Σίνα 23, Κολωνάκι, Τ.Κ Aθήνα T: (+30) (+30) F: (+30)

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Σίνα 23, Κολωνάκι, Τ.Κ. 10680 Aθήνα T: (+30) 210 3634417 (+30) 210 3619642 F: (+30) 210 3636791 info@mstr-law.gr www.mstr-law.gr"

Πιλάτος Καλλιγάς
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Σίνα 23, Κολωνάκι, Τ.Κ Aθήνα T: (+30) (+30) F: (+30) ΠΡΟΓΕΥΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, 29 Απριλίου 2015 Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο «Η πρακτική αντιμετώπιση των παροχών σε είδος στο προσωπικό πέραν του μισθού, άρ.13 Ν.4172/2013» ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΠΡΟΑΙΡΕΣΗΣ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΜΕΤΟΧΩΝ (Stock Options) Α.Νομοθετική ρύθμιση Στο άρθρο 13 με τον τίτλο Παροχές σε είδος του ν.4172/2013 (Φ.Ε.Κ. Α 167/ ): Με την επιφύλαξη των διατάξεων των παρ.2,3,4 και 5 οποιεσδήποτε παροχές σε είδος που λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή συγγενικό πρόσωπο αυτού συνυπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδημα του στην αγοραία αξία τους, εφόσον η συνολική αξία των παροχών σε είδος υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ ανά φορολογικό έτος. 2., 3., 4. Η αγοραία αξία των παροχών σε είδος που λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή εταίρος ή μέτοχος από νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα με τη μορφή δικαιωμάτων προαίρεσης απόκτησης μετοχών προσδιορίζεται κατά τον χρόνο άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης ή μεταβίβασης του και ανεξαρτήτως εάν συνεχίζει να ισχύει η εργασιακή σχέση. Η αγοραία αξία άσκησης δικαιώματος είναι η τιμή κλεισίματος της μετοχής στο χρηματιστήριο μειωμένη κατά την τιμή διάθεσης του δικαιώματος. Β. Εννοιολογικός προσδιορισμός του δικαιώματος προαίρεσης (stock options) και το ισχύον καθεστώς φορολόγησης Η απόκτηση των μετοχών εκ μέρους του δικαιούχου με ενάσκηση του δικαιώματος προαίρεσης, σύμφωνα με την 4 του άρθρου 13 ν.4172/2013, αποτελεί μια μορφή χρηματοοικονομικής συμμετοχής των εργαζομένων στην επιχείρηση όπου εργάζονται. 1

4172/2013» ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΠΡΟΑΙΡΕΣΗΣ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΜΕΤΟΧΩΝ (Stock Options) Α.Νομοθετική ρύθμιση Στο άρθρο 13 με τον τίτλο Παροχές σε είδος του ν.4172/2013 (Φ.Ε.Κ. Α 167/23-7-2013): Με την επιφύλαξη των διατάξεων των παρ.

2 Ειδικότερα, ορίζεται ως το δικαίωμα του δικαιούχου να αγοράσει έναν συγκεκριμένο αριθμό μετοχών της εταιρίας που εργάζεται σε προσδιορισμένη τιμή και εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος (τιμή εξάσκησης exercise date). Φορείς του δικαιώματος προαίρεσης μπορεί να είναι είτε οι εργαζόμενοι, είτε οι εταίροι, είτε οι μέτοχοι ενός νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας. Στα προγράμματα χορήγησης δικαιωμάτων προαίρεσης απόκτησης μετοχών (stock options plan) ορίζονται ο αριθμός των μετοχών που θα εκδοθούν, οι δικαιούχοι των δικαιωμάτων προαίρεσης (π.χ. εργαζόμενοι, μέλη ΔΣ κλπ), ο αριθμός των δικαιωμάτων που θα χορηγηθούν, ο χρόνος άσκησης αυτών, η τιμή διάθεσης τους, ενδεχόμενη αναπροσαρμογή τους αλλά και η δυνατότητα μεταβίβασης αυτών. (σχετική πρόβλεψη στο άρθρο 13 παρ.13 ν.2190/1920). Το άρθρο 13 4 ν. 4172/2013 ορίζει ότι θεωρείται ως παροχή σε είδος η ωφέλεια από την άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης και η οποία προκύπτει όταν ο δικαιούχος επωφελείται από την τιμή κλεισίματος της μετοχής στο χρηματιστήριο και αγοράζει το δικαίωμα προαίρεσης των μετοχών σε χαμηλότερη τιμή. Η ωφέλεια αυτή φορολογείται ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες. Παράδειγμα: Ανώνυμη εταιρία αποφασίζει στην Τακτική Γενική Συνέλευση, στις 29 Απριλίου 2015, τη δημιουργία προγράμματος διάθεσης δικαιωμάτων απόκτησης μετοχών με παράλληλη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου. Στην απόφαση προβλέπεται η διάθεση μέχρι και δικαιωμάτων για κάθε εργαζόμενο με αξία 5 ευρώ ανά δικαίωμα/μετοχή (1 μετοχή αντιστοιχεί σε ένα δικαίωμα). Ένας από τους δικαιούχους αποφασίζει να ασκήσει το δικαίωμα προαίρεσης στις 14 Νοεμβρίου 2015 καταβάλλοντας το ποσό των (5 x 5.000) ευρώ. Η τιμή κλεισίματος της μετοχής στο Χρηματιστήριο Αθηνών κατά την ημέρα άσκησης του δικαιώματος είναι 17 ευρώ. Η ωφέλεια που αποκτά ο εργαζόμενος ορίζεται ως εξής: Τιμή κλεισίματος στο Χ.Α. Ποσό καταβολής στην Α.Ε. = ΩΦΕΛΕΙΑ (5000 x 17) (5.000 x 5) = ευρώ Το ποσό των ευρώ θεωρείται παροχή σε είδος και φορολογείται ως εισόδημα από μισθωτή εργασία. Η ωφέλεια δηλαδή ισούται με τη διαφορά της τιμής που κατέβαλε ο δικαιούχος και της τρέχουσας χρηματιστηριακής τιμής κλεισίματος την ημέρα που 2

