Οδηγός Οργάνωσης και Λειτουργίας Ιατροπαιδαγωγικού Κέντρου

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Οδηγός Οργάνωσης και Λειτουργίας Ιατροπαιδαγωγικού Κέντρου"

Transcript

1 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υγεία Πρόνοια » Οδηγός Οργάνωσης και Λειτουργίας Ιατροπαιδαγωγικού Κέντρου ΜΟΝΑΔΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ & ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ «ΨΥΧΑΡΓΩΣ Β ΦΑΣΗ» Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ) Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Ιατρική Σχολή Ψυχιατρική Κλινική Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) Όμιλος Μελετών & Αναπτυξιακού Σχεδιασμού (ΟΜΑΣ ΑΕ) Αθήνα, Δεκέμβριος 2004

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πίνακας Περιεχομένων 3 Εισαγωγή 4 1. Κοινοτική Ψυχιατρική: Αρχές και εφαρμογές 5 2. Ο Τομέας Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων (ΤοΨΥΠΕ) Το νομικό πλαίσιο που καθορίζει τον ΤοΨΥΠΕ και η μέχρι σήμερα υλοποίηση της τομεοποίησης Τομέας Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων: Αποστολή, ιδεολογία και πολιτική Μονάδες ψυχικής υγείας που λειτουργούν στο πλαίσιο ενός ΤοΨΥΠΕ Οι πρακτικές στον ΤοΨΥΠΕ Συνοπτικά Σύντομη ιστορία του Ιατροπαιδαγωγικού Κέντρου Αποστολή και λειτουργία του Ιατροπαιδαγωγικού Κέντρου Το εύρος των υπηρεσιών Δευτεροβάθμια Περίθαλψη Πρωτοβάθμια Περίθαλψη Πρόληψη Ειδικές κατηγορίες υποχρεώσεων Διασύνδεση με άλλες υπηρεσίες και φορείς Προτεραιότητες στην παροχή υπηρεσιών Εκπαίδευση Το Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο ως μέρος του δικτύου υπηρεσιών στο πλαίσιο του ΤοΨΥ-ΤοΨΥΠΕ Οι εξυπηρετούμενοι του Ιατροπαιδαγωγικού Κέντρου Πληθυσμός στόχος. Ηλικιακό φάσμα Ενημέρωση του γενικού πληθυσμού και των εξυπηρετουμένων Τα προβλήματα κατά ηλικίες Συγκρότηση και λειτουργία της πολυκλαδικής ομάδας του Ιατροπαιδαγωγικού Κέντρου Ρόλος και λειτουργίες των επαγγελματιών Εκπαίδευση του προσωπικού Στόχοι της εκπαίδευσης Τόποι της εκπαίδευσης Μεθοδολογία Εποπτεία Πρώτα βήματα από την έναρξη λειτουργίας της μονάδας Τήρηση αρχείου έκδοση πιστοποιητικών από το αρχείο Πηγές και οργάνωση παραπομπών Πηγές παραπομπών Οργάνωση παραπομπών Νέου τύπου αιτήματα Αξιολόγηση της μονάδας 50 Βιβλιογραφία 51 Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 3

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το πρόγραμμα «Ψυχαργώς» έχει ως κεντρικό του στόχο την ανάπτυξη ενός δικτύου τομεοποιημένων υπηρεσιών ψυχικής υγείας στην κοινότητα ώστε να είναι εφικτή η κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού. Η τομεοποίηση των υπηρεσιών αποτελεί τη βασική συνιστώσα της κοινοτικής ψυχιατρικής που θεωρείται ως η πιο σύγχρονη αντίληψη για την οργάνωση ενός συστήματος ψυχιατρικής περίθαλψης και φροντίδας της ψυχικής υγείας ικανού να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της σημερινής εποχής. Η οργάνωση παιδοψυχιατρικών υπηρεσιών έχει, υπ αυτή την οπτική, ιδιαίτερη σημασία. Το Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο (ΙΠΚ) κατέχει κομβικό ρόλο στο δίκτυο των παιδοψυχιατρικών υπηρεσιών. Ο ανά χείρας οδηγός, προϊόν συλλογικής επεξεργασίας εμπειρογνωμόνων της Μονάδας Υποστήριξης και Παρακολούθησης (ΜΥΠ) του προγράμματος «Ψυχαργώς», φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα χρηστικό εργαλείο για τους επαγγελματίες που στελεχώνουν τα ΙΠΚ. Η διάρθρωσή του είναι τέτοια ώστε να δοθεί η δυνατότητα στον αναγνώστη να εντάξει τη λειτουργία του Κέντρου στο πλαίσιο του Τομέα Ψυχικής Υγείας και του Τομέα Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων. Έτσι λοιπόν στο πρώτο κεφάλαιο του οδηγού γίνεται μια συνοπτική αναφορά στον ορισμό της κοινοτικής ψυχιατρικής και τις αρχές της, ενώ στο δεύτερο κεφάλαιο περιγράφεται λεπτομερώς ο Τομέας Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων, οι λειτουργίες του και ο ρόλος του προσωπικού των μονάδων έτσι όπως απορρέει από τις λειτουργίες του τομέα. Τα υπόλοιπα κεφάλαια αφορούν σ ένα σύντομο ιστορικό του θεσμού των ιατροπαιδαγωγικών κέντρων (κεφ. 3), την αποστολή του Ιατροπαιδαγωγικού Κέντρου και τους σκοπούς της λειτουργίας του (κεφ. 4), τη θέση του ΙΠΚ στο δίκτυο των μονάδων του τομέα (κεφ. 5), τη συγκρότηση και λειτουργία της πολυκλαδικής ομάδας (κεφ. 6). Στη συνέχεια γίνεται μνεία σε μερικά πρακτικά ζητήματα μείζονος σημασίας, όπως τα πρώτα βήματα από την έναρξη λειτουργίας (κεφ.7), οι δυνητικές πηγές και ο τρόπος οργάνωσης των παραπομπών (κεφ. 8). Στο τέλος γίνεται αναφορά στην αξιολόγηση της μονάδας και παρατίθεται σχετική βιβλιογραφία. Συντάκτες του οδηγού είναι οι παιδοψυχίατροι Δημήτρης Γεωργιάδης, Βάγια Παπαγεωργίου, και Ευγενία Σουμάκη και ο ψυχολόγος, μέλος της Ομάδας Έργου της ΜΥΠ, Νίκος Γκιωνάκης, που είχε επίσης την ευθύνη του συντονισμού της συντακτικής ομάδας και τη συνολική επιμέλεια της έκδοσης. Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 4

4 1. ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ: ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Η Κοινοτική Ψυχιατρική είναι ένας ευρύς όρος που αναφέρεται στη χρήση όλων των διαθέσιμων δυνάμεων, πόρων (resources) και τεχνικών που ευοδώνουν τη οικονομικά εφικτή θεραπεία του ψυχιατρικού ασθενούς στην κοινότητά του. Αποσκοπεί στην ανίχνευση, πρόληψη και έγκαιρη θεραπεία των ψυχικών διαταραχών σε ομάδες πληθυσμού, όπως αυτές αναπτύσσονται στην κοινότητα με την κινητοποίηση των αναγκαίων πόρων και όχι όπως αυτές γίνονται αντιληπτές ή αντιμετωπίζονται στο ψυχιατρείο. Ειδική έμφαση δίδεται στους περιβαλλοντικούς παράγοντες που συσχετίζονται με την εκδήλωση της ψυχικής ασθένειας, με στόχους την αλλαγή στάσεων και τη μείωση του στίγματος των ψυχικών διαταραχών (Μαδιανός, 2003, σελ. 524). Οι Szmukler & Thornicroft (2001, σελ. 3) έδωσαν έναν ορισμό σύμφωνα με τον οποίο η Κοινοτική Ψυχιατρική περιλαμβάνει τις αρχές και τις πρακτικές που απαιτούνται για την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε έναν τοπικό πληθυσμό, διαμέσου i. της ανάδειξης των βασισμένων στον πληθυσμό αναγκών θεραπευτικής αγωγής και φροντίδας ii. της πρόβλεψης ενός συστήματος υπηρεσιών που συνδέουν ένα ευρύ φάσμα πόρων επαρκούς καταλληλότητας, λειτουργώντας σε προσιτούς χώρους iii. της παροχής θεραπευτικών παρεμβάσεων που είναι βασισμένες στην τεκμηρίωση (evidence-based) σε ανθρώπους με ψυχικές διαταραχές Με αυτόν τον ορισμό οι συγγραφείς προσπαθούν να επισημάνουν ορισμένα βασικά ζητήματα. Πρώτο, θέλουν να δώσουν έμφαση στο γεγονός ότι η κοινοτική ψυχιατρική πρέπει να ασχολείται με την παροχή θεραπείας και φροντίδας σε όλες τις ομάδες του πληθυσμού, ανάλογα με τις ανάγκες. Δεύτερο, οραματίζονται υπηρεσίες ως ένα τύπο δικτύου ευρύτερου πεδίου, του οποίου η καταλληλότητα και επάρκεια αντανακλούν τη δύναμη των στοιχείων που το συγκροτούν (και όπου συμπεριλαμβάνεται η υγεία και η κοινωνική φροντίδα, το κρατικό με το εθελοντικό, οι τυπικές και οι άτυπες παροχές) και το βαθμό αλληλοσύνδεσής τους. Τρίτο, θεωρούν ότι η κοινοτική ψυχιατρική είναι μια προσέγγιση που δίνει προτεραιότητα στην παροχή αποτελεσματικών θεραπευτικών παρεμβάσεων εκεί όπου αυτές είναι απαραίτητες: κατ αυτόν τον τρόπο η κοινοτική ψυχιατρική δεν ταυτίζεται με συγκεκριμένους τόπους ή χώρους (π.χ., ένα Κέντρο Ψυχικής Υγείας, ένα Κέντρο Ημέρας). Η θεραπεία λαμβάνει χώρα σε χώρους που είναι προσιτοί στους ασθενείς και αποδεκτοί από αυτούς (Szmukler & Thornicroft, ibidem). Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 5

5 Η πρακτική εφαρμογή αυτών των αρχών απαιτεί αλλαγές στη νοοτροπία και το στιλ εργασίας των επαγγελματιών ψυχικής υγείας, όπως επίσης και την απόκτηση νέων επαγγελματικών προσόντων. Θα πρέπει να έχουν την ικανότητα να συνδυάζουν την έρευνα, το σχεδιασμό, την κλινική πράξη, τη διαθεσιμότητα των πόρων. Σε πολλές τις περισσότερες περιπτώσεις θα πρέπει να μάθουν να συνδιαλέγονται με συνομιλητές που έχουν άλλη γλώσσα, θέτουν διαφορετικές προτεραιότητες, προσεγγίζουν αλλιώς τα ίδια φαινόμενα. Η καταπολέμηση του στίγματος και των προκαταλήψεων έναντι των ψυχικών διαταραχών είναι μια επίσης από τις σημαντικές συνιστώσες του έργου των επαγγελματιών ψυχικής υγείας ειδάλλως οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας θα είναι απρόσιτες. Με άλλα λόγια, ο προσανατολισμός της φροντίδας της ψυχικής υγείας και της ψυχιατρικής περίθαλψης στην κοινότητα φέρνει τις υπηρεσίες ενώπιον της πολυπλοκότητας του πλαισίου μέσα στο οποίο αυτές λειτουργούν. Αυτή την πολυπλοκότητα οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας προσεγγίζουν με τη δική τους πολυπλοκότητα: Η λειτουργία σε δίκτυο (μεταξύ υπηρεσιών και υπηρεσιών και κοινότητας), η εργασία ομάδας και η εργασία σε ομάδα, οι πολυεπίπεδες δράσεις (πρόληψη των ψυχικών διαταραχών, προαγωγή της ψυχικής υγείας, ενημέρωση ευαισθητοποίηση του πληθυσμού, έρευνα αναγκών, αξιολόγηση παρεχόμενων υπηρεσιών, κ.ά.), συνιστούν μερικές από τις εκφάνσεις της πολυπλοκότητας των υπηρεσιών. Καθίσταται προφανές πως είναι πολλά αυτά που πρέπει να υιοθετήσουμε προκειμένου να είμαστε σε θέση να εργαζόμαστε στην κοινότητα. Κοινοτική υπηρεσία δε σημαίνει άλλωστε απλά εξωνοσοκομειακή μονάδα στην οποία μεταφέρονται παραδοσιακού χαρακτήρα ιδρυματικές λογικές και πρακτικές. Κοινοτική καθίσταται μια υπηρεσία όταν αποτελεί ζωντανό κομμάτι της τοπικής κοινότητας, βρίσκεται σε διαρκή αλληλεπίδραση με αυτή χρησιμοποιώντας πόρους της και γινόμενη η υπηρεσία πόρος για την κοινότητα. Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 6

