ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ για τη χρήση από 1 Ιουλίου 2017 έως 30 Ιουνίου 2018

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΑΧΑΡΗΣ Α.Ε. ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ για τη χρήση από 1 Ιουλίου 2017 έως 30 Ιουνίου 2018 Βάσει του άρθρου 4 του Ν.3556/2007 Μητροπόλεως 34, Θεσσαλονίκη Τ.Κ ΑΡ. Γ.ΕΜ.Η ΑΡ.Μ.Α.Ε. 8246/06/Β/86/11

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. Δηλώσεις Μελών Διοικητικού Συμβουλίου Β. Ετήσια Έκθεση Διοικητικού Συμβουλίου Γ. Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή Δ. Ετήσιες Ενοποιημένες και Εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις 2

3 Α. Δηλώσεις Μελών Διοικητικού Συμβουλίου 3

4 Δηλώσεις Μελών Διοικητικού Συμβουλίου (Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ.2 του Ν.3556/2007) Βεβαιώνεται και δηλώνεται ότι, εξ όσων γνωρίζουμε δηλώνουμε ότι: α) η συνημμένη κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης της «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΑΧΑΡΗΣ ΑΕ» (η Εταιρεία) της 30ης Ιουνίου 2018, οι σχετικές καταστάσεις συνολικού εισοδήματος, μεταβολής ιδίων κεφαλαίων και ταμειακών ροών της δωδεκάμηνης χρήσης που έληξε την ημερομηνία αυτή, καθώς και οι επιλεγμένες επεξηγηματικές σημειώσεις, που συνθέτουν την οικονομική πληροφόρηση, οι οποίες καταρτίσθηκαν σύμφωνα με τα ισχύοντα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα, απεικονίζουν κατά τρόπο αληθή τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού, την καθαρή θέση και τα αποτελέσματα της χρήσης 01/07/ /06/2018 της «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΑΧΑΡΗΣ ΑΕ», σύμφωνα με τα οριζόμενα από τις παραγράφους 3 έως 5 του άρθρου 5 του ν. 3556/2007, και β) η συνημμένη έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου της «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΑΧΑΡΗΣ ΑΕ», για τη χρήση 01/07/ /06/2018, απεικονίζει κατά τρόπο αληθή την εξέλιξη, τις επιδόσεις και τη θέση της «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΑΧΑΡΗΣ ΑΕ», συμπεριλαμβανομένης της περιγραφής των κυριότερων κινδύνων και αβεβαιοτήτων που αντιμετωπίζει, βάσει της παραγράφου 6 του άρθρου 5 του ν.3556/2007 και των κατά εξουσιοδότηση αποφάσεων του Δ.Σ. της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Θεσσαλονίκη, 17 Δεκεμβρίου 2018 Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Ο ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΜΕΛΟΣ Δ.Σ. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Α.Δ.Τ. Φ ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΟΥΡΗΣ Α.Δ.Τ. ΑΕ ΝΕΝΕΔΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Α.Δ.Τ. ΑΗ

5 Β. Ετήσια Έκθεση Διοικητικού Συμβουλίου 5

6 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΑΧΑΡΗΣ ΑΕ» ΕΠΙ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ Από 1 η Ιουλίου 2017 έως 30 η Ιουνίου 2018 Η «Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης Α.Ε.», από την έναρξη της φετινής παραγωγικής περιόδου, είχε το δικαίωμα να παράγει στα πλαίσια της δυναμικότητάς της το σύνολο της ποσόστωσής της, που ανέρχεται σε τόνους. Για την παραγωγή ζάχαρης ο Όμιλος διαθέτει 3 εργοστάσια στην Ελλάδα (Πλατύ Ημαθίας, Σέρρες, Ορεστιάδα) και δύο στη Σερβία (AD Fabrika Secera Sajkaska Zabalj, AD Fabrica Secera Crvenka), συνολικής ημερήσιας δυναμικότητας κατεργασίας τόνων τεύτλων. Η παραγωγή ζάχαρης ποσόστωσης της ΕΒΖ ΑΕ στην Ελλάδα κατά την παραγωγική περίοδο 2017 ολοκληρώθηκε στις αρχές Δεκεμβρίου 2017 και ανήλθε στους τόνους ζάχαρης έναντι παραγωγής τόνους ζάχαρης της προηγούμενης παραγωγικής περιόδου. Για το καλλιεργητικό έτος 2017 υποβλήθηκαν αιτήσεις που αφορούσαν στρέμματα, και υπογράφηκαν συμφωνητικά καλύπτοντας έκταση στρεμμάτων. Σε πλήρη ανάπτυξη εγκαταστάθηκαν πλέον στρέμματα αγροτών. Κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών του έτους 2017, οι άκαιρες έντονες βροχοπτώσεις κατά περιοχές αλλά και χαλαζοπτώσεις δημιούργησαν αφενός σοβαρά προβλήματα στη σωστή διεξαγωγή των ψεκασμών κατά των ασθενειών και εχθρών αλλά και στην ανάπτυξη της καλλιέργειας και αφετέρου άριστες συνθήκες εξάπλωσης της κερκόσπορας με ότι αυτό συνεπάγεται στη υποβάθμιση των παραγωγικών δεικτών της τευτλοκαλλιέργειας. Η έναρξη συγκομιδής άρχισε στις 6/09/2017 σε όλες σχεδόν τις περιοχές, όπου έχει αναπτυχθεί η τευτλοκαλλιέργεια, εκτός των περιοχών του Εργοστασίου Ορεστιάδας, όπου άρχισε στις 2/11/2017. Η λήξη κοπής για το Εργοστάσιο Πλατέως ήταν 15/10/2017 και για το Εργοστάσιο Ορεστιάδας 3/12/2017. Οι άσχημες καιρικές συνθήκες κατά τη διάρκεια της καμπάνιας δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στη συγκομιδήπαράδοση τεύτλων κυρίως για το Εργοστάσιο Ορεστιάδας. Οι αποδόσεις της καμπάνιας 2017 ήταν χαμηλές σε επίπεδο βάρους με ΜΣΑ 5,569 τόνοι/στρέμμα (5,701 τόνοι/στρέμμα το 2016), αλλά σε καλύτερα επίπεδα ήταν ο μέσος ζαχαρικός τίτλος, που κατέληξε σε Pol 14,23 έναντι 13,97 (2016), με συνολική παραγωγή ζάχαρης τόνοι. Η πορεία των καλλιεργούμενων στρεμμάτων κατά τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει έντονη διακύμανση. Έτσι, την περίοδο 2008/2009 καλλιεργήθηκαν στρέμματα, την περίοδο 2009/ στρέμματα, την περίοδο 2010/ στρέμματα, την περίοδο 2011/ στρέμματα, την περίοδο 2012/ στρέμματα, την περίοδο 2013/ στρέμματα, την παραγωγική περίοδο 2014/2015 καλλιεργήθηκαν στρέμματα, την παραγωγική περίοδο 2015/2016 τα στρέμματα, που καλλιεργήθηκαν, ανήλθαν σε , την παραγωγική περίοδο 2016/2017 τα στρέμματα, που καλλιεργήθηκαν, ανήλθαν σε και την παραγωγική περίοδο 2017/2018 τα στρέμματα, που καλλιεργήθηκαν, ανήλθαν σε Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΦΕΚ 2556/ ) ενέταξε την τευτλοκαλλιέργεια στο Πρόγραμμα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης της καλλιέργειας σακχαρότευτλων, μέσω του προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης και συγκεκριμένα μέσω του Μέτρου 214 «Γεωργοπεριβαλλοντικές ενισχύσεις» (ΦΕΚ 2556/ ). Ο Καλλιεργητής ζαχαρότευτλων του έτους 2017 υπέχει δικαιώματος Συνδεδεμένης Ενίσχυσης, σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που περιέχονται στη με αριθμό 1174/27330/ ΥΑ, ως εκάστοτε ισχύει και εφόσον κατά τα ανωτέρω τη δικαιούται. Το ως άνω πρόγραμμα, το διαχειρίζεται, κατά το Νόμο, αποκλειστικά ο ΟΠΕΚΕΠΕ, ή όποιος άλλος αρμόδιος Δημόσιος Φορέας επιλεγεί προς τούτο. Για το καλλιεργητικό έτος 2017 πληρώθηκαν οι τευτλοπαραγωγοί συνδεδεμένη ενίσχυση ύψους 72 /στρ. σύμφωνα με την Υπουργική απόφαση 228/17084/

7 Η τευτλοκαλλιέργεια ακολούθησε καθ όλη τη διάρκεια του καλλιεργητικού έτους τους κανόνες του προτύπου AGRO 2.1&2.2, που διέπουν το Σύστημα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Παραγωγής Ζαχαρότευτλων. Κατά τη διάρκεια της καμπάνιας ολοκληρώθηκε και ο έλεγχος από διαπιστευμένο οργανισμό, που οδήγησε στη λήψη του πιστοποιητικού κατά AGRO της τευτλοκαλλιέργειας. Όσον αφορά την καλλιεργητική περίοδο 2018 υποβλήθηκαν αιτήσεις για στρέμματα, και υπογράφηκαν συμφωνητικά καλύπτοντας έκταση στρεμμάτων. Σε πλήρη ανάπτυξη εγκαταστάθηκαν πλέον στρέμματα αγροτών. Σύμφωνα με την ποσότητα και την ποιότητα των τεύτλων, που επεξεργάστηκε η Εταιρεία, σε συνδυασμό με τις τιμές τεύτλων, προέκυψε αυξημένη τεχνική διαφορά και υψηλό παραγωγικό και λειτουργικό κόστος, που οφείλονται στη μικρή χρονική διάρκεια της καμπάνιας και στα υψηλά ανελαστικά κόστη. Το κόστος παραγωγής της ελληνικής ζάχαρης παρουσίασε μικρή μείωση και από 755,74 /τόνο ζάχαρης την παραγωγική περίοδο του 2016, διαμορφώθηκε σε κόστος παραγωγής 729,18 /τόνο ζάχαρης την παραγωγική περίοδο του Η μείωση αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση της παραχθείσας ποσότητας (36.513,81 χιλ. τόνοι παραχθείσας ζάχαρης, έναντι ,77 χιλ. τόνων την προηγούμενη περίοδο). Οι συνθήκες στην Ελληνική αγορά δεν παρουσίασαν ιδιαίτερες μεταβολές. Παραμένει ο ισχυρός ανταγωνισμός από τις θυγατρικές των μεγάλων ζαχαροβιομηχανιών, οι οποίες επιδιώκουν να κερδίσουν μερίδια αγοράς. Η ΕΒΖ εξακολουθεί να παρουσιάζει τα ίδια διαρθρωτικά προβλήματα, χαμηλή παραγωγή ζάχαρης με υψηλό κόστος και περιορισμένη ρευστότητα, ως αποτέλεσμα της απώλειας μεριδίου αγοράς και της πτώσης των τιμών πώλησης. Οι πωληθείσες ποσότητες της τρέχουσας χρήσης σε εταιρικό επίπεδο παρουσίασαν σημαντική μείωση. Ενώ στην περσινή χρήση πουλήθηκαν τόνοι ζάχαρης, κατά την κλειόμενη χρήση πουλήθηκαν τόνοι. Η μείωση της πωληθείσας ποσότητας επέφερε μείωση στον τζίρο της Εταιρείας κατά -73,58%, ο οποίος στη χρήση 2017/2018 διαμορφώθηκε σε χιλ. από χιλ. την προηγούμενη χρήση 2016/2017. Ως αποτέλεσμα των ανωτέρω παρουσιάστηκαν σημαντικές διακυμάνσεις στα αποτελέσματα της περιόδου τις σημαντικότερες των οποίων παραθέτουμε: α) για τον όμιλο Μείωση 41,22% σημείωσε ο κύκλος εργασιών του Ομίλου κατά τη τρέχουσα χρήση σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή και ανήλθε σε χιλ. ευρώ έναντι χιλ. ευρώ της αντίστοιχης περσινής χρήσης. Το μικτό περιθώριο κέρδους διαμορφώθηκε σε αρνητικά επίπεδα έναντι θετικών την περσινή χρήση και διαμορφώθηκε σε χιλ. από χιλ. ευρώ. Υπήρξε μείωση στα έξοδα διάθεσης διοίκησης κατά 23,50% που ανήλθαν σε χιλ. ευρώ έναντι των χιλ. ευρώ και στα έξοδα διοίκησης κατά 3,01 % που ανήλθαν σε χιλ. ευρώ έναντι των χιλ της προηγούμενης χρήσης. Τα χρηματοοικονομικά έξοδα αυξήθηκαν κατά 5,08% και ανήλθαν σε χιλ. ευρώ, έναντι των χιλ. ευρώ της προηγούμενης χρήσης, λόγω της καθυστέρησης καταβολής τόκων. Τα αποτελέσματα προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών και συνολικών αποσβέσεων διαμορφώθηκαν σε ζημίες (20.623)χιλ. ευρών έναντι κερδών χιλ. ευρώ της προηγούμενης χρήσης. Τα ενοποιημένα αποτελέσματα του ομίλου προ φόρων παρουσίασαν ζημίες χιλ. έναντι κερδών χιλ. ευρώ της περσινής αντίστοιχης χρήσης. Τα ενοποιημένα αποτελέσματα του ομίλου μετά φόρων παρουσίασαν ζημίες (36.142) χιλ. ευρώ έναντι κερδών χιλ. ευρώ της περσινής αντίστοιχης χρήσης. Τέλος, τα συνολικά καθαρά ενοποιημένα αποτελέσματα του ομίλου μετά φόρων και μετά την αφαίρεση των δικαιωμάτων μειοψηφίας παρουσίασαν ζημίες (34.040) χιλ. ευρώ, έναντι κερδών 3.297χιλ. ευρώ της περσινής αντίστοιχης χρήσης. 7

8 β) για την Εταιρεία Μείωση κατά 73,58 % σημείωσε ο κύκλος εργασιών της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης ΑΕ κατά τη τρέχουσα χρήση σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή και ανήλθε σε χιλ. ευρώ, έναντι χιλ. ευρώ της αντίστοιχης περσινής χρήσης. Υπήρξε μείωση στα έξοδα διάθεσης κατά 58,78% που ανήλθαν σε 782 χιλ έναντι των χιλ. και στα έξοδα διοίκησης κατά 0,79%%, τα οποία ανήλθαν σε χιλ έναντι των χιλ της προηγούμενης χρήσης. Η μείωση των εξόδων οφείλεται στην σημαντική πτώση των πωλήσεων, και στην περικοπή δαπανών. Τα χρηματοοικονομικά έξοδα αυξήθηκαν κατά 6,31% και ανήλθαν σε χιλ. ευρώ, έναντι των χιλ της προηγούμενης χρήσης. Το μικτό περιθώριο διαμορφώθηκε σε (17.703) χιλ., από (3.098) χιλ. ευρώ την προηγούμενη χρήση. Τα αποτελέσματα προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών και συνολικών αποσβέσεων διαμορφώθηκαν σε ζημίες (20.838) χιλ. ευρώ από ζημίες (2.047) χιλ. ευρώ της προηγούμενης χρήσης. Τα αποτελέσματα της Εταιρείας προ φόρων παρουσίασαν ζημίες (32.925) χιλ. ευρώ, έναντι ζημιών (21.393) χιλ. ευρώ της περσινής αντίστοιχης χρήσης. Τέλος, τα καθαρά αποτελέσματα της Εταιρείας μετά φόρων παρουσίασαν ζημίες (33.085) χιλ. ευρώ, έναντι ζημιών (22.302) χιλ. ευρώ της περσινής αντίστοιχης χρήσης. Εναλλακτικοί Δείκτες Μέτρησης Απόδοσης ( ΕΔΜΑ ) Ο Όμιλος στην Έκθεση Διαχείρισης και στις γνωστοποιήσεις του προς το επενδυτικό κοινό χρησιμοποιεί Εναλλακτικούς Δείκτες Μέτρησης Αποδοτικότητας (ΕΔΜΑ), πέρα από τα οικονομικά μεγέθη που συμπεριλαμβάνονται στις οικονομικές του καταστάσεις και οι οποίες καταρτίζονται σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο χρηματοοικονομικής πληροφόρησης. Σκοπός της παράθεσης αυτών των δεικτών είναι, τόσο η Διοίκηση του Ομίλου, όσο και οι επενδυτές να έχουν μια πληρέστερη εικόνα της αποδοτικότητας, της κεφαλαιακής διάρθρωσης, της δραστηριότητας και της ρευστότητάς του. Οι εναλλακτικοί δείκτες μέτρησης απόδοσης που η Διοίκηση χρησιμοποιεί είναι οι ακόλουθοι: Περιθώριο Αποτελεσμάτων προ Φόρων Χρηματοδοτικών, Επενδυτικών Αποτελεσμάτων και Συνολικών Αποσβέσεων (EBITDA Margin) (%) Ο Δείκτης αυτός είναι ευρύτατα διαδεδομένος στην επενδυτική κοινότητα και εντάσσεται στη γενικότερη ενότητα των δεικτών αποδοτικότητας, έχοντας το πλεονέκτημα ότι απομονώνει τις επιδράσεις των χρηματοδοτικώνεπενδυτικών αποτελεσμάτων, της φορολογίας εισοδήματος και της κυριότερες κατηγορίας μη ταμιακών εξόδων που είναι οι αποσβέσεις. Ο Δείκτης υπολογίζεται εάν από τον κύκλο εργασιών αφαιρεθούν το κόστος πωληθέντων, τα έξοδα διάθεσης, τα έξοδα διοίκησης, τα λοιπά έξοδα και προστεθούν τα άλλα έσοδα εκμετάλλευσης και οι συνολικές αποσβέσεις και στη συνέχεια διαιρεθεί με τον Κύκλο Εργασιών. Τα μεγέθη αυτά χρησιμοποιούνται χωρίς καμία προσαρμογή από τις οικονομικές καταστάσεις και τις σημειώσεις τους. 8

9 Περιθώριο Αποτελεσμάτων προ Φόρων Χρηματοδοτικών και Επενδυτικών Αποτελεσμάτων (EBIT Margin) (%) Ο δείκτης αυτός, όπως και ο προηγούμενος (EBITDA), είναι ευρύτατα διαδεδομένος στην επενδυτική κοινότητα και εντάσσεται στη γενικότερη ενότητα των δεικτών αποδοτικότητας, έχοντας το πλεονέκτημα ότι απομονώνει τις επιδράσεις των χρηματοδοτικών -επενδυτικών αποτελεσμάτων και της φορολογίας εισοδήματος. Ο δείκτης υπολογίζεται εάν από τον κύκλο εργασιών αφαιρεθούν το κόστος πωληθέντων, τα έξοδα διάθεσης, τα έξοδα διοίκησης, τα λοιπά έξοδα και προστεθούν τα άλλα έσοδα εκμετάλλευσης και στη συνέχεια διαιρεθεί με τον κύκλο εργασιών. Τα μεγέθη αυτά χρησιμοποιούνται χωρίς καμία προσαρμογή από τις οικονομικές καταστάσεις. Περιθώριο Αποτελεσμάτων χρήσης προ φόρων (EBT Margin) (%) Ο δείκτης αυτός όπως και ο προηγούμενος (EBIT) είναι ευρύτατα διαδεδομένος στην επενδυτική κοινότητα και εντάσσεται στη γενικότερη ενότητα των δεικτών αποδοτικότητας, έχοντας το πλεονέκτημα ότι απομονώνει τις επιδράσεις της φορολογίας εισοδήματος. Ο δείκτης υπολογίζεται εάν από τον κύκλο εργασιών αφαιρεθούν το κόστος πωληθέντων, τα έξοδα διάθεσης, τα έξοδα διοίκησης, τα λοιπά έξοδα, τα χρηματοοικονομικά έξοδα και προστεθούν τα άλλα έσοδα εκμετάλλευσης και τα χρηματοοικονομικά έσοδα και στη συνέχεια διαιρεθεί με τον κύκλο εργασιών. Τα μεγέθη αυτά χρησιμοποιούνται χωρίς καμία προσαρμογή από τις οικονομικές καταστάσεις. Ελεύθερες Ταμιακές Ροές (Free Cash Flows to the Firm) Ο Δείκτης αυτός εντάσσεται στη γενικότερη ενότητα των δεικτών αποδοτικότητας, καθώς δείχνει το ποσό των μετρητών που είναι διαθέσιμο για διανομή στους μετόχους και στους δανειστές της επιχείρησης και ταυτόχρονα είναι ένας από τους βασικούς δείκτες χρηματοοικονομικής ευρωστίας. Ο Δείκτης υπολογίζεται εάν από στην Κατάσταση Ταμιακών Ροών προστεθεί το σύνολο εισροών/(εκροών) από Λειτουργικές Δραστηριότητες στο σύνολο των εισροών/(εκροών) από Επενδυτικές Δραστηριότητες. 9

10 Δείκτης γενικής ρευστότητας: σύνολο κυκλοφορούντος ενεργητικού / σύνολο βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων Ο αριθμοδείκτης αυτός δείχνει τη σχέση των ιδίων προς τα ξένα κεφάλαια της επιχείρησης. Τα μεγέθη αυτά χρησιμοποιούνται χωρίς καμία προσαρμογή από τις οικονομικές καταστάσεις. Όμιλος Εταιρεία σε χιλ 30/6/ /6/2017 αβολ 30/6/ /6/2017 Σύνολο κυκλοφορούντος ενεργητικού Σύνολο βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων Δείκτης γενικής ρευστότητας 0,20 0,24 # 0,08 0,13 Δραστηριότητες της Εταιρείας στον Τομέα Ερευνών και Ανάπτυξης Η Εταιρεία κατά τη διάρκεια της τρέχουσας χρήσεως δεν πραγματοποίησε έξοδα έρευνας και ανάπτυξης. Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη H Εταιρεία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το κοινωνικό σύνολο μέσα στο οποίο δραστηριοποιείται,. Αναγνωρίζει την ευθύνη που της αναλογεί, απέναντι στην κοινωνία και το περιβάλλον. Σέβεται τις αρχές και τις αξίες που χαρακτηρίζουν τον πολιτισμό μας, τον σεβασμό προς τον άνθρωπο - την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την παροχή ίσων ευκαιριών, τον σεβασμό στο περιβάλλον που κληρονομήσαμε και την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητας ζωής. Στο πλαίσιο της Εταιρικής Διακυβέρνησης, η Εταιρεία υλοποιεί δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ), παρά τις δυσμενείς συνθήκες ρευστότητας που αντιμετωπίζει. Το «αποτύπωμα» της ΕΚΕ της Εταιρείας αφορά στους εργαζόμενους, στους καταναλωτές, που δείχνουν αυξανόμενο ενδιαφέρον για τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά «διαπιστευτήρια» των εταιρειών με τις οποίες συναλλάσσονται, στις τοπικές κοινωνίες, που θέλουν να «μοιράζονται» αρχές κι αξίες με τις τοπικές εταιρείες. Αφορά όμως και στους μετόχους, που επιβραβεύουν την υπεύθυνη εταιρική συμπεριφορά και στάση, όπως και στις ομοειδείς επιχειρήσεις της Ευρώπης, που επιδιώκουν να λειτουργούν σε ένα ενιαίο ευρωπαϊκό και διεθνές πλαίσιο αρχών. Αφορά τέλος και κυρίως στις επόμενες γενιές, που προσδοκούν να παραλάβουν έναν κόσμο με σεβασμό στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Η Εταιρεία, ευθυγραμμιζόμενη με την ευρωπαϊκή πρακτική σε αυτόν τον τομέα, που συνιστά στην ουσία τον «εθελοντισμό» των επιχειρήσεων και συνεισφέρει στους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης, επιδεικνύει έργο στους ακόλουθους τομείς: ενθαρρύνει τη συμμετοχή του προσωπικού σε εθελοντικές δράσεις (συγκέντρωση τροφίμων ή ειδών για απόρους, δρομικά κινήματα με κοινωνικό πρόσημο κ.λπ.), βραβεύει τα παιδιά των εργαζομένων, μεριμνά για την ασφάλεια του προσωπικού, μεριμνά για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, παρέχει τη δυνατότητα απασχόλησης σε Α.Μ.Ε.Α. εφαρμόζει συστηματικά πρόγραμμα ανακύκλωσης εντός των χώρων εργασίας και χρησιμοποιεί υλικά φιλικά προς το περιβάλλον, συνδράμει σε αθλητικές και καλλιτεχνικές διοργανώσεις στην πόλη, παρέχει τη δυνατότητα πρακτικής άσκησης σε σπουδαστές Πανεπιστημίων, ΤΕΙ και ΟΑΕΔ, προκειμένου να αποκτήσουν πολύτιμη εργασιακή εμπειρία σε αξιοπρεπές εργασιακό περιβάλλον, παρέχει θέσεις εργασίας, εποχιακού χαρακτήρα, σε παραμεθόριες περιοχές. Ίδιες μετοχές που κατέχονται από την εταιρεία Κατά τη λήξη της τρέχουσας περιόδου δεν υπήρχαν μετοχές της μητρικής Εταιρείας, που να κατέχονται από την ίδια. Κίνδυνοι και αβεβαιότητες α) Ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις 10

11 Η μητρική Εταιρεία δεν έχει ελεγχθεί από τις φορολογικές αρχές για τις χρήσεις για την περίοδο 1/7/2011 έως και την 30/6/2018. Σημειώνεται ότι την 31/12/2017 παραγράφηκαν οι χρήσεις ως την 31/12/2011 σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.1 άρθρου 36 Ν.4174/2013. Στην Ελλάδα, τα φορολογητέα αποτελέσματα θεωρούνται προσωρινά, μέχρι οι φορολογικές αρχές να ελέγξουν τα βιβλία και στοιχεία των εταιρειών και τις αντίστοιχες φορολογικές δηλώσεις, εν αντιθέσει με την Σερβία, όπου δεν περαιώνονται φορολογικά οι χρήσεις και οι φορολογικές της αρχές έχουν το δικαίωμα επαναλαμβανόμενων ελέγχων. Ως εκ τούτου η Εταιρεία παραμένει ενδεχόμενα υπόχρεη σε πρόσθετους φόρους και ποινές που μπορεί να επιβληθούν μετά από έναν τέτοιο έλεγχο. Μεγαλύτερη ανάλυση ακολουθεί στη σημ. 15 των Οικονομικών Καταστάσεων. β) Συναλλαγματικός κίνδυνος Ο Όμιλος είναι εκτεθειμένος σε συναλλαγματικό κίνδυνο, στις πωλήσεις και αγορές σε νόμισμα διαφορετικό από το λειτουργικό νόμισμα της μητρικής Εταιρείας και των θυγατρικών της. Οι επενδύσεις της Εταιρείας στις θυγατρικές δεν αντισταθμίζονται, διότι αυτές οι συναλλαγματικές θέσεις θεωρούνται ότι είναι μακροχρόνιας φύσης. Κίνδυνος αστάθειας στην ισοτιμία μεταξύ Ευρώ και Δηναρίου Σερβίας μπορεί να επηρεάσει την κερδοφορία του Ομίλου. Ο κίνδυνος αυτός δεν κρίνεται σημαντικός καθώς η ισοτιμία αυτή τα τελευταία χρόνια παραμένει σταθερή. Ο σκοπός της διαχείρισης του συναλλαγματικού κινδύνου είναι ο έλεγχος της έκθεσης στον κίνδυνο αυτό, στο πλαίσιο αποδεκτών παραμέτρων. γ) Πιστωτικός κίνδυνος Πιστωτικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος χρηματοοικονομικής ζημίας, σε περίπτωση που ένας πελάτης ή ένας τρίτος αντισυμβαλλόμενος σε χρηματοοικονομικό μέσο δεν εκπληρώσει τις συμβατικές του υποχρεώσεις, που προέρχονται κυρίως από απαιτήσεις πελατών και επενδύσεις σε χρεόγραφα. Η έκθεση του Ομίλου σε πιστωτικό κίνδυνο επηρεάζεται κυρίως από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε πελάτη. Τα δημογραφικά στοιχεία της πελατειακής βάσης, συμπεριλαμβανομένου του κινδύνου αθέτησης πληρωμών που χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη αγορά και τη χώρα στην οποία λειτουργούν οι πελάτες, επηρεάζουν τον πιστωτικό κίνδυνο. Ο Όμιλος, βάσει της πιστωτικής πολιτικής που έχει θέσει, εξετάζει κάθε νέο πελάτη σε ατομική βάση για την πιστοληπτική του ικανότητα πριν του προταθούν οι όροι και οι συνθήκες πληρωμών και παραδόσεων. Ο έλεγχος πιστοληπτικής ικανότητας που πραγματοποιεί ο Όμιλος περιλαμβάνει την εξέταση των πελατών και από τραπεζικές πηγές. Το Διοικητικό Συμβούλιο φέρει τη συνολική ευθύνη για τη δημιουργία και την εποπτεία του πλαισίου διαχείρισης κινδύνου της Εταιρείας και του Ομίλου κατ επέκταση. Οι πολιτικές διαχείρισης κινδύνων εφαρμόζονται προκειμένου να αναγνωρίζονται και να αναλύονται οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει ο Όμιλος, να τίθενται σημεία ελέγχου και όρια ανάληψης κινδύνων. Οι πολιτικές διαχείρισης κινδύνου και τα συστήματα εξετάζονται περιοδικά, ώστε να εμφανίζονται οι αλλαγές στις συνθήκες της αγοράς και στις δραστηριότητές του. Η μέγιστη έκθεση του Ομίλου και της Εταιρείας σε πιστωτικό κίνδυνο για τις εμπορικές απαιτήσεις κατά την 30/06/2018 είναι: 11

12 ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 30/6/ /6/ /6/ /6/2017 Ενήμερα Έως 90 ημέρες Από 91 έως 180 ημέρες Από 181 έως 360 ημέρες Πάνω από 360 ημέρες Σύνολο Απομειώσεις ( ) ( ) ( ) ( ) Καθαρό ποσό απαιτήσεων Παράλληλα, ο Όμιλος σχηματίζει πρόβλεψη απομείωσης που αντιπροσωπεύει την εκτίμησή του για ζημίες που ενδεχόμενα θα υποστεί σχετικά με εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις και επενδύσεις. Έναντι των παραπάνω απαιτήσεων που είναι σε καθυστέρηση πέραν των 360 ημερών (συμπεριλαμβανομένων και απαιτήσεων από το Ελληνικό Δημόσιο), καθώς και απαιτήσεων που είναι σε καθυστέρηση μικρότερο χρονικό διάστημα αλλά είναι προβληματικής είσπραξης, έχει σχηματισθεί επαρκής πρόβλεψη ποσό ευρώ χιλ. Περαιτέρω ανάλυση για τον πιστωτικό κίνδυνο παρέχεται στη Σημείωση 7.2 των Ετήσιων Οικονομικών Καταστάσεων. δ) Κίνδυνος ρευστότητας Ο κίνδυνος ρευστότητας συνίσταται στον κίνδυνο ο Όμιλος να μη μπορέσει να εκπληρώσει τις χρηματοοικονομικές του υποχρεώσεις εμπρόθεσμα. Η προσέγγιση του Ομίλου σχετικά με τη διαχείριση ρευστότητας είναι να διασφαλίζει, όσο γίνεται περισσότερο, ότι πάντα θα έχει ρευστότητα για να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του εμπρόθεσμα, τόσο κάτω από κανονικές αλλά και κάτω από αντίξοες συνθήκες, χωρίς να πραγματοποιούνται μη αποδεκτές ζημίες ή να διακινδυνεύει η φήμη του. Η συμβατική λήξη των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων παρατίθεται στον παρακάτω πίνακα: Ο ΟΜΙΛΟΣ ΑΞΙΑ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΜΕΧΡΙ 6 ΜΗΝΕΣ ΑΠΌ 6 ΜΗΝΕΣ ΕΩΣ 1 ΕΤΟΣ ΑΠΌ 1 ΕΤΟΣ ΕΩΣ 2 ΕΤΗ ΑΠΌ 2 ΕΤΗ ΕΩΣ 5 ΕΤΗ ΠΑΝΩ ΑΠΌ 5 ΕΤΗ Τραπεζικά δάνεια Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις Λοιπές υποχρεώσεις Σύνολο Τον Μάρτιο του 2016 η Τράπεζα Πειραιώς κατέθεσε Σχέδιο Αναδιάρθρωσης του υφιστάμενου τραπεζικού δανεισμού της ΕΒΖ, προκειμένου να διαμορφωθεί σε βιώσιμα επίπεδα, αφού πρώτα μειωθεί από την πώληση των μη λειτουργικών περιουσιακών στοιχείων της Εταιρείας, συμπεριλαμβάνοντας και τις μετοχές των θυγατρικών στην Σερβία. Το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας στη συνεδρίαση της 20/07/2016 ομόφωνα αποφάσισε την πλήρη 12

13 αποδοχή του προτεινόμενου από την πιστώτρια τράπεζα Σχήματος Δανειακής Αναδιάρθρωσης και η έκτακτη Γενική Συνέλευση των μετόχων της Εταιρείας στις 26/08/2016 ενέκρινε τους όρους της δανειακής αναδιάρθρωσης. Αναφορικά με την πώληση των θυγατρικών στη Σερβία στα πλαίσια του Σχεδίου Αναδιάρθρωσης, στις αρχές Ιουλίου 2017, το ΔΣ εξέτασε τα οικονομικά δεδομένα των πωλούμενων εταιριών καθώς και τις προσφορές που έλαβε για την πώλησή τους και ζητήθηκε από τους ενδιαφερόμενους αγοραστές, η υποβολή βελτιωμένων προσφορών. Το ΔΣ έκρινε ότι οι νέες προσφορές υπολείπονται της εκτίμησής του για το εύλογο του τιμήματος, και κήρυξε τον διαγωνισμό άκυρο. Τον Σεπτέμβριο του 2017, αποφασίσθηκε στο Διοικητικό Συμβούλιο να ξεκινήσει: 1) η επαναδιαπραγμάτευση του σχήματος δανειακής αναδιάρθρωσης με την πιστώτρια τράπεζα και της σύμβασης αναδιάρθρωσης χρέους, 2) την διερεύνηση χρηματοδοτικών λύσεων μέσω στρατηγικού επενδυτή για τον όμιλο, διότι κρίθηκε ότι η βιωσιμότητα της ΕΒΖ ΑΕ διασφαλίζεται μόνο με την προϋπόθεση της συνοχής και της λειτουργίας του ομίλου ως ενιαίου συνόλου στις αγορές της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας συνεχίζει να βρίσκεται σε επαφές με την πιστώτρια τράπεζα για την αναδιάρθρωση του δανεισμού της. ε) Λοιποί κίνδυνοι Στη σημείωση 7.2 των συνημμένων οικονομικών καταστάσεων παρατίθενται, εκτενέστερα, όλοι οι κίνδυνοι που σχετίζονται με την επιχειρηματική δραστηριότητα της Εταιρείας. Επίδικες ή υπό διαιτησία δικαστικών ή διαιτητικών οργάνων διαφορές Κατά την 30/06/2018 υφίστανται αγωγές, εξώδικες προσκλήσεις και γενικά μελλοντικές διεκδικήσεις συνολικού ύψους χιλ. περίπου κατά του Ομίλου/Εταιρείας, για τις οποίες έχει σχηματισθεί πρόβλεψη ύψους χιλ. Η νομική υπηρεσία εκτιμά ότι πέραν της σχηματισθείσας πρόβλεψης δεν θα προκύψουν άλλες υποθέσεις, των οποίων η δικαστική έκβαση θα επηρεάσει σημαντικά την περιουσιακή κατάσταση και λειτουργία της Εταιρείας. Τέλος, η Εταιρεία έχει κινηθεί δικαστικά κατά τρίτων διεκδικώντας το ποσό των χιλ. Για τις συγκεκριμένες επίδικες απαιτήσεις έχει ήδη σχηματισθεί σχετική πρόβλεψη σε προηγούμενες χρήσεις. Υφιστάμενη Οικονομική και Λειτουργική Κατάσταση της Εταιρείας Τα χρηματοοικονομικά και διαρθρωτικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Εταιρεία και η κίνηση των τιμών σε γενικά χαμηλά επίπεδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και κατ επέκταση στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με το υψηλό παραγωγικό, βιομηχανικό και λειτουργικό κόστος, είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των πωλήσεων και του περιθωρίου κέρδους και συνακόλουθα τον περιορισμό της ταμιακής ρευστότητας της Εταιρείας και κατά επέκταση του Ομίλου. Συνέπεια αυτών είναι τα ζημιογόνα αποτελέσματα των τελευταίων δώδεκα ετών συμπεριλαμβανομένης της κλειόμενης χρήσης Η υφιστάμενη κατάσταση αποτυπώνεται χαρακτηριστικά στην διάρθρωση των ιδίων κεφαλαίων που έχουν καταστεί αρνητικά τα τελευταία χρόνια και την 30/6/2018 αναλύονται ως εξής. 13

