ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΕΥΧΟΣ 75 MAΪΟΣ 2014 H ΓΥΝΑΙΚΑ. Κόννυ Μουρτουπάλα: Από τον Ελικώνα στην ελληνική παροικία του Σικάγο

Transcript

1 ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΕΥΧΟΣ 75 MAΪΟΣ 2014 H ΓΥΝΑΙΚΑ Κόννυ Μουρτουπάλα: Από τον Ελικώνα στην ελληνική παροικία του Σικάγο

2 Η ΓΥΝΑΙΚΑ. KONΝΥ ΜΟΥΡΤΟΥΠΑΛΑ 2 Ο σχεδιασμός του κτιρίου εξασφαλίζει τη διαφάνεια και τη σύνδεση μεταξύ της Greektown και του κέντρου της πόλης. Η πρόεδρος του Ελληνικού Μουσείου προωθεί τον ελληνικό πολιτισμό και διατηρεί την ελληνοαμερικανική ιστορία Της Σοφίας Χούλινγκ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ

3 εαυτό του, την άμεση οικογένειά του και την ευρύτερη οικογένειά του. Και έχουμε αυτή την αίσθηση. Εμείς δεν το εκτιμούμε πάντα και το αναγνωρίζουμε αυτό, αλλά το έχουμε». Πρώτα χρόνια και Μετανάστευση Η κ. Μουρτουπάλα μεγάλωσε στη Δομβραίνα, ένα μικρό αγροτικό χωριό έξω από τη Θήβα. Οι γονείς της έζησαν τη γερμανική κατοχή ΤΕΥΧΟΣ 75. ΜΑΪΟΣ και την πείνα του , όταν η αντίσταση ενάντια στους κατακτητές δεν έμεινε ατιμώρητη: οι Γερμανοί έκαψαν το χωριό σε αντί- Συνέχεια στη σελίδα 5 Ηκ. Κόννυ Μουρτουπάλα (Connie Mourtoupalas) μεγάλωσε στη σκιά του Ελικώνα, το μυθολογικό σπίτι των εννέα μουσών, στη Βοιωτία της Στερεάς Ελλάδας. Οι αρχαίες θεές της έμπνευσης θεωρήθηκαν ως πηγή γνώσης στην ποίηση, το θέατρο, την επιστήμη και τις τέχνες. Ισως αυτό εξηγεί την αγάπη της κ. Μουρτουπάλα για τη λογοτεχνία και την αφοσίωσή της στην προώθηση του πολιτισμού της πατρίδας της, και την τρέχουσα θέση της ως προέδρου του Εθνικού Ελληνικού Μουσείου στο Σικάγο, την οποία κρατά από τον Σεπτέμβριο του Ως μετανάστης στην Αμερική η ίδια, η κ. Μουρτουπάλα είναι μοναδικά τοποθετημένη να κατανοήσει τον αγώνα των μεταναστών, τον οποίο το Μουσείο επιδιώκει να αναδείξει. Τα 16 χρόνια της στην ελληνική πρεσβεία ως πολιτιστικός ακόλουθος και υπεύθυνος Τύπου της έδωσαν μια ευρεία γνώση και εμπειρία της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού που τα προβάλλει στο κοινό. «Η ελληνική κληρονομιά ήταν ανέκαθεν πολύ χρήσιμη για μένα, ειδικά όταν για πρώτη φορά ήρθαμε με την οικογένειά μου στις Ηνωμένες Πολιτείες», είπε. «Ηταν μια μεγάλη πηγή υπερηφάνειας. Παρά το γεγονός ότι τα αγγλικά μου δεν ήταν καλά, ήταν δύσκολο να είμαι ταπεινή όταν ο δάσκαλος ο ίδιος εντυπωσιάστηκε από το γεγονός ότι είχα πάει στον Παρθενώνα και την Ακρόπολη και μου ζητούσε να μιλήσει σε όλη την τάξη για αυτό». Κατά τη διάρκεια της θητείας της στην πρεσβεία αρχής γενομένης από το 1996, η κ. Μουρτουπάλα, 61 χρόνων σήμερα, εργάστηκε για να παρουσιάσει, να διατηρήσει και να διδάξει την ελληνική κληρονομιά και τον πολιτισμό. Εξήγησε τον ορισμό του Περικλή της λέξης «ιδιώτης», που έχει την ίδια ρίζα της αγγλικής λέξης «idiot» (=ηλίθιος): ένα πρόσωπο που θεωρεί τον εαυτό του ως μια οντότητα που υπάρχει στο κενό, αποσυνδεδεμένη από τους άλλους, είτε πρόκειται για την οικογένεια, τους φίλους, ή η μεγαλύτερη κοινωνία. «Οι Ελληνες έχουν μια σπουδαία αίσθηση της κοινότητας. Αυτή η αίσθηση της κοινότητας είναι ριζωμένη μέσα μας από την αρχαία Ελλάδα» είπε. «Η λέξη idiot (=ηλίθιος) σημαίνει το πρόσωπο που δεν αναγνωρίζει ότι έχει την ευθύνη για τον...από τις συνταγές της γιαγιάς Με αγνά υλικά Χωρίς συντηρητικά και χημικά πρόσθετα ΚΡΙΝΟΣ: Η σωστή επιλογή Krinos Foods, LLC., Northern Blvd. LIC, NY