6 2. Ο ΤΟΜΕΑΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΕΦΗΒΩΝ (ΤΟΨΥΠΕ) 2.1. Το νομικό πλαίσιο που καθορίζει τον ΤοΨΥΠΕ και η μέχρι σήμερα υλοποίηση της τομεοποίησης. Ο Ν. 2716/1999 στις γενικές αρχές, αφενός αναθέτει την ευθύνη για την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας στο κράτος (Κεφ. Α Γενικές αρχές, άρθρο 1, παρ.1), αφετέρου ορίζει ότι «οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας, διαρθρώνονται, αναπτύσσονται και λειτουργούν με βάση τις αρχές της τομεοποίησης και της κοινοτικής ψυχιατρικής, της προτεραιότητας της πρωτοβάθμιας φροντίδας, της εξωνοσοκομειακής περίθαλψης, της αποϊδρυματοποίησης, της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης, της συνέχειας της ψυχιατρικής φροντίδας, καθώς και της πληροφόρησης και εθελοντικής αρωγής της κοινότητας στην προαγωγή της ψυχικής υγείας». (Κεφ. Α, άρθρο 1, παρ.2). Στη συνέχεια, σύμφωνα με το νόμο (Κεφ. Β Τομεοποίηση, άρθρο 3), οι υγειονομικές Περιφέρειες διαιρούνται σε Τομείς Ψυχικής Υγείας (ΤοΨΥ) με κριτήρια γεωγραφικά και πληθυσμιακά στους οποίους εντάσσονται Μονάδες Ψυχικής Υγείας. (ΜΨΥ). Προβλέπεται: α) η σύσταση ΤοΨΥ σε κάθε νομό ή σε ευρύτερη περιοχή, β) η σύσταση στην Αττική και το Νομό Θεσσαλονίκης και σε όποιο νομό απαιτούν οι συνθήκες, περισσοτέρων του ενός ΤοΨΥ Ενηλίκων, γ) ειδικά για τα παιδιά και τους εφήβους: "στην Αττική, στο νομό Θεσσαλονίκης και σε όποιο νομό απαιτούν οι συνθήκες συστήνονται και Τομείς Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων (ΤοΨΥΠΕ)" (άρθρο 3.2β). Εν αρχή, λοιπόν, για την προαγωγή της ψυχικής υγείας της χώρας μας, υπάρχει η ευθύνη του κράτους μαζί με την πληροφόρηση και την εθελοντική αρωγή της κοινότητας. Στις αρχές που καθορίζουν την πολιτική για την ψυχική υγεία πρωτεύουσα θέση κατέχει η τομεοποίηση. Μετά από πρόταση της ολομέλειας του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (167/ ) προτείνεται, για την τρέχουσα φάση ανάπτυξης, η λειτουργία 12 ΤοΨΥΠΕ στο νομό Αττικής και 3 ΤοΨΥΠΕ στο νομό Θεσσαλονίκης. Στην πρόταση ορίζεται η περιοχή ευθύνης κάθε τομέα (οι Δήμοι ή γεωγραφικά διαμερίσματα και οι κοινότητες που καλύπτει) και οι παιδοψυχιατρικές μονάδες που τον εξυπηρετούν. Οι τομείς που θεσπίζονται για τα παιδιά και τους εφήβους έχουν μεγάλο πληθυσμό (από ος Αττικής - μέχρι ος Αττικής - σύμφωνα με τα στοιχεία του Αττικού μετρό του Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 7

7 1996 και του ΥΠΕΧΩΔΕ). Καλύπτουν συνολικά τον πληθυσμό του νομού Αττικής ( κάτοικοι) και το νομό Θεσσαλονίκης ( κάτοικοι). Με αποφάσεις που έχουν δημοσιευτεί από τότε, έχουν συσταθεί μέχρι σήμερα οι περισσότεροι από τους τομείς αυτούς. Στην απόφαση ορίζεται και η έδρα του τομέα Τομέας Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων: Αποστολή, ιδεολογία και πολιτική. Με τον όρο «Τομέας Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων» (ΤοΨΥΠΕ) εννοούμε μια γεωγραφική περιοχή με τον πληθυσμό της, την οποία καλύπτει ένα δίκτυο υπηρεσιών που είναι προορισμένο να καλύπτει τις ανάγκες ψυχικής υγείας των παιδιών και των εφήβων που κατοικούν στην περιοχή. Οι προδιαγραφές του Π.Ο.Υ. θεωρούν ότι οι τομείς πρέπει να είναι της τάξεως των κατοίκων ενώ τα κρεβάτια νοσηλείας για παιδιά και εφήβους υπολογίζονται σε 6-8 ανά πληθυσμού. Το αρχικό μέγεθος των 15 τομέων που σχεδιάστηκαν στη χώρα μας σύμφωνα με κριτήρια γεωγραφικά και συγκοινωνιακά και με βάση τις υπάρχουσες υπηρεσίες για το μισό πληθυσμό της χώρας είναι μεγάλο, αλλά δείχνει να αποτελεί αναγκαστική αρχική λύση. Ακόμη και γι αυτούς τους λιγοστούς τομείς δεν υπάρχουν οι αναγκαίες παιδοψυχιατρικές δομές που απαιτούνται για να τους καλύψουν. Το πακέτο οδηγιών της Π.Ο.Υ. για την πολιτική και τις υπηρεσίες της Ψυχικής υγείας και ιδιαίτερα το τεύχος για την Ψυχική Υγεία του Παιδιού και του Εφήβου που κυκλοφόρησε πρόσφατα (WHO, 2005 απευθύνει την πολιτική για την ψυχική υγεία του παιδιού και του εφήβου στην περιγεννητική περίοδο (από τη σύλληψη στη γέννηση), στην παιδική (από τη γέννηση μέχρι την ηλικία των 9 ετών) και στην εφηβεία (από την ηλικία των 10 μέχρι την ηλικία των 19 ετών). Υιοθετείται ένας ευρύς ορισμός της ψυχικής υγείας των παιδιών και των εφήβων: «ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων είναι η ικανότητα να κατακτήσουν και να διατηρήσουν την άριστη δυνατή ψυχολογική λειτουργία και αίσθηση ευεξίας. Συνδέεται άμεσα με την κατακτημένη ικανότητα για ψυχολογική και κοινωνική λειτουργία». Σύμφωνα με τους Dawes et al. (1997): «Η ψυχική υγεία του παιδιού και του εφήβου, περιλαμβάνει μια έννοια ταυτότητας και αυτοεκτίμησης. Υγιή οικογένεια και σχέσεις με τους συνομηλίκους. Ικανότητα για παραγωγικότητα και μάθηση. Επίσης, ικανότητα να χρησιμοποιηθούν οι προκλήσεις των εξελικτικών αλλαγών και οι πολιτισμικές πηγές για να μεγιστοποιηθεί η εξέλιξη» (Dawes, A. et al., 1997, αναφέρεται στο παραπάνω εγχειρίδιο). Υπό την παραπάνω οπτική γωνία, θα λέγαμε ότι ο ΤοΨΥΠΕ έχει μια διττή αποστολή: Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 8

8 1) να φροντίζει για την ανάπτυξη των συνθηκών εκείνων που θα διασφαλίσουν την ψυχική υγεία όλων των παιδιών και εφήβων που κατοικούν στην περιοχή του. 2) να ασχοληθεί ιδιαίτερα με τα παιδιά, τους έφηβους και τις οικογένειες τους που παρουσιάζουν κάποια ψυχική διαταραχή. Επιγραμματικά η στρατηγική του τομέα κινείται γύρω από τους ακόλουθους άξονες: Συστηματική συνεργασία και ευαισθητοποίηση της κοινότητας σε θέματα Ψυχικής Υγείας Παιδιού και Εφήβου. Απάντηση στις ανάγκες και τα αιτήματα της κοινότητας. Ειδικότερα, συνεργασία με τους χώρους της εκπαίδευσης (νηπιαγωγεία, σχολεία, Πανεπιστήμια) και τους λειτουργούς τους. Ανίχνευση και πρώιμη διάγνωση των προβλημάτων ψυχικής υγείας των Παιδιών και των Εφήβων. Άμεση απάντηση στην κρίση, τα επείγοντα και την ανάγκη νοσηλείας. Εξασφάλιση του συνεχούς της φροντίδας. Εξασφάλιση εξειδικευμένων υπηρεσιών για πληθυσμούς με ειδικά προβλήματα (π.χ. νοητική καθυστέρηση, αυτισμός). Συμμετοχή στην εκπαίδευση και την έρευνα. Το δίκτυο των υπηρεσιών ψυχικής υγείας για το παιδί και τον έφηβο που λειτουργεί στη γεωγραφική περιοχή του τομέα μπορεί να θεωρηθεί ένα εργαλείο (πλαίσιο-σύστημα εργασίας), μέσω του οποίου οι εργαζόμενοι στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας βρίσκονται σε σχέση αλληλεπίδρασης με την κοινότητα. Κατ αυτόν τον τρόπο μπορούν να εργαστούν για τη θεραπεία αλλά και την έγκυρη ανίχνευση-πρόληψη των ψυχικών διαταραχών. Η εφαρμογή ενός τομεοποιημένου συστήματος για τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας του παιδιού και του εφήβου σε συνδυασμό με την υιοθεσία των αρχών της κοινοτικής ψυχιατρικής και της προτεραιότητας της πρωτοβάθμιας φροντίδας και της εξωνοσοκομειακής περίθαλψης δημιουργούν ένα νέο ιδεολογικό πλαίσιο για τους εργαζόμενους στο χώρο της Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων και τους πολίτες ή μια καινούργια πολιτική για την ψυχική υγεία. Η πολιτεία αναθέτει στις ομάδες που εργάζονται στον τομέα την ευθύνη της προστασίας της ψυχικής υγείας των πολιτών του. Ταυτόχρονα, αποτελεί δικαίωμα και υποχρέωση του πολίτη να βρίσκεται σε μια συνεχή σχέση ανταλλαγής με τους ειδικούς της ψυχικής υγείας που εργάζονται στην περιοχή του. Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 9

9 2.3. Μονάδες ψυχικής υγείας που λειτουργούν στο πλαίσιο ενός ΤοΨΥΠΕ Οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας (ΜΨΥ) που προβλέπονται από το νόμο 2716/1999 (άρθρο 4) και αφορούν τα παιδιά και τους εφήβους είναι: «τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας, τα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα, τα Πολυδύναμα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα, τα Ψυχιατρικά τμήματα Παιδιών και Εφήβων στα Γενικά Νομαρχιακά ή Περιφερειακά ή Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία, τα Πανεπιστημιακά Ινστιτούτα Ψυχικής Υγείας και οι Πανεπιστημιακές μονάδες που έχουν ως αντικείμενο την ψυχική υγεία, οι ιδιωτικές Κλινικές, οι Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας, τα Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης (Κέντρα Ημέρας, Νοσοκομεία Ημέρας, Κέντρα Παρέμβασης στην Κρίση για Παιδιά και Εφήβους), οι Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, (Οικοτροφεία, Ξενώνες, Προστατευμένα Διαμερίσματα, Φιλοξενούσες Οικογένειες) και τα Ειδικά Κέντρα Κοινωνικής Επανένταξης (Θεραπευτικές μονάδες αποκατάστασης και Κέντρα Κοινωνικής Επανένταξης για παιδιά ή εφήβους, και Κέντρα Προεπαγγελματικής Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Κατάρτισης για Εφήβους)». Ο παραπάνω κατάλογος ΜΨΥ δεν είναι κλειστός, γιατί με απόφαση του Υπουργού ΥΚΑ μετά από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ), μπορεί να ορίζονται και άλλες μορφές ΜΨΥ. Οι προϋποθέσεις, ο τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας και κάθε λεπτομέρεια εφαρμογής των ΜΨΥ, ορίζονται με απόφαση του υπουργού υγείας και πρόνοιας και των συναρμόδιων υπουργών. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η διασφάλιση της χρήσης των όρων: «Κέντρα Ψυχικής Υγείας», «Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα», «Πολυδύναμα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα», «Υπηρεσίες Νοσηλείας και Ειδικής Φροντίδας κατ Οίκον», «Φιλοξενούσες Οικογένειες», «Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης» σε συνδυασμό ή όχι με άλλο τίτλο ή επωνυμία αποκλειστικά για υπηρεσίες ψυχικής υγείας που παρέχονται από το Δημόσιο ενώ η χρήση του όρου σε τίτλο ή επωνυμία από κάθε τρίτο, φυσικό ή νομικό πρόσωπο απαγορεύεται. (Ν.2716/1999, άρθρο 4, παρ. 6) Οι πρακτικές στον ΤοΨΥΠΕ. Η θεραπευτική ανάληψη από τις μονάδες του παιδοψυχιατρικού δικτύου μπορεί να γίνεται σε "ανοικτή βάση" (το παιδί συνεχίζει να ζει με την οικογένεια του) και σε "κλειστή βάση" Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 10

