ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ 14/83

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ 14/83"

Transcript

1 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ 14/83 υπό το φως των διατάξεων και του στόχου της οδηγίας, προκειμένου να επιτευχθεί το αποτέλεσμα στο οποίο αναφέρεται το άρθρο 189, τρίτη παράγραφος. 2. Η οδηγία 76/207 δεν επιβάλλει ως κύρωση για τις διακρίσεις λόγω φύλου κατά την πρόσβαση σε απασχόληγη την υποχρέωση του εργοδότη που είναι υπαίτιος για τη διάκριση να συνάψει σύμβαση εργασίας με τον υποψήφιο που την υπέστη. Όσον αφορά τις κυρώσεις για ενδεχόμενες διακρίσεις, η οδηγία δεν περιέχει καμιά ανεπιφύλακτη και αρκετά σαφή υποχρέωση την οποία, σε περίπτωση που δεν έχουν ληφθεί εκτελεστικά μέτρα εντός των σχετικών προθεσμιών, να μπορεί να επικαλεστεί ο ιδιώτης προκειμένου να επιτύχει συγκεκριμένη αποκατάσταση της ζημίας του δυνάμει της οδηγίας όταν η εθνική νομοθεσία δεν την προβλέπει ή δεν την επιτρέπει. Η οδηγία 76/207 αφήνει βέβαια ελεύθερα τα κράτη μέλη, προκειμένου να επιβάλουν κυρώσεις για την παραβίαση της απαγόρευσης των διακρίσεων, να επιλέξουν μεταξύ των διαφόρων λύσεων που είναι κατάλληλες για την πραγμάτωση του σκοπού της. Εξυπακούεται όμως ότι αν ένα κράτος μέλος επιλέξει ως κύρωση για την παραβίαση της εν λόγω απαγόρευσης την καταβολή αποζημίωσης, η αποζημίωση αυτή πρέπει, εν πάση περιπτώσει, για να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα της και η αποτρεπτική της ενέργεια, να είναι ανάλογη προς τη ζημία που έχει προκληθεί και πρέπει επομένως να βαίνει πέρα από μια καθαρά συμβολική αποζημίωση, όπως παραδείγματος χάρη την επιστροφή μόνο των εξόδων για την υποβολή της αίτησης υποψηφιότητας. Το εθνικό δικαστήριο, εξαντλώντας τα περιθώρια εκτίμησης που του παρέχει το εθνικό του δίκαιο, οφείλει να ερμηνεύσει και να εφαρμόσει το νόμο που έχει εκδοθεί σε εκτέλεση της οδηγίας σύμφωνα με τις επιταγές του κοινοτικού δικαίου. Στην υπόθεση 14/83, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Arbeitsgericht του Hamm προς το Δικαστήριο, κατ εφαρμογή του άρθρου 177 της συνθήκης ΕΟΚ, με την οποία δ Ρ ί^ταξύ 1 ' Πΐς δ ΐ α φ 0 Ρ ά ξ ^ ΕΚΚΡεμεί ενώπΐ ν τ υ Ρ«πέ μ ντος SABINE VON COLSON ΚΑΙ ELISABETH KAMANN και LAND NORDRHEIN-WESTFALEN, η έκδοση προδικαστικής αποφάσεως ως προς την ερμηνεία της οδηγίας 76/207 του Συμβουλίου, της 9ης Φεβρουαρίου 1976 περί της εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως ανδρών και γυναικών όσον αφορά την πρόσβαση σε ana- XmJJ^m^iT^Καΐ πρ ώ0ηση Και τις συν ' ήκες εργα ' 1892

2 VON COLSON KAI KAMANN / LAND NORDRHEIN-WESTFALEN ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ συγκείμενο από τους J. Menens de Wilmars, πρόεδρο, T. Koopmans, Κ. Bahlmuui και Y. Galmot, προέδρους τμήματος, P. Pescatore, Mackenzie Stuart, Α. O Keette, G. Bosco, O. Due, U. Everling και Κ. Κακούρη, δικαστές, γενική εισαγγελέας: S. Rozès γραμματέας: Η. Α. Rühi, κύριος υπάλληλος διοικήσεως εκδίδει την ακόλουθη ΑΠΟΦΑΣΗ Περιστατικά Ι _ Πραγματικά περιστατικά και διαδικασία Το 1982 υπήρχαν δύο θέσεις κοινωνικού λειτουργού προς πλήρωση στο σωφρονιστικό κατάστημα του Werl. Οι δύο ενάγουσες στην κύρια δίκη υπέβαλαν υποψηφιότητα για τις θέσεις αυτές. Τελικά προσελήφθησαν δύο άνδρες υποψήφιοι. Οι ενάγουσες άσκησαν αγωγή ενώπιον του Arbeitsgericht του Hamm κατά του Land της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, στο οποίο υπάγεται διοικητικά το σωφρονιστικό κατάστημα του Werl. Με την αγωγή τους ζητούν να αναγνωριστεί ότι δεν προσελήφθησαν αποκλειστικά και μόνο λόγω του φύλου τους. Κατά συνέπεια, ζητούν να υποχρεωθεί το εναγόμενο Land να τους προτείνει τη σύναψη συμβάσεως εργασίας στο εν λόγω σωφρονιστικό κατάστημα και, επικουρικώς, να τους καταβάλει αποζημίωση ίση με τους μισθούς έξι μηνών. Με ένα δεύτερο επικουρικό αίτημα, η ενάγουσα von Colson ζήτησε την απόδοση των εξόδων μετακίνησης ύψους 7,20 γερμανικών μάρκων (DM), στα οποία υποβλήθηκε λόγω της υποψηφιότητας της για τη θέση αυτή. Το Arbeitsgericht δέχτηκε ότι οι ενάγουσες δεν έγιναν δικτές για τις θέσεις αυτές λόγω του φύλου τους. Θεώρησε όμως ότι δεν μπορεί να δεχτεί τα αιτήματα τους βάσει του γερμανικού δικαίου, εκτός από το επικουρικό αίτημα της ενάγουσας von Colson για την απόδοση των εξόδων μετακίνησης της (7,20 DM). Πράγματι, το άρθρο 611α του BGB (γερμανικού Αστικού Κώδικα), το οποίο θεωρείται ότι μεταφέρει στο εθνικό δίκαιο την οδηγία του Συμβουλίου 76/207, ορίζει ότι: «1) Ο εργοδότης οφείλει να μη ζημιώνει τον εργαζόμενο λόγω του φύλου του, κατά τη σύναψη συμφωνίας ή τη λήψη οιουδήποτε μέτρου, και ιδίως κατά τη σύναψη σχέσης εργασίας (...). 1893

3 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ 14/83 2) Αν η σχέση εργασίας δεν συναφθεί επειδή ο εργοδότης παραβίασε την α ΡΧή της απαγόρευσης των διακρίσεων, η οποία τίθεται στην παράγραφο 1, ο εργοδότης οφείλει να αποκαταστήσει τη ζημία που υφίσταται ο εργαζόμενος επειδή πίστεψε ότι δεν θα παρεμποδιστεί η σύναψη της εργασιακής σχέσης λόγω τέτοιας παραβίασης (...).» Συνεπώς, η μόνη κύρωση για τη διάκριση που έγινε κατά την πρόσβαση στην απασχόληση είναι, κατά τον παραπέμποντα δικαστή, η επιδίκαση του καλουμένου «Vertrauensschaden» («διαφέροντος εμπιστοσύνης αρνητικού διαφέροντος»), δηλαδή η αποκατάσταση της ζημίας που προκύπτει για το μισθωτό, επειδή πίστεψε καλόπιστα ότι δεν θα εμποδιζόταν η σύναψη της σχέσης εργασίας λόγω της διαφοράς μεταχείρισης που απαγορεύεται. «1. Συνάγεται από τις διατάξεις της οδηγίας του Συμβουλίου, της , περί της εφαρμογής της αρχής της ίσης' μεταχειρίσεως ανδρών και γυναικών, όσον αφορά την πρόσβαση σε απασχόληση, την επαγγελματική εκπαίδευση και προώθηση και τις συνθήκες εργασίας (76/207/ΕΟΚ) ότι η διάκριση λόγω του φύλου κατά την πρόσβαση στην απασχόληση (μη σύναψη συμβάσεως εργασίας λόγω του φύλου του υποψηφίου/προτίμηση ενός άλλου υποψηφίου λόγω του φύλου του) πρέπει να επισύρει ως κύρωση την επιβολή στον εργοδότη που προβαίνει στη διάκριση της υποχρεώσεως να συνάψει σύμβαση εργασίας με τον υποψήφιο που υπέστη διάκριση; 2. Εάν στο ερώτημα 1 δοθεί καταρχήν καταφατική απάντηση: Ο γερμανός νομοθέτης, επομένως, σαφώς δεν προβλέπει το λεγόμενο «θετικό διαφέρον», δηλαδή την αξίωση για πρόσληψη λόγω παραβιάσεως της αρχής της ίσης μεταχείρισης των δύο φύλων. Προκειμένου να καθορίσει τους νομικούς κανόνες που ισχύουν σε κοινοτικό επίπεδο σε περίπτωση διάκρισης ως προς την πρόσβαση στην απασχόληση, το παραπέμπον δικαστήριο κρίνει ότι πρέπει να ζητήσει από το Δικαστήριο την ερμηνεία ορισμένων διατάξεων της οδηγίας 76/207 του Συμβουλίου, της 9ης Φεβρουαρίου 1976, περί της εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως ανδρών και γυναικών, όσον αφορά την πρόσβαση σε απασχόληση, την επαγγελματική εκπαίδευση και προώθηση και τις συνθήκες εργασίας (ΕΕ, ειδ. έκδ., 05/002, σ. 70). Το Arbeitsgericht, κατά συνέπεια, ζήτησε από το Δικαστήριο να αποφανθεί προδικαστικά επί των ακολούθων ερωτημάτων: 1894 α) Ισχύει η κύρωση "υποχρέωση προς σύναψη συμβάσεως εργασίας" μόνο όταν, εκτός από τη διαπίστωση του γεγονότος ότι ο εργοδότης έλαβε την περί επιλογής απόφαση του υποκειμενικά βάσει κριτηρίων που αφορούν το φύλο, διαπιστώνεται επιπλέον ότι ο υποψήφιος που υπέστη τη διάκριση έχει αντικειμενικά, βάσει θεμιτών περί επιλογής κριτηρίων, περισσότερα προσόντα για τη θέση από οποιονδήποτε άλλον υποψήφιο με τον οποίο συνήφθη σύμβαση εργασίας; 6) 'Η υποχρεούται ο εργοδότης στην πρόσληψη του υποψηφίου που υπέστη διάκριση ακόμη και όταν διαπιστώνεται μεν ότι ο εργοδότης υποκειμενικά έλαβε την περί επιλογής απόφαση του βάσει κριτηρίων που αναφέρονται στο φύλο, αντικειμενικά όμως ο υποψήφιος που υπέστη τη διάκριση και ο

4 VON COLSON KAI KAMANN / LAND NORDRHEIN-TCSTFALEN υποψήφιος ο οποίος προτιμήθηκε έχουν τα ίδια προσόντα; γ) Θεμελιώνεται τέλος αξίωση προς πρόσληψη του υποψηφίου που υπέστη τη διάκριση ακόμη και όταν ο υποψήφιος που υπέστη τη διάκριση αντικειμενικά μεν έχει. λιγότερα προσόντα από τον υποψήφιο που προτιμήθηκε, αλλά είναι βέβαιο ότι ο εργοδότης είχε εκ των προτέρων αποκλείσει υποκειμενικά τον υποψήφιο που υφίσταται τη διάκριση λόγω του φύλου του από την περί επιλογής απόφαση βάσει θεμιτών κριτηρίων; 3. Σε περίπτωση που για τα ερωτήματα 2 α), 6) και γ) το κρίσιμο στοιχείο είναι η αντικειμενική αξιολόγηση του υποψηφίου: Υπόκειται η αξιολόγηση αυτή στον έλεγχο του δικαστηρίου πλήρως και ποια κριτήρια και δικονομικοί κανόνες περί προβολής ισχυρισμών και βάρους της αποδείξεως εφαρμόζονται για να διαπιστωθεί αν πράγματι υπήρξε αντικειμενική αξιολόγηση; 4. Αν στο ερώτημα 1 δοθεί καταρχήν καταφατική απάντηση: Σε περίπτωση κατά την οποία μεταξύ περισσοτέρων από δύο υποψηφίων για μία θέση περισσότερα από ένα πρόσωπα εκ των προτέρων αποκλείονται από την περί επιλογής απόφαση βάσει θεμιτών κριτηρίων για λόγους που αναφέρονται στο φύλο, έχει καθένα από αυτά τα πρόσωπα αξίωση προς σύναψη συμβάσεως εργασίας; Οφείλει μήπως το δικαστήριο στην περίπτωση αυτή να επιλέξει το ίδιο με απόφαση του μεταξύ των υποψηφίων που υπέστησαν τη διάκριση; Σε περίπτωση που στο ερώτημα που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο δοθεί αρνητική απάντηση, ποια άλλη κύρωση θα υφίστατο από άποψη ουσιαστικού δικαίου; 5. Σε περίπτωση που στο ερώτημα 1 δοθεί καταρχήν αρνητική απάντηση: Ποια κύρωση πρέπει να επιβληθεί, βάσει των διατάξεων της οδηγίας 76/207/ΕΟΚ, σε περίπτωση που διαπιστωθεί διάκριση ως προς την πρόσβαση στην απασχόληση; Πρέπει εν προκειμένω να γίνει διαφοροποίηση σύμφωνα με τα ερωτήματα 2 α) έως γ); 6. Αποτελεί η οδηγία 76/207/ΕΟΚ, σύμφωνα με την ερμηνεία που θα της δώσει το Δικαστήριο σε απάντηση των ανωτέρω αναφερόμενων ερωτημάτων, δίκαιο που έχει απευθείας εφαρμογή στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας;» Κατά το παραπέμπον δικαστήριο, προκύπτει ιδίως από το συνδυασμό των διατάξεων της οδηγίας, καθώς και των αιτιολογικών της σκέψεων, ότι η οδηγία επιβάλλει τη θέσπιση νομικών διατάξεων που να συνοδεύονται από αποτελεσματικές κυρώσεις. Μόνη όμως η in natura αποκατάσταση είναι, κατά την κρίση του, αποτελεσματική. Η εν λόγω οδηγία διατυπώνει κατ' ουσία την αρχή της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών ως προς τη δυνατότητα πρόσβασης στην αποσχόληση, πράγμα που συνεπάγεται την υποχρέωση κατάργησης των διατάξεων που είναι ασυμβίβαστες προς την αρχή αυτή. Το άρθρο 6 της οδηγίας εξασφαλίζει, επιπλέον, την έννομη προστασία των δικαιωμάτων που προκύπτουν από αυτήν. Τέλος, τα κράτη μέλη υποχρεώνονται να θέσουν σε ισχύ τις «νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις που είναι αναγκαίες», για την εφαρμογή της οδηγίας. Η διάταξη περί παραπομπής πρωτοκολλήθηκε στη γραμματεία του Δικαστηρίου στις 24 Ιανουαρίου Σύμφωνα με το άρθρο 20 του πρωτοκόλλου περί του οργανισμού του Δικαστηρίου της ΕΟΚ, κατέθεσαν γραπτές παρατηρήσεις οι ενάγουσες στην κύρια δίκη, εκπροσωπούμενες από τον Clemens Franzen, Rechtssekretär στο Deutscher Gewerkschaftsbund, η κυβέρνηση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, εκπροσωπούμενη από τον Martin Seidel, Ministerialrat στο γερμανικό ομοσπονδιακό υπουργείο οικονομίας και τον καθηγητή Manfred Zuleeg, η δανική κυβέρνηση εκπροσωπούμενη από 1895

