκε: 23/4/ :41, Μέγεθος: 82kb

23 Σύνδεσμος Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (Σ.Ε.Χ.Β.) ΣΕΧΒ: Εκδήλωση με θέμα: Η Επόμενη Μέρα της Χημικής Βιομηχανίας - Εμπόδια και Προοπτικές Από: Έως: Διάδοση Ο Πρόεδρος Βασίλης Γούναρης και τα Μέλη του ΔΣ σας προσκαλούν σε παρουσίαση έρευνας του Ιδρύματος Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών για τον κλάδο της Χημικής Βιομηχανίας με θέμα: "Η Επόμενη Μέρα της Χημικής Βιομηχανίας - Εμπόδια και Προοπτικές" Τετάρτη 25 Απριλίου 2018 Ώρα έναρξης: ώρα λήξης 18.30* Αίθουσα: Κεντρικό αμφιθέατρο «Θέμις Κανελλόπουλος» Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» Θα υπάρχει διερμηνεία στην αγγλική γλώσσα *Θα ακολουθήσει δεξίωση Αρχεία Πρόγραμμα Εκδήλωσης Φωτογραφίες

24 Την Τετάρτη παρουσιάζει ο ΣΕΧΒ την έρευνα για τη χημική βιομηχανία στην Ελλάδα :32 Ο Σύνδεσμoς Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) θα παρουσιάσει στις 25 Απριλίου σε ειδική εκδήλωση στο ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» την έρευνα που διεξήγαγε ο ΙΟΒΕ για λογαριασμό του ΣΕΧΒ, «Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα - Συνεισφορά στην οικονομία και προοπτικές ανάπτυξης». Επισυνάπτεται το τελικό αναλυτικό πρόγραμμα.

25 Δελτίο Τύπου: «Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα Συνεισφορά στην Οικονομία και Προοπτικές Ανάπτυξης»

26 PRINT ΜΕΣΑ

27

28

29

30

31 ONLINE ΜΕΣΑ

32 ΙΟΒΕ: Δυσμενείς συνέπειες για τον εγχώριο κλάδο χημικών από το ενεργειακό κόστος και τη φορολόγηση του αερίου ως πρώτη ύλη :42 Σημαντικό ζήτημα αποτελεί το κόστος που προκύπτει από τη φορολόγηση του φυσικού αερίου ως πρώτη ύλη, αλλά και το ενεργειακό κόστος για τη βιομηχανία των χημικών στη χώρα μας, όπως προκύπτει από πρόσφατη μελέτη που διεξήγαγε το ΙΟΒΕ. Στη μελέτη διερευνώνται οι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει και οι προϋποθέσεις για τη μελλοντική της ανάπτυξη. Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμάται η ευρύτερη συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία, εξετάζονται οι παράγοντες που επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητά της και διατυπώνονται προτάσεις σχετικά με πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τη βιώσιμη ανάπτυξη της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα, στο ιδιαίτερα ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί. Όπως χαρακτηριστικά τονίζει το ΙΟΒΕ, οι ρυθμίσεις που επιφέρουν ένα δυσανάλογο κόστος συμμόρφωσης στην πλειονότητα των (μικρομεσαίων) επιχειρήσεων του κλάδου, το ενεργειακό κόστος και η φορολόγηση των πρώτων υλών, όπως το φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση, οι ανεπάρκειες στη διαχείριση και στις υποδομές της εφοδιαστικής αλυσίδας χημικών, καθώς και οι αδυναμίες του συστήματος καινοτομίας, επηρεάζουν επίσης αρνητικά την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας χημικής βιομηχανίας. Το ΙΟΒΕ σημειώνει σχετικά με το φυσικό αέριο, τη φορολόγησή του ως πρώτη ύλη και το ενεργειακό κόστος τα εξής:

33 Τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι οι τιμές φυσικού αερίου για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα παραμένουν υψηλότερες κατά 12% από τον μέσο όρο της ΕΕ-28. Το πρόβλημα που προκαλεί το κόστος φυσικού αερίου στην ανταγωνιστικότητα είναι, εξαιτίας της φορολογίας, οξύτερο για την εγχώρια βιομηχανία λιπασμάτων, η οποία χρησιμοποιεί άμεσα το φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη για την παραγωγή αμμωνίας. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που φορολογεί το φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση. Με βάση τις πιο πρόσφατες τιμές φυσικού αερίου, ο ΕΦΚ στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη (1,5 ευρώ ανά GJ) αποτελεί το 17% της τελικής τιμής, ενώ η ποσοστιαία διαφορά από τις μέσες τιμές στην ΕΕ-28 διευρύνεται σε 32%, καθιστώντας ιδιαιτέρως δυσμενή τη θέση της εγχώριας βιομηχανίας λιπασμάτων (και άλλων βιομηχανιών που χρησιμοποιούν το φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη) έναντι των ανταγωνιστών σε άλλες χώρες. Παράλληλα, το ΙΟΒΕ αναφέρει: "Η παραγωγική διαδικασία σε ορισμένους τομείς της χημικής βιομηχανίας, όπως τα πετροχημικά και τα λιπάσματα, είναι έντασης ενέργειας τόσο στο πεδίο των χημικών διεργασιών που εκτελούνται, όσο και λόγω της άμεσης χρήσης ενέργειας (φυσικού αερίου και παραγώγων πετρελαίου) ως πρώτης ύλης. Συνεπώς, ιδιαίτερα σε αυτούς τους τομείς, το ενδιαφέρον και η ανάγκη των επιχειρήσεων του κλάδου για ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας είναι τεράστιο. Μεγάλες προς τα πάνω αποκλίσεις από τις τιμές ενέργειας που χρεώνονται οι επιχειρήσεις σε άλλες χώρες επιδεινώνουν την ανταγωνιστικότητα των εγχώριων επιχειρήσεων, με σοβαρές επιπτώσεις στην παραγωγή, την απασχόληση και τα οικονομικά τους αποτελέσματα. Στο πλαίσιο αυτό ενδιαφέρει ιδιαίτερα: α) το επίπεδο τιμών ενέργειας στην Ελλάδα25, οι παράγοντες που το διαμορφώνουν και οι διαφορές του σε σχέση με άλλες χώρες, και β) το κόστος χημικών πρώτων υλών που παράγονται από ενεργειακά προϊόντα, όπως το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο, ιδίως σε σχέση με άλλες γεωγραφικές περιοχές... Το πρόβλημα που προκαλεί το κόστος φυσικού αερίου στην ανταγωνιστικότητα είναι, εξαιτίας της φορολογίας, οξύτερο για την εγχώρια βιομηχανία λιπασμάτων, η οποία χρησιμοποιεί άμεσα το φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη για την παραγωγή αμμωνίας. Ο ειδικός φόρος κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο φυσικό αέριο, ο οποίος εφαρμόστηκε ενιαία σε όλες τις χρήσεις από τον Σεπτέμβριο του 2011, μειώθηκε κοντά στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο το καλοκαίρι του 2016 για τη βιομηχανική ενεργειακή χρήση και καταργήθηκε για τη χρήση στην ηλεκτροπαραγωγή. Ωστόσο, διατηρήθηκε ο υψηλός συντελεστής ΕΦΚ για τη χρήση φυσικού αερίου ως πρώτη ύλη, παρά το γεγονός ότι η Οδηγία 2003/96/ΕΚ27 δεν έχει εφαρμογή στα ενεργειακά προϊόντα που δεν χρησιμοποιούνται ως καύσιμα κινητήρων ή θέρμανσης και συνεπώς δεν δεσμεύει τα κράτη μέλη για το ελάχιστο ύψος φορολόγησης. Αναφορικά με τη σημασία της ενέργειας και του ενεργειακού κόστους στη χημική βιομηχανία θα μπορούσαμε να συμπληρώσουμε τα εξής: Το 2015, η κατανάλωση καυσίμων και ηλεκτρικής ενέργειας από τη χημική βιομηχανία στην Ελλάδα, περιλαμβανομένης της βιομηχανίας φαρμάκου, έφτασε τις 222 χιλιάδες τόνους ισοδύναμου πετρελαίου (toe). Αυτό το μέγεθος αντιστοιχεί περίπου στο 7% της κατανάλωσης ενέργειας από τη βιομηχανία στην Ελλάδα το ίδιο έτος και ήταν κατά 27%

34 χαμηλότερο συγκριτικά με το 1990 (Διάγραμμα 5.7). Συνεπώς, η κατανάλωση ενέργειας στην εγχώρια χημική βιομηχανία έχει περιοριστεί αρκετά. Με εξαίρεση το φυσικό αέριο και τα απόβλητα, στα οποία σημειώθηκε σημαντική αυξητική μεταβολή, η κατανάλωση των υπόλοιπων πηγών ενέργειας (πετρέλαιο, ηλεκτρική ενέργεια και στερεά καύσιμα) έχει μειωθεί σημαντικά από το Οι αλλαγές στη σύνθεση της παραγωγής της χημικής βιομηχανίας και η υποκατάσταση μεταξύ των πηγών ενέργειας εξηγούν εν μέρει αυτές τις μεταβολές. Ένας άλλος παράγοντας που έχει συμβάλει στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας της χημικής βιομηχανίας είναι η βελτίωση της ενεργειακής της αποδοτικότητας. Πράγματι, η ενεργειακή ένταση της χημικής βιομηχανίας (δείκτης κατανάλωσης ενέργειας ως προς τον δείκτη παραγωγής χημικών) έχει βελτιωθεί δραστικά την περίοδο και μάλιστα σημαντικά περισσότερο από τον μέσο όρο της Μεταποίησης στην Ελλάδα (Διάγραμμα 5.8). Ειδικότερα, ο δείκτης ενεργειακής έντασης της χημικής βιομηχανίας το 2015 εκτιμάται ότι ήταν χαμηλότερος κατά 45% συγκριτικά με το 1990, όταν στο σύνολο της Μεταποίησης βρισκόταν σε επίπεδο λίγο υψηλότερο από το Η αύξηση της βαρύτητας των βιομηχανικών κλάδων έντασης ενέργειας στην εγχώρια Μεταποίηση εξηγεί ενδεχομένως αυτές τις μεταβολές. Επιπλέον, όμως, αναδεικνύεται η προσαρμογή της χημικής βιομηχανίας και η σημαντική αύξηση της ενεργειακής της παραγωγικότητας". Με αφορμή τα παραπάνω, το ΙΟΒΕ προτείνει την άμεση κατάργηση του ΕΦΚ στο φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση. Όπως σημειώνει, "η μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να επιτευχθεί με βελτίωση ανταγωνιστικότητας της αγοράς χονδρικής μέσω της σύζευξης με γειτονικές αγορές (Ιταλία, Βουλγαρία), την προώθηση των διασυνδέσεων με τα μη συνδεδεμένα νησιά που θα περιορίσει τις χρεώσεις ΥΚΩ, και τη μείωση του ΕΦΚ στην ηλεκτρική ενέργεια για τους βιομηχανικούς καταναλωτές στη μέση τάση".

35 ΣΕΧΒ: Ποιες είναι οι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα; 26 Απριλίου 2018Πολιτική & Οικονομία Oι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει και οι προϋποθέσεις για τη μελλοντική της ανάπτυξη, είναι οι βασικοί θεματικοί άξονες της μελέτης για τη χημική βιομηχανία του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Μελετών (ΙΟΒΕ) με τίτλο «Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα: Συνεισφορά στην Οικονομία και Προοπτικές Ανάπτυξης» που παρουσιάστηκε σε εκδήλωση του Συνδέσμου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) στο ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ. Σήμερα στον κλάδο δραστηριοποιούνται περίπου επιχειρήσεις και απασχολούνται άτομα σε θέσεις εργασίας κυρίως υψηλής εξειδίκευσης που αντιστοιχούν στο 3,6% της συνολικής απασχόλησης στη μεταποίηση. Κάθε θέση εργασίας στην παραγωγή και διανομή χημικών προϊόντων συνδέεται με 5,7 θέσεις εργασίας στην οικονομία. «Το «αποτύπωμα» της χημικής βιομηχανίας στην οικονομία δεν περιορίζεται στην αξία παραγωγής, την προστιθέμενη αξία, τις θέσεις εργασίας, τα φορολογικά έσοδα και τις ασφαλιστικές εισφορές που η ίδια δημιουργεί άμεσα στην οικονομία» τόνισε ο κ. Βασίλης Γούναρης, πρόεδρος του Συνδέσμου Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) σχολιάζοντας τα συμπεράσματα της μελέτης.«περιλαμβάνει, επιπλέον, τις έμμεσες επιδράσεις, οι οποίες

36 δημιουργούνται από τις οικονομικές συναλλαγές των χημικών επιχειρήσεων με τους προμηθευτές τους, καθώς και τις προκαλούμενες επιδράσεις που έχει στην οικονομία η δαπάνη των εισοδημάτων των εργαζομένων που δημιουργούνται άμεσα και έμμεσα από τη δραστηριότητα του κλάδου». Κατά την παρουσίαση της μελέτης, χαιρετισμό απεύθυναν οι κ.κ.: Γεώργιος Νούνεσης, Διευθυντής & Πρόεδρος Δ.Σ., ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ, Ευστράτιος Ζαφείρης, Γενικός Γραμματέας Βιομηχανίας, Αθανάσιος Μπούρας, Αναπληρωτής Τομεάρχης Οικονομίας & Ανάπτυξης, Βουλευτής Αττικής, Εκπρόσωπος ΝΔ, Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, Βουλευτής Αρκαδίας, Εκπρόσωπος Κινήματος Αλλαγής. O κ. Νίκος Βέττας, Γενικός Δ/ντής του ΙΟΒΕ και Καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών ανέλυσε στην ομιλία του τις κύριες «Τάσεις και Προοπτικές στην Ελληνική Οικονομία» και ακολούθησε η παρουσίαση της μελέτης από τον κ. Γιώργο Μανιάτη, Επικεφαλής Τμήματος Κλαδικών Μελετών, ΙΟΒΕ. Μετά την παρουσίαση, ακολούθησε συζήτηση στην οποία συμμετείχαν οι κ.κ.: Rene Van Sloten, Executive Director, Industrial Policy Programme CEFIC Ανδρέας Μπουντουβής, Καθηγητής, Σχολή Χημικών Μηχανικών, ΕΜΠ, Γιώργος Αλεξόπουλος, Εκτελεστικό Μέλος Δ.Σ., Γενικός Δ/ντής Στρατηγικού Σχεδιασμού & Συμμετοχών, Όμιλος ΕΛΠΕ. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος κ. Μπάμπης Παπαδημητρίου. Η Χημική Βιομηχανία σε Αριθμούς Η αξία παραγωγής των χημικών ανήλθε το 2016 τα 2,2 δισ., και μεταξύ 2008 και 2016 απώλεσε περίπου το 25% της αξίας της. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (ΑΠΑ) της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε σε 583 εκατ. το 2015, αντιπροσωπεύοντας το 5,5% της ΑΠΑ της Μεταποίησης και το 0,4% του ΑΕΠ. Οι συνολικές ετήσιες επενδύσεις της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια, με μικρές διακυμάνσεις, κοντά στα 60 εκατ., αντί των 130 εκ προ κρίσης. Αυτή η υστέρηση καθιστά επείγουσα την ανάγκη αποκατάστασής τους στα επίπεδα προ κρίσης. Η χημική βιομηχανία στην Ελλάδα συγκαταλέγεται στους κλάδους της Μεταποίησης με τις υψηλότερες επιχειρηματικές δαπάνες R&D. Για το 2015 ανήλθαν σε 9,1 εκατ., ποσό που αποτελεί το 6,1% των συνολικών δαπανών R&D της Μεταποίησης και το 1,6% του συνόλου των επιχειρήσεων της χώρας. Οι εξαγωγές χημικών ανήλθαν στα 1,3 δισ. το 2016, και αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές κατηγορίες των ελληνικών εξαγωγών, καταλαμβάνοντας το 2016 την 4η θέση με 5,1% επί της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών. Οι εισαγωγές χημικών διαμορφώθηκαν το 2016 σε 3,6 δισ., ως αποτέλεσμα το εμπόριο ισοζύγιο χημικών ουσιών και προϊόντων είναι ελλειμματικό, αφού οι βασικές χημικές ύλες (πετροχημικά, βασικά ανόργανα και πολυμερή) αποτελούν το 54% των εισαγωγών. Η χρηματοοικονομική αποδοτικότητα του κλάδου υποχώρησε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αλλά γρήγορα βελτιώθηκε. Συγχρόνως, επιτεύχθηκε α) σημαντική μείωση της δανειακής πίεσης μέσα από μια διαδικασία απομόχλευσης και μεγαλύτερης στήριξης σε ίδια κεφάλαια που υποχρεωτικά ακολούθησαν οι επιχειρήσεις χημικών και β) βελτίωση άλλων δεικτών της επιχειρησιακής λειτουργίας. Συνεισφορά της Χημικής Βιομηχανίας στην Ελληνική Οικονομία