4 Η ΓΥΝΑΙΚΑ. KONΝΥ ΜΟΥΡΤΟΥΠΑΛΑ 4 ποινα. Μαζί με τον μετέπειτα Εμφύλιο πόλεμο, τα γεγονότα αυτά άφησαν στίγμα στους γονείς της, τους παππούδες και τους γείτονες. Οι μαυρο-ντυμένες γυναίκες θρηνούσαν τους γιους και τους συζύγους τους, οικογένειες είχαν διαλυθεί και φυσικά ερείπια ήταν διάσπαρτα παντού. Η κ. Μουρτουπάλα πάντα ήξερε ότι θα άφηνε την πατρίδα της για τις Ηνωμένες Πολιτείες δεδομένου ότι πριν από το γάμο των γονιών της, ο πατέρας της είχε το βλέμμα του στραμμένο στο Νέο Κόσμο. Ο αδελφός του είχε ήδη μεταναστεύσει το «Ο πατέρας μου μιλούσε για τη μετανάστευση στις ΗΠΑ από τότε που μπορώ να θυμηθώ. Ηθελε ευκαιρίες, ήθελε κάτι καλύτερο», είπε. Αν και ήρθε με μεγάλο προσωπικό κόστος - ο πατέρας της και οι δύο αδελφοί του μετανάστευσαν στις ΗΠΑ, αφήνοντας πίσω τη μητέρα τους - η γιαγιά της κ. Μουρτουπάλα δεν ήταν διαφορετική από τους τυπικούς Ελληνες γονείς που ωθούν τα παιδιά τους να επιτύχουν περισσότερα από ό,τι έκαναν. «Η γιαγιά μου έλεγε κάθε βράδυ -το σπίτι της ήταν δίπλα στο δικό μας-: παιδιά μου, η Αμερική θα ανοίξει και θα μπορείτε να πάτε. Μπορείτε να φανταστείτε μια μητέρα να το λέει αυτό;». Η επιθυμία της γιαγιάς της άναψε στο μυαλό του νεαρού κοριτσιού το όραμα να περάσει τις πύλες του ουρανού, που θα άνοιγαν από καιρό σε καιρό και θα επέτρεπε να μπουν σε αυτόν. Η κ. Μουρτουπάλα αργότερα έμαθε ότι αυτό το άνοιγμα ήταν το σύστημα των αμερικανικών quotas το οποίο επέτρεπε τους μετανάστες από συγκεκριμένα έθνη να έρθουν στις ΗΠΑ και σε άλλα απαγόρευε. Το 1965 ο Immigration and Naturalization Act που κατήργησε το σύστημα των quotas και καθιέρωσε τη μεταναστευτική πολιτική με βάση την επανένωση οικογενειών και την προσέλκυση εξειδικευμένου προσωπικού στις ΗΠΑ, έκανε δυνατή τη μετανάστευση της οικογένειας στις ΗΠΑ. Την Ημέρα του Αγίου Πνεύματος, στις 30 Μαϊου του 1966, η 14χρονη έφθασε στο λιμάνι του Πειραιά με τους γονείς και τον αδελφό της και επιβιβάστηκε στο «Βασίλισσα Φρειδερίκη» με προορισμό τη Νέα Υόρκη. «Ηταν συναρπαστικό, αλλά είδα τον πόνο που προκάλεσε. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το βλέμμα στο πρόσωπό της γιαγιάς μου», είπε. Η οικογένεια εγκαταστάθηκε στην Ουάσιγκτον, DC, όπου ο αδελφός του πατέρα της ζούσε. Οι πρώτες αμερικανικές εμπειρίες της κ. Μουρτουπάλα έλαβαν χώρα στη δίνη του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα. Ως μαθήτρια Γυμνασίου, παρακολουθούσε τους Αφροαμερικανούς συμμαθητές της να θρηνούν το σοκ της δολοφονίας του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, καταλαβαίνοντας ότι τα δικά τους συναισθήματα ήταν διαφορετικά από τα δικά της ως μετανάστρια. Περιέγραψε τη δολοφονία του Ρόμπερτ Κένεντι, που ακολούθησε ως «πραγματική θλίψη». «Εκλαιγα για μέρες» είπε. Στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ ειδικεύτηκε στη λογοτεχνία, με έμφαση στο βρετανικό μυθιστόρημα (DH Lawrence, James Joyce και E.M. Forster) και τον Αμερικανικό Ρομαντισμό (Walt Whitman, Henry David Thoreau και Ralph Waldo Emerson). Είπε ότι αυτό που την προσέλκυσε σε αυτούς τους συγγραφείς/φιλοσόφους ήταν αυτό που κάνει όλους στις ΗΠΑ να αισθάνονται την ίδια έλξη. «Στον αμερικανικό ρομαντισμό βλέπεις τα ιδανικά πίσω από την ίδια τη χώρα. Ακόμη και στις σκοτεινές στιγμές τους, είναι δύσκολο να διαβάσεις αυτούς τους ανθρώπους και να μην δεις την αισιοδοξία, τον ιδεαλισμό και το δυναμικό για ό,τι είναι δυνατόν» είπε. Μετά την αποφοίτησή της, η πρόεδρος του Ελληνικού Μουσείου εργάστηκε στην Ελλάδα για μερικά χρόνια, και βρισκόταν σε επαφή με τους συγγενείς της, τη μητρική της γλώσσα και την ελληνική ζωή γενικότερα. «Αλλά δεν είναι ποτέ το ίδιο. Δεν μπορείς ποτέ πραγματικά να πας στο σπίτι σου, ποτέ, ειδικά όταν η οικογένειά σου δεν ζει πλέον εκεί. Ηταν υπέροχες στιγμές, αλλά η οικογένειά μου με καλούσε πίσω στις Ηνωμένες Πολιτείες». Δημόσιες Σχέσεις στην ελληνική πρεσβεία Η κ. Μουρτουπάλα εντάχθηκε στην ελληνική πρεσβεία ως μορφωτικός ακόλουθος το 1996, υπό τον πρέσβη Λουκά Τσίλα, τον οποίο αποκαλεί μέντορά της, γιατί της έδωσε την ευκαιρία να αποδείξει τον εαυτό της. Της εμπιστεύθηκε ένα τριετές έργο στο οποίο συνεργάστηκε με το περιοδικό «National Geographic» για να ερευνήσει και να δημοσιεύσει τρεις εκτεταμένες ιστορίες για την Ελλάδα και τον ελληνικό πολιτισμό, που καλύπτει την ελληνική ιστορία και τις παραδόσεις μέχρι τον Μέγα Αλέξανδρο. «Ηταν μεγάλες ιστορίες, τεράστια κάλυψη για την Ελλάδα, και ήταν ο πρέσβης Τσίλας που μου έδωσε την ευκαιρία να αποδείξω τον εαυτό μου», είπε. «Του είμαι ευγνώμων», συνέχισε η πρόεδρος του Μουσείου. Η δουλειά της ως πολιτιστική ακόλουθος, υπεύθυνη Τύπου και αργότερα σύμβουλος δημοσίων σχέσεων των πρέσβεων Αλεξάνδρου Μαλλιά και Βασίλη Κασκαρέλη, την κράτησε συνδεδεμένη με την Ελλάδα χρησιμοποιώντας αυτό που ονομάζεται «η δύναμη του πολιτισμού στη διπλωματία». Μια από τις πιο ευτυχισμένες εμπειρίες της ήταν η συνεργασία με το Shakespeare Congratulations on continuing our mission at the National Hellenic Museum. The Gianaras Family ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ

5 ΤΕΥΧΟΣ 75. ΜΑΪΟΣ Συνέχεια από τη σελίδα 3 Theatre Company στην Ουάσιγκτον για την παραγωγή αρχαίων ελληνικών έργων. Κανόνισε η εταιρεία να εκτελέσει την τριλογία του Οιδίποδα στο θέατρο Ηρώδου Αττικού στην Αθήνα, με ένα καστ που περιλάμβανε τον Avery Brooks. «Ηταν σημαντικό για μένα ότι έκανα κάτι με την Ελλάδα και ότι κατά κάποιο τρόπο βοηθούσα να δημιουργηθεί μια καλύτερη κατανόηση της Ελλάδας και του ελληνικού λαού», τόνισε. Οι εκπρόσωποι Τύπου σε οποιαδήποτε οργάνωση αντιμετωπίζουν την πρόκληση της διαχείρισης των κρίσεων, αλλά η δοκιμασία των δημοσίων σχέσεων των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας του 2004, η οποία διήρκεσε για χρόνια πριν από τη διοργάνωση, ήταν «αγωνιώδης» είπε η κ. Μουρτουπάλα. Τα προβλήματα των διοργανωτών των Αγώνων της Αθήνας έκαναν τα διεθνή Μέσα Ενημέρωσης να κατηγορούν τους Ελληνες ότι ποτέ δεν θα είναι έτοιμοι στην ώρα τους. Εφτασαν μάλιστα στο σημείο να ζητήσουν να αφαιρεθούν οι Αγώνες από την Ελλάδα. «Τότε κατάλαβα τις επιπτώσεις τού να μην έχεις τα πράγματα οργανωμένα», είπε. «Επρεπε να μιλήσω στον Τύπο για να μεταφέρω την αυτοπεποίθησή μας κάθε ημέρα - όχι μόνο τη δική μου, αλλά και όλων στην πρεσβεία». Δεν είναι έκπληξη, λοιπόν, πως όταν η Ελλάδα ήταν όντως έτοιμη στην ώρα της και φιλοξένησε τους Αγώνες άψογα, η Γιάννα Αγγελοπούλου - Δασκαλάκη, πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, έγινε η ηρωίδα της κ. Μουρτουπάλα. Οταν η Αγγελοπούλου επισκέφτηκε το Εθνικό Ελληνικό Μουσείο το περασμένο έτος, η κ. Μουρτουπάλα της είπε: «Με έκανες να αισθάνομαι υπερήφανη». «Μπόρεσε να θέσει τα πάντα σε κίνηση, ενώ όλα ήταν σε στασιμότητα» δήλωσε η κ. Μουρτουπάλα. «Είναι ένα πολύ δύσκολο πράγμα να πετύχει κανείς πράγματα με την ελληνική γραφειοκρατία. Ετσι, υπάρχουν φορές που θα πρέπει, ναι θα πρέπει να γίνεις δυσάρεστος, και αυτή η γυναίκα ήταν σε θέση να το κάνει». - Εθνικό Ελληνικό Μουσείο Τοποθετημένο στην καρδιά της ιστορικής ελληνικής παροικίας στο Σικάγο, το Εθνικό Μουσείο, που ιδρύθηκε το 1983 ως το Ελληνικό Μουσείο και Πολιτιστικό Κέντρο, είναι το πρώτο και μοναδικό σημαντικό Μουσείο της χώρας, αφιερωμένο στην ελληνική διαδρομή από την αρχαιότητα μέχρι τη σύγχρονη ελληνο-αμερικανική εμπειρία. Τον Δεκέμβριο του 2011 άνοιξε νέο κτίριό του, αξίας 18 εκατομμυρίων δολαρίων, έκτασης τετραγωνικών ποδιών από ασβεστόλιθο και γυαλί στη συμβολή των οδών Halstead και Van Buren. Το κτίριο σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Δημήτριο Σταυριανό του γραφείου του Σικάγο, του RTKL Associates. Το πρώτο ενημερωτικό δελτίο του Μουσείου, που δημοσιεύθηκε αυτό το μήνα, το περιγράφει ως το «μόνο εθνικό ίδρυμα της Αμερικής για τη διατήρηση, τον εορτασμό της κληρονομιάς των γενεών των Ελληνοαμερικανών, των οποίων η διαρκής συνεισφορά είναι συνυφασμένη με την ίδια τη δομή της εθνικής μας ζωής. Οι Αμερικανοί ελληνικής καταγωγής έχουν βοηθήσει να γραφτούν υπερήφανα κεφάλαια στην ιστορία της Αμερικής για περισσότερα από 150 χρόνια, ενώ η ελληνική ιστορία και ο πολιτισμός τους αποτελούν Συνέχεια στη σελίδα 7 1 Από την έκθεση «Θεοί, Μύθοι και Θνητοί», η οποία διήρκεσε από τον Δεκέμβριο του 2011 έως τον Σεπτέμβριο του Η έκθεση δημιουργήθηκε από το Παιδικό Μουσείο του Μανχάταν. 2 Η κ.μουρτουπάλα με την Γιάννα Αγγελοπούλου στο National Hellenic Museum. Η ΔΟΥΛΕΙΑ ΤΗΣ ΩΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΚΟΛΟΥΘΟΣ, ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΤΥΠΟΥ ΚΑΙ ΑΡΓΟΤΕΡΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΤΩΝ ΠΡΕΣΒΕΩΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΜΑΛΛΙΑ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΗ ΚΑΣΚΑΡΕΛΗ, ΤΗΝ ΚΡΑΤΗΣΕ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΟΝΟΜΑΖΕΤΑΙ «Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ»