5 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ 14/83 τον Laurids Mikaelsen, νομικό σύμβουλο στο δανικό υπουργείο εξωτερικών, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, εκπροσωπούμενη από τον J. D. Howes, Treasury Solicitor's Department, επικουρούμενο από τον Ian Glick, Inner Temple, Λονδίνο, καθώς και η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από τον Manfred Beschel, μέλος της νομικής της υπηρεσίας, επικουρούμενο από τον καθηγητή Meinhard Hilf. προκειμένω 7,20 DM για την αιτούσα von Colson). Η δυσαρμονία αυτή έχει προκαλέσει έντονες επικρίσεις στην Ομοσπονδιακή Γερμανία. Σε μια επίσημη έκθεση η ίδια η ομοσπονδιακή γερμανική κυβέρνηση παραδέχτηκε σαφώς ότι σε πολυάριθμες περιπτώσεις το σύστημα αποζημίωσης του άρθρου 611α, παράγραφος 2, του BGB αποδείχτηκε ανεπαρκές και ότι σπανίως ζητείται έννομη προστασία βάσει αυτού. II Γραπτές παρατηρήσεις που κατατέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου Οι ενάγουσες στην κύρια οίκη ισχυρίζονται ότι δεν αρκεί να περιοριστεί η αποκατάσταση της ζημίας που προκύπτει από την άρνηση πρόσληψης στο «αρνητικό διαφέρον» («διαφέρον εμπιστοσύνης»). Σύμφωνα με την κοινοτική οδηγία, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας υποχρεούται να ενεργήσει ούτως ώστε να εξασφαλίσει την εφαρμογή και την τήρηση των κοινοτικών κανόνων. Η υποχρέωση αυτή συνεπάγεται και τη θέσπιση προσφορών μέτρων για την αποφυγή διακρίσεων στο μέλλον. Ακριβώς επειδή το άρθρο 611α, παράγραφος 2, του BGB ρητά περιορίζει το δικαίωμα αποκατάστασης, λόγω διακρίσεως που διαπιστώθηκε κατά την πρόσληψη, σ' αυτό που επικράτησε να αποκαλείται αρνητικό διαφέρον, ο γερμανός δικαστής βρίσκεται σε αδυναμία να εφαρμόσει τις γενικές διατάξεις (παραδείγματος χάρη το γενικό δικαίωμα αποζημιώσεως του άρθρου 823, παράγραφος 2, του BGB, την culpa in contrahendo, κλπ.). Το Arbeitsgericht εύστοχα παρατηρεί σχετικά ότι στην πράξη το δικαίωμα αποζημιώσεως που περιορίζεται στο αρνητικό διαφέρον είναι άνευ σημασίας. Μόλις καλύπτει την ενδεχόμενη απόδοση των δαπανών, στις οποίες υποβάλλεται κάποιος για να παρουσιαστεί στον εργοδότη (εν 1896 Θα πρέπει λοιπόν τουλάχιστον να γίνει δεκτό ότι το άρθρο 611α, παράγραφος 2, δεν πρέπει να ληφθεί υπόψη στο μέτρο που περιορίζει το δικαίωμα αποζημίωσης, σε περίπτωση βεβαίας διάκρισης κατά τη διαδικασία πρόσληψης, αποκλειστικά στο «διαφέρον εμπιστοσύνης». Πρέπει επομένως, να υποχρεωθεί ο εργοδότης να συνάψει σύμβαση εργασίας με τον υποψήφιο που υπέστη τη διάκριση. Αν ληφθούν υπόψη οι κανόνες του γερμανικού δικαίου ως προς τη θεμελίωση του βάσιμου της αγωγής και το βάρος αποδείξεως (που επιβάλλουν ως ένα βαθμό το βάρος αποδείξεως στον εναγόμενο), δεν είναι απολύτως αναγκαίο να δοθεί απάντηση στα ερωτήματα 2 και 3 της παραπεμπτικής διατάξεως. Ως προς το τέταρτο ερώτημα ot ενάγουσες θεωρούν ότι είναι σύμφωνο με τη λογική του συστήματος της γερμανικής πολιτικής δικονομίας σε ορισμένες περιπτώσεις η ίδια θέση απασχόλησης να επιδικάζεται ως αποζημίωση σε δύο ενάγουσες. Πράγματι, αν ένας εργοδότης δεν μπορέσει να αποδείξει ότι δεν προέβη σε διάκριση, εκτίθεται στον κίνδυνο να βρεθεί αντιμέτωπος με πολυάριθμες αξιώσεις. Ούτε σ' αυτό το ερώτημα, επομένως, δεν είναι κατά την εφαρμογή του γερμανικού δικαίου απολύτως αναγκαίο να δοθεί απάντηση. Τέλος, οι ενάγουσες θεωρούν ότι και αν ακόμη, αντίθετα με κάθε προσδοκία, η οδηγία δεν συνεπάγεται, λαμβάνοντας υπόψη το εθνικό δίκαιο, καμία αξίωση για

6 VON COLSON KAI KAMANN / LAND NORDRHEIN-WESTFALEN πρόσληψη, η έννοια και το αντικείμενο της επιβάλλουν τουλάχιστον να υποχρεούται ο εργοδότης στην καταβολή χρηματικής αποζημίωσης σε περίπτωση διαπιστωμένης διάκρισης. Όσο για το πρόβλημα της απευθείας εφαρμογής της οδηγίας, οι ενάγουσες επιθυμούν να δοθεί μια απάντηση σύμφωνα με το πνεύμα της μέχρι τώρα νομολογίας του Δικαστηρίου. Η κυβέρνηση της Ομοοπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας τονίζει ότι το σχέδιο νόμου είχε κοινοποιηθεί στην Επιτροπή πριν από τη θέσπιση του νόμου και αυτή δεν είχε εκφράσει αντίρρηση όσον αφορά τις συνέπειες που προβλέπονται σε περίπτωση διάκρισης ως προς τη δυνατότητα πρόσβασης στην απασχόληση. Ούτε στην αιτιολογημένη γνώμη που εξέδωσε η Επιτροπή στις 29 Οκτωβρίου 1982, διαπίστωσε, ως προς το σημείο αυτό, παράβαση της οδηγίας 76/207. Η νέα νομοθεσία άλλωστε προχωρεί πιο πέρα από αυτήν που ίσχυε προηγουμένως, ιδίως διότι είναι στο εξής δεδομένο ότι δεσμεύονται όλοι οι ενδεχόμενοι ή υφιστάμενοι εργοδότες. Παρόλο που έχει συνείδηση της αναγκαιότητας της αποτελεσματικής μεταφοράς της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση επιμένει στο γεγονός ότι κάθε κράτος μέλος διαθέτει ένα περιθώριο εκτιμήσεως ως προς τις έννομες συνέπειες που θα πρέπει να προκύπτουν από την παράβαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης (άρθρο 189, τρίτη παράγραφος, της συνθήκης ΕΟΚ). Ο αποκλεισμός του δικαιώματος πρόσληψης βρίσκεται μέσα στα όρια του περιθωρίου εκτιμήσεως ως προς την επιλογή του τύπου και των μέσων που η οδηγία παρέχει σε κάθε κράτος μέλος. Το κοινοτικό δίκαιο δεν αξιώνει να τεθούν μονόπλευρα στην πρώτη γραμμή τα συμφέροντα του υποψηφίου που υπέστη τη διάκριση, γιατί, αν ήταν έτσι, η διάταξη του άρθρου 2, παράγραφος 4, της οδηγίας 76/207, που επιτρέπει στα κράτη μέλη να λαμβάνουν μέτρα που αποσκοπούν στην προώθηση της ισότητας ευκαιριών μεταξύ ανδρών και γυναικών, δεν θα ήταν αναγκαία. Η πρόσληψη του προσώπου, το οποίο προτίμησε ο εργοδότης, δεν μπορεί να ακυρωθεί χωρίς να διαψεύσει τις δικαιολογημένες προσδοκίες του εργαζομένου αυτού. Από την άλλη πλευρά, η δημιουργία μιας νέας θέσης, ή ακόμη και περισσοτέρων θέσεων απασχόλησης, ξεπερνάει τα όρια της απαγόρευσης της μεταχείρισης που αποτελεί διάκριση και συνιστά θετικό μέτρο, το οποίο δεν μπορεί να βαρύνει τον ενδεχόμενο εργοδότη. Τέλος, έστω και αν η διάκριση γίνει πριν από την πλήρωση της θέσης, δεν μπορεί να υποχρεωθεί ο εργοδότης να προσλάβει ένα ορισμένο πρόσωπο. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση προτείνει συνεπώς να δοθεί αρνητική απάντηση στο πρώτο ερώτημα του εθνικού δικαστή. 'Ετσι, η απάντηση στα ερωτήματα 2 και 4 καθίσταται περιττή. Ως προς το ερώτημα 5, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση υποστηρίζει ότι, σε περίπτωση που το Δικαστήριο κρίνει ότι απαιτούνται δραστικότερες έννομες συνέπειες προκειμένου να εφαρμοστεί αποτελεσματικά η αρχή της ίσης μεταχείρισης, πρέπει καταρχάς να ζητηθεί από τα εθνικά δικαιοδοτικά όργανα να εξαντλήσουν τις δυνατότητες που παρέχει η εσωτερική έννομη τάξη. Κατά την άποψη της, υφίσταται η δυνατότητα για τα γερμανικά δικαστήρια να επεξεργαστούν βάσει του γενικού συστήματος του ιδιωτικού δικαίου, πρόσφορες λύσεις που να ικανοποιούν εξίσου τόσο την αρχή της ίσης μεταχείρισης, όσο και τα συμφέροντα όλων των μερών. Μεταξύ των πρόσφορων μέτρων για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης, ο γερμανικός Αστικός Κώδικας προβλέπει δικαίωμα αποζημίωσης. Η έννομη συνέπεια μιας διάκρισης πρέπει άλλωστε να είναι ανάλογη. Έτσι, μια απτή έννομη συνέπεια αρκεί για να εφαρμοσθεί η αρχή της ίσης μεταχείρισης. Επιπλέον, 1897

7 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ 14/83 δικαίωμα αποζημίωσης πρέπει να υφίσταται μόνο αν ο υποψήφιος που υπέστη τη διάκριση είχε καλύτερα προσόντα από άλλους για την εργασία, για την οποία πρόκειται, όχι όμως αν είχε ισοδύναμα προσόντα. Όσον αφορά το ερώτημα 6, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θεωρεί ότι η οδηγία 76/207 παράγει, στο εθνικό πλαίσιο, έννομα αποτελέσματα, η έκταση των οποίων συνάγεται από τη νομολογία που έχει διαμορφώσει το Δικαστήριο μέχρι τώρα. Η όανική κυβέρνηση θεωρεί ότι η οδηγία πουθενά δεν προβλέπει υποχρέωση των κρατών μελών να προβλέψουν κυρώσεις ορισμένης φύσεως. Από μια σύγκριση με την οδηγία 75/117 του Συμβουλίου της 10ης Φεβρουαρίου 1975 περί προσεγγίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών που αφορούν την εφαρμογή της αρχής της ισότητας των αμοιβών μεταξύ εργαζομένων ανδρών και γυναικών προκύπτει ότι η τελευταία προβλέπει ρητά κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασης της αρχής της ισότητας των αμοιβών. Σκοπίμως, λοιπόν, ο κοινοτικός νομοθέτης άφησε το ζήτημα αυτό ανοικτό όσον αφορά την οδηγία περί ίσης μεταχείρισης. Η δανική κυβέρνηση παρατηρεί, κατά τα λοιπά, ότι και στην οδηγία περί ισότητας των αμοιβών το Συμβούλιο αφήνει στα κράτη μέλη την επιλογή των κατάλληλων μέτρων, «ανάλογα με τις εθνικές συνθήκες και το νομικό τους σύστημα», πράγμα που ενισχύει ακόμα περισσότερο τη σκέψη ότι δεν είναι δυνατόν να συναχθούν από την οδηγία περί ίσης μεταχείρισης κανόνες ως προς την υποχρέωση καθορισμού ορισμένων κυρώσεων. Επομένως, η επιλογή των κατάλληλων μέτρων εναπόκειται στα κράτη μέλη, με την επιφύλαξη των περιορισμών που απορρέουν από τα άρθρα 5 και 189 της συνθήκης. Εξάλλου, πρέπει τα κράτη μέλη να επιβάλλουν κυρώσεις σε περίπτωση παράβασης των κανόνων αυτών με τον ίδιο τρόπο που επιβάλλουν κυρώσεις στο πλαίσιο της έννομης τάξης τους για ανάλογες παραβάσεις των εθνικών κανόνων σε παρεμφερείς τομείς που δεν διέπονται από το κοινοτικό δίκαιο. Μια σύγκριση με τη σύμβαση 158 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας περί παύσεως της σχέσης εργασίας με πρωτοβουλία του εργοδότη, που υιοθετήθηκε το 1982 καταδεικνύει ότι σε διεθνές επίπεδο γίνεται δεκτό ότι, ακόμη και σε περιπτώσεις απόλυσης, οι καιροί δεν έχουν ακόμη ωριμάσει για να θεσπιστεί υποχρέωση του εργοδότη να επαναπροσλάβει έναν εργαζόμενο που έχει απολυθεί. Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου έχει επίσης την άποψη ότι εναπόκειται στα κράτη μέλη να επιλέξουν και να θεσπίσουν τα μέτρα, τα οποία θεωρούν ότι μπορούν να διασφαλίσουν την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που υπέχουν από την οδηγία, πράγμα άλλωστε, που έκανε και η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία. Το άρθρο 6 της οδηγίας δεν προσδιορίζει τίποτα σχετικά με τα μέτρα που οφείλουν να λάβουν τα κράτη μέλη. Συνεπώς, ο ισχυρισμός ότι υφίσταται κάποια σιωπηρή και αποκλειστική υποχρέωση προκαλεί έκπληξη Τα ερωτήματα τα οποία υπέβαλε το Arbeitsgericht μαζί με τις σχετικές διευκρινίσεις καταδεικνύουν καθεαυτά και κατά τρόπο προφανή τη σημαντική δυσκολία που θα συναντήσει το Δικαστήριο αν επιχειρήσει να νομοθετήσει, εν προκειμένω, στη θέση των κρατών μελών. Ως προς το ερώτημα που αναφέρεται την εφαρμογή της οδηγίας, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου τονίζει ότι μια οδηγία που δεν έχει τεθεί σε εφαρμογή δεν μπορεί να επιβάλει υποχρεώσεις στους ιδιώτες, οι οποίοι δεν είναι αποδέκτες της. Το Ηνωμένο Βασίλειο θεωρεί ότι το Land της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας δεν λογίζεται αποδέκτης της οδηγίας. 1898

