Η Παναγία του «Ἄξιόν ἐστι» -η εφέστια (προστάτιδα) εικόνα του Ναού μας- Της οποίας η εορτή τιμήθηκε μεγαλόπρεπα 10 προς 11 Ιουνίου με ιερά αγρυπνία.

Transcript

1 ÄÉÌÇÍÉÁÉÁ ÅÊÄÏÓÇ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ Η Παναγία του «Ἄξιόν ἐστι» -η εφέστια (προστάτιδα) εικόνα του Ναού μας- Της οποίας η εορτή τιμήθηκε μεγαλόπρεπα 10 προς 11 Ιουνίου με ιερά αγρυπνία. ΕΤΟΣ ΣΤ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013 ÔÅÕ ÏÓ 28

2 2 Διμηνιαία έκδοση ενημέρωσης και πνευματικής οικοδομής ΕΚΔΟΤΗΣ: Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης Τηλ Fax Facebook: Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως Σωτήρος Υπεύθυνος Σύνταξης: Αρχ/της Νικόλαος Παπαγεωργίου Συντακτική ομάδα: Θάλεια Κάτσιου Μαγδαληνή Ψάλτου Θεοπούλα Γκαϊντατζή Βενιζέλος Χατζηδημητρίου Γεωργία Τσιάρα ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ Επισκεφθείτε μας στο... Τεύχος 28

3 3 Η εικόνα της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος Η εικόνα της Μεταμόρφωσης του Κυρίου αποτελεί το κλειδί της ορθόδοξης θεολογίας για τη θέα του Θεού. Το φανερωμένο στους Αποστόλους φως ήταν η εκδήλωση της θείας λαμπρότητας, της άχρονης και άκτιστης δόξας, μια αναγνώριση των δύο φύσεων του Χριστού, της θεϊκής και της ανθρώπινης. Ταυτόχρονα ήταν μια «προτύπωσις», μια εικόνα της μεταμόρφωσης και θέωσης της ανθρώπινης φύσης, που χαρίζει το απολυτρωτικό έργο του Χριστού. Η Μεταμόρφωση του Χριστού στο όρος Θαβώρ είναι στην Καινή Διαθήκη κάτι αντίστοιχο με την αποκάλυψη του Θεού στο Μωυσή επάνω στο όρος Χωρήβ στην Παλαιά Διαθήκη. Ήδη απ τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες έχουμε ενδείξεις ότι γιορταζόταν η Μεταμόρφωση του Χριστού, ενώ από το τέλος του 6ου αιώνα θεσπίστηκε ο εορτασμός στις 6 Αυγούστου. Από την ίδια εποχή προέρχονται και τα πρώτα δείγματα της εικονογραφικής τέχνης. Στην εικόνα της Μεταμόρφωσης προβάλλεται μια θεαματική αντίθεση. Ο Χριστός παρουσιάζεται ακινητοποιημένος μέσα στην υπέροχη ειρήνη και θεία δόξα που απορρέει από Αυτόν και λούζει Τεύχος 28 με θείο μεγαλείο τις μορφές του Μωυσή και του Ηλία, οι οποίες κλίνουν προς τον Κύριο και συνθέτουν τον κόσμο του υπερπέραν. Χαμηλά ο κόσμος των ανθρώπων. Οι Απόστολοι μπροστά στην αποκάλυψη της μεγαλειώδους Θεότητας του Χριστού ανατρέπονται και γκρεμίζονται. Η σύνθεση είναι μοναδική, καθώς ανιστορεί το θαύμα της αποκαλυπτικής θεοφάνειας. Ο ευαγγελιστής Μάρκος περιγράφει τη σκηνή ως εξής: «καί μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν, καί τά ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο στίλβοντα, λευκά λίαν ὡς χιών, οἷα γναφεύς ἐπί γῆς οὐ δύναται οὕτω λευκᾶναι» (9:2-3). Ψηλά στο μέσο της εικόνας, πάνω στη μεσαία απ τις τρεις κορυφές του όρους Θαβώρ της Γαλιλαίας παρουσιάζεται ο Μεταμορφωμένος Χριστός. Με το ένα χέρι ευλογεί και με το άλλο κρατεί κλειστό ειλητάριο, όπου αναγράφεται ο Νόμος Του. Φοράει λευκό χιτώνα και ιμάτιο και είναι πλημμυρισμένος με φως μέσα στη μετέωρη Δόξα Του, αφού το φως είναι το πρώτο ιδίωμα του Θεού (Ψαλ. 27:1, Ησ. 60:19-20 και 42:6). Το άκτιστο φως αποδίδεται στην εικόνα μέσα από συμβολικά σχήματα και χρώματα, από τα

4 4 οποία περιβάλλεται ο Χριστός. Οι δύο ομόκεντροι κύκλοι συμβολίζουν την παρουσία των δύο άλλων προσώπων της Αγίας Τριάδος. Ο κύκλος είναι εικονογραφικά το τελειότερο σχήμα και συμβολίζει την αέναη διάρκεια, το θεϊκό. Ο Χριστός το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος κατά τη στιγμή της Μεταμόρφωσής Του περιβάλλεται από τα εξής τρία σύμβολα του φωτός: τις ακτίνες, το φωτοστέφανο γύρω απ το κεφάλι Του και τη λευκή ενδυμασία. Οι ακτίνες που σχηματίζουν ελλειψοειδές τετράγωνο εκφεύγουν απ το σώμα Του και υποδηλώνουν ότι είναι ο Ήλιος της δικαιοσύνης. Οι χρυσές γραμμές συμβολίζουν τη μετάδοση της θείας ζωής. Η λαμπρότητα που διακρίνει το Χριστό και τα «λευκά ὡς τό φῶς» (Ματθ. 17: 2) ενδύματά Του, που στίλβουν, αστράφτουν και αντανακλούν μαρμαρυγές θείου μεγαλείου, είναι αυτό που τονίζεται σε όλες τις περιγραφές των ευαγγελιστών. Το λευκό σαν σύμβολο του φωτός έχει την ιδιότητα να διαχέεται διασχίζοντας το χώρο αντιπροσωπεύει έτσι το άχρονο και δηλώνει την αθωότητα της ψυχής, την αγνότητα, την αγιότητα της ζωής, τη χαρά, την παρθενία, την πίστη, τη δόξα. Ο Χριστός εικονίζεται με σταυροφόρο φωτοστέφανο, που φέρει στις κεραίες του τα γράμματα «Ο Ω Ν» τα οποία σημαίνουν «ὁ ὑπάρχων, ὁ παρών». Υπενθυμίζει έτσι ότι Αυτός είναι η αυθεντική «εἰκόνα» του Πατέρα, ομοούσιος του Πατέρα, αφού ο Θεός, όταν αποκαλύπτεται στο Μωυσή στο όρος Χωρήβ, του λέει: «Ἐγώ εἰμι ο Ὤν» (Εξοδ. 3:14). Το σχήμα του σταυρού μέσα στο φωτοστέφανο υποδηλώνει την απολύτρωση μέσω του Σταυρού. Χάρη στη σταυρική θυσία του Χριστού επιτυγχάνεται η σωτηρία του ανθρώπου. Μέσα στη θεία Του Δόξα ο Χριστός ευλογεί έχοντας στραμμένο το πρόσωπο στον πιστό - θεατή, προς τον οποίο άλλωστε απευθύνεται. Η χειρονομία ευλογίας με τα δύο δάχτυλα υψωμένα (δείχτης και μεσαίο) και τα τρία άλλα ενωμένα κάνει αναφορά στις δύο φύσεις Του, τη θεϊκή και την ανθρώπινη, και στα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδος αντίστοιχα. Στην «τρίκορφη σύνθεση» ο Χριστός πλαισιώνεται από τις όρθιες μορφές του προφήτη Ηλία αριστερά και του Μωυσή, που κρατά τις πλάκες με το Νόμο του Θεού δεξιά. Αυτοί παρουσιάζονται ως τα πρότυπα των Αποστόλων, γιατί σ αυτούς επάνω σε βουνό είχε αποκαλυφθεί ο Θεός στον Ηλία στο όρος Κάρμηλος και στο Μωυσή στο όρος Σινά. Το βουνό είναι εξάλλου στη χριστιανική παράδοση ο τόπος, όπου συναντάται ο Τεύχος 28