14 ΟΜΙΛΟΣ 01/07/ /06/ /07/ /06/2017 Επισημαίνουμε ότι, στο κονδύλι συσσωρευμένες ζημίες, την 30/06/2018, περιλαμβάνονται προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων της μητρικής εταιρείας συνολικού ποσού ευρώ. Το υψηλό βιομηχανικό, λειτουργικό και εμπορικό κόστος, έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή συνεχών ζημιών στην μητρική εταιρεία και τα προβλήματα ανταγωνιστικότητας της ζάχαρης (ελληνικής) στην αγορά. Οι λόγοι που οδηγούν στο υψηλό κόστος παραγωγής ζάχαρης είναι κυρίως η μικρή παραγωγή, σε συνδυασμό με τις υψηλές τελικές τιμές τεύτλων και τα υψηλά λειτουργικά κόστη. Παρά τις ικανοποιητικές τιμές τεύτλων η τευτλοκαλλιέργεια και η συνακόλουθη παραγωγή ζάχαρης παρέμειναν χαμηλές τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα, την περίοδο 2008/2009 καλλιεργήθηκαν στρέμματα, την περίοδο 2009/ στρέμματα, την περίοδο 2010/ στρέμματα, την περίοδο 2011/ στρέμματα, την περίοδο 2012/ στρέμματα, την περίοδο 2013/ στρέμματα, την παραγωγική περίοδο 2014/2015 καλλιεργήθηκαν στρέμματα, για την περίοδο 2015/2016 τα στρέμματα ανέρχονται σε ενώ για την περίοδο 2016/2017 τα στρέμματα, που καλλιεργήθηκαν, ανήλθαν σε και την παραγωγική περίοδο 2017/2018 τα στρέμματα, που καλλιεργήθηκαν, ανήλθαν σε Το υψηλό κόστος παραγωγής ζάχαρης της μητρικής εταιρείας οφείλεται κυρίως: στο υψηλό κόστος αγοράς Α ύλης από τους αγρότες και των μεταφορικών τους, στο υψηλό κόστος μισθοδοσίας μονίμου και εποχικού προσωπικού, στο κόστος υποαπασχόλησης, στο υψηλό ενεργειακό κόστος. Εξέλιξη Βιομηχανικού Κόστους ( / τόνο παραγόμενης ζάχαρης) / ,36 755,74 729,18 ΕΤΑΙΡΙΑ 01/07/ /06/ /07/ /06/2017 Καθαρή Θέση Μετοχικό Κεφάλαιο Διαφορά Υπέρ το Άρτιο Αποθεματικά Αποθεματικά Επανεκτίμησης Σωρευμένα Κέρδη/ (Ζημίες) ( ) ( ) ( ) ( ) Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων ιδιοκτητών μητρικής ( ) ( ) ( ) ( ) Μη ελέγχουσες συμμετοχές , Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων ( ) ( ) ( ) ( ) Η μητρική εταιρεία λειτουργεί με υψηλό κόστος διοίκησης και διάθεσης, που οφείλεται, κυρίως, στις υψηλές ανελαστικές δαπάνες μισθοδοσίας προσωπικού. Οι ληξιπρόθεσμες τραπεζικές δανειακές υποχρεώσεις ανέρχονται την 30/6/2018 σε χιλ ευρώ έναντι χιλ ευρώ την 30/6/2017. Οι συνολικές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις του Ομίλου και της Εταιρείας την 30/06/2017, ανέρχονται σε χιλ. και χιλ., ενώ το σύνολο των κυκλοφορούντων στοιχείων ενεργητικού ανέρχεται σε χιλ. και χιλ. αντίστοιχα. Αυτό έχει ως συνέπεια το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων του Ομίλου και της Εταιρείας, να υπερβαίνει το σύνολο των κυκλοφορούντων στοιχείων του ενεργητικού κατά ποσό χιλ. και χιλ. αντίστοιχα. Προβλεπόμενη πορεία και εξέλιξη της Εταιρείας και του ομίλου 14

15 Τον Σεπτέμβριο του 2018 το Διοικητικό Συμβούλιο κατέθεσε αίτηση για την υπαγωγή της Εταιρείας σε διαδικασία εξυγίανσης (άρθρα 106α του Πτωχευτικού Κώδικα) στο αρμόδιο Πρωτοδικείο. Την το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε την υποβολή αίτησης για υπαγωγή της Εταιρείας στο άρθρο 106β του Πτωχευτικού Κώδικα. Σημαντικές συναλλαγές συνδεδεμένων προσώπων Ως συνδεδεμένα μέρη θεωρούνται οι θυγατρικές εταιρείες της Εταιρείας και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου. Λοιπά συνδεδεμένα μέρη θεωρούνται η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. υπό Ειδική Εκκαθάριση και οι εταιρείες του Ομίλου της. Όλες οι συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με τους γενικά αποδεκτούς εμπορικούς όρους και πρόκειται να διευθετηθούν με μετρητά εντός εύλογου χρονικού διαστήματος. Όλες οι ενδοεταιρικές συναλλαγές έχουν απαλειφθεί κατά την κατάρτιση των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων. Τα υπόλοιπα των συναλλαγών της Εταιρείας με θυγατρικές και συγγενείς της εταιρείες και τα σχετικά με τις συναλλαγές αυτές αποτελέσματα, έχουν ως εξής: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΑΧΑΡΗΣ ΑΕ Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών 30/6/2018 Αγορές αγαθών και υπηρεσιών Απαιτήσεις Υποχρεώσεις Όμιλος ΑΤΕ υπό ειδική εκκαθάριση Μητρική AD FABRIKA SECERA SAJKASKA Θυγατρικη AD FABRIKA SECERA CRVENKA Θυγατρικη ΣΥΝΟΛΑ Οι πωλήσεις αφορούν κυρίως πωλήσεις παγίων. Οι υποχρεώσεις προέρχονται κυρίως από αγορές ζάχαρης και λοιπών υλικών από τις θυγατρικές της Σερβίας. Οι απαιτήσεις αφορούν κυρίως μερίσματα εισπρακτέα από τις θυγατρικές. Τον Απρίλιο του 2015, καταβλήθηκε στην Εταιρεία ποσό ύψους χιλ. από τον βασικό μέτοχό της (ειδικό εκκαθαριστή του υπό ειδική εκκαθάριση πιστωτικού ιδρύματος «ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.»), έναντι μελλοντικής αυξήσεως μετοχικού κεφαλαίου αυτής, προς κάλυψη της αναγκαίας κεφαλαιακής ενίσχυσής της και στο πλαίσιο διαφύλαξης της ακεραιότητας και της προστασίας της υπό ρευστοποίηση συμμετοχής του υπό εκκαθάριση πιστωτικού ιδρύματος στην Εταιρεία (βάσει της από Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου). Με απόφαση της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων της ανακλήθηκε η από απόφαση της Έκτακτης Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων περί της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας, δεδομένου ότι η εν λόγω αύξηση ουδέποτε πιστοποιήθηκε. Το ποσό αυτό εμφανίζεται στο λογαριασμό «Καταθέσεις μετόχων έναντι μελλοντικής αύξησης μετοχικού κεφαλαίου» και έχει ταξινομηθεί στο κονδύλι Λοιπές Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις. Δεν υπάρχουν απαιτήσεις από τα μέλη του Δ.Σ, ούτε σημαντικές υποχρεώσεις προς αυτά. Οι αμοιβές των μελών Δ.Σ., παρατίθενται παρακάτω: Όλες οι συναλλαγές με συνδεμένα μέρη αναλύονται στη Σημείωση 37 των συνημμένων οικονομικών καταστάσεων. Απόφαση Ηνωμένου Βασιλείου για έξοδο από την ΕΕ Στις 29 Μαρτίου 2017, το Ηνωμένο Βασίλειο ενεργοποίησε το άρθρο 50 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Article 50 of the Treaty on European Union ) και πλέον ξεκίνησε επίσημα η νομική διαδικασία για την έξοδο της 15

16 χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση (γνωστό ως «BrExit»). Οι διαπραγματεύσεις με τα υπόλοιπα 27 μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους όρους της αποχώρησης έχουν ξεκινήσει και υπάρχει ένας χρονικός ορίζοντας 2 ετών για την ολοκλήρωσή τους. Το βάθος και το εύρος των συνεπειών του BrExit θα εξαρτηθεί από την έκβαση των διαπραγματεύσεων μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες θα κινηθούν σε αχαρτογράφητα νερά, καθώς μέχρι τώρα δεν υπάρχει αντίστοιχο προηγούμενο. Το αποτέλεσμα αυτών των διαπραγματεύσεων θα καθορίσει κατά πόσο ορισμένες εξαιρέσεις και απαλλαγές που υπάρχουν επί του παρόντος βάσει της φορολογικής νομοθεσίας της ΕΕ θα συνεχίσουν να υφίστανται για τις οικονομικές οντότητες του Ηνωμένου Βασιλείου. Επίσης, ενδέχεται να υπάρξουν μεταβολές στη συναλλαγματική ισοτιμία μεταξύ Ευρώ και Αγγλικής Στερλίνας. Στην παρούσα φάση δεν μπορεί να εκτιμηθεί με σαφήνεια η επίδραση που θα έχει στις οικονομικές καταστάσεις του Ομίλου, η οριστική αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε κάθε περίπτωση η Διοίκηση αξιολογεί σε διαρκή βάση τα δεδομένα προκειμένου να εξασφαλίζει τα μέτρα και τις ενέργειες που θα πρέπει να ληφθούν προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι αρνητικές επιπτώσεις στη δραστηριότητά του Ομίλου. Μεταγενέστερα γεγονότα Τον Ιούλιο 2018 ορίσθηκε νέο Δ.Σ., η σύνθεση του οποίου παρατίθεται σε επόμενη ενότητα της Έκθεση Διαχείρισης του Δ.Σ. Επίσης, τον Αύγουστο 2018 υπεγράφη έγγραφο προθέσεων (Letter of Intent) με απώτερο σκοπό την εξυγίανση της Εταιρείας, σύμφωνα με την υπάρχουσα νομοθεσία, με την συνεργασία στρατηγικού επενδυτή, τη μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων της και την κατάρτιση συμφωνίας με την απαιτούμενη πλειοψηφία των πιστωτών, με τη διασφάλιση δικαιωμάτων των εργαζομένων. Παράλληλα υπογράφηκε συμφωνία συνέργειας μεταξύ των δύο μερών για τη στήριξη της εμπορικής δραστηριότητας της ΕΒΖ Στη συνέχεια και συγκεκριμένα στις αρχές Σεπτεμβρίου η Εταιρεία κατέθεσε αίτηση για την υπαγωγή της βιομηχανίας σε διαδικασία εξυγίανσης (άρθρα 106α του Πτωχευτικού Κώδικα) στο αρμόδιο Πρωτοδικείο κάτι που αποτελεί το επόμενο κρίσιμο στάδιο στην προσπάθεια σωτηρίας της ΕΒΖ. Την το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε την υποβολή αίτησης για υπαγωγή της Εταιρείας στο άρθρο 106β του Πτωχευτικού Κώδικα. 16

17 Επεξηγηματική Έκθεση του άρθρου 4 παρ.7-8 του Ν.3556/2007 Η παρούσα επεξηγηματική έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου προς την Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων της περιέχει πρόσθετες αναλυτικές πληροφορίες αναφορικά με τα ζητήματα της παραγράφου 7 και 8 του άρθρου 4 του Ν.3556/2007. α. Διάρθρωση μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας Το μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας ανέρχεται σε ,70, διαιρούμενο σε κοινές ανώνυμες μετοχές ονομαστικής αξίας 0,30 η κάθε μία. Οι μετοχές της Εταιρείας είναι εισηγμένες προς διαπραγμάτευση στην Αγορά Αξιών του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Τα δικαιώματα των μετόχων της Εταιρείας που πηγάζουν από τη μετοχή της είναι ανάλογα με το ποσοστό του κεφαλαίου στο οποίο αντιστοιχεί η καταβεβλημένη αξία της μετοχής. Κάθε μετοχή παρέχει όλα τα δικαιώματα που προβλέπει ο νόμος και το καταστατικό της και ειδικότερα : το δικαίωμα επί του μερίσματος από τα ετήσια ή τα κατά την εκκαθάριση κέρδη της Εταιρείας. Ποσοστό 35% των καθαρών κερδών μετά την αφαίρεση μόνον του τακτικού αποθεματικού. Η χορήγηση πρόσθετου μερίσματος αποφασίζεται από την Γενική Συνέλευση. Μέρισμα δικαιούται κάθε μέτοχος, ο οποίος αναφέρεται στο τηρούμενο από τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ ΑΕ μητρώο μετόχων κατά την ημερομηνία προσδιορισμού δικαιούχων μερίσματος. Το μέρισμα κάθε μετοχής καταβάλλεται στο μέτοχο εντός (2) μηνών από την ημερομηνία της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης που ενέκρινε τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις. Ο τρόπος καταβολής ανακοινώνεται μέσω του Τύπου. Το δικαίωμα είσπραξης του μερίσματος παραγράφεται και αντίστοιχο ποσό περιέχεται στο Δημόσιο μετά την παρέλευση 5 ετών από το τέλος του έτους, κατά το οποίο ενέκρινε τη διανομή του η Γενική Συνέλευση. Το δικαίωμα ανάληψης της εισφοράς κατά την εκκαθάριση ή αντίστοιχα της απόσβεσης κεφαλαίου που αντιστοιχεί στην μετοχή, εφόσον αυτό αποφασισθεί από την Γενική Συνέλευση. Το δικαίωμα προτίμησης σε κάθε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας με μετρητά και την ανάληψη νέων μετοχών. Το δικαίωμα λήψης αντιγράφου των οικονομικών καταστάσεων και των εκθέσεων των ορκωτών ελεγκτών και του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας, Το δικαίωμα συμμετοχής στη Γενική Συνέλευση, το οποίο εξειδικεύεται στα εξής επιμέρους δικαιώματα νομιμοποίησης, παρουσίας, συμμετοχής στις συζητήσεις, υποβολής προτάσεων σε θέματα της ημερήσιας διάταξης, καταχώρησης των απόψεων στα πρακτικά και ψήφου. Η Γενική Συνέλευση των μετόχων της Εταιρείας διατηρεί όλα τα δικαιώματά της κατά τη διάρκεια της εκκαθάρισης. Η ευθύνη των μετόχων της Εταιρείας περιορίζεται στην ονομαστική αξία των μετοχών που κατέχουν. β. Περιορισμοί στη μεταβίβαση των μετοχών της Εταιρείας Η μεταβίβαση των μετοχών της Εταιρείας γίνεται όπως ορίζει ο Νόμος και δεν υφίσταται εκ του καταστατικού της περιορισμοί στην μεταβίβασή τους, δεδομένου μάλιστα ότι πρόκειται για άυλες μετοχές εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών. γ. Σημαντικές άμεσες ή έμμεσες συμμετοχές κατά την έννοια των άρθρων 9 έως 11 του Ν.3556/2007 Οι μέτοχοι (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) που κατέχουν άμεσα ή έμμεσα ποσοστό μεγαλύτερο από 5% του συνολικού αριθμού των μετοχών της παρατίθενται στον κάτωθι πίνακα: ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΕ υπό ειδική εκκαθάριση 82,33% δ. Μετοχές παρέχουσες ειδικά δικαιώματα ελέγχου Δεν υφίστανται μετοχές της Εταιρείας που παρέχουν στους κατόχους τους ειδικά δικαιώματα ελέγχου. 17

18 ε. Περιορισμοί στο δικαίωμα ψήφου Δεν προβλέπονται στο καταστατικό της Εταιρείας περιορισμοί του δικαιώματος ψήφου που απορρέουν από τις μετοχές της. στ. Συμφωνίες μετόχων της Εταιρείας Δεν είναι γνωστή στην Εταιρεία η ύπαρξη συμφωνιών μεταξύ των μετόχων της, οι οποίες συνεπάγονται περιορισμούς στη μεταβίβαση των μετοχών της ή στην άσκηση των δικαιωμάτων ψήφου που απορρέουν από τις μετοχές της. ζ. Κανόνες διορισμού και αντικατάστασης μελών Δ.Σ και τροποποίησης καταστατικού Οι κανόνες που προβλέπει το καταστατικό της Εταιρείας για το διορισμό και την αντικατάσταση των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της και την τροποποίηση των διατάξεων του καταστατικού της δεν διαφοροποιούνται από τα προβλεπόμενα στον Κ.Ν.2190/1920. η. Αρμοδιότητα του Διοικητικού Συμβουλίου ή ορισμένων μελών του, για την έκδοση νέων μετοχών ή την αγορά ιδίων μετοχών σύμφωνα με το άρθρο 16 του Κ.Ν.2190/1920 Δεν υπάρχει αρμοδιότητα στα μέλη του Δ.Σ. για την έκδοση νέων μετοχών ή την αγορά ιδίων μετοχών χωρίς την προηγούμενη έγκριση της Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων. θ. Σημαντικές συμφωνίες που τίθενται σε ισχύ, τροποποιούνται ή λήγουν σε περίπτωση αλλαγής ελέγχου κατόπιν δημόσιας πρότασης Δεν υφίστανται συμφωνίες, οι οποίες τίθενται σε ισχύ, τροποποιούνται ή λήγουν σε περίπτωση αλλαγής στον έλεγχο της Εταιρείας κατόπιν δημόσιας πρότασης. ι. Συμφωνίες με μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου ή το προσωπικό της Εταιρείας Δεν υπάρχουν συμφωνίες της Εταιρείας με μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ή με το προσωπικό της, οι οποίες να προβλέπουν την καταβολή αποζημίωσης ειδικά σε περίπτωση παραίτησης ή απόλυσης χωρίς βάσιμο λόγο ή τερματισμού της θητείας ή της απασχόλησής τους εξαιτίας δημόσιας πρότασης. 18

19 Δήλωση Εταιρικής Διακυβέρνησης (άρθρο 2 παρ.2 του Ν.3873/2010) 1. Γενικά Βάσει των διατάξεων του Ν. 3873/2010, ο οποίος ενσωμάτωσε στην ελληνική έννομη τάξη την Οδηγία 2006/46/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περί ετησίων και ενοποιημένων λογαριασμών εταιρειών ορισμένων μορφών, κάθε εταιρεία, οι μετοχές ή άλλες κινητές αξίες της οποίας έχουν εισαχθεί προς διαπραγμάτευση σε οργανωμένη αγορά, οφείλει από την οικονομική χρήση του 2010 (για την ΕΒΖ η χρήση είναι ) να συμπεριλαμβάνει στην ετήσια έκθεση διαχείρισής της και δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης, στην οποία μεταξύ άλλων θα αναφέρει τον κώδικα και τις πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης, στις οποίες υπάγεται ή που έχει αποφασίζει αυτοβούλως να εφαρμόζει. Το πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης έχει αναπτυχθεί κυρίως μέσω της υιοθέτησης υποχρεωτικών κανόνων, όπως ο Νόμος 3016/2002. Επιπλέον, ένα πλήθος άλλων νομοθετικών πράξεων ενσωμάτωσαν στο ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο τις ευρωπαϊκές οδηγίες εταιρικού δικαίου, δημιουργώντας νέους κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης, όπως ο Νόμος 3693/2008 και ο Νόμος 3884/2010. Ο πρόσφατος Νόμος 3873/2010, αποτελεί «θεμέλιο λίθο» για τη δημιουργία του Κώδικα. Ο Νόμος περί ανωνύμων εταιρειών Ν. 2190/1920, τον οποίον τροποποιούν πολλές από τις παραπάνω διατάξεις νόμων κοινοτικής θέσπισης περιλαμβάνει τους βασικούς κανόνες διακυβέρνησής τους. Με τον όρο «εταιρική διακυβέρνηση» περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο η εταιρεία διοικείται και ελέγχεται. Η Εταιρική Διακυβέρνηση αρθρώνεται ως ένα σύστημα σχέσεων, όπως αυτές ορίζονται από τις Αρχές Εταιρικής Διακυβέρνησης του (ΟΟΣΑ), ανάμεσα στη Διοίκηση της εταιρείας, το Διοικητικό Συμβούλιο (ΔΣ), τους μετόχους της και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη. Συνιστά τη δομή μέσω της οποίας προσεγγίζονται και τίθενται οι στόχοι της εταιρείας, προσδιορίζονται τα μέσα επίτευξης των στόχων αυτών και καθίσταται δυνατή η παρακολούθηση της απόδοσης της Διοίκησης κατά τη διαδικασία εφαρμογής των παραπάνω. Θεσπίζει πρότυπα βέλτιστων πρακτικών διακυβέρνησης και προάγει την αυξημένη διαφάνεια στο σύνολο των δραστηριοτήτων της εταιρείας. Αποτυπώνει τις πολιτικές και τις διαδικασίες, που έχει υιοθετήσει η Εταιρεία, ως εργαλείο επίτευξης καλών πρακτικών διακυβέρνησης. Όντας θεμελιωμένες στο ελληνικό κανονιστικό πλαίσιο - του οποίου οι επιταγές υπερισχύουν σε κάθε περίπτωση - οι αρχές και οι πρακτικές του Κώδικα στοχεύουν στην παροχή κατευθυντήριων γραμμών σε θέματα, τα οποία είτε δεν ρυθμίζονται νομοθετικά είτε ρυθμίζονται προς την ελάχιστη δυνατή ανταπόκριση. 2. Οικειοθελής Συμμόρφωση της Εταιρείας προς τον Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης Η παρούσα δήλωση συντάσσεται σύμφωνα με το άρθρο 43α παρ. 3 περ. δ του Κ.Ν. 2190/1920 και βάσει των διατάξεων του Ν. 3873/2010. Η εταιρεία αναφέρει ότι συμμορφώνεται πλήρως και οικειοθελώς με τις επιταγές και τις ρυθμίσεις των νομοθετικών κειμένων τα οποία αποτελούν το ελάχιστο περιεχόμενο οιουδήποτε Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης και συνιστούν έναν άτυπο τέτοιο Κώδικα. Η εταιρεία έχει συντάξει δικό της Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης και το σχετικό κείμενο έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της και πιο συγκεκριμένα στο: 3. Αποκλίσεις από τον Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης και αιτιολογήσεις Η Εταιρεία δηλώνει ότι εφαρμόζει πιστά και απαρέγκλιτα τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας (Κ.Ν. 2190/1920, Ν. 3016/2002 και Ν. 3693/2008) οι οποίες διαμορφώνουν τις ελάχιστες απαιτήσεις που πρέπει να πληροί οιοσδήποτε Κώδικας Εταιρικής Διακυβέρνησης, εφαρμοζόμενος από Εταιρεία, οι μετοχές της οποίας διαπραγματεύονται σε οργανωμένη αγορά. Οι εν λόγω ελάχιστες απαιτήσεις ενσωματώνονται στον Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης της EBZ. 4. Κύρια Χαρακτηριστικά των Συστημάτων Εσωτερικού Ελέγχου και Διαχείρισης Κινδύνων σε Σχέση με τη Διαδικασία Σύνταξης των Οικονομικών Καταστάσεων και Χρηματοοικονομικών Αναφορών i) Κύρια στοιχεία των συστημάτων διαχείρισης κινδύνων και του εσωτερικού ελέγχου H Εταιρεία διατηρεί σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου. Το σύστημα Εσωτερικού Ελέγχου της Εταιρείας περιλαμβάνει το σύνολο των διαδικασιών που τίθενται σε εφαρμογή από το Δ.Σ., τη Διοίκηση και το υπόλοιπο προσωπικό της και έχουν ως στόχους: 19

20 Τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας των εταιρικών εργασιών. Την αξιοπιστία της παρεχόμενης χρηματοοικονομικής πληροφόρησης, τόσο εντός όσο και εκτός της Εταιρείας. Τη συμμόρφωση με τους ισχύοντες νόμους και κανονισμούς, συμπεριλαμβανομένων και των εσωτερικών εταιρικών κανονισμών. Επειδή οι επιχειρηματικοί στόχοι, η εσωτερική οργάνωση και το περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί η Εταιρεία μεταβάλλονται διαρκώς, μεταβάλλονται και οι κίνδυνοι που αυτή καλείται να αντιμετωπίσει. Για την διενέργεια αποτελεσματικού εσωτερικού ελέγχου προβλέπονται τα ακόλουθα όργανα: Επιτροπή Ελέγχου. Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου, στελεχωμένη από προσωπικό που ασχολείται αποκλειστικά με τη διενέργεια Εσωτερικού Ελέγχου. Α) Επιτροπή Ελέγχου Η Επιτροπή Ελέγχου είναι τριμελής και αποτελείται από μη εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου εκ των οποίων ένα τουλάχιστον είναι ανεξάρτητο. Όλα τα μέλη της Επιτροπής Ελέγχου ορίζονται από τη Γενική Συνέλευση των μετόχων, το δε ανεξάρτητο μη εκτελεστικό μέλος της Επιτροπής Ελέγχου πρέπει να έχει αποδεδειγμένη επαρκή γνώση σε θέματα λογιστικής και ελεγκτικής. Η Τακτική Γενική Συνέλευση της 31/07/ /08/2017 ενέκρινε την υφιστάμενη επιτροπή ελέγχου αποτελούμενη από τους κ.κ. Χρήστο Βογιατζή, Γεράσιμο Τσιαπάρα και Γαβριήλ Κερμανίδη, δεδομένου ότι το ΔΣ προέβη στην επαναξιολόγηση της σύστασης, της δομής και της στελέχωσης της και διαπίστωσε ότι πληρούνται όλες οι απαιτήσεις του άρθρου 44 του Ν.4449/ Βογιατζής Χρήστος, πρόεδρος, ανεξάρτητο μη εκτελεστικό μέλος 2. Κερμανίδης Γαβριήλ, ανεξάρτητο μη εκτελεστικό μέλος 3. Τσιαπάρας Γεράσιμος, μη εκτελεστικού μέλους Η Έκτακτη Γενική Συνέλευση της 20/10/2017 αποφάσισε τον ορισμό των μελών της Επιτροπής Ελέγχου της Εταιρείας βάσει του άρθρου 44 του Ν. 4449/2017, με θητεία έως 20/10/2022 ως εξής: 1. Ιωάννης Νενεδάκης, πρόεδρος 2. Στέλλα Καραγιάννη, μέλος 3. Νικόλαος Παπαϊωάννου, μέλος Η Ετήσια Γενική Συνέλευση Της 27/4/2018 ενέκρινε την επιτροπή ελέγχου όπως ανασυστάθηκε βάσει της Συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της 30/10/2017, ως εξής: 1. Στέλλα Καραγιάννη, πρόεδρος 2. Νικόλαος Παπαϊωάννου, μέλος 3. Κωστούλα Πατούχα, μέλος Κατά τη χρήση 2017/2018 η Επιτροπή Ελέγχου πραγματοποίησε τρεις (2) συνεδριάσεις. Η Επιτροπή Ελέγχου έχει ενδεικτικά τις παρακάτω αρμοδιότητες: παρακολούθηση της διαδικασίας της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης και της αξιοπιστίας των οικονομικών καταστάσεων της Εταιρείας, παρακολούθηση της αποτελεσματικής λειτουργίας του συστήματος εσωτερικού ελέγχου, παρακολούθηση της ορθής λειτουργίας της Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου, παρακολούθηση της πορείας του υποχρεωτικού ελέγχου των ατομικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων. επισκόπηση και παρακολούθηση θεμάτων συναφών με την ύπαρξη και διατήρηση της αντικειμενικότητας και ανεξαρτησίας του νόμιμου ελεγκτή ή του ελεγκτικού γραφείου, ιδιαιτέρως όσον αφορά την παροχή στην ελεγχόμενη οντότητα άλλων υπηρεσιών από τον νόμιμο ελεγκτή ή το ελεγκτικό γραφείο. εξέταση συγκρούσεων συμφερόντων κατά τις συναλλαγές της Εταιρείας με συνδεδεμένα με αυτήν πρόσωπα, 20

21 μέριμνα για την ύπαρξη και το περιεχόμενο των διαδικασιών, με τις οποίες το προσωπικό της Εταιρείας θα μπορεί, υπό εχεμύθεια, να εκφράσει τις ανησυχίες του για ενδεχόμενες παρανομίες και παρατυπίες σε θέματα χρηματοοικονομικής πληροφόρησης ή για άλλα ζητήματα που άπτονται της λειτουργίας της επιχείρησης, γνωστοποίηση στο Διοικητικό Συμβούλιο των αποτελεσμάτων των ελέγχων και των υποβαλλόμενων σε αυτή εκθέσεων της Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου. Β) Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου Η Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου είναι ανεξάρτητη από τις υπόλοιπες επιχειρησιακές μονάδες και αναφέρεται διοικητικά στον Διευθύνοντα Σύμβουλο και λειτουργικά στην Επιτροπή Ελέγχου του Δ.Σ. Κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, ο Υπεύθυνος και το λοιπό προσωπικό της Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου καθώς και τα μέλη της Επιτροπής Ελέγχου δικαιούνται να λάβουν γνώση κάθε αναγκαίου εγγράφου για τη διενέργεια του ελέγχου. Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου οφείλουν να συνεργάζονται και να παρέχουν πληροφορίες στην Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου και γενικά να διευκολύνουν με κάθε τρόπο το έργο της. Η διοίκηση της Εταιρείας οφείλει να της παρέχει όλα τα απαραίτητα μέσα για τη διευκόλυνση του έργου της. Οργάνωση Εσωτερικού Ελέγχου Η Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου συγκροτήθηκε σε εφαρμογή της απόφασης 5/204/2000 του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και του νόμου 3016/2002 για την εταιρική διακυβέρνηση από όπου προκύπτει η υποχρέωση των εταιρειών που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο να διαθέτουν ειδική υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου. Οι Εσωτερικοί Ελεγκτές ορίζονται από το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας. Δεν μπορούν να ορισθούν ως εσωτερικοί ελεγκτές μέλη του διοικητικού συμβουλίου, εν ενεργεία διευθυντικά στελέχη ή συγγενείς των παραπάνω μέχρι και του δεύτερου βαθμού εξ αίματος ή εξ αγχιστείας. H Εταιρεία ενημερώνει την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς για την οργάνωση και τη σύνθεση της υπηρεσίας εσωτερικού ελέγχου καθώς και για οποιαδήποτε μεταβολή σε αυτά εντός δέκα εργάσιμων ημερών. Η Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου επιδιώκει τη συμμόρφωση στο Πλαίσιο Επαγγελματικής Εφαρμογής του Εσωτερικού Ελέγχου (International Professional Practices Framework) μέσω τήρησης των Διεθνών Προτύπων για την Επαγγελματική Εφαρμογή του Εσωτερικού Ελέγχου (IIA Standards) και σύμφωνα με όσα ορίζει ο Κώδικας Ηθικής Συμπεριφοράς και Δεοντολογίας. Αντικείμενο Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου Διασφαλίζει ότι όλες οι δραστηριότητες συνάδουν με τους στόχους, τις πολιτικές και τις διαδικασίες της Εταιρείας, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο και τις αρχές εταιρικής διακυβέρνησης. Ειδικότερα η Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες: Παρακολουθεί την εφαρμογή και την τήρηση του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας και του Καταστατικού της Εταιρείας, καθώς και της εν γένει νομοθεσίας που αφορά στην Εταιρεία και ιδιαίτερα της νομοθεσίας των ανωνύμων εταιριών και της χρηματιστηριακής. Αναφέρει στην Επιτροπή Ελέγχου της Εταιρείας περιπτώσεις σύγκρουσης των ιδιωτικών συμφερόντων των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου ή των Διευθυντικών Στελεχών της Εταιρείας με τα συμφέροντα της Εταιρείας, τις οποίες διαπιστώνει κατά την άσκηση των καθηκόντων της. Ελέγχει τη διακίνηση των πληροφοριών μεταξύ των Διευθύνσεων της Εταιρείας για τη διασφάλιση της τήρησης της Χρηματιστηριακής Νομοθεσίας και ιδίως της αποτροπής συναλλαγών που βασίζονται σε εσωτερική πληροφόρηση. Ενημερώνει εγγράφως μία φορά τουλάχιστον το τρίμηνο την Επιτροπή Ελέγχου για τους διενεργούμενους από αυτήν ελέγχους. Παρέχει, μετά από έγκριση του Διοικητικού Συμβουλίου, οποιαδήποτε πληροφορία ζητηθεί εγγράφως από Εποπτικές Αρχές, συνεργάζεται με αυτές και διευκολύνει με κάθε δυνατό τρόπο τις ενέργειες παρακολούθησης και ελέγχου που ασκούνται από τις Εποπτικές Αρχές. Εσωτερικοί και Εξωτερικοί Ελεγκτές Οι Εσωτερικοί Ελεγκτές αποτελούν μέρος της Εταιρείας και παρέχουν συνεχή παρακολούθηση και αξιολόγηση όλων των δραστηριοτήτων της, απεναντίας οι Εξωτερικοί Ελεγκτές είναι ανεξάρτητοι από την Εταιρεία και 21

22 παρέχουν ετήσια γνωμοδότηση σχετικά με τις οικονομικές καταστάσεις. Το έργο των εσωτερικών και των εξωτερικών ελεγκτών θα πρέπει να συντονίζεται για τη βέλτιστη αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα. Διαχείριση Κινδύνων Το Διοικητικό Συμβούλιο φέρει τη συνολική ευθύνη για τη δημιουργία και την εποπτεία του πλαισίου διαχείρισης κινδύνου της Εταιρείας. Οι πολιτικές διαχείρισης κινδύνων της Εταιρείας εφαρμόζονται προκειμένου να αναγνωρίζονται και να αναλύονται οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει η Εταιρεία, να τίθενται σημεία ελέγχου και όρια ανάληψης κινδύνων. Οι πολιτικές διαχείρισης κινδύνου και τα συστήματα εξετάζονται περιοδικά ώστε να εμφανίζονται οι αλλαγές στις συνθήκες της αγοράς και στις δραστηριότητες της Εταιρειας. Η υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου πραγματοποιεί τακτικούς και έκτακτους ελέγχους σχετικά με την εφαρμογή των σημείων ελέγχου και διαδικασιών διαχείρισης κινδύνου, τα πορίσματα των οποίων γνωστοποιούνται στο Διοικητικό Συμβούλιο. ii) Μη ελεγκτικές διαδικασίες νόμιμων ελεγκτών εταιρείας Οι νόμιμοι ελεγκτές δεν έχουν προσφέρει μη ελεγκτικές υπηρεσίες στην Εταιρεία, οι οποίες αφορούν συμμετοχή τους με οποιοδήποτε τρόπο, άμεσο ή έμμεσο στην λήψη αποφάσεων που αναφέρονται στη δραστηριότητα της ελεγχόμενης οντότητας. Δεν υφίστανται συνθήκες αυτοελέγχου ή ιδίου συμφέροντος, ιδιότητας συνηγόρου, οικειότητας, εκφοβισμού και διατάραξης της εμπιστοσύνης κατά την εκτέλεση της εργασίας τους. Επομένως λαμβάνοντας υπόψη τα οριζόμενα στον Νόμο 3693/2008, δεν έχουν συντρέξει περιπτώσεις που μπορεί να έχουν επίδραση στην αντικειμενικότητα και την αποτελεσματικότητα του υποχρεωτικού ελέγχου. 5. Η Γενική Συνέλευση και τα Δικαιώματα των Μετόχων Ο Νόμος περί ανωνύμων εταιρειών προβλέπει σημαντικά δικαιώματα για τους μετόχους μειοψηφίας. Σύμφωνα με τον Νόμο 2190/1920, οι μέτοχοι που αντιπροσωπεύουν το 1/20 του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου μπορούν να ζητήσουν έκτακτη Γενική Συνέλευση των μετόχων και να προσθέσουν θέματα στην ημερήσια διάταξη. Για τη λήψη ορισμένων σημαντικών αποφάσεων, όπως τροποποίηση ορισμένων άρθρων του καταστατικού ή συγχώνευση, απαιτείται αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία. Επιπλέον, η απαίτηση δέσμευσης των μετοχών για τις πέντε (5) ημέρες που προηγούνται της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων, κάτι που αποτελούσε σημαντικό εμπόδιο για τη συμμετοχή των διεθνών θεσμικών επενδυτών (μιας σημαντικής μειοψηφίας σε πολλές μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις), καταργήθηκε με την ενσωμάτωση στο ελληνικό δίκαιο της ευρωπαϊκής Οδηγίας 2007/36/EC19 για τα δικαιώματα των μετόχων με τον Νόμο 3884/2010. Με τις τροποποιήσεις που έχουν επέλθει στον Νόμο 2190/1920 δυνάμει του νέου Νόμου 3884/2010 ως προς τις εισηγμένες εταιρείες, εξασφαλίζεται πριν από τη Γενική Συνέλευση πληροφόρηση και ενημέρωση των μετόχων ως προς τα δικαιώματά τους, καθώς και ως προς τα θέματα της ημερήσιας διάταξης. Σύμφωνα με τα ανωτέρω, η ΕΒΖ ΑΕ κοινοποιεί όλες τις πληροφορίες που σχετίζονται με τη Γενική Συνέλευση των μετόχων κατά τρόπο που να εξασφαλίζει σε όλους τους μετόχους εύκολη και ισότιμη πρόσβαση. Όλες οι δημοσιοποιήσεις και τα συναφή έγγραφα κοινοποιούνται στον ιστότοπο της εταιρείας κατά την ημερομηνία της γνωστοποίησής τους. Ήδη με τον Νόμο 3884/2010, η ΕΒΖ ΑΕ ως εισηγμένη εταιρεία, υποχρεούται να δημοσιοποιεί και να αναρτά στην ιστοσελίδα της συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με την προετοιμασία της Γενικής Συνέλευσης, αλλά και πληροφορίες σχετικά με τα πεπραγμένα της Γενικής Συνέλευσης. Αρμοδιότητες της Γενικής Συνέλευσης Η Γενική Συνέλευση των μετόχων της Εταιρείας είναι το ανώτατο όργανο αυτής και δικαιούται να αποφασίζει για κάθε υπόθεση που αφορά την Εταιρεία. Οι νόμιμες αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης δεσμεύουν και τους μετόχους που απουσιάζουν ή διαφώνησαν. Η Γενική Συνέλευση, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 17 του καταστατικού της εταιρείας, είναι η μόνη αρμόδια να αποφασίζει για: α) Την τροποποίηση του καταστατικού. Ως τροποποίηση του καταστατικού θεωρείται και η αύξηση ή μείωση του εταιρικού κεφαλαίου. β) Την έγκριση της ετήσιας οικονομικής έκθεσης της ΕΒΖ ΑΕ και του Ομίλου της. γ) Τη διάθεση των κερδών της χρήσης. δ) Τη συγχώνευση, παράταση ή διάλυση της Εταιρείας. ε) Το διορισμό εκκαθαριστών της Εταιρείας. στ) Την εκλογή μελών του Διοικητικού Συμβουλίου. ζ) Την εκλογή ελεγκτών. 22