8 VON COLSON KAI KAMANN / LAND NORDRHEIN-WESTFALEN Έστω και αν θεωρηθεί εν προκειμένω ότι το Land ταυτίζεται με την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία, το άμεσο αποτέλεσμα ενεργεί μόνο έναντι ενός κράτους μέλους υπό την ιδιότητα του ως κράτους και όχι έναντι του κράτους μέλους υπό την ιδιότητα του ως εργοδότη. Στην τελευταία περίπτωση, η θέση του είναι ανάλογη με εκείνη του ιδιώτη. Τα πρόσωπα που απασχολούνται ή επιθυμούν να απασχοληθούν στο Δημόσιο σε ένα κράτος μέλος δεν πρέπει να βρίσκονται σε ευνοϊκότερη θέση έναντι των προσώπων που απασχολούνται ή επιθυμούν να απασχοληθούν σε ιδιώτη (απόφαση της , Walrave και Koch, 36/74, Recueil σ. 1405, σκέψεις 19 έως 25). Εξάλλου, εάν υποτεθεί ότι η οδηγία σιωπηρά υποχρεώνει τα εθνικά δικαστήρια να καταδικάσουν τους εργοδότες στην πρόσληψη των ζημιωθέντων υποψηφίων, αυτή η σιωπηρή υποχρέωση δεν έχει άμεσο αποτέλεσμα, εφόσον δεν είναι ούτε σαφής ούτε ρητή, η δε εφαρμογή της εξαρτάται από συμπληρωματικά μέτρα που πρέπει να λάβουν οι εθνικές αρχές. Ούτε το άρθρο 6 μπορεί να έχει άμεσο αποτέλεσμα, εφόσον επιβάλλει ρητά στα κράτη μέλη την υποχρέωση να λάβουν μέτρα, τα οποία δεν προσδιορίζει. Η Επιτροπή προβαίνει καταρχάς σε μια εκτενή εξέταση του δικαίου που εφαρμόζεται τόσο σε κοινοτικό όσο και σε γερμανικό επίπεδο, αποφεύγοντας όμως, στο μέτρο που αυτό δεν είναι αναγκαίο, να πάρει θέση ως προς το ζήτημα αν, εν προκειμένω, το γερμανικό δίκαιο θα μπορούσε να συμβάλει στο να γίνει δεκτή η αγωγή των εναγουσών. Η Επιτροπή θεωρεί ότι κανένα δικαίωμα πρόσληψης δεν είναι δυνατό να συναχθεί από την οδηγία 76/207. Αυτό προκύπτει καταρχάς από το κείμενο της οδηγίας που δεν προβλέπει μια τέτοια κύρωση. Το άρθρο 6, ιδίως, προβλέπει μόνο την παροχή έννομης προστασίας από διαδικαστικής πλευράς, χωρίς να παραχωρεί δικαίωμα ουσιαστικού δικαίου. Το ιστορικό της οδηγίας δεν επιτρέπει τη συναγωγή περισσότερο θετικών συμπερασμάτων. Ούτε η αιτιολογική έκθεση της πρότασης οδηγίας ούτε οι συζητήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ούτε αυτές της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής δεν εξέτασαν με λεπτομέρεια τις πιθανές κυρώσεις. Η ανταπόκριση των κρατών μελών στο πλαίσιο των νόμων εφαρμογής επιδεικνύει, άλλωστε, ένα ευρύ φάσμα ποικίλων κυρώσεων. Μόνο στο ιταλικό δίκαιο διαπιστώνεται ότι ο δικαστής «έχει την εξουσία να διατάξει την παύση ή την εξαφάνιση μιας διάκρισης κατά την πρόσληψη». Αυτό οφείλεται στην ύπαρξη της συντρέχουσας αρχής της συμβατικής ελευθερίας του εργοδότη. Τέλος, είναι σύμφωνο με τους σκοπούς της οδηγίας 76/207 να αφήνει στα κράτη μέλη την επιλογή και τον καθορισμό των κυρώσεων (άρθρο 189, τρίτη παράγραφος, της συνθήκης ΕΟΚ). Η αρχή αυτή όμως ισχύει μόνο σε συνδυασμό με τη γενική αρχή που διέπει κάθε οδηγία, κατά την οποία η μεταφορά στο εθνικό δίκαιο πρέπει να είναι αποτελεσματική. Στο μέτρο που στο ερώτημα 1 δοθεί προφανώς αρνητική απάντηση, παρέλκει, έστω και επικουρικώς, να ληφθεί θέση έναντι των ερωτημάτων 2 έως 4. Ως προς το ερώτημα 5, αυτό στηρίζεται στην αναγνώριση της μη αποτελεσματικότητας του γερμανικού κανόνα, κατά τον οποίο μόνο το «διαφέρον εμπιστοσύνης» πρέπει να επιδικάζεται, και επιδιώκει να αναγνωριστεί από το Δικαστήριο η ενδεχόμενη συνδρομή εμμέσως συναγομένου δικαιώματος αποζημιώσεως σε χρήμα υπό μορφή υλικού θετικού διαφέροντος. Σχετικά η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι τόσο το κείμενο όσο και το ιστορικό της κατάρτισης της οδηγίας δεν παρέχουν ακριβή στοιχεία επιχειρηματολογίας και ότι όλα 1899

9 τα κράτη μέλη δεν έχουν προβλέψει αστική κύρωση με τη μορφή δικαιώματος αποζημιώσεως. Το άρθρο 3, παράγραφος 1, της οδηγίας περιέχει μια απόλυτα σαφή υποχρέωση ουσιαστικού δικαίου: κατά την πρόσβαση στην απασχόληση, καμιά διάκριση λόγω του φύλου δεν επιτρέπεται. Από το άρθρο 6, αφετέρου, της οδηγίας προκύπτει ότι, κατά το μέτρο αυτό, πρέπει να αναγνωρίζεται στο πρόσωπο που αναζητεί εργασία δικαίωμα να αξιώσει την τήρηση της προαναφερόμενης υποχρέωσης, όταν «θίγεται» από την παράβαση της υποχρέωσης αυτής από τον εργοδότη. Για την περίπτωση αυτή, το άρθρο 6 προϋποθέτει την ύπαρξη «δικαιωμάτων», τα οποία ο δικαιούχος πρέπει να μπορεί να διεκδικήσει διά της δικαστικής οδού. Είναι αλήθεια ότι ούτε το άρθρο 6 ούτε καμιά άλλη διάταξη της οδηγίας προσδιορίζουν τι είδους πρέπει να είναι αυτά τα «δικαιώματα» για να τηρηθούν οι απαιτήσεις του κοινοτικού δικαίου. Πάντως, τα δικαιώματα που πρέπει να αναγνωρισθούν στους υποψηφίους που υφίστανται διάκριση πρέπει να είναι τέτοια ώστε να συνιστούν αποτελεσματική εφαρμογή των σκοπών της οδηγίας. Αυτό σημαίνει ότι οι έννομες συνέπειες της παράβασης της αρχής της ίσης μεταχείρισης, εν πάση περιπτώσει, δεν πρέπει να είναι τόσο ασήμαντες ώστε να μπορούν οι εργοδότες να τις αγνοούν άνευ ετέρου όταν λαμβάνουν απόφαση για την αποδοχή ή την απόρριψη μιας υποψηφιότητας. Η αρχή της αποτελεσματικής μεταφοράς της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο επιτάσσει τα δικαιώματα αυτά να είναι τέτοιας φύσεως ώστε να συνιστούν για μεν τον υποψήφιο, του οποίου τα δικαιώματα παραβιάστηκαν, πρόσφορη αποζημίωση, για δε τον εργοδότη μέσο πίεσης, την οποία θα είναι αναγκασμένος να λάβει σοβαρά υπόψη και η οποία θα τον ωθήσει στην τήρηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης. Μια εθνική ρύθμιση που περιορίζει το δικαίωμα αποζημίωσης του υποψηφίου, του οποίου παραβιάστηκε το δικαίωμα ίσης μεταχείρισης, 1900 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ 14/83 στην απόδοση των δαπανών στις οποίες υποβλήθηκε λόγω της υποψηφιότητας του δεν είναι σύμφωνη με τις απαιτήσεις του κοινοτικού δικαίου, το οποίο επιδιώκει την πραγμάτωση στο εθνικό δίκαιο των στόχων της οδηγίας. Όσον αφορά το ερώτημα 6, δεν τίθεται ζήτημα «απευθείας εφαρμογής» της οδηγίας 76/207, δεδομένου ότι καμιά σαφής κύρωση δεν μπορεί να συναχθεί από την οδηγία αυτή. Αν παρ' όλα αυτά το Δικαστήριο δεχτεί ότι από τη μη εφαρμογή του περιορισμού της αποζημίωσης που περιέχεται στο άρθρο 611α, παράγραφος 2, του BGB προκύπτει για τις ενάγουσες ένα ευρύτερο δικαίωμα γενικής αποζημίωσης, τότε θα προκύψουν άλλα προβλήματα ως προς την απευθείας εφαρμογή της οδηγίας. Πράγματι, καίτοι μια οδηγία μπορεί υπό ορισμένες περιστάσεις να έχει κάθετη ενέργεια έναντι του κράτους μέλους ή έναντι των οργάνων ή των αρχών του, αποκλείεται αντίθετα να της αναγνωριστεί μια τέτοια ενέργεια πλην εξαιρετικών περιπτώσεων στις οριζόντιες σχέσεις μεταξύ προσώπων ιδιωτικού δικαίου. Εν προκειμένω πάντως, οι ενάγουσες έχουν ως αντίδικο το ομόσπονδο Land της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας που αποτελεί φορέα δημόσιας εξουσίας. Το κοινοτικό δίκαιο, όμως, αναγνωρίζει την αρχή του ενιαίου της δημόσιας εξουσίας. Πράγματι, εντός ορισμένων ορίων, κάθε κράτος μέλος δύναται να προσδιορίσει πώς και μέσω ποιων οργάνων προτίθεται να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που του επιβάλλει το κοινοτικό δίκαιο. Βέβαια, σύμφωνα με αυτήν την αντίληψη, η οδηγία θα αντιμετώπιζε τις σχέσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου μεταξύ ιδιωτών διαφορετικά από εκείνες που υφίστανται μεταξύ του Land και των εναγουσών ως ιδιωτών. Η διάκριση, όμως, που προκύπτει κατ' αυτόν τον τρόπο εξηγείται εν προκει-

10 VON COLSON KAI KAMANN / LAND NORDRHEIN-WESTFALEN μένω από το γενονός ότι οι δημόσιες αρχές έχουν ιδιαίτερη υποχρέωση τήρησης των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Η ιδιαίτερη υποχρέωση που επιβάλλεται στον εργοδότη δημοσίου δικαίου είναι επομένως αντικειμενικά θεμελιωμένη. Στο εθνικό δίκαιο, η διαφορετική αυτή αντιμετώπιση εκφράζεται στην αρκετά διαδεδομένη αντίθεση στην αναγνώριση της αρχής της «ενέργειας των θεμελιωδών δικαιωμάτων έναντι τρίτων» («Drittwirkung») στις σχέσεις μεταξύ ιδιωτών. III Ερώτηση που τέθηκε στη γερμανική κυβέρνηση Η γερμανική κυβέρνηση κλήθηκε να απαντήσει γραπτά στην ερώτηση κατά πόσον η θέσπιση του άρθρου 611α του BGB μπορεί να θεωρηθεί ότι συρρίκνωσε το δικαίωμα αποζημίωσης των γυναικών που υφίστανται διάκριση ως προς την πρόσβαση στην απασχόληση αναιρώντας την εφαρμογή των γενικών διατάξεων και περιορίζοντας τα δικαιώματα τους στην επιδίκαση μόνο του διαφέροντος εμπιστοσύνης. Η γερμανική κυβέρνηση απάντησε ότι το άρθρο αυτό δεν περιόρισε το δικαίωμα αποζημίωσης και δεν απέκλεισε την εφαρμογή των γενικών διατάξεων. Αντίθετα, δημιούργησε, από κοινού με το άρθρο 823, παράγραφος 2, του BGB, συγκεκριμένες δυνατότητες αποζημίωσης. IV Προφορική διαδικασία Στη συνεδρίαση της 13ης Δεκεμβρίου 1983, οι ενάγουσες στην κύρια δίκη, εκπροσωπούμενες από τον Clemens Franzen, το εναγόμενο, εκπροσωπούμενο από τον Siefke, Regierungsdirektor, η γερμανική κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον Manin Seidel και τον καθηγητή Manfred Zuleeg, και η Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τον Manfred Beschel, επικουρούμενο από τον καθηγητή Meinhard Hilf, ανέπτυξαν προφορικά τις παρατηρήσεις τους και απάντησαν στις ερωτήσεις που έθεσε το Δικαστήριο. Η γενική εισαγγελέας ανέπτυξε τις προτάσεις της στη συνεδρίαση της 31ης Ιανουαρίου Σκεπτικό ι Με διάταξη της 6ης Δεκεμβρίου 1982, που περιήλθε στο Δικαστήριο στις 24 Ιανουαρίου 1983, το Arbeitsgericht Hamm υπέβαλε, δυνάμει του άρθρου 177 της συνθήκης ΕΟΚ, ορισμένα προδικαστικά ερωτήματα ως προς την ερμηνεία της οδηγίας 76/207 του Συμβουλίου, της 9ης Φεβρουαρίου 1976, περί της εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως ανδρών και γυναικών όσον αφορά την πρόσβαση σε απασχόληση, την επαγγελματική εκπαίδευση και προώθηση και τις συνθήκες εργασίας (ΕΕ, ειδ. έκδ., 05/002, σ. 70). 1901

