Οφέλη και προκλήσεις μεγάλων Έργων Υποδομών

Transcript

1 Οφέλη και προκλήσεις μεγάλων Έργων Υποδομών Δημήτριος Γκατσώνης Capital & Vision Athens Ledra Hotel

2 Περιεχόμενα 1. Χαρακτηριστικά και προκλήσεις μεγάλων έργων 2. Οφέλη (οδικών) υποδομών 3. Παραχωρήσεις Υποδομών 4. Παραδείγματα 5. Συμπεράσματα 1

3 1. Χαρακτηριστικά και προκλήσεις μεγάλων έργων Μεγάλος χρόνος ωρίμανσης (20 +) Μεγάλη επίδραση στην (τοπική) κοινωνία, περιβάλλον και οικονομία Άμεση και έμμεση απασχόληση Πολυπλοκότητα και σύνθετος σχεδιασμός Σημαντικοί κίνδυνοι υλοποίησης Χρηματοδότηση έργων Συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα 2

4 2. Οφέλη (οδικών) υποδομών Εκσυγχρονισμός υποδομών Άμεσα Οφέλη Επίπεδο εξυπηρέτησης χρηστών Δημιουργία θέσεων εργασίας Έσοδα από οικονομική δραστηριότητα και παρακράτηση φόρων Αύξηση Ασφάλειας μετακίνησης και μείωση χρόνου και κόστους Έμμεσα οφέλη Σημαντική βελτίωση Προσβασιμότητας και ελκυστικότητας περιοχών επίδρασης Αύξηση ανταγωνιστικότητας περιοχών Μεταβολή αξιών και χρήσεων γης 3

5 3. Παραχωρήσεις υποδομών Τα έργα παραχώρησης υποδομών είναι επενδύσεις οι οποίες: Κινητοποιούν άμεσα πόρους και προσφέρουν μελλοντικά/μακροπρόθεσμα οφέλη για τους χρήστες και την ευρύτερη κοινωνία Η κατανομή πόρων πρέπει να ακολουθεί την ιδέα του οφέλους/κόστους και την ετοιμότητα των χρηστών να πληρώσουν για την υπηρεσία που προσφέρεται (εφόσον επιλεχτεί αυτό το μοντέλο από το δημόσιο) Οι παραχωρήσεις επιτρέπουν στο Δημόσιο Να ρευστοποιήσει μέρος της άξιας του οφέλους για τον χρήστη και Να μεταφέρει στον ιδιωτικό τομέα τον κίνδυνο εκτίμησης του οφέλους Το Δημόσιο καρπώνεται τη διαφορά μεταξύ του μέγιστου οφέλους για τους χρήστες και του οφέλους για την ευρύτερη κοινωνία μέσω: Ρύθμισης του επιπέδου τιμολόγησης (Διόδια, τιμή kwh, τέλη αεροδρομίων κλπ) Ρύθμισης του επιπέδου εξυπηρέτησης και Χρηματικής συμβολής δημοσίου, εφόσον χρειαστεί 4

6 3. Παραχωρήσεις υποδομών - Προτερήματα Εκμετάλλευση της τεχνογνωσίας και των πόρων του ιδιωτικού τομέα με ταυτόχρονη μείωση του δημοσίου προϋπολογισμού. Ταχύτερη και αποδοτικότερη υλοποίηση έργων προς όφελος των χρηστών και του δημοσίου. Καλύτερη διαχείριση και μείωση των κίνδυνων του έργου. Υψηλή ποιότητα κατασκευής, συντήρησης και υπηρεσιών κατά την συνολική διάρκεια της παραχώρησης. Βελτιστοποίηση του Life cycle cost. Αξιοποίηση νέων χρηματοοικονομικών εργαλείων με συμμετοχή θεσμικών επενδυτών (ασφαλιστικά ταμεία κλπ) Εφαρμογή νέων τεχνολογιών σε όλες τις φάσεις της παραχώρησης (κατασκευή, χρηματοδότηση, συντήρηση, λειτουργία) 5

7 4. Παραδείγματα Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών Ελ. Βενιζέλος Ολοκλήρωση κατασκευής 5 μήνες νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα (επένδυση 2,2 δις). Το «Ελ. Βενιζέλος» έχει αποδώσει μέχρι σήμερα στο Δημόσιο άμεσα έσοδα 1,1 δισ. ευρώ ή αλλιώς το 75% του εισοδήματος της εταιρείας. Το αεροδρόμιο εφέτος θα σπάσει το ιστορικό του ρεκόρ της περιόδου και θα κινηθεί μεταξύ 17,5 και 18 εκατ. Επιβατών. Ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών συνεισφέρει συνολικά 5,1 δισ. προστιθέμενης αξίας ετησίως, που αντιστοιχεί σε 2,63% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Μοχλός επιχειρηματικής ανάπτυξης και απασχόλησης με περισσότερους από εργαζόμενους στην «αεροδρομιακή κοινότητα» και θέσεων εργασίας σε εθνικό επίπεδο μέσω άμεσων, έμμεσων και πολλαπλασιαστικών επιπτώσεων. 6

8 4. Παραδείγματα Βασικές Οδικές Υποδομές στην Ελλάδα Ύψος Επενδύσεων άνω των 15 δισ. Με την ολοκλήρωση των έργων η χώρα θα διαθέτει 2,5 χιλιάδες χλμ. αυτοκινητόδρομων Σήμερα απασχολούνται άμεσα περίπου άτομα 7

9 4. Παραδείγματα Νέες Οδικές Υποδομές στην Γερμανία Μετά την θετική εμπειρία μιας σειράς πιλοτικών έργων με σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (παραχώρηση/σδιτ) το Γερμανικό δημόσιο αποφάσισε να συνεχίσει την εφαρμογή του μοντέλου για την περαιτέρω ανάπτυξη οδικών υποδομών. Το υπουργείο μεταφορών ανακοίνωσε τον Μάιο 2015 την δημοπράτηση των Neue Generation OPP Projekte με την μέθοδο παραχώρησης για 10 έργα. Αυτά τα 10 έργα είναι μέρος της συνολικής επενδυτικής πρωτοβουλίας του υπουργείου και συμπεριλαμβάνουν 600 χλμ. δρόμων ύψους 7 δισ. Η απόφαση αυτή δεν βασίζεται στην έλλειψη δημοσίων πόρων αλλά στην θετική εμπειρία του μοντέλου παραχώρησης 8

10 5. Συμπεράσματα Ο καταλυτικός ρόλος στρατηγικών υποδομών για την ανάπτυξη της οικονομίας δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Βασικές και χρήσιμες υποδομές έχουν μακροπρόθεσμα οφέλη και αποτελούν την ραχοκοκαλιά μιας βιώσιμης ανάπτυξης. Η χώρα χρειάζεται ένα Masterplan ανάπτυξης στρατηγικών υποδομών με προοπτική 20ετιας Η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην χώρα μας είναι κομβικής σημασίας σε αυτό το εγχείρημα. Ο ιδιωτικός τομέας δεν αποτελεί ανταγωνιστή αλλά σύμμαχο του Δημοσίου στην υλοποίηση των στρατηγικών υποδομών. 9

11 Ευχαριστώ! Δημήτριος Γκατσώνης