3 πραγματικά αποκτά τις εν λόγω μετοχές. Επομένως, κρίσιμος χρόνος για τον προσδιορισμό της αξίας της παροχής σε είδος είναι ο χρόνος άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης ή μεταβίβασης του και όχι ο χρόνος χορήγησης αυτού. Η εν λόγω παροχή αποτελεί αύξηση της καθαρής θέσης του δικαιούχου, συνιστά προσαύξηση μισθού καθότι παρέχεται επί τη βάσει της συναφθείσας μισθώσεως εργασίας μεταξύ εργοδότη και μισθωτού και συνεπώς το δικαίωμα προαίρεσης εμπίπτει στον ορισμό του εισοδήματος από απασχόληση. Γ. Νέες ρυθμίσεις που εισήγαγε ο ν.4172/2013 Ο νέος κώδικας φορολογίας εισοδήματος (ν.4172/2013) επαναλαμβάνει επί της ουσίας την διάταξη του παλαιού κώδικα, δηλ. του άρθρου 45 1 ν. 2238/1994, σχετικά με την υπαγωγή του δικαιώματος προαίρεσης στην φορολογία εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες. Ωστόσο, στη νέα διάταξη του άρθρου 13 ν.4172/2013 παρατηρούνται δυο διαφορές εν σχέσει με την παλαιά διάταξη. Πρώτον, στο άρθρο 13 παρ. 4 ν.4172/2013 ορίζεται ότι η αγοραία αξία των παροχών σε είδος που λαμβάνει ένας εργαζόμενος/εταίρος/μέτοχος με τη μορφή δικαιωμάτων προαίρεσης απόκτησης μετοχών προσδιορίζεται κατά τον χρόνο άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης ή μεταβίβασης του, εν αντιθέσει με τη διάταξη του παλαιού ΚΦΕ (45 παρ.1 ν.2238/1994) που προέβλεπε μόνο τον χρόνο άσκησης. Η πρόσθεση του όρου «μεταβίβαση» δημιούργησε αρκετά ερωτήματα σχετικά με το ζήτημα του κρίσιμου χρόνου υπολογισμού της ωφέλειας για τον δικαιούχο και εξ αυτού του λόγου εξεδόθη διευκρινιστικό σημείωμα από τη Γενική Γραμματεία Εσόδων (ΔΕΑΦ ΕΞ 2015/ ). Ειδικότερα, από τον ίδιο τον ορισμό του δικαιώματος προαίρεσης προκύπτει ότι νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες μπορούν να παρέχουν στους δικαιούχους ορισμένο αριθμό μετοχών σε προνομιακή τιμή και σε προκαθορισμένη χρονική στιγμή. Μέχρι το χρονικό σημείο της προκαθορισμένης περιόδου οι μετοχές δεν έχουν μεταβιβαστεί από το νομικό πρόσωπο στους δικαιούχους και συνεπώς δεν τις έχουν στη διάθεση τους και δεν μπορούν να τις εκμεταλλευτούν, ενώ παράλληλα μέχρις ότου το νομικό πρόσωπο/νομική οντότητα δώσει την εντολή μεταβίβασης των μετοχών οι δικαιούχοι μπορούν να αιτηθούν να αποσυρθούν και να μην αποκτήσουν τις μετοχές. Συνεπώς, κρίσιμος χρόνος για τον υπολογισμό της ωφέλειας που επέρχεται στους δικαιούχους δικαιώματος προαίρεσης είναι ο χρόνος μεταβίβασης των μετοχών, διότι από αυτό το χρονικό σημείο οι δικαιούχοι έχουν δικαίωμα διάθεσης και εκμετάλλευσης των 3

Η εν λόγω παροχή αποτελεί αύξηση της καθαρής θέσης του δικαιούχου, συνιστά προσαύξηση μισθού καθότι παρέχεται επί τη βάσει της συναφθείσας μισθώσεως εργασίας μεταξύ εργοδότη και μισθωτού και συνεπώς