11 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ 14/83 2 Τα ερωτήματα αυτά ανέκυψαν στο πλαίσιο διαφοράς μεταξύ αφενός μεν δυο διπλωματούχων κοινωνικών λειτουργών, της Sabine von Colson και της Elisabeth Kamann, αφετέρου δε του Land της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας. Από το σκεπτικό της διάταξης παραπομπής προκύπτει ότι το σωφρονιστικό κατάστημα του Werl, στο οποίο εγκλείονται άνδρες και διοικείται από το Land της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, αρνήθηκε να προσλάβει τις ενάγουσες στην κύρια δίκη λόγω του φύλου τους. Οι υπάλληλοι στους οποίους είχε ανατεθεί η πρόσληψη αιτιολόγησαν την άρνηση τους να προσλάβουν τις ενάγουσες επικαλούμενοι τα προβλήματα και τους κινδύνους στους οποίους εκτίθενται τα ιδρύματα του είδους αυτού όταν προσλαμβάνουν γυναίκες και για τους λόγους αυτούς προτίμησαν άνδρες υποψήφιους, παρόλο που είχαν λιγότερα προσόντα. 3 Το εθνικό δικαστήριο, αφού θεώρησε ως αποδεδειγμένη τη διάκριση, έκρινε ότι η μόνη κύρωση για διακρίσεις που γίνονται κατά τη διαδικασία προσλήψεως είναι, δυνάμει του γερμανικού δικαίου, η επιδίκαση του «διαφέροντος εμπιστοσύνης» (Vertrauensschaden), δηλαδή η αποκατάσταση της ζημίας που υφίστανται οι υποψήφιοι που υπέστησαν δυσμενή διάκριση επειδή πίστεψαν ότι η σχέση εργασίας θα συναφθεί χωρίς καμιά διάκριση. Η αποζημίωση αυτή προβλέπεται από το άρθρο 611α, παράγραφος 2, του BGB (γερμανικού Αστικού Κώδικα). 4 Βάσει της διάταξης αυτής, σε περίπτωση διάκρισης κατά την πρόσληψη, ο εργοδότης οφείλει «να αποκαταστήσει τη ζημία που υφίσταται ο εργαζόμενος επειδή πίστεψε ότι δεν θα παρεμποδιστεί η σύναψη της εργασιακής σχέσης λόγω τέτοιας παραβίασης (της αρχής της ίσης μεταχείρισης)». Στόχος του άρθρου αυτού είναι να μεταφέρει στο εσωτερικό δίκαιο την προαναφερθείσα οδηγία του Συμβουλίου 76/ Το εθνικό δικαστήριο έκρινε συνεπώς ότι, βάσει του γερμανικού δικαίου, μπορούσε να επιδικάσει μόνο τα έξοδα μετακίνησης στα οποία υποβλήθηκε η ενάγουσα von Colson επ' ευκαιρία της υποβολής της υποψηφιότητας της για τη θέση (7,20 γερμανικά μάρκα) και ότι έπρεπε να απορρίψει τα λοιπά αιτήματα των εναγουσών. 6 Το εθνικό δικαστήριο όμως, προκειμένου να καθορίσει τις νομικές διατάξεις που έχουν εφαρμογή σε κοινοτικό επίπεδο σε περίπτωση διακρίσεων κατά την πρόσβαση σε απασχόληση, υπέβαλε προς το Δικαστήριο τα ακόλουθα ερωτήματα: 1902

12 VON COLSON KAI KAMANN / LAND NORDRHEIN-WESTFALEN «1. Συνάγεται από τις διατάξεις της οδηγίας του Συμβουλίου, της , περί της εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως ανδρών και γυναικών, όσον αφορά την πρόσβαση σε απασχόληση, την επαγγελματική εκπαίδευση και προώθηση και τις συνθήκες εργασίας (76/207/ΕΟΚ.) ότι η διάκριση λόγω του φύλου κατά την πρόσβαση στην απασχόληση (μη σύναψη συμβάσεως εργασίας λόγω του φύλου του υποψηφίου/προτίμηση ενός άλλου υποψηφίου λόγω του φύλου του) πρέπει να επισύρει ως κύρωση την επιβολή στον εργοδότη που προβαίνει στη διάκριση της υποχρεώσεως να συνάψει σύμβαση εργασίας με τον υποψήφιο που υπέστη διάκριση ; 2. Εάν στο ερώτημα 1 δοθεί καταρχήν καταφατική απάντηση : α) Ισχύει η κύρωση "υποχρέωση προς σύναψη συμβάσεως εργασίας" μόνο όταν, εκτός από τη διαπίστωση του γεγονότος ότι ο εργοδότης έλαβε την περί επιλογής απόφαση του υποκειμενικά βάσει κριτηρίων που αφορούν το φύλο, διαπιστώνεται επιπλέον ότι ο υποψήφιος που υπέστη τη διάκριση έχει αντικειμενικά, βάσει θεμιτών περί επιλογής κριτηρίων, περισσότερα προσόντα για τη θέση από οποιονδήποτε άλλον υποψήφιο με τον οποίο συνήφθη σύμβαση εργασίας; 6) 'Η υποχρεούται ο εργοδότης στην πρόσληψη του υποψηφίου που υπέστη διάκριση ακόμη και όταν διαπιστώνεται μεν ότι ο εργοδότης υποκειμενικά έλαβε την περί επιλογής απόφαση του βάσει κριτηρίων που αναφέρονται στο φύλο, αντικειμενικά όμως ο υποψήφιος που υπέστη τη διάκριση και ο υποψήφιος ο οποίος προτιμήθηκε έχουν τα ίδια προσόντα; γ) Θεμελιώνεται τέλος αξίωση προς πρόσληψη του υποψηφίου που υπέστη τη διάκριση ακόμη και όταν ο υποψήφιος που υπέστη τη διάκριση αντικειμενικά μεν έχει λιγότερα προσόντα από τον υποψήφιο που προτιμήθηκε, αλλά είναι βέβαιο ότι ο εργοδότης είχε εκ των προτέρων αποκλείσει υποκειμενικά τον υποψήφιο που υφίσταται τη διάκριση λόγω του φύλου του από την περί επιλογής απόφαση βάσει θεμιτών κριτηρίων; 3. Σε περίπτωση που για τα ερωτήματα 2 α), 6) και γ) το κρίσιμο στοιχείο είναι η αντικειμενική αξιολόγηση του υποψηφίου : Υπόκειται η αξιολόγηση αυτή στον έλεγχο του δικαστηρίου πλήρως και ποια κριτήρια και δικονομικοί κανόνες περί προβολής ισχυρισμών και βάρους της αποδείξεως εφαρμόζονται για να διαπιστωθεί αν πράγματι υπήρξε αντικειμενική αξιολόγηση ; 1903

13 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ 14/83 4. Αν στο ερώτημα 1 δοθεί καταρχήν καταφατική απάντηση: Σε περίπτωση κατά την οποία, μεταξύ περισσοτέρων από δύο υποψηφίων για μία θέση, περισσότερα από ένα πρόσωπα εκ των προτέρων αποκλείονται από την περί επιλογής απόφαση βάσει θεμιτών κριτηρίων για λόγους που αναφέρονται στο φύλο, έχει καθένα από αυτά τα πρόσωπα αξίωση προς σύναψη συμβάσεως εργασίας; Οφείλει μήπως το δικαστήριο στην περίπτωση αυτή να επιλέξει το ίδιο με απόφαση του μεταξύ των υποψηφίων που υπέστησαν τη διάκριση; Σε περίπτωση που στο ερώτημα που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο δοθεί αρνητική απάντηση, ποια άλλη κύρωση θα υφίστατο από άποψη ουσιαστικού δικαίου; 5. Σε περίπτωση που στο ερώτημα 1 δοθεί καταρχήν αρνητική απάντηση: Ποια κύρωση πρέπει να επιβληθεί, βάσει των διατάξεων της οδηγίας 76/207/ΕΟΚ, σε περίπτωση που διαπιστωθεί διάκριση ως προς την πρόσβαση στην απασχόληση ; Πρέπει εν προκειμένω να γίνει διαφοροποίηση σύμφωνα με τα ερωτήματα 2 α) έως γ); 6. Αποτελεί η οδηγία 76/207/ΕΟΚ, σύμφωνα με την ερμηνεία που θα της δώσει το Δικαστήριο σε απάντηση των ανωτέρω αναφερόμενων ερωτημάτων, δίκαιο που έχει απευθείας εφαρμογή στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας;» 7 Με τα ερωτήματα αυτά ερωτάται κυρίως αν η οδηγία 76/207 επιβάλλει στα κράτη μέλη να προβλέψουν ειδικές έννομες συνέπειες ή κυρώσεις σε περίπτωση διακρίσεων κατά την πρόσβαση σε απασχόληση (ερωτήματα 1 ώς 5) και αν οι ιδιώτες μπορούν ενδεχομένως να επικαλούνται ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων τις διατάξεις της οδηγίας, εφόσον δεν έχει μεταφερθεί εμπρόθεσμα στην εθνική έννομη τάξη (ερώτημα 6). α) Επί του πρώτου ερωτήματος 8 Με το πρώτο του ερώτημα το εδνικό δικαστήριο ερωτά κατ' ουσία αν η οδηγία 76/207 επιβάλλει ως κύρωση για τις διακρίσεις λόγω φύλου κατά την πρόσβαση σε απασχόληση την υποχρέωση του εργοδότη που είναι υπαίτιος για τη διάκριση να συνάψει σύμβαση εργασίας με τον υποψήφιο που την υπέστη. 1904

14 VON COLSON KAI KAMANN / LAND NORDRHEIN-WESTFALEN 9 Κατά το εθνικό δικαστήριο, από τις αιτιολογικές σκέψεις και το ίδιο το κείμενο της οδηγίας προκύπτει ότι η οδηγία απαιτεί να εκδοθούν νομικές διατάξεις που να προβλέπουν αποτελεσματικές κυρώσεις, και κατά τη γνώμη του αποτελεσματική είναι μόνο η υλική αποκατάσταση της ζημίας, η οποία καταλήγει στην πρόσληψη των προσώπων που υπέστησαν διάκριση. ιο Κατά τις ενάγουσες στην κύρια δίκη, το άρθρο 611α, παράγραφος 2, του BGB, περιορίζοντας την απαίτηση αποζημίωσης μόνο στο διαφέρον εμπιστοσύνης, απέκλεισε τις δυνατότητες που παρέχουν για αποκατάσταση της ζημίας οι γενικές διατάξεις. Η οδηγία 76/207 υποχρεώνει τα κράτη μέλη να θεσπίσουν τα ενδεικνυόμενα μέτρα προς αποφυγή διακρίσεων στο μέλλον. Πρέπει επομένως να θεωρηθεί τουλάχιστον ότι το άρθρο 611α, παράγραφος 2, δεν πρέπει να ληφθεί υπόψη. Η συνέπεια θα είναι να υποχρεωθεί ο εργοδότης να συνάψει σύμβαση εργασίας με τον υποψήφιο σε βάρος του οποίου έγινε διάκριση. n Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας έχει συνείδηση βέβαια της ανάγκης για αποτελεσματική μεταφορά της οδηγίας, αλλά εμμένει στο γεγονός ότι κάθε κράτος μέλος διαθέτει, δυνάμει του άρθρου 189, παράγραφος 3, της συνθήκης, διακριτική ευχέρεια ως προς τις έννομες συνέπειες που πρέπει να απορρέουν από την παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης. Η κυβέρνηση αυτή υποστηρίζει εξάλλου ότι τα γερμανικά δικαστήρια έχουν τη δυνατότητα, ξεκινώντας από το εσωτερικό ιδιωτικό δίκαιο και συμμορφούμενα προς το περιεχόμενο της οδηγίας, να επεξεργαστούν κατάλληλες λύσεις που να ικανοποιούν τόσο την αρχή της ίσης μεταχείρισης όσο και τα συμφέροντα όλων των ενδιαφερομένων. Τέλος, για την τήρηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης αρκεί, κατά την άποψη της, μια αισθητή έννομη συνέπεια, η οποία πρέπει να προβλέπεται μόνο εφόσον ο υποψήφιος σε βάρος του οποίου έγινε η διάκριση έχει περισσότερα προσόντα από άλλους για να καταλάβει την εν λόγω θέση, όχι όμως αν οι υποψήφιοι έχουν τα ίδια προσόντα. 12 Η δανική κυβέρνηση φρονεί ότι η οδηγία άφησε σκόπιμα τα κράτη μέλη να επιλέξουν τις κυρώσεις, ανάλογα με την εσωτερική τους κατάσταση και το νομικό τους σύστημα. Τα κράτη μέλη πρέπει να επιβάλλουν κυρώσεις για παραβιάσεις της αρχής της ίσης μεταχείρισης κατά τον ίδιο τρόπο που επιβάλλουν κυρώσεις για ανάλογες παραβάσεις εθνικών διατάξεων σε παρεμφερείς τομείς που δεν ρυθμίζονται από το κοινοτικό δίκαιο. 13 Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου έχει επίσης τη γνώμη ότι εναπόκειται στα κράτη μέλη να επιλέγουν τα μέτρα που κρίνουν ικανά για τη διασφάλιση 1905