6 Η ΓΥΝΑΙΚΑ. KONΝΥ ΜΟΥΡΤΟΥΠΑΛΑ Η έκθεση του Εθνικού Μουσείου «Το πνεύμα του Μαραθώνα: Από τον Φειδιππίδη στο σήμερα», η οποία διήρκεσε από τον Οκτώβριο του 2012 έως τον Μάρτιο του και 3. «Αμερικάνικες Στιγμές: Η κληρονομιά της ελληνικής μετανάστευσης». Δείχνει την πορεία των Ελλήνων μεταναστών προς την Αμερική και αναδεικνύει την ελληνική καθοριστική παρουσία στην αμερικανική ιστορία. 4 Η έκθεση «Νήμα της Παράδοσης» ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ

7 ΤΕΥΧΟΣ 75. ΜΑΪΟΣ Συνέχεια από τη σελίδα 5 το θεμέλιο των Ηνωμένων Πολιτειών. Η κ. Μουρτουπάλα διορίστηκε πρόεδρος τον Σεπτέμβριο του Θυμήθηκε ότι ήταν «πολύ, πολύ συγκινημένη» όταν έφτασε από την Ουάσιγκτον και είδε το νέο κτίριο, το προϊόν μιας μεγάλης και αφοσιωμένης κοινότητας που δώρισε ποσά από 5 δολάρια έως εκατομμύρια δολάρια. «Αυτοί οι άνθρωποι εδώ στο Σικάγο - θαυμάζω πραγματικά το όραμά τους και τη διορατικότητά τους - αναγνωρίζουν την ανάγκη για μια εθνική πατρίδα για την ελληνική ιστορία. Αναγνωρίζουν την ανάγκη να τεκμηριώσουν και να διατηρήσουν την ελληνική ιστορία για τις μελλοντικές γενιές. Αυτό είναι αυτό που πραγματικά με συγκίνησε», ανέφερε. «Αισθάνομαι τιμή που είμαι μέρος αυτής της προσπάθειας». Χαρακτήρισε τον Τζον Κάλαμο (John Calamos), ιδρυτής του Calamos Investments και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Μουσείου ως «τη δύναμη πίσω από το Μουσείο». «Αυτός δεν φορά την κληρονομιά στο μανίκι του, αλλά και η υποστήριξή του είναι πολύ πιο ουσιαστική», είπε η κ. Μουρτουπάλα. «Αυτός αποδίδει στην ελληνική φιλοσοφία το πώς διδάχθηκε να σκέφτεται. Κάθε φορά που του μιλάω έχω ανακαλύψει κάτι που ο ίδιος έχει διαβάσει που σχετίζεται με τα ελληνικά ιδεώδη. Είμαστε πολύ τυχεροί που τον έχουμε». Ο κ. Κάλαμος, ο οποίος έχει υπηρετήσει στο διοικητικό συμβούλιο του Μουσείου από το 2006, δήλωσε ότι η δέσμευσή του προς το Μουσείο αποτελεί φόρο τιμής στους μετανάστες μητέρα και πατέρα του, οι οποίοι υποστήριξαν την οικογένειά τους με ένα μπακάλικο στη δυτική πλευρά του Σικάγο. «Η ελληνική πολιτιστική κληρονομιά μας και η συνεισφορά των Ελληνοαμερικανών στην οικοδόμηση των Ηνωμένων Πολιτειών είναι πολύ σημαντικά», είπε. Με ετήσιο προϋπολογισμό λειτουργίας ύψους 2,5 εκατομμυρίων δολαρίων, μη συμπεριλαμβανομένων των εκθεμάτων και των προγραμμάτων, το Μουσείο διατηρεί περισσότερα από εκθέματα που εκτείνονται σε χιλιάδες χρόνια από το 800 π.χ. έως σήμερα. Είναι το μεγαλύτερο ελληνικό Μουσείο έξω από την Ελλάδα. Τα εκθέματα, κάποια προσωρινά και κάποια μόνιμα, ερευνούν τα θέματα της αρχαίας, βυζαντινής και σύγχρονης ιστορίας. Περιλαμβάνουν «Θεούς, Μύθους και Θνητούς» (ένα διαδραστικό ταξίδι στον κόσμο της αρχαίας Ελλάδας, που δημιουργήθηκε από το Παιδικό Μουσείο του Μανχάταν), «Το Πνεύμα του Μαραθώνα: Από τον Φειδιππίδη στο σήμερα», «Το Ολοκαύτωμα στην Ελλάδα», «Κλωστές Παράδοσης» (μια απεικόνιση των παραδοσιακών ενδυμασιών από όλη την Ελλάδα), την «Ιστορία της ελληνικής Ανεξαρτησίας» και «Αμερικανικές Στιγμές: Η κληρονομιά της ελληνικής μετανάστευσης», η οποία έκανε το ντεμπούτο της το Νοέμβριο του Πολλοί Αμερικανοί ελληνικής καταγωγής γνωρίζουν καλά τις εισφορές των υψηλού προφίλ Ελληνοαμερικανών στην ιστορία αυτής της χώρας. Ο Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος ήταν ένας από τους πρώτους μεγάλους θρησκευτικούς ηγέτες που στήριξαν τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο Δρ. Γιώργος Παπανικολάου, από τον οποίο πήρε το όνομά του το τεστ Παπ έφερε επανάσταση στον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου. Το λαμπρό αστέρι της όπερας Μαρία Κάλλας συνάρπασε τον κόσμο ως μια από τις μεγαλύτερες ηθοποιούς τραγουδιού όλων των εποχών. Ακόμη και όσοι είχαν κακή φήμη έπαιξαν κάποιο ρόλο: ο Σπύρος Αγκνιου, αντιπρόεδρος των ΗΠΑ από το 1969 έως το 1973, παραιτήθηκε από τα καθήκοντά του, αφού κατηγορήθηκε για χρηματισμό, συνωμοσία και φορολογική απάτη. Ωστόσο, δεν είναι πολλοί από εμάς που γνωρίζουν για τον ομογενή Μάικλ Ανάγνο, ο οποίος έγραψε ιστορία συνδέοντας την Αννι Σάλιβαν με την Ελεν Κέλερ, κατά τη διάρκεια της θητείας του ως διευθυντής της Σχολής Perkins για τους τυφλούς. Ο Ελληνας μετανάστης, Φώτιος Φισκ, ένας εφημέριος του Ναυτικού των ΗΠΑ, ο οποίος εργαζόταν για την Underground Railroad, άφησε χρήματα στη διαθήκη του για την «εκπαίδευση των έγχρωμων γυναικών». Ο Στυλιανός Κυριακίδης, ο μοναδικός Eλληνας που κέρδισε το Μαραθώνιο της Βοστώνης, το 1946, κατάφερε με το κατόρθωμά του να προσελκύσει την προσοχή όλου του Κόσμου στην κρίση του ελληνικού Εμφυλίου πολέμου. Ο Ελληνας μετανάστης Λίο Στέφανος εφηύρε το παγωτό ξυλάκι Dove το 1956, ενώ οι σφουγγαράδες στο Τάρπον Σπρινγκς της Φλόριδας έσπευσαν σε βοήθεια για την ανοικοδόμηση του δεύτερου ναού του Αγίου Νικολάου στην πόλη, το Το διοικητικό συμβούλιο του Μουσείου και το προσωπικό εργάζονται για να εξασφαλίσουν ότι όλοι οι Ελληνοαμερικανοί -και όσο το δυνατόν περισσότεροι μη Ελληνες- θα μάθουν αυτές τις ιστορίες. Ο κ. Κάλαμος είπε ότι το Μουσείο έχει εμπνεύσει τα οκτώ εγγόνια του να ενθουσιαστούν για την κληρονομιά τους «η οποία πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντική και επωφελής και ότι μέρος της αποστολής του Μουσείου είναι να διδάξει στους ανθρώπους αυτό που οι πρόγονοί τους είχαν». «Γι αυτό το έργο θα πρέπει να υποστηρίζεται από κάθε Ελληνοαμερικανό σε όλη τη χώρα» δήλωσε η κ. Μουρτουπάλα. «Η ελληνοαμερικανική ιστορία είναι ένα άλλο μέρος της αμερικανικής ιστορίας. Δεν είναι μόνο η καταγραφή και τεκμηρίωση της ιστορίας της δικής μας κληρονομιάς, αλλά και η καταγραφή και η διατήρηση της αμερικανικής ιστορίας, και ρίχνει φως σε ανείπωτες και πρωτάκουστες ιστορίες». Πολλά έχουν γίνει από την ιδέα ότι ο τρόπος που οι Ελληνες μετανάστες ξεπέρασαν σοβαρές αντιξοότητες για να πετύχουν εδώ στις ΗΠΑ μπορεί να είναι ένα μοντέλο για το τι θα πρέπει να κάνει η Ελλάδα για να ξεφύγει από την κρίση που την μαστίζει τα τελευταία χρόνια. Κάποιοι αναρωτιούνται αν υπάρχει άμεση αναλογία ανάμεσα στις δύο περιπτώσεις. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι η μάχη των μεταναστών στην Αμερική είναι μια παγκόσμια ιστορία που αντέχει στο χρόνο και την οποία το Μουσείο επισημαίνει στις «Αμερικανικές Στιγμές». «Είμαστε απόγονοι αυτών των απίστευτων ανθρώπων που πέρασαν τόσα πολλά αλλά παρόλα αυτά κατάφεραν να πετύχουν τόσο πολλά», είπε η κ. Μουρτουπάλα και συνέχισε: «Η Ελλάδα ανέκαθεν μαστίζονταν από συγκρούσεις και πολέμους, από την αρχαία Ελλάδα μέχρι σήμερα. Παρόλα αυτά, πάντα βρίσκαμε τρόπο να συντηρούμε τις οικογένειές μας. Οι Ελληνες ποτέ δεν είχαν δει τους εαυτούς τους ως θύματα, ούτε καν στη διάρκεια των 400 ετών του Οθωμανικού ζυγού». «Εμείς ποτέ δεν νιώσαμε κατώτεροι από τους Οθωμανούς - αν μη τι άλλο, αισθανθήκαμε ανώτεροι» σημείωσε. Οι «Αμερικανικές Στιγμές» αναδεικνύουν την ευρεία επιρροή των Ελλή- Συνέχεια στη σελίδα 8 National Hellenic Museum ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΊΟ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ, ΠΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΜΗΝΑ, ΤΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ ΩΣ ΤΟ «ΜΟΝΟ ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ, ΤΟΝ ΕΟΡΤΑΣΜΟ ΤΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΤΩΝ ΓΕΝΕΩΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΟΑΜΕΡΙΚΑΝΩΝ, ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ Η ΔΙΑΡΚΗΣ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΥΦΑΣΜΕΝΗ ΜΕ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΤΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΜΑΣ ΖΩΗΣ