10 (με νοσηλεία ή φιλοξενία). Στην Ψυχιατρική του Παιδιού επιδιώκεται να αποφευχθεί κατά το δυνατόν η απομάκρυνση του παιδιού από το φυσικό περιβάλλον διαβίωσής του (οικογένεια, σχολείο). Πάντα βέβαια θα υπάρχουν περιπτώσεις για τις οποίες θα απαιτείται η απομάκρυνση από το οικογενειακό περιβάλλον για μικρά ή μεγάλα χρονικά διαστήματα, αυτή η απομάκρυνση όμως δε θα καταλήγει σε καμία περίπτωση στον εγκλεισμό σε ασυλικού χαρακτήρα πλαίσια. Θεραπευτική ανάληψη σε ανοικτή βάση γίνεται από τα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα, τα Νοσοκομεία Ημέρας για Παιδιά και Εφήβους, τα Κέντρα που προσφέρουν θεραπευτικές δραστηριότητες για κάποιο χρόνο της ημέρας, κ.ά. Κλειστή ανάληψη αποτελεί: η νοσηλεία στη Παιδοψυχιατρικό Τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου, η παραμονή στο Κέντρο Υποδοχής της Κρίσης, η τοποθέτηση σε ξενώνες και προστατευμένα διαμερίσματα. Η ανάληψη ενός περιστατικού σε εξωτερική βάση αποτελεί τη συνηθέστερη πρακτική στον ΤοΨΥΠΕ (σε μια στατιστική ανάλυση των περιστατικών που έχουν αναληφθεί από το σύνολο των ΤοΨΥΠΕ στην Γαλλία αναφέρεται ότι το 91% των περιστατικών είναι σε εξωτερική βάση, ενώ η κλειστή νοσηλεία αφορούσε μόνον το 3% των περιστατικών). Πράγματι, η νοσηλεία σε κλειστό τμήμα έχει περιορισμένες ενδείξεις στην ψυχιατρική του παιδιού και του εφήβου και είναι μια λύση στην οποία καταφεύγουμε σήμερα με μεγάλη συγκράτηση. 2.5 Συνοπτικά Η ψυχιατρική του τομέα στον χώρο της Ψυχικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου, αποτελεί μια σχετικά νέα εμπειρία στον Ελληνικό χώρο η οποία, παρότι έχει δρομολογηθεί από τα μέσα του εικοστού αιώνα, δεν έχει ριζώσει θεσμικά στη συνείδηση των επαγγελματιών και του κοινού. Οι ειδικοί που εργάζονται στις υπηρεσίες του τομέα οφείλουν να κατανοούν το παιδί και τον έφηβο, από την σκοπιά της ψυχολογικής του δυσκολίας (ψυχοπαθολογία ή ψυχιατρική διαταραχή), αλλά και από την σκοπιά της δυσκολίας στην οποία βρίσκεται το εγγύς ή απώτερο περιβάλλον του παιδιού που απευθύνει το πρόβλημα (οικογενειακή δυσλειτουργία, σχολικό πρόβλημα, κοινωνικό πρόβλημα). Οι ειδικοί οφείλουν επίσης να έχουν κατακτήσει τις απαραίτητες γνώσεις και εμπειρία στις πλευρές κατανόησης του προβλήματος (ψυχιατρικό/ψυχολογικό, κοινωνικό), Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 11

11 και επιπλέον να ωριμάσουν σε ένα συνεργατικό, επιστημονικό τρόπο λειτουργίας στο πλαίσιο της διεπιστημονικής ομάδας που συναλλάσσεται με το περιβάλλον του παιδιού. Η αγωγή κοινότητας, η υποδοχή του αιτήματος, η εργασία στο κλειστό τμήμα, η συνεργασία με τις δικαστικές αρχές, η ψυχοθεραπεία και τόσες άλλες πράξεις, αποτελούν τις διαφορετικές εκφάνσεις ενός ενιαίου τρόπου λειτουργίας που δείχνει ικανός να προσφέρει ικανοποίηση και αποτελέσματα στους χρήστες υπηρεσιών ψυχικής υγείας και τους ειδικούς. Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 12

12 3. ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΙΑΤΡΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ Η ανάπτυξη των υπηρεσιών ψυχικής υγείας για παιδιά και εφήβους επηρεάστηκε στο τέλος του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα από την αυξανόμενη κατανόηση των διαταραχών του παιδιού, αποτέλεσμα της ανάπτυξης της ψυχολογικής και της ψυχαναλυτικής γνώσης. (Postel & Quetel, 1983). Οι γονείς χρειάστηκαν συμβουλές, γεγονός που καθρεφτίζεται στις πολυάριθμες από τα τέλη του προηγούμενου αιώνα για την Ευρώπη δημοσιεύσεις περί γονεϊκού ρόλου, ανατροφής των παιδιών και παιδικής σεξουαλικότητας. Οι γνώσεις σχετικά με την ψυχολογία του παιδιού που εισήγαγε η ψυχανάλυση στις αρχές του αιώνα, κυκλοφόρησαν και έγιναν προσιτές στο ευρύ κοινό. Μέσα σε αυτό το κλίμα αναπτύσσεται στην Αμερική από το 1920 το Κίνημα της Ψυχικής Υγιεινής και των συμβουλευτικών κέντρων για Παιδιά. (Child Guidance Centers). Αντί για κλειστές μονάδες νοσηλείας, ιδρύονται συμβουλευτικά κέντρα για τους γονείς στα οποία, εκτός από τον ψυχίατρο, εργάζεται ο ψυχολόγος και ο κοινωνικός λειτουργός. Οι μονάδες αυτές αποτέλεσαν τα πρώτα ιατρο-ψυχο-παιδαγωγικά Κέντρα που αναπτύχθηκαν, στη συνέχεια, και στην Ευρώπη. (Chabanier, 1988). Η επιστήμη της Ψυχιατρικής προχώρησε περαιτέρω στον αιώνα μας, μέσω της εξέλιξης της νοσογραφίας και της ψυχοφαρμακολογίας. Η κριτική σε βάρος του ασύλου κορυφώθηκε στο δεύτερο ήμισυ του εικοστού αιώνα μετά το δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και οδήγησε στη βαθμιαία αλλαγή των συστημάτων υπηρεσιών ψυχικής υγείας στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, στο κλείσιμο ή τη συρρίκνωση των μεγάλων ψυχιατρικών νοσοκομείων και τον προσανατολισμό προς τις αρχές της Κοινωνικής Ψυχιατρικής και στην ανάπτυξη της Ψυχιατρικής του Τομέα (Audisio, 1980). Το κίνημα της Ψυχικής Υγιεινής και των Συμβουλευτικών Κέντρων αποτέλεσε ένα διαφορετικό μοντέλο για την Ψυχιατρική, απέναντι στο ασυλικό μοντέλο. Οι παραπάνω εξελίξεις που σημάδεψαν την Ιστορία της Ψυχιατρικής καθυστέρησαν στην χώρα μας. Οι πρώτες παιδοψυχιατρικές δομές εμφανίζονται με την δεκαετία του 1960 και τα πρώτα συμβουλευτικά κέντρα για παιδιά και εφήβους προς το τέλος της δεκαετίας αυτής. Το πιεστικότερο αίτημα αφορούσε και στην Ελλάδα παιδιά με σοβαρή νοητική υστέρηση, ψύχωση ή σοβαρές αναπηρίες και αντιμετωπίστηκε από την κρατική μέριμνα με τη δημιουργία κλειστών δομών κοινωνικής ή ψυχιατρικής φροντίδας. Για πολλά χρόνια η απόκρυψη και απομόνωση των παιδιών με σοβαρό ψυχικό πρόβλημα αποτέλεσε συνήθη πρακτική για πολλές ελληνικές οικογένειες. Αλλά και σε λιγότερο σοβαρές περιπτώσεις οι Έλληνες γονείς, ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές, δίσταζαν πολύ να απευθυνθούν στους Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 13

13 ειδικούς. (φόβος του στίγματος). Η στάση αυτή της ελληνικής οικογένειας φαίνεται να αλλάζει βαθμιαία. Οι γνώσεις σχετικά με την ψυχολογία του παιδιού κυκλοφορούν και γίνονται προσιτές στο ευρύ κοινό. Ο προβληματισμός στην ελληνική οικογένεια για τις ανάγκες του παιδιού διευρύνεται και επεξεργάζεται την ιδιαιτερότητα της ψυχολογικής εξέλιξης του παιδιού. Παράλληλα αλλάζει βαθμιαία η στάση της ελληνικής οικογένειας απέναντι στο παιδί με ψυχική νόσο και ψυχολογικές δυσκολίες. Τα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα στην αρχή της Ψυχιατρικής μεταρρύθμισης (1984) ήσαν για όλη τη χώρα μόλις 8 (οκτώ). Στα χρόνια της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και ειδικά την δεκαετία του 1990, ο αριθμός αυτών των κέντρων αυξήθηκε σημαντικά. Τις τελευταίες δεκαετίες και ιδιαίτερα από το 1980, που η χώρα μας εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συντελούνται πολλές κοινωνικές αλλαγές που επηρεάζουν την Ελληνική οικογένεια όπως η Ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, η μεγάλη μετακίνηση πληθυσμών και η ανάμειξη των πολιτισμών, η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, η αυξημένη παρουσία και παντοδυναμία της τηλεόρασης, η περαιτέρω μείωση της γεννητικότητας (Δείκτης 1.3, από τους χαμηλότερους παγκοσμίως, Π.Ο.Υ., 2001). Τα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα που λειτουργούν σε Αθήνα και σε Θεσσαλονίκη, όπως και σε κάποιες μεγάλες επαρχιακές πόλεις, δέχονται κάθε χρόνο συνεχώς αυξανόμενο αριθμό αιτημάτων. Οι δομές αυτού του τύπου α) είναι οι πιο πολυάριθμες δομές στο χώρο της ψυχικής υγείας του παιδιού και του εφήβου, β) δέχονται, σε σύγκριση με άλλες παιδοψυχιατρικές δομές, το μεγαλύτερο αριθμό περιστατικών, γ) είναι ο τόπος όπου ο ειδικός της ψυχικής υγείας παιδιού και εφήβου, για παράδειγμα ο παιδοψυχίατρος, ασκείται τον μεγαλύτερο χρόνο της ειδίκευσης του και δ) κατέχουν κεντρικό ρόλο στη λειτουργία του τομέα ψυχικής υγείας παιδιού και εφήβου. Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 14

14 4. ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΙΑΤΡΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ Όπως αναφέρθηκε στα προηγούμενα κεφάλαια, η ανάπτυξη και η οργάνωση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας για παιδιά και εφήβους, η διασύνδεση και η συνεργασία μεταξύ αυτών και άλλων σχετικών φορέων, ποικίλουν ανάλογα με το σύστημα υγείας κάθε χώρας, τις οικονομικές παροχές και τα ιδιαίτερα πολιτισμικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού. Ο αριθμός και το είδος των αναγκαίων υπηρεσιών εξαρτώνται από τη γνώση σχετικά με τη συχνότητα και τη φύση των ψυχικών διαταραχών στο συγκεκριμένο πληθυσμό, από την αποτελεσματικότητα των δραστηριοτήτων πρόληψης και των θεραπευτικών μεθόδων, καθώς και από την αποδοχή των υπηρεσιών εκ μέρους των πολιτών (Graham et al., 1999). Κάθε υπηρεσία απαιτεί ικανό αριθμό εξειδικευμένων και έμπειρων επαγγελματιών, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του πληθυσμού στον οποίο απευθύνεται (Τσιάντης 2002). Το Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο (ΙΠΚ) είναι Μονάδα Ψυχικής Υγείας για παιδιά, εφήβους και οικογένειες. Αποτελεί μέρος ευρύτερου δικτύου υπηρεσιών, που αναπτύσσεται, οργανώνεται και δραστηριοποιείται στο πλαίσιο συγκεκριμένου τομέα ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων (ΤοΨΥΠΕ). Η λειτουργία του ΙΠΚ, στο πλαίσιο δικτύου υπηρεσιών, αποτρέπει την απομόνωση των επαγγελματιών, υποστηρίζει τη διεπιστημονική συνεργασία και διασφαλίζει τη συνέχεια στην παροχή ολοκληρωμένων, συντονισμένων και ποιοτικών υπηρεσιών προς τους ενδιαφερομένους. Οι σπουδαιότερες λειτουργίες του στο πλαίσιο του τομέα είναι οι παρακάτω: - Είναι ο τόπος που υποδέχεται το Παιδί και την Οικογένεια στην πρώτη του επαφή με Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας. Οφείλει να αναλύσει το αίτημα, να θέσει τις θεραπευτικές ενδείξεις, και να προσανατολίσει την οικογένεια προς τις πιο εξειδικευμένες δομές που διαθέτει ο Τομέας, σε περίπτωση που απαιτείται παραπομπή. - Έρχεται σε επικοινωνία με όλους τους φορείς που έχουν σχέση με την παιδική και εφηβική ηλικία, ενημερώνει και εφαρμόζει πολιτικές για την ψυχική υγεία του παιδιού και του εφήβου. Στις πολιτικές αυτές κυρίαρχη θέση κατέχει η Πρόληψη. Σύμφωνα με τις γενικές κατευθύνσεις του Π.Ο.Υ., οι νέες υπηρεσίες για Παιδιά και Εφήβους, πρέπει αρχικά να οργανώνονται γύρω από την Πρόληψη και οι θεραπευτικές δραστηριότητες να προστίθενται αργότερα, καθόσον η εστίαση αυτή, είναι η πιο επωφελής, εκτιμώμενη με τη λογική κόστους-αποτελέσματος, και οδηγεί στα μεγαλύτερα οφέλη. (Nikapota, 2001). Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 15