23 η) Την εκλογή μελών της Επιτροπής Ελέγχου Γενική αρχή Το ΔΣ διασφαλίζει ότι η προετοιμασία και η διεξαγωγή της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων διευκολύνουν την αποτελεσματική άσκηση των δικαιωμάτων των μετόχων, οι οποίοι θα πρέπει να είναι πλήρως ενημερωμένοι για όλα τα θέματα που σχετίζονται με τη συμμετοχή τους στη Γενική Συνέλευση, συμπεριλαμβανομένων των θεμάτων ημερήσιας διάταξης, και των δικαιωμάτων τους κατά τη Γενική Συνέλευση. Το ΔΣ διευκολύνει, εντός του πλαισίου των σχετικών καταστατικών προβλέψεων, τη συμμετοχή των μετόχων στη Γενική Συνέλευση, και ειδικότερα των μετόχων μειοψηφίας, των αλλοδαπών μετόχων και όσων διαμένουν σε απομονωμένες περιοχές, ώστε να επιτυγχάνεται ο ουσιαστικός και ανοιχτός διάλογός τους με την εταιρεία. 6. Σύνθεση & Λειτουργία Διοικητικού Συμβουλίου και Επιτροπών του Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι το ανώτατο διοικητικό όργανο της Εταιρείας που διαμορφώνει τους στόχους και τη στρατηγική ανάπτυξής της, παρακολουθεί την υλοποίησή τους, έχει την ευθύνη της αποτελεσματικής λειτουργίας του συστήματος διοίκησης της Εταιρείας και εποπτεύει και ελέγχει την διαχείριση της περιουσίας της. Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι αρμόδιο να αποφασίσει για κάθε θέμα που αφορά στη διοίκηση και εκπροσώπηση της Εταιρείας, τη διαχείριση της περιουσίας, και γενικά τη δραστηριότητά της, λαμβάνει δε όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα και αποφάσεις για την πραγματοποίηση του σκοπού της Εταιρείας. Εξαιρούνται της αρμοδιότητας του Διοικητικού Συμβουλίου τα θέματα εκείνα, τα οποία σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου ή του καταστατικού υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Γενικής Συνέλευσης. Σύνθεση Διοικητικού Συμβουλίου Σύμφωνα με το Καταστατικό της η Εταιρεία διοικείται από Διοικητικό Συμβούλιο που αποτελείται από επτά μέλη. Εξ αυτών τα τρία είναι εκτελεστικά μέλη και τα υπόλοιπα μη εκτελεστικά. Μεταξύ των μη εκτελεστικών μελών ορίζονται τουλάχιστον δύο ανεξάρτητα μέλη, τα οποία δεν μπορούν να είναι μέτοχοι ή να έχουν σχέση εξάρτησης με την Εταιρεία ή με συνδεδεμένα με αυτήν πρόσωπα. Τα εκτελεστικά μέλη απασχολούνται στην Εταιρεία ή παρέχουν υπηρεσίες σε αυτήν ασκώντας διαχειριστικά καθήκοντα. Τα μη εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου δεν ασκούν διαχειριστικά καθήκοντα στην Εταιρεία. Η εκλογή των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου πραγματοποιείται με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων. Η ιδιότητα των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου ως εκτελεστικών ή μη ορίζεται από το Διοικητικό Συμβούλιο. Τα ανεξάρτητα μέλη ορίζονται από τη Γενική Συνέλευση. Αν εκλεγεί από το Διοικητικό Συμβούλιο προσωρινό μέλος μέχρι την πρώτη Γενική Συνέλευση σε αναπλήρωση άλλου ανεξάρτητου που παραιτήθηκε, εξέλιπε ή για οποιοδήποτε λόγο κατέστη έκπτωτο, το μέλος που εκλέγεται πρέπει να είναι και αυτό ανεξάρτητο. Το Διοικητικό Συμβούλιο αμέσως μετά την εκλογή του συνέρχεται και συγκροτείται σε Σώμα εκλέγοντας από τα εκτελεστικά μέλη του τον Πρόεδρο, τον Αντιπρόεδρο και το Διευθύνοντα Σύμβουλο. Η θητεία των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου είναι πενταετής. Σε περίπτωση πρόωρης αποχώρησης κάποιου μέλους για οποιοδήποτε λόγο, η θητεία του μέλους που θα εκλεγεί σε αντικατάστασή του θα διαρκεί, με απόφαση των λοιπών μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, μέχρι τη λήξη της θητείας του μέλους που αποχώρησε. Σε περίπτωση εκλογής μέλους από το Διοικητικό Συμβούλιο, η εκλογή ανακοινώνεται στην αμέσως προσεχή Γενική Συνέλευση, η οποία μπορεί να αντικαταστήσει τους εκλεγέντες. Εάν, για οποιοδήποτε λόγο, κενωθεί θέση Συμβούλου, μέχρι να συμπληρωθεί η θέση αυτή, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφασίζει με τα λοιπά μέλη του, έγκυρα, εφόσον ο αριθμός δεν είναι μικρότερος των τεσσάρων. Η Γενική Συνέλευση της 31/07/ /08/2017 επικύρωσε την εκλογή των κ.κ. Μιχαήλ Κεφαλόπουλου, Αντώνιου Μπούρη και Κωνσταντίνου Μανιατάκη σε αντικατάσταση των παραιτηθέντων κ.κ. Χρήστου Ρώσσιου, Παντελεήμονα Μάνη και Πέτρου Γάτσου στις 07/04/2017, για το υπόλοιπο της θητείας του ΔΣ, ήτοι μέχρι Στις 29/09/2017 πρωτοκολλήθηκαν οι παραιτήσεις των εξής μελών του ΔΣ: Χατζηδιαμαντή Αντωνίου, Προέδρου Κεφαλόπουλου Μιχαήλ, Διευθύνοντος Συμβούλου Μπούρη Αντωνίου, Αναπληρωτή Διευθύνοντος Συμβούλου Κερμανίδη Γαβριήλ, Αντιπροέδρου Βογιατζή Χρήστου, Μέλους Μανιατάκη Κωνσταντίνου, Μέλους 23

24 O κ.τσιαπάρας, ως το μοναδικό μέλος που απέμεινε στο ΔΣ, οδήγησε την εταιρεία σε Έκτακτη Γενική Συνέλευση στις , όπου αποφασίστηκε: Α) η εκλογή νέου Διοικητικού Συμβουλίου, ως εξής: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΤΣΙΑΠΑΡΑΣ ΣΤΕΛΛΑ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ ΙΩΑΝΝΗΣ ΝΕΝΕΔΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΚΩΣΤΟΥΛΑ ΠΑΤΟΥΧΑ Β) ο ορισμός της θητείας του νέου Δ.Σ. έως 20/10/2022 Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας συνεδρίασε στις και συγκροτήθηκε σε σώμα ως ακολούθως: Εκτελεστικά Μέλη ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ, Πρόεδρος ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΣ, Διευθύνων Σύμβουλος ΙΩΑΝΝΗΣ ΝΕΝΕΔΑΚΗΣ, Εκτελεστικό Μέλος Μη Εκτελεστικά Μέλη ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ, Μέλος ΠΑΤΟΥΧΑ ΚΩΣΤΟΥΛΑ, Μέλος Ανεξάρτητα Μη Εκτελεστικά Μέλη ΣΤΕΛΛΑ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ, Αντιπρόεδρος ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΤΣΙΑΠΑΡΑΣ, Μέλος Την ο κ. Γεράσιμος Τσιαπάρας παραιτήθηκε των καθηκόντων του. Η Γενική Συνέλευση της / αποφάσισε να μην αναπληρωθεί προς το παρόν η θέση του στο Δ.Σ. της εταιρείας και όρισε τον κ. Νικόλαο Παπαϊωάννου ως Ανεξάρτητο Μη Εκτελεστικό μέλος του ΔΣ. Την παραιτήθηκε ο κ.παναγιώτης Αλεξάκης. Την παραιτήθηκε ο κ.παναγιώτης Καραχάλιος. Το Διοικητικό Συμβούλιο την 24/07/2018 εξέλεξε σε αντικατάσταση των παραιτηθέντων μελών του κ.κ Γεράσιμου Τσιαπάρα, Παναγιώτη Αλεξάκη και Παναγιώτη Καραχάλιου, τους κ.κ. Χρήστο Πούρη, Δαμιανό Βαρέλη και Νικόλαο Αθανασιάδη, για το υπόλοιπο της θητείας του ΔΣ, ήτοι μέχρι 20/10/2022. Κατόπιν συγκροτήθηκε σε σώμα ως ακολούθως: Εκτελεστικά Μέλη ΠΟΥΡΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ, Διευθύνων Σύμβουλος ΝΕΝΕΔΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, Μέλος Μη Εκτελεστικά Μέλη ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, Πρόεδρος ΠΑΤΟΥΧΑ ΚΩΣΤΟΥΛΑ, Μέλος ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, Μέλος Ανεξάρτητα Μη Εκτελεστικά Μέλη ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ ΣΤΕΛΛΑ, Αντιπρόεδρος ΒΑΡΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΣ, Μέλος Η εκλογή των ως άνω μελών του Δ.Σ. θα τεθεί προς επικύρωση στην κρίση της επόμενης Γενικής Συνέλευσης. Ρόλοι και αρμοδιότητες του ΔΣ Το ΔΣ ασκεί αποτελεσματικά τον ηγετικό του ρόλο και διευθύνει τις εταιρικές υποθέσεις προς όφελος της εταιρείας και όλων των μετόχων, διασφαλίζοντας ότι η Διοίκηση εφαρμόζει την εταιρική στρατηγική. Ακόμη, διασφαλίζει τη δίκαιη και ισότιμη μεταχείριση όλων των μετόχων, συμπεριλαμβανομένων των μετόχων μειοψηφίας και των 24

25 αλλοδαπών μετόχων. Κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, το ΔΣ λαμβάνει υπόψη του τα μέρη, των οποίων τα συμφέροντα συνδέονται με εκείνα της εταιρείας, όπως είναι οι πελάτες, οι πιστωτές, οι εργαζόμενοι και οι κοινωνικές ομάδες που επηρεάζονται άμεσα από τη λειτουργία της εταιρείας στο βαθμό που δεν προκύπτει σύγκρουση με το εταιρικό συμφέρον. Διαρκής επιδίωξη του Δ.Σ. είναι η ενίσχυση της μακροχρόνιας οικονομικής αξίας της εταιρείας και η προάσπιση του γενικού εταιρικού συμφέροντος. Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι αρμόδιο να αποφασίζει κάθε πράξη που αφορά τη διοίκηση της εταιρείας, τη διαχείριση της περιουσίας της και γενικά την επιδίωξη του σκοπού της, χωρίς κανένα περιορισμό (με εξαίρεση τα θέματα που υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Γενικής Συνέλευσης) και να εκπροσωπεί την εταιρεία επί δικαστηρίου και εξωδίκως. Οι κύριες, μη εκχωρητέες αρμοδιότητες του ΔΣ περιλαμβάνουν: την έγκριση της μακροπρόθεσμης στρατηγικής και των λειτουργικών στόχων της εταιρείας, την έγκριση του ετήσιου προϋπολογισμού και του επιχειρησιακού σχεδίου, καθώς και τη λήψη αποφάσεων για τις μείζονες κεφαλαιουχικές δαπάνες, εξαγορές και εκποιήσεις, την επιλογή και, όποτε χρειάζεται, την αντικατάσταση της εκτελεστικής ηγεσίας της εταιρείας, όπως και την εποπτεία του σχεδιασμού της διαδοχής, τον έλεγχο απόδοσης της ανώτατης Διοίκησης και την εναρμόνιση των αμοιβών των ανώτατων στελεχών με τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της εταιρείας και των μετόχων της, τη διασφάλιση της αξιοπιστίας των οικονομικών καταστάσεων και στοιχείων της εταιρείας, των συστημάτων χρηματοοικονομικής πληροφόρησης και των στοιχείων και πληροφοριών που λαμβάνουν δημοσιότητα, καθώς και τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου και διαχείρισης κινδύνων, την επαγρύπνηση, όσον αφορά υπάρχουσες και πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων μεταξύ αφενός της εταιρείας και αφετέρου της Διοίκησής της, των μελών του ΔΣ ή των κύριων μετόχων (συμπεριλαμβανομένων των μετόχων με άμεση ή έμμεση εξουσία να διαμορφώνουν ή να επηρεάζουν τη σύνθεση και τη συμπεριφορά του ΔΣ), καθώς και την κατάλληλη αντιμετώπιση τέτοιων συγκρούσεων για το σκοπό αυτό, το ΔΣ θα πρέπει να υιοθετήσει διαδικασία εποπτείας των συναλλαγών με γνώμονα τη διαφάνεια και την προστασία των εταιρικών συμφερόντων, τη διασφάλιση ύπαρξης αποτελεσματικής διαδικασίας κανονιστικής συμμόρφωσης της εταιρείας, την ευθύνη λήψης σχετικών αποφάσεων και την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας του συστήματος διοίκησης της εταιρείας, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών λήψης αποφάσεων και ανάθεσης εξουσιών και καθηκόντων σε άλλα στελέχη, και τη διατύπωση, διάδοση και εφαρμογή των βασικών αξιών και αρχών της εταιρείας που διέπουν τις σχέσεις της με όλα τα μέρη, των οποίων τα συμφέροντα συνδέονται με αυτά της εταιρείας. Καθήκοντα και συμπεριφορά των μελών του ΔΣ Κάθε μέλος του ΔΣ έχει υποχρέωση πίστης στην εταιρεία. Τα μέλη του ΔΣ πρέπει να ενεργούν με ακεραιότητα και προς το συμφέρον της εταιρείας και να διαφυλάσσουν την εμπιστευτικότητα των μη δημοσίως διαθέσιμων πληροφοριών. Δεν πρέπει να έχουν σχέση ανταγωνισμού με την εταιρεία και πρέπει να αποφεύγουν κάθε θέση ή δραστηριότητα που δημιουργεί ή φαίνεται να δημιουργεί σύγκρουση ανάμεσα στα προσωπικά τους συμφέροντα και εκείνα της εταιρείας, συμπεριλαμβανομένης της κατοχής θέσεων στο ΔΣ ή στη Διοίκηση ανταγωνιστικών εταιρειών, χωρίς την άδεια της Γενικής Συνέλευσης. Τα μέλη του ΔΣ συνεισφέρουν με την εμπειρία τους και αφιερώνουν στα καθήκοντά τους τον αναγκαίο χρόνο και προσοχή. Τέλος, τα μέλη του ΔΣ πρέπει να επιδιώκουν να συμμετέχουν σε όλες τις συνεδριάσεις του ΔΣ, καθώς και των επιτροπών, στις οποίες τοποθετούνται. Αξιολόγηση του Διοικητικού Συμβουλίου Το Δ.Σ. αξιολογεί τακτικά την αποτελεσματικότητά του στην εκπλήρωση των καθηκόντων του, καθώς και εκείνη των Επιτροπών του. Η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του ΔΣ και των επιτροπών του λαμβάνει χώρα τουλάχιστον κάθε δύο (2) χρόνια. Στη διαδικασία αξιολόγησης προΐσταται ο Πρόεδρος, και τα αποτελέσματά της συζητούνται από το ΔΣ, ενώ σε συνέχεια της αξιολόγησης, o Πρόεδρος λαμβάνει μέτρα για την αντιμετώπιση των διαπιστωμένων αδυναμιών. Αμοιβές Διοικητικού Συμβουλίου Οι αμοιβές των μελών του ΔΣ της Εταιρείας παρατίθενται στις Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη στην Ετήσια Οικονομική Έκθεση της ΕΒΖ και είναι οι ακόλουθες: 25

26 Αμοιβές μελών Δ.Σ. & Αμοιβές Διευθυντικών Στελεχών για τη χρήση 2017/2018 ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Συνεδριάσεις Διοικητικού Συμβουλίου Το Διοικητικό Συμβούλιο συνεδριάζει τουλάχιστον μια φορά κάθε μήνα. Κατά τη διάρκεια της χρήσης 2017/2018 πραγματοποιήθηκαν 54 συνεδριάσεις του ΔΣ. Σύνθεση και όροι λειτουργίας του έργου και των αρμοδιοτήτων των επιτροπών του Διοικητικού Συμβουλίου, Συνεδριάσεις των Επιτροπών Στην Εταιρεία έχουν συσταθεί και λειτουργούν τρεις Επιτροπές, που στελεχώνονται από μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου. Αυτές είναι η Επιτροπή Ελέγχου, η Ειδική Τριμελής Επιτροπή και η Τριμελής Επιτροπή. Ειδικότερα: 1. Επιτροπή Ελέγχου Η Επιτροπή Ελέγχου έχει παρουσιαστεί αναλυτικά σε προηγούμενη ενότητα της παρούσας Δήλωσης. 2. Ειδική Τριμελής Επιτροπή Η Ειδική Τριμελής Επιτροπή (Επιτροπή Προαγωγών Ανώτερου-Ανώτατου Προσωπικού - άρθρα 61, 63, 71 & 72 του Κανονισμού Εργασίας της ΕΒΖ-ΟΔΥΚΥΕΠ) είναι αρμόδια για τα θέματα του προσωπικού της Εταιρείας, όπως αυτά καθορίζονται παρακάτω και απαρτίζεται από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο ή τον Αναπληρωτή Διευθύνοντα Σύμβουλο και δύο μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου. Σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος ενός εκ των μελών θα αντικαθίσταται από μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, με υπόδειξη του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου. Η Ειδική Τριμελής Επιτροπή συνεδριάζει τακτικά, κατά κανόνα, δύο φορές κάθε έτος τους μήνες Ιούνιο και Δεκέμβριο για θέματα προαγωγών και οικονομικής βελτίωσης ευδόκιμης παραμονής, μία φορά κάθε έτος το μήνα Μάιο για θέματα μεταθέσεων, εάν υφίστανται, και έκτακτα για τις λοιπές περιπτώσεις. Με απόφαση του ΔΣ της 23/06/2017 (θέμα 2ο), η Ειδική Τριμελής Επιτροπή συγκροτήθηκε ως ακολούθως: Πρόεδρος: Μιχαήλ Κεφαλόπουλος Μέλη : Γαβριήλ Κερμανίδης Γεράσιμος Τσιαπάρας Με απόφαση του ΔΣ της 06/09/2018 (θέμα 11ο), η Ειδική Τριμελής Επιτροπή συγκροτήθηκε ως ακολούθως: Πρόεδρος: Χρήστος Πούρης Μέλη : Ιωάννης Νενεδάκης Νικόλαος Παπαϊωάννου Κατά τη χρήση 2017/2018 δεν πραγματοποιήθηκε καμία συνεδρίαση Η Ειδική Τριμελής Επιτροπή έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες: Εισηγείται στο Διοικητικό Συμβούλιο την προαγωγή του προσωπικού της ανώτατης και ανώτερης βαθμίδας για την πλήρωση των υφιστάμενων κενών θέσεων μετά από εξέταση των φύλλων ποιότητάς τους. Εισηγείται στο Διοικητικό Συμβούλιο την οικονομική βελτίωση ευδόκιμης παραμονής του προσωπικού της ανώτατης και ανώτερης βαθμίδας μετά από εξέταση των φύλλων ποιότητάς τους. Διαπιστώνει την επαγγελματική ανεπάρκεια ή ακαταλληλότητα του προσωπικού της ανώτατης βαθμίδας και εισηγείται αναλόγως στο Διοικητικό Συμβούλιο την απόλυσή του. Εξετάζει τις αιτήσεις παραπόνων του προσωπικού της κατώτερης και μέσης βαθμίδας καθώς και του βοηθητικού προσωπικού που αφορούν σε παραλείψεις, συνεπεία της βαθμολογίας, προαγωγών ή χορήγησης οικονομικών βελτιώσεων, ή σε αποφάσεις για απόλυση λόγω επαγγελματικής ανεπάρκειας ή ακαταλληλότητας και ύστερα από διεξοδικό έλεγχο των φακέλων των παραπονούμενων και των τυχόν νεότερων στοιχείων, αποφασίζει για την απόρριψη της αίτησης ή την ακύρωση της εκδοθείσας προηγούμενης απόφασης προβαίνοντας στη διόρθωση του φύλλου ποιότητάς τους. Εγκρίνει τις μεταθέσεις και αποσπάσεις του προσωπικού της κατώτερης και μέσης βαθμίδας καθώς και του βοηθητικού προσωπικού μετά από εξέταση των αιτήσεων τους, βάσει των κριτηρίων της παραγράφου 2 του άρθρου 63 του Κανονισμού Εργασίας της Εταιρείας. 26

27 Στις συνεδριάσεις της Ειδικής Τριμελούς Επιτροπής παρίστανται άνευ δικαιώματος ψήφου ο εκπρόσωπος του Δ.Σ. της Ομοσπονδίας των εργαζομένων της Εταιρείας, ο εκπρόσωπος των εργαζομένων της αντίστοιχης Πρωτοβάθμιας Συνδικαλιστικής Οργάνωσης και ο Προϊστάμενος της Νομικής Υπηρεσίας. 3. Τριμελής Επιτροπή Η Τριμελής Επιτροπή έχει την ευθύνη της έγκρισης των δαπανών της Εταιρείας ορισμένου ύψους και απαρτίζεται από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο ή τον Αναπληρωτή Διευθύνοντα Σύμβουλο και δύο μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου. Σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος ενός εκ των μελών θα αντικαθίσταται από μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, με υπόδειξη του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου. Η Τριμελής Επιτροπή συνεδριάζει άτυπα, αναλόγως των υφιστάμενων αναγκών. Η δικαιοδοσία της Τριμελούς Επιτροπής προβλέπεται στον Κανονισμό Εγκρίσεως Δαπανών και Τιμών Πώλησης της ΕΒΖ (όπως αυτός εγκρίθηκε με την από 28/06/2011 απόφαση του ΔΣ και τροποποιήθηκε με τις από 26/02/2015 και 04/05/2015 αποφάσεις του Δ.Σ). Με απόφαση του ΔΣ της 23/06/2017 (θέμα 2ο), η Τριμελής Επιτροπή συγκροτήθηκε ως ακολούθως: Πρόεδρος: Αντώνης Μπούρης Μέλη : Μιχαήλ Κεφαλόπουλος Κων/νος Μανιατάκης Με απόφαση του ΔΣ της 06/09/2018 (θέμα 11ο), η Τριμελής Επιτροπή συγκροτήθηκε ως ακολούθως: Πρόεδρος: Χρήστος Πούρης Μέλη : Ιωάννης Νενεδάκης Στέλλα Καραγιάννη Η Τριμελής Επιτροπή είναι αρμόδια για την έγκριση κάθε δαπάνης για προμήθειες, πωλήσεις, μεταφορές κ.λπ. ύψους από ,00 μέχρι ,00 χωρίς Φ.Π.Α., όπως επίσης και για θέματα μικρότερης δαπάνης, που παραπέμφθηκαν σε αυτήν από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο. Η Τριμελής Επιτροπή έχει το δικαίωμα να απορρίψει ή να τροποποιήσει την εισήγηση ή να αναβάλλει την απόφασή της ή να παραπέμψει το θέμα στο Διοικητικό Συμβούλιο. Η απόφασή της διατυπώνεται δια πράξεως επί της εισήγησης. Στη συνεδρίαση της Τριμελής Επιτροπής παρίστανται άνευ δικαιώματος ψήφου, οι αρμόδιοι Διευθυντές Κεντρικών Υπηρεσιών ή αναπληρωτές αυτών, στην αρμοδιότητα των οποίων υπάγονται τα προς έγκριση θέματα. 7. Πληροφοριακά στοιχεία που απαιτούνται κατά το άρθρο 10 παράγραφος 1 της οδηγίας 2004/25/ΕΚ, σχετικά με τις δημόσιες προσφορές εξαγοράς. Το άρθρο 10 παρ. 1 της Οδηγίας 2004/25/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21 ης Απριλίου 2004, σχετικά με τις δημόσιες προσφορές εξαγοράς, προβλέπει τα ακόλουθα σχετικά με τις εταιρείες των οποίων το σύνολο των τίτλων είναι εισηγμένο για διαπραγμάτευση σε οργανωμένη αγορά: «1. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι εταιρείες που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 1 δημοσιεύουν αναλυτικές πληροφορίες ως προς τα εξής: α) διάρθρωση του κεφαλαίου τους, συμπεριλαμβανομένων των τίτλων που δεν είναι εισηγμένοι προς διαπραγμάτευση σε οργανωμένη αγορά κράτους μέλους και, κατά περίπτωση, ένδειξη των διαφόρων κατηγοριών μετοχών με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που συνδέονται με κάθε κατηγορία μετοχών και το ποσοστό του συνολικού μετοχικού κεφαλαίου που αντιπροσωπεύουν, Το μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας ανέρχεται σε ,70, διαιρούμενο σε κοινές ανώνυμες μετοχές ονομαστικής αξίας 0,30 η κάθε μία. Οι μετοχές της Εταιρείας είναι εισηγμένες προς διαπραγμάτευση στην Αγορά Αξιών του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Τα δικαιώματα των μετόχων της Εταιρείας που πηγάζουν από τη μετοχή της είναι ανάλογα με το ποσοστό του κεφαλαίου στο οποίο αντιστοιχεί η καταβεβλημένη αξία της μετοχής. Κάθε μετοχή παρέχει όλα τα δικαιώματα που προβλέπει ο νόμος και το καταστατικό της. Η ευθύνη των μετόχων της Εταιρείας περιορίζεται στην ονομαστική αξία των μετοχών που κατέχουν. β) όλους τους περιορισμούς στη μεταβίβαση τίτλων, όπως τους περιορισμούς στην κατοχή τίτλων ή την υποχρέωση λήψης έγκρισης από την εταιρεία ή από άλλους κατόχους τίτλων, με την επιφύλαξη του άρθρου 46 της οδηγίας 2001/34/ΕΚ, 27

28 Η μεταβίβαση των μετοχών της Εταιρείας γίνεται όπως ορίζει ο Νόμος και δεν υφίσταται εκ του καταστατικού της περιορισμοί στην μεταβίβασή τους, δεδομένου μάλιστα ότι πρόκειται για άυλες μετοχές εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών. γ) τις σημαντικές άμεσες ή έμμεσες συμμετοχές (συμπεριλαμβανομένων εμμέσων συμμετοχών μέσω πυραμιδικών διαρθρώσεων ή αλληλοσυμμετοχής) κατά την έννοια του άρθρου 85 της οδηγίας 2001/34/ΕΚ, Οι μέτοχοι (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) που κατέχουν άμεσα ή έμμεσα ποσοστό μεγαλύτερο από 5% του συνολικού αριθμού των μετοχών της παρατίθενται παρακάτω: ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. υπό ειδική εκκαθάριση 82,33 % δ) τους κατόχους κάθε είδους τίτλων που παρέχουν ειδικά δικαιώματα ελέγχου και περιγραφή των εν λόγω δικαιωμάτων, Δεν υφίστανται μετοχές της Εταιρείας που παρέχουν στους κατόχους τους ειδικά δικαιώματα ελέγχου. ε) τον μηχανισμό ελέγχου που τυχόν προβλέπεται σε ένα σύστημα συμμετοχής των εργαζομένων, εφόσον τα δικαιώματα ελέγχου δεν ασκούνται άμεσα από τους εργαζόμενους, Δεν υφίστανται μετοχές της Εταιρείας που παρέχουν στους κατόχους τους ειδικά δικαιώματα ελέγχου. στ) τους κάθε είδους περιορισμούς στο δικαίωμα ψήφου, όπως τους περιορισμούς των δικαιωμάτων ψήφου σε κατόχους δεδομένου ποσοστού ή αριθμού ψήφων, τις προθεσμίες άσκησης των δικαιωμάτων ψήφου, ή συστήματα στα οποία, με τη συνεργασία της εταιρείας, τα χρηματοπιστωτικά δικαιώματα που απορρέουν από τίτλους διαχωρίζονται από την κατοχή των τίτλων, Δεν προβλέπονται στο καταστατικό της Εταιρείας περιορισμοί του δικαιώματος ψήφου που απορρέουν από τις μετοχές της. ζ) τις συμφωνίες μεταξύ μετόχων οι οποίες είναι γνωστές στην εταιρεία και δύνανται να συνεπάγονται περιορισμούς στη μεταβίβαση τίτλων ή/και στα δικαιώματα ψήφου, κατά την έννοια της οδηγίας 2001/34/ΕΚ, Δεν είναι γνωστή στην Εταιρεία η ύπαρξη συμφωνιών μεταξύ των μετόχων της, οι οποίες συνεπάγονται περιορισμούς στη μεταβίβαση των μετοχών της ή στην άσκηση των δικαιωμάτων ψήφου που απορρέουν από τις μετοχές της. η) τους κανόνες όσον αφορά τον διορισμό και την αντικατάσταση μελών του συμβουλίου καθώς και όσον αφορά την τροποποίηση του καταστατικού, Οι κανόνες που προβλέπει το καταστατικό της Εταιρείας για το διορισμό και την αντικατάσταση των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της και την τροποποίηση των διατάξεων του καταστατικού της δεν διαφοροποιούνται από τα προβλεπόμενα στον Κ.Ν.2190/1920. θ) τις εξουσίες των μελών του συμβουλίου, ιδίως όσον αφορά τη δυνατότητα έκδοσης ή επαναγοράς μετοχών, Δεν υπάρχει αρμοδιότητα στα μέλη του Δ.Σ. για την έκδοση νέων μετοχών ή την αγορά ιδίων μετοχών χωρίς την προηγούμενη έγκριση της Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων. ι) κάθε σημαντική συμφωνία στην οποία συμμετέχει η εταιρεία και η οποία αρχίζει να ισχύει, τροποποιείται ή λήγει σε περίπτωση αλλαγής στον έλεγχο της εταιρείας κατόπιν δημόσιας προσφοράς εξαγοράς και τα αποτελέσματα της συμφωνίας αυτής, εκτός εάν, ως εκ της φύσεως της, η κοινολόγηση της θα προκαλούσε σοβαρή ζημία στην εταιρεία. Η εξαίρεση αυτή δεν ισχύει όταν η εταιρεία είναι ρητά υποχρεωμένη να κοινολογεί παρόμοιες πληροφορίες βάσει άλλων νομικών απαιτήσεων, 28

29 Δεν υφίστανται συμφωνίες, οι οποίες τίθενται σε ισχύ, τροποποιούνται ή λήγουν σε περίπτωση αλλαγής στον έλεγχο της Εταιρείας κατόπιν δημόσιας πρότασης, που να είναι γνωστές σε αυτήν. ια) κάθε συμφωνία που έχει συνάψει η εταιρεία με τα μέλη του συμβουλίου της ή του προσωπικού της, η οποία προβλέπει αποζημίωση σε περίπτωση παραίτησης ή απόλυσης χωρίς βάσιμο λόγο ή εάν τερματιστεί η απασχόληση τους εξαιτίας της δημόσιας προσφοράς εξαγοράς.» Δεν υπάρχουν συμφωνίες της Εταιρείας με μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ή με το προσωπικό της, οι οποίες να προβλέπουν την καταβολή αποζημίωσης ειδικά σε περίπτωση παραίτησης ή απόλυσης χωρίς βάσιμο λόγο ή τερματισμού της θητείας ή της απασχόλησής τους εξαιτίας δημόσιας πρότασης. Τα ζητήματα σχετικά με τα πληροφοριακά στοιχεία του αρθρ. 10 παρ. 1 της Οδηγίας 2004/25/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21 ης Απριλίου 2004 σχετικά με τις δημόσιες προσφορές εξαγοράς αναφέρονται και στην ενότητα «ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 4 παρ. 7-8 ΤΟΥ Ν. 3556/2007» της Έκθεσης του Διοικητικού Συμβουλίου προς την Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετοχών της ΕΒΖ Α.Ε. Η παρούσα Δήλωση Εταιρικής Διακυβέρνησης αποτελεί αναπόσπαστο και ειδικό τμήμα της ετήσιας Έκθεσης Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας. Θεσσαλονίκη, 17 Δεκεμβρίου 2018 Για το Διοικητικό Συμβούλιο Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Δ.Σ. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Α.Δ.Τ. Φ

30 Γ. Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή

31 Έκθεση Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή Προς τους Μετόχους της Εταιρείας «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΑΧΑΡΗΣ Α.Ε.» Έκθεση ελέγχου επί των Εταιρικών και Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων Αρνητική Γνώμη Έχουμε ελέγξει τις συνημμένες εταιρικές και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της εταιρείας ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΑΧΑΡΗΣ Α.Ε. (η Εταιρεία), οι οποίες αποτελούνται από την εταιρική και ενοποιημένη κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης της 30ης Ιουνίου 2018, τις εταιρικές και ενοποιημένες καταστάσεις συνολικού εισοδήματος, μεταβολών ιδίων κεφαλαίων και ταμειακών ροών της χρήσεως που έληξε την ημερομηνία αυτή, καθώς και περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών και μεθόδων και λοιπές επεξηγηματικές πληροφορίες. Κατά τη γνώμη μας, εξαιτίας της σημαντικότητας των θεμάτων, που μνημονεύονται στην παράγραφο της έκθεσής μας "Βάση για Αρνητική Γνώμη", οι συνημμένες εταιρικές και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις δεν παρουσιάζουν εύλογα, από κάθε ουσιώδη άποψη, την οικονομική θέση της εταιρείας ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΑΧΑΡΗΣ Α.Ε. και των θυγατρικών αυτής (ο Όμιλος) κατά την 30η Ιουνίου 2018, τη χρηματοοικονομική τους επίδοση και τις ταμειακές τους ροές για τη χρήση που έληξε την ημερομηνία αυτή, σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και σύμφωνα με το, κατά περίπτωση, ισχύον νομικό και κανονιστικό πλαίσιο. Βάση για αρνητική γνώμη Όπως επεξηγείται στη σημείωση 3 οι συνημμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις έχουν καταρτιστεί με βάση τα ΔΠΧΑ, θεωρώντας κατάλληλη την αρχή της συνέχισης της δραστηριότητας. Ωστόσο, όπως αναλύεται στη σημείωση 3 των συνημμένων Οικονομικών Καταστάσεων, υπάρχουν μια σειρά παράγοντες, οι οποίοι υποδηλώνουν την ύπαρξη σημαντικής αβεβαιότητας, σχετικά με τη δυνατότητα συνέχισης της δραστηριότητας της Εταιρείας. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι στις 30/06/2018, (α) οι ληξιπρόθεσμες τραπεζικές δανειακές υποχρεώσεις ανέρχονται σε χιλ. και (β) το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων υπερβαίνει το σύνολο των κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων κατά ποσό χιλ, με αποτέλεσμα να υπάρχει σημαντικό ενδεχόμενο να μην είναι σε θέση να αποπληρώσει τις συμβατικές της υποχρεώσεις. Όπως περαιτέρω παρατίθεται στην ίδια σημείωση, το σχέδιο εξυγίανσης, το επιχειρησιακό σχέδιο, καθώς και ο ταμιακός προγραμματισμός της Εταιρείας είναι σε στάδιο επανεξέτασης. Περαιτέρω, στην ίδια σημείωση αναφέρεται ότι την 29/08/2018 η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΑΧΑΡΗΣ Α.Ε. κατέθεσε, στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης, αίτηση ανοίγματος διαδικασίας εξυγίανσης και λήψης προληπτικών μέτρων. Επί της αίτησης, εκδόθηκε η από 03/09/2018 προσωρινή διαταγή αναστολής των ατομικών καταδιωκτικών μέτρων των πιστωτών σε βάρος της περιουσίας της Εταιρείας, η οποία ισχύει για 4 μήνες, ήτοι έως και 03/01/2019. Τα ανωτέρω γεγονότα υποδηλώνουν την ύπαρξη ουσιώδους αβεβαιότητας ως προς τη δυνατότητα της Εταιρείας να συνεχίσει τη δραστηριότητά της. Ως εκ τούτου, η παραδοχή της συνεχιζόμενης δραστηριότητας δεν είναι, κατά την γνώμη 31

32 μας, κατάλληλη και οι συνημμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις δεν περιλαμβάνουν προσαρμογές σχετικές με την ανακτησιμότητα και την ταξινόμηση των περιουσιακών στοιχείων του ενεργητικού, τα ποσά και την ταξινόμηση των υποχρεώσεων ή άλλες προσαρμογές οι οποίες τυχόν απαιτούνται με δεδομένο ότι η Εταιρεία δεν είναι σε θέση να συνεχίσει ομαλά τις δραστηριότητές της. Παράλληλα, οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις δεν γνωστοποιούν επαρκώς τα στοιχεία και πληροφορίες που θα ήταν απαραίτητα με δεδομένο ότι η Εταιρεία δεν είναι σε θέση να συνεχίσει ομαλά τις δραστηριότητές της. Περαιτέρω, στη διαφοροποίηση της γνώμης μας, έχουν συντελέσει και τα παρακάτω: 1. Επί των μη κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων (Ιδιοχρησιμοποιούμενα ενσώματα πάγια στοιχεία, Επενδύσεις σε Ακίνητα, Επενδύσεις σε θυγατρικές επιχειρήσεις) δεν λήφθηκαν μελέτες αποτίμησης από ανεξάρτητους εκτιμητές και δεν έχει διενεργηθεί καμία προσαρμογή απομείωσης της αξίας τους, προκειμένου αυτά να παρουσιαστούν σε ρευστοποιήσιμες αξίες. Επειδή δεν κατέστη εφικτό να αποκτήσουμε επαρκή ελεγκτικά τεκμήρια, διατηρούμε επιφύλαξη για την αξία αυτών των περιουσιακών στοιχείων, καθώς και για την υπεραξίας ύψους που περιλαμβάνεται στο κονδύλι «Υπεραξία» του Ομίλου. 2. Στο κονδύλι «Πελάτες και λοιπές Εμπορικές απαιτήσεις» περιλαμβάνονται εμπορικές απαιτήσεις ποσού , οι οποίες λόγω του ότι δεν λάβαμε απαντητικές επιστολές επιβεβαίωσης υπολοίπων πελατών δεν κατέστη εφικτή η επιβεβαίωσή τους με εναλλακτικές διαδικασίες. Ως εκ τούτου, οι εμπορικές απαιτήσεις της Εταιρείας δεν δύναται να επιβεβαιωθούν. 3. Μέχρι την ημερομηνία της έκθεσης ελέγχου, δεν έχουμε λάβει απαντητικές επιστολές από τα συνεργαζόμενα, με την Εταιρεία, τραπεζικά ιδρύματα εξωτερικού και ως εκ τούτου δεν κατέστη εφικτή η επιβεβαίωση του ύψους των καταθέσεων στα ανωτέρω τραπεζικά ιδρύματα. 4. Η εταιρεία δεν έλαβε μελέτη από ανεξάρτητους αναλογιστές για τον προσδιορισμό της σχετικής πρόβλεψης αποζημίωσης προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία. Από τον έλεγχό μας δεν κατέστη δυνατόν να αποκτήσουμε επαρκή και κατάλληλα ελεγκτικά τεκμήρια σχετικά με την εκτίμηση του ύψους της τυχόν απαιτούμενης πρόβλεψης. 5. Στα κονδύλια «Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις» και «Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις» περιλαμβάνονται εμπορικές υποχρεώσεις ποσού , οι οποίες λόγω της διατάραξης των εμπορικών σχέσεων της Εταιρείας με τους προμηθευτές της, καθώς και του γεγονότος ότι δεν λάβαμε απαντητικές επιστολές επιβεβαίωσης υπολοίπων προμηθευτών/πιστωτών δεν κατέστη εφικτή η επιβεβαίωσή τους με εναλλακτικές διαδικασίες. Ως εκ τούτου, οι εμπορικές υποχρεώσεις της Εταιρείας καθώς και οι λογαριασμοί των αποτελεσμάτων που σχετίζονται με αγορές και εκπτώσεις από προμηθευτές δεν δύναται να επιβεβαιωθούν. 6. Μέχρι την ημερομηνία της έκθεσης ελέγχου, δεν έχουμε λάβει το σύνολο των απαντητικών επιστολών από τα συνεργαζόμενα με την Εταιρεία νομικά γραφεία. Ως εκ τούτου, δεν κατέστη εφικτή η επιβεβαίωση της γνωστοποίηση των ενδεχόμενων υποχρεώσεων που σχετίζονται με το θέμα αυτό. Διενεργήσαμε τον έλεγχό μας σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου (ΔΠΕ), όπως αυτά έχουν ενσωματωθεί στην Ελληνική Νομοθεσία. Οι ευθύνες μας, σύμφωνα με τα πρότυπα αυτά περιγράφονται περαιτέρω στην παράγραφο της έκθεσής μας "Ευθύνες ελεγκτή για τον έλεγχο των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων". Είμαστε ανεξάρτητοι από την Εταιρεία και τις ενοποιούμενες θυγατρικές της, καθ' όλη τη διάρκεια του διορισμού μας σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας για Επαγγελματίες Ελεγκτές του Συμβουλίου Διεθνών Προτύπων Δεοντολογίας Ελεγκτών, όπως αυτός έχει ενσωματωθεί στην Ελληνική Νομοθεσία και τις απαιτήσεις δεοντολογίας που σχετίζονται με τον έλεγχο των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων στην Ελλάδα και έχουμε εκπληρώσει τις δεοντολογικές μας υποχρεώσεις, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας και του προαναφερόμενου Κώδικα Δεοντολογίας. Πιστεύουμε ότι τα ελεγκτικά τεκμήρια που έχουμε αποκτήσει είναι επαρκή και κατάλληλα να παρέχουν βάση για αρνητική γνώμη. 32

