Γνωριμία με τα ζώα του Πάρνωνα

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Γνωριμία με τα ζώα του Πάρνωνα"

Transcript

1 Γνωριμία με τα ζώα του Πάρνωνα Canis aureus Lucanus cervus Alcedo atthis Lacerta trilineata

2 Περιεχόμενα Βίδρα... 4 Τυτώ... 5 Λαφιάτης... 6 Βουβόκυκνος... 7 Ζαχαριάς Αλμυρής... 8 Χρυσαετός... 9 Ελαφοκάνθαρος Μπούφος Γιγάντια νυχτοπεταλούδα-παγώνι Αλκυόνα Μεγάλος νυκτοβάτης Κρασπεδοχελώνα Πορφυροτσικνιάς Δενδρομυωξός Τσακάλι Τρανόσαυρα Φωτογραφίες φυλλαδίου Αρχείο Φορέα Διαχείρισης όρους Πάρνωνα & υγροτόπου Μουστού Γαστεράτος Ι. Καλπουτζάκης Ελ. Μπεριάτος Γ. Μπουρδάκης Ε. Τρυφωνόπουλος Γ. Biopix Dijk P. Jagodnik A. Krofel M. Copyright 2015 Φορέας Διαχείρισης όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του παρόντος έργου στο σύνολό του ή τμημάτων του με οποιονδήποτε τρόπο, καθώς και η μετάφραση ή διασκευή του ή εκμετάλλευσή του με οποιονδήποτε τρόπο αναπαραγωγής έργου λόγου ή τέχνης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2121/1993 και της Διεθνούς Σύμβασης της Βέρνης-Παρισιού, που κυρώθηκε με τον ν. 100/1975. Επίσης απαγορεύεται η αναπαραγωγή της στοιχειοθεσίας, της σελιδοποίησης, του εξωφύλλου και γενικότερα όλης της αισθητικής εμφάνισης του βιβλίου, με φωτοτυπικές, ηλεκτρονικές ή οποιεσδήποτε άλλες μεθόδους.

3 H ευρύτερη περιοχή του όρους Πάρνωνα φιλοξενεί μεγάλο αριθμό ζώων, θηλαστικών, ερπετών, αμφιβίων, πτηνών, ψαριών, αλλά και ασπονδύλων. Υπάρχουν πολλά είδη σημαντικά γιατί είναι σπάνια, κινδυνεύοντα ή ενδημικά, όπως Φαράγγι Λούλουγκα Φωτό: P. Dijk

4 Βίδρα (Lutra lutra) Είναι ένα αμφίβιο σαρκοφάγο θηλαστικό, με κυρίως νυχτόβιες συνήθειες. Απαντά σε βιότοπους που περιλαμβάνουν ποτάμια, ρυάκια, λίμνες, εκβολές ποταμών, λιμνοθάλασσες, αρδευόμενες εκτάσεις, ακόμα και αποστραγγιστικά κανάλια και τάφρους. Ο τρόπος ζωής της βίδρας απαιτεί υγιή υγροτοπικά ενδιαιτήματα. Έχει καταγραφεί σε υγροτόπους σε όλη την Ελλάδα, με τους πληθυσμούς της να παρουσιάζουν πτωτική τάση, φυσικό επακόλουθο της καταστροφής των κατάλληλων ενδιαιτημάτων, όσο και της υποβάθμισης της ποιότητας των υδάτων. Σε διεθνές επίπεδο χαρακτηρίζεται ως «Σχεδόν απειλούμενο», ενώ στην Ελλάδα ως «Κινδυνεύον». Αποτελεί είδος προτεραιότητας για προστασία από την ΕΕ, ενώ προστατεύεται και από πλήθος άλλων διεθνών, ευρωπαϊκών συμβάσεων και συνθηκών, αλλά και την εθνική νομοθεσία. Ο οικολογικός ρόλος της βίδρας είναι σημαντικότατος, καθώς αποτελεί τον μεγαλύτερο αμφίβιο θηρευτή του υγροτόπου Μουστού και γι αυτό οφείλουμε να την προστατεύουμε, έτσι ώστε να τον «κοσμεί» και στις επόμενες γενιές. Η βίδρα τρέφεται κυρίως με ψάρια, αλλά και με ζώα, όπως καβούρια, βατράχια, νερόφιδα, μικρά θηλαστικά και πτηνά. Φωτό: Biopix.dk Φωτό: Biopix.dk Φωτό: Biopix.dk 4

5 Φωτό: Ι. Γαστεράτος Η τυτώ ονομάζεται και ανθρωποπούλι εξ αιτίας του χαρακτηριστικού χρωματικού προτύπου του κεφαλιού της! Τυτώ (Tyto alba) Η πρώτη λέξη του επιστημονικού της ονόματος (Tyto) προέρχεται από την ελληνική λέξη τυτώ, η οποία ονομάτιζε το συγκεκριμένο είδος από την αρχαιότητα, ενώ το alba/albus = λευκός (λατινικά) σχετίζεται με το χρώμα του ζώου όταν αυτό πετάει, καθώς το κάτω μέρος του πτερώματός του και η κοιλιά του είναι λευκά. Το πρόσωπό της είναι πολύ χαρακτηριστικό: λευκόχρωμο σε σχήμα καρδιάς. Απαντά σε ανοικτές εκτάσεις με μικρά δάση, χωράφια, συστάδες δέντρων, υγροτόπους. Πολύ συχνά βρίσκεται σε ανθρωπογενείς βιοτόπους, όπως αγροτικούς οικισμούς και χωριά, όπου μπορεί να ζει σε κτήρια, με την ανοχή ή και ενθάρρυνση των ιδιοκτητών τους. Δραστηριοποιείται τη νύχτα και μερικές φορές και το σούρουπο. Κυνηγά, κυρίως, μικροθηλαστικά (ποντίκια, αρουραίους, σκαπτοποντικούς). Οι «υπηρεσίες» που προσφέρει στον άνθρωπο με την εξολόθρευση των μικροθηλαστικών, είναι αυτές που θα πρέπει να μας κινητοποιούν προς την προστασία αυτού του ιδιαίτερου και πανέμορφου πτηνού. Η προστατευόμενη περιοχή αποτελεί σπιτικό για την τυτώ και παρά τις προκαταλήψεις των παλαιότερων γενιών πρέπει να αποτελεί και στο μέλλον ένα φιλόξενο τόπο. Φωτό: Γ. Μπεριάτος 5

6 Φωτό: Γ. Τρυφωνόπουλος 6 Λαφιάτης (Elaphe quatuorlineata) Δεν έχει δηλητήριο και σκοτώνει την τροφή του (τρωκτικά) με περίσφιξη, ενώ είναι εντελώς Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ο «αγαθός γίγαντας» των φιδιών της Ελλάδας, καθώς είναι από τα μεγαλύτερα σε μήκος φίδια της Ευρώπης (2,6 μέτρα), όπως και ο σαπίτης. Είναι ήρεμο και ελάχιστα έως καθόλου επιθετικό, ακόμα και όταν παγιδευτεί ή αιχμαλωτιστεί από τον άνθρωπο. Η διατροφή του βασίζεται στα τρωκτικά και κυρίως, στους αρουραίους, όμως καταναλώνει και πουλιά και μεγάλες σαύρες. Το πρώτο συνθετικό του επιστημονικού ονόματος (Elaphe) σχετίζεται με το χρωματικό πρότυπο του κεφαλιού των φιδιών του γένους που προσομοιάζουν με κέρατα ελαφιού, ενώ το δεύτερο συνθετικό (quatuorlineata) περιγράφει τις τέσσερις καστανές γραμμές που διατρέχουν το σώμα του. Οι άμεσες απειλές, όπως και σε κάθε είδος φιδιού, είναι πολύ έντονες. Το μεγάλο μέγεθος και η μικρή του ταχύτητα τον κάνουν εύκολο στόχο όποτε εμφανίζεται κοντά στον άνθρωπο, με αποτέλεσμα να καταδιώκεται και να θανατώνεται, παρότι είναι εντελώς ακίνδυνος. Η παρουσία του είναι τεκμηριωμένη και συνεχής σε αρκετές περιοχές της προστατευόμενης περιοχής. Η προστασία του είναι «επαρκής», τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο και περιλαμβάνεται στα «Είδη Προτεραιότητας» για την Ευρωπαϊκή Ένωση. ακίνδυνος για τον άνθρωπο! Φωτό: Γ. Τρυφωνόπουλος

7 Βουβόκυκνος (Cygnus olor) Μεγαλόσωμο ζώο (μήκος μέχρι 1,6 μέτρα και άνοιγμα φτερών κοντά στα 2,5 μέτρα) με σχεδόν κατάλευκο πτέρωμα (στα ενήλικα άτομα) και ιδιαίτερα μακρύ λαιμό με αποτέλεσμα να ξεχωρίζει και αναγνωρίζεται από μακριά, τουλάχιστον σε επίπεδο γένους. Η έλευση του βαρύ χειμώνα στις βορειότερες περιοχές τον αναγκάζει να μεταναστεύσει νοτιότερα και να βρει καταφύγιο σε υγροτόπους της χώρας μας. Πετά με αργά χτυπήματα των φτερών και τον λαιμό εκτεταμένο. Τρέφεται με υδρόβια φυτά και ασπόνδυλα, τσαλαβουτώντας επιφανειακά στο νερό και όχι με κατάδυση. Παράγει μια ποικιλία φωνών. Είναι κοινωνικός, εκτός από την περίοδο της αναπαραγωγής, όπου κάθε ζευγάρι (ζευγαρώνει με έναν σύντροφο ισόβια) απομονώνεται στην εδαφική του περιοχή την οποία υπερασπίζεται σθεναρά εναντίον των καταπατητών. Ενηλικιώνεται κατά το 3ο ή 4ο έτος και ζει πιθανόν 20 χρόνια σε φυσική κατάσταση και μέχρι 50 χρόνια σε κατάσταση αιχμαλωσίας. Η προστασία του είναι «χαλαρή», ενώ η παραμονή του στη χώρα μας δεν είναι πάντα ευχάριστη. Πολλές φορές ακόμη και αυτά τα πανέμορφα πουλιά γίνονται θήραμα ή καλύτερα στόχος εκπαίδευσης ασυνείδητων κυνηγών, καθώς δεν αποτελεί θηρεύσιμο είδος. Κανένα άλλο υδρόβιο πτηνό δεν φτάνει την ταχύτητα με την οποία κινείται ο βουβόκυκνος, τόσο στο νερό, όσο και στον αέρα. Φωτό: Αρχείο ΦΔΟΠΥΜ Φωτό: Αρχείο ΦΔΟΠΥΜ 7

8 Ζαχαριάς Αλμυρής (Aphanius almiriensis/fasciatus) Το είδος διαβιεί σε καθαρά ρέοντα υφάλμυρα νερά, με ελαφριά ροή και μικρό βάθος, όπου η υδρόβια βλάστησή του εξασφαλίζει κάλυψη και τροφή, η οποία αποτελείται από υδρόβια ασπόνδυλα. Eίναι ταχύτατος κολυμβητής και σχηματίζει κοπάδια. Είναι ενδημικό της Βοριοανατολικής & Ανατολικής Πελοποννήσου, δηλαδή παγκοσμίως έχει καταγραφεί μόνο σε δύο τοποθεσίες της περιοχής αυτής, την πηγή Κοκόση (Αλμυρή Κορινθίας) και την πηγή Μελιγού της λιμνοθάλασσας του Μουστού, με την τελευταία να έχει ένα μεγάλο και υγιή πληθυσμό του μοναδικού αυτού είδους. Δεδομένου ότι ο κύριος πληθυσμός του καταγράφεται στη λιμνοθάλασσα του Μουστού, προϋπόθεση για να εξακολουθήσει να «φιλοξενεί» η συγκεκριμένη τοποθεσία αυτόν τον παγκοσμίως μοναδικό κάτοικο είναι η διατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης του υγροτόπου. Στο καθεστώς προστασίας του είδους, σε διεθνές επίπεδο χαρακτηρίζεται ως «Κρισίμως κινδυνεύον», ενώ για την ΕΕ αποτελεί είδος προτεραιότητας για προστασία. Κατά την περίοδο της αναπαραγωγής στο σώμα του εμφανίζονται αδένες, που του δίνουν μια πικρή γεύση αποθαρρύνοντας τους θηρευτές του! Φωτό: Αρχείο ΦΔΟΠΥΜ 8