15 - Εγκατεστημένο μέσα στην κοινότητα, συντονίζει της δράσεις του ΤοΨΥΠΕ και οργανώνει διάφορες δραστηριότητες όπως πρόληψης, διαγνωστικές, Θεραπευτικές και παρέμβασης στο σπίτι. Επεμβάσεις του ΙΠΚ μπορεί να οργανωθούν προς κάθε ίδρυμα ή υπηρεσία του τομέα που χρειάζεται ψυχιατρικές υπηρεσίες ή ψυχολογική υποστήριξη. - Είναι η κεντρική βάση επιχειρήσεων από την οποία οργανώνεται η πολιτική του τομέα. Συνήθως το ΙΠΚ είναι το κέντρο των διοικητικών συγκεντρώσεων των μελών του τομέα και κέντρο Εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Η τομεοποίηση που καλούμαστε σήμερα να εφαρμόσουμε στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη θα πρέπει να αξιοποιήσει τη δουλειά των Ιατροπαιδαγωγικών Κέντρων που, χωρίς να έχουν θεσμοθετηθεί, λειτουργούν εδώ και αρκετά χρόνια. Στους τομείς που έχουν συσταθεί αποτελεί συνήθως την έδρα του τομέα. Το ΙΠΚ παρέχει δευτεροβάθμια περίθαλψη σε παιδιά και εφήβους, με ψυχικές διαταραχές και ψυχοκοινωνικά προβλήματα και στις οικογένειές τους. Αναγνωρίζει ότι η συχνότητα των ψυχικών διαταραχών στα νέα άτομα είναι υψηλή, με σοβαρές επιπτώσεις στη λειτουργικότητα και την εκδήλωση ψυχοπαθολογίας στην ενήλικη ζωή (Fombonne, 2002, Davis et al., 2000), δραστηριοποιείται στον τομέα της πρόληψης και της πρωτοβάθμιας περίθαλψης και συνεργάζεται στενά με υπηρεσίες κοινωνικής αποκατάστασης. Η φιλοσοφία του ΙΠΚ είναι παιδοκεντρική. Αναγνωρίζει τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού στον τομέα ευθύνης και η λειτουργία του στηρίζεται στη συνεχή διερεύνηση των μεταβαλλόμενων αναγκών των παιδιών, των εφήβων και των οικογενειών τους. Στο πλαίσιο του ΤοΨΥΠΕ, η λειτουργία του ΙΠΚ είναι ευέλικτη, παρέχει στο παιδί και στην οικογένεια δυνατότητες επιλογής και διασφαλίζει την κάλυψη των αναγκών τους. Η συνεχιζόμενη εκπαίδευση των επαγγελματιών, που στελεχώνουν το ΙΠΚ, διασφαλίζει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Η συμβολή του ΙΠΚ στην εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας διαφορετικών ειδικοτήτων, προωθεί τη μετάδοση της γνώσης και την κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού. Το ΙΠΚ αναπτύσσεται στην κοινότητα, σε περιοχές με τις μεγαλύτερες ανάγκες, ως αποκεντρωμένη οργανική μονάδα του τοπικού Νοσοκομείου. Η διάρθρωση των δομών, που περιλαμβάνει εξαρτάται από τις ανάγκες του πληθυσμού και από τις υπόλοιπες υπηρεσίες, που αναπτύσσονται στα πλαίσια του ΤοΨΥΠΕ. Εκτός από το Ιατρείο παιδοψυχιατρικής μπορεί να περιλαμβάνει Μονάδα ημερήσιας νοσηλείας και να έχει την ευθύνη της λειτουργίας Ξενώνα και Οικοτροφείου. Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 16

16 Στελεχώνεται από διεπιστημονική ομάδα επαγγελματιών ψυχικής υγείας διαφορετικών ειδικοτήτων, με κατάλληλη αναλογία ως προς τον αριθμό, το βαθμό εξειδίκευσης και την εμπειρία, ώστε να καλύπτει όλες τις ομάδες του πληθυσμού και όλο το φάσμα των διαταραχών. Τα μέλη της παιδοψυχιατρικής ομάδας παρέχουν υπηρεσίες, συνήθως, σε μεμονωμένες περιπτώσεις παιδιών και οικογενειών ή λειτουργούν ως σύμβουλοι προς άλλες υπηρεσίες. Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 17

17 5. ΤΟ ΕΥΡΟΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Όπως οποιοσδήποτε οργανισμός, έτσι και το ΙΠΚ έχει μια αποστολή να επιτελέσει ως προς τις υπηρεσίες που πρέπει να παρέχει στον πληθυσμό. Η αποστολή ενός οργανισμού, το σύνολο των παρεχόμενων υπηρεσιών πρέπει να είναι σαφή και γνωστά τόσο στο προσωπικό που το στελεχώνει όσο και στον πληθυσμό που εξυπηρετεί. Το εύρος των παρεχόμενων υπηρεσιών του ΙΠΚ θα μπορούσε να ενταχθεί στο κλασικό σχήμα της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης όπως επίσης και της πρόληψης Δευτεροβάθμια Περίθαλψη Στο πλαίσιο της δευτεροβάθμιας περίθαλψης, το ΙΠΚ εστιάζεται στην έγκυρη διάγνωση και αξιολόγηση ψυχοκοινωνικών αναγκών, στην αποτελεσματική θεραπευτική αντιμετώπιση και στον έλεγχο της σοβαρότητας και των μακροχρόνιων συνεπειών όλου του φάσματος των ψυχικών διαταραχών και των ψυχοκοινωνικών προβλημάτων στα παιδιά και στους εφήβους, στον τομέα ευθύνης Πρωτοβάθμια περίθαλψη Τα ερευνητικά δεδομένα υποστηρίζουν ότι ένα στα τέσσερα παιδιά που εξετάζονται σε υπηρεσίες πρωτοβάθμιας περίθαλψης παρουσιάζει προβλήματα ψυχικής υγείας. Ωστόσο, δεν έχουν ανάγκη αντιμετώπισης όλα τα παιδιά από εξειδικευμένες υπηρεσίες (Garralda et al., 1999). Η αναγνώριση και η αντιμετώπιση προβλημάτων ψυχικής υγείας, στα πλαίσια της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, είναι ωφέλιμη για το παιδί, την οικογένεια και το γενικό πληθυσμό, αφού μειώνει τη χρήση ιδιαίτερα ακριβών, εξειδικευμένων υπηρεσιών (Garralda et al., 1994, Cockburn et al., 2004) Πρόληψη Η λειτουργία του ΙΠΚ και οι δραστηριότητες που αναπτύσσει στηρίζονται στα διεθνή επιστημονικά δεδομένα, σχετικά με τη συχνότητα και τη φύση των ψυχικών διαταραχών της παιδικής και εφηβικής ηλικίας, αλλά και στη διερεύνηση των χαρακτηριστικών και των Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 18

18 αναγκών του συγκεκριμένου πληθυσμού, στον οποίο απευθύνεται. Μεταξύ των δραστηριοτήτων αυτών, η πρόληψη αποτελεί προτεραιότητα. Οι ψυχικές διαταραχές στα παιδιά και στους εφήβους αποτελούν πηγή μεγάλης ανησυχίας για την οικογένεια, το σχολείο, την κοινωνία γενικά και τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Ο εντοπισμός των παιδιών που παρουσιάζουν τέτοια προβλήματα και η θεραπευτική αντιμετώπιση σε ατομική βάση, δεν είναι δυνατόν να περιορίσουν σημαντικά το ποσοστό των διαταραχών. Καθοριστικής σημασίας είναι οι δραστηριότητες πρόληψης, οι οποίες απαιτούν τη συνεργασία και την ενεργό συμμετοχή διαφορετικών επαγγελματιών και υπηρεσιών. Σημαντική θέση εδώ κατέχουν οι υπηρεσίες της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ). Ένας βασικός στόχος των υπηρεσιών της ΠΦΥ αφορά στον έγκαιρο εντοπισμό και φροντίδα της ψυχικής υγείας του παιδιού στην κοινότητα από άτομα που δεν είναι ειδικοί της ψυχικής υγείας. Στο επίπεδο αυτό οι ειδικοί του ΙΠΚ μπορούν να συνεργασθούν και να ευαισθητοποιήσουν γιατρούς άλλων ειδικοτήτων που έχουν σχέση με τα παιδιά (γυναικολόγοι, γενικοί γιατροί, παιδίατροι, σχολίατροι, ), αλλά και άλλους παρεμβαίνοντες (π.χ. εκπαιδευτικούς και παράγοντες της κοινωνίας που επηρεάζουν την οργάνωση της ζωής των παιδιών), ώστε να υιοθετήσουν στάσεις και δράσεις που θα προφυλάξουν την ψυχική υγεία των παιδιών και να παραπέμψουν στο δίκτυο του ΙΠΚ τα περιστατικά εκείνα που έχουν ανάγκη. Η εφαρμογή πολιτικής πρόληψης περιλαμβάνει τις ακόλουθες ενέργειες: Α) Την πρώιμη ανίχνευση των καταστάσεων στις οποίες τα παιδιά λειτουργούν υπό δυσμενείς συνθήκες ανάπτυξης. (πρωτοβάθμια πρόληψη). Στις περιπτώσεις αυτές είναι σημαντική η συνεργασία του ΙΠΚ και οι σχέσεις που έχει εγκαταστήσει με γιατρούς άλλων ειδικοτήτων και με άλλες υπηρεσίες και πρόσωπα, που διαμορφώνουν στάσεις και πολιτικές για το παιδί. Β) Την πρώιμη διάγνωση που περιλαμβάνει την ταχεία πραγματοποίηση των απαραίτητων διαγνωστικών ελέγχων και την εγκατάσταση της κατάλληλης θεραπείας.(δευτεροβάθμια πρόληψη). Γ) Την εγκατάσταση της πρέπουσας θεραπείας και ενεργειών αποκατάστασης ώστε να περιοριστούν τα δυσμενή αποτελέσματα και οι λειτουργικές δυσλειτουργίες που έρχονται ως αποτέλεσμα του προβλήματος. Στόχος είναι η αποτροπή της χρονιοποίησης των διαταραχών και της εγκατάστασης δυσμενών αποτελεσμάτων για την οικογένεια. Σε αυτή τη φάση, οι ειδικοί του ΙΠΚ, οργανώνουν και αναλαμβάνουν τις κατάλληλες θεραπευτικές δράσεις. Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 19

19 Είναι σημαντικό να υπάρχει σχέση αναφοράς και συζήτηση σε καθορισμένες συναντήσεις με τους παραπέμποντες της πρωτοβάθμιας φροντίδας και να γίνεται επιλογή των περιστατικών που θα παραπεμφθούν στο ΙΠΚ Από τη στιγμή της παραπομπής, θεωρείται σημαντικό τα περιστατικά να ακολουθούν την ίδια σταθερή διαδικασία, ακόμη και όταν απευθύνονται σε κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο της ομάδας του Κέντρου. Το ΙΠΚ, προκειμένου να διασφαλίσει την επίτευξη των σκοπών του, δίνει έμφαση στην εξειδίκευση και συνεχή εκπαίδευση των μελών της διεπιστημονικής ομάδας, τη στενή συνεργασία με τις υπόλοιπες υπηρεσίες του ΤοΨΥΠΕ και την ανάπτυξη πολύμορφων σχέσεων συνεργασίας με φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, τα σχολεία, άλλους φορείς υγείας και ψυχικής υγείας, τις υπηρεσίες πρόνοιας, τις δικαστικές και αστυνομικές αρχές. Για το λόγο αυτό: - οργανώνει συνεχιζόμενο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, τα θέματα του οποίου αντανακλούν τις ανάγκες του πληθυσμού-στόχου, τις ανάγκες των επαγγελματιών και τις νεότερες εξελίξεις στον τομέα της ψυχικής υγείας, με εισηγητές διαφορετικών ειδικοτήτων, από διαφορετικούς φορείς - υποστηρίζει και διασφαλίζει τη συμμετοχή των επαγγελματιών σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες άλλων, σχετικών φορέων - οργανώνει και συμμετέχει σε ερευνητικά προγράμματα σχετικά με τη συχνότητα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ψυχικών διαταραχών σε συγκεκριμένους πληθυσμούς, την αποτελεσματικότητα των θεραπευτικών παρεμβάσεων, την ικανοποίηση του πληθυσμού από τις παρεχόμενες υπηρεσίες - συνεργάζεται στενά με τις υπόλοιπες υπηρεσίες του ΤοΨΥΠΕ, στο πλαίσιο κοινών εκπαιδευτικών και ερευνητικών προγραμμάτων, αλλά και οργάνωσης και παροχής υπηρεσιών στον πληθυσμό του τομέα ευθύνης Ειδικές κατηγορίες υποχρεώσεων - Διασύνδεση με άλλες υπηρεσίες και φορείς - Προτεραιότητες στην παροχή υπηρεσιών Πιστοποίηση για επιδόματα (ψυχομετρικά τέστ). Αποτελεί σημαντικό έργο του ΙΠΚ, να αποφαίνεται κατόπιν κλινικής εξέτασης και ψυχομετρικών δοκιμασιών για το επίπεδο γνωστικών και άλλων ικανοτήτων ενός παιδιού σε απάντηση αιτήματος για επιδότηση ή ένταξη σε ειδικό επαγγελματικό πλαίσιο ή πρόγραμμα. Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 20