37 Η χημική βιομηχανία παράγει και διανέμει ύλες και προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές και άλλες δραστηριότητες που έχουν κεντρική θέση στην οικονομία. Με το εύρος της παραγωγής της να περιλαμβάνει προϊόντα όπως πετροχημικά, λιπάσματα, συνθετικές ίνες, πλαστικές πρώτες ύλες, δομικά χημικά προϊόντα και χρώματα, η χημική βιομηχανία επηρεάζει καθοριστικά τη δραστηριότητα και την ανάπτυξη ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων σε πλήθος παραδοσιακών ή/και τεχνολογικά προηγμένων κλάδων της οικονομίας. Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις αλληλεπιδράσεις, η επίδραση της παραγωγής και διανομής χημικών εκτιμάται σε εκατ., που ισοδυναμούν με 2,4% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Για κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9. Η παραγωγή και διανομή χημικών ουσιών και προϊόντων συνεισφέρει σημαντικά στα φορολογικά έσοδα του κράτους και στις εισφορές στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικότερα, τα έσοδα του κράτους από φόρους και εισφορές που προκύπτουν άμεσα από τις δραστηριότητες παραγωγής και διανομής χημικών ουσιών και προϊόντων εκτιμώνται σε 519 εκατ., ενώ αν περιληφθούν οι έμμεσες και προκαλούμενες επιδράσεις τα έσοδα αυξάνονται σε εκατ. Εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, η αξία παραγωγής της εγχώριας χημικής βιομηχανίας θα μπορούσε να προσεγγίσει τα 2,44 δισ. ευρώ το 2022, που απέχει όμως αρκετά από τη μέγιστη αξία παραγωγής χημικών στην Ελλάδα, η οποία είχε καταγραφεί το 2008 και πλησίαζε τα 3 δισ. Ενδιαφέρουσα είναι η προοπτική επί ενός εθνικού σεναρίου βιομηχανικής «αναγέννησης», το οποίο εκτιμάται ότι θα έδινε σημαντική ώθηση στη χημική βιομηχανία και κατ επέκταση στην ελληνική οικονομία. Η αξία παραγωγής χημικών, θα ξεπερνούσε τα 3,1 δισ. το Λαμβανομένων υπόψη των πολλαπλασιαστικών της επιδράσεων το ΑΕΠ θα ήταν το 2022 κατά περίπου 1,8 δισ. υψηλότερο σε σύγκριση με το ΑΕΠ που προκύπτει από την τρέχουσα τάση της παραγωγής χημικών, ενώ τα έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές θα ήταν σχεδόν κατά 400 εκατ. περισσότερα. Η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στη δημιουργία πρόσθετων θέσεων εργασίας συνολικά στην ελληνική οικονομία θα ήταν εξίσου σημαντική (+26,5 χιλ. θέσεις εργασίας). Προϋποθέσεις Ανάπτυξης και Προτάσεις Πολιτικής Η επίτευξη των υψηλών στόχων της βιομηχανικής αναγέννησης απαιτεί άμβλυνση των εμποδίων και ενίσχυση των ακόλουθων χαρακτηριστικών πέραν της αναθεώρησης της γενικής στρατηγικής για τη βιομηχανική ανάπτυξη : Στενή συνεργασία της χημικής βιομηχανίας με τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα στον τομέα των χημικών Επενδύσεις σε R&D και στην ανάπτυξη καινοτομιών Προσέλκυση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού Βελτίωση του επιπέδου των υποδομών, όπως λιμάνια, και δίκτυο οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών και γενικότερα αποδοτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας χημικών, η οποία επηρεάζει σημαντικά τις εξαγωγικές επιδόσεις και την πρόσβαση της χημικής βιομηχανίας σε πρώτες ύλες. Ανάπτυξη, όπου είναι εφικτό, συστάδων επιχειρήσεων (clusters) και χημικών πάρκων.

38 Ενίσχυση αλληλεπίδρασης με άλλες βιομηχανίες και ανάπτυξη στενών σχέσεων με τους πελάτες. Αξιοποίηση γεωγραφικής θέσης σε συνδυασμό με την ποιότητα των υποδομών. Αποτελεσματική υποστήριξη από το κράτος με την εφαρμογή πολιτικών που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της χημικής βιομηχανίας. Παροχή φορολογικών κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων, επιστημόνων και την ενίσχυση της έρευνας. Ομαλές βιομηχανικές σχέσεις και ανάπτυξη κουλτούρας συνεργασίας με όλους τους συμμετέχοντες (stakeholders). Οικοδόμηση θετικής δημόσιας εικόνας για τη χημική βιομηχανία.

39 ΣΕΧΒ: Ποιες είναι οι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα; 15:35 26/4/ Πηγή: Businessnews ΣΕΧΒ: Ποιες είναι οι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα; 26 Απριλίου 2018 Πολιτική & Οικονομία Ανάπτυξη & Οικονομία Oι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει και οι προϋποθέσεις για τη μελλοντική της ανάπτυξη, είναι οι βασικοί θεματικοί άξονες της μελέτης για τη χημική βιομηχανία του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Μελετών (ΙΟΒΕ) με τίτλο «Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα: Συνεισφορά στην Οικονομία και Προοπτικές Ανάπτυξης» που παρουσιάστηκε σε εκδήλωση του Συνδέσμου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) στο ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ. Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

40 Η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στην οικονομία και οι προοπτικές ανάπτυξής της BUSINESS NEWS /Πέμπτη 26 Απριλίου 2018, 09:50:27 / Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ «Το "αποτύπωμα" της χημικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία δεν περιορίζεται στην αξία παραγωγής, την προστιθέμενη αξία, τις θέσεις εργασίας, τα φορολογικά έσοδα και τις ασφαλιστικές εισφορές που η ίδια δημιουργεί άμεσα στην οικονομία. Περιλαμβάνει, επιπλέον, τις έμμεσες επιδράσεις, οι οποίες δημιουργούνται από τις οικονομικές συναλλαγές των χημικών επιχειρήσεων με τους προμηθευτές τους, καθώς και τις προκαλούμενες επιδράσεις που έχει στην οικονομία η δαπάνη των εισοδημάτων των εργαζομένων που δημιουργούνται άμεσα και έμμεσα από τη δραστηριότητα του κλάδου». Αυτό ανέφερε ο Βασίλης Γούναρης, πρόεδρος του Συνδέσμου Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) σε ομιλία του σε εκδήλωση που πραγματοποίησε σήμερα ο ΣΕΧΒ στο ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσιάστηκε η μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Μελετών (ΙΟΒΕ) με τίτλο «Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα: Συνεισφορά στην Οικονομία και Προοπτικές

41 Ανάπτυξης». Τα συμπεράσματα της μελέτης ανέλυσε ο Γιώργος Μανιάτης, επικεφαλής Τμήματος Κλαδικών Μελετών του ΙΟΒΕ. Η χημική βιομηχανία σε αριθμούς Όπως αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, στον κλάδο της χημικής βιομηχανίας δραστηριοποιούνται περίπου επιχειρήσεις και απασχολούνται άτομα σε θέσεις εργασίας κυρίως υψηλής εξειδίκευσης που αντιστοιχούν στο 3,6% της συνολικής απασχόλησης στη μεταποίηση. Κάθε θέση εργασίας στην παραγωγή και διανομή χημικών προϊόντων συνδέεται με 5,7 θέσεις εργασίας στην οικονομία. Η αξία παραγωγής των χημικών ανήλθε το 2016 στα 2,2 δισ. ευρώ ενώ μεταξύ 2008 και 2016 απώλεσε περίπου το 25% της αξίας της. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (ΑΠΑ) της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε σε 583 εκατ. ευρώ το 2015, αντιπροσωπεύοντας το 5,5% της ΑΠΑ της μεταποίησης και το 0,4% του ΑΕΠ. Οι συνολικές ετήσιες επενδύσεις της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια, με μικρές διακυμάνσεις, κοντά στα 60 εκατ. ευρώ, αντί των 130 εκατ. ευρώ προ κρίσης. Αυτή η υστέρηση καθιστά επείγουσα την ανάγκη αποκατάστασής τους στα επίπεδα προ κρίσης. Η χημική βιομηχανία στην Ελλάδα συγκαταλέγεται στους κλάδους της μεταποίησης με τις υψηλότερες επιχειρηματικές δαπάνες R&D. Για το 2015 ανήλθαν σε 9,1 εκατ. ευρώ, ποσό που αποτελεί το 6,1% των συνολικών δαπανών R&D της μεταποίησης και το 1,6% του συνόλου των επιχειρήσεων της χώρας. Οι εξαγωγές χημικών ανήλθαν στα 1,3 δισ. ευρώ το 2016, και αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές κατηγορίες των ελληνικών εξαγωγών, καταλαμβάνοντας το 2016 την 4η θέση με 5,1% επί της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών. Οι εισαγωγές χημικών διαμορφώθηκαν το 2016 σε 3,6 δισ. ευρώ, ως αποτέλεσμα το εμπόριο ισοζύγιο χημικών ουσιών και προϊόντων είναι ελλειμματικό, αφού οι βασικές χημικές ύλες (πετροχημικά, βασικά ανόργανα και πολυμερή) αποτελούν το 54% των εισαγωγών. Η χρηματοοικονομική αποδοτικότητα του κλάδου υποχώρησε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αλλά γρήγορα βελτιώθηκε. Συγχρόνως, επιτεύχθηκε σημαντική μείωση της δανειακής πίεσης μέσα από μια διαδικασία απομόχλευσης και μεγαλύτερης στήριξης σε ίδια κεφάλαια που υποχρεωτικά

42 ακολούθησαν οι επιχειρήσεις χημικών και βελτίωση άλλων δεικτών της επιχειρησιακής λειτουργίας. Συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία Η χημική βιομηχανία παράγει και διανέμει ύλες και προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές και άλλες δραστηριότητες που έχουν κεντρική θέση στην οικονομία. Με το εύρος της παραγωγής της να περιλαμβάνει προϊόντα όπως πετροχημικά, λιπάσματα, συνθετικές ίνες, πλαστικές πρώτες ύλες, δομικά χημικά προϊόντα και χρώματα, η χημική βιομηχανία επηρεάζει καθοριστικά τη δραστηριότητα και την ανάπτυξη ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων σε πλήθος παραδοσιακών ή/και τεχνολογικά προηγμένων κλάδων της οικονομίας. Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις αλληλεπιδράσεις, η επίδραση της παραγωγής και διανομής χημικών εκτιμάται σε εκατ. ευρώ που ισοδυναμούν με 2,4% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Για κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9 ευρώ. Η παραγωγή και διανομή χημικών ουσιών και προϊόντων συνεισφέρει σημαντικά στα φορολογικά έσοδα του κράτους και στις εισφορές στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικότερα, τα έσοδα του κράτους από φόρους και εισφορές που προκύπτουν άμεσα από τις δραστηριότητες παραγωγής και διανομής χημικών ουσιών και προϊόντων εκτιμώνται σε 519 εκατ. ευρώ ενώ αν περιληφθούν οι έμμεσες και προκαλούμενες επιδράσεις τα έσοδα αυξάνονται σε εκατ. ευρώ. Εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, η αξία παραγωγής της εγχώριας χημικής βιομηχανίας θα μπορούσε να προσεγγίσει τα 2,44 δισ. ευρώ το 2022, που απέχει όμως αρκετά από τη μέγιστη αξία παραγωγής χημικών στην Ελλάδα, η οποία είχε καταγραφεί το 2008 και πλησίαζε τα 3 δισ. ευρώ. Ενδιαφέρουσα είναι η προοπτική επί ενός εθνικού σεναρίου βιομηχανικής «αναγέννησης», το οποίο εκτιμάται ότι θα έδινε σημαντική ώθηση στη χημική βιομηχανία και κατ' επέκταση στην ελληνική οικονομία. Η αξία παραγωγής χημικών, θα ξεπερνούσε τα 3,1 δισ. ευρώ το Λαμβανομένων υπόψη των πολλαπλασιαστικών της επιδράσεων το ΑΕΠ θα ήταν το 2022 κατά περίπου 1,8 δισ. ευρώ υψηλότερο σε σύγκριση με το ΑΕΠ που προκύπτει από την τρέχουσα τάση της παραγωγής χημικών, ενώ τα έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές θα ήταν σχεδόν κατά 400 εκατ. ευρώ περισσότερα.

43 Η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στη δημιουργία πρόσθετων θέσεων εργασίας συνολικά στην ελληνική οικονομία θα ήταν εξίσου σημαντική (+26,5 χιλ. θέσεις εργασίας). Προϋποθέσεις ανάπτυξης και προτάσεις πολιτικής Η επίτευξη των υψηλών στόχων της βιομηχανικής αναγέννησης απαιτεί άμβλυνση των εμποδίων και ενίσχυση των ακόλουθων χαρακτηριστικών πέραν της αναθεώρησης της γενικής στρατηγικής για τη βιομηχανική ανάπτυξη. Συγκεκριμένα απαιτείται: - Στενή συνεργασία της χημικής βιομηχανίας με τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα στον τομέα των χημικών - Επενδύσεις σε R&D και στην ανάπτυξη καινοτομιών - Προσέλκυση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού - Βελτίωση του επιπέδου των υποδομών, όπως λιμάνια, και δίκτυο οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών και γενικότερα αποδοτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας χημικών, η οποία επηρεάζει σημαντικά τις εξαγωγικές επιδόσεις και την πρόσβαση της χημικής βιομηχανίας σε πρώτες ύλες. - Ανάπτυξη, όπου είναι εφικτό, συστάδων επιχειρήσεων (clusters) και χημικών πάρκων. - Ενίσχυση αλληλεπίδρασης με άλλες βιομηχανίες και ανάπτυξη στενών σχέσεων με τους πελάτες. - Αξιοποίηση γεωγραφικής θέσης σε συνδυασμό με την ποιότητα των υποδομών. - Αποτελεσματική υποστήριξη από το κράτος με την εφαρμογή πολιτικών που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της χημικής βιομηχανίας. - Παροχή φορολογικών κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων, επιστημόνων και την ενίσχυση της έρευνας. - Ομαλές βιομηχανικές σχέσεις και ανάπτυξη κουλτούρας συνεργασίας με όλους τους συμμετέχοντες (stakeholders). - Οικοδόμηση θετικής δημόσιας εικόνας για τη χημική βιομηχανία.

44 Με διπλό χάντικαπ κινείται η ελληνική χημική βιομηχανία Τι προκύπτει από μελέτη του ΙΟΒΕ. Ποια τα εμπόδια που πρέπει να εξαλειφθούν. Με συν 12% έτρεξαν πέρυσι οι εξαγωγές χημικών. Στην Αττική δραστηριοποιείται το 45% των εταιριών. Η δομή του κλάδου. Δημοσιεύθηκε: 26 Απριλίου :23 Σταμάτης Ζησίμου Η αναπροσαρμογή των κριτηρίων όχλησης και η μείωση του ενεργειακού κόστους, προβάλλουν ως οι κυριότερες προκλήσεις για την χημική βιομηχανία στην Ελλάδα. Παρά το γεγονός ότι ο εν λόγω κλάδος «συνέρχεται» από τις