5 5 ουρανός με τη γη, και η ανάβαση στο βουνό έχει μεταφορική έννοια, καθώς νοείται ως η ανάβαση στις βαθμίδες της αγιότητας. Ο Μωυσής και ο Ηλίας παρασταίνονται με στερεότερο και περισσότερο γήινο παράστημα απ ό,τι ο Σωτήρας και συμβολίζουν αντίστοιχα το Νόμο της Π. Διαθήκης και τους προφήτες επίσης συμβολίζουν ο Μωυσής τους νεκρούς και ο Ηλίας, που μετέστη στον ουρανό πάνω σε ένα πύρινο άρμα, τους ζωντανούς. Σε αντίθεση με τους δύο προφήτες, που εικονίζονται σε στάση υπόκλισης ενώπιον του Θεού, οι τρεις Απόστολοι κάτω από τα πόδια του Χριστού απεικονίζονται πεσμένοι μπρούμυτα. Έντρομοι από όσα συμβαίνουν, τυφλωμένοι από τη Θεοφάνεια αποδίδονται σε στάσεις έντονης κατάπληξης και διακατέχονται από μεγάλη ταραχή και αναστάτωση σύμφωνα με Τεύχος 28 τη μαρτυρία του Ματθαίου: «Καί ἀκούσαντες οἱ μαθηταί ἔπεσον ἐπί πρόσωπον αὐτῶν καί ἐφοβήθησαν σφόδρα» (17:6). Στην Αγία Γραφή έχουμε ακόμα ένα παράδειγμα, όπου ο άνθρωπος αδυνατεί να αντικρίσει τη θεϊκή παρουσία: Το πρόσωπο του Μωυσή μετά την κάθοδό του από το Σινά ακτνοβολούσε θείο φως, ώστε ο λαός των Ισραηλιτών δεν μπορούσε να τον αντικρίσει (Έξοδ. 34, 27-35). Οι απόστολοι Πέτρος, Ιάκω-

6 6 βος και Ιωάννης εκλέγονται για τη ζωντάνια τους ως «ἐπόπται γενηθέντες τῆς ἐκείνου μεγαλειότητος σύν αὐτῷ ὄντες ἐν τῷ ὄρει τῷ ἁγίῳ» (Β Πετρ. 1:16-18). Ο επιδέξιος τρόπος που αποδίδονται οι στάσεις των Αποστόλων με τις τρομαγμένες εκφράσεις τους δημιουργεί μια δραματική εντύπωση σε σύγκριση με την ήρεμη μεγαλοπρέπεια και «άχρονη» στάση των μορφών που απεικονίζονται στο πάνω μέρος της σκηνής. Αν η ακινησία εκφράζει την ειρήνη του Θεού και την αιώνια υπέρ-άνθρωπη ζωή, η κινητικότητα αντίθετα μαρτυρεί την ατέλεια της πνευματικής ζωής, την αμαρτωλή κατάσταση του ανθρώπου. Οι ύμνοι που ακούγονται στις 6 Αυγούστου, την ημέρα που γιορτάζεται η Μεταμόρφωση, τονίζουν ότι η θεϊκή δόξα φανερώνεται στους αποστόλους ανάλογα με τη δυνατότητα και το μέτρο δεκτικότητας του καθενός. Οι στάσεις τους συμβολίζουν τους διαφορετικούς τρόπους που οι άνθρωποι αντιδρούν μπροστά στη θεία αποκάλυψη. Έτσι ο Ιωάννης, ο μικρότερος απ αυτούς, στη μέση και ο Ιάκωβος δεξιά με το πράσινο ένδυμα πετιούνται στο έδαφος κρατώντας το πρόσωπό τους, μη μπορώντας να αντικρίσουν τη θεϊκή ακτινοβολία, ενώ ο Πέτρος αριστερά, ο μεγαλύτερος, κρατάει βέβαια με το αριστερό χέρι το πρόσωπό του, το έχει όμως στραμμένο προς τα επάνω. Σκοπός της Μεταμόρφωσης του Χριστού ήταν η αποκάλυψη στους αποστόλους της Τριαδικότητας τους ενός Θεού, της Θείας φύσης του Χριστού και η προαγγελία «τῆς Ἀναστάσεως». Όταν ο Πέτρος είδε το Χριστό σε πλήρη δόξα και τους δύο προφήτες να στέκουν πλάι Του, πρότεινε: «Ἐπιστάτα, καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι καί ποιήσωμεν σκηνάς τρεῖς, μίαν σοί καί μίαν Μωυσεῖ καί μίαν Ἠλίᾳ». Καθώς μιλούσε, «...ἐγένετο νεφέλη καί ἐπεσκίασεν αὐτούς... καί φωνή ἐγένετο ἐκ τῆς νεφέλης λέγουσα Οὗτός ἐστιν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός αὐτοῦ ἀκούετε» (Λουκ. 9:33-35). Αποκαλύπτεται έτσι ο Πατέρας «ἐν φωνῇ», ο Υιός «ἐν δόξῃ» και το Άγιο Πνεύμα «ἐν νεφέλῃ». Ο Πατήρ μαρτυρεί για τη θεία γενεαλογία του Ιησού, ώστε να καταλάβουν αργότερα οι μαθητές ότι το πάθος Του θα ήταν εκούσιο και ότι θα αποδεικνυόταν νικητής και κύριος του θανάτου. Το μήνυμα που εκπέμπει στους πιστούς η εικόνα είναι ότι αφού με το βάπτισμα έχουν γίνει μέτοχοι στο μυστήριο της Ανάστασης, που προεικονίζει η Μεταμόρφωση, καλούνται τώρα να μεταμορφώνονται ολοένα και περισσότερο με τη χάρη του Κυρίου (Β Κορινθ. 3:18). Τεύχος 28