20 Πιστοποίηση για τη φύση των διαταραχών και βεβαίωση για την ανάγκη διενέργειας θεραπευτικών πράξεων για χρήση στα ασφαλιστικά ταμεία των ενδιαφερομένων, (κάλυψη δαπανών). Αποτελεί αυτή τη στιγμή σημαντική υποχρέωση των ΙΠΚ του Δημοσίου. Εκτός από τους ασφαλισμένους του Δημόσιου τομέα τους οποίους το ΙΠΚ υποχρεούται να καλύπτει ασφαλιστικά, είναι συζητήσιμο κατά πόσο το ΙΠΚ θα πρέπει να επωμιστεί την εργασία της πιστοποίησης και συνταγογράφησης εντολών για τους ασφαλισμένους ποικίλων ταμείων και κατά συνέπεια και την προστασία των συμφερόντων των ταμείων, έργο που απαιτεί τεράστιους ανθρώπινους πόρους. Συνεργασία με την Εκπαίδευση και πιστοποίηση μαθησιακών δυσκολιών. Οι γονείς και το εκπαιδευτικό σύστημα στέλνουν τα παιδιά με μειωμένη απόδοση να εξετασθούν από τις παιδοψυχιατρικές υπηρεσίες για να ερμηνεύσουν την αποτυχία τους. Το σχολείο χρειάζεται βεβαιώσεις για να εντάξει τα παιδιά σε ειδικές κατηγορίες (επανάληψη νηπιαγωγείου, επανάληψη τάξης του δημοτικού, παιδιά με δυσλεξία, παιδιά που αδυνατούν να συνεχίσουν την φοίτησή σε κανονικό σχολείο και χρειάζονται ειδικό σχολείο κ.α.). Το αίτημα αυτό είναι συχνότατο στην Ελληνική κοινωνία και για να απαντηθεί απαιτεί τεράστιους ανθρώπινους πόρους. Θα πρέπει στο μέλλον να διεκπεραιωθεί στον μεγαλύτερο του όγκο από ειδικούς (σχολικοί ψυχολόγοι, ειδικοί παιδαγωγοί και εκπαιδευτικοί), που θα συνεργάζονται με τα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς, όπως προβλέπει ο νόμος για την οργάνωση των Κ.Δ.Α.Υ. Εισαγγελικές παραγγελίες και εκτέλεση άλλων πράξεων σε συνεργασία με τις υπηρεσίες της δικαιοσύνης. Τα τελευταία χρόνια οι Εισαγγελικές παραγγελίες εξέτασης βαίνουν συνεχώς αυξανόμενες. Καταγράφεται η ανάγκη διαλόγου με τις δικαστικές αρχές, για την εξασφάλιση ενός σαφούς πλαισίου για την συνεργασία αυτή. Συνεργασία και υποστήριξη άλλων δομών της περιοχής του Το.Ψυ.Π.Ε. (προνοιακές δομές και δομές του ιδιωτικού τομέα). Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης προγράμματος «Ψυχαργώς Β φάση» 21

Η Ψυχική υγεία του παιδιού και ο ρόλος του ευρύτερου περιβάλλοντος

Η Ψυχική υγεία του παιδιού και ο ρόλος του ευρύτερου περιβάλλοντος Η Ψυχική υγεία του παιδιού και ο ρόλος του ευρύτερου περιβάλλοντος Κάθε παιδί έχει το δικαίωμα να ζει και να μεγαλώνει σ ένα υγιές περιβάλλον, το οποίο θα διασφαλίζει και θα προάγει την σωματική και ψυχική

Διαβάστε περισσότερα

Συντάχθηκε απο τον/την administrator Παρασκευή, 01 Απρίλιος :17 - Τελευταία Ενημέρωση Κυριακή, 10 Απρίλιος :13

Συντάχθηκε απο τον/την administrator Παρασκευή, 01 Απρίλιος :17 - Τελευταία Ενημέρωση Κυριακή, 10 Απρίλιος :13 2 Απριλίου, Παγκόσμια Ημέρα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τον αυτισμό Επιτακτική η ανάγκη σχεδιασμένης πολιτικής για τον αυτισμό enet.gr Ενα προς ένα τα βασικά συστατικά μιάς τέτοιας πολιτικής από

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘ. 2716/1999 (ΦΕΚ Α' 96/17-5-1999) Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και άλλες διατάξεις. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΤΟΜΕΟΠΟΙΗΣΗ

ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘ. 2716/1999 (ΦΕΚ Α' 96/17-5-1999) Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και άλλες διατάξεις. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΤΟΜΕΟΠΟΙΗΣΗ ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘ. 2716/1999 (ΦΕΚ Α' 96/17-5-1999) Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και άλλες διατάξεις. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΤΟΜΕΟΠΟΙΗΣΗ Άρθρο 3 Τομείς Ψυχικής Υγείας - Ένταξη των Μονάδων Ψυχικής

Διαβάστε περισσότερα

Παιδική και Νεανική Πρόνοια

Παιδική και Νεανική Πρόνοια M3 A13 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ, ΔΙΚΤΥΩΣΗ κι ΑΛΛΗΛΕΝΔΕΤΕΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ Παιδική και Νεανική Πρόνοια Υπηρεσίες και Μέτρα (ΕΛΛΑΔΑ) επιλεξιμότητας (1) Νομοθετικές Απαιτήσεις (1) Νόμος υπ αρθ.2716 (ΦΕΚ 96/Α/17-5-1999) για

Διαβάστε περισσότερα

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΔΗΜΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΔΗΜΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΔΗΜΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ Επιστημονική υπεύθυνη: Ιωάννα Αντωνιάδου-Κουμάτου Καισαριανή, 2018 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Κέντρο Υγείας του Παιδιού Καισαριανής 2. Η ιδέα για τη δημιουργία 3. Σκοπός

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΑΙ ΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΓΕΝΙΚΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΙ ΟΨΥΧΙΑΤΡΟΣ ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΑΙ ΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ»

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΑΙ ΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΓΕΝΙΚΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΙ ΟΨΥΧΙΑΤΡΟΣ ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΑΙ ΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ» ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΑΙ ΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΓΕΝΙΚΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΙ ΟΨΥΧΙΑΤΡΟΣ ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΑΙ ΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ, Γ.Ν.Π. «Π.. & Α. ΚΥΡΙΑΚΟΥ» ΟΜEΣ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΟΥ ΠΑΙ ΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή Εργασία: «Η Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα» Επιμέλεια Εργασίας: Ταταρίδης Μιχάλης Τουμπουλίδης Ιωάννης

Πτυχιακή Εργασία: «Η Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα» Επιμέλεια Εργασίας: Ταταρίδης Μιχάλης Τουμπουλίδης Ιωάννης Πτυχιακή Εργασία: «Η Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα» Επιμέλεια Εργασίας: Ταταρίδης Μιχάλης Τουμπουλίδης Ιωάννης Η παρούσα εργασία αποτελεί την Πτυχιακή Εργασία και πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της

Διαβάστε περισσότερα

Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Ενηλίκων (Ι.Ψ.Υ.Π.Ε.) Ψυχιατρική Περίθαλψη στο Σπίτι του Ασθενούς (Ψ.Π.Σ.Α.)

Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Ενηλίκων (Ι.Ψ.Υ.Π.Ε.) Ψυχιατρική Περίθαλψη στο Σπίτι του Ασθενούς (Ψ.Π.Σ.Α.) Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Ενηλίκων (Ι.Ψ.Υ.Π.Ε.) ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ: ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ Π. ΥΠΕΥΘΥΝOI ΤΜΗΜΑΤΟΣ Ψ.Π.Σ.Α.: ΤΣΙΠΟΥΡΙΔΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ: ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ ΖΕΙΚΟΥ ΕΒΕΛΙΝΑ: ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ Ψυχιατρική

Διαβάστε περισσότερα

Υπάρχουσες Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Δράσεις στο Ν.Χανίων:

Υπάρχουσες Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Δράσεις στο Ν.Χανίων: ΧΑΝΙΑ Μάρτιος 2018 Το Ψυχιατρείο έκλεισε αποτελεί πλέον παρελθόν. Ο χώρος της ψυχιατρικής φροντίδας έχει αλλάξει. Ένα δίκτυο κοινοτικών δομών αντικατέστησε το παλαιό άσυλο Το καλοκαίρι του 2012 λίγους

Διαβάστε περισσότερα

Πρόληψη προβλημάτων ψυχικής υγείας σε παιδιά και εφήβους: η εμπειρία από τη λειτουργία του Ιατροπαιδαγωγικού Κέντρου του ΓΝΘ «Γ. Παπανικολάου».

Πρόληψη προβλημάτων ψυχικής υγείας σε παιδιά και εφήβους: η εμπειρία από τη λειτουργία του Ιατροπαιδαγωγικού Κέντρου του ΓΝΘ «Γ. Παπανικολάου». Πρόληψη προβλημάτων ψυχικής υγείας σε παιδιά και εφήβους: η εμπειρία από τη λειτουργία του Ιατροπαιδαγωγικού Κέντρου του ΓΝΘ «Γ. Παπανικολάου». Αθανασοπούλου Ευαγγελινή Παιδοψυχίατρος, Επιμελήτρια Ε.Σ.Υ.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΕΤΗΣΙΟΥ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ» ΕΤΟΣ 2015 ΒΑΝΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΣΙΑ ΕΕ. www.v-learning.

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΕΤΗΣΙΟΥ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ» ΕΤΟΣ 2015 ΒΑΝΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΣΙΑ ΕΕ. www.v-learning. ΒΑΝΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΣΙΑ ΕΕ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΕΤΗΣΙΟΥ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ» ΕΤΟΣ 2015 info@v-learning.gr www.v-learning.gr Το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης ΙΙ ΒΑΝΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ & ΣΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

θέραπειν Αγίας Σοφίας 3, Ν. Ψυχικό, Τ ,

θέραπειν  Αγίας Σοφίας 3, Ν. Ψυχικό, Τ , θέραπειν Κέντρο Συµβουλευτικών Υπηρεσιών Ψυχικού Το κέντρο συμβουλευτικών υπηρεσιών θέραπειν αποτελεί ένα σύγχρονο κέντρο ειδικών θεραπειών, πρόληψης, διάγνωσης και αποκατάστασης. Στελεχώνεται από εξειδικευμένους

Διαβάστε περισσότερα

«Αρμοδιότητες, προσόντα και επαγγελματική σταδιοδρομία του λογοθεραπευτή. Η ημέρα ενός λογοθεραπευτή»

«Αρμοδιότητες, προσόντα και επαγγελματική σταδιοδρομία του λογοθεραπευτή. Η ημέρα ενός λογοθεραπευτή» «Αρμοδιότητες, προσόντα και επαγγελματική σταδιοδρομία του λογοθεραπευτή. Η ημέρα ενός λογοθεραπευτή» ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Λογοπεδική / Λογοθεραπεία είναι ένα επάγγελμα στη διασταύρωση ανθρωπιστικών και εφαρμοσμένων

Διαβάστε περισσότερα

Μαρία Πρίφτη, Ψυχολόγος MSc, Προϊσταμένη Τμήματος Προστασίας Οικογένειας, Παιδιού, Νεολαίας και Παιδείας, Διεύθυνση Κοινωνικής Πολιτικής

Μαρία Πρίφτη, Ψυχολόγος MSc, Προϊσταμένη Τμήματος Προστασίας Οικογένειας, Παιδιού, Νεολαίας και Παιδείας, Διεύθυνση Κοινωνικής Πολιτικής Μαρία Πρίφτη, Ψυχολόγος MSc, Προϊσταμένη Τμήματος Προστασίας Οικογένειας, Παιδιού, Νεολαίας και Παιδείας, Διεύθυνση Κοινωνικής Πολιτικής Διεξάγει κοινωνικές έρευνες Σχεδιάζει και μεριμνά για την εφαρμογή

Διαβάστε περισσότερα

Παιδιά και νέοι με χρόνια προβλήματα υγείας και ειδικές ανάγκες. Σύγχρονες ιατρικές θεωρήσεις και ελληνική πραγματικότητα.