9 Φωτό: Aleš Jagodnik Χρυσαετός (Aquila chrysaetos) Ο μεγαλύτερος από τους αετούς (μαζί με τον θαλασσαετό) με άνοιγμα φτερών μέχρι και 2,3 μέτρα! Φωλιάζει σε ορεινές περιοχές με βραχώδεις εξάρσεις. Κατασκευάζει τεράστια φωλιά με κλαδιά, χόρτα και ενίοτε τρίχες ζώων, σε γκρεμούς ή μεγάλα δέντρα και τη χρησιμοποιεί συνεχώς αν δεν ενοχληθεί. Προτιμά μεγάλες ανοικτές ημιορεινές και ορεινές εκτάσεις με χαμηλή βλάστηση για την αναζήτηση της τροφής του, που αποτελείται από θηλαστικά μικρού και μεσαίου μεγέθους (τρωκτικά, λαγόμορφα, σαρκοφάγα), ερπετά (φίδια, σαύρες, χελώνες), πουλιά, αλλά και πτώματα. Ο επισκέπτης της προστατευόμενης περιοχής που θα αφήσει το οδικό δίκτυο και θα περιπλανηθεί στα ορεινά μονοπάτια αν είναι Σπάνια κάποιος θα τον δει, καθώς τα 1-2 ζευγάρια που διαβιούν στην προστατευόμενη περιοχή εντοπίζονται σε απρόσιτες τοποθεσίες. υποψιασμένος, τυχερός και κοιτάζει ψηλά, πιθανόν να καταγράψει στις εμπειρίες της ζωής του μια -έστω μακρινή- συνάντηση με έναν πραγματικό «βασιλιά των αιθέρων», εκεί που οφείλει να είναι ένας βασιλιάς: πάνω από όλους! Φωτό: Aleš Jagodnik 9

10 Φωτό: Biopix.dk Ελαφοκάνθαρος (Lucanus cervus) Το μεγαλύτερο σκαθάρι της Ευρώπης, με το μήκος των αρσενικών ατόμων να φτάνει τα 8 εκατοστά και των θηλυκών μόλις τα 4 εκατοστά. Οι δαγκάνες των αρσενικών δεν είναι καθόλου δυνατές και σε καμία περίπτωση επικίνδυνες, ενώ τα θηλυκά έχουν μικρά και φυσιολογικά σαγόνια. Γεννούν αβγά σε κορμούς και οι προνύμφες τρέφονται με το πλούσιο σε μύκητες ξύλο, ανοίγοντας βαθιές στοές για πέντε ή έξι χρόνια πριν μεταμορφωθούν σε τέλεια έντομα. Αυτά εμφανίζονται την άνοιξη, ζουν μόνο για λίγους μήνες και είναι δραστήρια τις νυχτερινές ώρες. Τρέφονται με νέκταρ και χυμούς δέντρων, χρησιμοποιώντας τις γνάθους τους για να τρυπήσουν τον φλοιό των τρυφερών κλαδιών των βελανιδιών και των καστανιών. Mόνο οι αρσενικοί ελαφοκάνθαροι έχουν τεράστιες και διακλαδισμένες δαγκάνες στο κεφάλι τους που τις χρησιμοποιούν για να μάχονται μεταξύ τους. Έχουν φτερά και πετούν, αλλά οι πτητικές τους ικανότητες δεν είναι καλές, εξαιτίας του μεγάλου μεγέθους τους, ιδιαίτερα στα αρσενικά άτομα. Τους λίγους μήνες της ζωής τους εμφανίζονται σε βιότοπους που μπορούν να τραφούν, δηλαδή σε δάση φυλλοβόλων. Αποτελούν τμήμα της βιοποικιλότητας της προστατευόμενης περιοχής, όμως οι μικροί πληθυσμοί τους ελαχιστοποιούν τις πιθανότητες για κάποιον να τους συναντήσει. Η προστασίας τους σε εθνικό επίπεδο είναι ανύπαρκτη ενώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποτελούν «Είδος Προτεραιότητας» για προστασία. Φωτό: Γ. Τρυφωνόπουλος 10

11 Μπούφος (Bubo bubo) Είναι ο «βασιλιάς των γλαυκών», ο πιο εντυπωσιακός εκπρόσωπός τους, αρκετά γνωστός στην προστατευόμενη περιοχή και ο πιο μεγαλόσωμος, με άνοιγμα φτερών μέχρι και τα 1,9 μέτρα. Έχει γεροδεμένη κατασκευή, πυκνό φτέρωμα, μεγάλο κεφάλι με πορτοκαλοκόκκινα μάτια και χαρακτηριστικές μακριές τούφες αυτιών (φρύδια). Είναι μόνιμος κάτοικος βουνών και δασών με απόκρημνα βράχια και μεγάλα γέρικα δέντρα και φωλιάζει σε απρόσιτα βράχια και σπανιότερα, στο έδαφος, σε βράχους ή σε πυκνή βλάστηση. Την ημέρα κουρνιάζει σε κοιλότητες βράχων και πυκνά δέντρα και δραστηριοποιείται το σούρουπο και τη νύχτα. Την τροφή του, που την αναζητά σε ανοικτές εκτάσεις ανάμεσα σε μακία, φρύγανα και διάσπαρτα δέντρα, αποτελούν θηλαστικά μικρού και μεσαίου μεγέθους (ποντίκια, αρουραίοι, σκαντζόχοιροι, λαγοί, κ.ά.) πουλιά (πάπιες, γλάροι, κορακοειδή), αλλά και πτώματα. Ο κυρίως νυκτόβιος τρόπος ζωής του μπούφου και η αθόρυβη πτήση του, βοηθούν στο να περνά απαρατήρητος! Φωτό: Ε. Μπουρδάκης Φωτό: Γ. Τρυφωνόπουλος 11

12 Γιγάντια νυχτοπεταλούδα-παγώνι (Saturnia pyri) Η μεγαλύτερη πεταλούδα -και νυχτοπεταλούδα- της Ευρώπης, με άνοιγμα φτερών που μπορεί να φτάσει σχεδόν τα 17 εκατοστά. Το σώμα της είναι καλυμμένο με «τρίχες», απαραίτητο χαρακτηριστικό των νυχτοπεταλούδων που ενεργοποιούνται κατά τις ψυχρότερες νύχτες. Επίσης, χαρακτηριστικές και οι κεραίες στο κεφάλι της νυχτοπεταλούδας που είναι μεγάλες και χτενοειδείς. Οι βιότοποι που διαβιεί περιλαμβάνουν δασικές περιοχές, καθώς επίσης καλλιεργούμενες και μη περιοχές με καρποφόρα δέντρα, αλλά και αγροτικές κοντά σε οικισμούς, από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι και τα μέτρα υψόμετρο! Στην προστατευόμενη περιοχή οι πληθυσμοί της δεν είναι μεγάλοι και έτσι ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες για κάποιον να τη συναντήσει, δεδομένου και ότι ενεργοποιείται και κυκλοφορεί τις νυχτερινές ώρες. Άμεση απειλή αποτελεί η συλλογή της για ιδιωτικές συλλογές εντόμων. Η προστασία της σε εθνικό επίπεδο είναι ανύπαρκτη, όπως σχεδόν και σε κοινοτικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, αφού περιλαμβάνεται σε μόλις δύο καταλόγους -έναν ευρωπαϊκό και έναν παγκόσμιο- για είδη προς προστασία. Τα φτερά της έχουν τέσσερα «μάτια» (σκουρόχρωμες κηλίδες) που αποθαρρύνουν τους θηρευτές της. Φωτό: Biopix.dk 12

13 Φωτό: Biopix dk. Αλκυόνα (Alcedo atthis) Κατά την κάθετη βουτιά της στο νερό, τα μάτια της παραμένουν ανοιχτά επιτρέποντάς της να βλέπει υποβρυχίως, ενώ ένα τρίτο διαφανές βλέφαρο, η σκαρδαμυκτική μεμβράνη, κλέινει και τα προστατεύει από τραυματισμούς! Είναι ένα μικρόσωμο πτηνό και αποτελεί ένα ζωντανό κόσμημα του υγροτόπου Μουστού. Η ιδιαίτερη ικανότητά της αποδίδεται στην αγγλική κοινή της ονομασία «kingfisher» που σημαίνει «βασιλιάς του ψαρέματος». Πετά με μεγάλη ταχύτητα. Όταν ο επισκέπτης καταφέρει τελικά να την παρατηρήσει, εντυπωσιάζεται από τα χρώματά της, καθώς η αλκυόνα είναι ένα μικρό, αεικίνητο, ιπτάμενο ουράνιο τόξο! Οι σωματικές της αναλογίες αποκαλύπτονται μόλις σταματήσει σε ένα κλαδί: παχουλή, κοντά πόδια, κοντή ουρά, μεγάλο κεφάλι και πολύ μεγάλο ράμφος. Παραμονεύει ακίνητη ή αιωρείται πάνω από το νερό και βουτά αστραπιαία. Τα ψάρια που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος της διατροφής της -μαζί με αμφίβια και υδρόβια ασπόνδυλα- την υποχρεώνουν να βρίσκεται κοντά σε ρυάκια και ποτάμια με χαμηλή ροή, λίμνες και λιμνοθάλασσες, εκβολές και ακτές, πάντα με δέντρα και κατάλληλη βλάστηση. Η αλκυόνα προστατεύεται επαρκώς, τόσο σε εθνικό, όσο και σε κοινοτικό και διεθνές επίπεδο. Φωτό: Biopix dk. 13

14 Φωτό: Αρχείο ΦΔΟΠΥΜ Μεγάλος νυκτοβάτης (Nyctalus lasiopterus) Αν και ακούγεται επιβλητικό και μυστηριώδες είναι ένα είδος νυχτερίδας που εμφανίζεται κοινό σε περιοχές της προστατευόμενης περιοχής, αν και αποτελεί ένα από τα πιο σπάνια είδη στην Ελλάδα. Είναι η μεγαλύτερη νυχτερίδα της Ευρώπης (εξαιρώντας την Κύπρο) με άνοιγμα φτερών μέχρι τα 46 εκατοστά. Το πρώτο συνθετικό του κοινού ονόματος υποδηλώνει το μεγάλο μέγεθος, ενώ το δεύτερο (νύκτα + βάτης, βαίνω) υποδηλώνει τη νυχτερινή του δραστηριοποίηση. Το πρώτο συνθετικό του επιστημονικού του ονόματος (nyctalus: νύχτα + λάω = βλέπω) υποδηλώνει αυτόν που βλέπει τη νύχτα, ενώ το δεύτερο συνθετικό (lasiopterus: λάσιος = τριχωτός + πτερό) υποδηλώνει την ύπαρξη τριχώματος στα φτερά. Εξαπλώνεται σε όλη την Ελλάδα και απαντά σε δάση φυλλοβόλων, κωνοφόρων και σε μικτά δάση. Κουρνιάζει, κυρίως, σε κουφάλες δέντρων, αλλά και σε σχισμές βράχων και σκεπές σπιτιών. Τους καλοκαιρινούς μήνες καταγράφονται μόνο αρσενικά άτομα και το χειμώνα στις βορειότερες περιοχές της χώρας απουσιάζουν και τα δύο φύλα, υποδηλώνοντας εποχική μετανάστευση. Πετάει με μεγάλη ταχύτητα και ορισμένες φορές εντοπίζεται σε μεγάλα ύψη, από όπου πραγματοποιεί ταχείες βυθίσεις προς το πιθανό θήραμα. 14 Είναι νυχτόβιο ζώο και τρέφεται κυρίως με έντομα, τα οποία συλλαμβάνει εν πτήση μέσω ηχοεντοπισμού. Φωτό: Αρχείο ΦΔΟΠΥΜ