7 7 ΑΠΟ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΤΑ ΒΑΦΤΙΣΤΙΚΑ ΜΑΣ ΟΝΟΜΑΤΑ (συνέχεια από το προηγούμενο) Αθηνά: Η Αθηνά, σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία, ήταν η θεά της σοφίας, της στρατηγικής και του πολέμου. Παλαιότεροι τύποι του ονόματος της θεάς ήταν οι τύποι Ἀθάνα και Ἀθήνη, το δε όνομα Ἀθηνᾶ, που τελικά επικράτησε, προέκυψε από το επίθετο Ἀθαναία, Αθηναία που συναιρέθηκε σε Ἀθηνάα>Ἀθηνᾶ. Στο έργο του Πλάτωνα «Κρατύλος» το όνομα Αθηνά ετυμολογείται από το Α- θεο-νόα ή Η-θεο-νόα, δηλαδή η νόηση του Θεού (Κρατυλ. 407b), αλλά η εξήγηση αυτή είναι πιθανότατα παρετυμολογική. Η επιστημονική βιβλιογραφία θεωρεί το θεωνύμιο προελληνικό, πελασγικό και άγνωστης σημασίας. Λάζαρος: Στη χριστιανική παράδοση το όνομα αυτό παραπέμπει κυρίως στον αδελφό της Μαρίας και της Μάρθας, τον οποίο ανέστησε ο Χριστός. Είναι εξελληνισμένος τύπος του ονόματος Ελεάζαρ που προέρχεται από το εβραϊκό όνομα El azar που σημαίνει ο Θεός έχει βοηθήσει. Μαρίνα : Το όνομα προέρχεται από το θηλυκό γένος (=marina) του λατινικού επιθέτου marinus (=θαλάσσιος) που ετυμολογείται από τη λέξη mare=θάλασσα. Θωμάς: Το όνομα έμεινε στη χριστιανική παράδοση από το γνωστό μαθητή του Ιησού Χριστού που ζήτησε να ψηλαφήσει τις πληγές Του Τεύχος 28 ώστε να πιστέψει στην ανάστασή Του. Το όνομα έχει αραμαϊκή προέλευση από το Te;oma= δίδυμος Σάββας: το όνομα συνδέεται με τη λέξη Σάββατο, που για τους Εβραίους ήταν η έβδομη μέρα της εβδομάδας, και ετυμολογείται από την εβραϊκή λέξη sabbat= ανάπαυση Λουκάς : ο γνωστότερος στη χριστιανική ιστορία Λουκάς είναι ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Το όνομα προέρχεται από το λατινικό Lucas= o καταγόμενος από τη Lucania που ήταν μια περιοχή στις δυτικές ακτές της Ιταλίας. Λεωνίδας: Το όνομα παραπέμπει στην αρχαία Σπάρτη. Γνωστός είναι ο Σπαρτιάτης Βασιλιάς Λεωνίδας Α ( ) που έπεσε στις Θερμοπύλες μαχόμενος εναντίον των Περσών και ηγούμενος τριακοσίων Σπαρτιατών και επτακοσίων Θεσπιέων. Πιθανόν το όνομα να προέρχεται από τη λέξη «λέων» =λιοντάρι και το επίθημα «- ίδης», οπότε το όνομα ίσως σημαίνει αυτός που μοιάζει με λιοντάρι. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, από την αρχαία ελληνική λέξη «λεώς»=λαός + «οίδα»=γνωρίζω, οπότε το όνομα σημαίνει αυτός που γνωρίζει(;) το λαό. Νικηφόρος: Το όνομα ετυμολογείται από τις λέξεις «νίκη»+ «φέρω» και σημαίνει εκείνος που πραγματοποιεί νίκες. Γράφει η Θεοπούλα Γκαϊντατζή, MA in Linguistics