33 Σημαντικότερα θέματα ελέγχου Εκτός από τα θέματα, που περιγράφεται στην παράγραφο της έκθεσής μας "Βάση για Αρνητική Γνώμη", διαπιστώσαμε ότι δεν υπάρχουν άλλα σημαντικότερα θέματα ελέγχου προς γνωστοποίηση στην έκθεσή μας. Άλλες πληροφορίες Η διοίκηση είναι υπεύθυνη για τις άλλες πληροφορίες. Οι άλλες πληροφορίες περιλαμβάνονται στην Έκθεση Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου, για την οποία γίνεται σχετική αναφορά στην Έκθεση επί Άλλων Νομικών και Κανονιστικών Απαιτήσεων και στις Δηλώσεις των Μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, αλλά δεν περιλαμβάνουν τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις και την έκθεση ελέγχου επί αυτών. Η γνώμη μας επί των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων δεν καλύπτει τις άλλες πληροφορίες και δεν εκφράζουμε με τη γνώμη αυτή οποιασδήποτε μορφής συμπέρασμα διασφάλισης επί αυτών. Σε σχέση με τον έλεγχό μας επί των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, η ευθύνη μας είναι να αναγνώσουμε τις άλλες πληροφορίες και, με τον τρόπο αυτό, να εξετάσουμε εάν οι άλλες πληροφορίες είναι ουσιωδώς ασυνεπείς με τις εταιρικές και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις ή τις γνώσεις που αποκτήσαμε κατά τον έλεγχο, ή αλλιώς φαίνεται να είναι ουσιωδώς εσφαλμένες. Εάν, με βάση τις εργασίες που έχουμε εκτελέσει, καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι υπάρχει ουσιώδες σφάλμα σε αυτές τις άλλες πληροφορίες, είμαστε υποχρεωμένοι να αναφέρουμε το γεγονός αυτό. Δεν έχουμε τίποτα να αναφέρουμε σχετικά με το θέμα αυτό. Ευθύνες της διοίκησης και των υπευθύνων για τη διακυβέρνηση επί των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων Η διοίκηση έχει την ευθύνη για την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και για εκείνες τις δικλίδες εσωτερικού ελέγχου, που η διοίκηση καθορίζει ως απαραίτητες, ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων απαλλαγμένων από ουσιώδες σφάλμα, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά την κατάρτιση των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, η διοίκηση είναι υπεύθυνη για την αξιολόγηση της ικανότητας της Εταιρείας και του Ομίλου να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους, γνωστοποιώντας όπου συντρέχει τέτοια περίπτωση, τα θέματα που σχετίζονται με τη συνεχιζόμενη δραστηριότητα και τη χρήση της λογιστικής βάσης της συνεχιζόμενης δραστηριότητας, εκτός και αν η διοίκηση είτε προτίθεται να ρευστοποιήσει την Εταιρεία και τον Όμιλο ή να διακόψει τη δραστηριότητά τους, ή δεν έχει άλλη ρεαλιστική εναλλακτική επιλογή από το να προχωρήσει σε αυτές τις ενέργειες. Η Επιτροπή Ελέγχου (άρθ. 44 ν.4449/2017) της Εταιρείας έχει την ευθύνη εποπτείας της διαδικασίας χρηματοοικονομικής αναφοράς της Εταιρείας και του Ομίλου. Ευθύνες ελεγκτή για τον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων Οι στόχοι μας είναι να αποκτήσουμε εύλογη διασφάλιση για το κατά πόσο οι εταιρικές και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις, στο σύνολό τους, είναι απαλλαγμένες από ουσιώδες σφάλμα, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος και να εκδώσουμε έκθεση ελεγκτή, η οποία περιλαμβάνει τη γνώμη μας. Η εύλογη διασφάλιση συνιστά 33

34 διασφάλιση υψηλού επιπέδου, αλλά δεν είναι εγγύηση ότι ο έλεγχος που διενεργείται σύμφωνα με τα ΔΠΕ, όπως αυτά έχουν ενσωματωθεί στην Ελληνική Νομοθεσία, θα εντοπίζει πάντα ένα ουσιώδες σφάλμα, όταν αυτό υπάρχει. Σφάλματα δύναται να προκύψουν από απάτη ή από λάθος και θεωρούνται ουσιώδη όταν μεμονωμένα ή αθροιστικά, θα μπορούσε εύλογα να αναμένεται ότι θα επηρέαζαν τις οικονομικές αποφάσεις των χρηστών, που λαμβάνονται με βάση αυτές τις εταιρικές και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Ως καθήκον του ελέγχου, σύμφωνα με τα ΔΠΕ όπως αυτά έχουν ενσωματωθεί στην Ελληνική Νομοθεσία, ασκούμε επαγγελματική κρίση και διατηρούμε επαγγελματικό σκεπτικισμό καθ όλη τη διάρκεια του ελέγχου. Επίσης: Εντοπίζουμε και αξιολογούμε τους κινδύνους ουσιώδους σφάλματος στις εταιρικές και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος, σχεδιάζοντας και διενεργώντας ελεγκτικές διαδικασίες που ανταποκρίνονται στους κινδύνους αυτούς και αποκτούμε ελεγκτικά τεκμήρια που είναι επαρκή και κατάλληλα για να παρέχουν βάση για την γνώμη μας. Ο κίνδυνος μη εντοπισμού ουσιώδους σφάλματος που οφείλεται σε απάτη είναι υψηλότερος από αυτόν που οφείλεται σε λάθος, καθώς η απάτη μπορεί να εμπεριέχει συμπαιγνία, πλαστογραφία, εσκεμμένες παραλείψεις, ψευδείς διαβεβαιώσεις ή παράκαμψη των δικλίδων εσωτερικού ελέγχου. Κατανοούμε τις δικλίδες εσωτερικού ελέγχου που σχετίζονται με τον έλεγχο, με σκοπό το σχεδιασμό ελεγκτικών διαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις, αλλά όχι με σκοπό την διατύπωση γνώμης επί της αποτελεσματικότητας των δικλίδων εσωτερικού ελέγχου της Εταιρείας και του Ομίλου. Αξιολογούμε την καταλληλότητα των λογιστικών αρχών και μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν και το εύλογο των λογιστικών εκτιμήσεων και των σχετικών γνωστοποιήσεων που έγιναν από τη διοίκηση. Αποφαινόμαστε για την καταλληλότητα της χρήσης από τη διοίκηση της λογιστικής βάσης της συνεχιζόμενης δραστηριότητας και με βάση τα ελεγκτικά τεκμήρια που αποκτήθηκαν για το εάν υπάρχει ουσιώδης αβεβαιότητα σχετικά με γεγονότα ή συνθήκες που μπορεί να υποδηλώνουν ουσιώδη αβεβαιότητα ως προς την ικανότητα της Εταιρείας και του Ομίλου να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους. Εάν συμπεράνουμε ότι υφίσταται ουσιώδης αβεβαιότητα, είμαστε υποχρεωμένοι στην έκθεση ελεγκτή να επιστήσουμε την προσοχή στις σχετικές γνωστοποιήσεις των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων ή εάν αυτές οι γνωστοποιήσεις είναι ανεπαρκείς να διαφοροποιήσουμε τη γνώμη μας. Τα συμπεράσματά μας βασίζονται σε ελεγκτικά τεκμήρια που αποκτώνται μέχρι την ημερομηνία της έκθεσης ελεγκτή. Ωστόσο, μελλοντικά γεγονότα ή συνθήκες ενδέχεται να έχουν ως αποτέλεσμα η Εταιρεία και ο Όμιλος να παύσουν να λειτουργούν ως συνεχιζόμενη δραστηριότητα. Αξιολογούμε τη συνολική παρουσίαση, τη δομή και το περιεχόμενο των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων των γνωστοποιήσεων καθώς και το κατά πόσο οι εταιρικές και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις απεικονίζουν τις υποκείμενες συναλλαγές και τα γεγονότα με τρόπο που επιτυγχάνεται η εύλογη παρουσίαση. Συλλέγουμε επαρκή και κατάλληλα ελεγκτικά τεκμήρια αναφορικά με την χρηματοοικονομική πληροφόρηση των οντοτήτων ή των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων εντός του Ομίλου για την έκφραση γνώμης επί των εταιρικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Είμαστε υπεύθυνοι για την καθοδήγηση, την επίβλεψη και την εκτέλεση του ελέγχου της Εταιρείας και των θυγατρικών της. Παραμένουμε αποκλειστικά υπεύθυνοι για την ελεγκτική μας γνώμη. Έκθεση επί Άλλων Νομικών και Κανονιστικών Απαιτήσεων 1. Έκθεση Διαχείρισης Διοικητικού Συμβουλίου 34

35 Λαμβάνοντας υπόψη ότι η διοίκηση έχει την ευθύνη για την κατάρτιση της Έκθεσης Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου και της Δήλωσης Εταιρικής Διακυβέρνησης που περιλαμβάνεται στην έκθεση αυτή, κατ εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου 5 του άρθρου 2 του Ν.4336/2015 (μέρος Β), σημειώνουμε ότι: 1. Στην Έκθεση Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου περιλαμβάνεται δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης, η οποία παρέχει τα πληροφοριακά στοιχεία που ορίζονται στο άρθρο 43ββ του κ.ν. 2190/ Κατά τη γνώμη μας η Έκθεση Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου έχει καταρτιστεί σύμφωνα με τις ισχύουσες νομικές απαιτήσεις των άρθρων 43α και 107Α και της παραγράφου 1 (περιπτώσεις γ και δ ) του άρθρου 43ββ του κ.ν. 2190/1920 και το περιεχόμενο αυτής αντιστοιχεί με τις συνημμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της χρήσης που έληξε την 30/06/ Με βάση τη γνώση που αποκτήσαμε κατά τον έλεγχό μας, για την Εταιρεία «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΑΧΑΡΗΣ Α.Ε.» και το περιβάλλον της, δεν έχουμε εντοπίσει ουσιώδεις ανακρίβειες στην Έκθεση Διαχείρισης του Διοικητικού της Συμβουλίου. 2. Παροχή Μη Ελεγκτικών Υπηρεσιών Δεν παρείχαμε στην Εταιρεία και τις θυγατρικές της μη ελεγκτικές υπηρεσίες που απαγορεύονται σύμφωνα με το άρθρο 5 του κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) αριθ. 537/2014. Οι επιτρεπόμενες μη ελεγκτικές υπηρεσίες που έχουμε παράσχει στην Εταιρεία και στις θυγατρικές της, κατά τη διάρκεια της χρήσεως που έληξε την 30η Ιουνίου 2018 γνωστοποιούνται στη Σημείωση 9 των συνημμένων οικονομικών καταστάσεων. 3. Διορισμός Ελεγκτή Διοριστήκαμε για πρώτη φορά ως Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές της Εταιρείας με την από 19/11/2004 απόφαση της ετήσιας τακτικής γενικής συνέλευσης των μετόχων. Έκτοτε ο διορισμός μας είχε αδιαλείπτως ανανεωθεί για μία συνολική περίοδο 2 ετών με βάση τις κατ έτος λαμβανόμενες αποφάσεις της τακτικής γενικής συνέλευσης των μετόχων. Επαναδιοριστήκαμε ως Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές της Εταιρείας με την από 20/11/2008 απόφαση της ετήσιας τακτικής γενικής συνέλευσης των μετόχων. Έκτοτε ο διορισμός μας είχε αδιαλείπτως ανανεωθεί για μία συνολική περίοδο 2 ετών με βάση τις κατ έτος λαμβανόμενες αποφάσεις της τακτικής γενικής συνέλευσης των μετόχων. Τέλος, επαναδιοριστήκαμε ως Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές της Εταιρείας με την από 30/11/2012 απόφαση της ετήσιας τακτικής γενικής συνέλευσης των μετόχων. Έκτοτε ο διορισμός μας είχε αδιαλείπτως ανανεωθεί για μία συνολική περίοδο 7 ετών με βάση τις κατ έτος λαμβανόμενες αποφάσεις της τακτικής γενικής συνέλευσης των μετόχων. 4. Λοιπά Κανονιστικά θέματα Το σύνολο των Ιδίων Κεφαλαίων της Εταιρείας έχει καταστεί αρνητικό, συνεπώς συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 48 του κωδ. Ν.2190/1920. Αθήνα, 20 Δεκεμβρίου 2018 O Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής Χρήστος Βαργιεμέζης Α.Μ. Σ.Ο.Ε.Λ

36 Δ. Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις

37 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΑΧΑΡΗΣ Α.Ε. ΕΤΗΣΙΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ για τη χρήση από 1 Ιουλίου 2017 έως 30 Ιουνίου 2018 Μητροπόλεως 34, Θεσσαλονίκη Τ.Κ ΑΡ. Γ.ΕΜ.Η ΑΡ.Μ.Α.Ε. 8246/06/Β/86/11

38 Δ. Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις (Σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση) Oι συνημμένες ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις της περιόδου 01/07/ /06/2018 εκγρίθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο την 17/12/2018 και θα αναρτηθούν στο διαδίκτυο στη διεύθυνση όπου και θα παραμείνουν στη διάθεση του επενδυτικού κοινού για χρονικό διάστημα τουλάχιστον πέντε (5) ετών από τη ημερομηνία συντάξεως και δημοσιοποιήσεώς τους.

39 Κατάσταση συνολικού εισοδήματος Για τη χρήση από 1 Ιουλίου 2017 έως 30 Ιουνίου 2018 (Ποσά σε Ευρώ) Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων. 1

40 Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης Για τη χρήση που έληξε στις 30 Ιουνίου 2018 (Ποσά σε Ευρώ) ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Σημ. 30/6/ /6/ /6/ /6/2017 Ιδιοχρησιμοποιούμενα ενσώματα πάγια στοιχεία Επενδύσεις σε Ακίνητα Άυλα περιουσιακά στοιχεία Επενδύσεις Σε Θυγατρικές Επιχειρήσεις Αναβαλλόμενες Φορολογικές Απαιτήσεις Μη Κυκλοφορούντα Περιουσιακά Στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Λοιπές Μακροπρόθεσμες Απαιτήσεις Σύνολο Μη Κυκλοφορούντων Στοιχείων Αποθέματα Πελάτες και λοιπές Εμπορικές Απαιτήσεις Λοιπές Απαιτήσεις Χρηματοοικονομικά στοιχεία σε ευλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων Δεσμευμένες καταθέσεις Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα Σύνολο Κυκλοφορούντων Στοιχείων Σύνολο Ενεργητικού Καθαρή Θέση Μετοχικό κεφάλαιο Διαφορά Υπερ Το Άρτιο Αποθεματικά Σωρευμένα κέρδη (ζημίες) ( ) ( ) ( ) ( ) Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων ιδιοκτητών μητρικής ( ) ( ) ( ) ( ) Μη ελέγχουσες συμμετοχές Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων ( ) ( ) ( ) ( ) Αναβαλλόμενες Φορολογικές Υποχρεώσεις Υποχρεώσεις παροχών στο προσωπικό Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Σύνολο Μακροπροθέσμων Υποχρεώσεων Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις Τρέχουσες Φορολογικές Υποχρεώσεις Βραχυπρόθεσμες Δανειακές Υποχρεώσεις Λοιπές Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Προβλέψεις Σύνολο Βραχυπροθέσμων Υποχρεώσεων Σύνολο Υποχρεώσεων Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων και Υποχρεώσεων Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων. 2

41 Ενοποιημένη κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων Για τη χρήση που έληξε στις 30 Ιουνίου 2018 (Ποσά σε Ευρώ) Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων Εταιρείας Για τη χρήση που έληξε στις 30 Ιουνίου 2018 (Ποσά σε Ευρώ) Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων. 3

42 Κατάσταση ταμειακών ροών Για τη χρήση που έληξε στις 30 Ιουνίου 2018 (Ποσά σε Ευρώ) Άμεση Μέθοδος Λειτουργικές δραστηριότητες 01/07/ /06/2018 Ο ΟΜΙΛΟΣ Η ΕΤΑΙΡΙΑ 01/07/ /06/ /07/ /06/ /07/ /06/2017 Εισπράξεις από απαιτήσεις Πληρωμές για αγορές, δαπάνες επιχ/σης ( ) ( ) ( ) ( ) Πληρωμές (εισπράξεις επιστροφών) φόρων ( ) ( ) - - Τόκοι πληρωθέντες ( ) ( ) ( ) ( ) Σύνολο εισροών / εκροών από λειτουργικές δραστηριότητες (α) ( ) ( ) ( ) Επενδυτικές δραστηριότητες Πληρωμές για την απόκτηση ενσώματων και άϋλων παγίων στοιχείων ( ) ( ) (67.217) (14.817) Πληρωμές για την αγορά επενδυτικών τίτλων (μετοχών, αξιογράφων) - ( ) - - Μερίσματα εισπραχθέντα Λοιπές εισροές επενδύσεων (53.805) ( ) Εισπράξεις από πώληση ενσώματων και άϋλων παγίων στοιχείων ( ) Σύνολο εισροών / εκροών από επενδυτικές δραστηριότητες (β) ( ) ( ) Χρηματοδοτικές δραστηριότητες Εισπράξεις από επικείμενη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου Εισπράξεις από εκδοθέντα / αναληφθέντα δάνεια Εξοφλήσεις δανείων (36.324) ( ) - - Μερίσματα πληρωθέντα - ( ) - - Είσπραξη από επιχορηγήσεις παγίων Σύνολο εισροών/εκροών από χρηματοδοτικές δραστηριότητες (γ) (36.324) Καθαρή αύξηση / (μείωση) στα ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα χρήσης (α)+(β)+(γ) Ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα έναρξης περιόδου ( ) ( ) Ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα λήξης περιόδου Στα ταμειακά διαθέσιμα έναρξης περιόδου της εταιρείας περιλαμβάνονται δεσμευμένες καταθέσεις ποσού και στα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα λήξης περιόδου της εταιρείας περιλαμβάνονται δεσμευμένες καταθέσεις ποσού Η μεταβολή του κονδυλίου δεσμευμένες καταθέσεις ποσού περιλαμβάνεται στις ροές από χρηματοδοτικές δραστηριότητες στο κονδύλι εξοφλήσεις δανείων. Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων. 4

43 1. Πληροφορίες για την Εταιρεία H «Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης Α.Ε.» με διακριτικό τίτλο «ΕΒΖ» ιδρύθηκε το 1960 με σκοπό τη δημιουργία συνθηκών για την τευτλοκαλλιέργεια στην Ελλάδα και την αυτάρκεια του ελληνικού κράτους σε ζάχαρη. Βασικός μέτοχός της, πλέον, είναι η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. υπό Ειδική Εκκαθάριση. Η διάρκεια της Εταιρείας έχει ορισθεί μέχρι την 31/12/2030 και μπορεί να παρατείνεται μετά από απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων. Η Εταιρεία δραστηριοποιείται στην Ελλάδα και τη Σερβία στην παραγωγή και εμπορία λευκής κρυσταλλικής ζάχαρης και των παραπροϊόντων της. Είναι ο μοναδικός παραγωγός ζάχαρης στην Ελλάδα και λειτουργεί στα πλαίσια της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (Κ.Α.Π.) της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) και ακολουθεί τους κανόνες που έχει θεσπίσει η Ε.Ε. όσον αφορά την παραγωγή και την διάθεση της ζάχαρης. Έδρα της εταιρείας είναι ο Δήμος Θεσσαλονίκης, οδός Μητροπόλεως 34. Η εταιρεία είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών αλλά από 01/03/2016, το Χρηματιστήριο Αθηνών έθεσε τις μετοχές σε αναστολή διαπραγμάτευσης. Με την από 20/6/2018 γνωστοποίηση της Διεύθυνσης Εισηγμένων Τίτλων του Χρηματιστηρίου Αθηνών εξετάστηκε το ενδεχόμενο διαγραφής των μετοχών της Εταιρείας από το Χρηματιστήριο Αθηνών το προσεχές διάστημα. Τέλος, την 27/11/2018 το Χρηματιστήριο Αθηνών ανακοίνωσε την οριστική διαγραφή των μετοχών της εταιρείας από τα συστήματα διαπραγμάτευσης του Χρηματιστηρίου. Η Εταιρεία την περίοδο 2017/2018 απασχολούσε κατά μέσο όρο 436 άτομα ( : 373). Εκ των οποίων τα 217 άτομα αποτελούν μόνιμο προσωπικό και 219 αφορούν εποχικό προσωπικό. Αναλυτικά η κατανομή του προσωπικού παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα: Οι Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις της εταιρείας της 30ης Ιουνίου 2018 περιλαμβάνουν τις οικονομικές καταστάσεις της ΕΒΖ και των θυγατρικών της που αναφέρονται παρακάτω: Επωνυμία θυγατρικής εταρίας Δραστηριότητα 30/6/ /6/2016 Σερβία AD FABRIKA SECERA "SAJKASKA" Ζαχαρουργείο 99,61% 99,61% AD FABRIKA SECERA "CRVENKA" Ζαχαρουργείο 99,47% 99,47% Όλες οι ανωτέρω θυγατρικές εταιρείες περιλαμβάνονται στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις με την μέθοδο της πλήρους ενοποίησης. Την προηγούμενη χρήση η θυγατρική εταιρεία ΕΒΖ ΚΥΠΡΟΥ Α.Ε. έχει τεθεί σε αδράνεια και δεν καταρτίζει πλέον οικονομικές καταστάσεις. Τα επόμενα έτη αναμένεται να γίνει και η εκκαθάριση της εταιρείας. Η εταιρεία δεν είχε δραστηριότητα τα τελευταία 5 έτη τουλάχιστον. Σύμφωνα με τις τελευταίες οικονομικές της καταστάσεις (30/06/2016), το σύνολο ιδίων κεφαλαίων ανέρχονταν σε 21 και το σύνολο Ενεργητικού σε 24. Η Εταιρική χρήση των θυγατρικών AD FABRIKA SECERA SAJKASKA και AD FABRIKA SECERA CRVENKA είναι δωδεκάμηνης διάρκειας, αρχίζει την 1η Ιανουαρίου και λήγει την 31 Δεκεμβρίου κάθε έτους. Για σκοπούς ενοποίησης οι συγκεκριμένες εταιρείες ετοιμάζουν ειδικές οικονομικές καταστάσεις για τη χρήση της μητρικής (01/07-30/06), οι οποίες ελέγχονται από Ορκωτούς Ελεγκτές. 5

44 2. Πλαίσιο Κατάρτισης των οικονομικών καταστάσεων 2.1 Βάση παρουσίασης Οι οικονομικές καταστάσεις του Ομίλου και της Εταιρείας έχουν συνταχθεί με βάση τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (Δ.Π.Χ.Α), περιλαμβανομένων των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (Δ.Λ.Π) και διερμηνειών που έχουν εκδοθεί από την Επιτροπή Διερμηνειών των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι την 30 Ιουνίου Επιπλέον, οι οικονομικές καταστάσεις, έχουν συνταχθεί με βάση την αρχή της επιχειρηματικής συνέχειας των δραστηριοτήτων της, έχοντας λάβει υπόψη όλους τους μακροοικονομικούς και μικροοικονομικούς παράγοντες και την επίδρασή τους στην απρόσκοπτη λειτουργία της εταιρείας. Οι οικονομικές καταστάσεις εγκρίθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο στις 17/12/2018 και έχουν αναρτηθεί στο διαδίκτυο στη διεύθυνση και στον διαδικτυακό χώρο του ΧΑ και τελούν υπό την έγκριση της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων. Τυχόν διαφορές σε αθροίσματα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. 2.2 Βάση επιμέτρησης Η παρούσα χρηματοοικονομική πληροφόρηση έχει συνταχθεί με βάση την αρχή του ιστορικού κόστους, όπως έχει τροποποιηθεί με την εκτίμηση σε εύλογη αξία των επενδυτικών ακινήτων και των χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού και παθητικού σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων, εκτός από ορισμένα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού που παρουσιάζονται στην εύλογη αξία, όπως τα χρηματοοικονομικά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων και τα επενδυτικά ακίνητα. 2.3 Λειτουργικό νόμισμα Το νόμισμα παρουσίασης είναι το Ευρώ (νόμισμα της χώρας έδρας της Εταιρείας) και όλα τα ποσά εμφανίζονται σε Ευρώ, εκτός όπου ορίζεται διαφορετικά. Τυχόν διαφορές στα αθροίσματα οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. 2.4 Χρήση εκτιμήσεων και παραδοχών Η σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα Δ.Π.Χ.Α. απαιτεί τη διενέργεια εκτιμήσεων και υιοθέτηση παραδοχών από τη Διοίκηση, οι οποίες δύνανται να επηρεάσουν την εφαρμογή των λογιστικών αρχών και τα λογιστικά υπόλοιπα των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων, καθώς επίσης και τα ποσά των εσόδων και εξόδων. Τα πραγματικά αποτελέσματα ενδέχεται να διαφέρουν από τις ανωτέρω εκτιμήσεις. Οι εκτιμήσεις και οι σχετικές υποθέσεις επανεξετάζονται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Αποκλίσεις των λογιστικών εκτιμήσεων αναγνωρίζονται την περίοδο κατά την οποία επανεξετάζονται, εφόσον αφορούν μόνο την τρέχουσα περίοδο ή αν αφορούν και στις μελλοντικές περιόδους οι αποκλίσεις επηρεάζουν την τρέχουσα και μελλοντικές περιόδους. Εκτιμήσεις που γίνονται από την Διοίκηση κατά την εφαρμογή των Δ.Π.Χ.Α. που έχουν σημαντική επιρροή στις οικονομικές καταστάσεις και εκτιμήσεις που παρουσιάζουν σημαντικό κίνδυνο για ουσιώδεις προσαρμογές στην επόμενη χρήση αναφέρονται στη Σημείωση 5. 6

45 3. Συνεχιζόμενη δραστηριότητα Οι ετήσιες οικονομικές καταστάσεις έχουν ετοιμασθεί με βάση την αρχή της συνέχισης της δραστηριότητας της Εταιρείας, ως επιχειρηματική οντότητα. Η παραδοχή της συνεχιζόμενης δραστηριότητας εξαρτάται κατά κύριο λόγο από την επιτυχή προσπάθεια της Διοίκησης να εξασφαλίσει επαρκή χρηματοδότηση για να καλύψει τις συνεχείς ανάγκες της Εταιρείας στο ορατό μέλλον, καθώς και μία βιώσιμη λύση για τη συνέχεια. Αναφορικά με το οικονομικό περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί η Εταιρεία, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η αβεβαιότητα, που απορρέει από τη δημοσιονομική κρίση στην Ελλάδα, δεν έχει εκλείψει και αναμένεται να συνεχίσει να έχει σημαντική επίδραση στην επιχειρηματική δραστηριότητα, τα λειτουργικά αποτελέσματα και την οικονομική κατάσταση της Εταιρείας. Επιπρόσθετα, η απελευθέρωση των εισαγωγών ζάχαρης από την 1η Νοεμβρίου 2017, οδήγησε σε αθρόες εισαγωγές ζάχαρης με αποτέλεσμα οι τιμές πώλησης να είναι σε χαμηλά ιστορικά. Αυτό το γεγονός έχει επιδράσει αρνητικά στη δυνατότητα της Εταιρείας να αντλήσει κεφάλαια, στο κόστος δανεισμού, στις εισπράξεις των απαιτήσεων και κατ επέκταση στην εισαγωγή ζάχαρης καθώς και λοιπών α και β υλών. Ειδικότερα, τα χρηματοοικονομικά και διαρθρωτικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Εταιρεία και η σημαντική πτώση των τιμών ζάχαρης στην Ελλάδα σε συνδυασμό με το υψηλό παραγωγικό, βιομηχανικό και λειτουργικό κόστος είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των πωλήσεων και του περιθωρίου κέρδους και συνακόλουθα τον περιορισμό της ταμιακής ρευστότητας της Εταιρείας. Συνέπεια αυτών είναι τα ζημιογόνα αποτελέσματα των τελευταίων ετών και η απολύτως αναγκαία αναδιάρθρωση και προσαρμογή της Εταιρείας και του ομίλου, στις νέες δύσκολες συνθήκες της αγοράς. Στις 27 Ιουλίου 2012, με απόφαση της Επιτροπής Πιστωτικών και Ασφαλιστικών Θεμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος (Φ.Ε.Κ 2208/ ), αποφασίστηκε η ανάκληση της άδειας λειτουργίας του πιστωτικού ιδρύματος με την επωνυμία «Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε.», η οποία είναι ο βασικός μέτοχος της ΕΒΖ ΑΕ και αποτελούσε το μοναδικό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα με το οποίο διατηρούσε δανειακή σύμβαση η Εταιρεία. Παράλληλα, με την 4/ απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος (Φ.Ε.Κ 2209/ ), δόθηκε η εντολή για τη μεταβίβαση στην «Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε.» περιουσιακών στοιχείων του πιστωτικού ιδρύματος με την επωνυμία «Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε». Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, η συμμετοχή του πιστωτικού ιδρύματος με την επωνυμία «Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε» στην ΕΒΖ δεν μεταβιβάστηκε στην «Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε.» και παρέμεινε στην υπό ειδική εκκαθάριση «Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε.». Αντίστοιχα οι δανειακές υποχρεώσεις της Εταιρείας προς την πρώην «Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος», μεταβιβάστηκαν στην Τράπεζα Πειραιώς. Α. Ιστορικό με Πιστώτρια Τράπεζα Η Εταιρεία είχε αναθέσει σε Εταιρεία Συμβούλων την εκπόνηση νέου επιχειρηματικού σχεδίου, καθώς και την εκπόνηση μελέτης αναδιάρθρωσης των δραστηριοτήτων της Εταιρείας. Τον Φεβρουάριο του 2016 κατατέθηκε το νέο επιχειρηματικό σχέδιο στην Τράπεζα Πειραιώς, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα πρόσφατα δεδομένα στοιχεία που μεσολάβησαν, δεδομένου ότι κάθε καθυστέρηση στην εύρεση λύσης επιδείνωνε το πρόβλημα ρευστότητας και βιωσιμότητας της εταιρείας. Στις 31/3/2016 η πιστώτρια τράπεζα κοινοποίησε στην εταιρεία σχήμα αναδιάρθρωσης δανεισμού αιτούμενη την έγγραφη αποδοχή του. Το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας στη συνεδρίαση της 20/07/2016 ομόφωνα αποφάσισε την πλήρη αποδοχή του προτεινόμενου από την πιστώτρια τράπεζα Σχήματος Δανειακής Αναδιάρθρωσης. Η Απόφαση αυτή επικυρώθηκε και από την Έκτακτη Γενική Συνέλευση των μετόχων που πραγματοποιήθηκε στις 26/08/2016. Το εν λόγω σχήμα περιλάμβανε α) τη χρηματοδότηση 12 εκατ. προς κάλυψη αναγκών κεφαλαίου κίνησης υπό προϋποθέσεις, β) τη μεταβίβαση των μη παραγωγικών περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας στην Τράπεζα συμπεριλαμβανόμενης της πώλησης των Σερβικών θυγατρικών εταιρειών σε τρίτους προς απομείωση των δανειακών υπολοίπων και γ) μελλοντική διαγραφή μέρους του χρέους υπό προϋποθέσεις. 7

46 Βάσει του ανωτέρω σχήματος, διενεργήθηκαν διαγωνισμοί τον Φεβρουάριο και Μάρτιο του 2017, κατά τους οποίους επικυρώθηκε η πώληση των παρακάτω: α) τα γραφεία στη Θεσσαλονίκη, οδός Μητροπόλεως 34, έναντι τιμήματος και β) το επιχειρηματικό ακίνητο στη Θεσσαλονίκη, (οδός Κουντουριώτου 9) έναντι τιμήματος Τα υπόλοιπα ακίνητα θα μεταβιβάζονταν στην Τράπεζα Πειραιώς. Τα συμφωνητικά μεταβίβασης των ακινήτων, με εξαίρεση του επιχειρηματικού ακινήτου στην οδό Κουντουριώτου, δεν ολοκληρώθηκαν. Αναφορικά με την πώληση των θυγατρικών στη Σερβία, αρχές Ιουλίου 2017, το ΔΣ εξέτασε τα οικονομικά δεδομένα των πωλούμενων εταιριών καθώς και τις προσφορές που έλαβε για την πώλησή τους και έκρινε ότι είναι δυνατή η επίτευξη υψηλότερου τιμήματος. Γι αυτό τον λόγο ζητήθηκε από τους ενδιαφερόμενους αγοραστές, η υποβολή βελτιωμένων προσφορών. Το ΔΣ έκρινε ότι οι νέες προσφορές υπολείπονται της εκτίμησής του για το εύλογο του τιμήματος, της εκτίμησης διεθνούς οίκου αξιολόγησης καθώς και της χρηματιστηριακής τιμής των υπό πώληση εταιριών την στιγμή του διαγωνισμού και εντέλει δεν διασφαλίζεται η επίτευξη του στόχου που είναι η ανάκαμψη της ΕΒΖ και η ανάκτηση της θέσης της στην ελληνική και περιφερειακή αγορά. Για αυτούς τους λόγους κήρυξε τον διαγωνισμό άκυρο. Παρόλα αυτά κρίθηκε σκόπιμο η συνέχιση των συζητήσεων και διαπραγματεύσεων με τους υποψήφιους αγοραστές και αυτό είχε ως αποτέλεσμα την υποβολή νέας βελτιωμένης προσφοράς. Παρόλα αυτά οι όροι που τέθηκαν, κρίθηκε από το ΔΣ ότι δεν ήταν προς το συμφέρον της εταιρείας, ώστε να διασφαλίζεται η βιωσιμότητά της και ο διαγωνισμός κηρύχθηκε τελικά άγονος. Τον Σεπτέμβριο του 2017, αποφασίσθηκε στο Διοικητικό Συμβούλιο να ξεκινήσει: 1) η επαναδιαπραγμάτευση του σχήματος δανειακής αναδιάρθρωσης με την πιστώτρια τράπεζα και της σύμβασης αναδιάρθρωσης χρέους, 2) την διερεύνηση χρηματοδοτικών λύσεων μέσω στρατηγικού επενδυτή για τον όμιλο, διότι κρίθηκε ότι η βιωσιμότητα της ΕΒΖ ΑΕ διασφαλίζεται μόνο με την προϋπόθεση της συνοχής και της λειτουργίας του ομίλου ως ενιαίου συνόλου στις αγορές της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Τον Φεβρουάριο του 2018, αποφασίσθηκε η ανάθεση, σε εξωτερικό σύμβουλο, η εκπόνησης μελέτης βιωσιμότητας, καθώς και η αναγκαίας για το σκοπό αυτό παρακολούθησης (monitoring) της Εταιρείας στα λειτουργικά και χρηματοοικονομικά της θέματα. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας συνεχίζει να βρίσκεται σε επαφές με την πιστώτρια τράπεζα για την αναδιάρθρωση του δανεισμού της και την εξεύρεση κοινής αποδεκτής και βιώσιμης λύσης. Αρχές Σεπτεμβρίου η πιστώτρια τράπεζα συμφώνησε στην αίτηση υπαγωγής της εταιρείας στο άρθρο 106 α του Πτωχευτικού Κώδικα. Β. Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου Εισφορά Μετόχου Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων της Εταιρείας, μετά τις σωρευμένες ζημιές, είναι αρνητικό, κατά το ποσό των χιλ. και κατά συνέπεια συντρέχει, για την εταιρεία, λόγος εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 48 του Ν. 2190/1920. Τον Απρίλιο του 2015, καταβλήθηκε στην Εταιρεία ποσό ύψους χιλ. από τον βασικό μέτοχό της (ειδικό εκκαθαριστή του υπό ειδική εκκαθάριση πιστωτικού ιδρύματος «ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.»), έναντι μελλοντικής αυξήσεως μετοχικού κεφαλαίου αυτής, προς κάλυψη της αναγκαίας κεφαλαιακής ενίσχυσής της και στο πλαίσιο διαφύλαξης της ακεραιότητας και της προστασίας της υπό ρευστοποίηση συμμετοχής του υπό εκκαθάριση πιστωτικού ιδρύματος στην ΕΒΖ Α.Ε. (βάσει της από Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου). Η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με επιστολή της προς τη μόνιμη αντιπροσωπία της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση γνωστοποίησε ότι ήταν σε διαδικασία αξιολόγησης της ανωτέρω εισφοράς κεφαλαίου, για το κατά πόσον αυτή αφορά κρατική ενίσχυση υπέρ της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης. Η επιστολή αυτή κοινοποιήθηκε στο Υπουργείο Οικονομικών Γεν. Γραμματεία Οικονομικής Πολιτικής, Κεντρική Μονάδα Κρατικών Ενισχύσεων. Η αξιολόγηση της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περί κρατικής ενίσχυσης υπέρ της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 2017 και ήταν θετική για την εταιρεία. Συγκεκριμένα, στο υπ αριθμό 07/04/2017COMP/E3/HJR/BD/jj/2017/ έγγραφός της αναφέρει ότι, η συγκεκριμένη υπόθεση θεωρείται ότι έχει κλείσει. 8