8 Η ΓΥΝΑΙΚΑ. KONΝΥ ΜΟΥΡΤΟΥΠΑΛΑ 8 Ο Τζον Κάλαμος, πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Μουσείου, με την σύζυγό του, Μέι, στη δεξίωση του Μουσείου, Μάρτιος Συνέχεια από τη σελίδα 7 νων στην αμερικανική κουλτούρα μέσα από φωτογραφίες, την προφορική ιστορία και μια σειρά από έργα τέχνης, από τις φορεσιές της πάλης που φοριούνταν από τον «Golden Greek», Τζιμ Λόντος, έναν από τους πιο δημοφιλείς επαγγελματίες παλαιστές της Μεγάλης Υφεσης, έως τα πιο παραδοσιακά ρούχα, συμπεριλαμβανομένης της φουστανέλλας, την οποία φορούσε ο παππούς της κ. Μουρτουπάλα την ημέρα του γάμου του. Οι εικόνες λένε, για παράδειγμα, ότι πολλοί από τους πρώτους μετανάστες επιβίωσαν με το να μην νοικιάζουν ένα δωμάτιο, αλλά μόνο ένα κρεβάτι για λίγες ώρες κάθε βράδυ. Εχοντας αφήσει πίσω τους παππούδες της στην Ελλάδα, όταν μετανάστευσε στις ΗΠΑ, η κ. Μουρτουπάλα ξέρει από πρώτο χέρι τη βαθιά αίσθηση της απώλειας που οι μετανάστες πρώτης γενιάς φέρουν μαζί τους. «Γι αυτό νομίζω ότι είναι τόσο σημαντικό να το τιμήσουμε αυτό, να το τεκμηριώσουμε και να κάνουμε τους ανθρώπους να καταλάβουν τι πέρασε η πρώτη γενιά για να έρθει εδώ, για να χτίσει τη ζωή που έχτισε και να την περάσουν σε εμάς τους υπόλοιπους», είπε. «Υπήρχε πόνος και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, και είναι αυτό που κάθε μετανάστης περνάει - ακόμη και εκείνοι που εγκαταστάθηκαν εδώ και ίδρυσαν αυτή τη χώρα. Ετσι, εδώ στο Μουσείο βλέπετε την αίσθηση αυτής της ιστορίας, σας φέρνει σε επαφή με τους πρώτους μετανάστες». Τον Νοέμβριο του 2015 το Μουσείο θα συνεργαστεί με το Μουσείο Field του Σικάγο για ένα από τα πιο συναρπαστικά γεγονότα στην πρόσφατη μνήμη. Η έκθεση «Οι Ελληνες: Από τον Αγαμέμνονα στον Μέγα Αλέξανδρο» θα παρουσιάσει 500 μοναδικά αρχαία ελληνικά εκθέματα από 22 ελληνικά μουσεία, πολλά από τα οποία ταξιδεύουν έξω από την Ελλάδα για πρώτη φορά. Η μεγαλύτερη έκθεση αρχαιοτήτων σε μια γενιά, θα πει τα χρόνια ελληνικής ιστορίας και πολιτισμού και θα καθορίσει τους Ελληνες ως λαός. Το Ιδρυμα John Calamos διέθεσε 1,5 εκατομμύριο δολάρια ως το αρχικό ποσό για τη δημιουργία της συνεργασίας με το Μουσείο Field. «Θα είναι κάτι καταπληκτικό. Αυτή η συνεργασία με το Μουσείο Field είναι πολύ ιδιαίτερη», δήλωσε ο κ. Κάλαμος. «Αυτή είναι μια βαρυσήμαντη ευκαιρία για τους Ελληνες στην Αμερική, για την πόλη του Σικάγο και για τα δύο μουσεία». Η κ. Μουρτουπάλα τόνισε ότι το Ιδρυμα Κάλαμος κατέστησε δυνατή την έκθεση. «Κινδύνευε να μην έρθει καθόλου μέχρι που παρενέβη», τόνισε. Σχολείο και Οικογενειακά Προγράμματα Το Μουσείο προσφέρει μια πληθώρα εκπαιδευτικών πόρων για τους μαθητές Συνέχεια στη σελίδα 11