8 μέν ά της, ὁμολ ζί ἐπιστρέφουν στ ἕνα μακρινό συγγενή τῆς γάμο αὐτό γεννιέται ὁ Ὠβήδ, π. Ἄγνωστος παραμένει ὁ συγγραφέας τ υ καί ἀβέβαιος ὁ χρόνος συγγραφῆς του. 8 ΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑ α) Ἡ φλεγόμενη βάτος Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος γράφει... Ὅταν ὁ Μωυσῆς ποίμαινε τά πρόβατα τοῦ πεθεροῦ του Ἰοθόρ στό ὄρος Χωρήβ, εἶδε ἕνα παράδοξο θέαμα. Τοῦ φανερώθηκε Ἄγγελος Κυρίου μέσα σέ φλόγες πού ἔβγαιναν ἀπό μιά βάτο, ἡ ὁποία φλεγόταν χωρίς ὅμως νά καίγεται. Ὅταν ὁ Μωυσῆς θέλησε νά πλησιάσει, ὁ Θεός τόν ἐμπόδισε καί τοῦ ζήτησε νά βγάλει τά ὑποδήματά του, γιατί ὁ τόπος ἦταν ἱερός. Κοινή πεποίθηση ὅλων τῶν Πατέρων εἶναι ὅτι ἐκεῖνος πού ἐμφανίστηκε στή βάτο, ἡ ὁποία φλεγόταν ἀλλά δέν καιγόταν, ἦταν ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ καί ὅτι ἡ βάτος προεικόνιζε τήν Παναγία, ἡ ὁποία, ἄν καί δέχτηκε μέσα της τό φοβερό πῦρ τῆς θεότητας, κατά τρόπο θαυμαστό καί ὑπερφυσικό δέν κάηκε. Στούς παλαιούς χρόνους τά θαυμαστά ἔργα τοῦ Θεοῦ τά ἔδειχναν ὁ Ἐνώχ, ὅταν ἀναλαμβανόταν ἀπό τή γῆ στόν οὐρανό ὁ Ἠλίας, ὅταν ἀναλαμβανόταν καί αὐτός στόν οὐρανό ὁ Νῶε, ὅταν διασωζόταν καί ταυτόχρονα διέσωζε... μέσα σέ μικρή ξύλινη κιβωτό ὁλόκληρο τόν κόσμο, γιά νά διακο- Ἀπό τήν ἁγιογράφηση τοῦ Ναοῦ μας. Ἀφιερωμένον εἰς τήν Παλαιάν Διαθήκην π.χ.) καί πιθανότατα Τό βιβλίο «Ρούθ Κριτής, ὁ Σαμουήλ. δακτικό. Κύριο πρόσ ΜΑΡΤΙΟΣ 2014τρισσα, πού παντρεύ 1 Σ Εὐδοκίας ὁσ., Μαρκέλλου & Ἀντωνίνης μ., Παρασκευᾶ Τραπεζουντίου μεταναστεύσει νεομ. στήν 2 Κ ΤΥΡΙΝΉΣ, Ἡσυχίου μ., Θεοδότου Κυρηνείας, Νικολάου Ἰουδαία. Πλανᾶ ὁσ. Ὅταν μένε 3 Δ ΚΑΘΑΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ, Εὐτροπίου, Κλεονίκου, Βασιλίσκου ἐπίσης πεθερά μαρτ. της, ὁ 4 Τ Γερασίμου ὁσ. Ἰορδανίτου, Παύλου & Ἰουλιανῆς μαρτ. της καί μαζί ἐπιστρ 5 Τ Μάρκου ὁσ. Ἀθηναίου, Γεωργίου νεομ. ἐκ Ραψάνης, Κόνωνος ὁσιομ. 6 Π Τῶν ἐν Ἀμορίῳ 42 Μαρτ., Μνήμη εὑρ. Τιμίου ντρεύεται Σταυροῦ ἕνα μακρι 7 Π Α ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ, Λαυρεντίου ὁσ. Μεγάρων, Ἐφραίμ, Βασιλέως, ἀπό Εὐγενίου τό κ.λπ. γάμο ἱερομ. αὐτό γ 8 Σ Θαῦμα Κολλύβων Ἁγ. Θεοδώρου, Θεοφυλάκτου Δαβίδ. Νικομηδείας Ἄγνωστος ὁσ. π 9 Κ Α ΝΉΣΤΕΙΩΝ ( Ὀρθοδοξίας), Τῶν Ἁγίων 40 Μαρτύρων ἐν Σεβαστείᾳ βλίου καί ἀβέβαιος ὁ 10 Δ Κοδράτου Κορίνθου, Ἀναστασίας τῆς Πατρικίας 11 Τ Σωφρονίου Ἱεροσολύμων, Θεοδώρας Ἄρτης 12 Τ Θεοφάνους ὁσίου ὁμολογητοῦ, Γρηγορίου Διαλόγου 13 Π Πουπλίου Ἀθηνῶν ἱερομ., Ἀνακ. λειψ. Νικηφόρου ΚΠόλεως 14 Π Β ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ, Βενεδίκτου ὁσ., Εὐσχήμονος ὁμολ. Λαμψάκου 15 Σ Ἀγαπίου καί τῶν σύν αὐτῷ μ., Ἀριστοβούλου Βρετανίας 16 Κ Β ΝΉΣΤΕΙΩΝ (Γρ. Παλαμᾶ), Σαβίνου, Ἰουλιανοῦ μ., Χριστοδούλου ὁσ. ἐν Πάτμῳ 17 Δ Ἀλεξίου ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ, Θεοστηρίκτου ὁσ. τοῦ ὁμολ. 18 Τ Κυρίλλου Ἱεροσολύμων, Τροφίμου μαρτ., Ἀνανίου ὁσ. 19 Τ Χρυσάνθου & Δαρείας μαρτύρων, Δημητρίου Τορναρᾶ νεομ. 20 Π Τῶν ἐν Μ. Ἁγ. Σάββα ἀναιρ. ὁσίων, Νικήτα ὁμολ., Ἀπολλωνιάδος 21 Π Γ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ, Θωμᾶ ΚΠόλεως, Ἰακώβου ὁσ. ὁμ., Μιχαήλ Εὐρυτάνος νεομ. 22 Σ Βασιλείου ἱερομ., Καλλινίκης μάρτ., Εὐθυμίου νεομ. ἐκ Δημητσάνης 23 Κ Γ ΝΉΣΤΕΙΩΝ (Σταυροπροσκυνήσεως), Νίκωνος & 199 μαθητῶν μ. 24 Δ Ἀρτέμονος Σελευκείας, Παρθενίου Γ ΚΠόλεως 25 Τ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ (Ἐθνική ἑορτή) 26 Τ Σύναξις Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ, Στεφάνου ὁμολογητοῦ 27 Π Ματρώνης τῆς ἐν Θεσσαλονίκῃ, Φιλητοῦ & Λυδίας μαρτ. 28 Π Δ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ, Ἱλαρίωνος νέου, Ἡρωδίωνος ἐκ τῶν Ο ἀπ. 29 Σ Μάρκου Ἀρεθουσίων, Κυρίλλου διακόνου & τῶν σύν αὐτοῖς μαρτ. 30 Κ Δ ΝΉΣΤΕΙΩΝ (Ἰωάν. Κλίμακος), Ἰωάννου ὁσ. τῆς Κλίμακος 31 Δ Ὑπατίου Γαγγρῶν, Ἀκακίου ὁμολ., Θεοφίλου Κρητός σμηθεῖ καί πάλι ἡ γῆ μέ εὐσεβέστερους κατοίκους ὁ Ἀβραάμ, ὅταν καλοῦνταν ἀπό τό Θεό καί ἀξιωνόταν νά ἀποκτήσει υἱό Βιβλία προφητικά: παρά τήν ἡλικία του πρός β) Μείζονες (μεγάλοι) Προφῆτες ἐπιβεβαίωση Οἱ Μείζονες Προφῆτες εἶναι τέσσερις: Ὁ Ἠσαΐας, ὁ Ἱερεμίας, ὁ Ἰεζεκιήλ καί ὁ Δανιήλ. Καί αὐτῶν τῆς ἐπαγγελίας ὅτι θά γίνει τῶν προφητῶν τά βιβλία ἔχουν τίτλο τό ὄνομά τους. γενάρχης Σέ αὐτή τήν ὁμάδα τῶν προφητικῶν βιβλίων περιλαμβάνονται καί τό βιβλίο τοῦ Βαρούχ, οἱ Θρῆνοι πολλῶν ἀπογόνων ὁ Ἰω- Τεύχος 28 Ἱερεμίου καί ἡ Ἐπιστολή Ἱερεμίου. σήφ, ὅταν πω- Ὁ Ἠσαΐας, μέ τό ὄνομα τοῦ ὁποίου τιτλοφορεῖται βιβλίο τῆς Π. Διαθήκης, ἔδρασε στήν Ἱερουσα- 17 Ἔκδοσις Ἱεροῦ Ναοῦ Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Ἔτος ΙΣΤ facebook:ιερός Ναός Μεταμορφώσεως Σωτήρος ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ

9 συγγραφέας εἶναι ὁ τελευταῖος» εἶναι ἑλκυστικό καί πολύ διωπο εἶναι ἡ Ρούθ, Β. μιά Βιβλία εἰδωλολάεται ἕναν Ἰουδαῖο, ὁ ὁποῖος εἶχε διδακτικά ἤ ποιητικά: πατρίδα της λόγω λιμοῦ Ψαλμοί στήν - Ἐκκλησιαστής ι χήρα, ἀφοσιώνεται στή χήρα μολογεῖ τήν πίστη Οἱ «Ψαλμοί» τῆς πεθερᾶς εἶναι ἱερά ποιήματα πού ἀναφέρονται Ἰουδαία. σέ μεγάλη Ἐκεῖ ποικιλία πα- θεμάτων: Ἐξυμνεῖται τό με- έφουν στήν νό συγγενή γαλεῖο τῆς πεθερᾶς καί ἡ δόξα της καί τοῦ Θεοῦ, διατυπώνονται ὑψηλές εννιέται ὁ διδασκαλίες Ὠβήδ, παππούς γιά τό τοῦ Θεό, τήν παρουσία Του στήν ἱστορία, συγγραφέας τό ἔλεος, τήν τοῦ ἀγάπη βι- Του ἀλλά καί τή δίκαιη κρί- αραμένει ὁ χρόνος συγγραφῆς ση Του, γιά του. τή ζωή καί τό θάνατο, τήν ἁγιότητα καί τήν ἁμαρτία, ἐκφράζεται ἕνα εὐρύτατο φάσμα ἀνθρώπινων συναισθημάτων, προπαντός ὅμως ἐκφράζεται ἡ προσδοκία τοῦ Μεσσία. Ἡ χριστιανική Ἐκκλησία ἀπό τήν ἡμέρα τῆς ἱδρύσεώς της καί ὕστερα χρησιμοποιεῖ τούς ψαλμούς στή Θεία Λειτουργία, στόν Ὄρθρο, σέ ὅλα τά Μυστήρια, σέ ὅλες τίς ἱερές τελετές προτάσσει 17 ἤ ἐντάσσει πάντοτε ψαλμούς, πτουν ὅλες τίς ἀνθρώπινες δραστηριότητες. Ἡ «Γένεσις» ἀρχίζει ἀπό τή δημιουργία τοῦ κόσμου, περιλαμβάνει τήν ἱστορία τῆς ἀρχαίας ἀνθρωπότητας, ἀναφέρεται στήν ἱστορία τῶν πατριαρχῶν τοῦ Ἰσραήλ σεκτικότερη μελέτη τοῦ ἔργου, τό ὁποῖο ἐ σα στά ὅρια τῆς εὐπρέπειας τόν ἁγνό ἔρωτα πείθει ὅτι στό βιβλίο χρησιμοποιοῦντα συμβολισμοί καί ἀλληγορίες, μέ τίς ὁποῖες ζεται ζωηρά ὁ στενός σύνδεσμος Θεοῦ - Ἰ πολύ περισσότερο ὁ ἱερότατος δεσμός Ἐκκλησίας. Ἄλλωστε σέ πολλά χωρία τ Διαθήκης ὁ Χριστός ὀνομάζεται Νυμφ Ἐκκλησία Νύμφη. Αὐτόν τό συμβολισμό θύτερο νόημα διέβλεψαν οἱ Πατέρες καί μ «πνευματικό ἤ θεῖο ἔρωτα», γιά πνευματι σχέση τοῦ Νυμφίου - Χριστοῦ καί τῆς ψυχῆς. Τό βιβλίο εἶναι ἔργο τοῦ Σολομώντ 9 Α. Βιβλία ἱστορικά: Ἡ Πεντάτευχος Γένεσις - Ἔξοδος Τά πέντε πρῶτα βιβλία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, δηλ. ἡ Γένεσις, ἡ Ἔξοδος, τό Λευϊτικόν, οἱ Ἀριθμοί καί τό Δευτερονόμιον, ἀποτελοῦν ἑνιαῖο ἔργο μέ τήν ὀνομασία Πεντάτευχος ἤ Νόμος. Τό συνέγραψε κυρίως ὁ Μωυσῆς περίπου τό 1290 μέ 1250 π.χ. ἐκτός ἀπό τούς τελευταίους στίχους τοῦ Δευτερονομίου, πού ἀναφέρονται στό θάνατό του καί πού κατά πᾶσα πιθανότητα τούς ἔγραψε ὁ Ἰησοῦς τοῦ Ναυῆ. Τό περιεχόμενό του δέν εἶναι ἀποκλειστικά νομικές διατάξεις, ὡστόσο διανθίζεται ἀπό τέτοιες, οἱ ὁποῖες καλύ- Ὅταν ὁ Ἀβραάμ ἦταν 99 χρονῶν, κάποια φορά καθόταν στήν πόρτα τῆς σκηνῆς του καί ξαφνικά εἶδε τρεῖς ἄντρες ἀπέναντί του ὄρθιους. Ἀμέσως ἔκανε βαθιά ὑπόκλιση σέ ἔνδειξη σεβασμοῦ καί τούς πρόσφερε μέ ἁπλοχεριά φιλοξενία. Ὁ ἕνας ἀπό αὐτούς, πού φαινόταν ξεχωριστός, εἶπε στόν Ἀβραάμ ὅτι τήν ἑπομένη χρονιά, πού θά ξανάρθει, ἡ γυναίκα του Σάρρα θά ἔχει παιδί. Ἡ Σάρρα ἀπό τή σκηνή μέσα τό ἄκουσε καί, ἐπειδή ἦταν 89 χρονῶν, γέλασε κρυφά ἀπό μέσα της. Ὁ ξένος ὅμως, πού ὁ Ἀβραάμ τόν ὀνομάζει Κύριο, ἔλεγξε τόν Ἀβραάμ γιά τή συμπεριφορά τῆς γυναίκας του. Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία διεῖδε στήν ἐμφάνιση τῶν τριῶν αὐτῶν ξένων τήν ἐμφάνιση τῶν τριῶν προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος. Γι αὐτό καί στήν ὀρθόδοξη ἁγιογραφία ἡ Ἁγία Τριάς εἰκονίζεται μέ τή φιλοξενία του Ἀβραάμ, ἐνῶ στή ρωμαιοοκαθολική ὁ Πατήρ εἰκονίζεται μέ λευκά μαλλιά καί γένια, στά δεξιά Του κάθεται ὁ Υἱός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα εἰκονίζεται σάν περιστερά. 74 ε) Ἡ φιλοξενία τοῦ Ἀβραάμ Ἀπό τήν ἁγιογράφηση τοῦ Ναοῦ μας. Τηλέφωνα καί διευθύνσεισ Πανοσιολ. Ἀρχιμ. Σεραφείμ Ζώγκας Δ. Μητροπούλου 13, Θεσ/νίκη Τηλ. οἰκίας: arch.serafeim@yahoo.gr Πανοσιολ. Ἀρχιμ. Νικόλαος Παπαγεωργίου Ψαρρών 9Β, Θεσ/νίκη Τηλ. οἰκίας: Κινητό: arch.Nikolaos@yahoo.gr Αἰδεσ. Πρωτοπρ. Χρῖστος Καζανᾶς Λογοθέτου 27, Ν. Ἐπιβάτες Θεσ/νίκης Τηλ. οἰκίας: ΙΕΡΕΩΝ ρους μέ τά ἄλλα θεόπνευστα βιβλία τ Γραφῆς. Δέν χρησιμοποιεῖται ὅμως κατά τ ξη λατρεία ἐξαιτίας ἴσως τοῦ ἐπιφανειακο σμοῦ του καί τῆς τολμηρῆς του ἔκφρασης ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ Π Ἡ Πρόοδος τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, τῶν 7 παίδων Μακκαβαίων 2 Σ Ἀνακ. λειψ. Ἁγ. Στεφάνου, Θεοδώρου νεομ. Δαρδανελλίων 3 Κ Ή ΜΑΤΘΑΙΟΥ, Δαλματίου, Φαύστου & Ἰσαακίου ὁσ., Θεοδώρας τῆς ἐν Θεσ/νίκῃ 4 Δ Τῶν ἐν Ἐφέσῳ 7 παίδων, Εὐδοκίας ὁσίας 5 Τ Εὐσιγνίου μ., Εὐγενίου ὁσ. τοῦ Αἰτωλοῦ, Νόννης μητρ. Γρ. Θεολόγου 6 Τ Ή ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΙΣ ΤΟΥ ΣΩΤΉΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ 7 Π Δομετίου ὁσιομ., Νικάνορος ὁσ. θαυμ., Θεοδοσίου ὁσ. ἰαματικοῦ 8 Π Τεύχος Αἰμιλιανοῦ 28 Κυζίκου, Μύρωνος Κρήτης, Τριανταφύλλου Ζαγορᾶς 9 Σ Ματθίου ἀποστ., Ἁγίων 10 μαρτύρων ἐν τῇ Χαλκῇ Πύλῃ 10 Κ Θ ΜΑΤΘΑΙΟΥ, Λαυρεντίου ἀρχιδιακόνου, Ξύστου πάπα Ρώμης τοῦ ἐξ Ἀθηνῶν 11 Δ Εὔπλου διακ. μεγαλομ., Νήφωνος ΚΠόλεως 78 Αἰδεσ. Πρωτοπρ. Εὐστάθιος Καλπακίδης Σόλωνος 9 Πυλαία, Θεσ/νίκη Τηλ. οἰκίας: Κινητό: ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ Δελφών - Μιαούλη, Θεσ/νίκη Τηλ.: , Fax: facebook:ιερός Ναός Μεταμορφώσεως Σωτήρος (ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΓΑΠΗΣ) α) Ἀλεξ. Φλέμιγκ 5 β) Ἐδμ. Ροστ Θεσ/νίκη Τηλ.: Τη ΦΙΛΟΠΤΩΧΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ

10 10...Ἴσθι ὑγιής... ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΛΙΑΚΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ Η υπεριώδης ηλιακή ακτινοβολία περιλαμβάνει τις ακτίνες Α (UVA) και Β (UVΒ). Και τα δύο είδη ακτινοβολίας μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στο δέρμα και σε άλλους ιστούς του σώματος. Βραχυπρόθεσμα η ηλιακή ακτινοβολία προκαλεί ηλιακά εγκαύματα, φωτοευαισθησία στο δέρμα λόγω αλληλεπίδρασης με διάφορα φάρμακα ή καλλυντικά και θερμική εξάντληση (ηλίαση). Η έκθεση στον ήλιο μπορεί βραχυπρόθεσμα να προκαλέσει επίσης κερατίτιδα των οφθαλμών. Μακροπρόθεσμα η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο μπορεί να προκαλέσει γήρανση του δέρματος, καταρράκτη στα μάτια και καρκίνο του δέρματος. Ιδιαίτερα ευάλωτοι στην ηλιακή ακτινοβολία είναι οι άνθρωποι με ανοιχτόχρωμο δέρμα και τα μικρά παιδιά. Η ένταση της ακτινοβολίας είναι μεγαλύτερη το μεσημέρι, για διάρκεια περίπου 4 ωρών. Η υπεριώδης ηλιακή ακτινοβολία μπορεί επίσης να διεισδύσει σε νερό σε βάθος 1m ή και περισσότερο. Γι αυτό προστασία χρειάζεται και κατά την κολύμβηση. Η υπεριώδης ηλιακή ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει καταστολή στο ανοσοποιητικό σύστημα αυξάνοντας τις πιθανότητες για ανάπτυξη λοιμώξεων ενώ παράλληλα μπορεί να ελαττώσει την αποτελεσματικότητα ορισμένων εμβολίων. Συνιστάται: 1. αποφυγή έκθεσης στον ήλιο, ιδιαίτερα τις μεσημεριανές ώρες 12-4μμ 2. αποφυγή έκθεσης στον ήλιο χωρίς προφυλάξεις (αντηλιακές κρέμες). Υπάρχουν πληθώρα αντηλιακών σκευασμάτων στο εμπόριο αλλά σύμφωνα με την Αμερικάνικη Εταιρία Δερματολογίας θα πρέπει να είναι με δείκτη προστασίας ιδιαίτερα αν ο ταξιδιώτης παίρνει κάποια φάρμακα, όπως: 4. αντιβιοτικά που περιέχουν τετρακυκλίνη, αντισταμινικά,αντισυλληπτικά που περιέχουν οιστρογόνο 5. μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, ηρεμιστικά ή σκευάσματα για τη ναυτία 6. φάρμακα για το διαβήτη 7. ή αν εφαρμόζει τοπικά στο δέρμα αρώματα ή σκευάσματα που περιέχουν έλαια περγαμόντου, κίτρου ή άλλων εσπεριδοειδών (περιέχονται και σε ορισμένα φυτικά εντομοαπωθητικά) 8. όταν οι ταξιδιώτες δεν είναι στην παραλία, κάλυψη του σώματος με ανοιχτόχρωμα ρούχα, με μακριά μανίκια και μακριά παντελόνια, τα οποία θεωρείται ότι προστατεύουν περισσότερο ακόμα και από τα καλύτερα αντηλιακά 9. επάλειψη αντηλιακών (που προστατεύουν και από τις δύο κατηγορίες της ηλιακής ακτινοβολίας - UVA, UVB) με δείκτη προστασίας άνω του 15 στα σημεία που δεν καλύπτονται από ρούχα 10. προστασία των ματιών με καλής ποιότητας γυαλιά ηλίου με ειδικά προστατευτικά φίλτρα και για τα δυο είδη ακτινοβολίας 11. κάλυψη του κεφαλιού με πλατύγυ- Τεύχος 28