15 Κρασπεδοχελώνα (Testudo marginata) Η μεγαλύτερη χερσαία χελώνα από τα 3 είδη που υπάρχουν στην Ελλάδα. Το καβούκι της, που χωρίζεται σε δύο τμήματα το χέλυο (ραχιαίο τμήμα) και το πλάστρο (το κοιλιακό), με τα αρσενικά άτομα να είναι πιο μεγαλόσωμα σε σχέση με το θηλυκά. Το καβούκι είναι ωοειδές σε κάτοψη και στα ενήλικα άτομα, στο πίσω μέρος οι πλάκες είναι ανασηκωμένες, σχηματίζοντας ένα χαρακτηριστικό «κράσπεδο» που διαφοροποιεί την κρασπεδοχελώνα από τις άλλες χερσαίες χελώνες. Το χέλυο έχει χρώμα κιτρινόμαυρο και στα Είναι η μεγαλύτερη χερσαία χελώνα, με μήκος που φτάνει τα 40 εκατοστά. ενήλικα άτομα γίνεται μαυροκάστανο, με τις πλάκες να είναι ανοιχτόχρωμες κεντρικά και σκούρες περιφερειακά και τα ανοικτά χρώματα να σκουραίνουν με την πάροδο των χρόνων. Ενδημικό είδος της Ελλάδας (απαντά και στη Σαρδηνία όπου μεταφέρθηκε από τον άνθρωπο κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους). Εξαπλώνεται στην προστατευόμενη περιοχή, όπου υπάρχουν μεσογειακή βλάστηση (μακκία και φρύγανα), ελαιώνες, δρυοδάση, μέχρι και το υψόμετρο των 1400 μέτρων. Είναι δραστήρια την ημέρα, το καλοκαίρι αποφεύγει τον ήλιο κατά τις μεσημεριανές ώρες και το χειμώνα δεν πέφτει σε νάρκη, αλλά δραστηριοποιείται τις θερμές μέρες. Είναι αποκλειστικά φυτοφάγο ζώο. Η προστασία της σε εθνικό, κοινοτικό και ευρωπαϊκό επίπεδο είναι ιδιαίτερα «ισχυρή», καθώς περιλαμβάνεται στους καταλόγους συμβάσεων και νόμων, ενώ αποτελεί «Είδος Προτεραιότητας» για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Φωτό: P. Dijk 15

16 Πορφυροτσικνιάς (Ardea purpurea) Μεγαλόσωμος ερωδιός και κατά πολλούς ο πιο όμορφος, με άνοιγμα φτερών κοντά στα 1,5 μέτρα. Είναι ένα εντυπωσιακό πουλί, τόσο εξαιτίας του μεγέθους του, όσο και λόγω του ιδιαίτερου χρωματισμού του, που του δίνει και το κοινό του όνομα, ενώ όσον αφορά στο λατινικό του όνομα το πρώτο συνθετικό προέρχεται από τη λατινική λέξη ardea που ήταν η ονομασία των ερωδιών, ενώ το δεύτερο συνθετικό προέρχεται από την επίσης λατινική λέξη purpureus = πορφυρός. Οι βιότοποι που διαβιεί περιλαμβάνουν υγροτοπικά οικοσυστήματα, όπως λίμνες, λιμνοθάλασσες, ποτάμια και εκβολές, κ.λπ., όπου απαντάται στους πυκνούς καλαμιώνες, με το χρωματικό του πρότυπο και το σχήμα του σώματος να του παρέχουν τέλεια κάλυψη. Τα ψάρια αποτελούν την κύρια πηγή τροφής, μαζί με βατράχια Ο πορφυροτσικνιάς ενεδρεύει σε πλήρη ακινησία και με το αστραπιαίο τίναγμα του ράμφους «καμακώνει» την τροφή του! και ασπόνδυλα. Απολαμβάνει επαρκούς προστασίας και κατατάσσεται ως «Κινδυνεύον» στο Κόκκινο βιβλίο των απειλούμενων ζώων της Ελλάδας, ενώ το είδος περιλαμβάνεται στην Ευρωπαϊκή Οδηγία «Περί διατηρήσεως των άγριων πτηνών». Φωτό: Αρχείο ΦΔΟΠΥΜ Φωτό: Biopix dk 16

17 Φωτό: Αρχείο ΦΔΟΠΥΜ Ο δενδρομυωξός, με τη χαρακτηριστική «μαύρη μάσκα» γύρω από τα μάτια του, πέφτει σε χειμερία νάρκη κατά τους ψυχρούς μήνες. Δενδρομυωξός (Dryomys nitedula) Μικρού μεγέθους θηλαστικό και από τα μικρόσωμα είδη των μυωξών. Το είδος εξαπλώνεται στη ανατολική Ευρώπη και στην ηπειρωτική Ελλάδα. Απαντά κυρίως στις δασικές εκτάσεις (δάση φυλλοβόλων, κωνοφόρων ή και μικτά) των ορεινών περιοχών της προστατευόμενης περιοχής. Η μορφή του μοιάζει με αυτή μικρόσωμου σκίουρου, όμως, ενώ και τα δύο ζώα ανήκουν στην τάξη των τρωκτικών, οι σκίουροι ανήκουν σε διαφορετική οικογένεια από τους δενδρομυωξούς. To πρώτο συνθετικό του επιστημονικού ονόματός του (Dryomys) προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις δρυς και μυς, περιγράφοντας ένα είδος «ποντικού» που απαντά σε δέντρα δρυός, ενώ το δεύτερο συνθετικό (nitedula) είναι η λατινική λέξη που περιγράφει το συγκεκριμένο ζώο. Η κοινή ελληνική ονομασία (δενδρομυωξός) είναι συνθέτη από τις λέξεις δένδρο + μυς + οξιά, ομοίως περιγράφοντας έναν «ποντικό» που ζει σε βελανιδιές. Πάντως η γενική μορφή του χαρακτηρίζεται τουλάχιστον «συμπαθητική» -αν και τρωκτικό- και γενικά αποδεκτή από το ευρύ κοινό. Είναι νυκτόβιο ζώο και δημιουργεί φωλιά ανάμεσα σε κλαδιά, κοιλότητες δέντρων και σχισμές βράχων, στην είσοδο της οποίας πλέκει τρίχες, πούπουλα, βρύα και φυτά. Είναι κυρίως φυτοφάγος, καθώς καταναλώνει καρπούς, φρούτα, λειχήνες, ρίζες, αλλά τρώει και έντομα και τις προνύμφες τους. 17 Φωτό: Αρχείο ΦΔΟΠΥΜ

18 Φωτό: M. Krofel Τσακάλι (Canis aureus) Το τσακάλι μοιάζει με σκύλο ή μικρό λύκο, με μήκος σώματος έως και 1 μέτρο. Γίνεται αντιληπτό κυρίως από το χαρακτηριστικό ουρλιαχτό του! Αποτελεί ένα από τα πλέον παρεξηγημένα ζώα μετά από το λύκο. Έχει κατηγορηθεί για πολύ περισσότερα απ όσα στην πραγματικότητα ευθύνεται και έχει κυνηγηθεί έντονα ως «επιβλαβές είδος» μέχρι το Αν και δεν χαρακτηρίζεται πλέον ως τέτοιο, παρ όλα αυτά ακόμα δεν προστατεύεται σε εθνικό επίπεδο, παρομοίως και σε ευρωπαϊκό. Απαντά σε ελώδεις/βαλτώδεις ακόμα και σε περιαστικές ή αγροτικές περιοχές, αλλά και σε δάση της προστατευόμενης περιοχής. Επιτελεί σημαντικότατο οικολογικό ρόλο στα οικοσυστήματα που διαβιεί. «Ρυθμίζει» τους πληθυσμούς των τρωκτικών και ερπετών, ενώ ως πτωματοφάγο ζώο καθαρίζει τη φύση από εστίες μολύνσεων. Είναι ο μεγαλύτερος χερσαίος θηρευτής που υπάρχει στην Πελοπόννησο και παρότι ανήκει στην Τάξη των «σαρκόφαγων», δεν είναι αποκλειστικά σαρκοφάγο ζώο. Η μεγάλη προσαρμοστικότητά του το καθιστά ικανό να επιβιώνει ακόμα και σε περιόδους με έλλειψη κυνηγιού, αφού η διατροφή του αναπληρώνεται από φρούτα και καρπούς. Είναι δειλό και ανθρωπόφοβο ζώο και για το λόγο αυτό έχει υιοθετήσει κυρίως νυχτερινό τρόπο ζωής. Φωτό: M. Krofel 18

19 Φωτό: Γ. Τρυφωνόπουλος Τρανόσαυρα (Lacerta trilineata) Η τρανόσαυρα είναι η πιο μεγαλόσωμη τυπική σαύρα της Ελλάδας με μήκος σώματος να φτάνει τα 16 εκατοστά και την ουρά να έχει το διπλάσιο μήκος του σώματος, με ορισμένα άτομα να έχουν συνολικό μήκος μεγαλύτερο των 50 εκατοστών! Το σώμα είναι εύρωστο, το κεφάλι είναι μακρύ, ο λαιμός δεν είναι εμφανής και τα άκρα είναι μεγάλα με τα πίσω άκρα να είναι αρκετά μεγαλύτερα από τα εμπρόσθια. Η ράχη στα νεαρά άτομα διατρέχεται από 3 λευκές γραμμές, στις οποίες οφείλεται και το δεύτερο συνθετικό του επιστημονικού ονόματος του ζώου: trilineata = τρι (= τρεις) + linea (= γραμμή, λατινικά). Απαντά σε βιότοπους της προστατευόμενης περιοχής που σχετίζονται ή βρίσκονται κοντά σε πλούσια βλάστηση, φυλλοβόλα και μεικτά δάση, αλπικά ξέφωτα, ανοικτές εκτάσεις, ήπιας κλίσης πλαγιές, καλλιέργειες, κήπους, παρυφές δρόμων, μέχρι και σε υψόμετρο μέτρων! Δραστηριοποιείται την ημέρα και στις θερμές νοτιότερες περιοχές είναι ενεργή όλο το χρόνο. Η διατροφή της βασίζεται σε ασπόνδυλα (αράχνες, σαλιγκάρια, μυριάποδα, κ.ά.), ενώ καταναλώνει και μικρά τρωκτικά και σαύρες. Δεν έχει δηλητήριο και είναι τελείως ακίνδυνη για τον άνθρωπο. Είναι εδαφόβια σαύρα με εξαιρετικές ικανότητες ταχείας κίνησης, αλλά έχει και αναρριχητικές ικανότητες, ενώ διασχίζει κολυμπώντας χωρίς πρόβλημα και ποταμάκια και ρυάκια. Φωτό: Γ. Τρυφωνόπουλος 19

20 Lutra lutra Cygnus olor EΠΤΑΛΟΦΟΣ Α.Β.Ε.Ε. - w.w.w.eptalofos.gr Elaphe quatuorlineata Άστρος Αρκαδίας, Τ.Κ Τηλ.: , Fax: info@fdparnonas.gr Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη » «Προστασία και διατήρηση της βιοποικιλότητας του όρους Πάρνωνα & υγροτόπου Μουστού» Φωτό: Αρχείο ΦΔΟΠΥΜ Ευρωπαϊκή Ένωση - ΕΤΠΑ «Κάνουμε τις πράξεις, ζούμε το αποτέλεσμα» Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης Μεγάλη Τούρλα, Οροπέδιο Πάρνωνα

Προστατευόμενα Ζώα της Κύπρου!