45 συνέπειες της πολυετούς ύφεσης που είχε ως αποτέλεσμα την υποχώρησή του όγκου παραγωγής κατά περίπου 26% το διάστημα , η μη έγκαιρη λήψη μέτρων, θα έχει αρνητικές συνέπειες στην ανάπτυξή του. Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει από τη μελέτη του ΙΟΒΕ με τίτλο «Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα Συνεισφορά στην οικονομία και προοπτικές ανάπτυξης» που διενεργήθηκε για λογαριασμό του Συνδέσμου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) και παρουσιάστηκε χθες. Αν και το 45% των επιχειρήσεων της χημικής βιομηχανίας που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα είναι εγκατεστημένες στην Αττική, η ανάπτυξή τους απαγορεύεται λόγω του ισχύοντος νομικού πλαισίου. Όπως αναφέρεται στη μελέτη, η νομοθεσία απαγορεύει την εγκατάσταση νέων μονάδων παραγωγής μέσης όχλησης εντός Αττικής. Σημειώνεται, ότι νέες μονάδες νοούνται ακόμη και υφιστάμενες εταιρίες με μακρόχρονη δραστηριότητα που κατατάσσονται στη χαμηλότερη βαθμίδα χαμηλής όχλησης (με βάση παρωχημένα κριτήρια, όπως π.χ. είναι η εγκατεστημένη ιπποδύναμη Ωστόσο, η απαγόρευση ισχύει ακόμη και για εταιρίες που προτίθενται να εγκατασταθούν σε σημεία εντός Αττικής με χρήσεις γης που επιτρέπουν τη μέση όχληση. Με δεδομένες τις ιδιαιτερότητες της χημικής βιομηχανίας (συγκέντρωση εγκαταστάσεων στην Αττική, ανάγκη εγγύτητας στα κέντρα κατανάλωσης και σε οργανωμένα λιμάνια για εισαγωγές πρώτων υλών και εξαγωγές), απαιτείται άρση της απαγόρευσης της μέσης όχλησης στην Αττική για υφιστάμενες μονάδες που δραστηριοποιούνται ήδη στον νομό και κατατάσσονται στη χαμηλή όχληση, η οποία πλήττει την ανταγωνιστικότητα και δεν επιτρέπει την ανάπτυξη αρκετών χημικών επιχειρήσεων (σ.σ. την ανάγκη αλλαγής των κριτηρίων όχλησης ανέδειξε την περασμένη Δευτέρα το Euro2day.gr.). Η όχληση, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ θα μπορούσε να αξιολογείται σύμφωνα με πρακτικά περιβαλλοντικά κριτήρια (όπως απόβλητα, ρύποι και θόρυβος) και τα μέτρα προστασίας που αποτυπώνονται στις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των εγκαταστάσεων. Σε ό,τι αφορά το ενεργειακό κόστος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η παραγωγική διαδικασία σε ορισμένους τομείς της χημικής βιομηχανίας, όπως τα πετροχημικά και τα λιπάσματα, είναι έντασης ενέργειας - τόσο στο πεδίο των χημικών διεργασιών που εκτελούνται, όσο και λόγω της άμεσης χρήσης ενέργειας (φυσικού αερίου και παραγώγων πετρελαίου) ως πρώτης ύλης. Συνεπώς, ιδιαίτερα σε αυτούς τους τομείς, το ενδιαφέρον και η ανάγκη των επιχειρήσεων του κλάδου για ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας είναι τεράστιο. Σύμφωνα με τη μελέτη, οι τιμές φυσικού αερίου για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα παραμένουν υψηλότερες κατά 12% από τον μέσο όρο της ΕΕ-28 δημιουργώντας έντονο ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα, το οποίο γίνεται περισσότερο εμφανές αν γίνει σύγκριση με γειτονικές χώρες, όπως η Βουλγαρία, όπου οι τιμές φυσικού αερίου είναι κατά 36% χαμηλότερες. Επιπλέον, η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που φορολογεί το φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση. Ο ΕΦΚ στο φυσικό αέριο που

46 χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη αποτελεί το 17% της τελικής τιμής και διευρύνει την ποσοστιαία διαφορά από τις μέσες τιμές στην ΕΕ-28 σε 32%, καθιστώντας ιδιαιτέρως δυσμενή τη θέση της εγχώριας βιομηχανίας λιπασμάτων (και άλλων βιομηχανιών που χρησιμοποιούν το φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη) έναντι των ανταγωνιστών σε άλλες χώρες. Με βάση τα παραπάνω, κρίνεται αναγκαία η άμεση κατάργηση του ΕΦΚ στο φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση. Η μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να επιτευχθεί με βελτίωση ανταγωνιστικότητας της αγοράς χονδρικής μέσω της σύζευξης με γειτονικές αγορές (Ιταλία, Βουλγαρία), την προώθηση των διασυνδέσεων με τα μη συνδεδεμένα νησιά που θα περιορίσει τις χρεώσεις ΥΚΩ, και τη μείωση του ΕΦΚ στην ηλεκτρική ενέργεια για τους βιομηχανικούς καταναλωτές στη μέση τάση. Σημαντικές εξαγωγές Οι παρεμβάσεις αυτές κρίνονται άμεσα απαραίτητες, καθώς χημική βιομηχανία αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς κλάδους της εγχώριας μεταποίησης στον οποίο δραστηριοποιούνται πάνω από επιχειρήσεις και απασχολεί περίπου εργαζόμενους. Παράλληλα, είναι ένας από τους πλέον εξαγωγικούς κλάδους. Με βάση τα στοιχεία του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ), το 2017 ήταν τέταρτος κατά σειρά πιο εξωστρεφής κλάδος (μετά από τα πετρελαιοειδή, τα βιομηχανικά, τα τρόφιμα και ζώντα ζώα) με την αξία των εξαγωγών να ανέρχεται στα 3,064 δισ. ευρώ, αυξημένη κατά 12% σε σύγκριση με το Ανάλογη αύξηση καταγράφει και φέτος (συν 15,7% τον Ιανουάριο και συν 12,7% το Φεβρουάριο). Αναφορικά με τη δομή, η πλειονότητα των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη χημική βιομηχανία στην Ελλάδα (84%) είναι πολύ μικρές επιχειρήσεις - απασχολούν δηλαδή μέχρι 9 εργαζόμενους. Μόλις το 16% των επιχειρήσεων (162 επιχειρήσεις) απασχολεί περισσότερα από 10 άτομα. Αυτό το ποσοστό αναλύεται περαιτέρω σε 11,2% μικρές, 4,8% μεσαίες και 0,8% μεγάλες επιχειρήσεις. Η εικόνα αυτή διαφέρει και πάλι σημαντικά από την αντίστοιχη στην ΕΕ-28, όπου τα 2/3 των επιχειρήσεων της χημικής βιομηχανίας είναι πολύ μικρές, το 20,8% μικρές, το 10,0% μεσαίες και το 2,8% μεγάλες. Παρά το πλήθος τους, οι πολύ μικρές επιχειρήσεις της εγχώριας χημικής βιομηχανίας συγκεντρώνουν μόλις το 7,7% των συνολικών πωλήσεων. Περίπου το 70% των πωλήσεων πραγματοποιείται από τις επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερα από 50 άτομα, ήτοι από το 5,2% του συνολικού αριθμού επιχειρήσεων του κλάδου (51 επιχειρήσεις).

47 ΙΟΒΕ: Oι αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα Oι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει και οι προϋποθέσεις για τη μελλοντική της ανάπτυξη, είναι οι βασικοί θεματικοί άξονες της μελέτης για τη χημική βιομηχανία του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Μελετών (ΙΟΒΕ) με τίτλο "Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα: Συνεισφορά στην Οικονομία και Προοπτικές Ανάπτυξης" που παρουσιάστηκε σε εκδήλωση του Συνδέσμου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) στο ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ), σήμερα στον κλάδο δραστηριοποιούνται περίπου επιχειρήσεις και απασχολούνται άτομα σε θέσεις εργασίας κυρίως υψηλής εξειδίκευσης που αντιστοιχούν στο 3,6% της συνολικής απασχόλησης στη μεταποίηση. Κάθε θέση εργασίας στην παραγωγή και διανομή χημικών προϊόντων συνδέεται με 5,7 θέσεις εργασίας στην οικονομία. "Το "αποτύπωμα" της χημικής βιομηχανίας στην οικονομία... Capital.gr Πριν από 22 ώρες, 5 λεπτά

48 Πέμπτη, 26-Απρ :04 ΙΟΒΕ: Oι αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα Oι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει και οι προϋποθέσεις για τη μελλοντική της ανάπτυξη, είναι οι βασικοί θεματικοί άξονες της μελέτης για τη χημική βιομηχανία του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Μελετών (ΙΟΒΕ) με τίτλο "Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα: Συνεισφορά στην Οικονομία και Προοπτικές Ανάπτυξης" που παρουσιάστηκε σε εκδήλωση του Συνδέσμου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) στο ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ), σήμερα στον κλάδο δραστηριοποιούνται περίπου επιχειρήσεις και απασχολούνται άτομα σε θέσεις εργασίας κυρίως υψηλής εξειδίκευσης που αντιστοιχούν στο 3,6% της συνολικής απασχόλησης στη μεταποίηση. Κάθε θέση εργασίας στην παραγωγή και διανομή χημικών προϊόντων συνδέεται με 5,7 θέσεις εργασίας στην οικονομία. "Το "αποτύπωμα" της χημικής βιομηχανίας στην οικονομία δεν περιορίζεται στην αξία παραγωγής, την προστιθέμενη αξία, τις θέσεις εργασίας, τα φορολογικά έσοδα και τις ασφαλιστικές εισφορές που η ίδια δημιουργεί άμεσα στην οικονομία" τόνισε ο κ. Βασίλης Γούναρης, πρόεδρος του Συνδέσμου Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) σχολιάζοντας τα συμπεράσματα της μελέτης. "Περιλαμβάνει, επιπλέον, τις έμμεσες επιδράσεις, οι οποίες δημιουργούνται από τις οικονομικές συναλλαγές των χημικών επιχειρήσεων με τους προμηθευτές τους, καθώς και τις προκαλούμενες επιδράσεις που έχει στην οικονομία η

49 δαπάνη των εισοδημάτων των εργαζομένων που δημιουργούνται άμεσα και έμμεσα από τη δραστηριότητα του κλάδου". Κατά την παρουσίαση της μελέτης, χαιρετισμό απεύθυναν οι κ.κ.: Γεώργιος Νούνεσης, Διευθυντής & Πρόεδρος Δ.Σ., ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ, Ευστράτιος Ζαφείρης, Γενικός Γραμματέας Βιομηχανίας, Αθανάσιος Μπούρας, Αναπληρωτής Τομεάρχης Οικονομίας & Ανάπτυξης, Βουλευτής Αττικής, Εκπρόσωπος ΝΔ, Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, Βουλευτής Αρκαδίας, Εκπρόσωπος Κινήματος Αλλαγής. O κ. Νίκος Βέττας, Γενικός Δ/ντής του ΙΟΒΕ και Καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών ανέλυσε στην ομιλία του τις κύριες "Τάσεις και Προοπτικές στην Ελληνική Οικονομία" και ακολούθησε η παρουσίαση της μελέτης από τον κ. Γιώργο Μανιάτη, Επικεφαλής Τμήματος Κλαδικών Μελετών, ΙΟΒΕ. Μετά την παρουσίαση, ακολούθησε συζήτηση στην οποία συμμετείχαν οι κ.κ.: Rene Van Sloten, Executive Director, Industrial Policy Programme CEFIC Ανδρέας Μπουντουβής, Καθηγητής, Σχολή Χημικών Μηχανικών, ΕΜΠ, Γιώργος Αλεξόπουλος, Εκτελεστικό Μέλος Δ.Σ., Γενικός Δ/ντής Στρατηγικού Σχεδιασμού & Συμμετοχών, Όμιλος ΕΛΠΕ. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος κ. Μπάμπης Παπαδημητρίου. Τα βασικά σημεία της μελέτης Η Χημική Βιομηχανία σε Αριθμούς Η αξία παραγωγής των χημικών ανήλθε το 2016 τα 2,2 δισ., και μεταξύ 2008 και 2016 απώλεσε περίπου το 25% της αξίας της. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (ΑΠΑ) της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε σε 583 εκατ. το 2015, αντιπροσωπεύοντας το 5,5% της ΑΠΑ της Μεταποίησης και το 0,4% του ΑΕΠ. Οι συνολικές ετήσιες επενδύσεις της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια, με μικρές διακυμάνσεις, κοντά στα 60 εκατ., αντί των 130 εκ προ κρίσης. Αυτή η υστέρηση καθιστά επείγουσα την ανάγκη αποκατάστασής τους στα επίπεδα προ κρίσης. Η χημική βιομηχανία στην Ελλάδα συγκαταλέγεται στους κλάδους της Μεταποίησης με τις υψηλότερες επιχειρηματικές δαπάνες R&D. Για το 2015 ανήλθαν σε 9,1 εκατ., ποσό που αποτελεί το 6,1% των συνολικών δαπανών R&D της Μεταποίησης και το 1,6% του συνόλου των επιχειρήσεων της χώρας. Οι εξαγωγές χημικών ανήλθαν στα 1,3 δισ. το 2016, και αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές κατηγορίες των ελληνικών εξαγωγών, καταλαμβάνοντας το 2016 την 4η θέση με 5,1% επί της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών. Οι εισαγωγές χημικών διαμορφώθηκαν το 2016 σε 3,6 δισ., ως αποτέλεσμα το εμπόριο ισοζύγιο χημικών ουσιών και προϊόντων είναι ελλειμματικό, αφού οι βασικές χημικές ύλες (πετροχημικά, βασικά ανόργανα και πολυμερή) αποτελούν το 54% των εισαγωγών. Η χρηματοοικονομική αποδοτικότητα του κλάδου υποχώρησε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αλλά γρήγορα βελτιώθηκε. Συγχρόνως, επιτεύχθηκε α) σημαντική μείωση της δανειακής πίεσης μέσα από μια διαδικασία απομόχλευσης και μεγαλύτερης στήριξης σε ίδια κεφάλαια που υποχρεωτικά ακολούθησαν οι επιχειρήσεις χημικών και β) βελτίωση άλλων δεικτών της επιχειρησιακής λειτουργίας. Συνεισφορά της Χημικής Βιομηχανίας στην Ελληνική Οικονομία Η χημική βιομηχανία παράγει και διανέμει ύλες και προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε

50 βιομηχανικές και άλλες δραστηριότητες που έχουν κεντρική θέση στην οικονομία. Με το εύρος της παραγωγής της να περιλαμβάνει προϊόντα όπως πετροχημικά, λιπάσματα, συνθετικές ίνες, πλαστικές πρώτες ύλες, δομικά χημικά προϊόντα και χρώματα, η χημική βιομηχανία επηρεάζει καθοριστικά τη δραστηριότητα και την ανάπτυξη ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων σε πλήθος παραδοσιακών ή/και τεχνολογικά προηγμένων κλάδων της οικονομίας. Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις αλληλεπιδράσεις, η επίδραση της παραγωγής και διανομής χημικών εκτιμάται σε εκατ., που ισοδυναμούν με 2,4% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Για κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9. Η παραγωγή και διανομή χημικών ουσιών και προϊόντων συνεισφέρει σημαντικά στα φορολογικά έσοδα του κράτους και στις εισφορές στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικότερα, τα έσοδα του κράτους από φόρους και εισφορές που προκύπτουν άμεσα από τις δραστηριότητες παραγωγής και διανομής χημικών ουσιών και προϊόντων εκτιμώνται σε 519 εκατ., ενώ αν περιληφθούν οι έμμεσες και προκαλούμενες επιδράσεις τα έσοδα αυξάνονται σε εκατ. Εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, η αξία παραγωγής της εγχώριας χημικής βιομηχανίας θα μπορούσε να προσεγγίσει τα 2,44 δισ. ευρώ το 2022, που απέχει όμως αρκετά από τη μέγιστη αξία παραγωγής χημικών στην Ελλάδα, η οποία είχε καταγραφεί το 2008 και πλησίαζε τα 3 δισ. Ενδιαφέρουσα είναι η προοπτική επί ενός εθνικού σεναρίου βιομηχανικής "αναγέννησης", το οποίο εκτιμάται ότι θα έδινε σημαντική ώθηση στη χημική βιομηχανία και κατ επέκταση στην ελληνική οικονομία. Η αξία παραγωγής χημικών, θα ξεπερνούσε τα 3,1 δισ. το Λαμβανομένων υπόψη των πολλαπλασιαστικών της επιδράσεων το ΑΕΠ θα ήταν το 2022 κατά περίπου 1,8 δισ. υψηλότερο σε σύγκριση με το ΑΕΠ που προκύπτει από την τρέχουσα τάση της παραγωγής χημικών, ενώ τα έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές θα ήταν σχεδόν κατά 400 εκατ. περισσότερα. Η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στη δημιουργία πρόσθετων θέσεων εργασίας συνολικά στην ελληνική οικονομία θα ήταν εξίσου σημαντική (+26,5 χιλ. θέσεις εργασίας). Προϋποθέσεις Ανάπτυξης και Προτάσεις Πολιτικής Η επίτευξη των υψηλών στόχων της βιομηχανικής αναγέννησης απαιτεί άμβλυνση των εμποδίων και ενίσχυση των ακόλουθων χαρακτηριστικών πέραν της αναθεώρησης της γενικής στρατηγικής για τη βιομηχανική ανάπτυξη: Στενή συνεργασία της χημικής βιομηχανίας με τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα στον τομέα των χημικών Επενδύσεις σε R&D και στην ανάπτυξη καινοτομιών Προσέλκυση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού Βελτίωση του επιπέδου των υποδομών, όπως λιμάνια, και δίκτυο οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών και γενικότερα αποδοτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας χημικών, η οποία επηρεάζει σημαντικά τις εξαγωγικές επιδόσεις και την πρόσβαση της χημικής βιομηχανίας σε πρώτες ύλες. Ανάπτυξη, όπου είναι εφικτό, συστάδων επιχειρήσεων (clusters) και χημικών πάρκων. Ενίσχυση αλληλεπίδρασης με άλλες βιομηχανίες και ανάπτυξη στενών σχέσεων με τους πελάτες. Αξιοποίηση γεωγραφικής θέσης σε συνδυασμό με την ποιότητα των υποδομών. Αποτελεσματική υποστήριξη από το κράτος με την εφαρμογή πολιτικών που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της χημικής βιομηχανίας.

51 Παροχή φορολογικών κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων, επιστημόνων και την ενίσχυση της έρευνας. Ομαλές βιομηχανικές σχέσεις και ανάπτυξη κουλτούρας συνεργασίας με όλους τους συμμετέχοντες (stakeholders). Οικοδόμηση θετικής δημόσιας εικόνας για τη χημική βιομηχανία.