Παιδιά και νέοι με χρόνια προβλήματα υγείας και ειδικές ανάγκες. Σύγχρονες ιατρικές θεωρήσεις και ελληνική πραγματικότητα. Παιδιά και νέοι με χρόνια προβλήματα υγείας και ειδικές ανάγκες. Σύγχρονες ιατρικές θεωρήσεις και ελληνική πραγματικότητα. Μαρία Φωτουλάκη Επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής-Παιδιατρικής Γαστρεντερολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Πυξιδίσματα: Ένα καινοτόμο πρόγραμμα πρόληψης και αγωγής υγείας για τους βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς

Πυξιδίσματα: Ένα καινοτόμο πρόγραμμα πρόληψης και αγωγής υγείας για τους βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς Πυξιδίσματα: Ένα καινοτόμο πρόγραμμα πρόληψης και αγωγής υγείας για τους βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς των Α.Πορτσέλη, Μ. Κυριακίδου Η παρούσα εισήγηση αφορά στην παρουσίαση ενός καινοτόμου προγράμματος

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΨΥΧΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΨΥΧΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΨΥΧΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Α. Μέσω του έργου QualityRights, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, έχει επικεντρωθεί στο να

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Περιγραφή Συμβουλευτικής ανήκει στην ευρύτερη κατηγορία των Συμβουλευτικών Κέντρων. Τα Συμβουλευτικά Κέντρα

Διαβάστε περισσότερα

"Η Ενίσχυση της Κοινωνικής Λειτουργικότητας του Χρόνιου Ασθενή και της Οικογένειάς του μέσα από την Κατ Οίκον Φροντίδα"

Η Ενίσχυση της Κοινωνικής Λειτουργικότητας του Χρόνιου Ασθενή και της Οικογένειάς του μέσα από την Κατ Οίκον Φροντίδα "Η Ενίσχυση της Κοινωνικής Λειτουργικότητας του Χρόνιου Ασθενή και της Οικογένειάς του μέσα από την Κατ Οίκον Φροντίδα" Σύμφωνα με τον Αμερικάνικο Ιατρικό Σύλλογο και το Σύνδεσμο Νοσηλευτών η κατ οίκον

Διαβάστε περισσότερα

«Η απασχόληση Ψυχολόγων και Παιδαγωγών στις δράσεις της Ιατρικής Παρέμβασης»

«Η απασχόληση Ψυχολόγων και Παιδαγωγών στις δράσεις της Ιατρικής Παρέμβασης» «Η απασχόληση Ψυχολόγων και Παιδαγωγών στις δράσεις της Ιατρικής Παρέμβασης» ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Η Ιατρική Παρέμβαση (Medical Intervention -Med.In) είναι μια Ελληνική ιατρική οργάνωση αρωγής με δράσεις εντός

Διαβάστε περισσότερα

αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες

αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Σύμβολο της μεθόδου "Κείμενο για Όλους" Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Τμήμα Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης Μάρτιος 2009 Ποια είναι τα δικαιώματα των μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Ο Νόμος

Διαβάστε περισσότερα

Η ψυχιατρική περίθαλψη στην Ελλάδα του 21 ου αιώνα

Η ψυχιατρική περίθαλψη στην Ελλάδα του 21 ου αιώνα Η ψυχιατρική περίθαλψη στην Ελλάδα του 21 ου αιώνα Μ. Μαδιανός Κέντρο Κοινοτικής Ψυχικής Υγιεινής Ζωγράφου, Πανεπιστήµιο Αθηνών Ψυχιατρική 2002, 13:297-300 Η Ελλάδα, τρία έτη µετά την ένταξή της από το

Διαβάστε περισσότερα

Έμφυλες ταυτότητες v Στερεότυπα:

Έμφυλες ταυτότητες v Στερεότυπα: Έμφυλες ταυτότητες v Στερεότυπα: Το Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών Δήμου Ρόδου πάει σχολείο Άννα Ζωάννου Αντιδήμαρχος Κοινωνικής πολιτικής, Ισότητας των Φύλων, Τρίτης ηλικίας, Αμεα και Εθελοντισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ 4/2014 ΓΡΑΦΕΙΟ ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΤΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΗ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ 4/2014 ΓΡΑΦΕΙΟ ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΤΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΗ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ 4/2014 ΓΡΑΦΕΙΟ ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΤΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΗ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ Αλεξανδρούπολη 24.2.2014 Προς -Δήμαρχο Αλεξανδρούπολη κ. Ευάγγελο Λαμπάκη -Προϊσταμένη Διεύθυνσης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. Κωτσίδου Ελευθερία Αντιδήμαρχος Κοινωνικών Υπηρεσιών

ΔΗΜΟΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. Κωτσίδου Ελευθερία Αντιδήμαρχος Κοινωνικών Υπηρεσιών ΔΗΜΟΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ Κωτσίδου Ελευθερία Αντιδήμαρχος Κοινωνικών Υπηρεσιών ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Γιώργος Μακρυνός Συντονιστής ΕΔΥ. Εντεταλμένος Δημοτ. Σύμβουλος Κορυδαλλού- Πολιτικός Υπεύθυνος στο

Διαβάστε περισσότερα

Δ. ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΓΕΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ (ΙΑΟ 409)

Δ. ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΓΕΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ (ΙΑΟ 409) Δ. ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΓΕΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ (ΙΑΟ 409) Συντονιστής μαθήματος: Αλέξιος Μπένος, Καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής. Τηλ. 2310999137, e-mail: benos@med.auth.gr Σκοπός

Διαβάστε περισσότερα

Α. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ. Επιμορφωτικό Πρόγραμμα. Ακαδημαϊκά Υπεύθυνος/η. Υπεύθυνος/η Επικοινωνίας

Α. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ. Επιμορφωτικό Πρόγραμμα. Ακαδημαϊκά Υπεύθυνος/η. Υπεύθυνος/η Επικοινωνίας Α. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Επιμορφωτικό Πρόγραμμα Σχολική Ψυχολογία Title School Psychology Έναρξη - Λήξη 2 Σεπτεμβρίου 2019 έως 2 Απριλίου 2020 (Μήνας/Έτος) Διάρκεια σε Μήνες 7 μήνες Ώρες 420 Επιμόρφωσης Ονοματεπώνυμο

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικές ανισότητες και οικονομική κρίση: από τα ερευνητικά δεδομένα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα στήριξης των εκπαιδευτικών

Κοινωνικές ανισότητες και οικονομική κρίση: από τα ερευνητικά δεδομένα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα στήριξης των εκπαιδευτικών Κοινωνικές ανισότητες και οικονομική κρίση: από τα ερευνητικά δεδομένα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα στήριξης των εκπαιδευτικών Ερευνητική ομάδα Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου : Αλεξάνδρα Ανδρούσου,

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ 7 η Υ.ΠΕ ΚΡΗΤΗΣ Επιχειρησιακό Σχέδιο ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ 2014-2020 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΕΡΓΑ Στόχος: η ομοιόμορφη ανά νομό κατανομή των δομών ψυχικής υγείας σε επίπεδο Περιφέρειας Κρήτης Ανάπτυξη και

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘ. 2716/1999 (ΦΕΚ Α' 96/17-5-1999) Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και άλλες διατάξεις.

ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘ. 2716/1999 (ΦΕΚ Α' 96/17-5-1999) Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και άλλες διατάξεις. ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘ. 2716/1999 (ΦΕΚ Α' 96/17-5-1999) Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και άλλες διατάξεις. Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε

Διαβάστε περισσότερα

Ομάδα Διάγνωσης και Αποκατάστασης παιδιών και εφήβων με Δ.Δ.Α. στα πλαίσια του Κέντρου Παιδιού και Εφήβου Χίου.

Ομάδα Διάγνωσης και Αποκατάστασης παιδιών και εφήβων με Δ.Δ.Α. στα πλαίσια του Κέντρου Παιδιού και Εφήβου Χίου. Ομάδα Διάγνωσης και Αποκατάστασης παιδιών και εφήβων με Δ.Δ.Α. στα πλαίσια του Κέντρου Παιδιού και Εφήβου Χίου. Π. Σιδηροφάγη, Ε. Ασπρούλη, Μ. Τάσση, Κ. Μπόλιας Κέντρο Παιδιού και Εφήβου, Χίος ΕΙΣΑΓΩΓΗ:

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ Ι

ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ Ι ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ Ι Ενότητα 1: Αθηνά Καλοκαιρινού Αναγνωστοπούλου Καθηγήτρια Τμήμα Νοσηλευτικής Τομέας Δημόσιας Υγείας Εργαστήριο Κοινοτικής Νοσηλευτικής Υγιείς Άνθρωποι 2010 Υγιείς Άνθρωποι σε Υγιείς

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ Τόμος Γ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ Σύνοψη Το τετράτομο έργο "Εισαγωγή στην ειδική παιδαγωγική" αποτελεί συμβολή στην προσπάθεια

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Κων/νος Καλέμης, Άννα Κωσταρέλου, Μαρία Αγγελική Καλέμη Εισαγωγή H σύγχρονη τάση που επικρατεί

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ψυχιατρική Φίλιππος Γουρζής

Εισαγωγή στην Ψυχιατρική Φίλιππος Γουρζής Εισαγωγή στην Ψυχιατρική Φίλιππος Γουρζής Απαρτιωμένη Διδασκαλία Εισαγωγή στην Ψυχιατρική 21 ος αιώνας μεγάλη πρόοδος των συναφών επιστημών: Νευροεπιστήμες, Ψυχολογία, Κοινωνιολογία Προηγήθηκε περίοδος

Διαβάστε περισσότερα

ΣΎΣΤΗΜΑ ΠΟΙΌΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΉ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΣΕ ΕΠΙΖΏΝΤΕΣ ΚΑΡΚΊΝΟΥ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΉΣ ΗΛΙΚΊΑΣ

ΣΎΣΤΗΜΑ ΠΟΙΌΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΉ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΣΕ ΕΠΙΖΏΝΤΕΣ ΚΑΡΚΊΝΟΥ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΉΣ ΗΛΙΚΊΑΣ ΣΎΣΤΗΜΑ ΠΟΙΌΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΉ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΉ ΣΕ ΕΠΙΖΏΝΤΕΣ ΚΑΡΚΊΝΟΥ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΉΣ ΗΛΙΚΊΑΣ 2 (2014-1-BG01-KA204-001721) Το σχέδιο έχει χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το έγγραφο αντιπροσωπεύει

Διαβάστε περισσότερα

Σχολική Εκπαιδευτική Ψυχολογία

Σχολική Εκπαιδευτική Ψυχολογία Σχολική Εκπαιδευτική Ψυχολογία ΚΡΗΤΗ-ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 ΑΝΟΙΚΤΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ 1 Σχολική Εκπαιδευτική Ψυχολογία Πρόγραμμα Επιμόρφωσης: Σχολική Εκπαιδευτική Ψυχολογία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ (όπως ισχύει την τρέχουσα περίοδο) Συνοπτική περιγραφή

ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ (όπως ισχύει την τρέχουσα περίοδο) Συνοπτική περιγραφή ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΒΕΡΟΙΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ & ΠΑΡΟΧΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ (Πρωτοβάθμια Κοινωνική Φροντίδα) ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΒΕΡΓΙΝΑΣ (Δευτεροβάθμια Κοινωνική Φροντίδα) ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ (όπως ισχύει

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ Υ5β/Γ.Ποικ.35724/2002 (ΦΕΚ Προοίμιο

ΥΠΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ Υ5β/Γ.Ποικ.35724/2002 (ΦΕΚ Προοίμιο ΥΠΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ Υ5β/Γ.Ποικ.35724/2002 (ΦΕΚ Β 485 2002) ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ - ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ - ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ Ορισμός του κατά το άρθρο 13 του Ν. 2716/99 ειδικού

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ Ο Παγκύπριος Σύλλογος Εργοθεραπευτών ανακοινώνει τη διοργάνωση σεμιναρίου στη μέθοδο ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Sherborne Developmental Movement στις 10 και 11 Ιουνίου 2017 Εκπαιδευτές: Καγκιλέρης

Διαβάστε περισσότερα

Παιδί = «μικρογραφία του ενήλικα» Διαφορές: προγράμματος

Παιδί = «μικρογραφία του ενήλικα» Διαφορές: προγράμματος Παιδί = «μικρογραφία του ενήλικα» Διαφορές: 1. αναπτυσσόμενος οργανισμός 2. άλλου τύπου επικοινωνία 3. ρόλος οικογένειας ως σύμμαχος θεραπευτικού προγράμματος 4. προσέγγιση από διεπιστημονική ομάδα Χυχολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ. Τηλέφωνα επικοινωνίας : 2421083930, 6908664695, 6982501266

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ. Τηλέφωνα επικοινωνίας : 2421083930, 6908664695, 6982501266 ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Όνομα : Λέκκα Στυλιανή Ημερομηνία γέννησης : 24/6/1976 Τόπος γέννησης : Οικογενειακή κατάσταση : Βόλος έγγαμη Τέκνα: 2 Διεύθυνση κατοικίας Αναγνωστοπούλου 30β, Βόλος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ (SYLLABUS) ΣΕΚ νέοι θεσμοί κοινωνικής προστασίας διαδικασίες μέθοδοι μορφές παρέμβασης σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ (SYLLABUS) ΣΕΚ νέοι θεσμοί κοινωνικής προστασίας διαδικασίες μέθοδοι μορφές παρέμβασης σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ (SYLLABUS) ΣΕΚ νέοι θεσμοί κοινωνικής προστασίας διαδικασίες μέθοδοι μορφές παρέμβασης σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες ΕΚΔΟΣΗ 1.0 ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑ ΝΕΟΙ ΘΕΣΜΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

σκοπός Κατανόηση Όρος κατάλληλος; Άτομο με ειδικές ανάγκες Άτομο με αναπηρία Παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες

σκοπός Κατανόηση Όρος κατάλληλος; Άτομο με ειδικές ανάγκες Άτομο με αναπηρία Παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Β έτος Σοφία Μπάτσιου Φεβρουάριος 2012 σκοπός Κατανόηση της φύσης και της έννοιας της αναπηρίας της έκτασης και κατηγοριοποίησης

Διαβάστε περισσότερα

Δικαιώματα & Υπηρεσίες για τα Άτομα με Νοητική Αναπηρία

Δικαιώματα & Υπηρεσίες για τα Άτομα με Νοητική Αναπηρία Δικαιώματα & Υπηρεσίες για τα Άτομα με Νοητική Αναπηρία Ελένη Δημητρίου Ψυχολόγος Λειτουργός Έγκαιρης Παιδικής Παρέμβασης Επιτροπή Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Νοητική Αναπηρία Επιτροπή Προστασίας