11 11 ρο καπέλο Σε περίπτωση ηλιακού εγκαύματος πρέπει να εφαρμόζονται κομπρέσες με παγωμένο νερό ή η περιοχή του εγκαύματος να βρεθεί για αρκετή ώρα κάτω από τρεχούμενο νερό. Στη συνέχεια το δέρμα πρέπει να στεγνώνεται με απαλή πετσέτα και να εφαρμόζεται άφθονη ενυδατική κρέμα. Η χορήγηση αναλγητικών όπως η ασπιρίνη ή η ιβουπρουφένη προσφέρουν ανακούφιση. Σε βαρύτερα εγκαύματα χρειάζεται ενδονοσοκομειακή υποστήριξη Η ζέστη σε συνδυασμό με την υγρασία μπορεί να προκαλέσει ερεθισμούς του δέρματος ή να αποτελέσει προδιαθεσικό παράγοντα για λοιμώξεις. Στις ομάδες υψηλού κινδύνου ανήκουν: Ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα και προβλήματα του γαστρεντερικού, ψυχικά ασθενείς, βρέφη, παιδιά και άτομα άνω των 65 ετών. Η επίπονη δραστηριότητα κάτω από συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας και υγρασίας μπορεί να οδηγήσει σε θερμική εξάντληση ή και θερμοπληξία. Η θερμική εξάντληση χαρακτηρίζεται από μεγάλη αύξηση της σωματικής θερμοκρασίας, μέχρι και 42ο C, με άφθονη εφίδρωση και ξηρότητα του δέρματος. Ο πάσχων εμφανίζει ταχύπνοια, αδυναμία, ιλίγγους, πονοκέφαλο, δύσπνοια, κυάνωση, εμετούς, σπασμούς, θόλωση διάνοιας και κρίσης, παραλήρημα, κώμα. ΠΡΟΛΗΨΗ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΕΞΑΝΤΛΗΣΗΣ Εφαρμογή βαμβακερού ή ανοιχτόχρωμου ρουχισμού που να καλύπτει το δέρμα όσο το δυνατό περισσότερο. Τα ρούχα πρέπει να είναι άνετα και χαλαρά και η χρήση καπέλου με μεγάλο γείσο κρίνεται απαραίτητη. Χρήση αντηλιακής κρέμας με υψηλό δείκτη προστασίας σε καθημερινή βάση. Το αντηλιακό θα πρέπει να παρέχει προστασία από την ακτινοβολία UVA και UVB. Εάν το αντηλιακό πρόκειται να χρησιμοποιηθεί σε παιδί δεν θα πρέπει να περιέχει το συστατικό Paba γιατί ενδέχεται να προκαλέσει εξάνθημα ή άλλα προβλήματα. Αποφυγή παραμονής σε εξωτερικούς χώρους μεταξύ 11-4 μ.μ όπου η ηλιακή ακτινοβολία είναι εντονότερη. Προσοχή όσον αφορά την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία σε άτομα που λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή. Κάποια φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν φωτοευαισθησία και συνεπώς να αυξήσουν την πιθανότητα εγκαυμάτων. Η υπέρυθρη ακτινοβολία αυξάνει τον κίνδυνο για καταρράκτη. Όταν το ηλιακό φως είναι έντονο, όπως σε παραλίες και πίστες σκι, η χρήση γυαλιών που εμποδίζουν το 92-97% του ορατού φωτός είναι απαραίτητη. Αυξημένη πρόσληψη υγρών. Μείωση της πρόσληψης αλκοόλ και αύξηση της πρόσληψης άλλων ποτών. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ Ν. ΧΑΤΖΗΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΙΔ/ΝΟΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ Γ.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Τεύχος 28

12 12 ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ... παίζει Το κρυπτόλεξο των ζώων Βρες τις διαφορές Τεύχος 28

13 13 Ενορία εν δράσει Ο μήνας Ιούνιος χάρισε στην ενορία μας πολλές ευλογίες. Την 1 η Ιουνίου, ημέρα Σάββατο πραγματοποιήθηκε η ημερήσια εκδρομή στα μέρη της Ιεράς Μητροπόλεως Σιδηροκάστρου. Στο χωριό Κερκίνη, σε μια υπέροχη εξοχική τοποθεσία έγιναν τα εγκαίνια ενός ανακαινισμένου ναού, παρουσία του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Σιδηροκάστρου κ. Μακαρίου. Η ονομασία του Ναού; Μεταμόρφωση του Σωτήρος! Μετά το πέρας της τελετής των Εγκαινίων προσφέρθηκε γεύμα σε όλους τους παρευρισκομένους. Ακολούθως, οι εκδρομείς με τον πατέρα Νικόλαο επισκέφθηκαν τις μονές: Παναγία Γουμερά (ποντιακό μοναστήρι) στη Μακρινίτσα Σερρών, την Τιμίου Προδρόμου Ακριτοχωρίου και τη μονή Κηρύκου και Ιουλίτης στο Σιδηρόκαστρο, όπου και τελέστηκε η Παράκληση της Θεοτόκου. Δευτέρα 10 προς Τρίτη 11 Ιουνίου τελέστηκε η αγρυπνία προς τιμή της εικόνας ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙΝ, πιστό αντίγραφο της οποίας ευλογεί και κοσμεί το Ναό μας. Η κατανυκτική ατμόσφαιρα, οι ψαλμωδίες, η συμμετοχή κλήρου και λαού θα Τεύχος 28 μείνουν για πάντα στη μνήμη των ενοριτών. Οι γιορτές της Ανάληψης, της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος τελέστηκαν με μεγαλοπρέπεια, παρουσία πολλών πιστών. Το Σάββατο 22 Ιουνίου ήταν Ψυχοσάββατο όπυ τελέσθηκαν τρισάγια «υπέρ αναπαύσεως των κεκοιμημένων». Με το τέλος του Ιουνίου έκλεισε και η «Κοινωνία της Αγάπης». Θα ξαναλειτουργήσει την 1 η Σεπτεμβρίου. Ενώ ο μήνας Ιούλιος πρόσφερε στους πιστούς πολλές θείες Λειτουργίες προς τιμή των εορταζόντων Αγίων. Τελείωσαν και τα έργα της ανάπλασης του αύλιου χώρου του Ναού. Η διάνοιξη αυτή έχει σκοπό την καλύτερη συμμετοχή του κόσμου στις γιορτινές ακολουθίες, καθώς και να έχουν τα παιδιά περισσότερο χώρο. Επίσης τελέσθηκε την Παρασκευή 19 του μηνός ο αγιασμός του νέου χώρο φιλοξενίας των ανθρώπων γονέων των οποίων τα παιδιά νοσηλεύονται στο Ιπποκράτειο νοσοκομείο και δεν έχουν χώρο διαμονής στη Θεσσαλονίκη αφού προέρχονται από άλλες πόλεις. Γεωργία Τσιάρα