Προστατευόμενα Ζώα της Κύπρου! Προστατευόμενα Ζώα της Κύπρου! Ψάξαμε και βρήκαμε. Ομαδικές εργασίες στα πλαίσια της ενότητας «Οι ακροβάτες της θάλασσας». Οι μαθητές έφτιαξαν δελτία ταυτότητας για κάθε προστατευόμενο ζώο. Έψαξαν και

Διαβάστε περισσότερα

Λύκος - Canis lupus. Είδος Τρωτό - στην Ελλάδα ζουν περίπου 700 Λύκοι. Από το 1969 απαγορεύεται δια νόμου η κατοχή του από ιδιώτες.

Λύκος - Canis lupus. Είδος Τρωτό - στην Ελλάδα ζουν περίπου 700 Λύκοι. Από το 1969 απαγορεύεται δια νόμου η κατοχή του από ιδιώτες. Λύκος - Canis lupus Είδος Τρωτό - στην Ελλάδα ζουν περίπου 700 Λύκοι Από το 1969 απαγορεύεται δια νόμου η κατοχή του από ιδιώτες. Ο πληθυσμός του Λύκου μειώνεται εξαιτίας: i. του περιορισμού/υποβάθμισης

Διαβάστε περισσότερα

Hμερολόγιο 2015. Γνωριμία με τη βιοποικιλότητα της προστατευόμενης περιοχής όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φωτό: Αρχείο Φ.Δ.Ο.Π.Υ.Μ.

Hμερολόγιο 2015. Γνωριμία με τη βιοποικιλότητα της προστατευόμενης περιοχής όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Φωτό: Αρχείο Φ.Δ.Ο.Π.Υ.Μ. Hμερολόγιο 2015 Γνωριμία με τη βιοποικιλότητα της προστατευόμενης περιοχής όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού Φωτό: Γ. Ξύγκος Φορέας Διαχείρισης όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού Ο Φορέας Διαχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

Η ΧΛΩΡΙΔΑ ΚΑΙ Η ΠΑΝΙΔΑ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΑΣ. ΟΜΑΔΑ 1 Κορμπάκη Δέσποινα Κολακλίδη Ναταλία Ζαχαροπούλου Φιλιππούλα Θανοπούλου Ιωαννά

Η ΧΛΩΡΙΔΑ ΚΑΙ Η ΠΑΝΙΔΑ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΑΣ. ΟΜΑΔΑ 1 Κορμπάκη Δέσποινα Κολακλίδη Ναταλία Ζαχαροπούλου Φιλιππούλα Θανοπούλου Ιωαννά Η ΧΛΩΡΙΔΑ ΚΑΙ Η ΠΑΝΙΔΑ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΟΜΑΔΑ 1 Κορμπάκη Δέσποινα Κολακλίδη Ναταλία Ζαχαροπούλου Φιλιππούλα Θανοπούλου Ιωαννά ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΕΠΙΛΕΞΑΜΕ: Η χλωρίδα και η πανίδα στην χώρα μας είναι ένα πολύ σημαντικό

Διαβάστε περισσότερα

WWW.KINDYKIDS.GR. Όταν η ζωή στο νηπιαγωγείο γίνεται παιχνίδι! Το Site για γονείς και νηπιαγωγούς

WWW.KINDYKIDS.GR. Όταν η ζωή στο νηπιαγωγείο γίνεται παιχνίδι! Το Site για γονείς και νηπιαγωγούς WWW.KINDYKIDS.GR Όταν η ζωή στο νηπιαγωγείο γίνεται παιχνίδι! Το Site για γονείς και νηπιαγωγούς Το υλικό αυτό αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του KindyKids.gr και διανέμεται δωρεάν. ΖΩΑ ΠΟΥ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ

Διαβάστε περισσότερα

Αποδημητικά πουλιά της Κύπρου. Όνομα: Κωνσταντίνος Χριστοφή Τμήμα: Γ 4 Μάθημα: Βιολογία

Αποδημητικά πουλιά της Κύπρου. Όνομα: Κωνσταντίνος Χριστοφή Τμήμα: Γ 4 Μάθημα: Βιολογία Αποδημητικά πουλιά της Κύπρου Όνομα: Κωνσταντίνος Χριστοφή Τμήμα: Γ 4 Μάθημα: Βιολογία Εισαγωγή Αποδημητικά πουλιά είναι τα πουλιά που κάθε χρόνο μεταναστεύουν, από το Νότο προς το Βορρά την άνοιξη και

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΦΩΚΙΑ. (Monachus monachus)

ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΦΩΚΙΑ. (Monachus monachus) ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΕΙ Η ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΦΩΚΙΑ (Monachus monachus) Η Μεσογειακή Φώκια είναι το µόνο είδος φώκιας που συναντάται στη Μεσόγειο και αποτελεί ένα από τα πλέον απειλούµενα είδη θαλάσσιων θηλαστικών στον

Διαβάστε περισσότερα

Η αρκούδα είναι το πιο μεγάλο χερσαίο θηλαστικό της Ευρώπης. Σε φυσιολογικές συνθήκες ζει περίπου 20 με 25 χρόνια. Ζει σε ορεινές δασικές περιοχές

Η αρκούδα είναι το πιο μεγάλο χερσαίο θηλαστικό της Ευρώπης. Σε φυσιολογικές συνθήκες ζει περίπου 20 με 25 χρόνια. Ζει σε ορεινές δασικές περιοχές Μπότη Μιχαέλα Η αρκούδα είναι το πιο μεγάλο χερσαίο θηλαστικό της Ευρώπης. Σε φυσιολογικές συνθήκες ζει περίπου 20 με 25 χρόνια. Ζει σε ορεινές δασικές περιοχές και είναι ζώο παμφάγο με ιδιαίτερη προτίμηση

Διαβάστε περισσότερα

Μικρά ζώα, μικρές δράσεις

Μικρά ζώα, μικρές δράσεις Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Μικρά ζώα, μικρές δράσεις Η Κύπρος είναι νησί και η θάλασσα τη χωρίζει από Ασία Ευρώπη Αφρική Χάρη στην απομόνωση εξελίχτηκαν μοναδικά

Διαβάστε περισσότερα

Ας προσπαθήσουμε όλοι να μη χαθεί κανένα είδος ζώου από την Κύπρο

Ας προσπαθήσουμε όλοι να μη χαθεί κανένα είδος ζώου από την Κύπρο ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΓΕΩΡΓΙΑΣ, ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Ας προσπαθήσουμε όλοι να μη χαθεί κανένα είδος ζώου από την Κύπρο Ξέρεις ότι: Πανίδα ονομάζουμε όλα τα ζώα μιας περιοχής. Αυτά

Διαβάστε περισσότερα

Ο λύκος των παραμυθιών και ο λύκος της φύσης

Ο λύκος των παραμυθιών και ο λύκος της φύσης 250579 Natural Europe CIP-ICT PSP-2009-3 Δρ Βορεάδου Κατερίνα Υπεύθυνη Εκπαίδευσης ΜΦΙΚ Ο λύκος των παραμυθιών και ο λύκος της φύσης Το όνομά του εικάζεται πως προέρχεται από τη λέξη 'λύκη που σημαίνει

Διαβάστε περισσότερα

Το Αλφαβητάρι του Πάρνωνα

Το Αλφαβητάρι του Πάρνωνα Το Αλφαβητάρι του Πάρνωνα Το Αλφαβητάρι του Πάρνωνα Copyright 2015 Φορέας Διαχείρισης όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού Φωτογραφίες αλφαβηταρίου: Αρχείο Φορέα Διαχείρισης όρους Πάρνωνα & υγροτόπου Μουστού,

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Χριστίνα Τσώτα

Επιμέλεια: Χριστίνα Τσώτα ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ Σχολ. Έτος: 2011 2012 Επιμέλεια: Χριστίνα Τσώτα ΦΩΚΙΑ ΜΟΝΑΧΟΥΣ - ΜΟΝΑΧΟΥΣ Κοινό όνομα: Μεσογειακή φώκια Μήκος: 2 3 μέτρα Βάρος: 300

Διαβάστε περισσότερα

Οι φίλοι μας, τα ζώα Σχ. έτος

Οι φίλοι μας, τα ζώα Σχ. έτος Ο ΣΚΥΛΟΣ Το τρίχωμά του έχει χρώμα μαύρο. Έχει τέσσερα πόδια, μεγάλα μάτια, μακριά αυτιά και μαύρη μύτη. Η ουρά του είναι κοντή. Είναι θηλαστικό ζώο. Γεννάει κουταβάκια. Τα κουταβάκια είναι παιχνιδιάρικα.

Διαβάστε περισσότερα

Πύθωνας των βράχων από. το Βιβλίο της Ζούγκλας, μεγαλόσωμο φίδι, μεγάλη. μυϊκή δύναμη, μικρό κεφάλι. κάνοντας πλάγια βήματα, τα

Πύθωνας των βράχων από. το Βιβλίο της Ζούγκλας, μεγαλόσωμο φίδι, μεγάλη. μυϊκή δύναμη, μικρό κεφάλι. κάνοντας πλάγια βήματα, τα ΟΝΟΜΑ ΧΑΡΑΚΤΙΡΙΣΤΙΚΑ Πύθωνας των βράχων από KAA το Βιβλίο της Ζούγκλας, μεγαλόσωμο φίδι, μεγάλη μυϊκή δύναμη, μικρό κεφάλι. Ζώο της θάλασσας, κινείται ΚΑΒΟΥΡΑΣ κάνοντας πλάγια βήματα, τα μάτια του κινούνται

Διαβάστε περισσότερα

Τα Ζώα και οι Φωλιές τους. Μια εργασία των μαθητών και των μαθητριών του Β2 με τη δασκάλα τους Λαζοπούλου Ελένη 1 ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης

Τα Ζώα και οι Φωλιές τους. Μια εργασία των μαθητών και των μαθητριών του Β2 με τη δασκάλα τους Λαζοπούλου Ελένη 1 ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης + Τα Ζώα και οι Φωλιές τους Μια εργασία των μαθητών και των μαθητριών του Β2 με τη δασκάλα τους Λαζοπούλου Ελένη 1 ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης Γιάννης Κορνηλία Ρηνιώ Κυριακή Νάσια Γιώργος Στράτος +

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 8. ΑΡΠΑΚΤΙΚΑ - ΝΥΚΤΟΒΙΑ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 8. ΑΡΠΑΚΤΙΚΑ - ΝΥΚΤΟΒΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 8. ΑΡΠΑΚΤΙΚΑ - ΝΥΚΤΟΒΙΑ 1. Σπιζαετός Hieraaetus fasciatus Περιγραφή ο χρωματισμός του φτερώματος στο πάνω μέρος είναι μαυρόφαιος με λευκές περιοχές στη ράχη, τα πρωτεύοντα είναι

Διαβάστε περισσότερα

Έργο ΠΛΕΙΑΔΕΣ/ Νηρηίδες, Γ ΚΠΣ 21 ΕΑ.ΙΤΥ / Υπ.Ε.Π.Θ.