52

53 APR26 Με διπλό χάντικαπ κινείται η ελληνική χημική βιομηχανία Ειδήσεις για την Οικονομία by admin Τι προκύπτει από μελέτη του ΙΟΒΕ. Ποια τα εμπόδια που πρέπει να εξαλειφθούν. Με συν 12% έτρεξαν πέρυσι οι εξαγωγές χημικών. Στην Αττική δραστηριοποιείται το 45% των εταιριών. Η δομή του κλάδου. Διαβάστε περισσότερα Από:: Νέα για την Οικονομία από το euro2day.gr

54 Έρευνα ΙΟΒΕ: Οι φόροι πλήττουν το φυσικό αέριο και αυξάνουν το ενεργειακό κόστος στην βιομηχανία χημικών ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: :22 ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΠΑΔΗΣ FacebookTwitterMessengerGoogle+ Η υψηλή φορολογία αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για την αγορά φυσικού αερίου ως πρώτη ύλη, αλλά και το ενεργειακό κόστος για τη βιομηχανία των χημικών στη χώρα μας, όπως προκύπτει από πρόσφατη μελέτη που διεξήγαγε το ΙΟΒΕ. Στη μελέτη διερευνώνται οι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει και οι προϋποθέσεις για τη μελλοντική της ανάπτυξη. Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμάται η ευρύτερη συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία, εξετάζονται οι παράγοντες που επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητά της και διατυπώνονται προτάσεις σχετικά με πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τη βιώσιμη ανάπτυξη της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα, στο ιδιαίτερα ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί.

55 Όπως χαρακτηριστικά τονίζει το ΙΟΒΕ, οι ρυθμίσεις που επιφέρουν ένα δυσανάλογο κόστος συμμόρφωσης στην πλειονότητα των (μικρομεσαίων) επιχειρήσεων του κλάδου, το ενεργειακό κόστος και η φορολόγηση των πρώτων υλών, όπως το φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση, οι ανεπάρκειες στη διαχείριση και στις υποδομές της εφοδιαστικής αλυσίδας χημικών, καθώς και οι αδυναμίες του συστήματος καινοτομίας, επηρεάζουν επίσης αρνητικά την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας χημικής βιομηχανίας. Το ΙΟΒΕ σημειώνει σχετικά με το φυσικό αέριο, τη φορολόγησή του ως πρώτη ύλη και το ενεργειακό κόστος τα εξής: Τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι οι τιμές φυσικού αερίου για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα παραμένουν υψηλότερες κατά 12% από τον μέσο όρο της ΕΕ-28. Το πρόβλημα που προκαλεί το κόστος φυσικού αερίου στην ανταγωνιστικότητα είναι, εξαιτίας της φορολογίας, οξύτερο για την εγχώρια βιομηχανία λιπασμάτων, η οποία χρησιμοποιεί άμεσα το φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη για την παραγωγή αμμωνίας. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που φορολογεί το φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση. Με βάση τις πιο πρόσφατες τιμές φυσικού αερίου, ο ΕΦΚ στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη (1,5 ευρώ ανά GJ) αποτελεί το 17% της τελικής τιμής, ενώ η ποσοστιαία διαφορά από τις μέσες τιμές στην ΕΕ-28 διευρύνεται σε 32%, καθιστώντας ιδιαιτέρως δυσμενή τη θέση της εγχώριας βιομηχανίας λιπασμάτων (και άλλων βιομηχανιών που χρησιμοποιούν το φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη) έναντι των ανταγωνιστών σε άλλες χώρες. Παράλληλα, το ΙΟΒΕ αναφέρει: «Η παραγωγική διαδικασία σε ορισμένους τομείς της χημικής βιομηχανίας, όπως τα πετροχημικά και τα λιπάσματα, είναι έντασης ενέργειας τόσο στο πεδίο των χημικών διεργασιών που εκτελούνται, όσο και λόγω της άμεσης χρήσης ενέργειας (φυσικού αερίου και παραγώγων πετρελαίου) ως πρώτης ύλης. Συνεπώς, ιδιαίτερα σε αυτούς τους τομείς, το ενδιαφέρον και η ανάγκη των επιχειρήσεων του κλάδου για ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας είναι τεράστιο. Μεγάλες προς τα πάνω αποκλίσεις από τις τιμές ενέργειας που χρεώνονται οι επιχειρήσεις σε άλλες χώρες επιδεινώνουν την ανταγωνιστικότητα των εγχώριων επιχειρήσεων, με σοβαρές επιπτώσεις στην παραγωγή, την απασχόληση και τα οικονομικά τους αποτελέσματα. Στο πλαίσιο αυτό ενδιαφέρει ιδιαίτερα: α) το επίπεδο τιμών ενέργειας στην Ελλάδα25, οι παράγοντες που το διαμορφώνουν και οι διαφορές του σε σχέση με άλλες χώρες, και β) το κόστος χημικών πρώτων υλών που

56 παράγονται από ενεργειακά προϊόντα, όπως το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο, ιδίως σε σχέση με άλλες γεωγραφικές περιοχές Το πρόβλημα που προκαλεί το κόστος φυσικού αερίου στην ανταγωνιστικότητα είναι, εξαιτίας της φορολογίας, οξύτερο για την εγχώρια βιομηχανία λιπασμάτων, η οποία χρησιμοποιεί άμεσα το φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη για την παραγωγή αμμωνίας. Ο ειδικός φόρος κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο φυσικό αέριο, ο οποίος εφαρμόστηκε ενιαία σε όλες τις χρήσεις από τον Σεπτέμβριο του 2011, μειώθηκε κοντά στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο το καλοκαίρι του 2016 για τη βιομηχανική ενεργειακή χρήση και καταργήθηκε για τη χρήση στην ηλεκτροπαραγωγή. Ωστόσο, διατηρήθηκε ο υψηλός συντελεστής ΕΦΚ για τη χρήση φυσικού αερίου ως πρώτη ύλη, παρά το γεγονός ότι η Οδηγία 2003/96/ΕΚ27 δεν έχει εφαρμογή στα ενεργειακά προϊόντα που δεν χρησιμοποιούνται ως καύσιμα κινητήρων ή θέρμανσης και συνεπώς δεν δεσμεύει τα κράτη μέλη για το ελάχιστο ύψος φορολόγησης. Αναφορικά με τη σημασία της ενέργειας και του ενεργειακού κόστους στη χημική βιομηχανία θα μπορούσαμε να συμπληρώσουμε τα εξής: Το 2015, η κατανάλωση καυσίμων και ηλεκτρικής ενέργειας από τη χημική βιομηχανία στην Ελλάδα, περιλαμβανομένης της βιομηχανίας φαρμάκου, έφτασε τις 222 χιλιάδες τόνους ισοδύναμου πετρελαίου (toe). Αυτό το μέγεθος αντιστοιχεί περίπου στο 7% της κατανάλωσης ενέργειας από τη βιομηχανία στην Ελλάδα το ίδιο έτος και ήταν κατά 27% χαμηλότερο συγκριτικά με το 1990 (Διάγραμμα 5.7). Συνεπώς, η κατανάλωση ενέργειας στην εγχώρια χημική βιομηχανία έχει περιοριστεί αρκετά. Με εξαίρεση το φυσικό αέριο και τα απόβλητα, στα οποία σημειώθηκε σημαντική αυξητική μεταβολή, η κατανάλωση των υπόλοιπων πηγών ενέργειας (πετρέλαιο, ηλεκτρική ενέργεια και στερεά καύσιμα) έχει μειωθεί σημαντικά από το Οι αλλαγές στη σύνθεση της παραγωγής της χημικής βιομηχανίας και η υποκατάσταση μεταξύ των πηγών ενέργειας εξηγούν εν μέρει αυτές τις μεταβολές. Ένας άλλος παράγοντας που έχει συμβάλει στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας της χημικής βιομηχανίας είναι η βελτίωση της ενεργειακής της αποδοτικότητας. Πράγματι, η ενεργειακή ένταση της χημικής βιομηχανίας (δείκτης κατανάλωσης ενέργειας ως προς τον δείκτη παραγωγής χημικών) έχει βελτιωθεί δραστικά την περίοδο και μάλιστα σημαντικά περισσότερο από τον μέσο όρο της Μεταποίησης στην Ελλάδα (Διάγραμμα 5.8). Ειδικότερα, ο δείκτης ενεργειακής έντασης της χημικής βιομηχανίας το 2015 εκτιμάται ότι ήταν χαμηλότερος κατά 45% συγκριτικά με το 1990, όταν

57 στο σύνολο της Μεταποίησης βρισκόταν σε επίπεδο λίγο υψηλότερο από το Η αύξηση της βαρύτητας των βιομηχανικών κλάδων έντασης ενέργειας στην εγχώρια Μεταποίηση εξηγεί ενδεχομένως αυτές τις μεταβολές. Επιπλέον, όμως, αναδεικνύεται η προσαρμογή της χημικής βιομηχανίας και η σημαντική αύξηση της ενεργειακής της παραγωγικότητας». Με αφορμή τα παραπάνω, το ΙΟΒΕ προτείνει την άμεση κατάργηση του ΕΦΚ στο φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση. Όπως σημειώνει, «η μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να επιτευχθεί με βελτίωση ανταγωνιστικότητας της αγοράς χονδρικής μέσω της σύζευξης με γειτονικές αγορές (Ιταλία, Βουλγαρία), την προώθηση των διασυνδέσεων με τα μη συνδεδεμένα νησιά που θα περιορίσει τις χρεώσεις ΥΚΩ, και τη μείωση του ΕΦΚ στην ηλεκτρική ενέργεια για τους βιομηχανικούς καταναλωτές στη μέση τάση».

58 ΟΒΕ: Oι αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα capital.gr Capital.gr ΙΟΒΕ: Oι αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα Oι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει και οι προϋποθέσεις για τη μελλοντική της ανάπτυξη, είναι οι βασικοί θεματικοί άξονες της μελέτης για τη χημική βιομηχανία του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Μελετών (ΙΟΒΕ) με τίτλο "Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα: Συνεισφορά στην Οικονομία και Προοπτικές Ανάπτυξης" που παρουσιάστηκε σε εκδήλωση του Συνδέσμου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) στο ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ), σήμερα στον κλάδο δραστηριοποιούνται περίπου επιχειρήσεις και απασχολούνται άτομα σε θέσεις εργασίας κυρίως

59 υψηλής εξειδίκευσης που αντιστοιχούν στο 3,6% της συνολικής απασχόλησης στη μεταποίηση. Κάθε θέση εργασίας στην παραγωγή και διανομή χημικών προϊόντων συνδέεται με 5,7 θέσεις εργασίας στην οικονομία. "Το "αποτύπωμα" της χημικής βιομηχανίας στην οικονομία δεν περιορίζεται στην αξία παραγωγής, την προστιθέμενη αξία, τις θέσεις εργασίας, τα φορολογικά έσοδα και τις ασφαλιστικές εισφορές που η ίδια δημιουργεί άμεσα στην οικονομία" τόνισε ο κ. Βασίλης Γούναρης, πρόεδρος του Συνδέσμου Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) σχολιάζοντας τα συμπεράσματα της μελέτης. "Περιλαμβάνει, επιπλέον, τις έμμεσες επιδράσεις, οι οποίες δημιουργούνται από τις οικονομικές συναλλαγές των χημικών επιχειρήσεων με τους προμηθευτές τους, καθώς και τις προκαλούμενες επιδράσεις που έχει στην οικονομία η δαπάνη των εισοδημάτων των εργαζομένων που δημιουργούνται άμεσα και έμμεσα από τη δραστηριότητα του κλάδου". Κατά την παρουσίαση της μελέτης, χαιρετισμό απεύθυναν οι κ.κ.: Γεώργιος Νούνεσης, Διευθυντής amp; Πρόεδρος Δ.Σ., ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ, Ευστράτιος Ζαφείρης, Γενικός Γραμματέας Βιομηχανίας, Αθανάσιος Μπούρας, Αναπληρωτής Τομεάρχης Οικονομίας amp; Ανάπτυξης, Βουλευτής Αττικής, Εκπρόσωπος ΝΔ, Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, Βουλευτής Αρκαδίας, Εκπρόσωπος Κινήματος Αλλαγής. O κ. Νίκος Βέττας, Γενικός Δ/ντής του ΙΟΒΕ και Καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών ανέλυσε στην ομιλία του τις κύριες "Τάσεις και Προοπτικές στην Ελληνική Οικονομία" και ακολούθησε η παρουσίαση της μελέτης από τον κ. Γιώργο Μανιάτη, Επικεφαλής Τμήματος Κλαδικών Μελετών, ΙΟΒΕ. Μετά την παρουσίαση, ακολούθησε συζήτηση στην οποία συμμετείχαν οι κ.κ.: Rene Van Sloten, Executive Director, Industrial Policy Programme CEFIC Ανδρέας Μπουντουβής, Καθηγητής, Σχολή Χημικών Μηχανικών, ΕΜΠ, Γιώργος Αλεξόπουλος, Εκτελεστικό Μέλος Δ.Σ., Γενικός Δ/ντής Στρατηγικού Σχεδιασμού amp; Συμμετοχών, lsquo;όμιλος ΕΛΠΕ. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος κ. Μπάμπης Παπαδημητρίου. Τα βασικά σημεία της μελέτης Η Χημική Βιομηχανία σε Αριθμούς - Η αξία παραγωγής των χημικών ανήλθε το 2016 τα euro;2,2 δισ., και μεταξύ 2008 και 2016 απώλεσε περίπου το 25% της αξίας της. - Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (ΑΠΑ) της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε σε euro;583 εκατ. το 2015, αντιπροσωπεύοντας το 5,5% της ΑΠΑ της Μεταποίησης και το 0,4% του ΑΕΠ.

60 - Οι συνολικές ετήσιες επενδύσεις της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια, με μικρές διακυμάνσεις, κοντά στα euro;60 εκατ., αντί των euro;130 εκ προ κρίσης. Αυτή η υστέρηση καθιστά επείγουσα την ανάγκη αποκατάστασής τους στα επίπεδα προ κρίσης. - Η χημική βιομηχανία στην Ελλάδα συγκαταλέγεται στους κλάδους της Μεταποίησης με τις υψηλότερες επιχειρηματικές δαπάνες Ramp;D. Για το 2015 ανήλθαν σε euro;9,1 εκατ., ποσό που αποτελεί το 6,1% των συνολικών δαπανών Ramp;D της Μεταποίησης και το 1,6% του συνόλου των επιχειρήσεων της χώρας. - Οι εξαγωγές χημικών ανήλθαν στα euro;1,3 δισ. το 2016, και αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές κατηγορίες των ελληνικών εξαγωγών, καταλαμβάνοντας το 2016 την 4η θέση με 5,1% επί της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών. - Οι εισαγωγές χημικών διαμορφώθηκαν το 2016 σε euro;3,6 δισ., ως αποτέλεσμα το εμπόριο ισοζύγιο χημικών ουσιών και προϊόντων είναι ελλειμματικό, αφού οι βασικές χημικές ύλες (πετροχημικά, βασικά ανόργανα και πολυμερή) αποτελούν το 54% των εισαγωγών. - Η χρηματοοικονομική αποδοτικότητα του κλάδου υποχώρησε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αλλά γρήγορα βελτιώθηκε. Συγχρόνως, επιτεύχθηκε α) σημαντική μείωση της δανειακής πίεσης μέσα από μια διαδικασία απομόχλευσης και μεγαλύτερης στήριξης σε ίδια κεφάλαια που υποχρεωτικά ακολούθησαν οι επιχειρήσεις χημικών και β) βελτίωση άλλων δεικτών της επιχειρησιακής λειτουργίας. Συνεισφορά της Χημικής Βιομηχανίας στην Ελληνική Οικονομία - Η χημική βιομηχανία παράγει και διανέμει ύλες και προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές και άλλες δραστηριότητες που έχουν κεντρική θέση στην οικονομία. - Με το εύρος της παραγωγής της να περιλαμβάνει προϊόντα όπως πετροχημικά, λιπάσματα, συνθετικές ίνες, πλαστικές πρώτες ύλες, δομικά χημικά προϊόντα και χρώματα, η χημική βιομηχανία επηρεάζει καθοριστικά τη δραστηριότητα και την ανάπτυξη ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων σε πλήθος παραδοσιακών ή/και τεχνολογικά προηγμένων κλάδων της οικονομίας. - Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις αλληλεπιδράσεις, η επίδραση της παραγωγής και διανομής χημικών εκτιμάται σε euro;4.243 εκατ., που ισοδυναμούν με 2,4% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Για κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά euro;1,9. Η παραγωγή και διανομή χημικών ουσιών και προϊόντων συνεισφέρει σημαντικά στα φορολογικά έσοδα