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη, σχεδιασμός και υλοποίηση δράσεων περιγεννητικής ψυχικής υγείας

Μελέτη, σχεδιασμός και υλοποίηση δράσεων περιγεννητικής ψυχικής υγείας Μελέτη, σχεδιασμός και υλοποίηση δράσεων περιγεννητικής ψυχικής υγείας Βασίλης Δάγλας Διευθυντής ΑμΚΕ ΦΑΙΝΑΡΕΤΗ 5 η Ημερίδα «Βήματα Ασθενών» Ινστιτούτο Παστέρ Ποια είναι η Φαιναρέτη Η Αστική μη Κερδοσκοπική

Διαβάστε περισσότερα

ψυχικής νόσου Εθνικό Ίδρυµα Ερευνών 2010

ψυχικής νόσου Εθνικό Ίδρυµα Ερευνών 2010 H ποιότητα ζωής στον αντίποδα της ψυχικής νόσου Εθνικό Ίδρυµα Ερευνών 16-2-2010 2010 Μ. Τζινιέρη Κοκκώση, Ph.D Επικ. Καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας Α Ψυχιατρική Κλινική Πανεπιστηµίου Αθηνών-Αιγινήτειο

Διαβάστε περισσότερα

21/02/17. Μετρήσεις. Μετρήσεις. Μετρήσεις ΕΠΑ 604: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ & ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

21/02/17. Μετρήσεις. Μετρήσεις. Μετρήσεις ΕΠΑ 604: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ & ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΕΠΑ 604: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ & ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ 02_ Εισαγωγή στην αξιολόγηση και τις μετρήσεις στην προσχολική ηλικία Μετρήσεις Η μέτρηση είναι η αριθμητική απόδοση ενός χαρακτηριστικού Π.χ. καλός

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρησιακό Πρόγραμμα: «Εκπαίδευση και Δια βίου Μάθηση» Εκτενής Σύνοψη. Αθήνα

Επιχειρησιακό Πρόγραμμα: «Εκπαίδευση και Δια βίου Μάθηση» Εκτενής Σύνοψη. Αθήνα Επιχειρησιακό Πρόγραμμα: «Εκπαίδευση και Δια βίου Μάθηση» Εκτενής Σύνοψη Αθήνα Απρίλιος 2008 Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια βίου Μάθηση» Στις επόμενες σελίδες γίνεται μια πρώτη προσπάθεια

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Το Κέντρο Πρόληψης «ΦΑΕΘΩΝ» των δήµων Ιλίου, Πετρούπολης, Καµατερού, Αγίων Αναργύρων σε συνεργασία µε τον Οργανισµό κατά των Ναρκωτικών,

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Το Κέντρο Πρόληψης «ΦΑΕΘΩΝ» των δήµων Ιλίου, Πετρούπολης, Καµατερού, Αγίων Αναργύρων σε συνεργασία µε τον Οργανισµό κατά των Ναρκωτικών, ΙΛΙΟΝ,16/09/2009 ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Το Κέντρο Πρόληψης «ΦΑΕΘΩΝ» των δήµων Ιλίου, Πετρούπολης, Καµατερού, Αγίων Αναργύρων σε συνεργασία µε τον Οργανισµό κατά των Ναρκωτικών, ΟΚΑΝΑ, συνεχίζει τις δράσεις στη τοπική

Διαβάστε περισσότερα

Η Στέγη ταξιδεύει στη Θεσσαλονίκη

Η Στέγη ταξιδεύει στη Θεσσαλονίκη Εκπαίδευση Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΓΑΠΑΕΙ ΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ Η Στέγη ταξιδεύει στη Θεσσαλονίκη 18, 19 & 20 Δεκεμβρίου 2015 Μουσικό εργαστήριο για παιδιά που βρίσκονται στο αυτιστικό φάσμα. Το εργαστήριο πραγματοποιείται για

Διαβάστε περισσότερα

Σχολή Επιστημών Υγείας

Σχολή Επιστημών Υγείας ς Σχολή Επιστημών Υγείας Ψυχολογία Σχολή Επιστημών της Υγείας www.nup.ac.cy ΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Πτυχίο στην Ψυχολογία BSc in Psychology Περιγραφή Προγράμματος Το πτυχιακό Πρόγραμμα Ψυχολογίας εστιάζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ

ΚΕΝΤΡΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ Στο πλαίσιο της ευρύτερης επιστημονικής κοινότητας, η συζήτηση η οποία αφορά στην εκπόνηση πολιτικών προστασίας του παιδιού και της οικογένειας εστιάζει,

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΕΡΙΔΑ: «ΟΙ ΔΟΜΕΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΕ ΚΑΙΡΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ» Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ

ΗΜΕΡΙΔΑ: «ΟΙ ΔΟΜΕΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΕ ΚΑΙΡΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ» Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΗΜΕΡΙΔΑ: «ΟΙ ΔΟΜΕΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΕ» Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ Μαρία Ζήση, Κοινωνική Λειτουργός Υπεύθυνη της Υπηρεσίας Βοήθειας στο Σπίτι, Καλλικρατικός Δήμος

Διαβάστε περισσότερα

Σχολική Εκπαιδευτική Ψυχολογία

Σχολική Εκπαιδευτική Ψυχολογία Σχολική Εκπαιδευτική Ψυχολογία Σχολική Εκπαιδευτική Ψυχολογία Ετήσιο Πρόγραμμα Επιμόρφωσης: Σχολική Εκπαιδευτική Ψυχολογία και Πρακτικές Εφαρμογές Διάρκεια: Ένα έτος (αναλογία σε ώρες 250), Ημέρες & ώρες

Διαβάστε περισσότερα

Μαρία Μητροσύλη.

Μαρία Μητροσύλη. Μαρία Μητροσύλη Αναπλ. Καθηγήτρια Παν/μιου Δυτικής Αττικής Πρόεδρος Ειδικής Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές mariamitrossili@gmail.com 1 Στη χώρα μας, το πέρασμα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΤΑΓΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΝΕ ΣΤΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΣΤΑ ΤΟΜΕΑΚΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ (Γ ΚΠΣ ΚΑΙ ΕΣΠΑ)

ΕΝΤΑΓΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΝΕ ΣΤΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΣΤΑ ΤΟΜΕΑΚΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ (Γ ΚΠΣ ΚΑΙ ΕΣΠΑ) ΕΝΤΑΓΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΝΕ ΣΤΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΣΤΑ ΤΟΜΕΑΚΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ (Γ ΚΠΣ ΚΑΙ ΕΣΠΑ) Στο πλαίσιο του Γ Κ.Π.Σ. (Προγραμματική περίοδος 2000-2006) 1. «Κατάρτιση Νοσηλευτών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωμένα Δίκτυα παροχής υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής φροντίδας στην ΠΦΥ"

Ολοκληρωμένα Δίκτυα παροχής υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής φροντίδας στην ΠΦΥ Ολοκληρωμένα Δίκτυα παροχής υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής φροντίδας στην ΠΦΥ" ΤΖΙΑΛΛΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Rn, PhD, MSc, NFESC Πρόεδρος Εθνικού Συμβουλίου Ανάπτυξης Νοσηλευτικής (ΕΣΑΝ), Μέλος Συντονιστικής Επιτροπής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΥΜΠΟΥΡΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ Συνεργάτης ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ ΤΜΗΜΑ Νοσηλευτικής ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ευρύτερο κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον Τομέας Υγείας Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας Τριτοβάθμια Περίθαλψη

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΣΥΠ

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΣΥΠ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ (ΠΕΣΥΠ) ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΣΥΠ ΜΑΘΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικά Προγράμματα Εξοικείωσης με την Αναπηρία

Εκπαιδευτικά Προγράμματα Εξοικείωσης με την Αναπηρία Εκπαιδευτικά Προγράμματα Εξοικείωσης με την Αναπηρία ΑΔΙΑΦΟΡΊΑ Ή ΚΟΙΝΩΝΙΚΉ ΣΥΝΕΊΔΗΣΗ; Η ΕΠΙΛΟΓΉ ΕΊΝΑΙ ΔΙΚΉ ΣΟΥ! 10% του πληθυσμού είναι άνθρωποι με αναπηρία κι όμως σπάνια τους συναντάμε. Γιατί; Ένα από

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΙΣ ΓΙΑ ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ

Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΙΣ ΓΙΑ ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΙΣ ΓΙΑ ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ Εθνικός σχεδιασμός και ενδυνάμωση των Υπηρεσιών Πρόληψης: α. Καταπολέμηση και προσπάθεια εξάλειψης των αιτιολογικών παραγόντων της αρρώστιας

Διαβάστε περισσότερα

Υγιής Γήρανση, Άνοια, Πρόληψη και Διαχείριση Δυσκολιών Μνήμης Έλενα Σάββα Εργοθεραπεύτρια

Υγιής Γήρανση, Άνοια, Πρόληψη και Διαχείριση Δυσκολιών Μνήμης Έλενα Σάββα Εργοθεραπεύτρια Έλενα Σάββα Εργοθεραπεύτρια Ο πληθυσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης γερνάει. Το 1950, 23 ηλικιωμένοι αντιστοιχούσαν σε 100 νέους, ενώ το 2050 προβλέπεται ότι 110 ηλικιωμένοι θα αντιστοιχούν σε 100 νέους. Η Τρίτη

Διαβάστε περισσότερα

Ημερίδα. Διαπολιτισμική Εκπαίδευση: εκπαιδευτική πολιτική, κοινωνία, σχολείο ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ

Ημερίδα. Διαπολιτισμική Εκπαίδευση: εκπαιδευτική πολιτική, κοινωνία, σχολείο ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ Έργο: Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο) Επιστημονική υπεύθυνη: Καθηγήτρια Ζωή Παπαναούμ Ημερίδα Διαπολιτισμική Εκπαίδευση: εκπαιδευτική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Νάκου Αλεξάνδρα Εισαγωγή στις Επιστήμες της Αγωγής Ο όρος ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ δημιουργεί μία αίσθηση ασάφειας αφού επιδέχεται πολλές εξηγήσεις. Υπάρχει συνεχής διάλογος και προβληματισμός ακόμα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΑΘΜΟΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΜΑΝΑΣ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥ ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗ ΠΡΟΛΗΨΗ

ΣΤΑΘΜΟΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΜΑΝΑΣ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥ ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗ ΠΡΟΛΗΨΗ ΣΤΑΘΜΟΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΜΑΝΑΣ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥ ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗ ΠΡΟΛΗΨΗ ΜΠΟΥΣΜΠΟΥΚΗ ΜΑΡΙΑ ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ - ΙΑΤΡΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΓΕΡΩΝΥΜΑΚΗ ΜΑΡΙΑ ΜΑΙΑ Σ.Π.Μ.Π.& Ε ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ Π.Ε.Δ.Υ. 3 Η ΥΠΕ ΙΣΤΟΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υγεία-Πρόνοια» 2000-2006

Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υγεία-Πρόνοια» 2000-2006 Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υγεία-Πρόνοια» 2000-2006 Σημαντικό όχημα του Υπουργείου και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για τη βελτίωση και την αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής φροντίδας Το Επιχειρησιακό

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση κρίσεων: Ψυχοκοινωνικές. Γεωργία Κιζιρίδου, Εξελικτική Σχολική Ψυχολόγος, MSc, Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων georgiakiz@yahoo.

Διαχείριση κρίσεων: Ψυχοκοινωνικές. Γεωργία Κιζιρίδου, Εξελικτική Σχολική Ψυχολόγος, MSc, Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων georgiakiz@yahoo. Διαχείριση κρίσεων: Ψυχοκοινωνικές Γεωργία Κιζιρίδου, Εξελικτική Σχολική Ψυχολόγος, MSc, Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων georgiakiz@yahoo.gr Διαχείριση κρίσεων: Ψυχο-κοινωνικές «Ακόμα και οι χώρες που είναι εξοπλισμένες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΙΑΤΡΟΥ ΣΤΑ ΚΑΠΗ ΔΗΜΟΥ ΛΕΒΑΔΕΩΝ

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΙΑΤΡΟΥ ΣΤΑ ΚΑΠΗ ΔΗΜΟΥ ΛΕΒΑΔΕΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ ΔΗΜΟΣ ΛΕΒΑΔΕΩΝ Δ/ΝΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Aρ. Μελέτης : 124/2015 C P V 8 5 1 2 1 0 0 0-3 (Υπηρεσίες παροχής ιατρικής παρακολούθησης μελών των

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ (MPA)

ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ (MPA) ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ (MPA) Γιατί στο Νεάπολις Επιλέγοντας το Πανεπιστήμιο Νεάπολις γίνεσαι μέλος μιας ζωντανής κοινότητας που αποτελείται από προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές και από ακαδημαϊκό προσωπικό

Διαβάστε περισσότερα

ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΑ ΠΕΠ 2007-2013

ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΑ ΠΕΠ 2007-2013 ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΑ ΠΕΠ 2007-2013 ΔΡΑΣΕΙΣ «ΚΟΡΜΟΥ», ΠΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Υποδομές Υγείας ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΕ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΥΓΕΙΑΣ & α. Ανάπτυξη Υποδομών στην πρωτοβάθμια Περίθαλψη Δημιουργία

Διαβάστε περισσότερα

Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια. Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος. του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό.

Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια. Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος. του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό. Δομές Ειδικής Αγωγής στην Δευτεροβάθμια 1 Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Ηγεσία: ο ρόλος του Διευθυντή μέσα από το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο Δρ. Αργύριος Θ. Αργυρίου Διευθυντής Εκπαίδευσης Περιφερειακής ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο ΤΖΙΝΕΒΗ ΜΥΡΤΩ - ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ ΦΑΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΕΣ Τ.Ε. Β & Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η καρδιακή ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Κωνσταντίνος Ασημακόπουλος Απαρτιωμένη Διδασκαλία 4 πραγματικότητες στη σύγχρονη Ψυχιατρική Η μείωση 40% των νοσηλευομένων σε άσυλα τα τελευταία

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ (Α & Β ΚΥΚΛΟΣ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ (Α & Β ΚΥΚΛΟΣ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ (Α & Β ΚΥΚΛΟΣ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ Γ. ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ (Α & Β ΚΥΚΛΟΣ) Ημ/νίες Διεξαγωγής: 16-17/11, 30/11, 01/12, 07 08/12, 2013, 11-12/01, 25-26/01, 01-02/02, 15-16/02,

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα

Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Αξιολόγηση του Εκπαιδευτικού Έργου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Διαδικασία Αυτοαξιολόγησης στη Σχολική Μονάδα Σχέδια Εκθέσεων

Διαβάστε περισσότερα

Mεταπτυχιακό Πρόγραμμα στην Εικαστική Ψυχοθεραπεία

Mεταπτυχιακό Πρόγραμμα στην Εικαστική Ψυχοθεραπεία Mεταπτυχιακό Πρόγραμμα στην Εικαστική Ψυχοθεραπεία Η Εικαστική Ψυχοθεραπεία δεν έχει περιορισμούς. Απευθύνεται σε μικρούς και μεγάλους. Δεν απαιτεί ταλέντο στην ζωγραφική. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε ανθρώπους

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ. Ακολουθούν περιγραφές των Σεμιναρίων που οργανώνονται:

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ. Ακολουθούν περιγραφές των Σεμιναρίων που οργανώνονται: ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ «Οικογένεια και Αυτισμός» «Επαγγελματικός Προσανατολισμός» «Μαθησιακές Δυσκολίες: Ανίχνευση, Σχεδιασμός, Παρέμβαση & Αποκατάσταση» «Μαθησιακές Δυσκολίες και Σχολικός Εκφοβισμός» «Εξερευνώντας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ Αίαντος 3, 15235 Βριλήσσια Τηλ. 210-8063665, 6129290, Fax 210-8062113, e-mail: info@ergastirio.eu Site: www.ergastirio.eu Εισαγωγικό Πρόγραμμα σε Βασικές Έννοιες

Διαβάστε περισσότερα

Άρθρο 39: Θέματα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Άρθρο 39: Θέματα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης Άρθρο 39: Θέματα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης 1. α) Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 11 του ν. 3848/2010 (Α 71) αντικαθίσταται ως εξής: «1. Ως σχολικοί σύμβουλοι επιλέγονται εκπαιδευτικοί

Διαβάστε περισσότερα

1 η ΕΠΕΡΩΤΗΣΗ προς τον κ. Περιφερειάρχη Ι.Ν.

1 η ΕΠΕΡΩΤΗΣΗ προς τον κ. Περιφερειάρχη Ι.Ν. 1 η ΕΠΕΡΩΤΗΣΗ προς τον κ. Περιφερειάρχη Ι.Ν. Η Περιφερειακή Αρχή έχει δεσμευθεί να κάνει ό,τι είναι δυνατόν ώστε να υλοποιηθεί το λαϊκό αίτημα για ένα νέο σχολικό συγκρότημα στην περιοχή της σεισμόπληκτης

Διαβάστε περισσότερα

Παραδείγματα Καλής Πρακτικής στην Προαγωγή της Ψυχικής Υγείας των εργαζομένων - ΑΝΙΜΑ αμκε -

Παραδείγματα Καλής Πρακτικής στην Προαγωγή της Ψυχικής Υγείας των εργαζομένων - ΑΝΙΜΑ αμκε - Παραδείγματα Καλής Πρακτικής στην Προαγωγή της Ψυχικής Υγείας των εργαζομένων - ΑΝΙΜΑ αμκε - Στοιχεία Επιχείρησης Οργανισμού Επιχείρηση/ Οργανισμός ΑΝΙΜΑ αμκε-μκο Εταιρεία Αρωγής Ψυχικής Υγείας & Κοινωνικής

Διαβάστε περισσότερα

Άρθρο 1. Άρθρο 2. Άρθρο 3. Άρθρο 4. Επίσημα κείμενα και διδακτικό υλικό. Ορισμός του παιδιού. Παιδί θεωρείται ένα άτομο κάτω των 18 ετών.

Άρθρο 1. Άρθρο 2. Άρθρο 3. Άρθρο 4. Επίσημα κείμενα και διδακτικό υλικό. Ορισμός του παιδιού. Παιδί θεωρείται ένα άτομο κάτω των 18 ετών. Ορισμός του παιδιού Παιδί θεωρείται ένα άτομο κάτω των 18 ετών. Άρθρο 1 Απαγόρευση διακρίσεων Κάθε παιδί πρέπει να αντιμετωπίζεται χωρίς διακρίσεις λόγω χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, άποψης, χώρας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΔΡΟΥΝ ΣΤΗ ΣΧΕΣΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΔΡΟΥΝ ΣΤΗ ΣΧΕΣΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΔΡΟΥΝ ΣΤΗ ΣΧΕΣΗ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ 1. Γονείς δημογραφικά στοιχεία, φύλο κοινωνικοοικονομικό επίπεδο ψυχολογικοί παράγοντες (συστολή, αρν. εμπειρίες, αδεξιότητα) προσδοκίες, στάσεις,

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: «Σεμινάριο για εκπαιδευτικούς από τον Σ.Σ.Ν. A Αθήνας»

ΘΕΜΑ: «Σεμινάριο για εκπαιδευτικούς από τον Σ.Σ.Ν. A Αθήνας» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ----- ΠΕΡΙΦ/ΚΗ Δ/ΝΣΗ Π. & Δ. ΕΚΠ/ΣΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ Δ/ΝΣΗ Β/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ Α' ΑΘΗΝΑΣ ----- ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΝΕΩΝ Αθήνα, 4-4-16 Αριθ. Πρωτ.:

Διαβάστε περισσότερα

Αειφόρα σχολεία και προαγωγή της Υγείας

Αειφόρα σχολεία και προαγωγή της Υγείας Αειφόρα σχολεία και προαγωγή της Υγείας Μαρία Δημοπούλου Υπεύθυνη Π.Ε Α Δ/νσης Π.Ε Αθηνών Συντονίστρια Τοπικού Δικτύου «Αειφόρα σχολεία Α Δ/νσης Π.Ε Αθηνών» ΤΟΠΙΚΟΥΔΙΚΤΥΟ ςχολειων AEΙΦΟΡΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΣΤΗΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ε.202-2: ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Ε.202-2: ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΩΔΙΚΟΣ: Ε.202-2 ΕΝΤΥΠΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΕΝΤΥΠΟ: ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΕΚΔΟΤΗΣ: ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΥ Ε.202-2: ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ A ΜΕΡΟΣ 1. ΓΕΝΙΚΑ ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Υ ΕΞΑΜΗΝΟ: Β ΜΑΘΗΜΑ:

Διαβάστε περισσότερα

Το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα

Το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα Το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα Δομή Το Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα διαρθρώνεται σε τρεις διαδοχικές βαθμίδες: την Πρωτοβάθμια, τη Δευτεροβάθμια και την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Η Εκπαίδευση στην Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

Υπεύθυνη Επιστημονικού Πεδίου Χρυσή Χατζηχρήστου

Υπεύθυνη Επιστημονικού Πεδίου Χρυσή Χατζηχρήστου «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21 ου αιώνα) Νέο Πρόγραμμα Σπουδών, Οριζόντια Πράξη» MIS: 295450 Υποέργο 1: «Εκπόνηση Προγραμμάτων Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και οδηγών για τον εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 2015

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 2015 Διήμερο Πρακτικό Επιμορφωτικό Σεμινάριο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ + ΔΕΠΥ & Συννοσηρότητα με Μαθησιακές

Διαβάστε περισσότερα

Πιστοποίηση στη Συστημική Οικογενειακή Θεραπεία (4ετές πρόγραμμα)

Πιστοποίηση στη Συστημική Οικογενειακή Θεραπεία (4ετές πρόγραμμα) Πιστοποίηση στη Συστημική Οικογενειακή Θεραπεία (4ετές πρόγραμμα) Ο ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ Το Κε.Συ.Θε.Σ. είναι το μοναδικό Κέντρο Εκπαίδευσης στη Βορειοδυτική Ελλάδα που οργανώνει τετραετές επαγγελματικό

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΣΥΠ

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΣΥΠ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ (ΠΕΣΥΠ) ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΕΚΠΟΝΗΣΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΣΥΠ ΜΑΘΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΠΥ & ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΜΕ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ Διάγνωση & Παρέμβαση

ΔΕΠΥ & ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΜΕ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ Διάγνωση & Παρέμβαση Επιμορφωτικό Πρόγραμμα ΙΩΑΝΝΙΝΑ ΔΕΠΥ & ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΜΕ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ Διάγνωση & Παρέμβαση Προσκεκλημένη Ομιλήτρια Ζηκοπούλου Όλγα Ψυχολόγος Υπ. Διδ. Πανεπιστημίου Μακεδονίας Πιστοποιημένο Κέντρο

Διαβάστε περισσότερα

πρίσμα της παραγωγικότητας Ολιστική προσέγγιση" Κρικέλλα Αλκινόη-Ιατρός Εργασίας Πετροχείλου Αικατερίνη-Κλινική Ψυχολόγος

πρίσμα της παραγωγικότητας Ολιστική προσέγγιση Κρικέλλα Αλκινόη-Ιατρός Εργασίας Πετροχείλου Αικατερίνη-Κλινική Ψυχολόγος "Η χρόνια νόσος μέσα από το πρίσμα της παραγωγικότητας Ολιστική προσέγγιση" Κρικέλλα Αλκινόη-Ιατρός Εργασίας Πετροχείλου Αικατερίνη-Κλινική Ψυχολόγος ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Η ιατρική ομάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ Π.Φ.Υ. ΜΕΣΩ ΤΩΝ Το.Μ.Υ. ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ Π.Φ.Υ. ΜΕΣΩ ΤΩΝ Το.Μ.Υ. ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ Π.Φ.Υ. ΜΕΣΩ ΤΩΝ Το.Μ.Υ. ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ Επί της εφαρµογής του νόµου 4486/2017 για την Πρωτοβάθµια Φροντίδα Υγείας (Π.Φ.Υ.),

Διαβάστε περισσότερα

Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Παιδεία Ομαδικο-Αναλυτικής Οικογενειακής Θεραπειας

Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Παιδεία Ομαδικο-Αναλυτικής Οικογενειακής Θεραπειας Oδηγός Σπουδών ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2016-17 Παιδεία Ομαδικο-Αναλυτικής Οικογενειακής Θεραπειας Επωνυμία και Βασική Περιγραφή Εκπαιδευτικού Προγράμματος Η ομαδικο-αναλυτική

Διαβάστε περισσότερα

Ποιο άτομο θεωρείται παιδί;

Ποιο άτομο θεωρείται παιδί; Ποιο άτομο θεωρείται παιδί; Παιδιά θεωρούνται όλα τα αγόρια και τα κορίτσια από 0 έως 18 ετών. Ποια είναι τα δικαιώματα του παιδιού; Σύμφωνα με την Σύμβαση για τα Δικαιώματα των παιδιών Απαγόρευση διακρίσεων

Διαβάστε περισσότερα

www.themegallery.com LOGO

www.themegallery.com LOGO www.themegallery.com LOGO 1 Δομή της παρουσίασης 1 Σκοπός και στόχοι των νέων ΠΣ 2 Επιλογή των περιεχομένων & Κατανομή της ύλης 3 Ο ρόλος μαθητή - εκπαιδευτικού 4 Η ΚΠΑ στο Δημοτικό & το Γυμνάσιο 5 Η Οικιακή

Διαβάστε περισσότερα

Σεξουαλική θυματοποίηση των παιδιών: Δράσεις ευαισθητοποίησης στην κοινότητα Τσουβέλας Γ., Αγαπητού Κ., Παπανικολάου, Π., Νικολαΐδης Γ.

Σεξουαλική θυματοποίηση των παιδιών: Δράσεις ευαισθητοποίησης στην κοινότητα Τσουβέλας Γ., Αγαπητού Κ., Παπανικολάου, Π., Νικολαΐδης Γ. Σεξουαλική θυματοποίηση των παιδιών: Δράσεις ευαισθητοποίησης στην κοινότητα Τσουβέλας Γ., Αγαπητού Κ., Παπανικολάου, Π., Νικολαΐδης Γ. europa.eu www.ygeia-pronoia.gr www.ich-mhsw.gr www.epanad.gov.gr

Διαβάστε περισσότερα