15 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ 14/83 της τήρησης των υποχρεώσεων που υπέχουν από την οδηγία. Η οδηγία δεν αναφέρει τίποτα σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να λάβουν τα κράτη μέλη και τα ερωτήματα που υποβλήθηκαν στο Δικαστήριο δείχνουν από μόνα τους και με πρόδηλο τρόπο τις δυσχέρειες που ανακύπτουν κατά τον καθορισμό των κατάλληλων μέτρων. 14 Η Επιτροπή φρονεί από την πλευρά της ότι η οδηγία αφήνει βέβαια στα κράτη μέλη την επιλογή και τον καθορισμό των κυρώσεων, η μεταφορά της όμως στο εσωτερικό δίκαιο πρέπει να είναι αποτελεσματική ως προς τον επιδιωκόμενο σκοπό. Η αρχή της αποτελεσματικής μεταφοράς της οδηγίας επιτάσσει οι κυρώσεις να είναι τέτοιες που να συνιστούν για μεν το ζημιούμενο υποψήφιο δίκαιη αποκατάσταση, για δε τον εργοδότη μέτρο πίεσης που να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη και να τον προτρέπει να τηρεί την αρχή της ίσης μεταχείρισης. Το εθνικό δίκαιο που αναγνωρίζει μόνο αξίωση για το οιαφέρον εμπιστοσύνης δεν αρκεί για να διασφαλιστεί η τήρηση της αρχής αυτής. is Κατά το άρθρο 189, τρίτη παράγραφος, «η οδηγία δεσμεύει κάθε κράτος μέλος στο οποίο απευθύνεται, όσον αφορά το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, αλλά αφήνει την επιλογή του τύπου και των μέσων στην αρμοδιότητα των εθνικών αρχών». Η διάταξη αυτή αφήνει βέβαια στα κράτη μέλη την ελεύθερη επιλογή των μέσων και μεθόδων που διασφαλίζουν την εφαρμογή της οδηγίας, η ελευθερία όμως αυτή διατηρεί ακέραια την υποχρέωση κάθε κράτους που είναι αποδέκτης της οδηγίας να λάβει στο πλαίσιο της εσωτερικής του έννομης τάξης όλα τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να εξασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή της οδηγίας σύμφωνα με τον επιδιωκόμενο στόχο. 16 Ενδείκνυται επομένως η εξέταση της οδηγίας 76/207 προκειμένου να καθοριστεί κατά πόσο επιβάλλει στο κράτη μέλη να προβλέψουν έννομες συνέπειες ή συγκεκριμένες κυρώσεις σε περίπτωση που παραβιάζεται η αρχή της ίσης μεταχείρισης κατά την πρόσβαση σε απασχόληση. n Στόχος της οδηγίας αυτής είναι η εφαρμογή στα κράτη μέλη της αρχής της ίσης μεταχείρισης μεταξύ ανδρών και γυναικών, με την εξασφάλιση ιδίως στους εργαζομένους και των δύο φύλων πραγματικής ισότητας ευκαιριών κατά την πρόσβαση σε απασχόληση. Για το σκοπό αυτό το άρθρο 2 ορίζει την αρχή της ίσης μεταχείρισης και τα όρια της, ενώ το άρθρο 3, παράγραφος 1, αποσαφηνίζει την έκταση εφαρμογής της όσον αφορά ειδικά την πρόσβαση σε απασχόληση. Το άρθρο 3, παράγραφος 2α, προβλέπει ότι τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα ανα- 1906

16 VON COLSON KAI KAMANN / LAND NORDRHEIN-WESTFALEN γκαία μέτρα για την κατάργηση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων που αντιβαίνουν στην αρχή της ίσης μεταχείρισης. is Το άρθρο 6 επιβάλλει την υποχρέωση στα κράτη μέλη να εισαγάγουν στην εσωτερική τους έννομη τάξη τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να καταστεί δυνατό σε κάθε πρόσωπο που θεωρεί ότι θίγεται από διάκριση σε βάρος του «να διεκδικεί τα δικαιώματα του διά της δικαστικής οδού». Από τη διάταξη αυτή συνάγεται ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να λάβουν μέτρα που να είναι επαρκώς αποτελεσματικά για την επίτευξη του σκοπού της οδηγίας, έτσι ώστε οι ενδιαφερόμενοι να μπορούν να επικαλούνται λυσιτελώς τα μέτρα αυτά ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων. Στα μέτρα αυτά μπορούν να περιλαμβάνονται πχ. διατάξεις που να υποχρεώνουν τον εργοδότη να προσλάβει τον υποψήφιο που υπέστη διάκριση ή να εξασφαλίζουν εύλογη χρηματική αποζημίωση, ενισχυμένες ενδεχομένως με σύστημα χρηματικών ποινών. Πάντως, η οδηγία δεν επιβάλλει συγκεκριμένη κύρωση, αλλά αφήνει ελεύθερα τα κράτη μέλη να επιλέξουν μεταξύ των διαφόρων λύσεων που είναι κατάλληλες για την επίτευξη του στόχου της. 19 Η απάντηση συνεπώς στο πρώτο ερώτημα είναι ότι η οδηγία 76/207 δεν επιβάλλει ως κύρωση για τις διακρίσεις λόγω φύλου κατά την πρόσβαση σε απασχόληση την υποχρέωση του εργοδότη που είναι υπαίτιος για τη διάκριση να συνάψει σύμβαση εργασίας με τον υποψήφιο που την υπέστη. 6) Επί των ερωτημάτων 2 έως 4 20 Επειδή τα ερωτήματα 2 έως 4 υποβλήθηκαν μόνο για την περίπτωση που ο εργοδότης θα είχε υποχρέωση να προσλάβει τον υποψήφιο που υπέστη διάκριση, περιττεύει η απάντηση σε αυτά. γ) Επί του πέμπτου και έκτου ερωτήματος 21 Με το πέμπτο ερώτημα το εθνικό δικαστήριο ερωτά κατ' ουσίαν το Δικαστήριο αν από την οδηγία, σε περίπτωση διακρίσεως, μπορεί να συναχθεί άλλη κύρωση εκτός από την αξίωση για σύναψη συμβάσεως εργασίας. Με το έκτο ερώτημα 1907

17 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ 14/83 ερωτάται αν οι ζημιούμενοι μπορούν να επικαλούνται την οδηγία, όπως πρέπει να ερμηνεύεται, ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων. 22 Ως προς το σημείο αυτό παρατηρείται ότι πραγματική ισότητα ευκαιριών δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το ανάλογο σύστημα κυρώσεων. Η συνέπεια αυτή απορρέει όχι μόνο από τον ίδιο το στόχο της οδηγίας, αλλά ειδικότερα από το άρθρο της 6, το οποίο, παρέχοντας στους υποψηφίους για πρόσληψη σε ορισμένη θέση, που υπέστησαν διάκριση, δικαίωμα προσφυγής στη δικαιοσύνη, τους αναγνωρίζει δικαιώματα που μπορούν να επικαλούνται ενώπιον των δικαστηρίων. 23 Η πλήρης εφαρμογή της οδηγίας βέβαια, όπως έγινε δεκτό με την απάντηση στο πρώτο ερώτημα, δεν επιβάλλει συγκεκριμένη μορφή κύρωσης σε περίπτωση παραβίασης της απαγόρευσης των διακρίσεων, εξυπακούεται όμως ότι η κύρωση αυτή πρέπει να είναι τέτοιας φύσης που να διασφαλίζει πραγματική και αποτελεσματική έννομη προστασία. Πρέπει επιπλέον να έχει για τον εργοδότη πράγματι αποτρεπτικό αποτέλεσμα. Από τα παραπάνω συνάγεται ότι όταν το κράτος μέλος επιλέγει ως κύρωση για την παραβίαση της απαγόρευσης των διακρίσεων την καταβολή αποζημίωσης, η αποζημίωση αυτή πρέπει να είναι εν πάση περιπτώσει ανάλογη προς τη ζημία που έχει προκληθεί. 24 Συνεπώς, η εθνική νομοθεσία που περιορίζει την αξίωση για αποκατάσταση της ζημίας που έχουν υποστεί τα άτομα σε βάρος των οποίων έγινε διάκριση κατά την πρόσβαση σε απασχόληση στην καταβολή καθαρά συμβολικής αποζημίωσης, όπως πχ. στην επιστροφή των εξόδων τους για την υποβολή της αίτησης τους, δεν συμβιβάζεται προς την ανάγκη αποτελεσματικής μεταφοράς της οδηγίας στο εσωτερικό δίκαιο. 25 Ενώπιον του Δικαστηρίου συζητήθηκε διεξοδικά η φύση των κυρώσεων που προβλέπονται στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας σε περίπτωση διακρίσεων κατά την πρόσβαση σε απασχόληση, και ιδίως το ζήτημα κατά πόσο η διάταξη του άρθρου 611α, παράγραφος 2, του BGB αποκλείει τις δυνατότητες για αποζημίωση που παρέχονται από τις γενικές διατάξεις. Επί του σημείου αυτού η κυβέρνηση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας υποστήριξε κατά την προφορική διαδικασία ότι η διάταξη του άρθρου αυτού δεν αποκλείει κατ' ανάγκη την εφαρμογή των γενικών διατάξεων περί αποζημιώσεως. Στο εθνικό δικαστήριο όμως και μόνο εναπόκειται να αποφανθεί επ'αυτού του ζητήματος ερμηνείας του εσωτερικού του δικαίου. 1908

18 VON COLSON KAI KAMANN / LAND NORDRHEIN-WESTFALEN 26 Πρέπει εντούτοις να τονιστεί ότι η υποχρέωση των κρατών μελών, η οποία απορρέει από οδηγία, να επιτύχουν το αποτέλεσμα που επιδιώκει η οδηγία αυτή, καθώς και το καθήκον που έχουν δυνάμει του άρθρου 5 της συνθήκης να λαμβάνουν κάθε γενικό ή ειδικό μέτρο κατάλληλο να εξασφαλίσει την εκπλήρωση της υποχρέωσης αυτής, επιβάλλονται σε όλες τις αρχές των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένων των δικαστηρίων στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους. Από τα παραπάνω συνάγεται ότι το εθνικό δικαστήριο, εφαρμόζοντας το εθνικό δίκαιο και ιδίως τις διατάξεις εθνικού νόμου που έχει θεσπιστεί ειδικά για την εκτέλεση της οδηγίας 76/207, οφείλει να ερμηνεύει το εθνικό του δίκαιο υπό το φως των διατάξεων και του στόχου της οδηγίας, προκειμένου να επιτευχθεί το αποτέλεσμα στο οποίο αναφέρεται το άρθρο 189, παράγραφος Αντίθετα, όπως συνάγεται από τις παραπάνω σκέψεις, η οδηγία δεν περιέχει όσον αφορά τις κυρώσεις για ενδεχόμενες διακρίσεις καμιά ανεπιφύλακτη και αρκετά σαφή υποχρέωση την οποία, σε περίπτωση που δεν έχουν εκδοθεί εκτελεστικά μέτρα εντός των σχετικών προθεσμιών, να μπορεί να επικαλεστεί ο ιδιώτης προκειμένου να επιτύχει συγκεκριμένη αποκατάσταση της ζημίας του δυνάμει της οδηγίας, όταν η εθνική νομοθεσία δεν την προβλέπει ή δεν την επιτρέπει. 28 Πρέπει εντούτοις να τονιστεί στο εθνικό δικαστήριο ότι η οδηγία 76/207 αφήνει βέβαια ελεύθερα τα κράτη μέλη, προκειμένου να επιβάλουν κυρώσεις για την παραβίαση της απαγόρευσης των διακρίσεων, να επιλέξουν μεταξύ των διαφόρων λύσεων που είναι κατάλληλες για την πραγμάτωση του σκοπού της, εξυπακούεται όμως ότι αν ένα κράτος μέλος επιλέξει ως κύρωση για την παραβίαση της εν λόγω απαγόρευσης την καταβολή αποζημίωσης, η αποζημίωση αυτή πρέπει, εν πάση περιπτώσει, για να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα της και η αποτρεπτική της ενέργεια, να είναι ανάλογη προς τη ζημία που έχει προκληθεί και πρέπει επομένως να βαίνει πέρα από μια καθαρά συμβολική αποζημίωση, όπως πχ. την επιστροφή μόνο των εξόδων για την υποβολή της αίτησης προσλήψεως. Το εθνικό δικαστήριο, εξαντλώντας τα περιθώρια εκτίμησης που του παρέχει το εθνικό του δίκαιο, οφείλει να ερμηνεύσει και να εφαρμόσει το νόμο που έχει εκδοθεί σε εκτέλεση της οδηγίας σύμφωνα με τις επιταγές του κοινοτικού δικαίου. 1909

19 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ 14/83 Επί των δικαστικών εξόδων 29 Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν οι κυβερνήσεις της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, της Δανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου και η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, οι οποίες κατέθεσαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, δεν αποδίδονται. Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης χαρακτήρα παρεμπίπτοντος, που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ' αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Για τους λόγους αυτούς ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ, κρίνοντας επί των ερωτημάτων που του υπέβαλε με διάταξη της 6ης Δεκεμβρίου 1982 το Arbeitsgericht Hamm, αποφαίνεται: 1) Η οδηγία 76/207 δεν επιβάλλει ως κύρωση για τις διακρίσεις λόγω φύλου κατά την πρόσβαση σε απασχόληση την υποχρέωση του εργοδότη που είναι υπαίτιος για τη διάκριση να συνάψει σύμβαση εργασίας με τον υποψήφιο που την υπέστη. 2) Όσον αφορά τις κυρώσεις για ενδεχόμενες διακρίσεις, η οδηγία δεν περιέχει καμία ανεπιφύλακτη και αρκετά σαφή υποχρέωση την οποία, σε περίπτωση που δεν έχουν ληφθεί εκτελεστικά μέτρα εντός των σχετικών προθεσμιών, να μπορεί να επικαλεστεί ο ιδιώτης προκειμένου να επιτύχει συγκεκριμένη αποκατάσταση της ζημίας του δυνάμει της οδηγίας, όταν η εθνική νομοθεσία δεν την προβλέπει ή δεν την επιτρέπει ) Η οδηγία 76/207 αφήνει βέβαια ελεύθερα τα κράτη μέλη, προκειμένου να επιβάλουν κυρώσεις για την παραβίαση της απαγόρευσης των διακρίσεων, να επιλέξουν μεταξύ των διαφόρων λύσεων που είναι κατάλληλες για την πραγμάτωση του σκοπού της, εξυπακούεται όμως ότι αν ένα κράτος μέλος επιλέξει ως κύρωση για την παραβίαση της εν λόγω απαγόρευσης την καταβολή αποζημίωσης, η αποζημίωση αυτή πρέπει, εν πάση περιπτώσει, για να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα της και η αποτρεπτική της ενέργεια, να είναι ανάλογη προς τη ζημία που έχει προκληθεί και πρέπει επομένως να βαίνει πέρα από μια καθαρά συμβολική αποζημίωση, όπως πχ. την επιστροφή μόνο των εξόδων για την υποβολή της αίτησης πρόσληψης. Το εθνικό δικαστήριο, εξαντλώντας τα περιθώρια εκτίμησης