47 Με την από 26/08/2016 απόφαση της Έκτακτης Γενικής Συνέλευσης των Μετοχών, πιστοποιήθηκε η μείωση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας κατά ,87 και έτσι το μετοχικό κεφάλαιο ανέρχεται πλέον στο ποσό των ,70 και αποτελείται από ανώνυμες μετοχές ονομαστικής αξίας 0,30 ευρώ εκάστης. Στην ανωτέρω γενική συνέλευση, επειδή η προθεσμία ολοκλήρωσης της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου είχε παρέλθει, οι μέτοχοι θέλησαν να ανανεώσουν την προηγούμενη απόφαση σχετικά με την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, αλλά τελικά αποφασίσθηκε, εκ παραδρομής, η εκ νέου αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας κατά ,10. Όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, το ποσό των χιλ. έχει ήδη κατατεθεί από τον βασικό μέτοχο της Εταιρείας και εμφανίζεται στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις, δεδομένου ότι η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου δεν είχε ακόμη ολοκληρωθεί. Η ανωτέρω απόφαση ανακλήθηκε στη γενική συνέλευση των μετόχων τον Αύγουστο του 2017, δεδομένου ότι ουδεμία αύξηση πραγματοποιήθηκε. Η τελική διαδικασία αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου θα αποφασισθεί σε μία από τις επόμενες γενικές συνελεύσεις των μετόχων. Σε κάθε περίπτωση ακόμη και μετά την ολοκλήρωση της ανωτέρω αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας, δεν αναμένεται να αρθούν οι λόγοι εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 48 του Ν.2190/1920. Γ. Κεφάλαιο Κίνησης Οι συνολικές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις του Ομίλου και της Εταιρείας την 30/06/2017, ανέρχονται σε χιλ. και χιλ., ενώ το σύνολο των κυκλοφορούντων στοιχείων ενεργητικού ανέρχεται σε χιλ. και χιλ. αντίστοιχα. Αυτό έχει ως συνέπεια το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων του Ομίλου και της Εταιρείας, να υπερβαίνει το σύνολο των κυκλοφορούντων στοιχείων του ενεργητικού κατά ποσό χιλ. και χιλ. αντίστοιχα. Δ. Εκτιμήσεις και Ενέργειες της Διοίκησης Από τα παραπάνω προκύπτει ότι υφίστανται γεγονότα και συνθήκες που υποδηλώνουν σημαντικές δυσκολίες για την αποπληρωμή των συμβατικών υποχρεώσεων και συνεπώς για την απρόσκοπτη συνέχιση της δραστηριότητας της Εταιρείας και ως εκ τούτου ενδεχόμενη αδυναμία χρήσης των στοιχείων του ενεργητικού της και ικανοποίηση των υποχρεώσεών της στα πλαίσια της λειτουργικής της δραστηριότητας. Η ικανότητα της Εταιρείας να προχωρήσουν σε αναχρηματοδότηση των ληξιπρόθεσμων τραπεζικών δανειακών τους υποχρεώσεων και η επάρκεια του κεφαλαίου κίνησης της Εταιρείας, εξαρτώνται κατά κύριο λόγο από την επιτυχή ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης με την πιστώτρια τράπεζα, αλλά και την επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος εξυγίανσης, το οποίο βέβαια δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί. Tο Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας βρίσκεται σε επαφές με την πιστώτρια τράπεζα, για την αναδιάρθρωση του δανεισμού της, καθώς και με στρατηγικό επενδυτή. Την 01/08/2018, υπογράφηκε μεταξύ της Εταιρείας και της Εταιρείας 5IB INNOVATION BRAIN LLC, με έδρα την Ελβετία, έγγραφο προθέσεων (Letter of Intent) με απώτερο σκοπό την εξυγίανση της Εταιρείας, σύμφωνα με την υπάρχουσα νομοθεσία, με την συνεργασία στρατηγικού επενδυτή, τη μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων της και την κατάρτιση συμφωνίας με την απαιτούμενη πλειοψηφία των πιστωτών, με τη διασφάλιση δικαιωμάτων των εργαζομένων. Παράλληλα υπογράφηκε συμφωνία συνέργειας μεταξύ των δύο μερών για τη στήριξη της εμπορικής δραστηριότητας της ΕΒΖ. Στη συνέχεια, την 28/08/2018 το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας αποφάσισε να προχωρήσει σε υποβολή αίτησης, ενώπιον του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, για τη λήψη των προληπτικών μέτρων, που προβλέπονται στο άρθρο 106α του Πτωχευτικού Κώδικα. Η απόφαση του δικαστηρίου, της 3/9/2018, ήταν θετική για την εταιρεία και η προστασία από τους πιστωτές είναι σε ισχύ έως και την 3/1/2019. Το επόμενο διάστημα αναμένεται να οριστικοποιηθεί το σχέδιο εξυγίανσης (συμπεριλαμβανομένου του νέου επιχειρηματικού σχεδίου και του ταμιακού προγραμματισμού) και θα υποβληθεί εκ νέου αίτηση υπαγωγής στο άρθρο του πτωχευτικού κώδικα. Μοναδικός στόχος της Εταιρείας είναι η εύρεση και ανάπτυξη οποιασδήποτε νέας δράσης, ώστε να καταστεί η επιχείρηση βιώσιμη. 9

48 Στο πλαίσιο της λειτουργικής αναδιάρθρωσης της ΕΒΖ ΑΕ και της εκπόνησης σχεδίου επιχειρηματικής δράσης (business plan), εξετάζονται πάσης φύσεως εμπορικές ή άλλες στρατηγικού χαρακτήρα συμφωνίες. Λόγω της δυσμενής οικονομικής θέσης της Εταιρείας, η Διοίκηση έχει ήδη προβεί σε μια σειρά ενεργειών, προκειμένου να βελτιώσει τη ρευστότητά της, οι σημαντικότερες των οποίων είναι: Έλεγχος κόστους μισθοδοσίας, υπερωριών και εκτός έδρας μετακινήσεων υπαλλήλων. Για τον λόγο αυτό προχώρησε στην υπογραφή συλλογικής σύμβασης στην οποία προβλέπεται η μείωση του κόστους μισθοδοσίας για τρία έτη ως εξής: από 01/04/2016 κατά 19%, από 01/01/2017 κατά 10% και από 01/01/2018 κατά 10%. Σημαντικός περιορισμός εποχιακού προσωπικού και αμοιβών, καθώς και του χρόνου απασχόλησής τους. Επαναδιαπραγμάτευση και επίτευξη χαμηλών τιμών αγοράς ζάχαρης για τη νέα περίοδο, από τις προμηθεύτριες εταιρείες του εξωτερικού Παρά ταύτα, τα παρακάτω ενδεχόμενα, όπως : α) η μη επιτυχής ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης της Εταιρείας με τος πιστωτές της και τον στρατηγικό επενδυτή, β) πιθανές ενέργειες τρίτων μετά την 03/01/2019, οι οποίες θα οδηγούσαν σε διακοπή/αναστολή της λειτουργίας της Εταιρείας, γ) η μη υπαγωγή της εταιρείας στις διατάξεις του 106β του Πτωχευτικού Κώδικα, υποδηλώνουν την ύπαρξη σημαντικής αβεβαιότητας σχετικά με τη δυνατότητα ομαλής συνέχισης της δραστηριότητας της Εταιρείας. Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, οι οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας έχουν ετοιμαστεί στη βάση της δυνατότητας ομαλής συνέχισης των δραστηριοτήτων της. Ως εκ τούτου οι συνημμένες οικονομικές καταστάσεις δεν περιλαμβάνουν προσαρμογές σχετικές με την ανακτησιμότητα και την ταξινόμηση των περιουσιακών στοιχείων του ενεργητικού, τα ποσά και την ταξινόμηση των υποχρεώσεων ή άλλες προσαρμογές οι οποίες τυχόν θα απαιτούνταν αν η Εταιρεία δεν ήταν σε θέση να συνεχίσουν ομαλά τις δραστηριότητές τους. 4. Σημαντικές λογιστικές αρχές Οι λογιστικές αρχές που αναφέρονται παρακάτω έχουν εφαρμοσθεί με συνέπεια για όλες τις περιόδους που αναφέρονται σε αυτές τις οικονομικές καταστάσεις και έχουν εφαρμοσθεί με συνέπεια από τον Όμιλο και την Εταιρεία. Επίσης, καταρτίστηκε με βάση τις ίδιες λογιστικές αρχές που ακολουθήθηκαν για την ετοιμασία και παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων του Ομίλου και της Εταιρείας για τη χρήση που έληξε στις 30 Ιουνίου Συναλλαγές σε ξένο νόμισμα Οι συναλλαγές σε ξένα νομίσματα μετατρέπονται στο λειτουργικό νόμισμα της Εταιρείας και των θυγατρικών της, με βάση τις συναλλαγματικές ισοτιμίες που ίσχυαν την ημερομηνία διενέργειας των εκάστοτε συναλλαγών. Τα εκφρασμένα σε ξένο νόμισμα νομισματικά περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις τα οποία εμφανίζονται στο ιστορικό κόστος, μετατρέπονται στο λειτουργικό νόμισμα με βάση τις ισχύουσες συναλλαγματικές ισοτιμίες κατά την ημερομηνία ισολογισμού. Οι προκύπτουσες συναλλαγματικές διαφορές καταχωρούνται στα αποτελέσματα χρήσεως. Οι συναλλαγματικές διαφορές από μη νομισματικά στοιχεία που αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους θεωρούνται ως τμήμα της εύλογης αξίας και συνεπώς καταχωρούνται όπου και οι διαφορές της εύλογης αξίας. Οι συναλλαγματικές διαφορές των νομισματικών περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων οι οποίες προκύπτουν από την αποτίμηση τους στο τέλος της χρήσεως, αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα χρήσεως, εκτός των διαφορών οι οποίες προκύπτουν από αποτίμηση νομισματικών στοιχείων που αποτελούν μέρος επένδυσης σε θυγατρική εταιρεία σε άλλη χώρα και των χρηματοοικονομικών στοιχείων αντιστάθμισης ταμιακών ροών που αναγνωρίζονται απευθείας στην καθαρή θέση. 10

49 4.2 Χρηματοοικονομικά μέσα Οι επενδύσεις ταξινομούνται στις ακόλουθες κατηγορίες, όπως περιγράφονται παρακάτω. Η ταξινόμηση εξαρτάται από το σκοπό για τον οποίο αποκτήθηκε η επένδυση. Η Διοίκηση προσδιορίζει την ταξινόμηση κατά την αρχική αναγνώριση και επανεξετάζει την ταξινόμηση σε κάθε ημερομηνία δημοσίευσης. Η απόφαση για την ταξινόμηση των επενδύσεων λαμβάνεται κατά την απόκτησή τους από τη Διοίκηση. Οι απαιτήσεις από πελάτες και οι λοιπές απαιτήσεις είναι χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία με σταθερές ή προκαθορισμένες πληρωμές. Περιλαμβάνονται στα κυκλοφορούντα στοιχεία του ενεργητικού, εκτός και αν η ημερομηνία είσπραξης αυτών υπερβαίνει τους 12 μήνες από την ημερομηνία των οικονομικών καταστάσεων και περιλαμβάνονται στα μη κυκλοφορούντα στοιχεία του ενεργητικού. Οι απαιτήσεις από πελάτες και οι λοιπές απαιτήσεις επισκοπούνται σε κάθε περίοδο σύνταξης οικονομικών καταστάσεων προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχουν ενδείξεις για απομείωση. Αν υπάρχουν τέτοιες ενδείξεις, τότε προσδιορίζεται το ανακτήσιμο ποσό της απαίτησης και η διαφορά από την αρχική απαίτηση καταχωρείται ως απομείωση στα αποτελέσματα χρήσεως. Απομείωση της αξίας των απαιτήσεων πραγματοποιείται όταν η λογιστική αξία αυτών υπερβαίνει το ποσό της ανακτήσιμης αξίας τους. Τα διαθέσιμα και ισοδύναμα διαθεσίμων περιλαμβάνουν τα μετρητά στην τράπεζα και στο ταμείο καθώς επίσης και τις βραχυπρόθεσμες επενδύσεις υψηλής ρευστότητας, όπως τα προϊόντα της αγοράς χρήματος και οι τραπεζικές καταθέσεις. Τα δάνεια καταχωρούνται αρχικά στο κόστος που είναι η πραγματική αξία του ληφθέντος δανείου μείον τα τυχόν άμεσα έξοδα για την πραγματοποίηση της συναλλαγής. Μεταγενέστερα αποτιμώνται στο αναπόσβεστο κόστος χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου. Τυχόν διαφορά μεταξύ του ληφθέντος δανείου (καθαρό από σχετικά έξοδα) και της αξίας εξόφλησης αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα κατά τη διάρκεια του δανεισμού, βάσει της μεθόδου του πραγματικού επιτοκίου. Τα δάνεια ταξινομούνται ως βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις εκτός αν ο Όμιλος έχει το δικαίωμα να αναβάλλει την εξόφληση της υποχρέωσης για τουλάχιστον 12 μήνες από την ημερομηνία των οικονομικών καταστάσεων. Σε αυτή την περίπτωση ταξινομούνται ως μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις. Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων: Η κατηγορία περιλαμβάνει δυο υποκατηγορίες: χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία εμπορικού χαρτοφυλακίου και λοιπά χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία αποτιμώμενα σε εύλογη αξία. Τα στοιχεία αυτής της κατηγορίας αφορούν κυρίως σε περιουσιακά στοιχεία τα οποία έχουν αποκτηθεί με σκοπό την εκποίησή τους σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα και αυτά που ταξινομήθηκαν στην κατηγορία αυτή από τη Διοίκηση κατά την απόκτησή τους. Οι αγορές και οι πωλήσεις των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων και διαθέσιμων προς πώληση αναγνωρίζονται την ημερομηνία συναλλαγής (trade date), η οποία αντιστοιχεί στην ημερομηνία κατά την οποία η Εταιρεία δεσμεύεται να αγοράσει ή να πουλήσει το περιουσιακό στοιχείο. Περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση: Περιλαμβάνουν μη παράγωγα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία τα οποία είτε προσδιορίζονται σε αυτήν την κατηγορία είτε δεν μπορούν να ενταχθούν σε κάποια από τις ανωτέρω κατηγορίες. Τα διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία και τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων αποτιμώνται στην εύλογη αξία. Η διαφορά της αποτίμησης για μεν τα διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία καταχωρείται στην καθαρή θέση και κρίνεται μεταγενέστερα για την ύπαρξη απομείωσης, ενώ των χρηματοοικονομικών στοιχείων στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων καταχωρείται στα αποτελέσματα χρήσεως. 11

50 Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία παύουν να απεικονίζονται στις οικονομικές καταστάσεις από τη στιγμή που λήγει το δικαίωμα του Ομίλου να λαμβάνει εισροές από αυτά ή από την στιγμή που ο Όμιλος έχει μεταφέρει όλους τους κινδύνους και τα οφέλη που έχει από την κατοχή τους. Ο Όμιλος αξιολογεί για κάθε περίοδο όπου δημοσιεύει οικονομικές καταστάσεις εάν υπάρχουν αντικειμενικές ενδείξεις ότι υφίσταται απομείωση σε ένα χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο ή μια ομάδα χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων. Στην περίπτωση των μετοχικών επενδύσεων που ταξινομούνται στο χαρτοφυλάκιο διαθέσιμο προς πώληση, ως ένδειξη απομείωσης νοείται μία σημαντική ή παρατεταμένη μείωση της εύλογης αξίας του χρεογράφου σε σχέση με το αρχικό κόστος κτήσης. Εφόσον υπάρχει τέτοια ένδειξη για χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση, η σωρευμένη ζημία που υπολογίζεται ως η διαφορά μεταξύ του κόστους κτήσης και της τρέχουσας εύλογης αξίας, μείον τυχόν ζημίες απομείωσης που είχαν αναγνωρισθεί κατά προηγούμενες περιόδους μεταφέρεται στα αποτελέσματα, από τα ίδια κεφάλαια. Αν σε μεταγενέστερη περίοδο η εύλογη αξία ενός ομολόγου ταξινομημένου ως διαθέσιμου προς πώληση αυξηθεί και η αύξηση μπορεί αντικειμενικά να αποδοθεί σε γεγονός που συνέβη μετά την αναγνώριση στα αποτελέσματα της απομείωσης, η απομείωση αντιλογίζεται μέσω των αποτελεσμάτων. Όσον αφορά στις μετοχές ή μεταγενέστερη αύξηση της εύλογης αξίας αναγνωρίζεται απευθείας στα ιδία κεφάλαια. Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις συμψηφίζονται και το καθαρό ποσό απεικονίζεται στις οικονομικές καταστάσεις μόνο όταν υπάρχει νομικό δικαίωμα για συμψηφισμό των καταχωρημένων ποσών και ταυτόχρονα υπάρχει η πρόθεση για το συμψηφισμό αυτό. 4.3 Ενσώματες ακινητοποιήσεις Τα ακίνητα (οικόπεδα, κτίρια) χρησιμοποιούνται από τον Όμιλο είτε για λειτουργικές εργασίες (παραγωγή) είτε για διοικητικούς σκοπούς. Τα ενσώματα περιουσιακά στοιχεία αποτιμώνται στην αξία κτήσης μείον τις σωρευμένες αποσβέσεις. Η αξία κτήσης περιλαμβάνει δαπάνες που συνδέονται άμεσα με την απόκτησή τους. Τα οικόπεδα δεν αποσβένονται. Τα υπόλοιπα ενσώματα περιουσιακά στοιχεία αποσβένονται με βάση τη μέθοδο της σταθερής απόσβεσης κατά τη διάρκεια της αναμενόμενης ωφέλιμης ζωής τους, που έχει ως εξής: Αριθμός ετών Είδος παγίου στοιχείου ωφέλιμης ζωής Κτίρια 40 Μηχανήματα-τεχνικές εγκαταστάσεις Μεταφορικά μέσα 8 Έπιπλα και λοιπός εξοπλισμός 5-10 Οι «Βελτιώσεις σε ακίνητα τρίτων» αποσβένονται στο μικρότερο χρονικό διάστημα μεταξύ της ωφέλιμης ζωής της βελτίωσης και της διάρκειας μίσθωσης του μισθωμένου ακινήτου. Η ωφέλιμη ζωή των περιουσιακών στοιχείων επανεξετάζεται και αναπροσαρμόζεται, εφόσον κρίνεται αναγκαίο κατά την ημερομηνία σύνταξης των οικονομικών καταστάσεων. Τα ενσώματα περιουσιακά στοιχεία εξετάζονται, όποτε αυτό απαιτείται, για τυχόν απομείωση. Η λογιστική αξία του ενσώματου στοιχείου μειώνεται στο ανακτήσιμο ποσό, στην περίπτωση που η λογιστική αξία είναι μεγαλύτερη. Το ανακτήσιμο ποσό νοείται ως το μεγαλύτερο μεταξύ της εύλογης αξίας (μείον τα έξοδα πώλησης) του περιουσιακού στοιχείου και της παρούσας αξίας των μελλοντικών καθαρών ταμειακών ροών που προβλέπεται ότι θα αποφέρει το περιουσιακό στοιχείο κατά τη χρήση του. Τα κέρδη ή ζημίες κατά την πώληση υπολογίζονται συγκρίνοντας το τίμημα πώλησης με την αναπόσβεστη λογιστική αξία και αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα χρήσεως. 12

51 Ορισμένα ενσώματα περιουσιακά στοιχεία που είχαν αναπροσαρμοσθεί στην εύλογη αξία πριν την 1 Ιουλίου 2004, ημερομηνία μετάβασης στα Δ.Π.Χ.Α., αποτιμήθηκαν στο τεκμαρτό κόστος που αποτελεί πλέον την αξία κτήσης τους. 4.4 Επενδύσεις σε Ακίνητα Οικόπεδα και κτίρια που κατέχονται από τον Όμιλο για ενοικίαση ή για κεφαλαιουχικό κέρδος ή και για τα δύο, ταξινομούνται ως ακίνητα για επένδυση. Οι επενδύσεις σε ακίνητα κατά την απόκτηση τους καταχωρούνται στο κόστος και μεταγενέστερα αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους με τις μεταβολές να καταχωρούνται στα αποτελέσματα χρήσεως. Μεταγενέστερες δαπάνες προστίθενται στη λογιστική αξία του ακινήτου, μόνο όταν είναι πιθανόν ότι μελλοντικά οικονομικά οφέλη, που σχετίζονται με το εν λόγω ακίνητο, θα εισρεύσουν στον Όμιλο και ότι τα σχετικά κόστη μπορούν να μετρηθούν αξιόπιστα. Τα έξοδα επιδιορθώσεων και συντηρήσεων επιβαρύνουν τα αποτελέσματα της χρήσης, κατά την οποία πραγματοποιούνται. Όταν η χρήση των επενδυτικών ακινήτων αλλάξει και μεταφερθούν αυτά στα πάγια περιουσιακά στοιχεία, η εύλογη αξία τους, κατά την ημερομηνία μεταφοράς γίνεται η αξία κτήσης για τη μεταγενέστερη λογιστική επιμέτρηση τους. 4.5 Άυλα περιουσιακά στοιχεία Στην κατηγορία αυτή ο Όμιλος έχει εντάξει τα προγράμματα λογισμικού, τα οποία παρακολουθούνται στο κόστος κτήσεως μείον τις σωρευμένες αποσβέσεις τους. Οι αποσβέσεις υπολογίζονται με βάση τη διάρκεια της αναμενόμενης ωφέλιμης ζωής των λογισμικών προγραμμάτων, την οποία ο Όμιλος έχει καθορίσει στα 5 έτη. Έξοδα που αφορούν στη συντήρηση των προγραμμάτων λογισμικού αναγνωρίζονται στο λογαριασμό αποτελεσμάτων της χρήσεως που πραγματοποιούνται. Αντίθετα, οι δαπάνες που βελτιώνουν ή επιμηκύνουν την απόδοση των προγραμμάτων λογισμικού πέραν των αρχικών τεχνικών προδιαγραφών ή αντίστοιχα τα έξοδα μετατροπής λογισμικού ενσωματώνονται στο κόστος κτήσεως, με απαραίτητη προϋπόθεση να μπορούν να επιμετρηθούν με αξιοπιστία. 4.6 Αποθέματα Τα αποθέματα αποτιμώνται στην μικρότερη αξία μεταξύ της αξίας κτήσης τους ή κόστους παραγωγής τους και της καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας τους. Η αξία κτήσεως προσδιορίζεται με τη μέθοδο του μέσου σταθμικού κόστους. Το κόστος των αποθεμάτων περιλαμβάνει τις δαπάνες αγοράς, το κόστος υλικών, τις δαπάνες παραγωγής και άλλες δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν για να φτάσουν τα αποθέματα στην παρούσα κατάσταση. Η καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία των αποθεμάτων θεωρείται η εκτιμώμενη τιμή πώλησης αυτών κάτω από κανονικές συνθήκες επιχειρηματικής δραστηριότητας, μείον τα εκτιμώμενα έξοδα πωλήσεων. 4.7 Ταμειακά Διαθέσιμα και ισοδύναμα Τα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα περιλαμβάνουν τα μετρητά και τις καταθέσεις όψεως. 4.8 Μισθώσεις (α) Χρηματοδοτικές μισθώσεις 13

52 Οι μισθώσεις παγίων, όπου ο Όμιλος διατηρεί ουσιωδώς όλους τους κινδύνους και οφέλη της ιδιοκτησίας ταξινομούνται ως χρηματοδοτικές μισθώσεις. Οι χρηματοδοτικές μισθώσεις κεφαλαιοποιούνται με την έναρξη της μίσθωσης στη χαμηλότερη μεταξύ της εύλογης αξίας του παγίου στοιχείου ή της παρούσας αξίας των ελάχιστων μισθωμάτων. Κάθε μίσθωμα επιμερίζεται μεταξύ της υποχρέωσης και των χρηματοοικονομικών εξόδων, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται ένα σταθερό επιτόκιο στην υπολειπόμενη χρηματοοικονομική υποχρέωση. Οι αντίστοιχες υποχρεώσεις από μισθώματα, καθαρές από χρηματοοικονομικά έξοδα, απεικονίζονται στις υποχρεώσεις. Το μέρος του χρηματοοικονομικού εξόδου που αφορά σε χρηματοδοτικές μισθώσεις αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα χρήσης κατά τη διάρκεια της μίσθωσης. Τα πάγια που αποκτήθηκαν με χρηματοδοτική μίσθωση αποσβένονται στη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής των παγίων στοιχείων, εκτός όπου δεν υπάρχει λογική βεβαιότητα ότι ο Όμιλος θα αποκτήσει κυριότητα των παγίων στη λήξη της μίσθωσης, οπότε και αποσβένονται στη μικρότερη περίοδο μεταξύ της ωφέλιμης ζωής και της διάρκειας μίσθωσης. (β) Λειτουργικές μισθώσεις Οι μισθώσεις, όπου ο εκμισθωτής μεταβιβάζει το δικαίωμα χρήσεως ενός στοιχείου του ενεργητικού για μια συμφωνημένη χρονική περίοδο, χωρίς ωστόσο να μεταβιβάζει και τους κινδύνους και ανταμοιβές της ιδιοκτησίας του πάγιου στοιχείου, ταξινομούνται ως λειτουργικές μισθώσεις. Οι πληρωμές οι οποίες γίνονται για λειτουργικές μισθώσεις (μισθώματα τα οποία αντιστοιχούν στη χρήση του μισθωμένου παγίου, καθαρά από τυχόν κίνητρα που προσφέρθηκαν από τον εκμισθωτή) αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα χρήσεως αναλογικά κατά τη διάρκεια της μίσθωσης. 4.9 Μετοχικό Κεφάλαιο Το μετοχικό κεφάλαιο αποτελείται από ανώνυμες μετοχές και εμφανίζεται στην καθαρή θέση. Τα άμεσα σχετιζόμενα με την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου έξοδα, αφαιρούνται από το προϊόν της έκδοσης και μειώνουν ισόποσα τα ίδια κεφάλαια. Τα μερίσματα σε κοινές μετοχές αναγνωρίζονται σαν υποχρέωση στην περίοδο που έχουν εγκριθεί από τους μετόχους. Το κόστος κτήσης ιδίων μετοχών συμπεριλαμβανομένων των διαφόρων εξόδων, εμφανίζεται αφαιρετικά των ιδίων κεφαλαίων, έως ότου οι ίδιες μετοχές πουληθούν ή ακυρωθούν. Στην περίπτωση που οι ίδιες μετοχές πωληθούν ή επανεκδοθούν, το τίμημα θα καταχωρηθεί απευθείας στην καθαρή θέση Διαφορά από Έκδοση Μετοχών Υπέρ το Άρτιο Το μετοχικό κεφάλαιο περιλαμβάνει κοινές μετοχές της Εταιρείας. Η διαφορά μεταξύ της ονομαστικής αξίας των μετοχών και της τιμής έκδοσής τους καταχωρούνται στο λογαριασμό Αποθεματικό Υπέρ το Άρτιο. Άμεσα έξοδα για την έκδοση μετοχών εμφανίζονται μετά την αφαίρεση του σχετικού φόρου εισοδήματος, σε μείωση του προϊόντος της έκδοσης, δηλαδή αφαιρετικά από τη διαφορά υπέρ το άρτιο Προβλέψεις Προβλέψεις αναγνωρίζονται όταν ο Όμιλος έχει παρούσες νομικές ή τεκμαιρόμενες υποχρεώσεις ως αποτέλεσμα παρελθόντων γεγονότων, είναι πιθανή η εκκαθάρισή τους μέσω εκροών πόρων και η εκτίμηση του ακριβούς ποσού της υποχρέωσης μπορεί να πραγματοποιηθεί με αξιοπιστία. Οι προβλέψεις επισκοπούνται κατά την ημερομηνία σύνταξης κάθε ισολογισμού και προσαρμόζονται, προκειμένου να αντανακλούν την παρούσα αξία της δαπάνης που αναμένεται να απαιτηθεί για τη διευθέτηση της υποχρέωσης. Οι ενδεχόμενες απαιτήσεις δεν αναγνωρίζονται στις οικονομικές καταστάσεις αλλά γνωστοποιούνται εφόσον η εισροή οικονομικών οφελών είναι πιθανή. Πρόβλεψη για αναδιάρθρωση αναγνωρίζεται όταν ο Όμιλος έχει εγκρίνει ένα αναλυτικό πρόγραμμα αναδιάρθρωσης και η αναδιάρθρωση έχει ήδη ξεκινήσει ή ανακοινώθηκε δημοσίως. Μελλοντικά λειτουργικά κόστη δεν αναγνωρίζονται για την δημιουργία πρόβλεψης. 14

53 4.12 Παροχές σε εργαζόμενους Οι παροχές μετά την έξοδο από την υπηρεσία περιλαμβάνουν τόσο προγράμματα καθορισμένων εισφορών όσο και προγράμματα καθορισμένων παροχών. (α) Παροχές καθορισμένων εισφορών Οι υποχρεώσεις για εισφορές σε προγράμματα καθορισμένων εισφορών καταχωρούνται ως έξοδα στο λογαριασμό των αποτελεσμάτων κατά το χρόνο πραγματοποίησής τους. (β) Προγράμματα καθορισμένων παροχών Τα προγράμματα καθορισμένων παροχών αφορούν στη νομική υποχρέωσή του για καταβολή στο προσωπικό εφάπαξ αποζημίωσης κατά την ημερομηνία εξόδου κάθε εργαζόμενου από την υπηρεσία λόγω συνταξιοδότησης. Η υποχρέωση που καταχωρείται στον ισολογισμό, για τα προγράμματα καθορισμένων παροχών, είναι η παρούσα αξία της δέσμευσης για την καθορισμένη παροχή και τις μεταβολές, που προκύπτουν από τα μη αναγνωρισμένα αναλογιστικά κέρδη και ζημίες και το κόστος της προϋπηρεσίας. Η δέσμευση της καθορισμένης παροχής υπολογίζεται ετησίως από ανεξάρτητο αναλογιστή με τη χρήση της μεθόδου της προβεβλημένης πιστωτικής μονάδας (projected unit credit method). Η υποχρέωση παροχών στους εργαζομένους προσδιορίζεται βάσει μελέτης ανεξάρτητων αναλογιστών. Η τελική υποχρέωση μπορεί να διαφέρει από αυτή του αναλογιστικού υπολογισμού λόγω διαφορετικών πραγματικών στοιχείων, που σχετίζονται με το προεξοφλητικό επιτόκιο, τον πληθωρισμό, τις μισθολογικές αυξήσεις, δημογραφικά και άλλα στοιχεία. Τα αναλογιστικά κέρδη και οι ζημίες που προκύπτουν από τις προσαρμογές με βάση τα ιστορικά δεδομένα απεικονίζονται στα Λοιπά Συνολικά Έσοδα και επηρεάζουν απευθείας τα κονδύλια των Ιδίων Κεφαλαίων Επιχορηγήσεις Επιχορήγηση είναι η ενίσχυση που παρέχεται από το Κράτος με τη μορφή μεταβίβασης πόρων σε μία επιχείρηση, σε ανταπόδοση του ότι αυτή έχει τηρήσει ή πρόκειται να τηρήσει ορισμένους πόρους που σχετίζονται με τη λειτουργία της. Δεν περιλαμβάνονται στην έννοια αυτή οι κρατικές ενισχύσεις που, λόγω της μορφής τους, δεν είναι επιδεκτικές αποτίμησης, καθώς και οι συναλλαγές με το Δημόσιο για τις οποίες δεν είναι δυνατός ο διαχωρισμός από τις συνήθεις συναλλαγές της επιχείρησης. Ο Όμιλος αναγνωρίζει τις κρατικές επιχορηγήσεις οι οποίες ικανοποιούν αθροιστικά τα εξής κριτήρια: α) υπάρχει τεκμαιρόμενη βεβαιότητα ότι η επιχείρηση έχει συμμορφωθεί ή πρόκειται να συμμορφωθεί με τους όρους της επιχορήγησης και β) το ποσό της επιχορήγησης έχει εισπραχθεί ή πιθανολογείται ότι θα εισπραχθεί. Καταχωρούνται στην εύλογη αξία και αναγνωρίζονται με τρόπο συστηματικό στα έσοδα, με βάση την αρχή του συσχετισμού των επιχορηγήσεων με τα αντίστοιχα κόστη τα οποία και επιχορηγούν. Οι επιχορηγήσεις που αφορούν σε στοιχεία του ενεργητικού περιλαμβάνονται στις μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις ως έσοδο επόμενων χρήσεων και αναγνωρίζονται συστηματικά και ορθολογικά στα έσοδα κατά τη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής του παγίου στοιχείου του ενεργητικού Έσοδα α) Πωλήσεις προϊόντων: Τα έσοδα από πωλήσεις προϊόντων και εμπορευμάτων περιλαμβάνουν την εύλογη αξία πώλησης αυτών, καθαρά από Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, εκπτώσεις και επιστροφές. Οι πωλήσεις αγαθών αναγνωρίζονται όταν ο Όμιλος παραδίδει τα αγαθά στους πελάτες, τα αγαθά γίνονται αποδεκτά από αυτούς και η είσπραξη της απαίτησης είναι εύλογα εξασφαλισμένη. 15

54 Β) Παροχή υπηρεσιών: Τα έσοδα από παροχή υπηρεσιών λογίζονται την περίοδο που παρέχονται οι υπηρεσίες, με βάση το στάδιο ολοκλήρωσης της παρεχόμενης υπηρεσίας σε σχέση με το σύνολο των παρεχόμενων υπηρεσιών. Γ) Έσοδα από τόκους: Τα έσοδα από τόκους αναγνωρίζονται βάσει χρονικής αναλογίας και με τη χρήση του πραγματικού επιτοκίου. Όταν υπάρχει απομείωση των απαιτήσεων, η λογιστική αξία αυτών μειώνεται στο ανακτήσιμο ποσό τους το οποίο είναι η παρούσα αξία των αναμενόμενων μελλοντικών ταμειακών ροών προεξοφλουμένων με το αρχικό πραγματικό επιτόκιο. Στη συνέχεια λογίζονται τόκοι με το ίδιο επιτόκιο επί της απομειωμένης (νέας λογιστικής) αξίας. Δ) Έσοδα από μερίσματα: Τα έσοδα από μερίσματα αναγνωρίζονται στη Κατάσταση Αποτελεσμάτων, ως έσοδο, κατά την ημερομηνία έγκρισης της διανομής τους από την Τακτική Γενική συνέλευση των Μετόχων Χρηματοοικονομικά έσοδα/έξοδα Οι καθαρές χρηματοοικονομικές δαπάνες αποτελούνται από τους χρεωστικούς τόκους επί δανεισμών που υπολογίζονται βάσει της μεθόδου του πραγματικού επιτοκίου, τους πιστωτικούς τόκους από επενδυθέντα διαθέσιμα, τα έσοδα από μερίσματα, τα συναλλαγματικά κέρδη και ζημίες και τα κέρδη και ζημιές από μέσα αντιστάθμισης τα οποία καταχωρούνται στο λογαριασμό αποτελεσμάτων. Οι δεδουλευμένοι πιστωτικοί τόκοι καταχωρούνται στο λογαριασμό αποτελεσμάτων βάσει της μεθόδου του πραγματικού επιτοκίου. Τα έσοδα από μερίσματα καταχωρούνται στο λογαριασμό αποτελεσμάτων την ημερομηνία έγκρισης διανομής των μερισμάτων Φόρος εισοδήματος Ο φόρος εισοδήματος στα αποτελέσματα χρήσης αποτελείται από το φόρο της τρέχουσας χρήσης και από τον αναβαλλόμενο φόρο. Ο αναβαλλόμενος φόρος αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα χρήσης, εκτός και αν σχετίζεται με στοιχεία που αναγνωρίζονται απευθείας στην καθαρή θέση, οπότε και αναγνωρίζεται στην καθαρή θέση. Ο φόρος της τρέχουσας χρήσης είναι η αναμενόμενη φορολογική υποχρέωση επί του φορολογητέου εισοδήματος, χρησιμοποιώντας τους ισχύοντες φορολογικούς συντελεστές και οποιαδήποτε αναπροσαρμογή που αφορά σε φορολογική υποχρέωση παρελθουσών χρήσεων. Ο αναβαλλόμενος φόρος υπολογίζεται, βάσει των προσωρινών διαφορών οι οποίες προκύπτουν μεταξύ της λογιστικής αξίας των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων που περιλαμβάνονται στις Οικονομικές Καταστάσεις και της φορολογικής αξίας που αποδίδεται σε αυτά σύμφωνα με τη φορολογική νομοθεσία. Για τις ακόλουθες προσωρινές διαφορές δεν υπολογίζεται αναβαλλόμενος φόρος: υπεραξία που προκύπτει από εξαγορές που δεν εκπίπτει για φορολογικούς σκοπούς, η αρχική αναγνώριση περιουσιακών στοιχείων ή υποχρεώσεων που δεν επηρεάζουν είτε τα λογιστικά είτε τα φορολογικά κέρδη και διαφορές σχετιζόμενες με επενδύσεις σε θυγατρικές στην έκταση που αυτές δεν θα αναστραφούν στο άμεσο μέλλον. Για τον προσδιορισμό της αναβαλλόμενης φορολογίας χρησιμοποιούνται οι θεσπισμένοι φορολογικοί συντελεστές, ή οι φορολογικοί συντελεστές που έχουν θεσπιστεί κατά την ημερομηνία σύνταξης του ισολογισμού και έχουν εφαρμογή σε μεταγενέστερη ημερομηνία. Αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση αναγνωρίζεται μόνο στη περίπτωση που είναι πιθανόν τα μελλοντικά φορολογητέα κέρδη να είναι επαρκή για το συμψηφισμό των προσωρινών διαφορών. Η αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση μειώνεται σε περίπτωση που είναι πιθανόν να μην πραγματοποιηθεί το φορολογικό όφελος. Ο Όμιλος συμψηφίζει τις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και τις αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις, αν και μόνο αν: α) Υπάρχει ένα νομικά εφαρμοστέο δικαίωμα να συμψηφίσει τρέχουσες φορολογικές απαιτήσεις, έναντι τρεχουσών φορολογικών υποχρεώσεων. β) Οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις αφορούν σε φορολογητέα εισοδήματα που επιβάλλονται από την ίδια φορολογική αρχή. 16