61 του κράτους και στις εισφορές στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικότερα, τα έσοδα του κράτους από φόρους και εισφορές που προκύπτουν άμεσα από τις δραστηριότητες παραγωγής και διανομής χημικών ουσιών και προϊόντων εκτιμώνται σε euro;519 εκατ., ενώ αν περιληφθούν οι έμμεσες και προκαλούμενες επιδράσεις τα έσοδα αυξάνονται σε euro;1.177 εκατ. - Εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, η αξία παραγωγής της εγχώριας χημικής βιομηχανίας θα μπορούσε να προσεγγίσει τα 2,44 δισ. ευρώ το 2022, που απέχει όμως αρκετά από τη μέγιστη αξία παραγωγής χημικών στην Ελλάδα, η οποία είχε καταγραφεί το 2008 και πλησίαζε τα euro;3 δισ. - Ενδιαφέρουσα είναι η προοπτική επί ενός εθνικού σεναρίου βιομηχανικής "αναγέννησης", το οποίο εκτιμάται ότι θα έδινε σημαντική ώθηση στη χημική βιομηχανία και κατ επέκταση στην ελληνική οικονομία. Η αξία παραγωγής χημικών, θα ξεπερνούσε τα euro;3,1 δισ. το Λαμβανομένων υπόψη των πολλαπλασιαστικών της επιδράσεων το ΑΕΠ θα ήταν το 2022 κατά περίπου euro;1,8 δισ. υψηλότερο σε σύγκριση με το ΑΕΠ που προκύπτει από την τρέχουσα τάση της παραγωγής χημικών, ενώ τα έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές θα ήταν σχεδόν κατά euro;400 εκατ. περισσότερα. - Η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στη δημιουργία πρόσθετων θέσεων εργασίας συνολικά στην ελληνική οικονομία θα ήταν εξίσου σημαντική (+26,5 χιλ. θέσεις εργασίας). Προϋποθέσεις Ανάπτυξης και Προτάσεις Πολιτικής Η επίτευξη των υψηλών στόχων της βιομηχανικής αναγέννησης απαιτεί άμβλυνση των εμποδίων και ενίσχυση των ακόλουθων χαρακτηριστικών πέραν της αναθεώρησης της γενικής στρατηγικής για τη βιομηχανική ανάπτυξη: - Στενή συνεργασία της χημικής βιομηχανίας με τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα στον τομέα των χημικών - Επενδύσεις σε Ramp;D και στην ανάπτυξη καινοτομιών - Προσέλκυση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού - Βελτίωση του επιπέδου των υποδομών, όπως λιμάνια, και δίκτυο οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών και γενικότερα αποδοτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας χημικών, η οποία επηρεάζει σημαντικά τις εξαγωγικές επιδόσεις και την πρόσβαση της χημικής βιομηχανίας σε πρώτες ύλες. - Ανάπτυξη, όπου είναι εφικτό, συστάδων επιχειρήσεων (clusters) και χημικών πάρκων.

62 - Ενίσχυση αλληλεπίδρασης με άλλες βιομηχανίες και ανάπτυξη στενών σχέσεων με τους πελάτες. - Αξιοποίηση γεωγραφικής θέσης σε συνδυασμό με την ποιότητα των υποδομών. - Αποτελεσματική υποστήριξη από το κράτος με την εφαρμογή πολιτικών που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της χημικής βιομηχανίας. - Παροχή φορολογικών κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων, επιστημόνων και την ενίσχυση της έρευνας. - Ομαλές βιομηχανικές σχέσεις και ανάπτυξη κουλτούρας συνεργασίας με όλους τους συμμετέχοντες (stakeholders). - Οικοδόμηση θετικής δημόσιας εικόνας για τη χημική βιομηχανία.

63 Επιχειρηματικά Νέα Η Συνεισφορά Της Χημικής Βιομηχανίας Στην Οικονομία Και Οι Προοπτικές Ανάπτυξής Της 26 Απρίλιος, 2018 Επιχειρηματικά Νέα «Το «αποτύπωμα» της χημικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία δεν περιορίζεται στην αξία παραγωγής, την προστιθέμενη αξία, τις θέσεις εργασίας, τα φορολογικά έσοδα και τις ασφαλιστικές εισφορές που η ίδια δημιουργεί άμεσα στην οικονομία. Περιλαμβάνει, επιπλέον, τις έμμεσες επιδράσεις, οι οποίες δημιουργούνται από τις οικονομικές συναλλαγές των χημικών επιχειρήσεων με τους προμηθευτές τους, καθώς και τις προκαλούμενες επιδράσεις που έχει στην οικονομία η δαπάνη των εισοδημάτων των εργαζομένων που δημιουργούνται άμεσα και έμμεσα από τη δραστηριότητα του κλάδου». Αυτό ανέφερε ο Βασίλης Γούναρης, πρόεδρος του Συνδέσμου Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) σε ομιλία του σε εκδήλωση που πραγματοποίησε σήμερα ο ΣΕΧΒ στο ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσιάστηκε η μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Μελετών (ΙΟΒΕ) με τίτλο «Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα: Συνεισφορά στην Οικονομία και Προοπτικές Ανάπτυξης». Τα συμπεράσματα της μελέτης ανέλυσε ο Γιώργος Μανιάτης, επικεφαλής Τμήματος Κλαδικών Μελετών του ΙΟΒΕ. Η χημική βιομηχανία σε αριθμούς Όπως αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, στον κλάδο της χημικής βιομηχανίας δραστηριοποιούνται περίπου επιχειρήσεις και απασχολούνται άτομα σε θέσεις εργασίας κυρίως υψηλής εξειδίκευσης που αντιστοιχούν στο 3,6% της συνολικής απασχόλησης στη μεταποίηση.

64 Κάθε θέση εργασίας στην παραγωγή και διανομή χημικών προϊόντων συνδέεται με 5,7 θέσεις εργασίας στην οικονομία. Η αξία παραγωγής των χημικών ανήλθε το 2016 στα 2,2 δισ. ευρώ ενώ μεταξύ 2008 και 2016 απώλεσε περίπου το 25% της αξίας της. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (ΑΠΑ) της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε σε 583 εκατ. ευρώ το 2015, αντιπροσωπεύοντας το 5,5% της ΑΠΑ της μεταποίησης και το 0,4% του ΑΕΠ. Οι συνολικές ετήσιες επενδύσεις της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια, με μικρές διακυμάνσεις, κοντά στα 60 εκατ. ευρώ, αντί των 130 εκατ. ευρώ προ κρίσης. Αυτή η υστέρηση καθιστά επείγουσα την ανάγκη αποκατάστασής τους στα επίπεδα προ κρίσης. Η χημική βιομηχανία στην Ελλάδα συγκαταλέγεται στους κλάδους της μεταποίησης με τις υψηλότερες επιχειρηματικές δαπάνες R&D. Για το 2015 ανήλθαν σε 9,1 εκατ. ευρώ, ποσό που αποτελεί το 6,1% των συνολικών δαπανών R&D της μεταποίησης και το 1,6% του συνόλου των επιχειρήσεων της χώρας. Οι εξαγωγές χημικών ανήλθαν στα 1,3 δισ. ευρώ το 2016, και αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές κατηγορίες των ελληνικών εξαγωγών, καταλαμβάνοντας το 2016 την 4η θέση με 5,1% επί της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών. Οι εισαγωγές χημικών διαμορφώθηκαν το 2016 σε 3,6 δισ. ευρώ, ως αποτέλεσμα το εμπόριο ισοζύγιο χημικών ουσιών και προϊόντων είναι ελλειμματικό, αφού οι βασικές χημικές ύλες (πετροχημικά, βασικά ανόργανα και πολυμερή) αποτελούν το 54% των εισαγωγών. Η χρηματοοικονομική αποδοτικότητα του κλάδου υποχώρησε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αλλά γρήγορα βελτιώθηκε. Συγχρόνως, επιτεύχθηκε σημαντική μείωση της δανειακής πίεσης μέσα από μια διαδικασία απομόχλευσης και μεγαλύτερης στήριξης σε ίδια κεφάλαια που υποχρεωτικά ακολούθησαν οι επιχειρήσεις χημικών και βελτίωση άλλων δεικτών της επιχειρησιακής λειτουργίας. Συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία Η χημική βιομηχανία παράγει και διανέμει ύλες και προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές και άλλες δραστηριότητες που έχουν κεντρική θέση στην οικονομία. Με το εύρος της παραγωγής της να περιλαμβάνει προϊόντα όπως πετροχημικά, λιπάσματα, συνθετικές ίνες, πλαστικές πρώτες ύλες, δομικά χημικά προϊόντα και χρώματα, η χημική βιομηχανία επηρεάζει καθοριστικά τη δραστηριότητα και την ανάπτυξη ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων σε πλήθος παραδοσιακών ή/και τεχνολογικά προηγμένων κλάδων της οικονομίας. Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις αλληλεπιδράσεις, η επίδραση της παραγωγής και διανομής χημικών εκτιμάται σε εκατ. ευρώ που ισοδυναμούν με 2,4% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Για κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9 ευρώ. Η παραγωγή και διανομή χημικών ουσιών και προϊόντων συνεισφέρει σημαντικά στα φορολογικά έσοδα του κράτους και στις εισφορές στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικότερα, τα έσοδα του κράτους από φόρους και εισφορές που προκύπτουν άμεσα από τις δραστηριότητες παραγωγής και διανομής χημικών ουσιών και προϊόντων εκτιμώνται σε 519 εκατ. ευρώ ενώ αν περιληφθούν οι έμμεσες και προκαλούμενες επιδράσεις τα έσοδα αυξάνονται σε εκατ. ευρώ. Εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, η αξία παραγωγής της εγχώριας χημικής βιομηχανίας θα μπορούσε να προσεγγίσει τα 2,44 δισ. ευρώ το 2022, που απέχει όμως αρκετά από τη μέγιστη αξία παραγωγής χημικών στην Ελλάδα, η οποία είχε καταγραφεί το 2008 και πλησίαζε τα 3 δισ. ευρώ.

65 Ενδιαφέρουσα είναι η προοπτική επί ενός εθνικού σεναρίου βιομηχανικής «αναγέννησης», το οποίο εκτιμάται ότι θα έδινε σημαντική ώθηση στη χημική βιομηχανία και κατ επέκταση στην ελληνική οικονομία. Η αξία παραγωγής χημικών, θα ξεπερνούσε τα 3,1 δισ. ευρώ το Λαμβανομένων υπόψη των πολλαπλασιαστικών της επιδράσεων το ΑΕΠ θα ήταν το 2022 κατά περίπου 1,8 δισ. ευρώ υψηλότερο σε σύγκριση με το ΑΕΠ που προκύπτει από την τρέχουσα τάση της παραγωγής χημικών, ενώ τα έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές θα ήταν σχεδόν κατά 400 εκατ. ευρώ περισσότερα. Η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στη δημιουργία πρόσθετων θέσεων εργασίας συνολικά στην ελληνική οικονομία θα ήταν εξίσου σημαντική (+26,5 χιλ. θέσεις εργασίας). Προϋποθέσεις ανάπτυξης και προτάσεις πολιτικής Η επίτευξη των υψηλών στόχων της βιομηχανικής αναγέννησης απαιτεί άμβλυνση των εμποδίων και ενίσχυση των ακόλουθων χαρακτηριστικών πέραν της αναθεώρησης της γενικής στρατηγικής για τη βιομηχανική ανάπτυξη. Συγκεκριμένα απαιτείται: Στενή συνεργασία της χημικής βιομηχανίας με τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα στον τομέα των χημικών Επενδύσεις σε R&D και στην ανάπτυξη καινοτομιών Προσέλκυση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού Βελτίωση του επιπέδου των υποδομών, όπως λιμάνια, και δίκτυο οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών και γενικότερα αποδοτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας χημικών, η οποία επηρεάζει σημαντικά τις εξαγωγικές επιδόσεις και την πρόσβαση της χημικής βιομηχανίας σε πρώτες ύλες. Ανάπτυξη, όπου είναι εφικτό, συστάδων επιχειρήσεων (clusters) και χημικών πάρκων. Ενίσχυση αλληλεπίδρασης με άλλες βιομηχανίες και ανάπτυξη στενών σχέσεων με τους πελάτες. Αξιοποίηση γεωγραφικής θέσης σε συνδυασμό με την ποιότητα των υποδομών. Αποτελεσματική υποστήριξη από το κράτος με την εφαρμογή πολιτικών που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της χημικής βιομηχανίας. Παροχή φορολογικών κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων, επιστημόνων και την ενίσχυση της έρευνας. Ομαλές βιομηχανικές σχέσεις και ανάπτυξη κουλτούρας συνεργασίας με όλους τους συμμετέχοντες (stakeholders). Οικοδόμηση θετικής δημόσιας εικόνας για τη χημική βιομηχανία.

66 Σημαντική η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στην οικονομία «Το «αποτύπωμα» της χημικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία δεν περιορίζεται στην αξία παραγωγής, την προστιθέμενη αξία, τις θέσεις εργασίας, τα φορολογικά έσοδα και τις ασφαλιστικές εισφορές που η ίδια δημιουργεί άμεσα στην οικονομία. Περιλαμβάνει, επιπλέον, τις έμμεσες επιδράσεις, οι οποίες δημιουργούνται από τις οικονομικές συναλλαγές των χημικών επιχειρήσεων με τους προμηθευτές τους, καθώς και τις προκαλούμενες επιδράσεις που έχει στην οικονομία η δαπάνη των εισοδημάτων των εργαζομένων που δημιουργούνται άμεσα και έμμεσα από τη δραστηριότητα του κλάδου». Αυτό ανέφερε ο Βασίλης Γούναρης, πρόεδρος του Συνδέσμου Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) σε ομιλία του σε εκδήλωση που πραγματοποίησε ο ΣΕΧΒ στο ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσιάστηκε η μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Μελετών (ΙΟΒΕ) με τίτλο «Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα: Συνεισφορά στην Οικονομία και Προοπτικές Ανάπτυξης». Τα συμπεράσματα της μελέτης ανέλυσε ο Γιώργος Μανιάτης, επικεφαλής Τμήματος Κλαδικών Μελετών του ΙΟΒΕ.

67 Η χημική βιομηχανία σε αριθμούς Οπως αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, στον κλάδο της χημικής βιομηχανίας δραστηριοποιούνται περίπου επιχειρήσεις και απασχολούνται άτομα σε θέσεις εργασίας κυρίως υψηλής εξειδίκευσης που αντιστοιχούν στο 3,6% της συνολικής απασχόλησης στη μεταποίηση. Κάθε θέση εργασίας στην παραγωγή και διανομή χημικών προϊόντων συνδέεται με 5,7 θέσεις εργασίας στην οικονομία. Η αξία παραγωγής των χημικών ανήλθε το 2016 στα 2,2 δισ. ευρώ ενώ μεταξύ 2008 και 2016 απώλεσε περίπου το 25% της αξίας της. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (ΑΠΑ) της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε σε 583 εκατ. ευρώ το 2015, αντιπροσωπεύοντας το 5,5% της ΑΠΑ της μεταποίησης και το 0,4% του ΑΕΠ. Οι συνολικές ετήσιες επενδύσεις της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια, με μικρές διακυμάνσεις, κοντά στα 60 εκατ. ευρώ, αντί των 130 εκατ. ευρώ προ κρίσης. Αυτή η υστέρηση καθιστά επείγουσα την ανάγκη αποκατάστασής τους στα επίπεδα προ κρίσης. Η χημική βιομηχανία στην Ελλάδα συγκαταλέγεται στους κλάδους της μεταποίησης με τις υψηλότερες επιχειρηματικές δαπάνες R&D. Για το 2015 ανήλθαν σε 9,1 εκατ. ευρώ, ποσό που αποτελεί το 6,1% των συνολικών δαπανών R&D της μεταποίησης και το 1,6% του συνόλου των επιχειρήσεων της χώρας. Οι εξαγωγές χημικών ανήλθαν στα 1,3 δισ. ευρώ το 2016, και αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές κατηγορίες των ελληνικών εξαγωγών, καταλαμβάνοντας το 2016 την 4η θέση με 5,1% επί της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών. Οι εισαγωγές χημικών διαμορφώθηκαν το 2016 σε 3,6 δισ. ευρώ, ως αποτέλεσμα το εμπόριο ισοζύγιο χημικών ουσιών και προϊόντων είναι ελλειμματικό, αφού οι βασικές χημικές ύλες (πετροχημικά, βασικά ανόργανα και πολυμερή) αποτελούν το 54% των εισαγωγών. Η χρηματοοικονομική αποδοτικότητα του κλάδου υποχώρησε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αλλά γρήγορα βελτιώθηκε. Συγχρόνως, επιτεύχθηκε σημαντική μείωση της δανειακής πίεσης μέσα από μια διαδικασία απομόχλευσης και μεγαλύτερης στήριξης σε ίδια κεφάλαια που υποχρεωτικά ακολούθησαν οι επιχειρήσεις χημικών και βελτίωση άλλων δεικτών της επιχειρησιακής λειτουργίας. Συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία Η χημική βιομηχανία παράγει και διανέμει ύλες και προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές και άλλες δραστηριότητες που έχουν κεντρική θέση στην οικονομία. Με το εύρος της παραγωγής της να περιλαμβάνει προϊόντα όπως πετροχημικά, λιπάσματα, συνθετικές ίνες, πλαστικές πρώτες ύλες, δομικά χημικά προϊόντα και χρώματα, η χημική βιομηχανία επηρεάζει καθοριστικά τη δραστηριότητα και την ανάπτυξη ενδιάμεσων και τελικών