20 VON COLSON KAI KAMANN / LAND NORDRHEIN-WESTFALEN που του παρέχει το εθνικό του δίκαιο, οφείλει να ερμηνεύσει και να εφαρμόσει το νόμο που έχει εκδοθεί σε εκτέλεση της οδηγίας σύμφωνα με τις επιταγές του κοινοτικού δικαίου. Mertens de Wilman Koopmans Bahlmann Galmot Pescatore Mackenzie Stuart O'Keeffe Bosco Due Everling Κακούρης Δημοσιεύτηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο στις 10 Απριλίου Ο γραμματέας Ρ. Heim Ο πρόεδρος J. Mertens de Wilmars ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ SIMONE ROZES ΠΟΥ ΑΝΑΠΤΥΧΘΗΚΑΝ ΣΤΙΣ 31 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1984 ' Κύριε πρόεορε, Κύριοι οικασνές, Τα ερωτήματα που σας υποβάλλουν τα εργατοδικεία του Hamm (υπόθεση 14/83) και του Αμβούργου (υπόθεση 79/83) θίγουν το ζήτημα των εννόμων συνεπειών που πρέπει να προβλέπει το εθνικό δίκαιο για την παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης μεταξύ ανδρών και γυναικών, ιδίως κατά την πρόσβαση σε απασχόληση, όπως έχει υλοποιηθεί με την οδηγία του Συμβουλίου 76/207 της 9ης Φεβρουαρίου 1976'. Τα δύο δικαστήρια δεν έχουν καμία αμφιβολία ότι πράγματι διαπράχθηκε διάκριση Ι Μετάφραση από τα γαλλικά. 2 ΕΕ, ειδ. έκδ., 05/002, σ. 70. σε βάρος των προσφευγουσών λόγω του φύλου τους και τα αντίστοιχα πραγματικά περιστατικά στις δύο υποθέσεις συνοψίζονται ως εξής: στην υπόθεση 14/83, η Sabine von Colson και η Elisabeth Kamann ήσαν υποψήφιες για δύο θέσεις κοινωνικών λειτουργών σε σωφρονιστικό κατάστημα του ομόσπονδου κράτους της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας. Παρόλο που το συμβούλιο κοινωνικών λειτουργών τις είχε κατατάξει πρώτες σε σειρά επιτυχίας, η αρμόδια διοίκηση της υποβίβασε και τελικά προτίμησε δύο άνδρες υποψηφίους' κατά το εργατοδικείο του Hamm, η στάση της αρμόδιας διοίκησης φανερώνει χωρίς αμφιβολία ότι η διάκριση σε βάρος των δυο υποψηφίων γυναικών οφείλεται στο φύλο τους" 1911

δημοσίας τάξεως, δημοσίας ασφαλείας ή δημοσίας υγείας (EE ειδ. έκδ. 05/001,

δημοσίας τάξεως, δημοσίας ασφαλείας ή δημοσίας υγείας (EE ειδ. έκδ. 05/001, κατ' DUYN ΚΑΤΑ HOME OFFICE ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ * της 4ης Δεκεμβρίου 1974 Στην υπόθεση 41/74, που έχει ως αντικείμενο αίτηση προς το Δικαστήριο, εφαρμογή του άρθρου 177 της συνθήκης ΕΟΚ, από την Chancery

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 13ης Νοεμβρίου 1990 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 13ης Νοεμβρίου 1990 * ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 13. 11. 1990 ΥΠΟΘΕΣΗ C-106/89 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 13ης Νοεμβρίου 1990 * Στην υπόθεση C-106/89, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Juzgado de Primera Instancia e Instrucción

Διαβάστε περισσότερα

προς την εφαρμογή, στο κοινοτικό δίκαιο, των θεμελιωδών αρχών της ευρωπαϊκής σύμβασης περί των δικαιωμάτων του ανθρώπου, ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ

προς την εφαρμογή, στο κοινοτικό δίκαιο, των θεμελιωδών αρχών της ευρωπαϊκής σύμβασης περί των δικαιωμάτων του ανθρώπου, ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ * της 7ης Ιουλίου 1976 Στην υπόθεση, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του PRETORE του Μιλάνου προς το Δικαστήριο, εφαρμογή του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, με την οποία ζητείται,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 3ης Ιουνίου 1986 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 3ης Ιουνίου 1986 * ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 3. 6. 1986 ΥΠΟΘΕΣΗ 307/84 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 3ης Ιουνίου 1986 * Στην υπόθεση 307/84, Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από το νομικό της σύμβουλο, Joseph Griesmar,

Διαβάστε περισσότερα

Ένδικα μέσα και κυρώσεις σε υποθέσεις διακρίσεων: ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα

Ένδικα μέσα και κυρώσεις σε υποθέσεις διακρίσεων: ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα Ένδικα μέσα και κυρώσεις σε υποθέσεις διακρίσεων: ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα Εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας κατά των Διακρίσεων Σεμινάριο για Δικαστές και Εισαγγελείς Θεσσαλονίκη, 09 Νοεμβρίου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ 9 Μαΐου 1985 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ 9 Μαΐου 1985 * HUMBLOT / DIRECTEUR DES SERVICES FISCAUX ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ 9 Μαΐου 1985 * Στην υπόθεση 112/84, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Tribunal de grande instance του Belfort, κατ' εφαρμογή του άρθρου

Διαβάστε περισσότερα

Ομόσπονδου κράτους Rheinland/Pfalz, εκπροσωπουμένου από τον υπουργό Οικονομίας και Μεταφορών, 65 Mainz,

Ομόσπονδου κράτους Rheinland/Pfalz, εκπροσωπουμένου από τον υπουργό Οικονομίας και Μεταφορών, 65 Mainz, ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 11ης Δεκεμβρίου 1973 * Στην υπόθεση 120/73, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Verwaltungsgericht Φραγκφούρτης επί του Μάιν προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή του άρθρου 177

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 25ης Μαΐου 1993 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 25ης Μαΐου 1993 * ΑΠΟΦΑΣΗ της 25. 5. 1993 ΥΠΟΘΕΣΗ C-193/91 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 25ης Μαΐου 1993 * Στην υπόθεση C-193/91, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Bundesfinanzhof προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογήν

Διαβάστε περισσότερα

που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Cour de cassation του Βελγίου προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, με την οποία το

που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Cour de cassation του Βελγίου προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, με την οποία το ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 15ης Ιουνίου 1978 * Στην υπόθεση 149/77, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Cour de cassation του Βελγίου προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή του άρθρου 177

Διαβάστε περισσότερα

GROSOLI ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ

GROSOLI ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ GROSOLI ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 12ης Δεκεμβρίου 1973 * Στην υπόθεση 131/73, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Tribunale του Τρέντο προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή του άρθρου 177

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (δεύτερο τμήμα) της 13ης Δεκεμβρίου 1989 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (δεύτερο τμήμα) της 13ης Δεκεμβρίου 1989 * ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 13. 12. 1989 ΥΠΟΘΕΣΗ C-322/88 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (δεύτερο τμήμα) της 13ης Δεκεμβρίου 1989 * Στην υπόθεση C-322/88, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Tribunal du travail των Βρυξελλών

Διαβάστε περισσότερα

κατ' εφαρμογή του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, με την οποία ζητείται, στο πλαίσιο της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του παραπέμποντος δικαστηρίου

κατ' εφαρμογή του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, με την οποία ζητείται, στο πλαίσιο της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του παραπέμποντος δικαστηρίου ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 20ής Φεβρουαρίου 1979 * Στην υπόθεση 120/78, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Hessisches Finanzgericht προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή του άρθρου 177

Διαβάστε περισσότερα

THIEFFRY ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ

THIEFFRY ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 28ης Απριλίου 1977* Στην υπόθεση 71/76, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Cour d'appel de Paris προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή του άρθρου 177 της Συνθήκης

Διαβάστε περισσότερα

της 3ης Ιουνίου 1971 της 14ης αστικές και εμπορικές υποθέσεις, με την οποία ζητείται, στο πλαίσιο της διαφοράς

της 3ης Ιουνίου 1971 της 14ης αστικές και εμπορικές υποθέσεις, με την οποία ζητείται, στο πλαίσιο της διαφοράς κατ' ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 14ης Δεκεμβρίου 1976 * Στην υπόθεση 25/76, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του BUNDESGERICHTSHOF προς το Δικαστήριο, εφαρμογή του άρθρου 1 του πρωτοκόλλου

Διαβάστε περισσότερα

Οικονομικής Κοινότητος», που υπογράφηκε στην Αθήνα στις 9 Ιουλίου. Εταιρίας Περιορισμένης Ευθύνης R. και V. Haegeman, Βρυξέλλες,

Οικονομικής Κοινότητος», που υπογράφηκε στην Αθήνα στις 9 Ιουλίου. Εταιρίας Περιορισμένης Ευθύνης R. και V. Haegeman, Βρυξέλλες, κατ' HAEGEMAN ΚΑΤΑ ΒΕΛΓΙΟΥ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ * της 30ής Απριλίου 1974 Στην υπόθεση 181/73, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του tribunal de première instance των Βρυξελλών προς το Δικαστήριο, εφαρμογή

Διαβάστε περισσότερα

Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, εκπροσωπουμένης από

Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, εκπροσωπουμένης από την την PLAUMANN ΚΑΤΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΟΚ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 15ης Ιουλίου 1963* Στην υπόθεση 25/62, Plaumann & Co., Αμβούργο, εκπροσωπούμενη από την Harald Ditges, δικηγόρο Κολωνίας, με αντίκλητο στο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 2ας Φεβρουαρίου 1989 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 2ας Φεβρουαρίου 1989 * ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 2. 2. 1989 ΥΠΟΘΕΣΗ 186/87 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 2ας Φεβρουαρίου 1989 * Στην υπόθεση 186/87, που έχει ως αντικείμενο αίτηση της επιτροπής αποζημιώσεως θυμάτων εγκλήματος του Tribunal de

Διαβάστε περισσότερα

της 3ης Απριλίου 1968*

της 3ης Απριλίου 1968* ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 3.4.1968 ΥΠΟΘΕΣΗ 28/67 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 3ης Απριλίου 1968* Στην υπόθεση 28/67, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Bundesfinanzhof (Ομοσπονδιακού φορολογικού δικαστηρίου) προς το

Διαβάστε περισσότερα

Stuart, προέδρους τμήματος, Α. Μ. Donner, R. Monaco, J. Mertens de Wilmars (εισηγητή), της 12ης. προς το Δικαστήριο, δικαστηρίου μεταξύ

Stuart, προέδρους τμήματος, Α. Μ. Donner, R. Monaco, J. Mertens de Wilmars (εισηγητή), της 12ης. προς το Δικαστήριο, δικαστηρίου μεταξύ κατ' WALRAVE κ.λπ. ΚΑΤΑ ASSOCIATION UNION CYCLISTE INTERNATIONALE κ.λπ. ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 12ης Δεκεμβρίου 1974 * Στην υπόθεση 36/74, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Arrondissementsrechtbank

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 12ης Φεβρουαρίου 1987 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 12ης Φεβρουαρίου 1987 * ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 12. 2. 1987 - ΥΠΟΘΕΣΗ 221/85 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 12ης Φεβρουαρίου 1987 * Στην υπόθεση 221/85, Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από τον Jacques Delmoly, μέλος της νομικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τέταρτο τμήμα) της 12ης Νοεμβρίου 1992 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τέταρτο τμήμα) της 12ης Νοεμβρίου 1992 * ΑΠΟΦΑΣΗ της 12. 11. 1992 ΥΠΟΘΕΣΗ C-123/91 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τέταρτο τμήμα) της 12ης Νοεμβρίου 1992 * Στην υπόθεση C-123/91, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Bundesgerichtshof (Ομοσπονδιακή Δημοκρατία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ( τρίτο τμήμα ) της 13ης Ιουλίου 1989 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ( τρίτο τμήμα ) της 13ης Ιουλίου 1989 * SKATTEMINISTERIET/ HENRIKSEN ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ( τρίτο τμήμα ) της 13ης Ιουλίου 1989 * Στην υπόθεση 173/88, η οποία έχει ως αντικείμενο αίτηση του δανικού Højesteret προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πρώτο τμήμα) της 10ης Φεβρουαρίου 2004 *

ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πρώτο τμήμα) της 10ης Φεβρουαρίου 2004 * ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πρώτο τμήμα) της 10ης Φεβρουαρίου 2004 * Στην υπόθεση C-85/03, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών (Ελλάδα) προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογήν του

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 23ης Νοεμβρίου 1989 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 23ης Νοεμβρίου 1989 * TORFAEN BOROUGH COUNCIL/Β & Q PLC ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 23ης Νοεμβρίου 1989 * Στην υπόθεση C-145/88, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Cwmbran Magistrates' Court του Ηνωμένου Βασιλείου

Διαβάστε περισσότερα

SN 1316/14 AB/γομ 1 DG D 2A LIMITE EL

SN 1316/14 AB/γομ 1 DG D 2A LIMITE EL ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 30 Ιανουαρίου 2014 (04.02) (OR. en) Διοργανικός φάκελος: 2013/0268 (COD) SN 1316/14 LIMITE ΣΗΜΕΙΩΜΑ Θέμα: Κανονισμός (ΕΕ) αριθ..../20.. του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 30ής Μαρτίου 1993 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 30ής Μαρτίου 1993 * ΑΠΟΦΑΣΗ της 30. 3. 1993 ΥΠΟΘΕΣΗ C-168/91 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 30ής Μαρτίου 1993 * Στην υπόθεση C-168/91, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Amtsgericht Tübingen (Ομοσπονδιακή Δημοκρατία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 26ης Μαρτίου 1987 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 26ης Μαρτίου 1987 * ΕΠΙΤΡΟΠΗ / ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 26ης Μαρτίου 1987 * Στην υπόθεση 45/86, Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από το νομικό της σύμβουλο Peter Gilsdorf, με αντίκλητο στο Λουξεμβούργο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πέμπτο τμήμα) της 14ης Απριλίου 1994 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πέμπτο τμήμα) της 14ης Απριλίου 1994 * ΑΠΟΦΑΣΗ της 14. 4. 1994 ΥΠΟΘΕΣΗ C-389/92 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πέμπτο τμήμα) της 14ης Απριλίου 1994 * Στην υπόθεση C-389/92, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Raad van State von België προς το Δικαστήριο,