55 4.17 Κέρδη ανά μετοχή Ο Όμιλος παρουσιάζει στις οικονομικές καταστάσεις τα στοιχεία για τα βασικά και μειωμένα κέρδη ανά μετοχή για τις κοινές μετοχές του. Τα βασικά κέρδη ανά μετοχή υπολογίζονται διαιρώντας το καθαρό κέρδος ή τη ζημία που αναλογεί σε κάθε μετοχή με το σταθμισμένο μέσο όρο των κοινών μετοχών. 5. Σημαντικές εκτιμήσεις και παραδοχές 5.1 Εύλογη αξία Για την απεικόνιση των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων σε εύλογες αξίες χρησιμοποιήθηκαν οι τρέχουσες τιμές της αγοράς για κάθε ένα χρηματοοικονομικό στοιχείο. Για όσα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις της Εταιρείας οι τρέχουσες αγοραίες τιμές δεν είναι διαθέσιμες, οι αξίες προέκυψαν βάσει μεθόδων εκτίμησης και δεν διαφέρουν σημαντικά από τις αξίες με τις οποίες εμφανίζονται στις λογιστικές καταστάσεις. Πιο συγκεκριμένα: Επενδύσεις που διαπραγματεύονται σε οργανωμένες χρηματαγορές αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους, η οποία προσδιορίζεται με βάση την τρέχουσα χρηματιστηριακή αξία την ημέρα κλεισίματος των οικονομικών καταστάσεων. Επενδύσεις σε μη εισηγμένους τίτλους αποτιμώνται στην αξία κτήσης τους μείον την τυχόν υπάρχουσα απαξίωσή τους. Η εύλογη αξία των επενδυτικών ακινήτων προσδιορίσθηκε από ανεξάρτητο εκτιμητή. 5.2 Αποθέματα Τα αποθέματα αποτιμώνται στη χαμηλότερη τιμή μεταξύ του ιστορικού κόστους και της καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας. Για την εκτίμηση της καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας, η διοίκηση λαμβάνει υπόψη την πιο αξιόπιστη απόδειξη, η οποία είναι διαθέσιμη τη στιγμή που πραγματοποιείται η εκτίμηση. 5.3 Απομείωση απαιτήσεων Ο Όμιλος σε κάθε ημερομηνία σύνταξης οικονομικών καταστάσεων εξετάζει αν υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι μια απαίτηση ή ομάδα απαιτήσεων έχει υποστεί απομείωση της αξίας της. Εάν υπάρχουν τέτοιες ενδείξεις, υπολογίζεται το ανακτήσιμο ποσό της απαίτησης ή της ομάδας απαιτήσεων και σχηματίζεται πρόβλεψη για απομείωση της αξίας των απαιτήσεων. Το ποσό της πρόβλεψης καταχωρείται στην κατάσταση αποτελεσμάτων. Οι εκτιμήσεις, οι παραδοχές και η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται εξετάζονται τακτικά, προκειμένου οι αποκλίσεις από τις εκτιμώμενες απομειώσεις και τις πραγματικές ζημίες από την αδυναμία είσπραξης των χορηγήσεων να μην είναι σημαντικές. 5.4 Ωφέλιμη ζωή αποσβέσιμων στοιχείων Ο Όμιλος εξετάζει τις ωφέλιμες ζωές των αποσβέσιμων περιουσιακών στοιχείων σε κάθε περίοδο αναφοράς. Κατά το τέλος της περιόδου αναφοράς των συνημμένων οικονομικών καταστάσεων, η διοίκηση εκτιμά ότι οι ωφέλιμες ζωές των αποσβέσιμων περιουσιακών στοιχείων αντιπροσωπεύουν την αναμενόμενη χρησιμότητα των εν λόγω στοιχείων. 5.5 Επίδικες Υποθέσεις Ο Όμιλος αναγνωρίζει πρόβλεψη για επίδικες υποθέσεις βάσει στοιχείων από τη Νομική Υπηρεσία και τους λοιπούς συνεργαζόμενους δικηγόρους. 17

56 5.6 Φόρος εισοδήματος Ο Όμιλος υπόκειται σε φόρο εισοδήματος σύμφωνα με την ισχύουσα φορολογική νομοθεσία στην Ελλάδα για τη μητρική εταιρεία και στη Σερβία για τις θυγατρικές της. Οι φορολογικές υποχρεώσεις της μητρικής Εταιρείας θα θεωρηθούν ως οριστικές, μόνο μετά τη διενέργεια ελέγχου από τις φορολογικές αρχές. Στην Ελλάδα τα φορολογητέα αποτελέσματα θεωρούνται προσωρινά μέχρι οι φορολογικές αρχές να ελέγξουν τα βιβλία και στοιχεία των εταιριών και τις αντίστοιχες φορολογικές δηλώσεις. Ως εκ τούτου οι εταιρείες παραμένουν ενδεχόμενα υπόχρεες σε πρόσθετους φόρους και ποινές που μπορεί να επιβληθούν μετά από έναν τέτοιο έλεγχο. 5.7 Κρατικές επιχορηγήσεις Για τη λογιστικοποίηση της κρατικής επιχορήγησης για την αναδιάρθρωση της παραγωγής της ζάχαρης, η Διοίκηση του Ομίλου λαμβάνει τη θέση ότι: (α) υπάρχει εύλογη βεβαιότητα ότι ο Όμιλος είναι σε θέση να συμμορφωθεί με τους όρους και τις προϋποθέσεις που τίθενται από τον κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και (β) η επιχορήγηση θα εισπραχθεί. 6. Αλλαγές σε Λογιστικές Πολιτικές 6.1 Νέα Πρότυπα, Διερμηνείες, Αναθεωρήσεις και Τροποποιήσεις υφιστάμενων Προτύπων τα οποία έχουν τεθεί σε ισχύ και έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση Τα ακόλουθα νέα Πρότυπα, Διερμηνείες και τροποποιήσεις Προτύπων έχουν εκδοθεί από το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB), έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και η εφαρμογή τους είναι υποχρεωτική από την 01/01/2018 ή μεταγενέστερα. ΔΠΧΑ 9 «Χρηματοοικονομικά Μέσα» (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2018) Τον Ιούλιο του 2014, το IASB προέβη στην τελική έκδοση του ΔΠΧΑ 9. Οι βελτιώσεις που επέφερε το νέο Πρότυπο περιλαμβάνουν τη δημιουργία ενός λογικού μοντέλου για την ταξινόμηση και την επιμέτρηση, ένα ενιαίο προνοητικό μοντέλο για «αναμενόμενες ζημιές» απομείωσης, και επίσης, μία ουσιαστικά αναμορφωμένη προσέγγιση για την λογιστική αντιστάθμισης. Το νέο Πρότυπο δεν αναμένεται να έχει ουσιώδη επίδραση στις Οικονομικές Καταστάσεις. ΔΠΧΑ 15 «Έσοδα από Συμβάσεις με Πελάτες» (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2018) Τον Μάιο του 2014, το IASB προέβη στην έκδοση ενός νέου Προτύπου, του ΔΠΧΑ 15. Το εν λόγω Πρότυπο είναι πλήρως εναρμονισμένο με τις απαιτήσεις που αφορούν στην αναγνώριση των εσόδων σύμφωνα με τις αρχές τόσο των ΔΠΧΑ όσο και των Αμερικανικών Γενικά Παραδεκτών Λογιστικών Αρχών (US GAAP). Οι βασικές αρχές στις οποίες βασίζεται το εν λόγω Πρότυπο είναι συνεπείς με σημαντικό μέρος της τρέχουσας πρακτικής. Το νέο Πρότυπο αναμένεται να βελτιώσει τη χρηματοοικονομική πληροφόρηση, καθιερώνοντας ένα πιο ισχυρό πλαίσιο για την επίλυση θεμάτων που προκύπτουν, ενισχύοντας τη συγκρισιμότητα μεταξύ κλάδων και κεφαλαιαγορών, παρέχοντας πρόσθετες γνωστοποιήσεις και διευκρινίζοντας τον λογιστικό χειρισμό του κόστους των συμβάσεων. Το νέο Πρότυπο έρχεται να αντικαταστήσει το ΔΛΠ 18 «Έσοδα», το ΔΛΠ 11 «Κατασκευαστικές Συμβάσεις», καθώς και ορισμένες Διερμηνείες που σχετίζονται με τα έσοδα. Το νέο Πρότυπο δεν αναμένεται να έχει ουσιώδη επίδραση στις Οικονομικές Καταστάσεις. 18

57 Διευκρινίσεις στο ΔΠΧΑ 15 «Έσοδα από Συμβάσεις με Πελάτες» (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2018) Τον Απρίλιο του 2016, το IASB προέβη στην έκδοση διευκρινίσεων στο ΔΠΧΑ 15. Οι τροποποιήσεις του ΔΠΧΑ 15 δεν μεταβάλλουν τις βασικές αρχές του Προτύπου, αλλά παρέχουν διευκρινίσεις ως προς την εφαρμογή των εν λόγω αρχών. Οι τροποποιήσεις διευκρινίζουν τον τρόπο με τον οποίο αναγνωρίζεται μία δέσμευση εκτέλεσης σε μία σύμβαση, πώς προσδιορίζεται αν μία οικονομική οντότητα αποτελεί τον εντολέα ή τον εντολοδόχο, και πώς προσδιορίζεται αν το έσοδο από τη χορήγηση μίας άδειας θα πρέπει να αναγνωριστεί σε μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή ή με την πάροδο του χρόνου. Οι τροποποιήσεις δεν αναμένεται να έχουν ουσιώδη επίδραση στις Οικονομικές Καταστάσεις. Τροποποίηση στο ΔΠΧΑ 2: «Ταξινόμηση και Επιμέτρηση Συναλλαγών Πληρωμής βασιζόμενων σε Συμμετοχικούς Τίτλους» (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2018) Τον Ιούνιο του 2016, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποίησης περιορισμένου σκοπού στο ΔΠΧΑ 2. Σκοπός της εν λόγω τροποποίησης είναι να παράσχει διευκρινίσεις σχετικά με τον λογιστικό χειρισμό συγκεκριμένων τύπων συναλλαγών πληρωμής βασιζόμενων σε συμμετοχικούς τίτλους. Πιο συγκεκριμένα, η τροποποίηση εισάγει τις απαιτήσεις σχετικά με τον λογιστικό χειρισμό της επίδρασης των προϋποθέσεων κατοχύρωσης και μη κατοχύρωσης στην επιμέτρηση των πληρωμών βασιζόμενων σε συμμετοχικούς τίτλους που διακανονίζονται με μετρητά, τον λογιστικό χειρισμό των συναλλαγών πληρωμών βασιζόμενων σε συμμετοχικούς τίτλους που φέρουν ένα χαρακτηριστικό διακανονισμού σε συμψηφιστική βάση για υποχρέωση παρακράτησης φόρου, καθώς και μία τροποποίηση στους όρους και προϋποθέσεις μίας πληρωμής βασιζόμενης σε συμμετοχικούς τίτλους, η οποία μεταβάλλει την ταξινόμηση της συναλλαγής από διακανονιζόμενη με μετρητά σε διακανονιζόμενη με συμμετοχικούς τίτλους. Οι τροποποιήσεις δεν έχουν επίδραση στις εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις. Τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 4: «Εφαρμογή του ΔΠΧΑ 9 Χρηματοοικονομικά Μέσα σε συνδυασμό με το ΔΠΧΑ 4 Ασφαλιστικές Συμβάσεις» (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2018) Τον Σεπτέμβριο του 2016, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποιήσεων στο ΔΠΧΑ 4. Σκοπός των εν λόγω τροποποιήσεων είναι να προσδιοριστεί ο χειρισμός των προσωρινών λογιστικών επιδράσεων λόγω της διαφορετικής ημερομηνίας έναρξης ισχύος του ΔΠΧΑ 9 Χρηματοοικονομικά Μέσα και του υπό έκδοση Προτύπου για τις ασφαλιστικές συμβάσεις. Οι τροποποιήσεις στις υφιστάμενες απαιτήσεις του ΔΠΧΑ 4 επιτρέπουν στις οικονομικές οντότητες των οποίων οι κύριες δραστηριότητες συνδέονται με ασφάλιση να αναβάλλουν την εφαρμογή του ΔΠΧΑ 9 έως το 2021 («προσωρινή απαλλαγή»), και επιτρέπουν σε όλους τους εκδότες ασφαλιστικών συμβάσεων να αναγνωρίσουν στα λοιπά συνολικά έσοδα, αντί στα κέρδη ή στις ζημιές, τη μεταβλητότητα που ενδέχεται να προκύψει από την εφαρμογή του ΔΠΧΑ 9 πριν την έκδοση του νέου Προτύπου για τις ασφαλιστικές συμβάσεις («προσέγγιση επικάλυψης»). Οι τροποποιήσεις δεν έχουν επίδραση στις Οικονομικές Καταστάσεις. Ετήσιες Βελτιώσεις των ΔΠΧΑ Κύκλος (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2018) Τον Δεκέμβριο του 2016, το IASB προέβη στην έκδοση «Ετήσιες Βελτιώσεις των ΔΠΧΑ Κύκλος », η οποία αποτελείται από μία σειρά τροποποιήσεων σε ορισμένα Πρότυπα και αποτελεί μέρος του προγράμματος για τις ετήσιες βελτιώσεις στα ΔΠΧΑ. Οι τροποποιήσεις που περιλαμβάνονται στον κύκλο αυτόν και έχουν εφαρμογή για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2018 είναι οι εξής: ΔΠΧΑ 1: Διαγραφή των βραχυπρόθεσμων εξαιρέσεων για τους υιοθετούντες για πρώτη φορά τα ΔΠΧΑ, ΔΛΠ 28: Επιμέτρηση μίας συγγενούς ή μίας κοινοπραξίας στην εύλογη αξία. Οι τροποποιήσεις δεν αναμένεται να έχουν ουσιώδη επίδραση στις Οικονομικές Καταστάσεις. Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 40: «Μεταφορές Επενδύσεων σε Ακίνητα από ή σε άλλες κατηγορίες» (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2018) Τον Δεκέμβριο του 2016, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποιήσεων περιορισμένου σκοπού στο ΔΛΠ 40. Σκοπός των εν λόγω τροποποιήσεων είναι να ενισχυθεί η αρχή για τις μεταφορές από, ή σε επενδύσεις σε ακίνητα, ώστε να 19

58 καθοριστεί ότι (α) μία μεταβίβαση από, ή σε επενδύσεις σε ακίνητα θα πρέπει να πραγματοποιείται μόνο εφόσον υπάρχει μεταβολή στη χρήση του ακινήτου, και (β) μία τέτοια μεταβολή στη χρήση του ακινήτου θα περιελάμβανε την αξιολόγηση του κατά ποσόν το εν λόγω ακίνητο πληροί τα κριτήρια ταξινόμησής του ως επενδυτικό ακίνητο. Η εν λόγω μεταβολή στη χρήση θα πρέπει να υποστηρίζεται από σχετική τεκμηρίωση /αποδεικτικά στοιχεία. Οι τροποποιήσεις δεν αναμένεται να έχουν ουσιώδη επίδραση στις Οικονομικές Καταστάσεις. ΕΔΔΠΧΑ 22 «Συναλλαγές σε Ξένο Νόμισμα και Προκαταβλητέο Αντάλλαγμα» (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2018) Τον Δεκέμβριο του 2016, το IASB προέβη στην έκδοση μίας νέας Διερμηνείας, της ΕΔΔΠΧΑ 22. Η εν λόγω Διερμηνεία περιλαμβάνει τις απαιτήσεις σχετικά με τη συναλλαγματική ισοτιμία που θα πρέπει να χρησιμοποιείται κατά την παρουσίαση συναλλαγών σε ξένο νόμισμα (π.χ. συναλλαγές εσόδων) όταν έχει ληφθεί ή δοθεί πληρωμή προκαταβολικά. Η νέα Διερμηνεία Οι τροποποιήσεις δεν αναμένεται να έχουν ουσιώδη επίδραση στις Οικονομικές Καταστάσεις. 6.2 Νέα Πρότυπα, Διερμηνείες, Αναθεωρήσεις και Τροποποιήσεις υφιστάμενων Προτύπων τα οποία δεν έχουν ακόμα τεθεί σε ισχύ ή δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση Τα ακόλουθα νέα Πρότυπα, Διερμηνείες και τροποποιήσεις Προτύπων έχουν εκδοθεί από το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB), αλλά είτε δεν έχουν ακόμη τεθεί σε ισχύ είτε δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΔΠΧΑ 16 «Μισθώσεις» (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2019) Τον Ιανουάριο του 2016, το IASB προέβη στην έκδοση ενός νέου Προτύπου, του ΔΠΧΑ 16. Σκοπός του έργου του IASB ήταν η ανάπτυξη ενός νέου Προτύπου για μισθώσεις που καθορίζει τις αρχές τις οποίες εφαρμόζουν και τα δύο μέρη σε μία σύμβαση - δηλαδή και ο πελάτης («ο μισθωτής») και ο προμηθευτής («ο εκμισθωτής») - για την παροχή σχετικών πληροφοριών για τις μισθώσεις κατά τρόπο που απεικονίζει πιστά αυτές τις συναλλαγές. Για την επίτευξη αυτού του σκοπού, ο μισθωτής θα πρέπει να αναγνωρίσει τα περιουσιακά στοιχεία και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη μίσθωση. Η Διοίκηση θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονομικές της Καταστάσεις. Τα ανωτέρω έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση με ημερομηνία έναρξης ισχύος την 01/01/2019. Τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 9: «Προπληρωθέντα Στοιχεία με Αρνητική Απόδοση» (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2019) Τον Οκτώβριο του 2017, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποιήσεων περιορισμένου σκοπού στο ΔΠΧΑ 9. Βάσει των υφιστάμενων απαιτήσεων του ΔΠΧΑ 9, μία οικονομική οντότητα θα επιμετρούσε ένα χρηματοοικονομικό στοιχείο του ενεργητικού με αρνητική απόδοση στην εύλογη αξία μέσω των αποτελεσμάτων, καθώς το χαρακτηριστικό της «αρνητικής απόδοσης» θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι δημιουργεί ενδεχόμενες ταμειακές ροές οι οποίες δεν αποτελούνται μόνο από πληρωμές κεφαλαίου και τόκου. Βάσει των τροποποιήσεων, οι οικονομικές οντότητες επιτρέπεται να επιμετρούν συγκεκριμένα προπληρωτέα χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού με αρνητική απόδοση στο αποσβεσμένο κόστος ή στην εύλογη αξία μέσω των λοιπών συνολικών εσόδων, εφόσον πληρείται μία συγκεκριμένη προϋπόθεση. Η Διοίκηση θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονομικές της Καταστάσεις, αν και δεν αναμένεται να έχουν καμία. Τα ανωτέρω έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση με ημερομηνία έναρξης ισχύος την 01/01/

59 Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 28: «Μακροπρόθεσμες Συμμετοχές σε Συγγενείς και Κοινοπραξίες» (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2019) Τον Οκτώβριο του 2017, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποιήσεων περιορισμένου σκοπού στο ΔΛΠ 28. Σκοπός των εν λόγω τροποποιήσεων είναι η παροχή διευκρινίσεων σχετικά με τον λογιστικό χειρισμό των μακροπρόθεσμων συμμετοχών σε μία συγγενή ή κοινοπραξία στις οποίες δεν εφαρμόζεται η μέθοδος της καθαρής θέσης βάσει του ΔΠΧΑ 9. Η Διοίκηση θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονομικές της Καταστάσεις. Τα ανωτέρω δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ετήσιες Βελτιώσεις των ΔΠΧΑ Κύκλος (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2019) Τον Δεκέμβριο του 2017, το IASB προέβη στην έκδοση «Ετήσιες Βελτιώσεις των ΔΠΧΑ Κύκλος », η οποία αποτελείται από μία σειρά τροποποιήσεων σε ορισμένα Πρότυπα και αποτελεί μέρος του προγράμματος για τις ετήσιες βελτιώσεις στα ΔΠΧΑ. Οι τροποποιήσεις που περιλαμβάνονται στον κύκλο αυτόν είναι οι εξής: ΔΠΧΑ 3 - ΔΠΧΑ 11: Συμμετοχικά δικαιώματα που κατείχε προηγουμένως ο αποκτών σε μία από κοινού λειτουργία, ΔΛΠ 12: Επιπτώσεις στον φόρο εισοδήματος από πληρωμές για χρηματοοικονομικά μέσα ταξινομημένα ως στοιχεία των ιδίων κεφαλαίων, ΔΛΠ 23: Κόστη δανεισμού επιλέξιμα για κεφαλαιοποίηση. Οι τροποποιήσεις εφαρμόζονται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου Η Διοίκηση θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονομικές της Καταστάσεις, αν και δεν αναμένεται να έχουν καμία. Τα ανωτέρω δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 19: «Τροποποίηση, Περικοπή ή Διακανονισμός Προγράμματος Καθορισμένων Παροχών» (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2019) Τον Φεβρουάριο του 2018, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποιήσεων περιορισμένου σκοπού στο ΔΛΠ 19, βάσει των οποίων μία οικονομική οντότητα απαιτείται να χρησιμοποιεί επικαιροποιημένες αναλογιστικές παραδοχές κατά τον προσδιορισμό του κόστους τρέχουσας υπηρεσίας και του καθαρού τόκου για την εναπομένουσα περίοδο μετά την τροποποίηση, την περικοπή ή τον διακανονισμό ενός προγράμματος καθορισμένων παροχών. Σκοπός των εν λόγω τροποποιήσεων είναι η ενίσχυση της κατανόησης των οικονομικών καταστάσεων και η παροχή περισσότερο χρήσιμων πληροφοριών στους χρήστες αυτών. Η Διοίκηση θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονομικές της Καταστάσεις, αν και δεν αναμένεται να έχουν καμία. Τα ανωτέρω δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΕΔΔΠΧΑ 23 «Αβεβαιότητα σχετικά με Χειρισμούς Φόρου Εισοδήματος» (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2019) Τον Ιούνιο του 2017, το IASB προέβη στην έκδοση μίας νέας Διερμηνείας, της ΕΔΔΠΧΑ 23. Το ΔΛΠ 12 «Φόροι Εισοδήματος» προσδιορίζει τον λογιστικό χειρισμό του τρέχοντος και αναβαλλόμενου φόρου, αλλά δεν προσδιορίζει τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να αντικατοπτρίζονται οι επιπτώσεις της αβεβαιότητας. Η ΕΔΔΠΧΑ 23 περιλαμβάνει τις επιπρόσθετες του ΔΛΠ 12 απαιτήσεις, προσδιορίζοντας τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να αντικατοπτρίζονται οι επιπτώσεις της αβεβαιότητας στον λογιστικό χειρισμό των φόρων εισοδήματος. Η Διοίκηση θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονομικές της Καταστάσεις, αν και δεν αναμένεται να έχουν καμία. Τα ανωτέρω δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αναθεώρηση του Εννοιολογικού Πλαισίου της Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2020) 21

60 Τον Μάρτιο του 2018, το IASB προέβη στην αναθεώρηση του Εννοιολογικού Πλαισίου της Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, σκοπός της οποίας ήταν η ενσωμάτωση σημαντικών θεμάτων τα οποία δεν καλύπτονταν, καθώς επίσης και η επικαιροποίηση και παροχή διευκρινίσεων σε σχέση με συγκεκριμένες καθοδηγήσεις. Το αναθεωρημένο Εννοιολογικό Πλαίσιο της Χρηματοοικονομικής Αναφοράς περιλαμβάνει ένα νέο κεφάλαιο σχετικά με την επιμέτρηση, στο οποίο αναλύεται η έννοια της επιμέτρησης, συμπεριλαμβανομένων παραγόντων που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την επιλογή μίας βάσης επιμέτρησης, θέματα σχετικά με την παρουσίαση και γνωστοποίηση στις Οικονομικές Καταστάσεις και καθοδήγηση αναφορικά με την αποαναγνώριση στοιχείων του ενεργητικού και υποχρεώσεων από τις Οικονομικές Καταστάσεις. Περαιτέρω, το αναθεωρημένο Εννοιολογικό Πλαίσιο της Χρηματοοικονομικής Αναφοράς περιλαμβάνει βελτιωμένους ορισμούς των στοιχείων του ενεργητικού και των υποχρεώσεων, καθοδήγηση που υποβοηθά την εφαρμογή των εν λόγω ορισμών, επικαιροποίηση των κριτηρίων για την αναγνώριση των στοιχείων του ενεργητικού και των υποχρεώσεων, καθώς επίσης και διευκρινίσεις σε σημαντικούς τομείς, όπως οι ρόλοι της διαχείρισης, της συντηρητικότητας και της αβεβαιότητας κατά την επιμέτρηση στην χρηματοοικονομική πληροφόρηση. Η Διοίκηση θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονομικές της Καταστάσεις, αν και δεν αναμένεται να έχουν καμία. Τα ανωτέρω δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τροποποιήσεις στις Αναφορές του Εννοιολογικού Πλαισίου της Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2020) Τον Μάρτιο του 2018, το IASB προέβη στην έκδοση Τροποποιήσεων στις Αναφορές του Εννοιολογικού Πλαισίου της Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, σε συνέχεια της αναθεώρησής του. Ορισμένα Πρότυπα περιλαμβάνουν ρητές αναφορές σε προγενέστερες εκδόσεις του Εννοιολογικού Πλαισίου της Χρηματοοικονομικής Αναφοράς. Σκοπός των εν λόγω τροποποιήσεων είναι η επικαιροποίηση των ως άνω αναφορών και η υποστήριξη για τη μετάβαση στο αναθεωρημένο Εννοιολογικό Πλαίσιο της Χρηματοοικονομικής Αναφοράς. Η Διοίκηση θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονομικές της Καταστάσεις, αν και δεν αναμένεται να έχουν καμία. Τα ανωτέρω δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΔΠΧΑ 17 «Ασφαλιστικές Συμβάσεις» (εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2021) Τον Μάιο του 2017, το IASB προέβη στην έκδοση ενός νέου Προτύπου, του ΔΠΧΑ 17, το οποίο αντικαθιστά ένα ενδιάμεσο Πρότυπο, το ΔΠΧΑ 4. Σκοπός του έργου του IASB ήταν η ανάπτυξη ενός ενιαίου Προτύπου βασισμένου στις αρχές (principle-based standard) για τον λογιστικό χειρισμό όλων των τύπων ασφαλιστικών συμβάσεων, συμπεριλαμβανομένων και των συμβάσεων αντασφάλισης που κατέχει ένας ασφαλιστικός φορέας. Ένα ενιαίο Πρότυπο βασισμένο στις αρχές θα ενισχύσει τη συγκρισιμότητα της χρηματοοικονομικής αναφοράς μεταξύ οικονομικών οντοτήτων, δικαιοδοσιών και κεφαλαιαγορών. Το ΔΠΧΑ 17 καθορίζει τις απαιτήσεις που θα πρέπει να εφαρμόζει μία οικονομική οντότητα στη χρηματοοικονομική πληροφόρηση που σχετίζεται με ασφαλιστικές συμβάσεις που εκδίδει και συμβάσεις αντασφάλισης που κατέχει. Η Διοίκηση θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονομικές της Καταστάσεις, αν και δεν αναμένεται να έχουν καμία. Τα ανωτέρω δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. 7 Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου Γενικά 22

61 Σε αυτή την παράγραφο παρουσιάζονται πληροφορίες για την έκθεση του Ομίλου σε δυνητικούς κινδύνους, τους στόχους του Ομίλου, τις πολιτικές και τις διαδικασίες που εφαρμόζει για την επιμέτρηση και τη διαχείριση των κινδύνων αυτών, καθώς και τη διαχείριση κεφαλαίου. Περισσότερα ποσοτικά στοιχεία για αυτές τις γνωστοποιήσεις περιλαμβάνονται σε όλο το εύρος των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων. Το Διοικητικό Συμβούλιο φέρει τη συνολική ευθύνη για τη δημιουργία και την εποπτεία του πλαισίου διαχείρισης κινδύνου του Ομίλου. Οι πολιτικές διαχείρισης κινδύνων εφαρμόζονται προκειμένου να αναγνωρίζονται και να αναλύονται οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει ο Όμιλος, να τίθενται σημεία ελέγχου και όρια ανάληψης κινδύνων. Οι πολιτικές διαχείρισης κινδύνου και τα συστήματα εξετάζονται περιοδικά ώστε να εμφανίζονται οι αλλαγές στις συνθήκες της αγοράς και στις δραστηριότητες του Ομίλου. 7.1 Κίνδυνοι που σχετίζονται με τη δημοσιονομική κρίση και την οικονομική συγκυρία στην Ελλάδα Οι διαπραγματεύσεις που πραγματοποιήθηκαν τα προηγούμενα έτη, μεταξύ της Ελληνικής κυβέρνησης και των θεσμών, κατάφεραν να καταλήξουν σε επίτευξη συμφωνίας των δυο πλευρών σε ένα πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής, στο οποίο προβλέπονταν και η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών στο πλαίσιο της Κοινοτικής Οδηγίας περί Εξυγίανσης των Τραπεζών (BRRD). Η αβεβαιότητα που πηγάζει από τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό τις επενδύσεις, την κατανάλωση και, εν γένει, την ελληνική οικονομία. Η κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας και η γενικότερη ύφεση στην ελληνική οικονομία, ως αποτέλεσμα και των μέτρων λιτότητας που θεσπίστηκαν σύμφωνα με τους όρους του Προγράμματος, έχουν οδηγήσει στη μείωση των διαθέσιμων εισοδημάτων των καταναλωτών και έχουν επιφέρει αρνητικά αποτελέσματα, όπως: Επιδείνωση της οικονομικής θέσης των πελατών της Εταιρείας στην Ελλάδα, μείωση των εσόδων τους και, επομένως, δυσχερέστερη αποπληρωμή των υποχρεώσεων που αυτοί έχουν αναλάβει έναντι της Εταιρείας. Επομένως, αναμένεται να υπάρξει μία μείωση των ταμειακών εισροών (εισπράξεων των υφιστάμενων απαιτήσεων) κατά την διάρκεια της επόμενης χρήσης. Αύξηση των επισφαλών απαιτήσεων, ενώ παράλληλα γίνονται και ενέργειες για την είσπραξη των υφιστάμενων απαιτήσεων. Το σύνολο σχεδόν των καταθέσεων όψεως και προθεσμίας της μητρικής εταιρείας, είναι κατατεθειμένα σε ελληνικές τράπεζες, οι οποίες υπόκεινται στον μερικό περιορισμό της κίνησης των κεφαλαίων προς το εξωτερικό. Η πρόσφατη οικονομική κρίση επιδρά αρνητικά τόσο στη δυνατότητα του Ομίλου να αντλήσει κεφάλαια, είτε μέσω δανεισμού είτε μέσω περεταίρω αύξησης του μετοχικού της κεφαλαίου, όσο και στο κόστος δανεισμού της. Η περιορισμένη δυνατότητα του Ομίλου να αντλήσει κεφάλαια έχει αρνητική επίδραση στην επιχειρηματική δραστηριότητα, στην οικονομική κατάσταση και στα αποτελέσματα λειτουργίας του. Πολιτικές, οικονομικές εξελίξεις και τυχόν αλλαγές στο νομικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία της Εταιρείας και των θυγατρικών της εταιριών στην Ελλάδα και τη Σερβία, αντίστοιχα, μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τις δραστηριότητες, τη χρηματοοικονομική κατάσταση, τη στρατηγική και τις προοπτικές του Ομίλου Εξωτερικοί παράγοντες, όπως πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις και αλλαγές στο νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα και στη Σερβία, χώρες στις οποίες δραστηριοποιείται ο Όμιλος, μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τις δραστηριότητες, τη στρατηγική και τις προοπτικές του Ομίλου. Ενδεικτικά, αναφέρονται οι ακόλουθες μη περιοριστικές περιπτώσεις που διαφεύγουν του ελέγχου της Εταιρείας: Αλλαγές στα επίπεδα των επιτοκίων που επιβάλλονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα («ΕΚΤ»), ή και άλλα μέτρα νομισματικής πολιτικής που πραγματοποιεί η ΕΚΤ. Διακυμάνσεις στην ισοτιμία του Ευρώ με το Σερβικό δηνάριο, νόμισμα στο οποίο δραστηριοποιούνται οι θυγατρικές εταιρίες στη Σερβία. 23

62 Πολιτική αστάθεια ή στρατιωτικές επιχειρήσεις που έχουν αντίκτυπο στην Ευρώπη ή/και σε άλλες περιοχές. Οικονομικές, φορολογικές, πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις που επηρεάζουν τον Όμιλο. Ο Όμιλος παρακολουθούσε και συνεχίζει να παρακολουθεί µε μεγάλη προσοχή τις εν λόγω εξελίξεις λαμβάνοντας κάθε αναγκαίο μέτρο, ώστε να εξασφαλίζει την απρόσκοπτη συνέχιση της επιχειρηματικής δραστηριότητάς του. Η Διοίκηση της Εταιρείας δεν μπορεί να βεβαιώσει ότι οι εξωγενείς αυτοί παράγοντες δεν δύναται να επηρεάσουν στο μέλλον, δυσμενώς, την οικονομική κατάσταση ή τα αποτελέσματα του Ομίλου. Σε κάθε περίπτωση όμως, σ αυτό το αβέβαιο οικονομικό περιβάλλον, η Διοίκηση αξιολογεί συνεχώς την κατάσταση και τις πιθανές μελλοντικές επιπτώσεις της για να εξασφαλίσει ότι θα ληφθούν όλες οι απαραίτητες ενέργειες και τα μέτρα που πρέπει, προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις στις δραστηριότητες του Ομίλου. 7.2 Κίνδυνοι που σχετίζονται με την επιχειρηματική δραστηριότητα Πιστωτικός κίνδυνος Ο Όμιλος εκτίθεται σε πιστωτικό κίνδυνο, ο οποίος συνίσταται στην αδυναμία του αντισυμβαλλόμενου μέρους να εξοφλήσει πλήρως τα ποσά που οφείλει, όταν αυτά προκύπτουν. Συγκεκριμένα, ο εν λόγω κίνδυνος εστιάζεται περισσότερο στο κίνδυνο αδυναμίας είσπραξης από την Εταιρεία των απαιτήσεων από πελάτες του. Η έκθεση του Ομίλου σε πιστωτικό κίνδυνο επηρεάζεται κυρίως από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε πελάτη. Τα δημογραφικά στοιχεία της πελατειακής βάσης, συμπεριλαμβανομένου του κινδύνου αθέτησης πληρωμών που χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη αγορά και τη χώρα στην οποία λειτουργούν οι πελάτες, επηρεάζουν τον πιστωτικό κίνδυνο. Οι γενικότερες εξελίξεις που σημειώνονται τα τελευταία χρόνια στην ελληνική οικονομία, καθώς και οι ιδιαίτερες συνθήκες λειτουργίας της πραγματικής οικονομίας, που χαρακτηρίζονται από σημαντικά προβλήματα ρευστότητας, έχουν επιφέρει την αύξηση των ημερών ενηλικίωσης των εμπορικών απαιτήσεων της Εταιρείας κατά κύριο λόγο και του Ομίλου κατ επέκταση. Η Διοίκηση προσπαθεί να λαμβάνει τις απαραίτητες εξασφαλίσεις και εγγυήσεις, έτσι ώστε να μετριάζεται ή και να εξαλείφεται ο πιστωτικός κίνδυνος. Παράλληλα, ο Όμιλος σχηματίζει πρόβλεψη απομείωσης που αντιπροσωπεύει την εκτίμησή του για ζημίες που έχει υποστεί σχετικά με εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις και επενδύσεις. Κίνδυνος ρευστότητας Ο κίνδυνος ρευστότητας συνίσταται στον κίνδυνο ο Όμιλος να μη μπορέσει να εκπληρώσει τις χρηματοοικονομικές του υποχρεώσεις εμπρόθεσμα. Η προσέγγιση του Ομίλου της διαχείρισης ρευστότητας είναι να διασφαλίζει, όσο γίνεται περισσότερο, ότι πάντα θα έχει ρευστότητα για να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του εμπρόθεσμα, τόσο κάτω από κανονικές αλλά και κάτω από αντίξοες συνθήκες, χωρίς να πραγματοποιούνται μη αποδεκτές ζημίες ή να διακινδυνεύει η φήμη του. Η παρακολούθηση του κινδύνου ρευστότητας εστιάζεται στην διαχείριση των ταμειακών εισροών και εκροών σε μόνιμη βάση ούτως ώστε ο Όμιλος να έχει την δυνατότητα να ανταποκρίνεται στις ταμειακές του υποχρεώσεις. Κίνδυνος αγοράς πρώτων υλών & κόστους ενέργειας Κόστος αγοράς πρώτων υλών Η πρώτη ύλη προέρχεται από ετήσιες συμβάσεις, τις οποίες συνάπτει με τευτλοκαλλιεργητές. Ο αριθμός των συμβάσεων που συνάπτει κάθε έτος ο Όμιλος, εξαρτάται από την προσφερόμενη τιμή προς τους παραγωγούς σε 24