68 προϊόντων σε πλήθος παραδοσιακών ή/και τεχνολογικά προηγμένων κλάδων της οικονομίας. Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις αλληλεπιδράσεις, η επίδραση της παραγωγής και διανομής χημικών εκτιμάται σε εκατ. ευρώ που ισοδυναμούν με 2,4% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Για κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9 ευρώ. Η παραγωγή και διανομή χημικών ουσιών και προϊόντων συνεισφέρει σημαντικά στα φορολογικά έσοδα του κράτους και στις εισφορές στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικότερα, τα έσοδα του κράτους από φόρους και εισφορές που προκύπτουν άμεσα από τις δραστηριότητες παραγωγής και διανομής χημικών ουσιών και προϊόντων εκτιμώνται σε 519 εκατ. ευρώ ενώ αν περιληφθούν οι έμμεσες και προκαλούμενες επιδράσεις τα έσοδα αυξάνονται σε εκατ. ευρώ. Εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, η αξία παραγωγής της εγχώριας χημικής βιομηχανίας θα μπορούσε να προσεγγίσει τα 2,44 δισ. ευρώ το 2022, που απέχει όμως αρκετά από τη μέγιστη αξία παραγωγής χημικών στην Ελλάδα, η οποία είχε καταγραφεί το 2008 και πλησίαζε τα 3 δισ. ευρώ. Ενδιαφέρουσα είναι η προοπτική επί ενός εθνικού σεναρίου βιομηχανικής «αναγέννησης», το οποίο εκτιμάται ότι θα έδινε σημαντική ώθηση στη χημική βιομηχανία και κατ επέκταση στην ελληνική οικονομία. Η αξία παραγωγής χημικών, θα ξεπερνούσε τα 3,1 δισ. ευρώ το Λαμβανομένων υπόψη των πολλαπλασιαστικών της επιδράσεων το ΑΕΠ θα ήταν το 2022 κατά περίπου 1,8 δισ. ευρώ υψηλότερο σε σύγκριση με το ΑΕΠ που προκύπτει από την τρέχουσα τάση της παραγωγής χημικών, ενώ τα έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές θα ήταν σχεδόν κατά 400 εκατ. ευρώ περισσότερα. Η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στη δημιουργία πρόσθετων θέσεων εργασίας συνολικά στην ελληνική οικονομία θα ήταν εξίσου σημαντική (+26,5 χιλ. θέσεις εργασίας). Προϋποθέσεις ανάπτυξης και προτάσεις πολιτικής Η επίτευξη των υψηλών στόχων της βιομηχανικής αναγέννησης απαιτεί άμβλυνση των εμποδίων και ενίσχυση των ακόλουθων χαρακτηριστικών πέραν της αναθεώρησης της γενικής στρατηγικής για τη βιομηχανική ανάπτυξη. Συγκεκριμένα απαιτείται: Στενή συνεργασία της χημικής βιομηχανίας με τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα στον τομέα των χημικών Επενδύσεις σε R&D και στην ανάπτυξη καινοτομιών Προσέλκυση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού Βελτίωση του επιπέδου των υποδομών, όπως λιμάνια, και δίκτυο οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών και γενικότερα αποδοτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας χημικών, η οποία επηρεάζει σημαντικά τις εξαγωγικές επιδόσεις και την πρόσβαση της χημικής βιομηχανίας σε πρώτες ύλες.

69 Ανάπτυξη, όπου είναι εφικτό, συστάδων επιχειρήσεων (clusters) και χημικών πάρκων. Ενίσχυση αλληλεπίδρασης με άλλες βιομηχανίες και ανάπτυξη στενών σχέσεων με τους πελάτες. Αξιοποίηση γεωγραφικής θέσης σε συνδυασμό με την ποιότητα των υποδομών. Αποτελεσματική υποστήριξη από το κράτος με την εφαρμογή πολιτικών που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της χημικής βιομηχανίας. Παροχή φορολογικών κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων, επιστημόνων και την ενίσχυση της έρευνας. Ομαλές βιομηχανικές σχέσεις και ανάπτυξη κουλτούρας συνεργασίας με όλους τους συμμετέχοντες (stakeholders). Οικοδόμηση θετικής δημόσιας εικόνας για τη χημική βιομηχανία. Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ

70 Οι δύο προκλήσεις για την ανάκαμψη της χημικής βιομηχανίας Η αναπροσαρμογή των κριτηρίων όχλησης και η μείωση του ενεργειακού κόστους, προβάλλουν ως οι κυριότερες προκλήσεις για την χημική βιομηχανία στην Ελλάδα. Παρά το γεγονός ότι ο εν λόγω κλάδος «συνέρχεται» από τις συνέπειες της πολυετούς ύφεσης που είχε ως αποτέλεσμα την υποχώρησή του όγκου παραγωγής κατά περίπου 26% το διάστημα , η μη έγκαιρη λήψη μέτρων, θα έχει αρνητικές συνέπειες στην ανάπτυξή του. Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει από τη μελέτη του ΙΟΒΕ με τίτλο «Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα Συνεισφορά στην οικονομία και προοπτικές ανάπτυξης» που διενεργήθηκε για λογαριασμό του Συνδέσμου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) και παρουσιάστηκε χθες. Αν και το 45% των επιχειρήσεων της χημικής βιομηχανίας που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα είναι εγκατεστημένες στην Αττική, η ανάπτυξή τους απαγορεύεται λόγω του ισχύοντος νομικού πλαισίου. Όπως αναφέρεται στη μελέτη, η νομοθεσία απαγορεύει την εγκατάσταση νέων μονάδων παραγωγής μέσης όχλησης εντός Αττικής. Σημειώνεται, ότι νέες

71 μονάδες νοούνται ακόμη και υφιστάμενες εταιρίες με μακρόχρονη δραστηριότητα που κατατάσσονται στη χαμηλότερη βαθμίδα χαμηλής όχλησης (με βάση παρωχημένα κριτήρια, όπως π.χ. είναι η εγκατεστημένη ιπποδύναμη Ωστόσο, η απαγόρευση ισχύει ακόμη και για εταιρίες που προτίθενται να εγκατασταθούν σε σημεία εντός Αττικής με χρήσεις γης που επιτρέπουν τη μέση όχληση. Με δεδομένες τις ιδιαιτερότητες της χημικής βιομηχανίας (συγκέντρωση εγκαταστάσεων στην Αττική, ανάγκη εγγύτητας στα κέντρα κατανάλωσης και σε οργανωμένα λιμάνια για εισαγωγές πρώτων υλών και εξαγωγές), απαιτείται άρση της απαγόρευσης της μέσης όχλησης στην Αττική για υφιστάμενες μονάδες που δραστηριοποιούνται ήδη στον νομό και κατατάσσονται στη χαμηλή όχληση, η οποία πλήττει την ανταγωνιστικότητα και δεν επιτρέπει την ανάπτυξη αρκετών χημικών επιχειρήσεων (σ.σ. την ανάγκη αλλαγής των κριτηρίων όχλησης ανέδειξε την περασμένη Δευτέρα το Euro2day.gr.). Η όχληση, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ θα μπορούσε να αξιολογείται σύμφωνα με πρακτικά περιβαλλοντικά κριτήρια (όπως απόβλητα, ρύποι και θόρυβος) και τα μέτρα προστασίας που αποτυπώνονται στις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των εγκαταστάσεων. Σε ό,τι αφορά το ενεργειακό κόστος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η παραγωγική διαδικασία σε ορισμένους τομείς της χημικής βιομηχανίας, όπως τα πετροχημικά και τα λιπάσματα, είναι έντασης ενέργειας - τόσο στο πεδίο των χημικών διεργασιών που εκτελούνται, όσο και λόγω της άμεσης χρήσης ενέργειας (φυσικού αερίου και παραγώγων πετρελαίου) ως πρώτης ύλης. Συνεπώς, ιδιαίτερα σε αυτούς τους τομείς, το ενδιαφέρον και η ανάγκη των επιχειρήσεων του κλάδου για ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας είναι τεράστιο. Σύμφωνα με τη μελέτη, οι τιμές φυσικού αερίου για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα παραμένουν υψηλότερες κατά 12% από τον μέσο όρο της ΕΕ-28 δημιουργώντας έντονο ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα, το οποίο γίνεται περισσότερο εμφανές αν γίνει σύγκριση με γειτονικές χώρες, όπως η Βουλγαρία, όπου οι τιμές φυσικού αερίου είναι κατά 36% χαμηλότερες. Επιπλέον, η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που φορολογεί το φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση. Ο ΕΦΚ στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη αποτελεί το 17% της τελικής τιμής και διευρύνει την ποσοστιαία διαφορά από τις μέσες τιμές στην ΕΕ-28 σε 32%, καθιστώντας ιδιαιτέρως δυσμενή τη θέση της εγχώριας βιομηχανίας λιπασμάτων (και άλλων βιομηχανιών που χρησιμοποιούν το φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη) έναντι των ανταγωνιστών σε άλλες χώρες. Με βάση τα παραπάνω, κρίνεται αναγκαία η άμεση κατάργηση του ΕΦΚ στο φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση. Η μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να επιτευχθεί με βελτίωση ανταγωνιστικότητας της αγοράς

72 χονδρικής μέσω της σύζευξης με γειτονικές αγορές (Ιταλία, Βουλγαρία), την προώθηση των διασυνδέσεων με τα μη συνδεδεμένα νησιά που θα περιορίσει τις χρεώσεις ΥΚΩ, και τη μείωση του ΕΦΚ στην ηλεκτρική ενέργεια για τους βιομηχανικούς καταναλωτές στη μέση τάση. Σημαντικές εξαγωγές Οι παρεμβάσεις αυτές κρίνονται άμεσα απαραίτητες, καθώς χημική βιομηχανία αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς κλάδους της εγχώριας μεταποίησης στον οποίο δραστηριοποιούνται πάνω από επιχειρήσεις και απασχολεί περίπου εργαζόμενους. Παράλληλα, είναι ένας από τους πλέον εξαγωγικούς κλάδους. Με βάση τα στοιχεία του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ), το 2017 ήταν τέταρτος κατά σειρά πιο εξωστρεφής κλάδος (μετά από τα πετρελαιοειδή, τα βιομηχανικά, τα τρόφιμα και ζώντα ζώα) με την αξία των εξαγωγών να ανέρχεται στα 3,064 δισ. ευρώ, αυξημένη κατά 12% σε σύγκριση με το Ανάλογη αύξηση καταγράφει και φέτος (συν 15,7% τον Ιανουάριο και συν 12,7% το Φεβρουάριο). Αναφορικά με τη δομή, η πλειονότητα των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη χημική βιομηχανία στην Ελλάδα (84%) είναι πολύ μικρές επιχειρήσεις - απασχολούν δηλαδή μέχρι 9 εργαζόμενους. Μόλις το 16% των επιχειρήσεων (162 επιχειρήσεις) απασχολεί περισσότερα από 10 άτομα. Αυτό το ποσοστό αναλύεται περαιτέρω σε 11,2% μικρές, 4,8% μεσαίες και 0,8% μεγάλες επιχειρήσεις. Η εικόνα αυτή διαφέρει και πάλι σημαντικά από την αντίστοιχη στην ΕΕ-28, όπου τα 2/3 των επιχειρήσεων της χημικής βιομηχανίας είναι πολύ μικρές, το 20,8% μικρές, το 10,0% μεσαίες και το 2,8% μεγάλες. Παρά το πλήθος τους, οι πολύ μικρές επιχειρήσεις της εγχώριας χημικής βιομηχανίας συγκεντρώνουν μόλις το 7,7% των συνολικών πωλήσεων. Περίπου το 70% των πωλήσεων πραγματοποιείται από τις επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερα από 50 άτομα, ήτοι από το 5,2% του συνολικού αριθμού επιχειρήσεων του κλάδου (51 επιχειρήσεις).

73 [Euro2day]: Με διπλό χάντικαπ κινείται η ελληνική χημική βιομηχανία Πηγή: EURO2DAY 26/04/ :23 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ - ΑΓΟΡΕΣ Τι προκύπτει από μελέτη του ΙΟΒΕ. Ποια τα εμπόδια που πρέπει να εξαλειφθούν. Με συν 12% έτρεξαν πέρυσι οι εξαγωγές χημικών. Στην Αττική δραστηριοποιείται το 45% των εταιριών. Η δομή του κλάδου. Η αναπροσαρμογή των κριτηρίων όχλησης και η μείωση του ενεργειακού κόστους, προβάλλουν ως οι κυριότερες προκλήσεις για την χημική βιομηχανία στην Ελλάδα. Παρά το γεγονός ότι ο εν λόγω κλάδος «συνέρχεται» από τις συνέπειες της πολυετούς ύφεσης που είχε ως αποτέλεσμα την υποχώρησή του όγκου παραγωγής κατά περίπου 26% το διάστημα , η μη έγκαιρη λήψη μέτρων, θα έχει αρνητικές συνέπειες στην ανάπτυξή του. Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει από τη μελέτη του ΙΟΒΕ με τίτλο «Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα Συνεισφορά στην οικονομία και προοπτικές ανάπτυξης» που διενεργήθηκε για λογαριασμό του Συνδέσμου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) και παρουσιάστηκε χθες. Αν και το 45% των επιχειρήσεων της χημικής βιομηχανίας που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα είναι εγκατεστημένες στην Αττική, η ανάπτυξή τους απαγορεύεται λόγω του ισχύοντος νομικού πλαισίου. Όπως αναφέρεται στη μελέτη, η νομοθεσία απαγορεύει την εγκατάσταση νέων μονάδων παραγωγής μέσης όχλησης εντός Αττικής. Σημειώνεται, ότι νέες μονάδες νοούνται ακόμη και υφιστάμενες εταιρίες με μακρόχρονη δραστηριότητα που κατατάσσονται στη χαμηλότερη βαθμίδα χαμηλής όχλησης (με βάση παρωχημένα κριτήρια, όπως π.χ. είναι η εγκατεστημένη ιπποδύναμη Ωστόσο, η απαγόρευση ισχύει ακόμη και για εταιρίες που προτίθενται να εγκατασταθούν σε σημεία εντός Αττικής με χρήσεις γης που επιτρέπουν τη μέση όχληση.

74 2 6 Α π ρ Με διπλό χάντικαπ κινείται η ελληνική χημική βιομηχανία Με διπλό χάντικαπ κινείται η ελληνική χημική βιομηχανία Η αναπροσαρμογή των κριτηρίων όχλησης και η μείωση του ενεργειακού κόστους, προβάλλουν ως οι κυριότερες προκλήσεις για την χημική βιομηχανία στην Ελλάδα. Παρά το γεγονός ότι ο εν λόγω κλάδος «συνέρχεται» από τις συνέπειες της πολυετούς ύφεσης που είχε ως αποτέλεσμα την υποχώρησή του όγκου παραγωγής κατά περίπου 26% το διάστημα , η μη έγκαιρη λήψη μέτρων, θα έχει αρνητικές συνέπειες στην ανάπτυξή του. Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει από τη μελέτη του ΙΟΒΕ με τίτλο «Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα Συνεισφορά στην οικονομία και προοπτικές ανάπτυξης» που διενεργήθηκε για λογαριασμό του Συνδέσμου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) και παρουσιάστηκε χθες. Αν και το 45% των επιχειρήσεων της χημικής βιομηχανίας που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα είναι εγκατεστημένες στην Αττική, η ανάπτυξή τους απαγορεύεται λόγω του ισχύοντος νομικού πλαισίου. Όπως αναφέρεται στη μελέτη, η νομοθεσία απαγορεύει την εγκατάσταση νέων μονάδων παραγωγής μέσης όχλησης εντός Αττικής. Σημειώνεται, ότι νέες μονάδες νοούνται ακόμη και υφιστάμενες εταιρίες με μακρόχρονη δραστηριότητα που κατατάσσονται στη χαμηλότερη βαθμίδα χαμηλής όχλησης (με βάση παρωχημένα κριτήρια, όπως π.χ. είναι η εγκατεστημένη ιπποδύναμη Ωστόσο, η απαγόρευση ισχύει ακόμη και για εταιρίες που προτίθενται να εγκατασταθούν σε σημεία εντός Αττικής με χρήσεις γης που επιτρέπουν τη μέση όχληση. Με δεδομένες τις ιδιαιτερότητες της χημικής βιομηχανίας (συγκέντρωση εγκαταστάσεων στην Αττική, ανάγκη εγγύτητας στα κέντρα κατανάλωσης και σε οργανωμένα λιμάνια για εισαγωγές πρώτων υλών και εξαγωγές), απαιτείται άρση της απαγόρευσης της μέσης όχλησης στην Αττική για υφιστάμενες μονάδες που δραστηριοποιούνται ήδη στον νομό και κατατάσσονται στη χαμηλή όχληση, η οποία πλήττει την ανταγωνιστικότητα και δεν επιτρέπει την ανάπτυξη αρκετών χημικών επιχειρήσεων (σ.σ. την ανάγκη αλλαγής των κριτηρίων όχλησης ανέδειξε την περασμένη Δευτέρα το Euro2day.gr.). Η όχληση, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ θα μπορούσε να αξιολογείται σύμφωνα με πρακτικά περιβαλλοντικά κριτήρια (όπως απόβλητα, ρύποι και θόρυβος) και τα μέτρα προστασίας που αποτυπώνονται στις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των εγκαταστάσεων. Σε ό,τι αφορά το ενεργειακό κόστος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η παραγωγική διαδικασία σε ορισμένους τομείς της χημικής βιομηχανίας, όπως τα πετροχημικά και τα λιπάσματα, είναι έντασης ενέργειας - τόσο στο πεδίο των χημικών διεργασιών που εκτελούνται, όσο και λόγω της άμεσης χρήσης ενέργειας (φυσικού αερίου και παραγώγων πετρελαίου) ως πρώτης ύλης. Συνεπώς, ιδιαίτερα σε αυτούς τους τομείς, το ενδιαφέρον και η ανάγκη των επιχειρήσεων του κλάδου για ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας είναι τεράστιο. Σύμφωνα με τη μελέτη, οι τιμές φυσικού αερίου για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα παραμένουν υψηλότερες κατά 12% από τον μέσο όρο της ΕΕ-28 δημιουργώντας έντονο ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα, το οποίο γίνεται περισσότερο εμφανές αν γίνει σύγκριση με γειτονικές χώρες, όπως η Βουλγαρία, όπου οι τιμές φυσικού αερίου είναι κατά 36% χαμηλότερες.