14 14 Μια φορά κι έναν καιρό... Εκεί, φωλιάζουν τα όνειρα, οι ελπίδες, οι επιθυμίες και οι παιδικές αναμνήσεις. Διηγήσεις μοναδικές, ιστορίες φανταστικές και ονειρεμένες σαρκώνονται στα παιδικά μάτια, όπου το θαυμαστό και το μαγικό μοιάζουν ζωντανή πραγματικότητα, ο λόγος για τα παραμύθια. Το παραμύθι αποτελεί ένα από τα πρώτα είδη αφηγηματικής λογοτεχνίας. Πιο συγκεκριμένα και υπό την ακριβή έννοια του, είναι μια σύντομη φανταστική διήγηση, κατά κανόνα διασκεδαστική που ενσωματώνει το έθος, ηθικό δίδαγμα το οποίο μπορεί να εκφραστεί ρητά στο τέλος του ως αξιωματική αρχή. Προσωποποιεί και εξατομικεύει διαφορετικά στοιχεία πέρα από τη λογική του χώρου και του χρόνου και επεκτείνεται αδιάκριτα από τον οργανικό στον ανόργανο κόσμο, από τον άνθρωπο και τα ζώα, στα δέντρα, τα λουλούδια, τις πέτρες, τα ρεύματα και τους ανέμους. Φαινόμενο πανανθρώπινο αποτελεί το παραμύθι, κάθε κοινωνία από την πιο πρωτόγονη έως την πλέον αναπτυγμένη απαρτίζεται από τις δικές της μοναδικές φανταστικές ιστορίες, γεμάτες περιπέτειες, συμβολισμούς και ηθικά διδάγματα. Μπορούν να μεταφέρουν απόκρυφα και συνήθως αόρατα ιδεολογίες, συστήματα, κοινωνικές νόρμες και παραδοχές που λειτουργούν σε μια κοινωνία. Κοινωνικές αντιλήψεις, στάσεις, συμπεριφορές, αξίες και ιδανικά, θρησκευτικές και μεταφυσικές απόψεις, καθώς και στάσεις του ανθρώπου πάνω σε θέματα ευρύτερου κοινωνικού χώρου και προβλήματα της σύγχρονης ζωής μεταλαμπαδεύονται μέσω των παραμυθιών. Ως τέχνη λόγου άγγιζαν και αγγίζουν την παιδική ψυχή και συντελούν πέρα από την αισθητική καλλιέργεια και στην γενικότερη αγωγή και κοινωνικοποίηση του παιδιού. Τα παραμύθια επιδρούν θετικά στην πνευματική και διανοητική ανάπτυξη του παιδιού. Το βοηθούν να αναπτύξει τον χαρακτήρα του, να αφυπνίσει κοιμισμένες δυνάμεις του, να εκφράσει τα συναισθήματα που δυσκολεύεται, να επιλύσει τις εσωτερικές του συγκρούσεις, να ανακαλύψει τον εαυτό του, Τεύχος 28

15 15 Τεύχος 28 να ανεξαρτητοποιηθεί και να ολοκληρώσει την προσωπικότητα του, καθώς λειτουργούν βάσει των προβολικών μηχανισμών του ανθρώπινου ψυχισμού. Προσφέρουν υλικό με το οποίο το παιδί μπορεί να σχετιστεί με τον εκάστοτε ήρωα, όμορφο, άσχημο, πλούσιο, φτωχό και να φανταστεί ο, τι θέλει σε σχέση με αυτήν την ταύτιση, χωρίς να απειλείται από το εξωτερικό περιβάλλον. Κατά αυτόν τον τρόπο, βοηθούν το παιδί να εκφράσει και να διαχειριστεί ασυνείδητα κομμάτια του ψυχισμού του προβάλλοντας σε μια ιστορία στοιχεία από τη δική του ζωή και τον εσωτερικό του κόσμο. Ο τρόπος που αφηγείται κανείς ένα παραμύθι (παραστατικότητα, εκφραστικά μέσα, η γλώσσα, το ύφος, ο τόνος της φωνής, η παρουσίαση εικόνων, το μέγεθος της ιστορίας) επιδρά σημαντικά στο πως το παιδί θα το χρησιμοποιήσει για να χτίσει τον ψυχισμό του και θα εμπλουτίσει τον εσωτερικό του κόσμο, θα ταυτιστεί με αυτό και θα εκφράσει τα συναισθήματα του και στο πως θα αλληλεπιδράσει και θα συνδεθεί με τον αφηγητή, συνήθως γονέα. Επιτελείται μια προετοιμασία για τα ποικίλα προβλήματα της ζωής, όπως το πέρασμα από την παιδικότητα στην ωριμότητα και από την αθωότητα στην εμπειρία, υπαγορεύοντας λύσεις στο παιδί μέσα από τον πιο ανώδυνο, ευχάριστο και φυσικό τρόπο. Φανταστικές διηγήσεις που τονώνουν το αυτοσυναίσθημα του παιδιού και επιδρούν παρηγορητικά, γεμίζοντας το με αισιοδοξία. Αξιοπρόσεκτη είναι η αναφορά στην θεραπευτική χρήση των παραμυθιών. Η ψυχοθεραπευτική χρήση του παραμυθιού άρχισε από τον S. Freud, τον C. Jung και τους σύγχρονους τους. Κάποιες από τις θεραπείες που χρησιμοποιούν τα παραμύθια ως θεραπευτικά μέσα, είναι η δραματοθεραπεία, η παιγνιοθεραπεία, η μέθοδο της βιωματικής επικοινωνίας και η εκφραστική θεραπεία, οι οποίες έχουν στόχο την ανάπτυξη της υγιούς πλευράς του παιδιού, τη διδαχή νέων τρόπων διαπραγμάτευσης και αντιμετώπισης των καταστάσεων της ζωής του. Οι εκάστοτε τρομακτικές εμπειρίες επαναβιώνονται και αντιμετωπίζονται με τρόπο συμβολικό σε ένα ασφαλές πλαίσιο το οποίο επιτρέπει στο παιδί να αναπτυχθεί και να διορθώσει τις αδυναμίες του. Το παραμύθι λοιπόν, αποτελεί μέσο προβολής, κατανόησης και εξοικείωσης με τις δυσάρεστες πλευρές μια σοβαρής παιδικής ασθένειας. Η διαδρομή του ήρωα ενός παραμυθιού έχει πολλά κοινά με το τελετουργικό της διαδικασίας της ψυχοθεραπείας. Τόσο το παιδί όσο και ο ήρωας έχουν υποστεί συνήθως κάποιες δυσκολίες, οι οποίες διαφαίνονται μέσω του παραμυθιού, το οποίο μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο για μια περεταίρω αναζήτηση λύσεων. «Πόσο παραμυθία και παρηγοριά είναι το παραμύθι! Είναι ο κόσμος της ελευθερίας μέσα σε μια ζωή αναγκαιότητας. Είναι η νίκη του αδύνατου που για λίγο ανατρέπει τον χρόνο, την φθορά και την προγραμματισμένη μας τελική ήττα.» και έζησαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα! ΘΑΛΕΙΑ ΚΑΤΣΙΟΥ Ψυχολόγος

16 Η ενορία μας απέκτησε «φιλοξενείο», όπου συνοδοί, των ασθενών του Ιπποκρατείου Νοσοκομείουπου προσέρχονται από μακριά για πολύμηνη νοσηλεία, θα μπορούν να βρουν ένα κατάλυμα, ώστε να ξαποστάσουν, για να συνεχίσουν τον αγώνα της δοκιμασίας.