Έργο ΠΛΕΙΑΔΕΣ/ Νηρηίδες, Γ ΚΠΣ 21 ΕΑ.ΙΤΥ / Υπ.Ε.Π.Θ. Έργο ΠΛΕΙΑΔΕΣ/ Νηρηίδες, Γ ΚΠΣ 21 Έργο ΠΛΕΙΑΔΕΣ/ Νηρηίδες, Γ ΚΠΣ 22 ΣΤΟ ΠΟΤΑΜΙ Παρατηρήστε και συγκρίνετε τις παρακάτω εικόνες. Σε ποια από τις δύο περιπτώσεις τα νερά του ποταμού δεν είναι καθαρά; Γιατί

Διαβάστε περισσότερα

Εργασίες παιδιών 3 ης τάξης µε θέµα «Ένα σπίτι στην πόλη»

Εργασίες παιδιών 3 ης τάξης µε θέµα «Ένα σπίτι στην πόλη» Εργασίες παιδιών 3 ης τάξης µε θέµα «Ένα σπίτι στην πόλη» Εργασίες παιδιών 3 ης τάξης που αφορούν στην επεξεργασία κειµένου Ο ΣΚΑΝΤΖΟΧΟΙΡΟΣ Ο σκαντζόχοιρος είναι πολύ συνηθισµένο είδος στη χώρα µας.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ. ΟΝΟΜΑ: Στεγόσαυρος. ΣΗΜΑΣΙΑ ΟΝΟΜΑΤΟΣ: Σαύρα με οροφή. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ:

ΔΕΛΤΙΟ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ. ΟΝΟΜΑ: Στεγόσαυρος. ΣΗΜΑΣΙΑ ΟΝΟΜΑΤΟΣ: Σαύρα με οροφή. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ: ΟΝΟΜΑ: Στεγόσαυρος ΣΗΜΑΣΙΑ ΟΝΟΜΑΤΟΣ: Σαύρα με οροφή. Ογκώδες τετράποδο που είχε μήκος 8 10 μέτρα. Η πλάτη του καλύπτονταν από μεγάλες κεράτινες πλάκες που ξεκινούσαν μικρές από τη βάση του κεφαλιού, μεγάλωναν

Διαβάστε περισσότερα

Καφέ αρκούδα (Ursus arctos), ο εκτοπισμένος συγκάτοικός μας

Καφέ αρκούδα (Ursus arctos), ο εκτοπισμένος συγκάτοικός μας 19 Αυγούστου 2018 Καφέ αρκούδα (Ursus arctos), ο εκτοπισμένος συγκάτοικός μας Επιστήμες / Περιβάλλον - Οικολογία Μέσα από μία πορεία εξέλιξης 35 εκατομμυρίων χρόνων η καφέ αρκούδα, ζώο ιδιαίτερα προσαρμοστικό,

Διαβάστε περισσότερα

Ζώα υπό εξαφάνιση - Το Γιγάντιο Πάντα

Ζώα υπό εξαφάνιση - Το Γιγάντιο Πάντα Ζώα του δάσους υπό εξαφάνιση Τμήμα Α4 Σχ. Έτος 2012-20132013 Α τετράμηνο Είναι διεθνές σύμβολο της WWF. Τ α υ τ ό τ η τ α Όνομα : Γιγάντιο Πάντα Βάρος : 86-125 κιλά Ύψος : 1.20-1.90μ. Βιότοπος, εξάπλωση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΙ ΩΝ ΠΑΝΙ ΑΣ

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΙ ΩΝ ΠΑΝΙ ΑΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΙ ΩΝ ΠΑΝΙ ΑΣ Α. Λεγάκις Ζωολογικό Μουσείο Πανεπιστηµίου Αθηνών Η παρακολούθηση των ειδών της πανίδας µιας προστατευόµενης περιοχής είναι µια ιδιαίτερα πολύπλοκη διαδικασία γιατί ο αριθµός

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνικοί Βιότοποι. Τάξη Οδηγίες Μάθημα Ε Δημοτικού Πώς συμπληρώνουμε τα φύλλα εργασίας Γεωγραφία

Ελληνικοί Βιότοποι. Τάξη Οδηγίες Μάθημα Ε Δημοτικού Πώς συμπληρώνουμε τα φύλλα εργασίας Γεωγραφία Τάξη Οδηγίες Μάθημα Ε Δημοτικού Πώς συμπληρώνουμε τα φύλλα εργασίας Γεωγραφία Στόχος της δραστηριότητας αυτής είναι να γνωρίσουμε και να καταγράψουμε τους ελληνικούς βιότοπους και να εντοπίσουμε τα ζώα

Διαβάστε περισσότερα

Το τσακάλι, τόσο κοντινό μα τόσο ντροπαλό! (Ανακαλύπτοντας το τσακάλι)

Το τσακάλι, τόσο κοντινό μα τόσο ντροπαλό! (Ανακαλύπτοντας το τσακάλι) Το τσακάλι, τόσο κοντινό μα τόσο ντροπαλό! (Ανακαλύπτοντας το τσακάλι) ΗΛΙΚΙΑ: 7-12 ΕΠΟΧΗ: Φ, Χ, Α, Κ. ΙΑΡΚΕΙΑ: 1 ώρα προετοιμασία στην τάξη, 1 ώρα έρευνα στο σπίτι, 3-4 εβδομάδες έρευνας. ΥΛΙΚΑ: Ερωτηματολόγιο,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ. 1.4 Αλληλεπιδράσεις και προσαρμογές

ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ. 1.4 Αλληλεπιδράσεις και προσαρμογές ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ 1.4 Αλληλεπιδράσεις και προσαρμογές Οι οργανισμοί διαφέρουν στην εμφάνιση, στον τρόπο με τον οποίο ζουν, στον τόπο όπου κατοικούν Ποιο είναι το μυστικό της τεράστιας ποικιλομορφίας;

Διαβάστε περισσότερα

«Παρακολουθώντας» τη Φύση Λυδία Αλβανού Βιολόγος (PhD) Υπεύθυνη Παρακολούθησης της Βιοποικιλότητας

«Παρακολουθώντας» τη Φύση Λυδία Αλβανού Βιολόγος (PhD) Υπεύθυνη Παρακολούθησης της Βιοποικιλότητας «Εθνικό Πάρκο Δέλτα Αξιού: 12 χρόνια δράσεις για τη φύση και τον άνθρωπο» «Παρακολουθώντας» τη Φύση Λυδία Αλβανού Βιολόγος (PhD) Υπεύθυνη Παρακολούθησης της Βιοποικιλότητας 10 Οκτωβρίου 2015 Μέγαρο Μουσικής

Διαβάστε περισσότερα

AND014 - Εκβολή όρμου Λεύκα

AND014 - Εκβολή όρμου Λεύκα AND014 - Εκβολή όρμου Λεύκα Περιγραφή Η εκβολή του όρμου Λεύκα βρίσκεται περίπου 5 χιλιόμετρα βόρεια του οικισμού Αρνάς (ή Άρνη) στην Άνδρο. Πρόκειται για εκβολή ρύακα σχεδόν μόνιμης ροής, που τροφοδοτεί

Διαβάστε περισσότερα

αμφίβια (Triturus cristatus) (Bufo viridis)

αμφίβια (Triturus cristatus) (Bufo viridis) Το όνομά τους, δηλώνει την ικανότητά τους να μοιράζουν τη ζωή τους ανάμεσα στο νερό και την ξηρά. Τα αμφίβια, στα οποία περιλαμβάνονται οι βάτραχοι, οι σαλαμάνδρες και οι τρίτωνες, ζουν στο νερό και σε

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 7. ΑΡΠΑΚΤΙΚΑ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 7. ΑΡΠΑΚΤΙΚΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 7. ΑΡΠΑΚΤΙΚΑ 1. Γυπαετός Gypaetus barbatus Περιγραφή μακριές οξύληκτες μαυροκαφετί φτερούγες, μακριά σφηνοειδής γκριζόμαυρη ουρά, πάνω μέρος σκούρο γκριζόμαυρο, κάτω μέρος κιτρινο-πορτοκαλί,

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟΙ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ

ΟΙ ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟΙ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ ΟΙ ΥΔΡΟΒΙΟΤΟΠΟΙ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ Υδατικά οικοσυστήματα Στη βιόσφαιρα υπάρχουν δύο είδη οικοσυστημάτων: τα υδάτινα και τα χερσαία. Tα υδάτινα οικοσυστήματα διαχωρίζονται ανάλογα με την αλατότητα του νερού

Διαβάστε περισσότερα

AND008 - Εκβολή Ζόρκου (Μεγάλου Ρέματος)

AND008 - Εκβολή Ζόρκου (Μεγάλου Ρέματος) AND008 - Εκβολή Ζόρκου (Μεγάλου Ρέματος) Περιγραφή Η εκβολή Ζόρκου (Μεγάλου Ρέματος) βρίσκεται περίπου 4,5 χιλιόμετρα βόρεια - βορειοδυτικά του οικισμού Βιτάλι στην Άνδρο. Ο υγρότοπος περιλαμβάνεται στην

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ

ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΔΗΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Δ.Β.Μ. Σχολική χρονιά 2014-15 ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑΣ 3, 16451 ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ,

Διαβάστε περισσότερα

25/11/2010. Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 4 η Παρόχθιες Ζώνες στην Ελλάδα Χειμερινό Παρόχθια ζώνη

25/11/2010. Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 4 η Παρόχθιες Ζώνες στην Ελλάδα Χειμερινό Παρόχθια ζώνη ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ 29/10/10 Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 4 η Παρόχθιες Ζώνες στην Ελλάδα Χειμερινό 2010 2011 Παρόχθια ζώνη Σε κάθε ποταμό υπάρχει παρόχθια ζώνη Μια πολύπλοκη και ευαίσθητη περιοχή που συνδέει

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 5. ΜΕΓΑΛΑ ΠΑΡΥΔΑΤΙΑ ΠΤΗΝΑ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 5. ΜΕΓΑΛΑ ΠΑΡΥΔΑΤΙΑ ΠΤΗΝΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 5. ΜΕΓΑΛΑ ΠΑΡΥΔΑΤΙΑ ΠΤΗΝΑ 1. Σκουφοβουτηχτάρα Podiceps cristatus Περιγραφή Το μεγαλύτερο είδος της οικογένειας το καλοκαίρι διακρίνεται από το λευκό λαιμό, τα δύο μαύρα λοφία και

Διαβάστε περισσότερα

ζγνωρίζω ωγραφίζω λύνω κόβω κολλάω εξερευνώ παί τη Στυµφαλία ζω

ζγνωρίζω ωγραφίζω λύνω κόβω κολλάω εξερευνώ παί τη Στυµφαλία ζω γνωρίζω τη Στυµφαλία ζωγραφίζω λύνω κόβω κολλάω εξερευνώ παίζ ω ι στον/ην ανήκε ο ι δ ά ρ τ ε Το τ Εικονογράφηση & σχεδιασµός: ΜΟΝΑ Α ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Άννα Παπαϊωάννου Επιµέλεια κειµένων:

Διαβάστε περισσότερα

Φαράγγι του Πολυλιμνίου

Φαράγγι του Πολυλιμνίου Φαράγγι του Πολυλιμνίου Σε ένα καλά κρυμμένο μικρό φαράγγι, 32 χλμ. από την Καλαμάτα, ακολουθώντας το δρόμο από Καλαμάτα προς Πύλο, δίπλα στο χωριό Χαραυγή, σε ένα απερίγραπτου κάλλους φυσικό τοπίο βρίσκεται

Διαβάστε περισσότερα

Ας αναζητήσουµε τις φωτογραφίες που λείπουν

Ας αναζητήσουµε τις φωτογραφίες που λείπουν ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Ο ΥΣΣΕΑΣ 2 ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΥΚΕΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΥΛΗΣ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΜΑΘΗΜΑ 3 Ο : 27.4.2008 ΦΥΛΛΟ Δραστηριοτήτων Όνοµα:... Ας αναζητήσουµε τις φωτογραφίες που λείπουν

Διαβάστε περισσότερα

SAT001 - Εκβολή ποταμού Βάτου

SAT001 - Εκβολή ποταμού Βάτου SAT001 - Εκβολή ποταμού Βάτου Περιγραφή Η εκβολή του χειμάρρου Βάτου δεν είναι προσβάσιμη με δρόμο από τη στεριά. Προσεγγίζεται μόνο με σκάφος και βρίσκεται σε απόσταση περίπου 17 χλμ. μακριά από το λιμάνι

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ

ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΔΗΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Δ.Β.Μ. Σχολική χρονιά 2014-15 ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑΣ 3, 16451 ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ,

Διαβάστε περισσότερα

Respect A value for a Lifetime

Respect A value for a Lifetime Respect A value for a Lifetime GREEN HOLIDAYS May 2017 This project is funded by the EU Κύπρος Ποδηλατικές διαδρομές Κύπρου Πάρκο αθαλάσσας Νότια της Λευκωσίας και ανατολικά του αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας-Λεμεσού,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΜΕΛΙ. Αναστασία Κεραμιτσή Εύχαρις Κουγιάμη Ουρανία Γεροντοπούλου Μαρία Βασδραγιάννη

ΤΟ ΜΕΛΙ. Αναστασία Κεραμιτσή Εύχαρις Κουγιάμη Ουρανία Γεροντοπούλου Μαρία Βασδραγιάννη ΤΟ ΜΕΛΙ Αναστασία Κεραμιτσή Εύχαρις Κουγιάμη Ουρανία Γεροντοπούλου Μαρία Βασδραγιάννη ΜΕΛΙΣΣΑ Η μέλισσα είναι έντομο από την τάξη υμενόπτερα και θεωρείται το πιο σπουδαίο, από οικονομικής άποψης, έντομο

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 3 Ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ (2 Ο κεφάλαιο) ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α5 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΤΕΣ ΛΙΜΝΕΣ ΤΗΣ ΔΕΗ

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΤΕΣ ΛΙΜΝΕΣ ΤΗΣ ΔΕΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗΤΕΣ ΛΙΜΝΕΣ ΤΗΣ ΔΕΗ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Από τα μέσα της δεκαετίας του 50 μέχρι σήμερα, έχουν κατασκευαστεί από τη ΔΕΗ Α.Ε. και βρίσκονται σε λειτουργία, 15 μεγάλα και 9 μικρά Υδροηλεκτρικά

Διαβάστε περισσότερα

Το αλφαβητάρι των ζώων

Το αλφαβητάρι των ζώων Το αλφαβητάρι των ζώων Ομάδα εργασίας: οι μαθητές/τριες του Α1 Υπεύθυνη εργασίας: Καλλιπολίτη Στυλιανή Χώρος εργασίας: 13ο Δ.Σ. Ρόδου Σχολικό έτος: 2011-2012 Εισαγωγή Η παρούσα εργασία πραγματοποιήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Τάξη: Ciconiiformes (Πελαργόµορφα) Οικογένεια: Ardeidae (Ερωδιοί) Είδος: Ardea cinerea (Σταχτοτσικνιάς)

Τάξη: Ciconiiformes (Πελαργόµορφα) Οικογένεια: Ardeidae (Ερωδιοί) Είδος: Ardea cinerea (Σταχτοτσικνιάς) Τάξη: Ciconiiformes (Πελαργόµορφα) Οικογένεια: Ardeidae (Ερωδιοί) Είδος: Ardea cinerea (Σταχτοτσικνιάς) Γνωρίσµατα: Είναι ο µεγαλύτερος σε µέγεθος ερωδιός (91εκ.). Αναγνωρίζεται εύκολα από το σταχτί πάνω

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρίες της Εξέλιξης

Θεωρίες της Εξέλιξης 1 ο ΘΕΜΑ Θεωρίες της Εξέλιξης Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Στις παρακάτω ερωτήσεις, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ

ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΔΗΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗΣ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Σχολική χρονιά 2012-13 ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑΣ 3, 16451

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝ ΘΕΛΕΤΕ ΝΑ ΕΚΦΡΑΣΕΤΕ: ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ -> ΚΟΚΚΙΝΟ ΧΡΥΣΑΝΘΕΜΟ

ΑΝ ΘΕΛΕΤΕ ΝΑ ΕΚΦΡΑΣΕΤΕ: ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ -> ΚΟΚΚΙΝΟ ΧΡΥΣΑΝΘΕΜΟ ΧΡΥΣΑΕΤΟΙ ΠΡΟΛΟΓΟΣ Είμαστε μέλη της ερευνητικής ομάδας που ασχολείται με το περιβάλλον και με το τι μας κάνει να χαμογελάμε στη φύση. Επιλέξαμε αυτό το θέμα επειδή πιστεύουμε πως ακόμα υπάρχουν πράγματα

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ 1. Σκίουρος Sciurus vulgaris 1. Περιγραφή Κοκκινωπός έως μαύρος, άσπρη κοιλιά, τούφες στα αυτιά Μήκος: 18-27 εκ. (ουρά 14-20 εκ.) Βάρος: 200-480 γρ. 1. Σκίουρος Sciurus

Διαβάστε περισσότερα

Θ Δημοτικό Σχολείο Πάφου. «Κουπάτειο» Τάξη : Δ

Θ Δημοτικό Σχολείο Πάφου. «Κουπάτειο» Τάξη : Δ Θ Δημοτικό Σχολείο Πάφου «Κουπάτειο» Τάξη : Δ Σχολική χρονιά 2013-2014 αγρινό: Είναι το μεγαλύτερο χερσαίο θηλαστικό και ενδημικό είδος στην Κύπρο. Χαρακτηρίζεται ως ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της πανίδας

Διαβάστε περισσότερα

Η Παρεξηγημένη μικρή πανίδα της Ελλάδας και πως αλληλεπιδρά..

Η Παρεξηγημένη μικρή πανίδα της Ελλάδας και πως αλληλεπιδρά.. Η Παρεξηγημένη μικρή πανίδα της Ελλάδας και πως αλληλεπιδρά.. Μεσογειακή χελώνα (Testudo hermanni), θηλυκό στο δάσος της Στροφυλιάς άτομο στην Αχαΐα Η αναπαραγωγή στο νερό. Παραλία Ακταίου Ρίο Πάτρα. Έλος

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΟΝΤΑΡΙ. O βασιλιάς των ζώων. Η οικογένεια των λιονταριών. Λιοντάρια

ΛΙΟΝΤΑΡΙ. O βασιλιάς των ζώων. Η οικογένεια των λιονταριών. Λιοντάρια Λιοντάρια Μέγεθος Βάρος Τροφή Περιοχή ως 1,90 μέτρα μήκος ως 1,10 μέτρα ύψος μέχρι 250 κιλά τρώνε ζώα μεγάλα, όπως καμηλοπαρδάλεις, αντιλόπες, ζέβρες Αφρική και Ινδία ΛΙΟΝΤΑΡΙ Τα λιοντάρια είναι τα μεγαλύτερα

Διαβάστε περισσότερα

Η ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ

Η ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ Η ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ Η μέλισσα έχει τρίχωμα διαφορετικού χρώματος στο σώμα της που κάνουν τις ρίγες των μελισσών να φαίνονται καφέ και κίτρινες. Στο κεφάλι της έχει δεξιά και αριστερά δύο μεγάλα μάτια,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΠΙΝΔΟΥ

ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΠΙΝΔΟΥ ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΠΙΝΔΟΥ Γεωγραφικά στοιχεία Ο Εθνικός Δρυμός Πίνδου, γνωστός και ως Βάλια Κάλντα βρίσκεται σε ιδιαίτερα δυσπρόσιτη περιοχή της οροσειράς της Πίνδου στα όρια μεταξύ των νομών Γρεβενών και

Διαβάστε περισσότερα

AND002 - Έλος Άχλα. Περιγραφή. Γεωγραφικά στοιχεία. Θεμελιώδη στοιχεία

AND002 - Έλος Άχλα. Περιγραφή. Γεωγραφικά στοιχεία. Θεμελιώδη στοιχεία AND002 - Έλος Άχλα Περιγραφή Το έλος Άχλα βρίσκεται περίπου 4,5 χιλιόμετρα βόρεια βορειοανατολικά του οικισμού Στενιές της Άνδρου. Έχει καταγραφεί ως υγρότοπος και από το ΕΚΒΥ με κωδικό GR422345000 και

Διαβάστε περισσότερα

AND016 - Εκβολή Πλούσκα (Γίδες)

AND016 - Εκβολή Πλούσκα (Γίδες) AND016 - Εκβολή Πλούσκα (Γίδες) Περιγραφή Η εκβολή του ποταμού Πλούσκα βρίσκεται περίπου 3 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του οικισμού Βιτάλι και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Άνδρου. Πρόκειται για εκβολή ποταμού

Διαβάστε περισσότερα

41o Γυμνάσιο Αθήνας Σχ. Έτος 2013-2014 Τμήμα Β1

41o Γυμνάσιο Αθήνας Σχ. Έτος 2013-2014 Τμήμα Β1 41o Γυμνάσιο Αθήνας Σχ. Έτος 2013-2014 Τμήμα Β1 Φώκια Μονάχους- Μονάχους Η μεσογειακή φώκια Monachus monachus πήρε το όνομά της είτε εξαιτίας του σχήματος του πάνω μέρους του κεφαλιού της που μοιάζει σαν

Διαβάστε περισσότερα

Πες μου για τα ζώα που κάνουν αυγά μεγάλα και μικρά

Πες μου για τα ζώα που κάνουν αυγά μεγάλα και μικρά Πες μου για τα ζώα που κάνουν αυγά μεγάλα και μικρά Όλα τα πουλιά γεννούν αυγά. Δεν είναι όμως μόνο αυτά! Και άλλα από τα ζώα κάνουνε αυγά. Θα σου πω για μερικά Η κότα Κάθε μέρα η κότα γεννάει ένα με δύο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥΝ ΡΑ (ΣΕΛ. 3) 2. ΠΟΣΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΟΥΝ ΡΑΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΙ 3. ΖΩΑ ΚΑΙ ΦΥΤΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ 4. ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ (ΣΕΛ.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥΝ ΡΑ (ΣΕΛ. 3) 2. ΠΟΣΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΟΥΝ ΡΑΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΙ 3. ΖΩΑ ΚΑΙ ΦΥΤΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ 4. ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ (ΣΕΛ. ΟΝΟΜΑ: ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΥΠΡΗ ΤΑΞΗ: Β 1 ΜΑΘΗΜΑ: ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ Θέµα: Τούνδρα 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥΝ ΡΑ (ΣΕΛ. 3) 2. ΠΟΣΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΟΥΝ ΡΑΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΙ ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ; (ΣΕΛ. 4-7) 3. ΖΩΑ ΚΑΙ ΦΥΤΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ

Διαβάστε περισσότερα

Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 3 η Παρόχθιες Ζώνες στην Ελλάδα ΕΑΡΙΝΟ

Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 3 η Παρόχθιες Ζώνες στην Ελλάδα ΕΑΡΙΝΟ ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ 29/10/10 Κ. Ποϊραζίδης Εισήγηση 3 η Παρόχθιες Ζώνες στην Ελλάδα ΕΑΡΙΝΟ 2010 2011 1 Παρόχθια ζώνη Σε κάθε ποταμό υπάρχει παρόχθια ζώνη Μια πολύπλοκη και ευαίσθητη περιοχή που συνδέει

Διαβάστε περισσότερα

Χατζηνικολάκη Ελένη Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης. 250579 Natural Europe CIP-ICT PSP-2009-3

Χατζηνικολάκη Ελένη Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης. 250579 Natural Europe CIP-ICT PSP-2009-3 Χατζηνικολάκη Ελένη Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης 250579 Natural Europe CIP-ICT PSP-2009-3 Πώς προσαρμόζονται οι οργανισμοί στις αλλαγές του περιβάλλοντος (τροφή, κλίμα κ. ά.); Κληρονομώντας ευνοϊκά

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΚΟΣ ΕΥΡΥΔΙΚΗ ΤΣΟΛΑ

ΛΥΚΟΣ ΕΥΡΥΔΙΚΗ ΤΣΟΛΑ ΛΥΚΟΣ ΕΥΡΥΔΙΚΗ ΤΣΟΛΑ Λύκος (Canis lupus) Ο Λύκος (Canis lupus) είναι θηλαστικό της τάξης των Σαρκοφάγων. Έχει κοινή καταγωγή με τον σκύλο και θεωρείται πρόγονος όλων των ειδών σκύλων που υπάρχουν σήμερα.

Διαβάστε περισσότερα

22 Ιανουαρίου ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΤΣΑ- ΑΓ.ΘΕΟΔΩΡΟΥ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ

22 Ιανουαρίου ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΤΣΑ- ΑΓ.ΘΕΟΔΩΡΟΥ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΠΤΗΝΑ (2009/147/ΕΚ) ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Με τον όρο πανίδα εννοούμε το σύνολο των διαφόρων ειδών ζωικών οργανισμών (Σπονδυλωτών και Ασπόνδυλων) που απαντούν σε μία περιοχή.

Με τον όρο πανίδα εννοούμε το σύνολο των διαφόρων ειδών ζωικών οργανισμών (Σπονδυλωτών και Ασπόνδυλων) που απαντούν σε μία περιοχή. Με τον όρο πανίδα εννοούμε το σύνολο των διαφόρων ειδών ζωικών οργανισμών (Σπονδυλωτών και Ασπόνδυλων) που απαντούν σε μία περιοχή. Εισαγωγή Επειδή τίποτα δεν μπορούμε να μελετήσουμε και να κατανοήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Οι υγρότοποι της Αττικής και η σημασία τους για την ορνιθοπανίδα Μαργαρίτα Τζάλη

Οι υγρότοποι της Αττικής και η σημασία τους για την ορνιθοπανίδα Μαργαρίτα Τζάλη Οι υγρότοποι της Αττικής και η σημασία τους για την ορνιθοπανίδα Μαργαρίτα Τζάλη Διαχείριση και αξιοποίηση ρεμάτων στο αστικό περιβάλλον. Προκλήσεις και προοπτικές, 2012 Περιεχόμενο παρουσίασης Η Ορνιθολογική

Διαβάστε περισσότερα

Λ. Θρακομακεδόνων 131, 136 79 Αχαρνές - Τηλ. 210 2445226 & 210 2435333 - Fax: 210 2445226 e-mail:info@parnitha.net - www.parnitha.

Λ. Θρακομακεδόνων 131, 136 79 Αχαρνές - Τηλ. 210 2445226 & 210 2435333 - Fax: 210 2445226 e-mail:info@parnitha.net - www.parnitha. 1 2 Φύλλο εργασίας 1 Σ Λ Σ Λ 3. Σ Λ 4. Σ Λ 5. Σ Λ Βιοτικοί Οργανισμοί: Αλεπού, Βελανιδιά, Δέντρο, Έλατο, Θάμνος, Πεύκο, Πλάτανος, Χελώνα, Σκίουρος Αβιοτικοί Οργανισμοί: Έδαφος, Θερμοκρασία, Κλίμα, Υγρασία,

Διαβάστε περισσότερα

Στην Κεντρική Ασία βρίσκεται η έρημος Γκόμπι και της Αραβίας. Στην Αμερική η Μοχάβι(Βόρεια) και η Ατακάμα (Νότια).

Στην Κεντρική Ασία βρίσκεται η έρημος Γκόμπι και της Αραβίας. Στην Αμερική η Μοχάβι(Βόρεια) και η Ατακάμα (Νότια). H ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ Στη Γη υπάρχουν μεγάλες αφιλόξενες άνυδρες εκτάσεις που ονομάζονται έρημοι.καλύπτουν το 1/3 της ξηράς και βρίσκονται κυρίως κοντά στους δύο Τροπικούς ( Αιγόκερω και Καρκίνου) Στην Κεντρική

Διαβάστε περισσότερα

Αναγνώριση φύλου στα καναρίνια

Αναγνώριση φύλου στα καναρίνια Αναγνώριση φύλου στα καναρίνια Η διάκριση του φύλου στα καναρίνια αποτελούσε και αποτελεί ένα πάγιο ερώτημα των ερασιτεχνών εκτροφέων καναρινιών. Πόσοι από μας που ερασιτεχνικά και μόνο από αγάπη εκτρέφουμε

Διαβάστε περισσότερα

Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία Α.Ε.Κ. Πρόγραμμα Προστασίας των Απειλούμενων Αετών της Ελλάδας

Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία Α.Ε.Κ. Πρόγραμμα Προστασίας των Απειλούμενων Αετών της Ελλάδας Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία Α.Ε.Κ. Πρόγραμμα Προστασίας των Απειλούμενων Αετών της Ελλάδας ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Βασικά απειλούμενα είδη 1.1. Βασιλαετός..σελ.2 1.2. Χρυσαετός..σελ.3 1.3. Σπιζαετός..σελ.4 2.

Διαβάστε περισσότερα

Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα.

Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα. Πρότυπα οικολογικής διαφοροποίησης των μυρμηγκιών (Υμενόπτερα: Formicidae) σε κερματισμένα ορεινά ενδιαιτήματα. Γεωργιάδης Χρήστος Λεγάκις Αναστάσιος Τομέας Ζωολογίας Θαλάσσιας Βιολογίας Τμήμα Βιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΕΤΑΛΟΥΔΩΝ ΡΟΔΟΥ. Ρόδος 2016 I.S.B.N

ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΕΤΑΛΟΥΔΩΝ ΡΟΔΟΥ. Ρόδος 2016 I.S.B.N ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΕΤΑΛΟΥΔΩΝ ΡΟΔΟΥ Ρόδος 2016 I.S.B.N. 978-960-98450-4-5 2 ΕΚΔΟΣΗ ΚΕΝΤΡΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΕΤΑΛΟΥΔΩΝ ΡΟΔΟΥ Θεολόγος, 85106 Ρόδος Τηλ./Fax: 2241041255 e-mail:

Διαβάστε περισσότερα

Page 1 ΤΟ ΠΤΕΡΩΜΑ ΓΕΝΙΚΑ Το πτέρωμα και η ποιότητά του είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό στοιχείο σε ένα εκθεσιακό καναρίνι. Καθώς, όπως άλλωστε συμβαίνει σε όλα τα πτηνά, η επιφάνεια του σώματος ενός καναρινιού

Διαβάστε περισσότερα

AND019 - Έλος Κρεμμύδες

AND019 - Έλος Κρεμμύδες AND019 - Έλος Κρεμμύδες Περιγραφή Το έλος Κρεμμύδες βρίσκεται περίπου 3 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του οικισμού Κόρθι στην Άνδρο. Τροφοδοτείται από δύο ρύακες περιοδικής ροής και λόγω της απομόνωσής του

Διαβάστε περισσότερα

Ζώα υπό εξαφάνιση. Εργασίες του τμήματος Γ1 6ου Δημοτικό Σχολείο Συκεών

Ζώα υπό εξαφάνιση. Εργασίες του τμήματος Γ1 6ου Δημοτικό Σχολείο Συκεών Ζώα υπό εξαφάνιση Εργασίες του τμήματος Γ1 6ου Δημοτικό Σχολείο Συκεών Δεκέμβριος 2011 O λύκος Ο λύκος ζει στα δάση της Ελλάδας. Το χρώμα του είναι μαύρο έχει ουρά, μύτη, στόμα και μάτια. Ο λύκος τρώει

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος Ο ρόλος της ενέργειας. Κεφάλαιο 2.2

Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος Ο ρόλος της ενέργειας. Κεφάλαιο 2.2 Οργάνωση και λειτουργίες του οικοσυστήματος Ο ρόλος της ενέργειας Κεφάλαιο 2.2 Ο ρόλος της ενέργειας ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2.2 Τροφικές σχέσεις και ροή ενέργειας Τροφικές Σχέσεις και Ροή Ενέργειας Κάθε οργανωμένο σύστημα,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΔΗΜΗΤΙΚΑ ΠΟΥΛΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΜΑΘΗΤΗΣ: ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΙΤΤΟΣ ΤΜΗΜΑ Γ 3 ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΖΑΧΑΡΟΥΛΑ ΚΙΡΓΙΑ

ΑΠΟΔΗΜΗΤΙΚΑ ΠΟΥΛΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΜΑΘΗΤΗΣ: ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΙΤΤΟΣ ΤΜΗΜΑ Γ 3 ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΖΑΧΑΡΟΥΛΑ ΚΙΡΓΙΑ ΑΠΟΔΗΜΗΤΙΚΑ ΠΟΥΛΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΜΑΘΗΤΗΣ: ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΙΤΤΟΣ ΤΜΗΜΑ Γ 3 ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2017-18 ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΖΑΧΑΡΟΥΛΑ ΚΙΡΓΙΑ ΤΑΞΙΔΙΑΡΙΚΑ ΠΟΥΛΙΑ Τι είναι η μετανάστευση ή αποδημία; Είναι η τακτική των

Διαβάστε περισσότερα

Απειλούμενα είδη vs Ανάπτυξη: Αξίζει η προστασία σε καιρό κρίσης;

Απειλούμενα είδη vs Ανάπτυξη: Αξίζει η προστασία σε καιρό κρίσης; Απειλούμενα είδη vs Ανάπτυξη: Αξίζει η προστασία σε καιρό κρίσης; Προστασία άγριας πανίδας = προστασία περιοχών Συνεπώς το ερώτημα «Προστασία αγριας πανίδας ή ανάπτυξη;» σημαίνει «προστασία περιοχών ή

Διαβάστε περισσότερα

Η έννοια του οικοσυστήματος Ροή ενέργειας

Η έννοια του οικοσυστήματος Ροή ενέργειας ΘΕΜΑ 1 ο Η έννοια του οικοσυστήματος Ροή ενέργειας Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Στις παρακάτω ερωτήσεις, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΤΟΦΑΓΑ λαγός. ΠΑΜΦΑΓΑ γουρούνι. ΣΑΡΚΟΦΑΓΑ τσακάλι. ΦΥΤΟΦΑΓΑ αγελάδα. ΠΑΜΦΑΓΑ αλεπού. ΦΥΤΟΦΑΓΑ πρόβατο. ΠΑΜΦΑΓΑ αρκούδα