9 ΤΕΥΧΟΣ 75. ΜΑΪΟΣ Σε δείπνο προς τιμήν του Αμερικανού ηθοποιού Kevin Spacey, που δόθηκε από τον Ελληνα πρέσβη, Αλέξανδρο Μαλλιά, τον Μάρτιο του Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Δημήτριος κοιτάζει την έκθεση «Αμερικανικές Στιγμές: Η κληρονομιά της ελληνικής μετανάστευσης», τον Νοέμβριο του Κατά την επίσκεψή του στο Εθνικό Μουσείο, τον Νοέμβριο του 2012, ο Σεβασμιότατος Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Δημήτριος (εδώ με τον διάκο Αριστείδη Γαρίνη), βρήκε ένα βιβλίο που έψαχνε για χρόνια στη βιβλιοθήκη. 4. Η κ. Μουρτουπάλα με τον Γιάννη Σιάνη, αρχηγό του επιτελείου του Μουσείου και αντιπρόεδρος του Calamos Investments, στο περσινό ετήσιο Gala του Μουσείου.

10 Η ΓΥΝΑΙΚΑ. KONΝΥ ΜΟΥΡΤΟΥΠΑΛΑ Κατά τη διάρκεια της δίκης του Σωκράτη, τον Ιανουάριο του 2013, οι δικηγόροι Patrick Fitzgerald της Skadden & Arps (αριστερά) και ο Patrick Collins του Πέρκινς & Coie διώκουν τον πιο διάσημο φιλόσοφο του Κόσμου σε μια σκηνοθετημένη δίκη για την οικονομική ενίσχυση του Μουσείου. Επικράτησε η άποψη των εισαγγελέων. 2. Η κ. Μουρτουπάλα, δεξιά, με τον αδελφό της Κρις και την σύζυγό του, Τζάνις, τα περασμένα Χριστούγεννα. 3. Η κ. Μουρτουπάλα κατά τη διάρκεια της θητείας της στην Ελληνική Πρεσβεία, σε μια δεξίωση με την Ελληνική Ενωση Μεταπτυχιακός Φοιτητής του Πανεπιστημίου του Maryland, το 1997, με τον Πρόεδρο Συλλόγου Τάσος Μιχαήλ, αριστερά, και Αρχιτεκτονικής καθηγητή Πίτερ Τζουρμάλα. ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ

11 ΤΕΥΧΟΣ 75. ΜΑΪΟΣ Ο πρόεδρος του Δ.Σ. του Μουσείου Τζον Κάλαμος και ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση, Αντώνης Παπαδημητρίου, στο ετήσιο Gala, τον Μάρτιο του 2013, όπου ο κ. Παπαδημητρίου και το Ιδρυμα Ωνάση έλαβαν το βραβείο αριστείας του Μουσείου για την εξαιρετική δουλειά τους στην προώθηση του ελληνικού πολιτισμού σε όλο τον Κόσμο. Συνέχεια από τη σελίδα 8 των δημόσιων σχολείων. Το προσωπικό εργάζεται με δημόσια σχολεία του Σικάγο για τη δημιουργία ειδικών σχεδίων μαθήματος, όπως το πώς να χρησιμοποιούν πρωτογενείς πηγές στον τομέα της έρευνας για μια προσωπική ιστορία. «Τα μουσεία σήμερα είναι εξ ορισμού εκπαιδευτικά ιδρύματα. Ηταν πάντα μέρος της αποστολής τους, αλλά πλέον αυτό γίνεται όλο και πιο διαδεδομένο, ότι τα μουσεία καλούνται να σηκώσουν το χάσμα που δημιουργείται από την έλλειψη χρηματοδότησης στο κανονικό σχολικό σύστημα και από τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι οικογένειες» δήλωσε η κ. Μουρτουπάλα. Δεδομένου ότι η αμερικανική Δημοκρατία οφείλει την ύπαρξή της στην αρχαία Ελλάδα, η ελληνική ιστορία και μυθολογία είναι βασικά στοιχεία του σχολικού προγράμματος μέχρι την όγδοη τάξη στο μεγαλύτερο μέρος των ΗΠΑ. Τα εκθέματα του Μουσείου και τα εκπαιδευτικά προγράμματα προσελκύουν χιλιάδες μαθητές των δημόσιων σχολείων του Ιλινόις κάθε χρόνο. Τα προγράμματα που εξερευνούν τις διάφορες πτυχές της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού προσφέρονται σε σχολικές ομάδες από το Νηπιαγωγείο μέχρι το Γυμνάσιο. Τα προγράμματα αυτά συνήθως κατά κάποιο τρόπο συνδέονται με τα τρέχοντα εκθέματα. Για παράδειγμα, στο πρόγραμμα «Culture Shock» οι μαθητές των βαθμίδων από 7 έως 12 ακολουθούν τα ταξίδια των Ελλήνων μεταναστών, καθώς προσαρμόζονται στο νέο τους σπίτι. Στη συνέχεια, οι ίδιοι βάζουν τον εαυτό τους στη θέση ενός μετανάστη και γράφουν τα καρτ ποστάλ για το σπίτι. «Οταν περπατάς στη γειτονιά σου και κοιτάς κάποιον που είναι από μια εντελώς διαφορετική κουλτούρα από τη δική σου, αυτό το μάθημα σε βάζει στη διαδικασία να σκεφτείς τι μπορεί να περνάει αυτός ο άνθρωπος ή τι μπορεί να περνούσαν οι γονείς σου ή οι παππούδες σου όταν είχαν έρθει εδώ. Δημιουργεί περισσότερο σεβασμό και ανοχή για τα άτομα από τους άλλους πολιτισμούς», σημείωσε η κ. Μουρτουπάλα. Πρόσθεσε ότι αυτή η άσκηση διδάσκει επίσης στους μετανάστες μαθητές να σέβονται το θάρρος των γονέων τους, οι οποίοι μπορεί να μην μιλούσαν καλά αγγλικά αλλά παρόλα αυτά τα άφησαν όλα πίσω, προκειμένου να οικοδομήσουν μια καλύτερη ζωή για τα παιδιά τους. «Η διαδικασία αυτή φωτίζει τα παιδιά. Τα κάνει να αισθάνονται και να σκέφτονται ότι η γιαγιά μου δεν μιλούσε αγγλικά είναι ένας σπουδαίος Συνέχεια στη σελίδα 13

12 Η ΓΥΝΑΙΚΑ. KONΝΥ ΜΟΥΡΤΟΥΠΑΛΑ Αγιος Νικόλαος, ή «Η παραλία της Δόμβραινας» στον Κορινθιακό κόλπο, απέναντι από την Πελοπόννησο, όπου η Μουρτουπάλα περνούσε τα παιδικά της καλοκαίρια. 2. Η πατρίδα της Μουρτουπάλα Δόμβραινα, βλέποντας από το ενετικό φρούριο, όπου ο ήρωας της Ελληνικής Επανάστασης, Γεώργιος Καραϊσκάκης, πολέμησε μια μεγάλη μάχη που ξεκίνησε στις 26 Οκτωβρίου του 1826 και συνεχίστηκε μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου Δόμβραινα, το χωριό που μεγάλωσε η Μουρτουπάλα. 4. Η Μαίρη Αλούκος, μια συνταξιούχος δασκάλα και ενεργή εθελόντρια του Μουσείου, οδηγεί μια ομάδα μαθητές σε μια περιοδεία του «Αμερικανικές Στιγμές: Η κληρονομιά της ελληνικής μετανάστευσης». 5. Διαδραστικά προγράμματα του Μουσείου εμπνέουν και ενημερώνουν τους μαθητές για όλες τις πτυχές της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού - από την αρχαία Αθήνα στη σύγχρονη Greektown. 6. Χιλιάδες μαθητές των δημόσιων σχολείων του Σικάγο επισκέπτονται το Μουσείο κάθε χρόνο. Εδώ απολαμβάνουν το έκθεμα του 2012 «Θεοί, Μύθοι και Θνητοί». 7. Ενα μάθημα ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού. ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ

13 6 7 Συνέχεια από τη σελίδα 11 ΤΕΥΧΟΣ 75. ΜΑΪΟΣ άνθρωπος για την απόφαση που έλαβε». Κατά τον ίδιο τρόπο, το πρόγραμμα «Πνεύμα ενός Ηρωα» αντιστοιχεί στο «Το πνεύμα του Μαραθώνα: Από τον Φειδιππίδη στο σήμερα». Τα παιδιά από την προσχολική ηλικία ακούνε για θρυλικούς και ιστορικούς ήρωες και στο τέλος κάθε μαθητής μια ηρωική σκευή». «Μιλάει για τα πράγματα που όλοι μας μπορούμε να κάνουμε ξεχωρίζοντας τα διάφορα χαρακτηριστικά των ανθρώπων και τις ηρωικές πράξεις που μπορούν να κάνουν τη διαφορά στην κοινότητά σας, αν είστε αποφασισμένοι», δήλωσε η κ. Μουρτουπάλα. Οι εθελοντές οδηγοί των εκθέσεων εκπαιδεύονται από το προσωπικό Μουσείο για να καθοδηγούν τα σχολικά προγράμματα και τις ξεναγήσεις. Η κ. Μουρτουπάλα τους θαυμάζει επειδή έχουν μια βαθιά δέσμευση για την αποστολή τους, όπως η συνταξιούχος δασκάλα Mary Aloukos, που «κάνει τους πάντες να κλαίνε» κατά τη διάρκεια της παρουσίασης. «Υπάρχει ένα πάθος εκεί, πιστεύουν στην αποστολή τους», υπογράμμισε η κ. Μουρτουπάλα. «Είναι αυτή που κατέχει την ιστορία στο χέρι της και τη ζωντανεύει στα μάτια των επισκεπτών». Το Μουσείο προσφέρει επίσης οικογενειακά προγράμματα που σχετίζονται με μια συγκεκριμένη εποχή του χρόνου ή διακοπές, όπως τα Χριστούγεννα, η Πρωτοχρονιά, η Ημέρα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας και η 28η Οκτωβρίου. Η Πρωτομαγιά αντικατοπτρίζει την παλαιότατη ελληνική παράδοση της 1ης Μαϊου δημιουργώντας στεφάνια από λουλούδια που τοποθετούνται στην μπροστινή πόρτα για το καλωσόρισμα της άνοιξης. «Για κάποιο λόγο η 1η Μαΐου στην Ελλάδα συνδέεται με την άνοιξη περισσότερο από τον Απρίλιο» δήλωσε η κ. Μουρτουπάλα. «Ετσι το αγκαλιάζουμε μαζί με όλα τα παιδιά, και προσκαλούμε τους παππούδες, τους γονείς, όλη την κοινότητα. Κάναμε το ίδιο για την Πρωτοχρονιά. Συζητάμε τις παραδόσεις για το πώς ξεκίνησε η βασιλόπιτα. Τα Χριστούγεννα έχουμε ένα οικογενειακό πρόγραμμα με τις παραδόσεις από όλα τα διαφορετικά μέρη της Ελλάδας, και μία έκθεση για όλες τις παραδόσεις: τους Καλικάντζαρους, το καράβι. Ετσι, σε κάθε ειδική περίσταση - Ελληνική Ανεξαρτησία, 28η Οκτωβρίου - προσκαλούμε και εκπαιδεύουμε την ευρύτερη κοινότητα». Μαθήματα Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού - Δημόσιες Εκδηλώσεις Οι τάξεις ελληνικής γλώσσας και Πολιτισμού του Μουσείου έχουν σήμερα περίπου 70 μαθητές όλων των επιπέδων ικανότητας, και για παιδιά και για ενήλικες, και περιλαμβάνουν τάξεις χορού, μουσικής και Τέχνης. Σε μεγάλο βαθμό σχετίζονται με το Πανεπιστήμιο του Σικάγο, τα μέλη ΔΕΠ που είναι από διάφορες εθνικές προελεύσεις είναι ειδικοί στη γλωσσολογία, στη διδασκαλία της γλώσσας και τις θετικές επιστήμες. «Υπάρχει μια σειρά από επαγγελματίες οι οποίοι είναι όλοι εθελοντές και διδάσκουν την ελληνική γλώσσα» δήλωσε η πρόεδρος του Μουσείου. «Εχουμε ενήλικες που δεν μιλούσαν καθόλου ελληνικά και έχουμε κάποιους που θέλουν να εξασκηθούν στην ομιλία της Ελληνικής. Εχουμε κάποια παιδιά που δεν γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα και κάποια που μιλούν ελληνικά στο σπίτι και θέλουν να μάθουν να διαβάζουν και να γράφουν και θέλουν επίσης να μάθουν και τη γραμματική. Είναι αρκετά ενθαρ- Συνέχεια στη σελίδα 14

14 Η ΓΥΝΑΙΚΑ. KONΝΥ ΜΟΥΡΤΟΥΠΑΛΑ Με την Νία Βαρδάλος στο National Hellenic Museum. 2. Ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Μουσείου, Τζον Κάλαμος με τον Εμμανουήλ Τζαχάρη κατά το άνοιγμα της έκθεσης του Εθνικού Μουσείου «Αμερικανικές Στιγμές: Η κληρονομιά της ελληνικής μετανάστευσης», τον Νοέμβριο του Εμμανουήλ Τζαχάρης (κέντρο) με την σύζυγό του Μαίρη (δεξιά), ένωσε τους επισκέπτες στο National Hellenic Museum για το άνοιγμα της έκθεσης «Αμερικανικές Στιγμές: Η κληρονομιά της ελληνικής μετανάστευσης», τον Νοέμβριο του ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ

15 ΤΕΥΧΟΣ 75. ΜΑΪΟΣ Συνέχεια από τη σελίδα 13 ρυντικό». Ο κ. Κάλαμος πιστεύει ότι «ένας από τους σκοπούς του Μουσείου είναι να εμπνεύσει». «Τα εκθέματα που έχουμε διδάσκουν ελληνικά τα Σαββατοκύριακα - είναι διασκεδαστικό να βλέπουμε τα παιδιά έρχονται και να είναι ενθουσιαμένα για το τι συμβαίνει» δήλωσε ο Calamos. Σε μια εποχή όπου έμφαση στις ανθρωπιστικές επιστήμες μειώνεται συνεχώς, τα μουσεία, όπως αυτό, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο προς όφελος της κοινωνίας. Με την παρουσίαση διαλέξεων, προβολών, καθώς και ένα ευρύ φάσμα πολιτιστικών εκδηλώσεων, το μουσείο έχει γίνει ένα κομβικό σημείο ώστε οι πολίτες να συγκεντρώνονται, να επιδίδονται σε διάλογο και να μαθαίνουν. Ισως το καλύτερο παράδειγμα αυτού ήταν η τελευταία φετινή εκδήλωση «Η Δίκη του Σωκράτη», στην οποία δικηγόροι υψηλού προφίλ, εισαγγελείς, δικαστές και ένορκοι αναπαράστησαν τη δίκη του φημισμένου φιλοσόφου σε παράσταση που ήταν sold - out. Μια παρόμοια επανεκδίκαση του Ορέστη, του χαρακτήρα που απεικονίζεται στην αρχαία ελληνική δραματική τριλογία του Αισχύλου «Ορέστεια» προσέλκυσε περίπου 800 άτομα τον Ιανουάριο του Ο κ. Κάλαμος χαρακτηρίζει τη δίκη του Σωκράτη ως ένα από τα highlights του μουσείου. «Στην εκ νέου δίκη του Σωκράτη υπήρχαν τόσα πολλά παιδιά στο ακροατήριο - και είχαν περιέργεια», πρόσθεσε με έμφαση. «Ηταν μια καταπληκτική επιτυχία». Η κ. Μουρτουπάλα είπε ότι ήταν συναρπαστικό να βλέπει κανείς την επιθυμία των ανθρώπων να συμμετάσχουν σε τέτοια πράγματα. «Πήγαινα σε εστιατόρια και οι άνθρωποι μιλούσαν για τη δίκη του Σωκράτη. Στην πραγματικότητα συζητούσαν για μήνες μετά», είπε. «Αυτό είναι επιβράβευση για μένα που παρείχε μια μεγάλη υπηρεσία στην κοινότητα». Το νέο κτίριο του μουσείου στην ελληνική παροικία παρέχει όφελος σε όλη τη γειτονιά, δήλωσε η κ. Μουρτουπάλα. «Οι άνθρωποι έρχονται εδώ για το Μουσείο και πηγαίνουν και τρώνε το μεσημεριανό γεύμα ή δείπνο στα εστιατόρια της γειτονιάς. Δεν έρχονται μόνο στο μουσείο».το ετήσιο gala, που θα πραγματοποιηθεί στις 31 Μαΐου στο Radisson Blu Aqua Hotel, είναι η κύρια ερανική εκδήλωση μουσείου. Το γκαλά του τρέχοντος έτους θα τιμήσει την AHEPA και την GARA, την Ενωση Ελληνοαμερικανικών Εστιατορίων. Καθώς θεωρείται το κορυφαίο γεγονός για την ελληνική κοινότητα, το γκαλά συγκεντρώνει διακεκριμένους και σημαίνοντες επισκέπτες από όλες τις μεσοδυτικές αμερικανικές πολιτείες καθώς και εθνικούς και διεθνείς υποστηρικτές. Για περισσότερες πληροφορίες, καλέστε το μουσείο στο ή επισκεφθείτε Το φετινό θέμα είναι το «Ταξίδι στα ελληνικά νησιά». «Μέρος αυτού είναι να ενθαρρύνει τους ανθρώπους να ταξιδέψουν στην Ελλάδα», δήλωσε ο κ. Κάλαμος. Η πρόεδρος του Μουσείου πιστεύει ότι κάθε ημέρα της έχει «μια ισχυρή αίσθηση της αποστολής και του σκοπού» να τεκμηριώσει, να διατηρήσει, να γιορτάσει τα κεφάλαια που οι Ελληνοαμερικανοί έχουν συμβάλει να γραφούν στην αμερικανική ιστορία. Εδωσε έμφαση στην επιτακτική ανάγκη για τους Ελληνοαμερικανούς να καταγράψουν όσο το δυνατόν τα ιστορικά στοιχεία των γονέων και των παππούδων τους, προτού εξαφανιστούν. Οχι μόνο θα πρέπει να το διαφυλάξουμε για να τιμήσουμε αυτούς τους ανθρώπους, αλλά αυτό είναι μια πηγή της ιστορίας», τόνισε. Και συμπλήρωσε: «Οι νεότεροι άνθρωποι στις οικογένειές μας κάποια στιγμή θα στραφούν σε εμάς και θα μας πουν: από πού προερχόμαστε; Tώρα το θεωρούμε δεδομένο, αλλά κάποια ημέρα δεν θα είναι». Η κ. Μουρτουπάλα, δεξιά, με την Λόρα Μπους, γυναίκα του πρώην προέδρου Μπους, σε ένα πάρτι που φιλοξένησε η ίδια το ΣΕ ΜΙΑ ΕΠΟΧΗ ΟΠΟΥ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΙΣ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ΣΥΝΕΧΩΣ, ΤΑ ΜΟΥΣΕΙΑ, ΟΠΩΣ ΑΥΤΟ, ΔΙΑΔΡΑΜΑΤΙΖΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΟ ΡΟΛΟ ΠΡΟΣ ΟΦΕΛΟΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ. ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ, ΠΡΟΒΟΛΩΝ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΕΝΑ ΕΥΡΥ ΦΑΣΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ, ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΧΕΙ ΓΙΝΕΙ ΕΝΑ ΚΟΜΒΙΚΟ ΣΗΜΕΙΟ ΩΣΤΕ ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΝΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΝΟΝΤΑΙ, ΝΑ ΕΠΙΔΙΔΟΝΤΑΙ ΣΕ ΔΙΑΛΟΓΟ ΚΑΙ ΝΑ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ.

16 Η ΓΥΝΑΙΚΑ. KONΝΥ ΜΟΥΡΤΟΥΠΑΛΑ 16 Η Κόννυ Μουρτουπάλα με τα ανίψια της Νικ (αριστερά) και Τόμι. ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ

17 ΤΕΥΧΟΣ 75. ΜΑΪΟΣ

18 Η ΓΥΝΑΙΚΑ. ΠΡΟΣΩΠΟ. 18 Ανοίγει τις πύλες της στο κοινό η θρυλική βίλα του ΑΛEΞΑΝΔΡΟΥ ΙOΛΑ Eκεί όπου έγινε το μεγαλύτερο πλιάτσικο όλων των εποχών Ηπαλιά σιδερένια εξώπορτα της βίλας του Αλέξανδρου Ιόλα ανοίγει ξανά στο κοινό, 27 χρόνια μετά τον θάνατο του εκκεντρικού κοσμοπολίτη, συλλέκτη έργων τέχνης και γκαλερίστα. Οδός Δημοκρατίας 6. Σε μία ήσυχη γειτονιά στο Κοντόπευκο της Αγίας Παρασκευής, πίσω από ένα φράχτη με μυτερά κάγκελα και ψηλά κυπαρίσσια, ξεπροβάλλει ένα επιβλητικό, ανάκτορο. Η γνωστή σε όλους βίλα του Ιόλα. Αντικρίζοντας τα παράθυρα ένα προς ένα, αποκτάει κανείς την ψευδαίσθηση ότι κάπου εκεί μέσα βρίσκεται ο πάλαι ποτέ διάσημος χορευτής Αλέξανδρος Ιόλας και στοιχειώνει το «φτωχικό» του, 27 χρόνια μετά τον θάνατό του στη Νέα Υόρκη. Πράγματι μπαίνοντας, η βίλα φαντάζει στοιχειωμένη, εγκαταλελειμμένη, ρημαγμένη. Με τίποτα δεν θυμίζει τη γκαλερί, τη «βίλα των οργίων», από όπου πέρασαν κάποτε διάσημοι ξένοι και Ελληνες καλλιτέχνες από όλο τον Κόσμο. Οπως είναι γνωστό, ο Α. Ιόλας την 10ετία του 80, στα έσχατα της πολυτάραχης ζωής του βρέθηκε σε ισχυρή ρήξη με το πολιτικό και δημοσιογραφικό κατεστημένο της εποχής. Πριν πεθάνει μάλιστα, θέλησε να κάνει δωρεά προς το ελληνικό κράτος τα πολύτιμης αξίας έργα τέχνης, αλλά εισέπραξε αρνητική απάντηση. Απηυδησμένος από το κλίμα που επικρατούσε στην Ελλάδα και επιβαρυμένος από προβλήματα υγείας, έφυγε για τον τελευταίο σταθμό της ζωής του. Το μεγάλο πλιάτσικο Η υπόθεση του κτήματος αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση σύγχρονης ελληνικής τραγωδίας, καθώς το ελληνικό κράτος στάθηκε ανίκανο να αξιοποιήσει πολιτισμικά ένα κληροδότημα τόσο μεγάλου μεγέθους. O αριθμός των έργων τέχνης που φιλοξενήθηκαν, υπολογίζεται γύρω στα και περιελάμβανε δημιουργούς όπως τους Πικάσο, Μιρό, Γουόρχολ, Ερνστ, Χατζηκυριάκο-Γκίκα, Τσαρούχη και πολλούς άλλους. Ωστόσο, τα περισσότερα έκαναν φτερά, μαζί με τα γλυπτά και χαλιά που κοσμούσαν το εσωτερικό της οικίας του. Ο θάνατός του έδωσε το έναυσμα για ένα πρωτοφανές πλιάτσικο, καθώς πολλά αντικείμενα κλάπηκαν τα επόμενα χρόνια. To πρόσφατο αφιέρωμα των «New York Times» στον Αλ. Ιόλα, όπως και η έκθεση προς τιμή του με τίτλο: «Alexander the Great: the Iolas Gallery » μέχρι τις 26 Απριλίου, αποτελεί απόδειξη ότι η αμφιλεγόμενη προσωπικότητα του Ιόλα παραμένει ακόμη επίκαιρη. Πώς μπορεί να αξιοποιηθεί το εντυπωσιακό ανάκτορο, μετά από 27 χρόνια εγκατάλειψης; Η βίλα έχει βρεθεί στο μάτι του κυκλώνα, καθώς ο ιδιώτης Σπύρος Γεωργίου που κατέχει το κτήμα, επιδίωξε δικαστικά τον αποχαρακτηρισμό του από κέντρο πολιτιστικών δραστηριοτήτων, με σκοπό την εκμετάλλευσή του. Το δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή του με απόφαση τον Ιούνιο του Από τότε, ο Δήμος Αγίας Παρασκευής και το υπουργείο Πολιτισμού έχουν τον πρώτο λόγο, ωστόσο, η εκμετάλλευση του κτήματος είναι πολυδάπανη. Προς το παρόν, ο Δήμος δεν δείχνει ότι μπορεί να δώσει σαφή απάντηση, αφού το ζήτημα είναι εξαιρετικά πολυσύνθετο. Πηγή «absurdum.gr» Μια παράσταση για τον Ιόλα Αφορμή η παράσταση «Alexandros Iolas» του Χριστόφορου Αντωνιάδη, την οποία θα φιλοξενήσει το αρχοντικό τής οδού Δημοκρατίας 6, στην Αγία Παρασκευή. Επειτα από έναν πετυχημένο κύκλο εμφανίσεων στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης η θεατρική παράσταση - που βασίζεται στη βιογραφία του στενού φίλου του συλλέκτη, Νίκου Σταθούλη («Αλέξανδρου Ιόλα: η ζωή μου»)- παρουσιάστηκε με ελεύθερη είσοδο στις 29 Μαΐου στην κατεστραμμένη από τους βανδαλισμούς βίλα. Η βίλα ανοίγει για πρώτη φορά τις πύλες της στο κοινό και η παράσταση τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Αγίας Παρασκευής, ενώ την παραχώρηση του ακινήτου Ιόλα έκανε ο Σπ. Γεωργίου. Οι συντελεστές του έργου έχουν σχεδόν ολοκληρώσει τις διαδικασίες στην ερειπωμένη και λεηλατημένη έπαυλη ώστε να είναι όλα έτοιμα για τη βραδιά της πρεμιέρας. Πηγή: «iefimerida.gr» ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ

19 ΤΕΥΧΟΣ 75. ΜΑΪΟΣ ΔωΡΙΣΤΕ ΕΝΑ ΔωΡΟ ΜΕ ΙΣΤΟΡΙΑ! Δωρίστε μία κατ οίκον συνδρομή στον «Εθνικό Κήρυκα». 50% * έκπτωση κατ οίκον διανομή για 3 μήνες συν δωρεάν ηλεκτρονική πρόσβαση στην ιστοσελίδα μας για 3 μήνες. *Για νέους συνδρομητές μόνο! Τιμή προσφοράς: ΜΑ-ΝΗ από $ σέ $61.50 / ΝΥ-NJ-CT από $ σέ $55.00 Για περισσότερες πληροφορίες συνδρομής: , ext.108 or subscriptions@ekirikas.com Χρεώστε την πιστωτική κάρτα σας o American Express o MasterCard o Visa o Discover ή εσωκλείστε την επιταγή σας ή money order πληρωτέες στη διεύθυνση: National Herald, Inc th street, L.I.C., NY ΟΝΟΜΑΤΕπωΝΥΜΟ: ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: πολη: πολιτεια: zip CoDE: TΗλΕφωΝΟ: FAx: CELL: λογαριασμοσ ΚΑΡΤΑΣ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ληξησ: ΥπΟΓΡΑφΗ:

20 Η ΓΥΝΑΙΚΑ. ΠΡΟΣΩΠΟ 20 «Η ζωή γουστάρει να τη βουτάνε από το πέτο και να της λένε: είμαι μαζί σου μικρή μου, φύγαμε» H γλυκιά σοφία της σπουδαίας ΜΑΓΙΑ ΑΓΓΕΛΟΥ Μια μεγάλη συγγραφέας, που αγαπήθηκε παγκοσμίως έφυγε στα 86 της χρόνια. Η Μάγια Αγγέλου, που παντρεύτηκε Ελληνα ναυτικό ήταν μια από τις σπουδαιότερες και πιο καθαρές φωνές της αμερικανικής λογοτεχνίας. Είναι τόσα πολλά αυτά που μπορεί να αναφέρει κανείς για την Μάγια Αγγέλου, τόσα όσα και η βιβλιογραφία της που είναι τεράστια. Ακτιβίστρια των δικαιωμάτων των Αφροαμερικανών, βραβευμένη συγγραφέας, ποιήτρια, τραγουδίστρια, στιχουργός, γυναίκα, μητέρα, πρότυπο. «Η ζωή γουστάρει να τη βουτάνε από το πέτο και να της λένε: είμαι μαζί σου μικρή μου, φύγαμε». Ετσι έκανε και η Μάγια Αγγέλου, η σπουδαία Αφροαμερικανίδα συγγραφέας και ποιήτρια που πέθανε στις 28 Μαϊου σε ηλικία 86 ετών, έχοντας ένα βίο γεμάτο τρομερές εμπειρίες. Ολες αυτές αποτέλεσαν την τροφή για τη λογοτεχνική της πορεία στην οποία έγινε κυρίως γνωστή από επτά αυτοβιογραφίες και από τις ποιητικές της συλλογές. Γεννήθηκε το 1928, στο Μιζούρι, δεύτερο παιδί του Μπέιλι Τζόνσον, θυρωρού, και της Βίβιαν νοσοκόμας. Ο αδερφός της, της έδωσε το παρατσούκλι «Μάγια» που προερχόταν από το «μου» και το «όνομά της». Οταν ήταν τριών και ο αδελφός της τεσσάρων, οι γονείς της χώρισαν και ο πατέρας τους έστειλε τα παιδιά μόνα τους στο Αρκάνσας για να ζήσουν με τη γιαγιά τους. Η γιαγιά είχε παντοπωλείο και παρ όλο το οικονομικό κραχ, κέρδιζε πολλά χρήματα. Η Μάγια ήταν ευτυχισμένη μαζί της και την αναφέρει με αγάπη και σεβασμό σε πολλά βιβλία της. Τέσσερα χρόνια αργότερα όμως, ο πατέρας τους ήρθε πίσω ξαφνικά και τους πήγε στη μητέρα τους στο Σεντ Λούις. Στην ηλικία των οκτώ, ενώ ζει με τη μητέρα της, η Μάγια θα κακοποιηθεί σεξουαλικά από τον φίλο της μητέρας της, ένα άτομο που ονομαζόταν Φρίμαν. Το μικρό κορίτσι το είπε στον αδελφό της και αυτός στην υπόλοιπη οικογένειά τους. Ο Φρίμαν κρίθηκε ένοχος αλλά φυλακίστηκε για μία μόνο ημέρα. Τέσσερις ημέρες μετά την απελευθέρωσή του, δολοφονήθηκε, πιθανώς από τους θείους της Μάγια. Η Μάγια από τότε θα σταματήσει να μιλάει και θα παραμείνει μουγγή για πέντε χρόνια καθώς θεωρεί πως το γεγονός ότι μίλησε στον αδερφό της, οδήγησε στον θάνατο του άνδρα. Πίστευε έτσι ότι όταν ξαναναφέρει το όνομα κάποιου αυτός θα πεθάνει. Η περίοδος αυτή, την οδήγησε στη λογοτεχνία και την παρατήρηση των ανθρώπων κάτι που της χρησίμευσε όταν ξεκίνησε το γράψιμο. Μετά τη δολοφονία, θα επιστρέψει στη γιαγιά της και εκεί μια δασκάλα θα την βοηθήσει να ξαναμιλήσει, αλλά και να μάθει όλους τους μεγάλους συγγραφείς Charles Dickens, William Shakespeare, Edgar Allan Poe, Douglas Johnson και James Weldon Johnson, συγγραφείς που θα επηρεάσουν τη ζωή και την καριέρα της, καθώς και μαύρους καλλιτέχνες όπως ο Francis Harper, η Anne Spencer και η Jessie Fauset. Λίγα χρόνια αργότερα θα σπουδάσει στο George Washington High School χορό και θέατρο. Λίγες εβδομάδες πριν αποφοιτήσει θα γεννήσει τον γιο της και θα αναγκαστεί μετά το πτυχίο της να εργαστεί ως μαγείρισσα, αλλά ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