75 Επιπλέον, η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που φορολογεί το φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση. Ο ΕΦΚ στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη αποτελεί το 17% της τελικής τιμής και διευρύνει την ποσοστιαία διαφορά από τις μέσες τιμές στην ΕΕ-28 σε 32%, καθιστώντας ιδιαιτέρως δυσμενή τη θέση της εγχώριας βιομηχανίας λιπασμάτων (και άλλων βιομηχανιών που χρησιμοποιούν το φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη) έναντι των ανταγωνιστών σε άλλες χώρες. Με βάση τα παραπάνω, κρίνεται αναγκαία η άμεση κατάργηση του ΕΦΚ στο φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση. Η μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να επιτευχθεί με βελτίωση ανταγωνιστικότητας της αγοράς χονδρικής μέσω της σύζευξης με γειτονικές αγορές (Ιταλία, Βουλγαρία), την προώθηση των διασυνδέσεων με τα μη συνδεδεμένα νησιά που θα περιορίσει τις χρεώσεις ΥΚΩ, και τη μείωση του ΕΦΚ στην ηλεκτρική ενέργεια για τους βιομηχανικούς καταναλωτές στη μέση τάση. Σημαντικές εξαγωγές Οι παρεμβάσεις αυτές κρίνονται άμεσα απαραίτητες, καθώς χημική βιομηχανία αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς κλάδους της εγχώριας μεταποίησης στον οποίο δραστηριοποιούνται πάνω από επιχειρήσεις και απασχολεί περίπου εργαζόμενους. Παράλληλα, είναι ένας από τους πλέον εξαγωγικούς κλάδους. Με βάση τα στοιχεία του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ), το 2017 ήταν τέταρτος κατά σειρά πιο εξωστρεφής κλάδος (μετά από τα πετρελαιοειδή, τα βιομηχανικά, τα τρόφιμα και ζώντα ζώα) με την αξία των εξαγωγών να ανέρχεται στα 3,064 δισ. ευρώ, αυξημένη κατά 12% σε σύγκριση με το Ανάλογη αύξηση καταγράφει και φέτος (συν 15,7% τον Ιανουάριο και συν 12,7% το Φεβρουάριο). Αναφορικά με τη δομή, η πλειονότητα των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη χημική βιομηχανία στην Ελλάδα (84%) είναι πολύ μικρές επιχειρήσεις - απασχολούν δηλαδή μέχρι 9 εργαζόμενους. Μόλις το 16% των επιχειρήσεων (162 επιχειρήσεις) απασχολεί περισσότερα από 10 άτομα. Αυτό το ποσοστό αναλύεται περαιτέρω σε 11,2% μικρές, 4,8% μεσαίες και 0,8% μεγάλες επιχειρήσεις. Η εικόνα αυτή διαφέρει και πάλι σημαντικά από την αντίστοιχη στην ΕΕ-28, όπου τα 2/3 των επιχειρήσεων της χημικής βιομηχανίας είναι πολύ μικρές, το 20,8% μικρές, το 10,0% μεσαίες και το 2,8% μεγάλες. Παρά το πλήθος τους, οι πολύ μικρές επιχειρήσεις της εγχώριας χημικής βιομηχανίας συγκεντρώνουν μόλις το 7,7% των συνολικών πωλήσεων. Περίπου το 70% των πωλήσεων πραγματοποιείται από τις επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερα από 50 άτομα, ήτοι από το 5,2% του συνολικού αριθμού επιχειρήσεων του κλάδου (51 επιχειρήσεις).

76 ΣΕΧΒ: Ποιες είναι οι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα; 26/04/2018 bankinfo.gr Off Διεθνής Οικονομία, Oι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει και οι προϋποθέσεις για τη μελλοντική της ανάπτυξη, είναι οι βασικοί θεματικοί άξονες της μελέτης για τη χημική βιομηχανία τουιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Μελετών (ΙΟΒΕ) με τίτλο «Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα: Συνεισφορά στην Οικονομία και Προοπτικές Ανάπτυξης» που παρουσιάστηκε σε εκδήλωση του Συνδέσμου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) στο ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ. Σήμερα στον κλάδο δραστηριοποιούνται περίπου επιχειρήσεις και απασχολούνται άτομα σε θέσεις εργασίας κυρίως υψηλής εξειδίκευσης που αντιστοιχούν στο 3,6% της συνολικής απασχόλησης στη μεταποίηση. Κάθε θέση εργασίας στην παραγωγή και διανομή χημικών προϊόντων συνδέεται με 5,7 θέσεις εργασίας στην οικονομία. «Το «αποτύπωμα» της χημικής βιομηχανίας στην οικονομία δεν περιορίζεται στην αξία παραγωγής, την προστιθέμενη αξία, τις θέσεις εργασίας, τα φορολογικά έσοδα και τις ασφαλιστικές εισφορές που η ίδια δημιουργεί άμεσα στην οικονομία» τόνισε ο κ. Βασίλης Γούναρης, πρόεδρος του Συνδέσμου Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) σχολιάζοντας τα συμπεράσματα της μελέτης.«περιλαμβάνει, επιπλέον, τις έμμεσες επιδράσεις, οι οποίες δημιουργούνται από τις οικονομικές συναλλαγές των χημικών επιχειρήσεων με τους προμηθευτές τους, καθώς και τις προκαλούμενες επιδράσεις που έχει στην οικονομία η δαπάνη των εισοδημάτων των εργαζομένων που δημιουργούνται άμεσα και έμμεσα από τη δραστηριότητα του κλάδου». Κατά την παρουσίαση της μελέτης, χαιρετισμό απεύθυναν οι κ.κ.: Γεώργιος Νούνεσης, Διευθυντής & Πρόεδρος Δ.Σ., ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ, Ευστράτιος Ζαφείρης, Γενικός Γραμματέας Βιομηχανίας, Αθανάσιος Μπούρας, Αναπληρωτής Τομεάρχης Οικονομίας & Ανάπτυξης, Βουλευτής Αττικής, Εκπρόσωπος ΝΔ, Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, Βουλευτής Αρκαδίας, Εκπρόσωπος Κινήματος Αλλαγής. O κ. Νίκος Βέττας, Γενικός Δ/ντής του ΙΟΒΕ και Καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών ανέλυσε στην ομιλία του τις κύριες «Τάσεις και Προοπτικές στην Ελληνική Οικονομία» και ακολούθησε η παρουσίαση της μελέτης από τον κ. Γιώργο Μανιάτη, Επικεφαλής Τμήματος Κλαδικών Μελετών, ΙΟΒΕ. Μετά την παρουσίαση, ακολούθησε συζήτηση στην οποία συμμετείχαν οι κ.κ.: Rene Van Sloten, Executive Director, Industrial Policy Programme CEFIC Ανδρέας Μπουντουβής, Καθηγητής, Σχολή Χημικών Μηχανικών, ΕΜΠ, Γιώργος Αλεξόπουλος, Εκτελεστικό Μέλος Δ.Σ., Γενικός Δ/ντής Στρατηγικού Σχεδιασμού & Συμμετοχών, Όμιλος ΕΛΠΕ. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος κ. Μπάμπης Παπαδημητρίου. Η Χημική Βιομηχανία σε Αριθμούς

77 Η αξία παραγωγής των χημικών ανήλθε το 2016 τα 2,2 δισ., και μεταξύ 2008 και 2016 απώλεσε περίπου το 25% της αξίας της. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (ΑΠΑ) της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε σε 583 εκατ. το 2015, αντιπροσωπεύοντας το 5,5% της ΑΠΑ της Μεταποίησης και το 0,4% του ΑΕΠ. Οι συνολικές ετήσιες επενδύσεις της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια, με μικρές διακυμάνσεις, κοντά στα 60 εκατ., αντί των 130 εκ προ κρίσης. Αυτή η υστέρηση καθιστά επείγουσα την ανάγκη αποκατάστασής τους στα επίπεδα προ κρίσης. Η χημική βιομηχανία στην Ελλάδα συγκαταλέγεται στους κλάδους της Μεταποίησης με τις υψηλότερες επιχειρηματικές δαπάνες R&D. Για το 2015 ανήλθαν σε 9,1 εκατ., ποσό που αποτελεί το 6,1% των συνολικών δαπανών R&D της Μεταποίησης και το 1,6% του συνόλου των επιχειρήσεων της χώρας. Οι εξαγωγές χημικών ανήλθαν στα 1,3 δισ. το 2016, και αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές κατηγορίες των ελληνικών εξαγωγών, καταλαμβάνοντας το 2016 την 4η θέση με 5,1% επί της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών. Οι εισαγωγές χημικών διαμορφώθηκαν το 2016 σε 3,6 δισ., ως αποτέλεσμα το εμπόριο ισοζύγιο χημικών ουσιών και προϊόντων είναι ελλειμματικό, αφού οι βασικές χημικές ύλες (πετροχημικά, βασικά ανόργανα και πολυμερή) αποτελούν το 54% των εισαγωγών. Η χρηματοοικονομική αποδοτικότητα του κλάδου υποχώρησε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αλλά γρήγορα βελτιώθηκε. Συγχρόνως, επιτεύχθηκε α) σημαντική μείωση της δανειακής πίεσης μέσα από μια διαδικασία απομόχλευσης και μεγαλύτερης στήριξης σε ίδια κεφάλαια που υποχρεωτικά ακολούθησαν οι επιχειρήσεις χημικών και β) βελτίωση άλλων δεικτών της επιχειρησιακής λειτουργίας. Συνεισφορά της Χημικής Βιομηχανίας στην Ελληνική Οικονομία Η χημική βιομηχανία παράγει και διανέμει ύλες και προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές και άλλες δραστηριότητες που έχουν κεντρική θέση στην οικονομία. Με το εύρος της παραγωγής της να περιλαμβάνει προϊόντα όπως πετροχημικά, λιπάσματα, συνθετικές ίνες, πλαστικές πρώτες ύλες, δομικά χημικά προϊόντα και χρώματα, η χημική βιομηχανία επηρεάζει καθοριστικά τη δραστηριότητα και την ανάπτυξη ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων σε πλήθος παραδοσιακών ή/και τεχνολογικά προηγμένων κλάδων της οικονομίας. Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις αλληλεπιδράσεις, η επίδραση της παραγωγής και διανομής χημικών εκτιμάται σε εκατ., που ισοδυναμούν με 2,4% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Για κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9. Η παραγωγή και διανομή χημικών ουσιών και προϊόντων συνεισφέρει σημαντικά στα φορολογικά έσοδα του κράτους και στις εισφορές στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικότερα, τα έσοδα του κράτους από φόρους και εισφορές που προκύπτουν άμεσα από τις δραστηριότητες παραγωγής και διανομής χημικών ουσιών και προϊόντων εκτιμώνται σε 519 εκατ., ενώ αν περιληφθούν οι έμμεσες και προκαλούμενες επιδράσεις τα έσοδα αυξάνονται σε εκατ. Εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, η αξία παραγωγής της εγχώριας χημικής βιομηχανίας θα μπορούσε να προσεγγίσει τα 2,44 δισ. ευρώ το 2022, που απέχει όμως αρκετά από τη μέγιστη αξία παραγωγής χημικών στην Ελλάδα, η οποία είχε καταγραφεί το 2008 και πλησίαζε τα 3 δισ. Ενδιαφέρουσα είναι η προοπτική επί ενός εθνικού σεναρίου βιομηχανικής «αναγέννησης», το οποίο εκτιμάται ότι θα έδινε σημαντική ώθηση στη χημική βιομηχανία και κατ επέκταση στην ελληνική οικονομία. Η αξία παραγωγής χημικών, θα ξεπερνούσε τα 3,1 δισ. το Λαμβανομένων υπόψη των πολλαπλασιαστικών της επιδράσεων το ΑΕΠ θα ήταν το 2022 κατά περίπου 1,8

78 δισ. υψηλότερο σε σύγκριση με το ΑΕΠ που προκύπτει από την τρέχουσα τάση της παραγωγής χημικών, ενώ τα έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές θα ήταν σχεδόν κατά 400 εκατ. περισσότερα. Η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στη δημιουργία πρόσθετων θέσεων εργασίας συνολικά στην ελληνική οικονομία θα ήταν εξίσου σημαντική (+26,5 χιλ. θέσεις εργασίας). Προϋποθέσεις Ανάπτυξης και Προτάσεις Πολιτικής Η επίτευξη των υψηλών στόχων της βιομηχανικής αναγέννησης απαιτεί άμβλυνση των εμποδίων και ενίσχυση των ακόλουθων χαρακτηριστικών πέραν της αναθεώρησης της γενικής στρατηγικής για τη βιομηχανική ανάπτυξη : Στενή συνεργασία της χημικής βιομηχανίας με τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα στον τομέα των χημικών Επενδύσεις σε R&D και στην ανάπτυξη καινοτομιών Προσέλκυση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού Βελτίωση του επιπέδου των υποδομών, όπως λιμάνια, και δίκτυο οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών και γενικότερα αποδοτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας χημικών, η οποία επηρεάζει σημαντικά τις εξαγωγικές επιδόσεις και την πρόσβαση της χημικής βιομηχανίας σε πρώτες ύλες. Ανάπτυξη, όπου είναι εφικτό, συστάδων επιχειρήσεων (clusters) και χημικών πάρκων. Ενίσχυση αλληλεπίδρασης με άλλες βιομηχανίες και ανάπτυξη στενών σχέσεων με τους πελάτες. Αξιοποίηση γεωγραφικής θέσης σε συνδυασμό με την ποιότητα των υποδομών. Αποτελεσματική υποστήριξη από το κράτος με την εφαρμογή πολιτικών που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της χημικής βιομηχανίας. Παροχή φορολογικών κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων, επιστημόνων και την ενίσχυση της έρευνας. Ομαλές βιομηχανικές σχέσεις και ανάπτυξη κουλτούρας συνεργασίας με όλους τους συμμετέχοντες (stakeholders). Οικοδόμηση θετικής δημόσιας εικόνας για τη χημική βιομηχανία.