Διαβάστε περισσότερα

δικαστή), δικαστές, Δικαστήριο, της 31ης καθώς και της εταιρίας Winthrop BV, εγκατεστημένης στο Haarlem, η έκδοση

δικαστή), δικαστές, Δικαστήριο, της 31ης καθώς και της εταιρίας Winthrop BV, εγκατεστημένης στο Haarlem, η έκδοση κατ' CENTRAFARM ΚΑΤΑ WINTHROP ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 31ης Οκτωβρίου 1974 * Στην υπόθεση 16/74, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του HOGE RAAD των Κάτω Χωρών προς το Δικαστήριο, εφαρμογή του άρθρου 177

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 30ής Σεπτεμβρίου 1987 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 30ής Σεπτεμβρίου 1987 * DEMIREL/ΔΗΜΟΣ SCHWÄBISCH GMÜND ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 30ής Σεπτεμβρίου 1987 * Στην υπόθεση 12/86, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Verwaltungsgericht (διοικητικού δικαστηρίου) της Στουτγάρδης προς

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 2ας Φεβρουαρίου 1988 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 2ας Φεβρουαρίου 1988 * BARRA /ΒΕΛΓΙΟ ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΙ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 2ας Φεβρουαρίου 1988 * Στην υπόθεση 309/85, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του προέδρου του Tribunal de première instance της Λιέγης, δικάζοντος κατά

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4203, 24/4/2009

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4203, 24/4/2009 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΙΣΗΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΝΔΡΩΝ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΣΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΝΟΜΟ Προοίμιο. Επίσημη Εφημερίδα Ε.Ε.: L 204 της 26/07/2006, σελ. 23. Για σκοπούς εναρμόνισης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ( πέμπτο τμήμα ) της 11ης Ιουνίου 1987 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ( πέμπτο τμήμα ) της 11ης Ιουνίου 1987 * PRETORE DI SALÒ / X ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ( πέμπτο τμήμα ) της 11ης Ιουνίου 1987 * Στην υπόθεση 14/86, που έχει ως αντικείμενο αίτηση της Pretura του Salò προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή του άρθρου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πέμπτο τμήμα) της 18ης Μαρτίου 1986 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πέμπτο τμήμα) της 18ης Μαρτίου 1986 * ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 18. 3. 1986 ΥΠΟΘΕΣΗ 24/85 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πέμπτο τμήμα) της 18ης Μαρτίου 1986 * Στην υπόθεση 24/85, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Hoge Raad der Nederlanden προς το Δικαστήριο,

Διαβάστε περισσότερα

Το έγγραφο αυτό συνιστά βοήθηµα τεκµηρίωσης και δεν δεσµεύει τα κοινοτικά όργανα

Το έγγραφο αυτό συνιστά βοήθηµα τεκµηρίωσης και δεν δεσµεύει τα κοινοτικά όργανα 1986L0378 EL 09.03.1997 001.001 1 Το έγγραφο αυτό συνιστά βοήθηµα τεκµηρίωσης και δεν δεσµεύει τα κοινοτικά όργανα B Ο ΗΓΙΑΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 24ης Ιουλίου 1986 για την εφαρµογή της αρχής της ίσης µεταχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου μεταξύ

διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου μεταξύ κατ' VAN BINSBERGEN ΚΑΤΑ BESTUUR VAN DE BEDR1JFSVERENIGING VOOR DE METAALNIJVERHEID ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 3ης Δεκεμβρίου 1974 * Στην υπόθεση 33/74, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Centrale raad

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 16ης Ιουνίου 1987 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 16ης Ιουνίου 1987 * ΕΠΙΤΡΟΠΗ / ΙΤΑΛΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 16ης Ιουνίου 1987 * Στην υπόθεση 118/85, Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από τον Sergio Fabro, μέλος της νομικής της υπηρεσίας, με αντίκλητο

Διαβάστε περισσότερα

AMMINISTRAZIONE DELLE FINANZE DELLO STATO ΚΑΤΑ SIMMENTHAL ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ

AMMINISTRAZIONE DELLE FINANZE DELLO STATO ΚΑΤΑ SIMMENTHAL ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 9ης Μαρτίου 1978 * Στην υπόθεση 106/77, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Pretore di Susa (Ιταλία) προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή του άρθρου 177 της Συνθήκης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ( έκτο τμήμα ) της 27ης Σεπτεμβρίου 1989 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ( έκτο τμήμα ) της 27ης Σεπτεμβρίου 1989 * VAN DE BIJL/STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ( έκτο τμήμα ) της 27ης Σεπτεμβρίου 1989 * Στην υπόθεση 130/88, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του College van Beroep voor het

Διαβάστε περισσότερα

EΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ. Βρυξέλλες, 24 Απριλίου 2014 (OR. en) 2013/0268 (COD) PE-CONS 30/14 JUSTCIV 32 PI 17 CODEC 339

EΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ. Βρυξέλλες, 24 Απριλίου 2014 (OR. en) 2013/0268 (COD) PE-CONS 30/14 JUSTCIV 32 PI 17 CODEC 339 EΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Βρυξέλλες, 24 Απριλίου 2014 (OR. en) 2013/0268 (COD) PE-CONS 30/14 JUSTCIV 32 PI 17 CODEC 339 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ Θέμα: ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

της 8ης Ιουνίου 1971<appnote>*<appnote/>

της 8ης Ιουνίου 1971<appnote>*<appnote/> ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 8ης Ιουνίου 1971* Στην υπόθεση 78/70, η οποία έχει ως αντικείμενο αίτηση του Hanseatisches Oberlandesgericht του Αμβούργου προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 26ης Φεβρουαρίου 1986 *

ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 26ης Φεβρουαρίου 1986 * ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 26ης Φεβρουαρίου 1986 * Στην υπόθεση 152/84, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Court of Appeal του Ηνωμένου Βασιλείου προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή του άρθρου 177 της Συνθήκης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τρίτο τμήμα) της 14ης Ιουλίου 1988 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τρίτο τμήμα) της 14ης Ιουλίου 1988 * ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 14. 7. 1988 ΥΠΟΘΕΣΗ 254/87 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τρίτο τμήμα) της 14ης Ιουλίου 1988 * Στην υπόθεση 254/87, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Tribunal de grande instance του Alençon προς

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (δεύτερο τμήμα) της 10ης Νοεμβρίου 1992 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (δεύτερο τμήμα) της 10ης Νοεμβρίου 1992 * HANSA FLEISCH ERNST MUNDT ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (δεύτερο τμήμα) της 10ης Νοεμβρίου 1992 * Στην υπόθεση C-156/91, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Schleswig-Holsteinisches Verwaltungsgericht (Ομοσπονδιακή

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΜΕΝΗ ΓΝΩΜΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ

ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΜΕΝΗ ΓΝΩΜΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ υρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 19.5.2016 ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΜΕΝΗ ΓΝΩΜΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ Θέμα: Αιτιολογημένη γνώμη του Κοινοβουλίου της Δημοκρατίας της Πολωνίας

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.3828, 31/3/2004 Ο ΠΕΡΙ ΙΣΗΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΑΣΧΕΤΑ ΑΠΟ ΦΥΛΕΤΙΚΗ Ή ΕΘΝΟΤΙΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2004

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.3828, 31/3/2004 Ο ΠΕΡΙ ΙΣΗΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΑΣΧΕΤΑ ΑΠΟ ΦΥΛΕΤΙΚΗ Ή ΕΘΝΟΤΙΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2004 Ο ΠΕΡΙ ΙΣΗΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΑΣΧΕΤΑ ΑΠΟ ΦΥΛΕΤΙΚΗ Ή ΕΘΝΟΤΙΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2004 Για σκοπούς μερικής εναρμόνισης με την πράξη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με τίτλο: «Οδηγία 2000/43/ΕΚ του Συμβουλίου

Διαβάστε περισσότερα

BERTRAND ΚΑΤΑ OTT ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ

BERTRAND ΚΑΤΑ OTT ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ BERTRAND ΚΑΤΑ OTT ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 21ης Ιουνίου 1978 * Στην υπόθεση 150/77, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Cour de cassation της Γαλλίας (πρώτο πολιτικό τμήμα) προς το

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 30ής Απριλίου 1996 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 30ής Απριλίου 1996 * P. κατά S. ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 30ής Απριλίου 1996 * Στην υπόθεση C-13/94, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Industrial Tribunal, Truro (Ηνωμένο Βασίλειο), προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογήν του

Διαβάστε περισσότερα

9317/17 ΚΑΛ/ακι/ΜΙΠ 1 D 2A

9317/17 ΚΑΛ/ακι/ΜΙΠ 1 D 2A Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 19 Μαΐου 2017 (OR. en) Διοργανικός φάκελος: 2016/0190 (CNS) 9317/17 JUSTCIV 113 ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Αποδέκτης: Προεδρία αριθ. προηγ. εγγρ.: WK 5263/17 Αριθ.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τέταρτο τμήμα) της 20ής Σεπτεμβρίου 1988 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τέταρτο τμήμα) της 20ής Σεπτεμβρίου 1988 * ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 20. 9. 1988 ΥΠΟΘΕΣΗ 31/87 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τέταρτο τμήμα) της 20ής Σεπτεμβρίου 1988 * Στην υπόθεση 31/87, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Arrondissementsrechtbank της Χάγης, έκτο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 5ης Απριλίου 2001 *

ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 5ης Απριλίου 2001 * ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 5ης Απριλίου 2001 * Στην υπόθεση C-518/99, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Cour d'appel de Bruxelles (Βέλγιο) προς το Δικαστήριο, βάσει του Πρωτοκόλλου της 3ης

Διαβάστε περισσότερα

της 10ης Δεκεμβρίου 1968*

της 10ης Δεκεμβρίου 1968* ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΤΑ ΙΤΑΛΙΑΣ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 10ης Δεκεμβρίου 1968* Στην υπόθεση 7/68, Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, προσφεύγουσα, εκπροσωπούμενη από τον νομικό της σύμβουλο Armando Toledano,

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Παρ. Ι(Ι), Αρ. 4493,

Ε.Ε. Παρ. Ι(Ι), Αρ. 4493, Ε.Ε. Παρ. Ι(Ι), Αρ. 4493, 25.2.2015 Ν. 23(Ι)/2015 23(Ι)/2015 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΝΟΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΠΟΥ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΤΗΚΑΝ ΣΕ ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ YΠΟ ΤΟ ΦΩΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 204-209 ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΥ ΕΓΚΡΙΘΗΚΑΝ P8_TA(206)0260 Επικύρωση και προσχώρηση στο πρωτόκολλο του 200 της σύμβασης επικινδύνων και επιβλαβών ουσιών με εξαίρεση τις πτυχές δικαστικής συνεργασίας

Διαβάστε περισσότερα

Συμβάσεως της 27ης Σεπτεμβρίου 1968 για τη διεθνή δικαιοδοσία και την εκτέλεση. Handelskwekerij G. J. Bier BV, εγκατεστημένης

Συμβάσεως της 27ης Σεπτεμβρίου 1968 για τη διεθνή δικαιοδοσία και την εκτέλεση. Handelskwekerij G. J. Bier BV, εγκατεστημένης κατ' ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 30.11.1976 21/76 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 30ής Νοεμβρίου 1976 * Στην υπόθεση 21/76, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του GERECHTSHOF (εφετείου) της Χάγης προς

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τρίτο τμήμα) της 18ης Δεκεμβρίου 1997 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τρίτο τμήμα) της 18ης Δεκεμβρίου 1997 * ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τρίτο τμήμα) της 18ης Δεκεμβρίου 1997 * Στην υπόθεση C-5/97, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Raad van State van België προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογήν του άρθρου 177 της

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ 1989 (έκτο τμήμα) της 24ης Ιανουαρίου 1989 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ 1989 (έκτο τμήμα) της 24ης Ιανουαρίου 1989 * ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 24. 1. 1989 ΥΠΟΘΕΣΗ 341/87 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ 1989 (έκτο τμήμα) της 24ης Ιανουαρίου 1989 * Στην υπόθεση 341/87, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Landgericht του Αμβούργου προς το Δικαστήριο,

Διαβάστε περισσότερα

της 19ης Νοεμβρίου 1975 *

της 19ης Νοεμβρίου 1975 * ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 19ης Νοεμβρίου 1975 * Στην υπόθεση 38/75, που έχει ως αντικείμενο αίτηση της Tariefcommissie προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, με την οποία

Διαβάστε περισσότερα

Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων 3.6.2013 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Αναφορών 25.9.2009 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Θέμα: Αναφορά 1302/2008, της Estelle Garnier, γαλλικής ιθαγένειας, εξ ονόματος της «Compagnie des avoués près la Cour

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (δεύτερο τμήμα) της 30ής Σεπτεμβρίου 2004 * με αντικείμενο αίτηση εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 234 ΕΚ,

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (δεύτερο τμήμα) της 30ής Σεπτεμβρίου 2004 * με αντικείμενο αίτηση εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 234 ΕΚ, BRIHECHE ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (δεύτερο τμήμα) της 30ής Σεπτεμβρίου 2004 * Στην υπόθεση C-319/03, με αντικείμενο αίτηση εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 234 ΕΚ, την οποία υπέβαλε το

Διαβάστε περισσότερα

ΙΙΙ. (Προπαρασκευαστικές πράξεις) ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΙΙΙ. (Προπαρασκευαστικές πράξεις) ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ 21.9.2010 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης C 253 E/1 ΙΙΙ (Προπαρασκευαστικές πράξεις) ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΘΕΣΗ (ΕΕ) αριθ. 13/2010 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΣΕ ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ με σκοπό την έγκριση του κανονισμού του Ευρωπαϊκού