4 μετοχών. Όπως προκύπτει άλλωστε και από το άρθρο 8 παρ.4 ν.4172/2013 χρόνος κτήσης του εισοδήματος θεωρείται ο χρόνος που ο δικαιούχος απέκτησε το δικαίωμα είσπραξης του. Ο δικαιούχος των δικαιωμάτων προαίρεσης έχει την εξουσία διάθεσης και εκμετάλλευσης αυτών αφ ης στιγμής εγγραφούν οι εν λόγω μετοχές στην μερίδα του στο Σ.Α.Τ. κατόπιν μεταβιβάσεως. Περαιτέρω, ο χρόνος άσκησης του δικαιώματος από τον δικαιούχο μπορεί να συμπίπτει με τον χρόνο μεταβιβάσεως των μετοχών. Ωστόσο, είναι δυνατό η μεταβίβαση των μετοχών να λάβει χώρα σε μεταγενέστερο χρονικό διάστημα της ασκήσεως. Κρίσιμος χρόνος για τον υπολογισμό της ωφέλειας θα είναι ο χρόνος της μεταβίβασης των μετοχών από το νομικό πρόσωπο και όχι της ασκήσεως του δικαιώματος από τον δικαιούχο διότι με τη μεταβίβαση αποκτά το δικαίωμα διάθεσης και εκμετάλλευσης των μετοχών. Δεύτερον, στο άρθρο 45 1 ν. 2238/1994 ορίζεται ότι η ωφέλεια που αποκτούν οι δικαιούχοι του δικαιώματος προαίρεσης θεωρείται εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και υπολογίζεται κατά τον χρόνο άσκησης του. Στην περίπτωση όμως που το δικαίωμα ασκείται σε χρόνο που ο δικαιούχος έχει αποχωρήσει από την εταιρία τότε η ωφέλεια που αποκτά θεωρείται εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα. Αντιθέτως, στο άρθρο 13 4 ν.4172/2014 δεν γίνεται διάκριση. Η ωφέλεια που αποκτάται από τον δικαιούχο του δικαιώματος θεωρείται εισόδημα από μισθωτή εργασία ανεξαρτήτως εάν συνεχίζει να ισχύει η εργασιακή σχέση. Δ. Επιπρόσθετες παρατηρήσεις α) Διαφορετική είναι η φορολόγηση των κερδών στην περίπτωση πώλησης των μετοχών. Πρόκειται για μεταβίβαση τίτλων και ειδικότερα παράγωγων χρηματοοικονομικών προϊόντων και τα εν λόγω κέρδη θεωρούνται εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου - άρθρο 42 1,2 α ν.4172/2013 (παλαιά διάταξη: άρθρο 38 3 ν.2238/1994). Ως υπεραξία δε, σύμφωνα με την 3 του ίδιου άρθρου νοείται η διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης που κατέβαλε ο φορολογούμενος και της τιμής πώλησης που εισέπραξε. β) Η παροχή από μια εταιρία του δικαιώματος προαίρεσης μετοχών προς τους δικαιούχους αφορά και τις συνδεδεμένες με αυτή επιχειρήσεις ενώ όπως ορίζεται και στην εγκύκλιο υπ αριθμ. ΠΟΛ.1219/ , το άρθρο 13 4 καταλαμβάνει και δικαιώματα προαίρεσης απόκτησης μετοχών που διαπραγματεύονται και σε αλλοδαπά χρηματιστήρια. γ) Η διάταξη του άρθρου 13 4 ν.4172/2013 αφορά δικαιώματα που ασκούνται από την 1 η Ιανουαρίου 2014, ανεξαρτήτως του πότε είχε χορηγηθεί το εν λόγω δικαίωμα. 4

Περαιτέρω, ο χρόνος άσκησης του δικαιώματος από τον δικαιούχο μπορεί να συμπίπτει με τον χρόνο μεταβιβάσεως των μετοχών.

5 Τέλος, επισημαίνεται πως με την πρόσφατη εγκύκλιο υπ αριθμ. ΠΟΛ 1072/ προβλέφθηκε η μη διενέργεια παρακράτησης φόρου επί των παροχών σε είδος, εξαιτίας της δυσχερούς έως αδύνατης αποτιμήσεως τους κατά τη στιγμή της χορήγησης τους. Ο οφειλόμενος φόρος θα υπολογίζεται κατά την εκκαθάριση της δήλωσης, ενώ στις περιπτώσεις όπου έχει ήδη διενεργηθεί παρακράτηση, ο φόρος αυτός θα συμψηφισθεί κατά την εκκαθάριση. *** *** 5

έως αδύνατης αποτιμήσεως τους κατά τη στιγμή της χορήγησης τους.

Σχετικά έγγραφα

Παροχές σε είδος (Άρθρο 13 Ν.4172/2013) Α. Παροχές σε Είδος

Παροχές σε είδος (Άρθρο 13 Ν.4172/2013) Άρθρο: Γιώργος Σαρδέλης Θεσσαλονίκη 18-11-2014 Α. Παροχές σε Είδος Σημαντικές αλλαγές επέφερε από 1-1-2014 ο νέος ΚΦΕ, όπως είναι οι παροχές σε είδος( ν. 4172/2013,