63 σχέση και με τις τιμές των υπόλοιπων γεωργικών προϊόντων που μπορούν αυτοί να καλλιεργήσουν. Τυχόν μείωση της προσφερόμενης τιμής ενδέχεται να μειώσει τον αριθμό των συμβάσεων που συνάπτει ο Όμιλος με τευτλοπαραγωγούς, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της διαθέσιμης πρώτης ύλης με αντίστοιχη μείωση των πωλήσεων και του λειτουργικού αποτελέσματός του. Κόστος ενέργειας Αύξηση στις τιμές του φυσικού αερίου μπορεί να επιβαρύνει το κόστος παραγωγής και, εν τέλει, να επηρεάσει αρνητικά το λειτουργικό κόστος και την κερδοφορία του Ομίλου. Η Εταιρεία χρησιμοποιεί, κατά την παραγωγική διαδικασία της ζάχαρης, φυσικό αέριο, το οποίο κυμαίνεται μεταξύ 20-25% περίπου, σε επίπεδο Ομίλου, του συνολικού κόστους παραγωγής. Κατά συνέπεια, τυχόν αύξηση της μοναδιαίας τιμής προμήθειας του φυσικού αερίου ( /m3), ενδέχεται να έχει σημαντικό αντίκτυπο στο λειτουργικό κόστος και την κερδοφορία του. Η Διοίκηση παρακολουθεί τη διακύμανση των τιμών και προσπαθεί να προβαίνει εγκαίρως στις κατάλληλες ενέργειες, ώστε η επίδραση τυχόν αρνητικών εξελίξεων να έχει τη λιγότερο δυνατή επίπτωση στα αποτελέσματα του Ομίλου. Συναλλαγματικός κίνδυνος Ο Όμιλος είναι εκτεθειμένος σε συναλλαγματικό κίνδυνο στις πωλήσεις και αγορές σε νόμισμα διαφορετικό από το λειτουργικό νόμισμα. Οι επενδύσεις της μητρικής εταιρείας στις θυγατρικές δεν αντισταθμίζονται, διότι αυτές οι συναλλαγματικές θέσεις θεωρούνται ότι είναι μακροχρόνιας φύσης. Κίνδυνος αστάθειας στην ισοτιμία μεταξύ Ευρώ και Δηναρίου Σερβίας μπορεί να επηρεάσει την κερδοφορία του Ομίλου. Ο κίνδυνος αυτός δεν κρίνεται σημαντικός καθώς η ισοτιμία αυτή τα τελευταία χρόνια παραμένει σταθερή. Ο σκοπός της διαχείρισης του συναλλαγματικού κινδύνου είναι ο έλεγχος της έκθεσης του Ομίλου στον κίνδυνο αυτό, στο πλαίσιο αποδεκτών παραμέτρων. Κίνδυνος επιτοκίων Ο Όμιλος χρηματοδοτεί τις επενδύσεις του, καθώς και τις ανάγκες σε κεφάλαια κίνησης μέσω τραπεζικού δανεισμού, με αποτέλεσμα να επιβαρύνει τα αποτελέσματά του με χρεωστικούς τόκους. Αυξητικές τάσεις στα επιτόκια θα έχουν αρνητική επίπτωση στα αποτελέσματα καθώς ο Όμιλος θα επιβαρύνεται με επιπλέον κόστος δανεισμού. Επίπτωση του ελέγχου κεφαλαίων στην επιχειρησιακή δραστηριότητα της Εταιρείας Η επιβολή ελέγχου κεφαλαίων, επί μακρού χρονικού διαστήματος, ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα και καθυστερήσεις κατά την εισαγωγή σπόρων, οι οποίοι χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ζαχαρότευτλων. Παρόμοια προβλήματα ή καθυστερήσεις μπορεί να δημιουργηθούν και κατά την εισαγωγή λοιπών ειδών απαραίτητων για την καλλιέργεια των ζαχαρότευτλων όπως λιπάσματα ή φυτοφάρμακα. Η Διοίκηση προσπαθεί να προβαίνει σ όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την εξάλειψη του συγκεκριμένου κινδύνου. Για την περίοδο που διανύουμε σήμερα δεν έχουν ανακύψει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις. Αλλαγές στην πολιτική της Ευρωπαϊκή Ένωση Αλλαγές στην πολιτική της Ε.Ε., κυρίως όσον αφορά την Κοινή Αγροτική Πολιτική (Κ.Α.Π.) σε σχέση με την παραγωγή της ζάχαρης, επηρέασαν αρνητικά την κερδοφορία της Εταιρείας. Η συνολική παραγωγή ζάχαρης στην Ε.Ε. καθοριζόταν έως και τον Σεπτέμβριο 2017 από καθεστώς επιβολής ποσοστώσεων παραγωγής, όπως αυτό οριζόταν από την Κ.Α.Π. των χωρών της Ε.Ε.. Μεταξύ άλλων, η Κ.Α.Π. προέβλεπε τα εξής: 25

64 Ποσόστωση ετήσιας παραγωγής ζάχαρης, η οποία κατανέμεται μεταξύ 19 κρατών μελών της Ε.Ε.. Υποχρεωτική καταβολή από τους παραγωγούς στους γεωργούς ελάχιστης τιμής ανά τόνο για την αγορά ζαχαροτεύτλων, που προορίζονται για την παραγωγή ζάχαρης ποσόστωσης (η ελάχιστη τιμή δεν ισχύει για παραγωγή ζάχαρης εκτός ποσόστωσης). Την 1/10/2017, το ισχύον καθεστώς ποσοστώσεων στην παρασκευή ζάχαρης σταμάτησε να εφαρμόζεται, καθώς και η ελάχιστη εγγυημένη τιμή για τα ζαχαρότευτλα. Από την άρση της πολιτικής των ποσοστώσεων και μετά, κάθε χώρα και κάθε βιομηχανία ζάχαρης εντός της Ε.Ε. έχει το δικαίωμα να παράγει και να εμπορεύεται απεριόριστη ποσότητα της ζάχαρης. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, τα κράτη μέλη της Ε.Ε., που έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα στην παραγωγή ζάχαρης (μεταξύ των οποίων η Ολλανδία, Αγγλία, Αυστρία, Βέλγιο, Δανία, Γαλλία, Γερμανία, Πολωνία), είναι σε θέση να επεκτείνουν τα επίπεδα παραγωγής τους, όταν υπάρχουν προοπτικές μεγάλης απόδοσης, σύμφωνα με τις ενδείξεις της αγοράς. Αντίθετα, σε άλλα κράτη μέλη, όπου η παραγωγή ζάχαρης είναι λιγότερο αποδοτική και για το λόγο αυτό προστατευμένη από τον ανταγωνισμό μέσω του συστήματος ποσόστωσης (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα), ο κλάδος να υποστεί πλήγμα. Τα παραπάνω επέφεραν επιπλέον πίεση προς τα κάτω στις τιμές πώλησης ζάχαρης και στα περιθώρια κέρδους της Εταιρείας. Παρά τα μέτρα που έλαβε ο Όμιλος για την κάλυψη των αρνητικών επιπτώσεων, κυρίως μέσω της μείωσης του κόστους παραγωγής, υπήρξε αρνητική επίδραση στο λειτουργικό αποτέλεσμα. Τιμές πώλησης Ζάχαρης Ενδεχόμενη περαιτέρω μείωση της τιμής πώλησης της ζάχαρης μπορεί να επιφέρει αρνητικό αποτέλεσμα στις πωλήσεις και στα αποτελέσματα του Ομίλου. Η τιμή της ζάχαρης επηρεάζεται από έναν αριθμό παραγόντων, οι σημαντικότεροι των οποίων είναι οι εξής: Το επίπεδο του ανταγωνισμού στον κλάδο στην Ελλάδα και Σερβία. Το ύψος των διαθέσιμων αποθεμάτων ζάχαρης. Σημειώνεται ότι, από τους ανωτέρω παράγοντες, τη σημαντικότερη επίδραση στη διαμόρφωση της τιμής πώλησης της ζάχαρης είχε η άρση της ποσόστωσης της παρασκευής ζάχαρης και κατά συνέπεια ο ανταγωνισμός του κλάδου στην Ελλάδα μέσω εισαγωγών. Τα παραπάνω, μεταξύ άλλων, είχαν ως αποτέλεσμα η μητρική Εταιρεία να αντιμετωπίζει χρηματοοικονομικά, λειτουργικά και διαρθρωτικά προβλήματα, ζημιογόνες χρήσεις και προβλήματα ρευστότητας. Για την αντιμετώπιση των εν λόγω προβλημάτων, η μητρική Εταιρεία προέβη σε σχέδιο εξυγίανσης και αναδιάρθρωσης της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης μέσω του Πτωχευτικού Κώδικα, που σε αδρές γραμμές προβλέπει ευρεία αναδιάρθρωση του δανεισμού και της λειτουργίας της Εταιρείας μέσω της εισόδου στρατηγικού επενδυτή. Τον Αύγουστο 2018 υπεγράφη η συμφωνία-πλαίσιο, ενώ δόθηκαν οι εγκρίσεις και από το διοικητικό συμβούλιο της ΕΒΖ. Στη συνέχεια η Εταιρεία κατέθεσε για την υπαγωγή της βιομηχανίας σε διαδικασία εξυγίανσης (άρθρα 106β και 106δ του Πτωχευτικού Κώδικα) στο αρμόδιο Πρωτοδικείο κάτι που αποτελεί το επόμενο κρίσιμο στάδιο στην προσπάθεια σωτηρίας της ΕΒΖ. Αλλοίωση προϊόντων που χρησιμοποιούν ζάχαρη Κίνδυνος αλλοίωσης προϊόντων, που χρησιμοποιούν ζάχαρη, μπορεί να οδηγήσει σε ανάκληση προϊόντων και, κατ επέκταση, σε αρνητική δημοσιότητα με ενδεχόμενο σημαντικό αρνητικό οικονομικό αντίκτυπο στον Όμιλο. Η αρνητική δημοσιότητα η οποία μπορεί να προκύψει από αλλοιώσεις προϊόντων που χρησιμοποιούν ζάχαρη (όχι αποκλειστικά με υπαιτιότητα του Ομίλου), θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες τόσο στον Όμιλο, όσο και στον κλάδο γενικότερα, μέσω της μείωσης της ζήτησης της ζάχαρης. Επίσης, σε περίπτωση που η αλλοίωση των προϊόντων οφείλεται σε υπαιτιότητα του Ομίλου (π.χ. υπολείμματα στην παραγόμενη ζάχαρη χημικών ή άλλων μη φυσικών συστατικών που χρησιμοποιούνται κατά την 26

65 επεξεργασία), μπορεί να οδηγήσει σε ανάκληση προϊόντων και σε αρνητική δημοσιότητα με ενδεχόμενο σημαντικό αρνητικό οικονομικό αντίκτυπο στον Όμιλο. Η Διοίκηση του Ομίλου εκτιμά ότι η λειτουργία του συστήματος ποιοτικού ελέγχου που διαθέτει μειώνει σημαντικά το συγκεκριμένο κίνδυνο. Μεταβολές στη διατροφική συμπεριφορά των καταναλωτών Πιθανές μεταβολές στη διατροφική συμπεριφορά των καταναλωτών μπορούν να οδηγήσουν σε μείωση των συνολικών πωλήσεων ζάχαρης, είτε μέσω της αντικατάστασής της από ανταγωνιστικά προϊόντα (για παράδειγμα την ισογλυκόζη), είτε λόγω της συνολικής μείωσης της κατανάλωσης γλυκαντικών. Τα ανωτέρω, μπορούν να οδηγήσουν σε μείωση των πωλήσεων και επιβάρυνση των αποτελεσμάτων του Ομίλου. Ο Όμιλος, σε κάθε περίπτωση, προσπαθεί να παρακολουθεί τις τάσεις της αγοράς, ώστε να προσαρμόζεται όσο το δυνατό γρηγορότερα στις νέες συνθήκες. Ενδεχόμενη ανεπάρκεια ή μη διαθεσιμότητα ασφαλιστικών καλύψεων Παρά την πολιτική ασφαλιστικής κάλυψης έναντι των βασικών κινδύνων σχετικά με τις εγκαταστάσεις, τον εξοπλισμό και τα αποθέματα, σε ενδεχόμενη μερική ή ολική καταστροφή τους ή υπέρβαση των υφιστάμενων ορίων, δεν μπορεί να παρασχεθεί καμία βεβαίωση ότι ο Όμιλος θα αποζημιωθεί άμεσα και στο ακέραιο από τις ασφαλιστικές εταιρίες. Επίσης, σε περίπτωση μερικής ή ολικής καταστροφής, ο Όμιλος ενδέχεται να έχει απώλεια κερδών και ταμιακών ροών, με αποτέλεσμα να επηρεαστούν αντίστοιχα τα οικονομικά του μεγέθη. Δεν μπορεί να διασφαλιστεί εκ των προτέρων, η πλήρης ασφαλιστική κάλυψη όλων των ανωτέρω κινδύνων. Επιπλέον, δεν μπορεί να διασφαλιστεί ότι θα είναι σε κάθε στιγμή και σε εύλογο κόστος διαθέσιμες ασφαλιστικές υπηρεσίες για το ειδικότερο αντικείμενο δραστηριότητας του Ομίλου. Εάν ο Όμιλος υποστεί ζημιές που δεν καλύπτονται από ασφαλιστήρια συμβόλαια ή οι ζημιές που υπερβαίνουν σημαντικά τα όρια των ασφαλιστικών τους καλύψεων, τα συνεπαγόμενα κόστη θα επηρεάσουν αρνητικά τη δραστηριότητα, τη χρηματοοικονομική κατάσταση και τα αποτελέσματα του Ομίλου. Η Διοίκηση μεριμνά έγκαιρα ώστε ο Όμιλος να διαθέτει ασφαλιστική κάλυψη έναντι των κύριων κινδύνων που σχετίζονται με την επιχειρηματική του δραστηριότητα, η οποία υπόκειται σε απαλλαγές, όρια κάλυψης και περιορισμούς/ εξαιρέσεις κάλυψης σύμφωνα με τη συνήθη πρακτική της αγοράς. Καιρικές Συνθήκες Οι δύσκολες καιρικές συνθήκες επηρεάζουν αρνητικά τους παραγωγικούς δείκτες της τευτλοκαλλιέργειας, με αποτέλεσμα τον περιορισμό του λειτουργικού κέρδους του Ομίλου. Οι άκαιρες έντονες βροχοπτώσεις κατά περιοχές και οι χαλαζοπτώσεις δύναται να δημιουργήσουν στην τευτλοκαλλιέργεια αφενός προβλήματα στη σωστή διεξαγωγή των απαιτούμενων ψεκασμών κατά των ασθενειών και αφετέρου ιδανικές συνθήκες εξάπλωσης της ασθένειας της κερκόσπορας, με αποτέλεσμα την υποβάθμιση των παραγωγικών δεικτών της τευτλοκαλλιέργειας. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, το μοναδιαίο κόστος παραγωγής ζάχαρης δύναται να αυξηθεί, περιορίζοντας το λειτουργικό περιθώριο κέρδους του Ομίλου και της Εταιρείας. Έκτακτα γεγονότα Το ενδεχόμενο να συμβεί κάποιο γεγονός, που, σε μεγάλο βαθμό, διαφεύγει του ελέγχου του Ομίλου, δυνητικά θα μπορούσε να επηρεάσει την ομαλή διεξαγωγή των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της. Στο πλαίσιο της επιχειρησιακής λειτουργίας της Εταιρείας, υφίσταται το ενδεχόμενο να επέλθουν γεγονότα, που σε μεγάλο βαθμό διαφεύγουν του ελέγχου του. Ενδεικτικά, μπορούν να αναφερθούν οι ακόλουθες περιπτώσεις: Φυσικές καταστροφές. Εργατικά ατυχήματα, τα οποία μπορεί να σχετίζονται με εργαζομένους της Εταιρείας, προμηθευτές, ή και τρίτους. Προβλήματα/Ανεπάρκεια στη λειτουργία των πληροφοριακών συστημάτων. 27

66 Σημαντικές μηχανικές βλάβες, οι οποίες μπορεί να επιφέρουν την καθυστέρηση ή και τη διακοπή της παραγωγής. Περιπτώσεις απάτης. Αιφνίδιος τερματισμός συμβολαίων με προμηθευτές. Το ενδεχόμενο να συμβεί κάποιο από τα παραπάνω γεγονότα, θα μπορούσε να επηρεάσει την ομαλή διεξαγωγή των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του Ομίλου και της Εταιρείας με αρνητικό αποτέλεσμα στις πωλήσεις, στο κόστος και, εν γένει, στα οικονομικά αποτελέσματά του. Η Διοίκηση προσπαθεί να προβαίνει σ όλες τις απαραίτητες ενέργειες, ώστε να περιορίζονται, τόσο οι πιθανότητες εμφάνισης του συγκεκριμένου κινδύνου, όσο και, σε περίπτωση που συμβεί, οι επιπτώσεις του στην ομαλή διεξαγωγή των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του. Διαχείριση κεφαλαίου Το Διοικητικό Συμβούλιο παρακολουθεί την απόδοση των ιδίων κεφαλαίων, η οποία ορίζεται ως η σχέση των καθαρών κερδών διαιρεμένα με το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων. Δεν υπήρξαν αλλαγές στην προσέγγιση σχετικά με τη διαχείριση του κεφαλαίου κατά τη διάρκεια της χρήσης. Ο συνολικός δανεισμός σε σχέση με την καθαρή θέση της κατά την ημερομηνία αναφοράς έχει ως εξής: 8 Πληροφόρηση ανά τομέα Οι τομείς που θεωρείται ότι αντιπροσωπεύουν καλύτερα την επιχειρηματική δραστηριότητα του Ομίλου είναι οι λειτουργικοί τομείς, που αφορούν στην παραγωγή ζάχαρης, μελάσας, ζαχαρόπιτα κλπ. και στην παραγωγή των ανωτέρω προϊόντων σε Ελλάδα και Σερβία. Οι δραστηριότητες του Ομίλου, οι οποίες δεν πληρούν τα κριτήρια και τα ποσοτικά όρια του ΔΠΧΑ 8 για να αποτελέσουν διακριτό λειτουργικό τομέα, συνδυάζονται και παρουσιάζονται υπό την περιγραφή «Λοιπά». 8.1 Λειτουργικοί Τομείς (Ποσά σε Ευρώ) 28

67 01/07/ /06/ /07/ /06/2017 Ζάχαρη Λοιπά Σύνολο Ζάχαρη Λοιπά Σύνολο Πωλήσεις Κόστος πωληθέντων ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Μικτό κέρδος ( ) ( ) ( ) Λοιπά έσοδα Λοιπά έξοδα ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Λειτουργικό αποτέλεσμα ( ) ( ) ( ) Χρηματοοικονομικά έσοδα Χρηματοοικονομικά έξοδα ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Κέρδη (Ζημίες) προ φόρων ( ) ( ) ( ) Φόρος Εισοδήματος ( ) ( ) Κέρδη (Ζημίες) μετά από φόρους ( ) Σύνολο ενεργητικού ανά τομέα Σύνολο υποχρεώσεων ανά τομέα Αποσβέσεις Παγίων Επενδύσεις σε Πάγια Δεν υπάρχουν πελάτες που να υπερβαίνουν το 10% των συνολικών εσόδων του Ομίλου και της Εταιρείας. 8.2 Δευτερεύουσα πληροφόρηση ανά γεωγραφική περιοχή (Ποσά σε Ευρώ) 01/07/ /06/2018 Ελλάδα Eυρωζώνη Σερβία Σύνολο Πωλήσεις Κόστος πωληθέντων ( ) ( ) ( ) ( ) Μικτό κέρδος ( ) ( ) ( ) Σύνολο Ενεργητικού Επενδύσεις σε πάγια /07/ /06/2017 Ελλάδα Eυρωζώνη Σερβία Σύνολο Πωλήσεις Κόστος πωληθέντων ( ) ( ) ( ) ( ) Μικτό κέρδος ( ) Σύνολο Ενεργητικού Επενδύσεις σε πάγια Δευτερεύουσα πληροφόρηση ανά προϊόν - υπηρεσίες (Ποσά σε Ευρώ) 29

68 Τα μεγαλύτερο μέρος των εσόδων του Ομίλου προέρχεται από την πώληση της ζάχαρης και των υποπροϊόντων αυτής. Ο Όμιλος έχει καθιερώσει εκπτώσεις τζίρου καθώς και εκπτώσεις βάση της πολιτικής είσπραξης των απαιτήσεων. 8.4 Εποχικότητα λειτουργιών Η κύρια παραγωγική δραστηριότητα του Ομίλου και της Εταιρείας λαμβάνει χώρα στο πρώτο εξάμηνο κάθε χρήσης, δηλαδή από 1 Ιουλίου έως 31 Δεκεμβρίου. Τα κυριότερα κόστη συντήρησης του πάγιου εξοπλισμού των εργοστασίων πραγματοποιούνται στο δεύτερο εξάμηνο της χρήσης. Λόγω της εποχικότητάς τους, τα κόστη παραγωγής και συντήρησης κατανέμονται ομαλά, με κατάλληλες λογιστικές εγγραφές προβλέψεων και καταλογισμού σε όλη τη διάρκεια της χρήσης. Οι πωλήσεις των προϊόντων και των εμπορευμάτων δεν παρουσιάζουν αξιοσημείωτη εποχικότητα και συνεπώς κατανέμονται με ομαλό τρόπο στα τέσσερα τρίμηνα της χρήσης, η αναλογία όμως του όγκου πωλήσεων σε προϊόντα και εμπορεύματα, λόγω του διαφορετικού κόστους παραγωγής των, επηρεάζει σε μέγιστο βαθμό τα αποτελέσματα. 9 Λοιπά έσοδα (Ποσά σε Ευρώ) Τα λοιπά έσοδα του Ομίλου και της Εταιρείας αναλύονται ως ακολούθως: 10 Έξοδα κατά είδος (Ποσά σε Ευρώ) Τα έξοδα του Ομίλου και της Εταιρείας κατ είδος αναλύονται ως ακολούθως: 30

69 Το γεγονός της κατάργησης της επιβολής ποσοστώσεων παραγωγής όπως οριζόταν από την Κοινή Αγροτική Πολιτική (Κ.Α.Π.) των χωρών της Ε.Ε., ουσιαστικά οδήγησε στην κατάργηση της παραγωγής μέσω της διαδικασίας του φασόν. Για αυτό το λόγο οι αμοιβές και τα έξοδα τρίτων της Εταιρείας και του Ομίλου κατ επέκταση, είναι σημαντικά μειωμένα, ήτοι 31,5 εκατ. Τέλος, την κλειόμενη χρήση η παραγωγή ζάχαρης ήταν αρκετά μειωμένη με αποτέλεσμα να μειωθεί αντίστοιχα και το κόστος παραγωγής κατά 7 εκατ. περίπου. Για την ετήσια περίοδο 2018/2017, στα έξοδα διοίκησης περιλαμβάνονται αμοιβές της ελεγκτικής εταιρείας ύψους 10χιλ, που αφορούν επιτρεπόμενες μη ελεγκτικές εργασίες. 11 Έξοδα προσωπικού (Ποσά σε Ευρώ) Τα έξοδα προς το προσωπικό του Ομίλου και της Εταιρείας έχουν ως εξής: Από το ανωτέρω κόστος προσωπικού της κλειόμενης χρήσης, ποσό συμπεριλαμβάνεται σε κόστος πωληθέντων, έξοδα διοίκησης και έξοδα διάθεσης και ποσό ύψους συμπεριλαμβάνεται στο κονδύλι λοιπά έξοδα, ως κόστος υποαπασχόλησης. 12 Λοιπά έξοδα (Ποσά σε Ευρώ) Τα λοιπά έσοδα της Εταιρείας αναλύονται ως ακολούθως: 31

70 Η μείωση των λοιπών εξόδων εκμετάλλευσης σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο αναφοράς οφείλεται κυρίως στους παρακάτω λόγους: Οι προβλέψεις απομείωσης των εμπορικών και λοιπών απαιτήσεων είναι σημαντικά μειωμένες, δεδομένου ότι η πιστωτική πολιτική της εταιρείας είναι πλέον αρκετά συντηρητική. Η απομείωση της αξίας των επενδυτικών ακινήτων ανήλθε σε 0 χιλ. την κλειόμενη χρήση, έναντι χιλ. την προηγούμενη. Στα λοιπά έξοδα συμπεριλαμβάνονται τόκοι υπερημερίας από την εταιρεία προμήθειας φυσικού αερίου, καθώς και διάφορα πρόστιμα και αποζημιώσεις. 13 Χρηματοοικονομικά έσοδα (Ποσά σε Ευρώ) Τα χρηματοοικονομικά έσοδα αναλύονται ως ακολούθως: 14 Χρηματοοικονομικά έξοδα (Ποσά σε Ευρώ) Τα χρηματοοικονομικά έσοδα αναλύονται ως ακολούθως: 32

71 15 Φόρος εισοδήματος στα αποτελέσματα χρήσεως (Ποσά σε Ευρώ) Δεν προκύπτει φόρος εισοδήματος για την Εταιρεία λόγω των ζημιών της χρήσεως και των σωρευμένων ζημιών. Η συμφωνία του φόρου επί των κερδών της χρήσεως έχει ως εξής: Στην Ελλάδα, τα φορολογητέα αποτελέσματα θεωρούνται προσωρινά, μέχρι οι φορολογικές αρχές να ελέγξουν τα βιβλία και στοιχεία των εταιρειών και τις αντίστοιχες φορολογικές δηλώσεις, εν αντιθέσει με την Σερβία, όπου δεν περαιώνονται φορολογικά οι χρήσεις και οι φορολογικές της αρχές έχουν το δικαίωμα επαναλαμβανόμενων ελέγχων. Ως εκ τούτου η Εταιρεία παραμένει ενδεχόμενα υπόχρεη σε πρόσθετους φόρους και ποινές που μπορεί να επιβληθούν μετά από έναν τέτοιο έλεγχο. Η Εταιρεία δεν έχει ελεγχθεί από τις φορολογικές αρχές για τις χρήσεις για την περίοδο 1/7/2011 έως και την 30/6/2018. Σημειώνεται ότι την 31/12/2017 παραγράφηκαν οι χρήσεις ως την 31/12/2011 σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.1 άρθρου 36 Ν.4174/2013. Για τις χρήσεις που έληξαν την 30/06/2011 έως και 30/06/2016 έχει υπαχθεί στον ειδικό φορολογικό έλεγχο των Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών, όπως προβλέπονταν από τις διατάξεις του άρθρου 82 του Ν. 2238/1994 και του άρθρου 65 Α του Ν. 4174/2013. Οι ανωτέρω έλεγχοι έχουν ολοκληρωθεί και έχουν εκδοθεί τα πορίσματα του ελέγχου χωρίς επιφύλαξη, ενώ έχουν επίσης υποβληθεί στο Υπουργείο Οικονομικών οι σχετικές εκθέσεις. Μετά την ολοκλήρωση του φορολογικού ελέγχου η Διοίκηση της Εταιρείας δεν αναμένει να ανακύψουν πρόσθετες φορολογικές υποχρεώσεις, που να έχουν ουσιώδη επίδραση πέραν αυτών που έχουν καταγραφεί στις εταιρικές & ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις. 33

72 16 Ιδιοχρησιμοποιούμενα Ενσώματα πάγια στοιχεία (Ποσά σε Ευρώ) Τα ιδιοχρησιμοποιούμενα ενσώματα πάγια στοιχεία αναλύονται ως ακολούθως: 34

73 Επί των ακινήτων της εταιρείας υφίσταται εμπράγματα βάρη τα οποία αναλύονται στη σημείωση

74 17 Άυλα περιουσιακά στοιχεία (Ποσά σε Ευρώ) Τα άυλα περιουσιακά στοιχεία του Ομίλου και της Εταιρείας έχουν ως ακολούθως: Το κονδύλι της υπεραξίας της Ενοποιημένης Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης προέκυψε κατά την σταδιακή απόκτηση των θυγατρικών εταιρειών στην Σερβία (AD FABRIKA SECERA SAJKASKA και AD FABRIKA SECERA CRVENKA ) σε προηγούμενες χρήσεις και εξετάζεται σε ετήσια βάση για ύπαρξη απομείωσης. Το συνολικό ποσό της υπεραξίας αναλύεται ως ακολούθως: SAJKASKA CRVENKA ΣΥΝΟΛΟ Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης χρήσης που έληξε την 30/06/2017, η Εταιρία διεξήγαγε έλεγχο απομείωσης της ως άνω υπεραξίας, σύμφωνα με το ΔΛΠ 36. Σύμφωνα με τον διεξαχθέντα έλεγχο η ανακτήσιμη αξία των εταιρειών υπερβαίνει τη λογιστική αξία τους και ως εκ τούτου η αναλογούσα σε αυτές υπεραξία, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί κατά την 30/06/2017 δεν είχε υποστεί απομείωση. Στην κλειόμενη χρήση η Διοίκηση δεν προχώρησε σε έλεγχο απομείωσης της ανωτέρω υπεραξίας διότι εκτίμησε ότι δεν υπήρχαν σχετικές ενδείξεις. 36

75 18 Επενδύσεις σε ακίνητα (Ποσά σε Ευρώ) Τα επενδυτικά ακίνητα αναλύονται ως εξής: Τα επενδυτικά ακίνητα του Ομίλου και της Εταιρείας αφορούν οικόπεδα (Λάρισα, Σέρρες, Ξάνθη και Θεσσαλονίκη), 1 διαμέρισμα (Αθήνα) και 3 οικόπεδα μετά κτιρίου (Σίνδος Θεσσαλονίκης, Ξάνθη, Θεσσαλονίκη). Τα έσοδα από ενοίκια προερχόμενα από επενδυτικά ακίνητα για τη χρήση είναι (30/06/2017: ). Επίσης, δεν πραγματοποιήθηκαν έξοδα για τα επενδυτικά ακίνητα εντός της χρήσης και δεν υπάρχουν λοιπές υποχρεώσεις που να προκύπτουν από συμβάσεις μισθώσεων. Επί των ακινήτων της εταιρείας υφίσταται εμπράγματα βάρη τα οποία αναλύονται στη σημείωση 29. Τα επενδυτικά ακίνητα έχουν αποτιμηθεί στην εύλογη αξία τους σε προηγούμενη χρήση, χωρίς να απαιτείται επικαιροποίηση της εκτίμησης την Η τεχνική αποτίμησης που χρησιμοποιήθηκε κατά κύριο λόγο είναι η Μέθοδος Συγκριτικών Στοιχείων ή Κτηματαγοράς με κάποιες προσαρμογές όπου κρίθηκε απαραίτητο από τον εκτιμητή. Σε επιμέρους ακίνητα (μικρό σε αριθμό) χρησιμοποιήθηκε και η Μέθοδος Υπολειμματικού Κόστους Αντικατάστασης σε συνδυασμό με τη Μέθοδο Συγκριτικών Στοιχείων ή Κτηματαγοράς. Σύμφωνα με τη Μέθοδο Συγκριτικών Στοιχείων, ο προσδιορισμός της αξίας γίνεται με βάση τα συμπεράσματα που προκύπτουν από έρευνα και συλλογή συγκριτικών στοιχείων, ήτοι στοιχείων που παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη δυνατή ομοιότητα χαρακτηριστικών με το υπό εκτίμηση ακίνητο. Συνεπώς για την εφαρμογή της μεθόδου αυτής λαμβάνονται υπ όψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του αντικειμένου εκτίμησης και στη συνέχεια γίνεται επεξεργασία συγκριτικών στοιχείων. Τα ειδικά χαρακτηριστικά που λαμβάνονται υπόψη είναι ενδεικτικά τα εξής: Τοποθεσία ακινήτου Φυσικά χαρακτηριστικά Πολεοδομικό καθεστώς Χρονική στιγμή των συγκριτικών στοιχείων Σύμφωνα με τη μέθοδο Υπολειμματικού Κόστους Αντικατάστασης, προσδιορίζεται καταρχάς η αξία του γηπέδου εντός του οποίου έχει ανεγερθεί το υπό εκτίμηση κτίσμα ή κτιριακό συγκρότημα και στη συνέχεια συνυπολογίζεται το υπολειμματικό κόστος αντικατάστασης των κτιρίων. Η υπολειμματική αξία εξαρτάται από την ηλικία, την κατάσταση συντήρησης, τη ποιότητα και τις προδιαγραφές κατασκευής καθώς και τη χρησιμότητα και λειτουργικότητα των κτιρίων. Το άθροισμα των δύο παραπάνω προσδιορίζει τη συνολική αξία του ακινήτου. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει μεταβολή στην τεχνική αποτίμησης σε σχέση με την προηγούμενη χρήση. Στη σημείωση 36.5 «Επιμέτρηση εύλογης αξίας» τα επενδυτικά ακίνητα, επειδή είναι μη - χρηματοοικονομικά στοιχεία, και συμπεριλήφθηκαν στον αντίστοιχο πίνακα. 37

76 19 Επενδύσεις σε θυγατρικές επιχειρήσεις (Ποσά σε Ευρώ) Οι επενδύσεις σε θυγατρικές επιχειρήσεις εμφανίζονται στη αξία κτήσης τους και αναλύονται ως εξής: Οι δύο εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη Σερβία κατέχουν σημαντικό ποσοστό της αγοράς αυτής, 40% περίπου. Επί των μετοχών των θυγατρικών εταιρειών στη Σερβία υφίσταται εμπράγματα βάρη τα οποία αναλύονται στη σημείωση Λοιπές Μακροπρόθεσμες Απαιτήσεις (Ποσά σε Ευρώ) Οι λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις του Ομίλου και της Εταιρείας αναλύονται ως ακολούθως: 21 Αναβαλλόμενοι φόροι (Ποσά σε Ευρώ) Οι αναβαλλόμενοι φόροι υπολογίζονται επί των προσωρινών διαφορών και υπολογίζονται βάσει του συντελεστή φορολογίας εισοδήματος που αναμένεται να ισχύει στις χρήσεις κατά τις οποίες αναμένεται να αναστραφούν οι προσωρινές φορολογητέες και εκπεστέες διαφορές. Ο συντελεστής φόρου εισοδήματος των νομικών προσώπων στην Ελλάδα ανέρχεται σε 29%. Επομένως ο υπολογισμός της αναβαλλόμενης φορολογίας έγινε με τον ανωτέρω συντελεστή 29%. Οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις συμψηφίζονται όταν υπάρχει εφαρμόσιμο νομικό δικαίωμα και όταν οι αναβαλλόμενοι φόροι εισοδήματος αφορούν στην ίδια φορολογική αρχή. Αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση αναγνωρίζεται για τις μεταφερόμενες φορολογικές ζημιές, στον βαθμό που είναι πιθανή η πραγματοποίηση του σχετικού φορολογικού οφέλους μέσω μελλοντικών φορολογικών κερδών. 38

77 Οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις προέρχονται από τα κάτωθι: 39

78 Λόγω του ύψους των φορολογικών ζημιών της εταιρείας δεν αναμένεται διακανονισμός των προσωρινών διαφορών και συμψηφισμός των αναβαλλόμενων απαιτήσεων/υποχρεώσεων με φόρο εισοδήματος τα επόμενα χρόνια, δεδομένου του γεγονότος ότι η Εταιρεία έχει υποβάλλει αίτημα υπαγωγής στο άρθρο 106 α και δεν έχουμε λάβει επιχειρηματικό σχέδιο για τα επόμενα έτη. 22 Αποθέματα (Ποσά σε Ευρώ) Τα αποθέματα αναλύονται ως εξής: Το κόστος αποθεμάτων, το οποίο αναγνωρίσθηκε στην κατάσταση αποτελεσμάτων, παρατίθεται στη σημείωση 10. Η απομείωση αποθεμάτων αφορά προσαρμογή σε ρευστοποιήσιμες αξίες. Το κόστος απομείωσης το οποίο επιβάρυνε τα αποτελέσματα της τρέχουσας χρήσης ανήλθε σε (30/6/2017: ). Η μείωση του αποθέματος οφείλεται κυρίως στο μειωμένο όγκο έτοιμης ζάχαρης, η οποία αποκτήθηκε από το εξωτερικό, καθώς και στη διενέργεια πρόσθετης απομείωσης αποθεμάτων. 40

79 23 Πελάτες και Λοιπές Εμπορικές Απαιτήσεις (Ποσά σε Ευρώ) Οι εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις του Ομίλου και της Εταιρείας αναλύονται ως εξής: ΟΜΙΛΟΣ Μέρος της σχηματισθείσας πρόβλεψης αφορά απαίτηση ( 14 εκατ.) από το Ελληνικό Δημόσιο, η οποία δημιουργήθηκε σε προηγούμενες χρήσεις και βρίσκεται σε εκκρεμοδικία, καθώς και απαίτηση ( 47εκ) από δύο πελάτες, με τους οποίους ο Όμιλος βρίσκεται σε δικαστική διένεξη. Σε κάθε περίπτωση, πλέον, ο Όμιλος προσπαθεί να λαμβάνει τις απαραίτητες εξασφαλίσεις και εγγυήσεις, έτσι ώστε να μετριάζεται ή και να εξαλείφεται ο πιστωτικός κίνδυνος. Παράλληλα, ο Όμιλος σχηματίζει πρόβλεψη απομείωσης που αντιπροσωπεύει την εκτίμησή του για ζημίες που ενδεχόμενα θα υποστεί σχετικά με εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις και επενδύσεις. Έναντι των απαιτήσεων που είναι σε καθυστέρηση πέραν των 360 ημερών (συμπεριλαμβανομένων και απαιτήσεων από το Ελληνικό Δημόσιο), καθώς και απαιτήσεων που είναι σε καθυστέρηση μικρότερο χρονικό διάστημα, αλλά είναι προβληματικής είσπραξης, έχει σχηματισθεί πρόβλεψη ποσό χιλ για τον Όμιλο και χιλ. για την Εταιρεία. Η Ενηλικίωση των εμπορικών και λοιπών απαιτήσεων έχει ως ακολούθως: ΕΤΑΙΡΕΙΑ 30/6/ /6/ /6/ /6/2017 Απαιτήσεις κατά πελατών Επιταγές Εισπρακτέες (μεταχρονολογημένες) Επιταγές σε καθυστέρηση Απαιτήσεις κατά Δημοσίου Απομειώσεις ( ) ( ) ( ) ( ) Καθαρό ποσό απαιτήσεων ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 30/6/ /6/ /6/ /6/2017 Ενήμερα Έως 90 ημέρες Από 91 έως 180 ημέρες Από 181 έως 360 ημέρες Πάνω από 360 ημέρες Σύνολο Απομειώσεις ( ) ( ) ( ) ( ) Καθαρό ποσό απαιτήσεων Δεν υπάρχουν καθυστερημένα υπόλοιπα πάνω από 360 ημέρες τα οποία δεν απομειωθεί. Η κίνηση της πρόβλεψης των εμπορικών απαιτήσεων έχει ως εξής: 41