ΦΥΤΟΦΑΓΑ λαγός. ΠΑΜΦΑΓΑ γουρούνι. ΣΑΡΚΟΦΑΓΑ τσακάλι. ΦΥΤΟΦΑΓΑ αγελάδα. ΠΑΜΦΑΓΑ αλεπού. ΦΥΤΟΦΑΓΑ πρόβατο. ΠΑΜΦΑΓΑ αρκούδα Τα θηλαστικά είναι η πιο εξελιγμένη κατηγορία σπονδυλωτών ζώων. Ζουν σε κάθε φυσικό περιβάλλον, στις ζούγκλες, στις ερήμους, στα ποτάμια, στους ωκεανούς. Έχουν όλα μία βασική ομοιότητα. Θηλάζουν τα μικρά

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΟΝΤΟΣ. «Ζώα του τόπου μας». Ελένη Μοσχοβάκου Βασιλεία Χαρίτου Στέλιος Κάνο

ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΟΝΤΟΣ. «Ζώα του τόπου μας». Ελένη Μοσχοβάκου Βασιλεία Χαρίτου Στέλιος Κάνο ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΟΝΤΟΣ. «Ζώα του τόπου μας». Ελένη Μοσχοβάκου Βασιλεία Χαρίτου Στέλιος Κάνο 1 2 Από τα πολύ παλιά χρόνια ο άνθρωπος κατάλαβε, ότι τα ζώα μπορούν να του φανούν χρήσιμα, για να τον βοηθούν στις

Διαβάστε περισσότερα

SAT010 - Λιμνοθάλασσα Κουφκή (η Κουφκή)

SAT010 - Λιμνοθάλασσα Κουφκή (η Κουφκή) SAT010 - Λιμνοθάλασσα Κουφκή (η Κουφκή) Περιγραφή H λιμνοθάλασσα Κουφκή (η Κουφκή) βρίσκεται περίπου 2 χλμ. νοτιοδυτικά του οικισμού Καμαριώτισσα στη Σαμοθράκη. Περιλαμβάνεται στην απογραφή του WWF Ελλάς

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ : ΖΩΑ ΥΠΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ : ΖΩΑ ΥΠΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ : ΖΩΑ ΥΠΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΛΥΓΚΑΣ Ο ΕΥΡΩΑΣΙΑΤΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑ : ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΟΝΟΜΑ : ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΜΠΑΝΤΙ ΑΣ ΤΑΞΗ : Β3 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2012 Ζώα Υπό Εξαφάνιση : Λύγκας ο Ευρωασιατικός Ζώο νυκτόβιο και µοναχικό,

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης «Η προστατευόμενη περιοχή της κοιλάδας του Αίθωνα Αρχαγγέλου-Μαλώνας Ρόδου» Υπεύθυνη καθηγήτρια: Αγγελική Λιάκου Σχ. Έτος 2013-2014 Στο Γυμνάσιο Καλυθιών υλοποιήθηκε,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΨΙΡΡΙΖΙΕΣ ΑΣΙΚΩΝ ΕΝΤΡΩΝ ΑΠΟ ΜΥΚΗΤΕΣ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ARMILLARIA

ΣΗΨΙΡΡΙΖΙΕΣ ΑΣΙΚΩΝ ΕΝΤΡΩΝ ΑΠΟ ΜΥΚΗΤΕΣ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ARMILLARIA ΣΗΨΙΡΡΙΖΙΕΣ ΑΣΙΚΩΝ ΕΝΤΡΩΝ ΑΠΟ ΜΥΚΗΤΕΣ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ARMILLARIA Εικ.1. Ελάτη προσβεβληµένη από το µύκητα Armillaria mellea. ιακρίνονται οι λευκές µυκηλιακές πλάκες στη βάση του κορµού. Μαίναλο. Εικ.2. Μυκηλιακές

Διαβάστε περισσότερα

Βιοποικιλότητα και οικοσυστημικές υπηρεσίες στις περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 στην Κρήτη.

Βιοποικιλότητα και οικοσυστημικές υπηρεσίες στις περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 στην Κρήτη. Βιοποικιλότητα και οικοσυστημικές υπηρεσίες στις περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 στην Κρήτη. Έλσα Γεωργοπούλου, Δρ. Βιολόγος, Πανεπιστήμιο Κρήτης-Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης Ημερίδα «Δικαίωμα και

Διαβάστε περισσότερα

Γενικές Αρχές Οικολογίας

Γενικές Αρχές Οικολογίας Γενικές Αρχές Οικολογίας Γιώργος Αμπατζίδης Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ακαδημαϊκό έτος 2016-17 Στο προηγούμενο μάθημα Αντικείμενο της επιστήμης της οικολογίας Ιστορία της

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση περιοχών Δικτύου Natura 2000. Μαρίνα Ξενοφώντος Λειτουργός Περιβάλλοντος Τμήμα Περιβάλλοντος

Διαχείριση περιοχών Δικτύου Natura 2000. Μαρίνα Ξενοφώντος Λειτουργός Περιβάλλοντος Τμήμα Περιβάλλοντος Διαχείριση περιοχών Δικτύου Natura 2000 Μαρίνα Ξενοφώντος Λειτουργός Περιβάλλοντος Τμήμα Περιβάλλοντος Το Δίκτυο Natura 2000 Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Οικολογικών Περιοχών το οποίο δημιουργήθηκε το 1992 με την

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 02/06/2017

ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 02/06/2017 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-2017 ΒΑΘ: / 40 ΟΛΟΓΡ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΥΠΟΓΡ: ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 02/06/2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ ( ΒΙΟΛΟΓΙΑ ) ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ:

Διαβάστε περισσότερα

ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΒΟΥΝΟΚΟΡΦΕΣ ΜΑΔΑΡΗΣ ΠΑΠΟΥΤΣΑΣ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ

ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ «ΒΟΥΝΟΚΟΡΦΕΣ ΜΑΔΑΡΗΣ ΠΑΠΟΥΤΣΑΣ» ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ ΚΑΙ ΒΙΟΤΟΠΟΙ ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΣΤΟΧΩΝ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (ΖΕΠ) ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΡΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΓΡΙΑ ΠΤΗΝΑ (2009/147/ΕΚ) ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΣΑΒΒΑΤΟ 10 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) Θέμα Α Στις ερωτήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Σενάριο 9: Ισορροπία στα Βιολογικά Συστήματα - Σχέσεις μεταξύ των οργανισμών

Σενάριο 9: Ισορροπία στα Βιολογικά Συστήματα - Σχέσεις μεταξύ των οργανισμών Σενάριο 9: Ισορροπία στα Βιολογικά Συστήματα - Σχέσεις μεταξύ των οργανισμών Φύλλο Εργασίας 1 (Εισαγωγικό) Τίτλος: Ισορροπία στα Βιολογικά Συστήματα Σχέσεις μεταξύ των οργανισμών Γνωστικό Αντικείμενο:

Διαβάστε περισσότερα

Βιοποικιλότητα και οικοσυστημικές υπηρεσίες στις περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 στην Κρήτη.

Βιοποικιλότητα και οικοσυστημικές υπηρεσίες στις περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 στην Κρήτη. Βιοποικιλότητα και οικοσυστημικές υπηρεσίες στις περιοχές του Δικτύου NATURA 2000 στην Κρήτη. Έλσα Γεωργοπούλου, Δρ. Βιολόγος, Πανεπιστήμιο Κρήτης-Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης Ημερίδα «Δικαίωμα και

Διαβάστε περισσότερα

AND018 - Εκβολή ρύακα Άμπουλου (όρμος Μεγάλη Πέζα)

AND018 - Εκβολή ρύακα Άμπουλου (όρμος Μεγάλη Πέζα) AND018 - Εκβολή ρύακα Άμπουλου (όρμος Μεγάλη Πέζα) Περιγραφή Η εκβολή του ρύακα Άμπουλου (όρμος Μεγάλη Πέζα) βρίσκεται περίπου 4,5 χιλιόμετρα βόρεια του οικισμού Μακρομάνταλο στην Άνδρο. Πρόκειται για

Διαβάστε περισσότερα

MIL012 - Εκβολή ρύακα Σπυρίτου

MIL012 - Εκβολή ρύακα Σπυρίτου MIL012 - Εκβολή ρύακα Σπυρίτου Περιγραφή Η εκβολή του ρύακα Σπυρίτου βρίσκεται στην παραλία Αμμουδαράκι ή Τριάδες, 5,5 χιλιόμετρα περίπου βορειοδυτικά του οικισμού Εμπορειός στη Μήλο. Πρόκειται για εκβολή

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ. Μαρία Κιτριλάκη ΠΕ04.04

ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ. Μαρία Κιτριλάκη ΠΕ04.04 ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Μαρία Κιτριλάκη Διαχείριση φυσικών περιοχών Η σύγχρονη αντίληψη για τη διαχείριση των φυσικών περιοχών δεν κυριαρχείται από την παλαιότερη τακτική της εξάντλησης αλλά από

Διαβάστε περισσότερα

Οι λίμνες στις τέσσερις εποχές

Οι λίμνες στις τέσσερις εποχές Οι λίμνες στις τέσσερις εποχές Λίμνη Κερκίνη Το πρόβλημα της λίμνης Κερκίνης εντοπίζεται στο νερό, στη διαχείριση του νερού. Η μεγάλη διακύμανση της στάθμης του νερού επηρεάζει διάφορα σπάνια είδη που

Διαβάστε περισσότερα

Ταξιδεύοντας στην ηπειρωτική Ελλάδα. Τάξη Φύλλο Εργασίας 1 Μάθημα Ε Δημοτικού Διαιρώντας την Ελλάδα σε διαμερίσματα και περιφέρειες Γεωγραφία

Ταξιδεύοντας στην ηπειρωτική Ελλάδα. Τάξη Φύλλο Εργασίας 1 Μάθημα Ε Δημοτικού Διαιρώντας την Ελλάδα σε διαμερίσματα και περιφέρειες Γεωγραφία Ταξιδεύοντας στην ηπειρωτική Ελλάδα Τάξη Φύλλο Εργασίας 1 Μάθημα Ε Δημοτικού Διαιρώντας την Ελλάδα σε διαμερίσματα και περιφέρειες Γεωγραφία Ταξιδεύουμε στην ηπειρωτική Ελλάδα, χρησιμοποιώντας διαφορετικά

Διαβάστε περισσότερα

AND007 - Εκβολή Γιάλια (Ρύακα Αφουρσές)

AND007 - Εκβολή Γιάλια (Ρύακα Αφουρσές) AND007 - Εκβολή Γιάλια (Ρύακα Αφουρσές) Περιγραφή Η εκβολή Γιάλια (Ρύακα Αφουρσές) βρίσκεται περίπου 1 χιλιόμετρο νοτιοανατολικά του οικισμού Στενιές Άνδρου. Πρόκειται για έναν σχετικά υποβαθμισμένο υγρότοπο

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 6. ΧΗΝΕΣ ΠΑΠΙΕΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 6. ΧΗΝΕΣ ΠΑΠΙΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΑΓΡΙΑΣ ΠΑΝΙΔΑΣ 6. ΧΗΝΕΣ ΠΑΠΙΕΣ 1. Χωραφόχηνα Anser fabalis Περιγραφή μοιάζει με τη σταχτόχηνα αλλά σκουρότερη, πάνω μέρος φτερούγων γκριζογάλαζο σε αντίθεση με τα πολύ σκούρα κεφάλι και λαιμό,

Διαβάστε περισσότερα