Διαβάστε περισσότερα

Συνήγορος του Καταναλωτή Νομολογία ΠολΠρωτΑθ 528/2002

Συνήγορος του Καταναλωτή Νομολογία ΠολΠρωτΑθ 528/2002 ΠολΠρωτΑθ 528/2002 Προστασία καταναλωτή. Προστασία προσωπικών δεδομένων. Τράπεζες. Συλλογική αγωγή. Ενώσεις καταναλωτών. Νομιμοποίηση. (..) Ι. Από τις συνδυασμένες διατάξεις των αρ. 4 παρ. 2, 6, 12 παρ.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πέμπτο τμήμα) της 1ης Ιουλίου 1993 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πέμπτο τμήμα) της 1ης Ιουλίου 1993 * METALSA ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πέμπτο τμήμα) της 1ης Ιουλίου 1993 * Στην υπόθεση C-312/91, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του giudice per le indagini preliminari του Tribunale di Milano προς το Δικαστήριο,

Διαβάστε περισσότερα

Rui Teixeira Neves κατά Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

Rui Teixeira Neves κατά Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ (τέταρτο τμήμα) της 12ης Σεπτεμβρίου 2000 Υπόθεση Τ-259/97 Rui Teixeira Neves κατά Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων «Υπάλληλοι - Καθήκον πίστεως και αξιοπρεπούς ασκήσεως του

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 22ας Ιουνίου 1993 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 22ας Ιουνίου 1993 * ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 22ας Ιουνίου 1993 * Στην υπόθεση C-333/91, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του γαλλικού Conseil d'état προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογήν του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, με

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ 148/78 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ 148/78 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 5.4.1979 ΥΠΟΘΕΣΗ 148/78 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 5ης Απριλίου 1979 * Στην υπόθεση 148/78, που έχει ως αντικείμενο αίτηση της Pretura Penale του Μιλάνου προς το Δικαστήριο,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Ενωμένη στην πολυμορφία EL 2013/0402(COD) της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Ενωμένη στην πολυμορφία EL 2013/0402(COD) της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2014-2019 Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών 8.12.2014 2013/0402(COD) ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών προς

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 2ας Μαΐου 1996 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 2ας Μαΐου 1996 * ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 2ας Μαΐου 1996 * Στην υπόθεση C-231/94, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Bundesfinanzhof (Γερμανία) προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογήν του άρθρου 177 της Συνθήκης

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενο: H έννομη προστασία στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Περιεχόμενο: H έννομη προστασία στην Ευρωπαϊκή Ένωση Περιεχόμενο: H έννομη προστασία στην Ευρωπαϊκή Ένωση ΠΗΓΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ & ΕΝΝΟΜΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : Γεώργιος Κ. Πατρίκιος, Δικηγόρος, LL.M., Υπ. Δ.Ν. Η ΕΝΝΟΜΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΕ Η έννομη προστασία

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4010, 8/7/2005.Ο ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΘΕΣΠΙΣΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2005

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4010, 8/7/2005.Ο ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΘΕΣΠΙΣΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2005 .Ο ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΘΕΣΠΙΣΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2005 Για σκοπούς εναρμόνισης με την πράξη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με τίτλο: Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε.:

Διαβάστε περισσότερα

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ 17.12.2016 L 344/83 ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ (ΕΕ) 2016/2295 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 16ης Δεκεμβρίου 2016 για την τροποποίηση των αποφάσεων 2000/518/ΕΚ, 2002/2/ΕΚ, 2003/490/ΕΚ, 2003/821/ΕΚ, 2004/411/ΕΚ,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΆΡΘΡΟ 1 ΣΚΟΠΟΣ. (άρθρο 1 και άρθρο 12 της οδηγίας)

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΆΡΘΡΟ 1 ΣΚΟΠΟΣ. (άρθρο 1 και άρθρο 12 της οδηγίας) ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΟΔΗΓΙΑΣ 2010/41/ΕΕ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 7 Ης ΙΟΥΛΙΟΥ 2010 Για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που ασκούν αυτοτελή

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τρίτο τμήμα) της 22ας Νοεμβρίου 2001 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τρίτο τμήμα) της 22ας Νοεμβρίου 2001 * ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τρίτο τμήμα) της 22ας Νοεμβρίου 2001 * Στις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις C-541/99 και C-542/99, που έχουν ως αντικείμενο αιτήσεις του Giudice di pace di Viadana (Ιταλία) προς το

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 11.11.2013 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ (95/2013) Θέμα: Αιτιολογημένη γνώμη της Βουλής των Αντιπροσώπων της Ρουμανίας για την πρόταση κανονισμού του

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πρώτο τμήμα) της 18ης Νοεμβρίου 1999 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πρώτο τμήμα) της 18ης Νοεμβρίου 1999 * UNITRON SCANDINAVIA και 3-S ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πρώτο τμήμα) της 18ης Νοεμβρίου 1999 * Στην υπόθεση C-275/98, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Klagenævnet for Udbud (Δανία) προς το Δικαστήριο, κατ'

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Αναφορών 26.10.2009 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Θέμα: Αναφορά 1374/2002, Αναφορά 1374/2002, του Πέτρου Τσελεπίδη, ελληνικής ιθαγένειας, εξ ονόματος του «Συλλόγου Εισαγωγέων

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.3610, 7/6/2002

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.3610, 7/6/2002 Ο περί Γονικής Άδειας και Άδειας για λόγους Ανωτέρας Βίας Νόμος του 2002, εκδίδεται με δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας σύμφωνα με το Άρθρο 52 του Συντάγματος. Αριθμός 69(I)

Διαβάστε περισσότερα

ΓΝΩΜΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ. της 30ής Απριλίου 2010

ΓΝΩΜΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ. της 30ής Απριλίου 2010 EL ΓΝΩΜΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ της 30ής Απριλίου 2010 σχετικά µε σχέδιο νόµου για την αποκατάσταση της φορολογικής δικαιοσύνης και την αντιµετώπιση της φοροδιαφυγής (CON/2010/36) Εισαγωγή και

Διαβάστε περισσότερα

της 25ης Οκτωβρίου 1979 *

της 25ης Οκτωβρίου 1979 * GREENWICH FILM PRODUCTION KATA SACEM ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 25ης Οκτωβρίου 1979 * Στην υπόθεση 22/79, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Cour de cassation της Γαλλίας προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 27ης Σεπτεμβρίου 1988 *

ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 27ης Σεπτεμβρίου 1988 * THE QUEEN / TREASURY COMMISSIONERS OF INL GENERAL TRUST PLC REVENUE, EX PARTE DAILY MAIL ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 27ης Σεπτεμβρίου 1988 * Στην υπόθεση 81/87, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του High

Διαβάστε περισσότερα

16350/12 ΑΓΚ/γπ 1 DG D 2A

16350/12 ΑΓΚ/γπ 1 DG D 2A ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 22 Νοεμβρίου 2012 (03.11) (OR. en) Διοργανικός φάκελος: 2011/0204 (COD) 16350/12 JUSTCIV 335 CODEC 2706 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της: Προεδρίας προς: το Συμβούλιο αριθ. προηγ.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 3ης Μαρτίου 1994 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 3ης Μαρτίου 1994 * TOLSMA ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (έκτο τμήμα) της 3ης Μαρτίου 1994 * Στην υπόθεση C-16/93, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Gerechtshof te Leeuwarden (Κάτω Χώρες) προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογήν του

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 16ης Δεκεμβρίου 1992 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 16ης Δεκεμβρίου 1992 * ΑΠΟΦΑΣΗ της 16.12.1992 ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΣΘΕΙΣΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ C-132/91, C-138/91 και C-139/91 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 16ης Δεκεμβρίου 1992 * Στις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις C-132/91, C-138/91 και C-139/91, που

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τρίτο τμήμα) της 30ής Απριλίου 2002 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τρίτο τμήμα) της 30ής Απριλίου 2002 * CLUB-TOUR ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τρίτο τμήμα) της 30ής Απριλίου 2002 * Στην υπόθεση C-400/00, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Tribunal Judicial da Comarca do Porto (Πορτογαλία) προς το Δικαστήριο,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πρώτο τμήμα) της 14ης Μαρτίου 1991 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πρώτο τμήμα) της 14ης Μαρτίου 1991 * ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 14. 3. 1991 ΥΠΟΘΕΣΗ C-361/89 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πρώτο τμήμα) της 14ης Μαρτίου 1991 * Στην υπόθεση C-361/89, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του cour d'appel de Paris προς το Δικαστήριο,

Διαβάστε περισσότερα

José Pedro Pessoa e Costa κατά Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

José Pedro Pessoa e Costa κατά Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ (τρίτο τμήμα) της 13ης Μαρτίου 2003 Υπόθεση Τ-166/02 José Pedro Pessoa e Costa κατά Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων «Υπάλληλοι - Απόφαση περί κινήσεως πειθαρχικής διαδικασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 17ης Μαΐου 1988 *

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 17ης Μαΐου 1988 * WARNER BROTHERS/CHRISTIANSEN ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 17ης Μαΐου 1988 * Στην υπόθεση 158/86, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Østre Landsret της Κοπεγχάγης προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή του άρθρου

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: Όριο ηλικίας για τον διορισμό προσωπικού των κλάδων του Υπουργείου Εξωτερικών

Θέμα: Όριο ηλικίας για τον διορισμό προσωπικού των κλάδων του Υπουργείου Εξωτερικών Αθήνα, 26 Φεβρουαρίου 2008 Αρ. Πρωτ.: 601 Προς τον: Υπουργό Εσωτερικών κύριο Π. Παυλόπουλο Βασιλίσσης Σοφίας 15, 106.74 ΑΘΗΝΑ Θέμα: Όριο ηλικίας για τον διορισμό προσωπικού των κλάδων του Υπουργείου Εξωτερικών

Διαβάστε περισσότερα

REGINA ΚΑΤΑ THOMPSON κ.λπ. ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ

REGINA ΚΑΤΑ THOMPSON κ.λπ. ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 23ης Νοεμβρίου 1978* Στην υπόθεση 7/78, που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Court of Appeal (Criminal Division) προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή του άρθρου

Διαβάστε περισσότερα

L 283/36 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ΟΔΗΓΙΕΣ

L 283/36 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ΟΔΗΓΙΕΣ L 283/36 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 28.10.2008 ΟΔΗΓΙΕΣ ΟΔΗΓΙΑ 2008/94/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 22ας Οκτωβρίου 2008 περί προστασίας των μισθωτών σε περίπτωση αφερεγγυότητας

Διαβάστε περισσότερα

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4203, 24/4/2009

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4203, 24/4/2009 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΟN ΠΕΡΙ ΙΣΗΣ ΑΜΟΙΒΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΑΝΔΡΩΝ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ H ΓΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΙΣΗΣ ΑΞΙΑΣ ΝΟΜΟ ---------------------------------------------------- Επίσημη Εφημερίδα Ε.Ε.: L 204

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ 70/83

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗ 70/83 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ 22. 2. 1984 - ΥΠΟΘΕΣΗ 70/83 του. Πράγματι η οδηγία 78/583 της 26ης Ιανουαρίου 1978, η οποία παρατείνει μέχρι την 1η Ιανουαρίου 1979 την προθεσμία για την εκτέλεση της οδηγίας 77/388, δεν έχει

Διαβάστε περισσότερα

συγκείμενο από τους P. Jann, πρόεδρο τμήματος, S. von Bahr, A. La Pergola, M. Wathelet (εισηγητή) και C. W. A. Timmermans, δικαστές,

συγκείμενο από τους P. Jann, πρόεδρο τμήματος, S. von Bahr, A. La Pergola, M. Wathelet (εισηγητή) και C. W. A. Timmermans, δικαστές, ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (πέμπτο τμήμα) της 6ης Ιουνίου 2002 (1) «Διάρκεια προστασίας του δικαιώματος του δημιουργού - Αρχή της απαγορεύσεως των διακρίσεων λόγω ιθαγενείας - Εφαρμογή σε δικαίωμα δημιουργού

Διαβάστε περισσότερα

της 31ης Δικαστήριο, Οκτωβρίου 1974 εφαρμογή του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, με την οποία ζητείται, καθώς και

της 31ης Δικαστήριο, Οκτωβρίου 1974 εφαρμογή του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, με την οποία ζητείται, καθώς και κατ' * Γλωσσά διαδικασίας: η ολλανδική CENTRAFARM BV ΚΑΙ ADRIAAN DE PEIJPER ΚΑΤΑ STERLING DRUG INC. ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ της 31ης Οκτωβρίου 1974 * Στην υπόθεση 15/74, που έχει ως αντικείμενο αίτηση

Διαβάστε περισσότερα

Χάρης Αλεξανδράτος και Μαρία Παναγιώτου κατά Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενώσεως

Χάρης Αλεξανδράτος και Μαρία Παναγιώτου κατά Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενώσεως ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ (τέταρτο τμήμα) της 17ης Σεπτεμβρίου 2003 Υπόθεση Τ-233/02 Χάρης Αλεξανδράτος και Μαρία Παναγιώτου κατά Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενώσεως «Υπάλληλοι - Προσφυγή ακυρώσεως - Γενικός

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Αναφορών 26.10.2009 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Θέμα: Αναφορά 1260/2007, του Stanislav Cavlek, γερμανικής ιθαγένειας, σχετικά με τη «Ljubljanska Banka» και με ισχυρισμούς

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL) Αρθρο :15. Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :6. Αρθρο :16

ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL) Αρθρο :15. Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :6. Αρθρο :16 + Μέγεθος Γραμμάτων - ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΟΣ (INTRASOFT INTERNATIONAL) Ν 2735/1999: Διεθνής Εμπορική Διαιτησία (276274) Αρθρο :15 Πληροφορίες Νομολογίας & Αρθρογραφίας :4 Αρθρο 15 Διορισμός

Διαβάστε περισσότερα

Ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ένωση

Ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ένωση Ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην Ένωση Για μεγάλο χρονικό διάστημα, τη νομική βάση για τα θεμελιώδη δικαιώματα σε επίπεδο ΕΕ αποτελούσε ουσιαστικά η αναφορά που γίνεται από τις Συνθήκες στην

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ. στην ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ. Ένα νέο πλαίσιο της ΕΕ για την ενίσχυση του κράτους δικαίου

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ. στην ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ. Ένα νέο πλαίσιο της ΕΕ για την ενίσχυση του κράτους δικαίου ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Στρασβούργο, 11.3.2014 COM(2014) 158 final ANNEXES 1 to 2 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ στην ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Ένα νέο πλαίσιο της ΕΕ για την ενίσχυση

Διαβάστε περισσότερα