80 24 Λοιπές απαιτήσεις (Ποσά σε Ευρώ) Οι λοιπές απαιτήσεις του Ομίλου και της Εταιρείας αναλύονται ως ακολούθως: ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Η μείωση των λοιπών απαιτήσεων της Εταιρείας οφείλεται κυρίως στην είσπραξη μερίσματος ποσού 4,2 εκ από την θυγατρική της. Η κίνηση της πρόβλεψης των λοιπών απαιτήσεων έχει ως εξής: 30/6/ /6/ /6/ /6/2017 Χρεώστες διάφοροι Λοιποί χρεώστες επίδικοι Βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις συνδεδεμένων επιχειρήσεων Προκαταβολές σε προμηθευτές Προκαταβλημένοι και παρακρατημένοι φόροι Έσοδα χρήσεως εισπρακτέα Έξοδα επομένων χρήσεων Απομειώσεις ( ) ( ) ( ) ( ) Η ενηλικίωση των λοιπών απαιτήσεων έχει ως εξής: ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 30/6/ /6/ /6/ /6/2017 Ενήμερα Καθυστερημένα έως 90 ημέρες Καθυστερημένα από 91 έως 180 ημέρες Καθυστερημένα από 181 έως 360 ημέρες Καθυστερημένα πάνω από 360 ημέρες Σύνολο Απομειώσεις ( ) ( ) ( ) ( ) Καθαρό ποσό απαιτήσεων Υπάρχουν καθυστερημένα υπόλοιπα πάνω από 360 ημέρες συνολικού ύψους 3,7 εκατ. τα οποία δεν έχουν απομειωθεί στην Εταιρεία, διότι αφορούν απαιτήσεις από τις θυγατρικές, ποσού 3,5 εκ., κυρίως από μερίσματα προηγουμένων χρήσεων, καθώς και παρακρατημένους φόρους ύψους 0,2 εκατ.. 42

81 25 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα Δεσμευμένες Καταθέσεις (Ποσά σε Ευρώ) Τα ταμειακά διαθέσιμα αναλύονται ως ακολούθως: Στο κονδύλι «Δεσμευμένες καταθέσεις όψεως για αποπληρωμή δανείων» περιλαμβάνονται οι δύο τραπεζικοί λογαριασμοί οι οποίοι έχουν ενεχυριαστεί από την τράπεζα Πειραιώς, βάση της συμφωνίας πλαίσιο, που είχε υπογραφεί. Την 30/06/2018 το μεγαλύτερο μέρος του ενεχυριαζόμενου ποσού έχει χρησιμοποιηθεί για αποπληρωμή του δανειακού υπολοίπου της εταιρείας. Το μεγαλύτερο μέρος των τραπεζικών καταθέσεων βρίσκεται σε ελληνικές τράπεζες, οι οποίες σύμφωνα με τον οίκο Fitch έχουν χαρακτηριστεί ως κατηγορία RD. Στο κονδύλι «Χρηματικά Διαθέσιμα» ποσό 482 των διαθεσίμων στο Ταμείο και των καταθέσεων στις Τράπεζες αφορούν Ξένο Νόμισμα (DINAR) και έχουν αποτιμηθεί με την ισοτιμία Ευρώ/Ξ.Ν κατά την 30/06/2018. Οι τυχόν συναλλαγματικές διαφορές καταχωρήθηκαν στα αποτελέσματα χρήσεως. Η ανάλυση του ξένου νομίσματος ανά περίπτωση έχει ως εξής: 43

82 26 Μετοχικό κεφάλαιο και αποθεματικά (Ποσά σε Ευρώ) Με απόφαση της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων της ανακλήθηκε η από απόφαση της Έκτακτης Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων περί της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας, δεδομένου ότι η εν λόγω αύξηση ουδέποτε πιστοποιήθηκε. Έτσι το σύνολο του Μετοχικού Κεφαλαίου της Εταιρείας θα ανέρχεται πλέον στο ποσό των ένδεκα εκατομμυρίων είκοσι τεσσάρων χιλιάδων εξακοσίων εβδομήντα δύο ευρώ και εβδομήντα λεπτών ( ,70) και αποτελείται από τριάντα έξι εκατομμύρια επτακόσιες σαράντα οκτώ χιλιάδες εννιακόσιες εννέα ( ) ανώνυμες μετοχές ονομαστικής αξίας τριάντα λεπτών (0,30 ευρώ) εκάστης. Η εταιρεία είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών και η μετοχή της από την 01/3/2016 έχει τεθεί σε αναστολή διαπραγμάτευσης. Με την από 20/6/2018 γνωστοποίηση της Διεύθυνσης Εισηγμένων Τίτλων του Χρηματιστηρίου Αθηνών εξετάζεται το ενδεχόμενο διαγραφής των μετοχών της Εταιρείας από το Χρηματιστήριο Αθηνών. Η διαφορά υπέρ το άρτιο θεωρείται συμπλήρωμα του μετοχικού κεφαλαίου και προέκυψε σε προηγούμενες χρήσεις από την έκδοση μετοχών έναντι μετρητών σε αξία μεγαλύτερη της ονομαστικής τους αξίας. Δεν υπάρχουν στο τέλος της τρέχουσας χρήσης, μετοχές της Εταιρείας που κατέχονται είτε από την ίδια, είτε από θυγατρικές της επιχειρήσεις. Οι μέτοχοι που κατέχουν σημαντικό ποσοστό του μετοχικού κεφαλαίου είναι η υπό ειδική εκκαθάριση «Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε.» με ποσοστό συμμετοχής 82,33%. 27 Αποθεματικά (Ποσά σε Ευρώ) Η ανάλυση των αποθεματικών έχει ως ακολούθως: Τακτικό αποθεματικό: Σύμφωνα με το Ελληνικό εταιρικό δίκαιο, οι εταιρείες υποχρεούνται να παρακρατούν το 5% των καθαρών ετήσιων μετά φόρων κερδών τους για το σχηματισμό τακτικού αποθεματικού, έως ότου το υπόλοιπο του τακτικού αποθεματικού ισούται ή φθάσει τουλάχιστον το 1/3 του μετοχικού κεφαλαίου. Το αποθεματικό αυτό δεν είναι διαθέσιμο για διανομή, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για συμψηφισμό ζημιών. 44

83 Αφορολόγητα Αποθεματικά: Τα αφορολόγητα αποθεματικά έχουν σχηματισθεί βάσει ειδικών διατάξεων σε προηγούμενες χρήσεις και προέρχονται από αφορολόγητα έσοδα. Σε περίπτωση που τα αποθεματικά αυτά διανεμηθούν θα φορολογηθούν με τον τότε ισχύοντα φορολογικό συντελεστή. Διαφορά αναπροσαρμογής παγίων: Η διαφορά από την αναπροσαρμογή της αξίας κτήσεως των παγίων στοιχείων (γήπεδα, οικόπεδα και κτίρια) δημιουργήθηκε από την αποτίμηση των παγίων σε εύλογες αξίες κατά την πρώτη εφαρμογή των Δ Π Χ Α. 28 Αποτελέσματα μετά από φόρους ανά μετοχή - βασικά (σε ) (Ποσά σε Ευρώ) 29 Δανειακές υποχρεώσεις (Ποσά σε Ευρώ) Η ανάλυση των μακροπρόθεσμων και βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων έχει ως εξής: 45

84 Οι εύλογες αξίες των δανείων είναι περίπου ίσες με τις λογιστικές αξίες τους καθώς τα δάνεια φέρουν κυμαινόμενα επιτόκια. Ο Όμιλος έχει ενδεχόμενες υποχρεώσεις σε σχέση με τράπεζες, λοιπές εγγυήσεις και άλλα θέματα που προκύπτουν στα πλαίσια της συνήθους δραστηριότητάς τους. Για την εξασφάλιση βραχυπρόθεσμων χρηματοδοτήσεων της μητρικής εταιρείας: έχουν εγγραφεί υποθήκες συνολικής αξίας χιλ. επί όλων των ακινήτων και εγκαταστάσεων της Εταιρείας, έχουν ενεχυριαστεί οι μετοχές καθώς και τα μερίσματα των θυγατρικών εταιριών, τα οποία την 30/06/2018 ανέρχονται σε 2,8 εκατ. περίπου, έχουν εκχωρηθεί ασφαλιστήρια συμβόλαια, έχουν εκχωρηθεί εξασφαλίσεις που έχει λάβει η εταιρεία από πελάτη της, συνολικού ύψους , έχουν ενεχυριασθεί 2 τραπεζικοί λογαριασμοί καταθέσεων που εμφανίζουν ποσό την 30/06/2018 (30/6/2017: ), έχει εγγραφεί ενέχυρο επί τίτλων ΠΑΕΓΑΕ αποθεμάτων ζάχαρης στα εργοστάσια Ορεστιάδας και Πλατύ Ημαθίας, συνολικής αξίας Τέλος, η εταιρεία παρείχε, υπέρ της Τράπεζας Σερρών, ασφάλεια με σύσταση πλασματικού ενεχύρου για ,25 επί ποσότητας ζάχαρης που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις της Εταιρείας στο Πλατύ Ημαθίας. Δεν υπάρχουν εμπράγματα βάρη επί των παγίων των υπολοίπων εταιριών του Ομίλου, οι οποίες για την κάλυψη του δανεισμού τους ενεχυριάζουν μέρος των αποθεμάτων τους. 30 Υποχρεώσεις παροχών στο προσωπικό Σύμφωνα με τα Δ.Π.Χ.Α. οι υποχρεώσεις του Ομίλου προς τα ασφαλιστικά ταμεία των εργαζομένων και σ αυτούς, διαχωρίζονται σε προγράμματα καθορισμένων εισφορών (defined contribution) και σε προγράμματα καθορισμένων παροχών (defined benefit). Βάσει του εργατικού δικαίου οι εργαζόμενοι δικαιούνται αποζημίωσης σε περίπτωση απόλυσης ή συνταξιοδότησης, το ύψος της οποίας σχετίζεται με τις αποδοχές των εργαζομένων, τη διάρκεια της υπηρεσίας και τον τρόπο αποχώρησης (απόλυση ή συνταξιοδότηση). Οι εργαζόμενοι που παραιτούνται ή απολύονται με αιτία, δε δικαιούνται αποζημίωση. Η οφειλόμενη αποζημίωση, σε περίπτωση συνταξιοδότησης, είναι ίση με 50% του ποσού που θα καταβαλλόταν σε περίπτωση απόλυσης άνευ αιτίας. Το ποσό της αποζημίωσης που καταβάλλεται τελικά από την Εταιρεία καθορίζεται αφού ληφθεί υπόψη η προϋπηρεσία των εργαζομένων και η αμοιβής τους. Μια υποχρέωση θεωρείται ότι αφορά πρόγραμμα καθορισμένων εισφορών (defined contribution) όταν λογίζεται σε τακτική βάση το δεδουλευμένο μέρος αυτής. Η πρακτική αυτή είναι παρόμοια με την πρακτική που προβλέπεται από την ισχύουσα Ελληνική νομοθεσία, δηλαδή την καταβολή προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία των εργοδοτικών εισφορών για την προσφερθείσα υπηρεσία των υπαλλήλων. Για τα προγράμματα που κατατάσσονται στην κατηγορία των καθορισμένων παροχών τα Δ.Π.Χ.Α. έχουν θεσπίσει ορισμένες απαιτήσεις σε σχέση με την αποτίμηση της υπάρχουσας υποχρέωσης, καθώς επίσης και τις αρχές και τις αναλογιστικές υποθέσεις που πρέπει να ακολουθούνται κατά την εκτίμηση της υποχρέωσης που απορρέει από αυτά τα προγράμματα. Η υποχρέωση που καταχωρείται βασίζεται στη μέθοδο της προβλεπόμενης μονάδας πίστωσης (projected unit credit method), η οποία υπολογίζει την παρούσα αξία της δεδουλευμένης υποχρέωσης. Οι υποχρεώσεις για αποζημίωση προσωπικού προσδιορίσθηκαν έως και την 30/6/2017 μέσω αναλογιστικής μελέτης. Ο Όμιλος δεν προέβη στην παρούσα χρήση σε αναλογιστική μελέτη. Οι πίνακες που ακολουθούν εμφανίζουν τη σύνθεση 46

85 της καθαρής δαπάνης για τη σχετική πρόβλεψη που καταχωρήθηκε στα αποτελέσματα των χρήσεων 1 Ιουλίου Ιουνίου 2018 και 1 Ιουλίου Ιουνίου 2017, αντίστοιχα. Πρόβλεψη για αποζημίωση προσωπικού που αναγνωρίστηκε στα Αποτελέσματα Χρήσεως: Η κίνηση της σχετικής προβλέψεως έχει ως εξής: Βασικές παραδοχές αναλογιστικής μελέτης ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 30/6/ /6/ /6/ /6/2017 Πληθωρισμός - 1,75%- 4% - 1,75% Επιτόκιο προεξόφλησης - 1,03% - 7,50% - 1,43% Ποσοστό μελλοντικής αύξησης μισθών - 0% - 12,30% - 0% έως 2020 & Μέση εναπομένουσα εργασιακή ζωή (έτη) - 9,53% - 9,53% 47

86 31 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις (Ποσά σε Ευρώ) Η ανάλυση εμπορικών και λοιπών υποχρεώσεων έχει ως ακολούθως: ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 30/6/ /6/ /6/ /6/2017 Προμηθευτές Προκαταβολές Πελατών Οι σημαντικότερες υποχρεώσεις της εταιρείας αφορούν την ΔΕΠΑ Α.Ε ( 14 εκ.), τις θυγατρικές εταιρείες ( 10 εκ.) και τους λοιπούς προμηθευτές ( 3,6 εκ.). 32 Τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις (Ποσά σε Ευρώ) Οι τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις αναλύονται ως εξής: Οι λοιποί φόροι τέλη αφορούν, κατά κύριο λόγο, υποχρεώσεις που έχουν βεβαιωθεί από τις φορολογικές αρχές και έχουν ρυθμισθεί να αποπληρωθούν τμηματικά. Η Εταιρεία στην παρούσα χρήση έχει απαίτηση από Φ.Π.Α ποσό 1,5 εκ. (έναντι υποχρέωσης ύψους 0,86εκ. την προηγούμενη χρήση), η οποία ταξινομήθηκε στις λοιπές απαιτήσεις. 33 Προβλέψεις (Ποσά σε Ευρώ) Οι προβλέψεις αναλύονται ως ακολούθως: 48

87 34 Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις (Ποσά σε Ευρώ) Οι λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις αναλύονται ως ακολούθως: Τον Απρίλιο του 2015, καταβλήθηκε στην Εταιρεία ποσό ύψους χιλ. από τον βασικό μέτοχό της (ειδικό εκκαθαριστή του υπό ειδική εκκαθάριση πιστωτικού ιδρύματος «ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.»), έναντι μελλοντικής αυξήσεως μετοχικού κεφαλαίου αυτής, προς κάλυψη της αναγκαίας κεφαλαιακής ενίσχυσής της και στο πλαίσιο διαφύλαξης της ακεραιότητας και της προστασίας της υπό ρευστοποίηση συμμετοχής του υπό εκκαθάριση πιστωτικού ιδρύματος στην ΕΒΖ Α.Ε. (βάσει της από Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου). Με απόφαση της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων της ανακλήθηκε η από απόφαση της Έκτακτης Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων περί της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας, δεδομένου ότι η εν λόγω αύξηση ουδέποτε πιστοποιήθηκε. Το ποσό των χιλ παραμένει στις λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις. Την κλειόμενη χρήση, οι λοιπές υποχρεώσεις της Εταιρείας αυξήθηκαν κατά 6 εκ. Το ποσό αυτό αφορά υποχρέωση της Εταιρείας προς την Συνεταιριστική Τράπεζα Σερρών. Βάσει της μεταξύ τους συμφωνίας της 4/4/2018, η Συνεταιριστική Τράπεζα Σερρών ανέλαβε να χρηματοδοτήσει την αποπληρωμή της υποχρέωσης της Εταιρείας προς τευτλοπαραγωγούς από παράδοση τεύτλων της καλλιεργητικής περιόδου έτους Τέλος, τα έσοδα επόμενης χρήσης του Ομίλου αφορά προτιμολόγηση των θυγατρικών προς τους πελάτες τους, ώστε να υπάρχει δυνατότητα είσπραξης προκαταβολών από αυτούς. Η πιστωτική πολιτική ακολουθήθηκε την κλειόμενη χρήση λόγω του περιορισμού των πιστωτικών ορίων των θυγατρικών από τα πιστωτικά ιδρύματα της Σερβίας. 35 Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις (Ποσά σε Ευρώ) 49

88 Το κονδύλι «λοιπές υποχρεώσεις και υποχρεώσεις δικαστικών υποθέσεων» αφορά δικαστικές διενέξεις, που έχει η Εταιρεία με προμηθευτές, πελάτες και εργαζόμενους, οι οποίες σύμφωνα με τους δικηγόρους, θα χρειαστεί να πληρωθούν στα επόμενα έτη από τον Όμιλο και την Εταιρεία. Κατά την 30/06/2018 υφίστανται αγωγές, εξώδικες προσκλήσεις και γενικά μελλοντικές διεκδικήσεις συνολικού ύψους χιλ. περίπου κατά του Ομίλου και της Εταιρείας, για τις οποίες έχει σχηματισθεί πρόβλεψη ύψους χιλ. Η νομική υπηρεσία εκτιμά ότι πέραν της σχηματισθείσας πρόβλεψης δεν θα προκύψουν άλλες υποθέσεις, των οποίων η δικαστική έκβαση θα επηρεάσει σημαντικά την περιουσιακή κατάσταση και λειτουργία του Ομίλου και της Εταιρείας. 36 Χρηματοοικονομικά μέσα (Ποσά σε Ευρώ) 36.1 Πιστωτικός κίνδυνος Έκθεση στον πιστωτικό κίνδυνο Η λογιστική αξία των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων αντιπροσωπεύει τη μέγιστη έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο. Η μέγιστη έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο κατά την ημερομηνία αναφοράς ήταν: ΟΜΙΛΟΣ (ποσά σε ευρω) 30/6/ /6/2017 Διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων Εμπορικές και λοιπές Απαιτήσεις Χρηματικά διαθέσιμα Σύνολο ΕΤΑΙΡΙΑ 30/6/ /6/2017 Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων Εμπορικές και λοιπές Απαιτήσεις Χρηματικά διαθέσιμα Σύνολο Η μέγιστη έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο για τις εμπορικές απαιτήσεις κατά την ημερομηνία του ισολογισμού ανά γεωγραφική περιοχή ήταν: ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 30/6/ /6/ /6/ /6/2017 Εσωτερικού Σερβία - Λοιπές Χώρες Χώρες Ευρωπαϊκής Ένωσης Λοιπές περιοχές Σύνολο

89 Η ενηλικίωση των εμπορικών απαιτήσεων κατά την ημερομηνία αναφοράς ήταν: ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 30/6/ /6/ /6/ /6/2017 Ενήμερα Έως 90 ημέρες Από 91 έως 180 ημέρες Από 181 έως 360 ημέρες Πάνω από 360 ημέρες Σύνολο Απομειώσεις ( ) ( ) ( ) ( ) Καθαρό ποσό απαιτήσεων Δεν υπάρχουν καθυστερημένα υπόλοιπα πάνω από 360 ημέρες τα οποία δεν έχουν απομειωθεί. Μέρος της σχηματισθείσας πρόβλεψης αφορά απαίτηση ( 14 εκατ.) από το Ελληνικό Δημόσιο, η οποία δημιουργήθηκε σε προηγούμενες χρήσεις και βρίσκεται σε εκκρεμοδικία, καθώς και απαίτηση ( 47εκ) από δύο πελάτες, με τους οποίους η Εταιρεία βρίσκεται σε δικαστική διένεξη. Σε κάθε περίπτωση, πλέον, ο Όμιλος προσπαθεί να λαμβάνει τις απαραίτητες εξασφαλίσεις και εγγυήσεις, έτσι ώστε να μετριάζεται ή και να εξαλείφεται ο πιστωτικός κίνδυνος. Παράλληλα, ο Όμιλος σχηματίζει πρόβλεψη απομείωσης που αντιπροσωπεύει την εκτίμησή του για ζημίες που ενδεχόμενα θα υποστεί σχετικά με εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις και επενδύσεις. Έναντι των απαιτήσεων που είναι σε καθυστέρηση πέραν των 360 ημερών (συμπεριλαμβανομένων και απαιτήσεων από το Ελληνικό Δημόσιο), καθώς και απαιτήσεων που είναι σε καθυστέρηση μικρότερο χρονικό διάστημα αλλά είναι προβληματικής είσπραξης, έχει σχηματισθεί πρόβλεψη ποσό χιλ. για τον Όμιλο και χιλ. για την Εταιρεία. Η ενηλικίωση των λοιπών απαιτήσεων έχει ως εξής: ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 30/6/ /6/ /6/ /6/2017 Ενήμερα Καθυστερημένα έως 90 ημέρες Καθυστερημένα από 91 έως 180 ημέρες Καθυστερημένα από 181 έως 360 ημέρες Καθυστερημένα πάνω από 360 ημέρες Σύνολο Απομειώσεις ( ) ( ) ( ) ( ) Καθαρό ποσό απαιτήσεων Η μείωση των λοιπών απαιτήσεων της Εταιρείας οφείλεται κυρίως στην είσπραξη μερίσματος ποσού 4,2 εκ από την θυγατρική της. 51

90 36.2 Κίνδυνος ρευστότητας (Ποσά σε Ευρώ) Τα ακόλουθα είναι οι συμβατικές λήξεις των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων, συμπεριλαμβανομένων των αναλογούντων τόκων: Ο ΟΜΙΛΟΣ ΑΞΙΑ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΜΕΧΡΙ 6 ΜΗΝΕΣ ΑΠΌ 6 ΜΗΝΕΣ ΕΩΣ 1 ΕΤΟΣ ΑΠΌ 1 ΕΤΟΣ ΕΩΣ 2 ΕΤΗ ΑΠΌ 2 ΕΤΗ ΕΩΣ 5 ΕΤΗ ΠΑΝΩ ΑΠΌ 5 ΕΤΗ Τραπεζικά δάνεια Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις Λοιπές υποχρεώσεις Σύνολο Στις 27 Ιουλίου 2012, με απόφαση της Επιτροπής Πιστωτικών και Ασφαλιστικών Θεμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος (Φ.Ε.Κ 2208/ ), αποφασίστηκε η ανάκληση της άδειας λειτουργίας του πιστωτικού ιδρύματος με την επωνυμία «Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε.», η οποία είναι ο βασικός μέτοχος της Εταιρείας και αποτελούσε το μοναδικό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα με το οποίο διατηρούσε δανειακή σύμβαση η Εταιρεία. Παράλληλα, με την 4/ απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος (Φ.Ε.Κ 2209/ ), δόθηκε η εντολή για τη μεταβίβαση στην «Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε.» περιουσιακών στοιχείων του πιστωτικού ιδρύματος με την επωνυμία «Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε». Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, η συμμετοχή του πιστωτικού ιδρύματος με την επωνυμία «Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε» στην Εταιρεία δεν μεταβιβάστηκε στην «Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε.» και παρέμεινε στην υπό ειδική εκκαθάριση «Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε.». 52

91 36.3 Συναλλαγματικός κίνδυνος (Ποσά σε Ευρώ) Ο Όμιλος είναι εκτεθειμένος σε συναλλαγματικό κίνδυνο στις πωλήσεις και αγορές σε νόμισμα διαφορετικό από το λειτουργικό νόμισμα. Οι επενδύσεις της Εταιρείας στις θυγατρικές δεν αντισταθμίζονται, διότι αυτές οι συναλλαγματικές θέσεις θεωρούνται ότι είναι μακροχρόνιας φύσης. Κίνδυνος αστάθειας στην ισοτιμία μεταξύ Ευρώ και Δηναρίου Σερβίας μπορεί να επηρεάσει την κερδοφορία του Ομίλου. Ο κίνδυνος αυτός δεν κρίνεται σημαντικός καθώς η ισοτιμία αυτή τα τελευταία χρόνια παραμένει σταθερή. Ο σκοπός της διαχείρισης του συναλλαγματικού κινδύνου είναι ο έλεγχος της έκθεσης του Ομίλου στον κίνδυνο αυτό, στο πλαίσιο αποδεκτών παραμέτρων. Έκθεση στον συναλλαγματικό κίνδυνο Η έκθεση σε συναλλαγματικό κίνδυνο έχει ως ακολούθως: Ο ΟΜΙΛΟΣ 30/6/2018 ΕΥΡΩ ΔΗΝΑΡΙΟ ΔΟΛ. ΗΠΑ ΣΥΝΟΛΟ Εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις Τραπεζικά δάνεια ( ) - - ( ) Προμηθευτές & Λοιπές υποχρ. ( ) ( ) - ( ) Διαθέσιμα Σύνολο ( ) ( ) - ( ) Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ 30/6/2018 ΕΥΡΩ ΔΗΝΑΡΙΟ ΔΟΛ. ΗΠΑ ΣΥΝΟΛΟ Εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις Τραπεζικά δάνεια ( ) - - ( ) Προμηθευτές & Λοιπές υποχρ. ( ) - - ( ) Διαθέσιμα Σύνολο ( ) ( ) Οι συναλλαγματικές ισοτιμίες που ακολουθήθηκαν κατά χρήση έχουν ως εξής: 53

92 Ανάλυση Ευαισθησίας Μία ενίσχυση κατά 10% του Ευρώ έναντι των παρακάτω νομισμάτων στις 30 Ιουνίου θα αύξανε (μείωνε) τα ίδια κεφάλαια και τα αποτελέσματα κατά τα ποσά που αναφέρονται παρακάτω. Η ανάλυση αυτή υποθέτει ότι όλες οι άλλες μεταβλητές, και ιδιαίτερα τα επιτόκια, παραμένουν σταθερά. ΟΜΙΛΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΧΡΗΣΕΩΣ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 01/07/ /06/ /07/ /06/ /6/ /6/2017 Δηνάριο Σερβίας ( ) ( ) Μία μείωση κατά 10% του Ευρώ έναντι των παραπάνω νομισμάτων την 30 Ιουνίου θα είχε την ισόποση αλλά αντίθετη επίδραση στα παραπάνω νομίσματα με τα ποσά που αναγράφονται ανωτέρω, στη βάση ότι όλες οι άλλες μεταβλητές παραμένουν σταθερές Επιτοκιακός κίνδυνος Ο Όμιλος χρηματοδοτεί τις επενδύσεις καθώς και τις ανάγκες του σε κεφάλαια κίνησης μέσω τραπεζικού δανεισμού, με αποτέλεσμα να επιβαρύνει τα αποτελέσματά του με χρεωστικούς τόκους. Αυξητικές τάσεις στα επιτόκια θα έχουν αρνητική επίπτωση στα αποτελέσματα, καθώς ο Όμιλος θα επιβαρύνεται με επιπλέον κόστος δανεισμού. Η Εταιρεία δεν κάνει χρήση χρηματοοικονομικών εργαλείων (Interest Rate Swaps) για να μετριάσει τον κίνδυνο μεταβολής των επιτοκίων. Κατά την ημερομηνία αναφοράς, τα έντοκα χρηματοοικονομικά μέσα κατά επιτοκιακό κίνδυνο έχουν ως εξής: Ανάλυση ευαισθησίας ταμειακών ροών για χρηματοοικονομικά μέσα κυμαινόμενου επιτοκίου Μία μεταβολή κατά 0,25% των επιτοκίων κατά την ημερομηνία αναφοράς θα αύξανε (μείωνε) τα ίδια κεφάλαια και τα αποτελέσματα κατά τα ποσά που παρουσιάζονται παρακάτω. Η ανάλυση αυτή υποθέτει ότι όλες οι άλλες μεταβλητές, και ιδιαίτερα οι συναλλαγματικές ισοτιμίες, παραμένουν σταθερές. 54

93 36.5 Επιμέτρηση Εύλογης Αξίας Η διοίκηση εκτίμησε ότι οι λογιστικές αξίες προσεγγίζουν τις εύλογες αξίες των στοιχείων του ενεργητικού και των υποχρεώσεων, τα οποία απεικονίζονται στη κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης την 30η Ιουνίου 2018, κυρίως λόγω των βραχυπρόθεσμων λήξεών τους. Τα ποσά που εμφανίζονται στις Οικονομικές Καταστάσεις για τα ταμειακά διαθέσιμα, τις εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις, τις εμπορικές και λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις καθώς και τις βραχυπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις προσεγγίζουν τις αντίστοιχες εύλογες αξίες τους λόγω της βραχυπρόθεσμης λήξης τους. Η εύλογη αξία των μακροπροθέσμων δανείων είναι σχεδόν ίδια με τη λογιστική, καθώς τα δάνεια αυτά είναι σε τοπικό νόμισμα και έντοκα με κυμαινόμενο επιτόκιο. Ιεραρχία εύλογης αξίας Ειδικότερα ο Όμιλος ταξινομεί τα χρηματοοικονομικά μέσα στα κάτωθι τρία επίπεδα, ανάλογα με την ποιότητα των δεδομένων που χρησιμοποιήθηκαν για την εκτίμηση της εύλογης αξίας τους: - Επίπεδο 1: διαπραγματεύσιμες τιμές σε ενεργές αγορές για όμοια περιουσιακά στοιχεία ή υποχρεώσεις - Επίπεδο 2: πρόκειται για τα δεδομένα που είναι άμεσα ή έμμεσα παρατηρήσιμα και αφορούν τα στοιχεία προς αποτίμηση (στην κατηγορία αυτή δεν περιλαμβάνονται τα στοιχεία του επιπέδου 1) - Επίπεδο 3: είναι δεδομένα τα οποία προκύπτουν από εκτιμήσεις της ίδιας της επιχείρησης καθώς δεν υπάρχουν παρατηρήσιμα δεδομένα στην αγορά Κατά τη διάρκεια της χρήσης δεν υπήρξαν μεταφορές μεταξύ των επιπέδων 1 και 2 ούτε μεταφορές εντός και εκτός του επιπέδου 3 για τη μέτρηση της εύλογης αξίας. 55

94 Τα χρηματοοικονομικά μέσα της Εταιρείας, που αποτιμώνται στην εύλογη αξία, ταξινομούνται στα κάτωθι τρία επίπεδα: Τα επενδυτικά ακίνητα ταξινομούνται στο επίπεδο 2 και η εύλογη αξία τους επιμετρείται από ανεξάρτητους εξωτερικούς ορκωτούς εκτιμητές (σημείωση 17). Τα χρηματοοικονομικά στοιχεία του επιπέδου 1 αφορούν μετοχές εισηγμένων εταιρειών που αποτιμώνται στην τιμή που διαπραγματεύεται στο εκάστοτε χρηματιστήριο. 37 Δεσμεύσεις και ενδεχόμενες υποχρεώσεις Με το άρθρο 33 του Ν. 3762/ 2009 και την 2510/815/ Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Απασχόλησης και Προστασίας θεσμοθετήθηκε ένα πρόγραμμα Ειδικής Επιδότησης Ανεργίας στο οποίο μπορούσαν να ενταχθούν εργαζόμενοι που συμπλήρωναν προϋποθέσεις συνταξιοδότησης εντός της επόμενης πενταετίας. Λόγω των στενότατων χρονικών προθεσμιών που προέβλεπε δεν κατέστη δυνατή η υλοποίηση του προγράμματος. Το πρόγραμμα επικαιροποιήθηκε με το Νόμο 3996/2011, ΦΕΚ 170/ σύμφωνα με το οποίο οι εργαζόμενοι, οι οποίοι μέχρι τις 31/12/2016 συμπληρώνουν τις προϋποθέσεις πλήρους ή μειωμένης συνταξιοδότησης, έχουν το δικαίωμα να ενταχθούν στο πρόγραμμα ειδικής επιδότησης ανεργίας. Μετά την έκδοση της Κ.Υ.Α. 1117/52 56

95 και τη δημοσίευσή της στο ΦΕΚ 35/Β στις 20/1/2012, λύθηκε η σύμβαση 52 εργαζομένων της ΕΒΖ ΑΕ προκειμένου να ενταχθούν στο πρόγραμμα της Ειδικής Επιδότησης Ανεργίας εργαζομένων στην ΕΒΖ Α.Ε. Η Εταιρεία έχει προϋπολογίσει την υποχρέωση που θα προκύψει μέχρι την ολοκλήρωση του προγράμματος και έχει σχηματίσει ανάλογη πρόβλεψη (βλέπε Σημ.33). Η διοίκηση της Εταιρείας, ανέθεσε σε ελεγκτική εταιρεία τη διενέργεια στοχευμένου ελέγχου αναφορικά με τις συναλλαγές της Εταιρείας με συγκεκριμένους πελάτες. Μετά από τη νομική αξιολόγηση των πορισμάτων του ελέγχου, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε και υπέβαλλε, το Φεβρουάριο του έτους 2016, μηνυτήρια αναφορά στην Εισαγγελία Εφετών Θεσσαλονίκης κατά μελών της διοίκησης της Εταιρείας των ετών 2008 έως 2014 για το αδίκημα της απιστίας σε βαθμό κακουργήματος, καθώς από τις πράξεις και τις παραλείψεις τους, σε σχέση με τις ανωτέρω συναλλαγές, προέκυψε ζημία της Εταιρείας που υπερβαίνει το ποσό των ευρώ. Το σύνολο του ανωτέρω ποσού είχε ήδη απεικονισθεί υπό μορφή προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις στις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις, επομένως ουδόλως επηρεάζονται τα οικονομικά αποτελέσματα της εταιρείας. Η Εταιρεία δεσμεύεται, εφόσον υπάρξουν εξελίξεις, να ενημερώσει με ανακοίνωσή της το επενδυτικό κοινό. Ουδείς άλλος διαχειριστικός έλεγχος βρίσκεται σε εξέλιξη από τη διοίκηση της εταιρείας. Δεν υπάρχουν άλλες επίδικες ή υπό διαιτησία διαφορές δικαστικών ή διαιτητικών οργάνων, πέρα αυτών που έχει σχηματισθεί σχετική πρόβλεψη και οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν σημαντική επίπτωση στην οικονομική κατάσταση ή λειτουργία της Εταιρείας. Η σχετική πρόβλεψη αναλύεται στη σημείωση 34. Οι ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις της Εταιρείας αναλύονται στη σημείωση 15. Η Εταιρεία κατά την 30/06/2018 είχε χορηγήσει εγγυητικές επιστολές συνολικού ύψους Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη Ως συνδεδεμένα μέρη θεωρούνται οι θυγατρικές εταιρείες της Εταιρείας και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου. Λοιπά συνδεδεμένα μέρη θεωρούνται η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. υπό Ειδική Εκκαθάριση και οι εταιρείες του Ομίλου της. Όλες οι συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με τους γενικά αποδεκτούς εμπορικούς όρους και πρόκειται να διευθετηθούν με μετρητά εντός εύλογου χρονικού διαστήματος. Τον Απρίλιο του 2015, καταβλήθηκε στην Εταιρεία ποσό ύψους χιλ. από τον βασικό μέτοχό της (ειδικό εκκαθαριστή του υπό ειδική εκκαθάριση πιστωτικού ιδρύματος «ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.»), έναντι μελλοντικής αυξήσεως μετοχικού κεφαλαίου αυτής, προς κάλυψη της αναγκαίας κεφαλαιακής ενίσχυσής της και στο πλαίσιο διαφύλαξης της ακεραιότητας και της προστασίας της υπό ρευστοποίηση συμμετοχής του υπό εκκαθάριση πιστωτικού ιδρύματος στην Εταιρεία (βάσει της από Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου). Με απόφαση της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων της ανακλήθηκε η από απόφαση της Έκτακτης Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων περί της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας, δεδομένου ότι η εν λόγω αύξηση ουδέποτε πιστοποιήθηκε. Το ποσό αυτό εμφανίζεται στο λογαριασμό «Καταθέσεις μετόχων έναντι μελλοντικής αύξησης μετοχικού κεφαλαίου» και έχει ταξινομηθεί στο κονδύλι Λοιπές Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις. 57

96 Τα υπόλοιπα των συναλλαγών της Εταιρείας με θυγατρικές και συγγενείς της εταιρείες και τα σχετικά με τις συναλλαγές αυτές αποτελέσματα, έχουν ως εξής: ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΙΑ Ι. Θυγατρικές εταιρείες 30/6/ /6/ /6/ /6/2017 Απαιτήσεις Υποχρεώσεις Αγορές Πωλήσεις ΙΙ. Συναλλαγές με εταιρείες του ομίλου ΑΤΕ 30/6/ /6/ /6/ /6/2017 Απαιτήσεις Υποχρεώσεις Αγορές Πωλήσεις Οι πωλήσεις αφορούν κυρίως πωλήσεις παγίων. Οι υποχρεώσεις προέρχονται κυρίως από αγορές ζάχαρης και λοιπών υλικών από τις θυγατρικές της Σερβίας. Οι απαιτήσεις αφορούν κυρίως μερίσματα εισπρακτέα από τις θυγατρικές. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΖΑΧΑΡΗΣ ΑΕ Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών 30/6/2018 Αγορές αγαθών και υπηρεσιών Απαιτήσεις Υποχρεώσεις Όμιλος ΑΤΕ υπό ειδική εκκαθάριση Μητρική AD FABRIKA SECERA SAJKASKA Θυγατρικη AD FABRIKA SECERA CRVENKA Θυγατρικη ΣΥΝΟΛΑ Δεν υπάρχουν απαιτήσεις από τα μέλη του Δ.Σ, ούτε σημαντικές υποχρεώσεις προς αυτά. Οι αμοιβές των μελών Δ.Σ και των διευθυντικών στελεχών, έχουν ως εξής: Οι αντίστοιχες ενδοεταιρικές συναλλαγές και υπόλοιπα της προηγούμενης χρήσης έχουν ως εξής:. 58