79 Έρευνα ΙΟΒΕ: Οι φόροι πλήττουν το φυσικό αέριο και αυξάνουν το ενεργειακό κόστος στην βιομηχανία χημικών Η υψηλή φορολογία αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για την αγορά φυσικού αερίου ως πρώτη ύλη, αλλά και το ενεργειακό κόστος για τη βιομηχανία των χημικών στη χώρα μας, όπως προκύπτει από πρόσφατη μελέτη που διεξήγαγε το ΙΟΒΕ. Στη μελέτη διερευνώνται οι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει και οι προϋποθέσεις για τη μελλοντική της ανάπτυξη. Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμάται η ευρύτερη συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία, εξετάζονται οι παράγοντες που επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητά της και διατυπώνονται προτάσεις σχετικά με πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τη βιώσιμη ανάπτυξη της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα, στο ιδιαίτερα ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί. Όπως χαρακτηριστικά τονίζει το ΙΟΒΕ, οι ρυθμίσεις που επιφέρουν ένα δυσανάλογο κόστος συμμόρφωσης στην πλειονότητα των (μικρομεσαίων) επιχειρήσεων του κλάδου, το ενεργειακό κόστος και η φορολόγηση των πρώτων υλών, όπως το φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση, οι ανεπάρκειες στη διαχείριση και στις υποδομές της εφοδιαστικής αλυσίδας χημικών, καθώς και οι αδυναμίες του συστήματος καινοτομίας, επηρεάζουν επίσης αρνητικά την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας χημικής βιομηχανίας. Το ΙΟΒΕ σημειώνει σχετικά με το φυσικό αέριο, τη φορολόγησή του ως πρώτη ύλη και το ενεργειακό κόστος τα εξής:

80 Τα πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι οι τιμές φυσικού αερίου για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα παραμένουν υψηλότερες κατά 12% από τον μέσο όρο της ΕΕ-28. Το πρόβλημα που προκαλεί το κόστος φυσικού αερίου στην ανταγωνιστικότητα είναι, εξαιτίας της φορολογίας, οξύτερο για την εγχώρια βιομηχανία λιπασμάτων, η οποία χρησιμοποιεί άμεσα το φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη για την παραγωγή αμμωνίας. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που φορολογεί το φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση. Με βάση τις πιο πρόσφατες τιμές φυσικού αερίου, ο ΕΦΚ στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη (1,5 ευρώ ανά GJ) αποτελεί το 17% της τελικής τιμής, ενώ η ποσοστιαία διαφορά από τις μέσες τιμές στην ΕΕ-28 διευρύνεται σε 32%, καθιστώντας ιδιαιτέρως δυσμενή τη θέση της εγχώριας βιομηχανίας λιπασμάτων (και άλλων βιομηχανιών που χρησιμοποιούν το φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη) έναντι των ανταγωνιστών σε άλλες χώρες. Παράλληλα, το ΙΟΒΕ αναφέρει: «Η παραγωγική διαδικασία σε ορισμένους τομείς της χημικής βιομηχανίας, όπως τα πετροχημικά και τα λιπάσματα, είναι έντασης ενέργειας τόσο στο πεδίο των χημικών διεργασιών που εκτελούνται, όσο και λόγω της άμεσης χρήσης ενέργειας (φυσικού αερίου και παραγώγων πετρελαίου) ως πρώτης ύλης. Συνεπώς, ιδιαίτερα σε αυτούς τους τομείς, το ενδιαφέρον και η ανάγκη των επιχειρήσεων του κλάδου για ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας είναι τεράστιο. Μεγάλες προς τα πάνω αποκλίσεις από τις τιμές ενέργειας που χρεώνονται οι επιχειρήσεις σε άλλες χώρες επιδεινώνουν την ανταγωνιστικότητα των εγχώριων επιχειρήσεων, με σοβαρές επιπτώσεις στην παραγωγή, την απασχόληση και τα οικονομικά τους αποτελέσματα. Στο πλαίσιο αυτό ενδιαφέρει ιδιαίτερα: α) το επίπεδο τιμών ενέργειας στην Ελλάδα25, οι παράγοντες που το διαμορφώνουν και οι διαφορές του σε σχέση με άλλες χώρες, και β) το κόστος χημικών πρώτων υλών που παράγονται από ενεργειακά προϊόντα, όπως το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο, ιδίως σε σχέση με άλλες γεωγραφικές περιοχές Το πρόβλημα που προκαλεί το κόστος φυσικού αερίου στην ανταγωνιστικότητα είναι, εξαιτίας της φορολογίας, οξύτερο για την εγχώρια βιομηχανία λιπασμάτων, η οποία χρησιμοποιεί άμεσα το φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη για την παραγωγή αμμωνίας. Ο ειδικός φόρος κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο φυσικό αέριο, ο οποίος εφαρμόστηκε ενιαία σε όλες τις χρήσεις από τον Σεπτέμβριο του 2011, μειώθηκε κοντά στο ελάχιστο δυνατό επίπεδο το καλοκαίρι του 2016 για τη βιομηχανική ενεργειακή χρήση και καταργήθηκε για τη χρήση στην ηλεκτροπαραγωγή. Ωστόσο, διατηρήθηκε ο υψηλός συντελεστής ΕΦΚ για τη χρήση φυσικού αερίου ως πρώτη ύλη, παρά το γεγονός ότι η Οδηγία 2003/96/ΕΚ27 δεν έχει εφαρμογή στα ενεργειακά προϊόντα που δεν χρησιμοποιούνται ως καύσιμα κινητήρων ή θέρμανσης και συνεπώς δεν δεσμεύει τα κράτη μέλη για το ελάχιστο ύψος φορολόγησης. Αναφορικά με τη σημασία της ενέργειας και του ενεργειακού κόστους στη χημική βιομηχανία θα μπορούσαμε να συμπληρώσουμε τα εξής: Το 2015, η κατανάλωση καυσίμων και ηλεκτρικής ενέργειας από τη χημική βιομηχανία στην Ελλάδα, περιλαμβανομένης της βιομηχανίας φαρμάκου, έφτασε τις 222 χιλιάδες τόνους ισοδύναμου πετρελαίου (toe). Αυτό το μέγεθος αντιστοιχεί περίπου στο 7% της κατανάλωσης ενέργειας από τη βιομηχανία στην Ελλάδα το ίδιο έτος και ήταν κατά 27% χαμηλότερο συγκριτικά με το 1990 (Διάγραμμα 5.7). Συνεπώς, η κατανάλωση ενέργειας στην εγχώρια χημική βιομηχανία έχει περιοριστεί αρκετά. Με εξαίρεση το φυσικό αέριο και τα απόβλητα, στα οποία σημειώθηκε σημαντική αυξητική μεταβολή, η κατανάλωση των υπόλοιπων πηγών ενέργειας (πετρέλαιο, ηλεκτρική ενέργεια και στερεά καύσιμα) έχει μειωθεί σημαντικά από το Οι αλλαγές στη σύνθεση της παραγωγής της χημικής βιομηχανίας και η υποκατάσταση μεταξύ των πηγών ενέργειας εξηγούν εν μέρει αυτές τις μεταβολές. Ένας άλλος παράγοντας που έχει συμβάλει στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας της χημικής βιομηχανίας είναι η βελτίωση της ενεργειακής της αποδοτικότητας. Πράγματι, η ενεργειακή ένταση της χημικής βιομηχανίας (δείκτης κατανάλωσης ενέργειας ως προς τον

81 δείκτη παραγωγής χημικών) έχει βελτιωθεί δραστικά την περίοδο και μάλιστα σημαντικά περισσότερο από τον μέσο όρο της Μεταποίησης στην Ελλάδα (Διάγραμμα 5.8). Ειδικότερα, ο δείκτης ενεργειακής έντασης της χημικής βιομηχανίας το 2015 εκτιμάται ότι ήταν χαμηλότερος κατά 45% συγκριτικά με το 1990, όταν στο σύνολο της Μεταποίησης βρισκόταν σε επίπεδο λίγο υψηλότερο από το Η αύξηση της βαρύτητας των βιομηχανικών κλάδων έντασης ενέργειας στην εγχώρια Μεταποίηση εξηγεί ενδεχομένως αυτές τις μεταβολές. Επιπλέον, όμως, αναδεικνύεται η προσαρμογή της χημικής βιομηχανίας και η σημαντική αύξηση της ενεργειακής της παραγωγικότητας». Με αφορμή τα παραπάνω, το ΙΟΒΕ προτείνει την άμεση κατάργηση του ΕΦΚ στο φυσικό αέριο για μη ενεργειακή χρήση. Όπως σημειώνει, «η μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να επιτευχθεί με βελτίωση ανταγωνιστικότητας της αγοράς χονδρικής μέσω της σύζευξης με γειτονικές αγορές (Ιταλία, Βουλγαρία), την προώθηση των διασυνδέσεων με τα μη συνδεδεμένα νησιά που θα περιορίσει τις χρεώσεις ΥΚΩ, και τη μείωση του ΕΦΚ στην ηλεκτρική ενέργεια για τους βιομηχανικούς καταναλωτές στη μέση τάση». ΠΗΓΗ

82 Έντεκα δράσεις για τη δημιουργία θέσεων εργασίας στη χημική βιομηχανία 10:13 28 Απρ 2018 ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Η στήριξη της χημικής βιομηχανίας μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο για την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου που μπορεί να εισφέρει σημαντικά στη διαμόρφωση ενός νέου παραγωγικού προτύπου. Ωστόσο, χρειάζεται μια δέσμη μέτρων, ώστε να γίνει πράξη μια «βιομηχανική αναγέννηση», αναγκαία για τον κλάδο μετά από 8 χρόνια κρίσης. Αυτή ήταν η συνισταμένη όσων κατατέθηκαν σε ειδική εκδήλωση που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) πριν από λίγες ημέρες στο Δημόκριτο, όπου παρουσιάστηκε μελέτη του ΙΟΒΕ με θέμα «Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα: Συνεισφορά στην Οικονομία και Προοπτικές Ανάπτυξης». Οι προϋποθέσεις

83 Σύμφωνα με τη μελέτη, η επίτευξη των υψηλών στόχων της βιομηχανικής αναγέννησης της χημικής βιομηχανίας απαιτεί άμβλυνση των εμποδίων που υπάρχουν συνολικά αλλά και την τροχιοδρόμηση 11 δράσεων. Πιο συγκεκριμένα απαιτείται: 1. Στενή συνεργασία της χημικής βιομηχανίας με τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα στον τομέα των χημικών 2. Επενδύσεις σε R&D και στην ανάπτυξη καινοτομιών 3. Προσέλκυση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού 4. Βελτίωση του επιπέδου των υποδομών, όπως λιμάνια, και δίκτυο οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών και γενικότερα αποδοτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας χημικών, η οποία επηρεάζει σημαντικά τις εξαγωγικές επιδόσεις και την πρόσβαση της χημικής βιομηχανίας σε πρώτες ύλες. 5. Ανάπτυξη, όπου είναι εφικτό, συστάδων επιχειρήσεων (clusters) και χημικών πάρκων 6. Ενίσχυση αλληλεπίδρασης με άλλες βιομηχανίες και ανάπτυξη στενών σχέσεων με τους πελάτες 7. Αξιοποίηση γεωγραφικής θέσης σε συνδυασμό με την ποιότητα των υποδομών 8. Αποτελεσματική υποστήριξη από το κράτος με την εφαρμογή πολιτικών που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της χημικής βιομηχανίας 9. Παροχή φορολογικών κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων, επιστημόνων και την ενίσχυση της έρευνας 10. Ομαλές βιομηχανικές σχέσεις και ανάπτυξη κουλτούρας συνεργασίας με όλους τους συμμετέχοντες (stakeholders) 11. Οικοδόμηση θετικής δημόσιας εικόνας για τη χημική βιομηχανία Ο κλάδος με μια ματιά Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κλάδος έχει σημαντική συνεισφορά στην εθνική οικονομία. Πιο συγκεκριμένα:

84 Οι εξαγωγές χημικών ανήλθαν στα 1,3 δισ. το 2016, και αποτελούν μία από τις πιο σημαντικές κατηγορίες των ελληνικών εξαγωγών, καταλαμβάνοντας το 2016 την 4η θέση με 5,1% επί της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών. Η αξία παραγωγής των χημικών ανήλθε το 2016 τα 2,2 δισ., και μεταξύ 2008 και 2016 απώλεσε περίπου το 25% της αξίας της. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (ΑΠΑ) της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε σε 583 εκατ. το 2015, αντιπροσωπεύοντας το 5,5% της ΑΠΑ της Μεταποίησης και το 0,4% του ΑΕΠ. Οι συνολικές ετήσιες επενδύσεις της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια, με μικρές διακυμάνσεις, κοντά στα 60 εκατ., αντί των 130 εκ προ κρίσης. Αυτή η υστέρηση καθιστά επείγουσα την ανάγκη αποκατάστασής τους στα επίπεδα προ κρίσης. Η χημική βιομηχανία στην Ελλάδα συγκαταλέγεται στους κλάδους της Μεταποίησης με τις υψηλότερες επιχειρηματικές δαπάνες R&D. Για το 2015 ανήλθαν σε 9,1 εκατ., ποσό που αποτελεί το 6,1% των συνολικών δαπανών R&D της Μεταποίησης και το 1,6% του συνόλου των επιχειρήσεων της χώρας. Τι μπορεί αν φέρει στην εθνική οικονομία Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, με το εύρος της παραγωγής της να περιλαμβάνει προϊόντα όπως πετροχημικά, λιπάσματα, συνθετικές ίνες, πλαστικές πρώτες ύλες, δομικά χημικά προϊόντα και χρώματα, η χημική βιομηχανία επηρεάζει καθοριστικά τη δραστηριότητα και την ανάπτυξη ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων σε πλήθος παραδοσιακών ή/και τεχνολογικά προηγμένων κλάδων της οικονομίας. Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις αλληλεπιδράσεις, η επίδραση της παραγωγής και διανομής χημικών εκτιμάται σε εκατ., που ισοδυναμούν με 2,4% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Για κάθε ευρώ δαπάνης για την αγορά χημικών ουσιών και προϊόντων αυξάνει το ΑΕΠ κατά 1,9.

85 Η παραγωγή και διανομή χημικών ουσιών και προϊόντων συνεισφέρει σημαντικά στα φορολογικά έσοδα του κράτους και στις εισφορές στα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικότερα, τα έσοδα του κράτους από φόρους και εισφορές που προκύπτουν άμεσα από τις δραστηριότητες παραγωγής και διανομής χημικών ουσιών και προϊόντων εκτιμώνται σε 519 εκατ., ενώ αν περιληφθούν οι έμμεσες και προκαλούμενες επιδράσεις τα έσοδα αυξάνονται σε εκατ. Εφόσον επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, η αξία παραγωγής της εγχώριας χημικής βιομηχανίας θα μπορούσε να προσεγγίσει τα 2,44 δισ. ευρώ το 2022, που απέχει όμως αρκετά από τη μέγιστη αξία παραγωγής χημικών στην Ελλάδα, η οποία είχε καταγραφεί το 2008 και πλησίαζε τα 3 δισ. ευρώ. Ενδιαφέρουσα είναι η προοπτική επί ενός εθνικού σεναρίου βιομηχανικής «αναγέννησης», το οποίο εκτιμάται ότι θα έδινε σημαντική ώθηση στη χημική βιομηχανία και κατ επέκταση στην ελληνική οικονομία. Η αξία παραγωγής χημικών, θα ξεπερνούσε τα 3,1 δισ. το Λαμβανομένων υπόψη των πολλαπλασιαστικών της επιδράσεων το ΑΕΠ θα ήταν το 2022 κατά περίπου 1,8 δισ. υψηλότερο σε σύγκριση με το ΑΕΠ που προκύπτει από την τρέχουσα τάση της παραγωγής χημικών, ενώ τα έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές θα ήταν σχεδόν κατά 400 εκατ. περισσότερα. Τέλος, η συνεισφορά της χημικής βιομηχανίας στη δημιουργία πρόσθετων θέσεων εργασίας συνολικά στην ελληνική οικονομία θα ήταν εξίσου σημαντική (+26,5 χιλ. θέσεις εργασίας). Σχολιάζοντας τα συμπεράσματα της μελέτης, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ), Βασίλης Γούναρης, τόνισε πως «το αποτύπωμα της χημικής βιομηχανίας στην οικονομία δεν περιορίζεται στην αξία παραγωγής, την προστιθέμενη αξία, τις θέσεις εργασίας, τα φορολογικά έσοδα και τις ασφαλιστικές εισφορές που η ίδια δημιουργεί άμεσα στην οικονομία. Περιλαμβάνει, επιπλέον, τις

86 έμμεσες επιδρά- σεις, οι οποίες δημιουργούνται από τις οικονομικές συναλλαγές των χημικών επιχειρήσεων με τους προμηθευτές τους, καθώς και τις προκαλούμενες επιδράσεις που έχει στην οικονομία η δαπάνη των εισοδημάτων των εργαζομένων που δημιουργούνται άμεσα και έμμεσα από τη δραστηριότητα του κλάδου». Γιώργος Αλεξάκης

87 Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Α 21:06 27/04/2018 ΙΟΒΕ: Oι αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα Oι μεσοπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές της χημικής βιομηχανίας στην Ελλάδα, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει και οι προϋποθέσεις για τη μελλοντική της ανάπτυξη, είναι οι βασικοί θεματικοί άξονες της μελέτης για τη χημική βιομηχανία του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Μελετών (ΙΟΒΕ) με τίτλο Η Χημική Βιομηχανία στην Ελλάδα: Συνεισφορά στην Οικονομία και Προοπτικές Ανάπτυξης που παρουσιάστηκε σε εκδήλωση του Συνδέσμου Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ) στο ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος Ελληνικών Χημικών Βιομηχανιών (ΣΕΧΒ), σήμερα στον κλάδο δραστηριοποιούνται περίπου επιχειρήσεις και απασχολούνται άτομα σε θέσεις εργασίας κυρίως